Συντάκτης: Ελευθέριος Ανδρώνης
Εισήλθαμε στην κατανυκτικότερη περίοδο του έτους, στο μακρύ μονοπάτι του αγιασμένου Τριωδίου. Μια στράτα που όσο και αν περπατήσαμε, μοσχοβολά την ίδια αιωνιότητα σαν μια άνοιξη πνευματική που δεν ξεθυμαίνει ποτέ.
Σαν στρατοκόποι που προετοιμάζονται για τη μεγάλη ανάβαση ως την κορυφή του κόσμου που είναι η Ανάσταση, η πάνσοφη Εκκλησία μας καλεί πρώτα να συγκεντρώσουμε τις δυνάμεις για τις τρεις πρώτες εβδομάδες μέχρι το ξεκίνημα της Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Λαμβάνουμε δυνάμεις, ετοιμάζουμε τα εφόδιά μας, ανασκουμπωνόμαστε, κοιτάμε μακριά τον ορίζοντα εκεί που θα βασιλέψει ο ίσκιος του Εσταυρωμένου κι έπειτα θα ανατείλει το Χριστός Ανέστη.
Για 22 ημέρες μπαίνουμε σταδιακά σε μια προπαρασκευή της καθαρτικής νηστείας, νίβουμε την ψυχή μας βδομάδα παρά βδομάδα, ώσπου να αρχίσει το λουτρό της κυράς Σαρακοστής, της νοητής μάνας που μαζεύει όλα τα άτακτα παιδιά της που αλητεύουν εδώ κι εκεί. Και όσα έχουν στάλα φιλότιμο ακούνε ευλαβικά το κάλεσμα, είτε βρίσκονται παραέξω στην αυλή, είτε πλανιούνται μακριά στις ερημιές του κόσμου.
Όπως το ανήσυχο κάλεσμα της μάνας που φωνάζει τα παιδιά στο σπίτι πριν πέσει το σκοτάδι, έτσι και στη ζωή μας, πριν μας πνίξει το σκοτάδι της αμαρτίας, της αποστασίας, της πλάνης ή και της υπερηφάνειας, καλούμαστε να γυρίσουμε πίσω στο καταφύγιο. Πίσω στη ζεστή θαλπωρή του Τριωδίου, με τα λιτά του προσφάγια, με τους παραμυθητικούς ψαλμούς, με τους Χαιρετισμούς στο χρυσαφένιο φως των ανοιξιάτικων δειλινών, και με όλα τα τερπνά σκαλοπάτια πριν τη Μεγάλη Εβδομάδα.
Τι θα γινόμασταν αν δεν υπήρχε κάθε χρόνο αυτό το σήμαντρο το νοητό να μας περιμαζεύει; Το έχουμε σκεφτεί; Δείτε το βάραθρο που έχουν μέσα τους εκείνοι οι ταλαίπωροι που δεν ξέρουν τι θα πει Τριώδιο. Τίποτε δεν τους γεμίζει. Αλλά αν έχεις περπατήσει αυτήν την οδό, ζητά η ψυχή από μόνη της να πάρει οξυγόνο Χριστού. Γλυκαίνει ο χριστιανός και μόνο στη σκέψη του πνευματικού περιβολιού που απλώνεται μπροστά του. Με καρπούς απαράλλακτους που ποτέ δεν χάνουν τη γλυκύτητά τους, αλλά και με ευλογίες ανεξιχνίαστες που φανερώνονται ανάλογα με την πνευματική κατάσταση του καθενός.
Η Εκκλησία μας, ανοίγει το «Κατανυκτικόν Τριώδιον» με την Κυριακή του Τελώνου και του Φαρισαίου, καλώντας μας εξαρχής να εισέλθουμε στο καταφύγιο αυτό με τα γόνατα και όχι με την επηρμένη μύτη, με την ταπείνωση και όχι με την υποκρισία, με την αυτομεμψία και όχι με την αυτοδικαίωση.
Φέρνοντας την παραβολή στα μέτρα του Τριωδίου, θα πούμε ότι ο Φαρισαίος ετοιμάζεται να μπει στο Στάδιο της νηστείας έχοντας ήδη τερματίσει πρώτος, μόνο στην ξιπασμένη φαντασία του. Ενώ ο Τελώνης χτυπάει το στήθος του με συντριβή και κατατάσσει τον εαυτό του στην τελευταία θέση του τερματισμού, πριν ακόμα σημάνει η εκκίνηση. Αυτό είναι το αιώνιο παράδοξο στον αγώνα της Σωτηρίας, ότι ο τελευταίος είναι εκείνος που κόβει το νήμα του τερματισμού, ενώ ο πρώτος μπορεί να μην τερματίσει ποτέ. «Έσονται οι πρώτοι έσχατοι και οι έσχατοι πρώτοι». Με αυτό το πνεύμα μας καλεί η Εκκλησία να περάσουμε τη σκυφτή θύρα του Τριωδίου.
Πόσο παράταιρο και εντελώς ανεστραμμένο είναι εκείνο το οργιαστικό «τριώδιο» που ο κόσμος ερμηνεύει σαν συνώνυμο του καρναβαλιού; Πως καταφέρνει να αρπάζει έτσι ο πονηρός τον πιο πολύτιμο θησαυρό του έτους, και να τον μαγαρίζει μέσα σε κάθε λογής ακαθαρσία; Η λέξη «Τριώδιο» προκύπτει από τις τρεις ωδές που ψάλλονται, αλλά οι τρεις ωδές του κοσμικού «τριωδίου», θα λέγαμε ότι είναι ωδή στην εγωπάθεια, ωδή στη φιληδονία και ωδή στη λαιμαργία.
Φταίμε κι εμείς σε αυτήν την κατάντια που αφήσαμε να εξελιχθεί εδώ και δεκαετίες. Ρωτήστε 100 παιδιά τι σημαίνει η λέξη «Απόκριες» και είναι ζήτημα αν θα βρεθούν 1-2 να ξέρουν ότι είναι η ετοιμασία για αποχή από το κρέας. Τα άλλα 98 θα πουν ότι Απόκριες είναι το καρναβάλι. Σχεδόν όλα τα παιδιά ξέρουν να σου πουν τι σημαίνει «vegan», αλλά ελάχιστα γνωρίζουν τι σημαίνει Απόκριες και γιατί αποκρεύει ο χριστιανός.
Το νόημα του Τριωδίου διαβάλλεται τόσο, όσο εμείς δεν το στηρίζουμε με το βίωμά μας. «Ελάτε μέσα να αναπνεύσετε ευωδία Χριστού», φωνάζει με πόνο η μάνα Σαρακοστή, και ο Αντικείμενος καλεί για όλα τα αντίθετα: «βγείτε έξω στους δρόμους, ξεφαντώστε, μασκαρευτείτε, ξεχαστείτε, φάτε, πιείτε, οργιάστε!».
Δε νοείται τέτοιο εξαχρειωμένο «τριώδιο» για κανέναν χριστιανό. Τις τρεις ωδές ας τις κρατήσουμε μόνο για τον Χριστό. Εισερχόμενοι στον θαυμαστό κήπο του Τριωδίου με το συντετριμμένο πνεύμα του Τελώνη:
«Μή προσευξώμεθα φαρισαϊκώς, αδελφοί, ο γάρ υψών εαυτόν ταπεινωθήσεται, ταπεινωθώμεν εναντίον τού Θεού, τελωνικώς διά νηστείας κράζοντες. Ιλάσθητι ημίν ο Θεός, τοίς αμαρτωλοίς».
Καλό και ευλογημένο Τριώδιο!
sportime.gr 10 Φεβ 2025
