Γράφει ὁ Ἰωάννης Χατζηδιγενῆς, Θεολόγος
Μὲ
μιὰ αὐστηρὴ πλειοψηφία δέκα ἔναντι ἕξι, ἡ Ἱερὰ Σύνοδος τῆς Ἐκκλησίας
τῆς Κύπρου ἀποφάσισε νὰ «κατεβάσει» τὸν Μητροπολίτη Πάφου Τυχικὸ ἀπὸ τὸν
θρόνο του. Ὄχι γιατί κατηγορήθηκε γιὰ ἀνηθικότητα, ὄχι γιατί παραβίασε
τοὺς Ἱεροὺς Κανόνες ἢ γιατί ὑπέπεσε σὲ διοικητικὸ σκάνδαλο. Ὄχι. Ὁ Πάφου
«ἔπεσε» γιατί ἀρνήθηκε νὰ γονατίσει μπροστὰ στὸν οἰκουμενισμό. Γιατί
ἀρνήθηκε νὰ συμμορφωθεῖ μὲ τὴν «κανονικότητα»
ἐκείνων ποὺ φαίνεται νὰ ζήλεψαν τὶς βατικάνιες μεθόδους διοικήσεως –
ὅπου τὸ ἐκκλησιολογικὸ φρόνημα θυσιάζεται στὸν βωμὸ τῆς διπλωματικῆς
εὐστροφίας καὶ τῆς συμβατότητας μὲ τὸ θρησκευτικὸ marketing.
Ἡ ἀπόφαση τῆς Συνόδου, ὑπογεγραμμένη μὲ ἐντυπωσιακὴ συνέπεια ἀπὸ τοὺς ἐκπροσώπους τῆς λεγομένης «μετριοπαθοῦς» γραμμῆς, δὲν ἀφήνει... περιθώρια παρερμηνείας: τιμωρεῖται ὄχι ἡ παράβαση, ἀλλὰ ἡ ἀκρίβεια· ὄχι ἡ αἵρεση, ἀλλὰ ἡ ὀρθοδοξία· ὄχι ἡ ἀταξία, ἀλλὰ ἡ Ὁμολογία.
Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Γεώργιος, ὡς νέος πλέον «τοποτηρητὴς» τοῦ θρόνου τῆς Πάφου, φαίνεται νὰ μὴν ἄντεξε τὴν παρουσία τοῦ διαδόχου του πού, σὲ ἀντίθεση μὲ αὐτόν, τόλμησε νὰ ἀρνηθεῖ τὴν ἐπίσκεψη τοῦ αἰρεσιάρχου Πάπα στὴν ἐπαρχία του. Τὸ γεγονὸς αὐτὸ φαίνεται πὼς λειτούργησε καταλυτικά: ἡ εὐπρέπεια ἔγινε ἐνοχή, καὶ ἡ συνέπεια, ἀπειλή. Ὅσο γιὰ τὸ «παράπτωμα» ποὺ κατηγορήθηκε ὁ Μητροπολίτης Τυχικός; Ἕνα καὶ μοναδικό: ἡ ἀποτείχιση, δηλαδὴ ἡ διακοπὴ ἐκκλησιαστικῆς κοινωνίας μὲ πρόσωπα πού, κατὰ τὴν ἐκκλησιαστικὴ συνείδηση, ἔχουν ξεπεράσει τὰ ὅρια τῆς ὀρθόδοξης πίστης.
Ἡ ἀπόφαση τῆς Συνόδου, ὑπογεγραμμένη μὲ ἐντυπωσιακὴ συνέπεια ἀπὸ τοὺς ἐκπροσώπους τῆς λεγομένης «μετριοπαθοῦς» γραμμῆς, δὲν ἀφήνει... περιθώρια παρερμηνείας: τιμωρεῖται ὄχι ἡ παράβαση, ἀλλὰ ἡ ἀκρίβεια· ὄχι ἡ αἵρεση, ἀλλὰ ἡ ὀρθοδοξία· ὄχι ἡ ἀταξία, ἀλλὰ ἡ Ὁμολογία.
Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Γεώργιος, ὡς νέος πλέον «τοποτηρητὴς» τοῦ θρόνου τῆς Πάφου, φαίνεται νὰ μὴν ἄντεξε τὴν παρουσία τοῦ διαδόχου του πού, σὲ ἀντίθεση μὲ αὐτόν, τόλμησε νὰ ἀρνηθεῖ τὴν ἐπίσκεψη τοῦ αἰρεσιάρχου Πάπα στὴν ἐπαρχία του. Τὸ γεγονὸς αὐτὸ φαίνεται πὼς λειτούργησε καταλυτικά: ἡ εὐπρέπεια ἔγινε ἐνοχή, καὶ ἡ συνέπεια, ἀπειλή. Ὅσο γιὰ τὸ «παράπτωμα» ποὺ κατηγορήθηκε ὁ Μητροπολίτης Τυχικός; Ἕνα καὶ μοναδικό: ἡ ἀποτείχιση, δηλαδὴ ἡ διακοπὴ ἐκκλησιαστικῆς κοινωνίας μὲ πρόσωπα πού, κατὰ τὴν ἐκκλησιαστικὴ συνείδηση, ἔχουν ξεπεράσει τὰ ὅρια τῆς ὀρθόδοξης πίστης.
Ἐκκλησία ἢ Δικαστήριο;
Ἡ
Ἱερὰ Σύνοδος, κατὰ τὰ φαινόμενα, δὲν συνῆλθε ἁπλῶς ὡς σῶμα ποιμαντικῆς
κρίσεως, ἀλλὰ ὡς κανονικὸ δικαστήριο. Καὶ τὸ ἀκόμα πιὸ «ἐνδιαφέρον»; Δὲν
ἐφάρμοσε τὸ ἄρθρο 14 τοῦ Καταστατικοῦ Χάρτου, ὅπως πολλοὶ ἀνέμεναν,
ἀλλὰ παρέκαμψε τὴν συνήθη διαδικασία, προκειμένου νὰ προχωρήσει σὲ ἄμεση
«ἔκπτωση» - δίχως ποινικὸ ἀδίκημα!
Τὸ τραγικότερο ὅλων, ὅμως, εἶναι ὅτι τίθεται ξεκάθαρο ἐκκλησιολογικὸ ζήτημα! Ἡ ἀποτείχιση, ὡς στάση προφυλάξεως τῆς πίστεως καὶ ὄχι ὡς πράξη διασπάσεως ἢ σχίσματος, δὲν ἀποτελεῖ αἰτία καθαιρέσεως ἢ παύσεως, σύμφωνα μὲ τοὺς ἴδιους τοὺς Ἱεροὺς Κανόνες. Ὁ Τυχικὸς δὲν κατηγορήθηκε γιὰ παράπτωμα ἠθικὸ ἢ διοικητικὸ· ἄρα ἡ ἔκπτωσή του δὲν μπορεῖ νὰ δικαιολογηθεῖ οὔτε κανονικά, οὔτε θεολογικά. Ἡ Ἐκκλησία τιμωρεῖ αὐτὸν ποὺ δὲν ἀνέχεται τὴν αἵρεση. Καὶ ὅλα αὐτὰ μὲ τίς... εὐλογίες καὶ τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου, ποὺ φέρεται νὰ εἶχε «προεγκρίνει» τὴν ἀπόφαση.
Τὸ τραγικότερο ὅλων, ὅμως, εἶναι ὅτι τίθεται ξεκάθαρο ἐκκλησιολογικὸ ζήτημα! Ἡ ἀποτείχιση, ὡς στάση προφυλάξεως τῆς πίστεως καὶ ὄχι ὡς πράξη διασπάσεως ἢ σχίσματος, δὲν ἀποτελεῖ αἰτία καθαιρέσεως ἢ παύσεως, σύμφωνα μὲ τοὺς ἴδιους τοὺς Ἱεροὺς Κανόνες. Ὁ Τυχικὸς δὲν κατηγορήθηκε γιὰ παράπτωμα ἠθικὸ ἢ διοικητικὸ· ἄρα ἡ ἔκπτωσή του δὲν μπορεῖ νὰ δικαιολογηθεῖ οὔτε κανονικά, οὔτε θεολογικά. Ἡ Ἐκκλησία τιμωρεῖ αὐτὸν ποὺ δὲν ἀνέχεται τὴν αἵρεση. Καὶ ὅλα αὐτὰ μὲ τίς... εὐλογίες καὶ τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου, ποὺ φέρεται νὰ εἶχε «προεγκρίνει» τὴν ἀπόφαση.
Τυχικός: ἕνας Ὁμολογητὴς σὲ καιροὺς σιωπῆς
Ὁ Μητροπολίτης Τυχικὸς εἶχε δηλώσει λίγες ἡμέρες πρὶν τὴν ἔκπτωσή του:
«Ἀνέχομαι τὰ ψεύδη, τὶς συκοφαντίες, τὴ λάσπη καὶ ὑπομένω. Αὐτὸ ποὺ δὲν ἀνέχομαι εἶναι νὰ ἐπιχειρεῖται μεθοδικὰ ἡ παρουσίαση τοῦ προσώπου μου ὡς εὑρισκόμενου σὲ ἀντιπαράθεση μὲ τὸν Προκαθήμενο τῆς Ἐκκλησίας τῆς Κύπρου».
Ὅμως ἡ Ἱερὰ Σύνοδος δὲν πείστηκε. Ὁ Τυχικὸς εἶχε ἤδη καταδικαστεῖ ἀπὸ τὸ «προφίλ» του. Ὁμολογητής, παραδοσιακός, ἀντίθετος στὴν παναίρεση τοῦ οἰκουμενισμοῦ. Ὅ,τι δηλαδὴ δὲν χωράει στὴν Ἐκκλησία τῆς «σύνεσης», τῶν «διαλόγων» καὶ τῶν ἐναγκαλισμῶν μὲ κάθε τι αἱρετικό.
Ἀξίζει νὰ θυμίσουμε ὅτι παρόμοιες Σύνοδοι καθαίρεσαν καὶ τὸν Ἅγιο Ἰωάννη τὸν Χρυσόστομο, τὸν Ἅγιο Ἀθανάσιο, τὸν Ἅγιο Μᾶρκο τὸν Εὐγενικό. Σήμερα, οἱ λειτουργίες τελοῦνται στὸ ὄνομά τους· καὶ ἐκεῖνοι ποὺ τοὺς κατεδίωξαν ἔχουν βυθιστεῖ στὴν ἐκκλησιαστικὴ λήθη.
Ἡ ἀπόφαση κατὰ τοῦ Μητροπολίτου Τυχικοῦ δὲν εἶναι ἁπλῶς ποινή. Εἶναι δηλωτικὴ μιᾶς ἐσωτερικῆς παρακμῆς. Μιᾶς ἐκκοσμικεύσεως ποὺ παριστάνει τὴν «ἐκσυγχρονισμένη Ὀρθοδοξία» καὶ διώκει ἐκείνους ποὺ τολμοῦν νὰ ποῦν: «ὡς ἐδῶ».
«Ἀνέχομαι τὰ ψεύδη, τὶς συκοφαντίες, τὴ λάσπη καὶ ὑπομένω. Αὐτὸ ποὺ δὲν ἀνέχομαι εἶναι νὰ ἐπιχειρεῖται μεθοδικὰ ἡ παρουσίαση τοῦ προσώπου μου ὡς εὑρισκόμενου σὲ ἀντιπαράθεση μὲ τὸν Προκαθήμενο τῆς Ἐκκλησίας τῆς Κύπρου».
Ὅμως ἡ Ἱερὰ Σύνοδος δὲν πείστηκε. Ὁ Τυχικὸς εἶχε ἤδη καταδικαστεῖ ἀπὸ τὸ «προφίλ» του. Ὁμολογητής, παραδοσιακός, ἀντίθετος στὴν παναίρεση τοῦ οἰκουμενισμοῦ. Ὅ,τι δηλαδὴ δὲν χωράει στὴν Ἐκκλησία τῆς «σύνεσης», τῶν «διαλόγων» καὶ τῶν ἐναγκαλισμῶν μὲ κάθε τι αἱρετικό.
Ἀξίζει νὰ θυμίσουμε ὅτι παρόμοιες Σύνοδοι καθαίρεσαν καὶ τὸν Ἅγιο Ἰωάννη τὸν Χρυσόστομο, τὸν Ἅγιο Ἀθανάσιο, τὸν Ἅγιο Μᾶρκο τὸν Εὐγενικό. Σήμερα, οἱ λειτουργίες τελοῦνται στὸ ὄνομά τους· καὶ ἐκεῖνοι ποὺ τοὺς κατεδίωξαν ἔχουν βυθιστεῖ στὴν ἐκκλησιαστικὴ λήθη.
Ἡ ἀπόφαση κατὰ τοῦ Μητροπολίτου Τυχικοῦ δὲν εἶναι ἁπλῶς ποινή. Εἶναι δηλωτικὴ μιᾶς ἐσωτερικῆς παρακμῆς. Μιᾶς ἐκκοσμικεύσεως ποὺ παριστάνει τὴν «ἐκσυγχρονισμένη Ὀρθοδοξία» καὶ διώκει ἐκείνους ποὺ τολμοῦν νὰ ποῦν: «ὡς ἐδῶ».
Τελικὰ ποιός κάνει ἀνυπακοή;
Ὁ Μητροπολίτης Τυχικὸς δὲν ἔκανε «ἀνταρσία»,
δὲν προκάλεσε σχίσμα, δὲν παραβίασε τὴν ἑνότητα. Ὑπῆρξε πιστὸς στὴν
Πίστη, ὄχι σὲ ἀνθρώπινα πρόσωπα. Δὲν ὑπάκουσε στὶς ἐντολὲς τῆς
διπλωματίας, ἀλλὰ στοὺς Ἱεροὺς Κανόνες καὶ στοὺς Πατέρες. Αὐτὸς ἦταν ὁ
λόγος τῆς ἔκπτωσής του.
Καὶ τὸ ἐρώτημα παραμένει: σὲ ποιά Ἐκκλησία ζοῦμε; Στὴν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ, τῆς Ἀλήθειας, τῆς Ὁμολογίας; Ἢ σὲ μιὰ διοίκηση Ἱεραρχῶν ποὺ λειτουργεῖ μὲ ὅρους πολιτικῆς ἐξουσίας καὶ φιλοπατριαρχικῶν ἰσορροπιῶν;
Ἂν αὐτὴ εἶναι ἡ νέα πραγματικότητα στὴν Ἐκκλησία τῆς Κύπρου – μιὰ πραγματικότητα ἐλέγχου, φίμωσης καὶ ὑποταγῆς – τότε ἡ κρίση δὲν εἶναι διοικητική. Εἶναι πνευματικὴ καὶ βαθιά. Καὶ σὲ μιὰ τέτοια κρίση, κανεὶς δὲν ἔχει τὸ δικαίωμα νὰ σιωπᾶ.
Γιὰ πολλούς, ὁ Τυχικὸς παραμένει ὁ κανονικὸς Ἐπίσκοπος Πάφου. Ὄχι ἀπὸ προσωπολατρία, ἀλλὰ γιατί δὲν συμβιβάστηκε μὲ τὸ ψεῦδος. Ἡ Ἐκκλησία δὲν εἶναι διπλωματία. Εἶναι Σταυρός. Ὁμολογία. Ἀνάσταση!
Καὶ τὸ ἐρώτημα παραμένει: σὲ ποιά Ἐκκλησία ζοῦμε; Στὴν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ, τῆς Ἀλήθειας, τῆς Ὁμολογίας; Ἢ σὲ μιὰ διοίκηση Ἱεραρχῶν ποὺ λειτουργεῖ μὲ ὅρους πολιτικῆς ἐξουσίας καὶ φιλοπατριαρχικῶν ἰσορροπιῶν;
Ἂν αὐτὴ εἶναι ἡ νέα πραγματικότητα στὴν Ἐκκλησία τῆς Κύπρου – μιὰ πραγματικότητα ἐλέγχου, φίμωσης καὶ ὑποταγῆς – τότε ἡ κρίση δὲν εἶναι διοικητική. Εἶναι πνευματικὴ καὶ βαθιά. Καὶ σὲ μιὰ τέτοια κρίση, κανεὶς δὲν ἔχει τὸ δικαίωμα νὰ σιωπᾶ.
Γιὰ πολλούς, ὁ Τυχικὸς παραμένει ὁ κανονικὸς Ἐπίσκοπος Πάφου. Ὄχι ἀπὸ προσωπολατρία, ἀλλὰ γιατί δὲν συμβιβάστηκε μὲ τὸ ψεῦδος. Ἡ Ἐκκλησία δὲν εἶναι διπλωματία. Εἶναι Σταυρός. Ὁμολογία. Ἀνάσταση!
Κλείνοντας,
ἂς μὴν ξεχνᾶμε πὼς τὰ δεινὰ ποὺ κατὰ διαστήματα βρῆκαν τὴν Κύπρο δὲν
ἦρθαν τυχαία. Ἦρθαν ὡς φυσικὸ ἐπακόλουθο τέτοιων ἐκκλησιαστικῶν ναυαγίων
- ὅταν ἡ αὐθεντικὴ πίστη θυσιάστηκε στὸν βωμὸ τῆς πολιτικῆς, τῆς
διπλωματίας καὶ τῶν σκοπιμοτήτων. Ἡ Ἱστορία μᾶς διδάσκει πὼς ὅσοι ἔχουν
τὴν εὐθύνη ἀδυνατοῦν νὰ κατανοήσουν τὴν πραγματικότητα· ἂς ἑτοιμάζονται
λοιπὸν γιὰ τὴν ἐνδεχόμενη παιδαγωγία, ποὺ ἀποτελεῖ πνευματικὸ νόμο καὶ
ποὺ ἐπιμένουν νὰ μὴν ἀντιλαμβάνονται ἐδῶ καὶ καιρό...
