Από άρθρο του Φώτη Κόντογλου στην ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Πέμπτη 11/4/1963
Σε τούτον τον κόσμο όλα ξεθωριάζουνε, όλα χάνουνε τη ζωηρότητά τους και
σβήνουνε και στο τέλος αφήνουνε αδιάφορη την ανθρώπινη καρδιά.
Μονάχα η ζωή του Χριστού, τα λόγια Του και προ πάντων τα Πάθη Του
απομένουνε παντοτινά ζωηρά μέσα στην καρδιά εκείνου του ανθρώπου που
έχει τη ζωντάνια της πίστης και τη γεμίζουνε από κατάνυξη κι από κείνη
τη γλυκιά θλίψη που είναι γεμάτη ελπίδα και που τη λέγανε οι Πατέρες
«χαρμολύπη» ή «χαροποιόν πένθος»
Λοιπόν, αυτή τη λυπημένη μα και βλογημένη χαρά, την αληθινή χαρά, αυτή τη χαρά δίνει ο Χριστός σε όσους τον αγαπούν, όπως είναι όσοι πηγαίνουνε να κλάψουνε στις εκκλησιές τούτες τις αγιασμένες μέρες. Η χαρά του Χριστού φέρνει στην καρδιά και την ειρήνη, που είναι αχώριστη από όλα τα δώρα που χαρίζει ο Χριστός στους αγαπημένους του.
Είπε ο Χριστός στους μαθητές του …
«Ειρήνη σας αφήνω, την ειρήνη την δική μου σας δίνω. Δεν σας δίνω εγώ καθώς δίνει ο κόσμος», δηλαδή «δεν σας δίνω την ψεύτικη ειρήνη που δίνει ο κόσμος, όπως δεν σας δίνω την ψεύτικη χαρά που δίνει ο κόσμος, αλλά την αληθινή που βγαίνει από καρδιά πονεμένη»
«Ειρήνη σας αφήνω, την ειρήνη την δική μου σας δίνω. Δεν σας δίνω εγώ καθώς δίνει ο κόσμος», δηλαδή «δεν σας δίνω την ψεύτικη ειρήνη που δίνει ο κόσμος, όπως δεν σας δίνω την ψεύτικη χαρά που δίνει ο κόσμος, αλλά την αληθινή που βγαίνει από καρδιά πονεμένη»
Αυτό το χαροποιόν πένθος το αισθάνεται η ορθόδοξη καρδιά. Κι όλα στην Ορθοδοξία είναι γεμάτα παρηγοριά και ελπίδα, όλα σ’ αυτή εκφράζουνε τούτη την ειρηνική κατάσταση τη ψυχής του Χριστιανού, το σχήμα της εκκλησίας, η ψαλμωδία, η εικονογραφία, τα σκεύη του ναού, η όψη των ιερέων, τα άμφια, όλα. Είναι η πνοή του Παρακλήτου του Παρηγορητή, που τα γλυκαίνει όλα, ακόμη και τα πιο θλιβερά για τα μάτια του άπιστου
Έτσι και η υμνωδία των Παθών του Κυρίου είναι γεμάτη από αυτό το «χαροποιόν πένθος», από την «μακαρίαν ελπίδαν» της αθανασίας.
Κι
αυτή η ελπίδα στερεώνεται μέσα στη καρδιά μας από τη συγχώρεση που πήρε
ο ληστής απάνω στον Σταυρό και που την εκφράζει ο υμνωδός στο εξαίσιο
Εξαποστειλάριο της Μεγάλης Πέμπτης που λέγει :
«Τον ληστήν αυθημερόν του Παραδείσου ηξίωσας, Κύριε. Καμέ τω ξύλω του Σταυρού φώτισον και σώσον με.
"Η Σταύρωσις", «Σχέδιον δια την Αγιογράφησιν της βόρειας καμάρας του ιερού ναού Αγίου Νικολάου Κάτω Πατησίων – Δια χειρός Φωτίου Κόντογλου έτους απξβ + 1962»
