Εμείς οι άνθρωποι πιστεύουμε ότι για να είμαστε ευτυχισμένοι πρέπει να έχουμε χρήματα, κτήματα, οικίες, αυτοκίνητα και άλλα υλικά αγαθά. Και όλα αυτά όσο το δυνατόν πιο πολλά και σε μεγάλους αριθμούς. Πιστεύουμε ότι αυτά μας δίνουν ζωή και νόημα στη ζωή μας. Μιλάμε συνεχώς για ζωτικά συμφέροντα και ζωτικά εδάφη.
Ο λόγος του Θεού όμως διατυπώνει διαφορετική γνώμη και άποψη. Συνιστά «έχοντες διατροφάς και σκεπάσματα, τούτοις αρκεσθησόμεθα» (Α´Τιμ. 6,8). Ο δε Παύλος, που διατυπώνει αυτή την άποψη εκ μέρους του Θεού, λέγει για τον εαυτό του «Έμαθον εν οις ειμί (=με όσα έχω) αυτάρκης είναι. Οίδα και ταπεινούσθαι, οίδα και περισσεύειν· εν παντί και εν πάσι μεμύημαι και χορτάζεσθαι και πεινάν, και περισσεύειν και υστερείσθαι· πάντα ισχύω εν τω ενδυναμούντι με Χριστώ» (Φιλιπ. 4,11-13). Συνεπώς με όλες τις καταστάσεις και κάτω από τις οποιαδήποτε συνθήκες είμαι ευτυχισμένος. Αλλού δε πάλιν λέγει ότι οι απόστολοι ζουν «ως πτωχοί πολλούς δε πλουτίζοντες, ως μηδέν έχοντες και πάντα κατέχοντες» (Β´Κορ. 6,10). Με τη δύναμη του Θεού και την εν Χριστώ πτωχεία τους κάνουν τους άλλους πλούσιους και ουσιαστικά είναι σαν να κατέχουν τα πάντα.
Οι πατέρες της Εκκλησίας συνεχίζουν την ίδια διδασκαλία ακολουθώντας την διδασκαλία της Γραφής.
Εκτός όμως από αυτούς και φιλόσοφοι και ποιητές και λογοτέχνες τονίζουν αυτές τις αλήθειες. Θα παραθέσουμε τρία ποιήματα ως σχετικό παράδειγμα. Τα δύο είναι του Χιώτη λυρικού ποιητή Λάμπρου Πορφύρα (Δημήτρης Σύψωμος 1879-1932), που αγαπούσε πάρα πολύ και διάβαζε ο άγιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης, τα δε ποιήματά του αυτά τα ανέφερε στην διδαχή του.
ΤΑ ΠΕΥΚΑ
Νάταν τα πεύκα της πλαγιάς
να μού 'διναν απ᾽τα κλαδιά τους τ' άμετρα μια στοίβα,
να 'φτειαχνα σε μια άκρη δίπλα τους
τη φτωχική μου κι έρημη καλύβα.
Νάταν το καλοκαίρι να μου δίνανε
τα φύλλα να πλαγιάσω τα ξερά τους
μαζί τους να το λέω το τραγούδι τους
μαζί τους τ' αυγινό το σφύριγμά τους.
Κι ύστερα τίποτα άλλο.
Κι όταν θά 'σβηνε έτσι η ζωή μου
από χαρά γεμάτη
λίγα κλαδιά τους παλι να μου δίνανε
να γίνουν το στερνό μου το κρεβάτι.
Ζητά ο ποιητής απλά και πολύ λιτά από τα πεύκα που τον περιτριγυρίζουν, να του δώσουν μια στοίβα από τα κλαδιά τους να κάνει το καλύβι του, τα φύλλα τους να τα κάνει στρώμα, και άλλα κλαδιά για το νεκροκρέβατό του. Και ενώ έχει τόση απλή και λιτή ζωή, εν τούτοις η ζωή του θα σβήσει «από χαρά γεμάτη».
Στο δεύτερο ποίημα τού ίδιου ποιητή παρουσιάζεται με το παράδειγμα της ελιάς, που δεν είναι φυλλοβόλο δένδρο, πως μπορεί κάποιος, ενώ ζει και αντιμετωπίζει το χειμώνα, την θύελλα, την καταστροφή, που ρημάζουν τα πάντα, αυτός μέσα στα συντρίμμια και στον πόνο να γιορτάζει.
Η ΕΛΙΑ
Ούτ' ἐνα φύλλο! Πέσαν και σκόρπισαν.
Σπασμένα κλωνάρια ολόγυρά μου.
Και μέσα στα συντρίμματα αυτά
-γεια σου, χαρά σου εσένα-
ακόμα ανθείς ελιά μου.
Α! Πώς ο αγέρας ο τρελλός απάνου τους χυμάει!
Και πως χτυπιούνται -τα φύλλα της-
μονάχα, εσύ, παράμερα στου Κηφισσού το πλάϊ
γιορτάζεις μεσ' τον πόνο.
Θα παραθέσουμε κι ένα τελευταίο ποίημα από τον Ήλιο τον Ηλιάτορα του Οδυσσέα Ελύτη, το οποίο έχει μελοποιηθεί και ακούγεται και ως τραγούδι από γνωστούς καλλιτέχνες.
Πολλά δε θέλει ο άνθρωπος
να `ν’ ήμερος να `ναι άκακος
λίγο φαΐ λίγο κρασί
Χριστούγεννα κι Ανάσταση
κι όπου φωλιάσει και σταθεί
κανείς να μην του φτάνει εκεί
Χριστούγεννα και Ανάσταση! Τι όμορφα και θεολογικά παρουσιάζει τον σωστό άνθρωπο, που εμπνέεται και πιστεύει στην ενανθρώπιση του Χριστού και στην Ανάστασή του. Αυτός είναι ευτυχισμένος και με το τίποτα!
ΑΡΧΙΜΑΝΔΡΙΤΗΣ ΜΕΛΕΤΙΟΣ ΑΠ. ΒΑΔΡΑΧΑΝΗΣ
