ΔΡYΪΝΟΥΠΟΛΕΩΣ, ΠΩΓΩΝΙΑΝΗΣ & ΚΟΝΙΤΣΗΣ
Ἀριθ. Πρωτ. 504
Ἐν Δελβινακίῳ τῇ 14ῃ Ὀκτωβρίου 2024
ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ 262ᾳ
Θέμα: «Λοιπόν, ἔχουμε πόλεμο»: Ἔτσι ξεκίνησε τό Ἔπος τοῦ 1940 - 41
Ἀγαπητοί μου Χριστιανοί,
-Α-
Στίς τρεῖς τά ξημερώματα τῆς 28ης Ὀκτωβρίου 1940, ἕνα αὐτοκίνητο σταμάτησε μπροστά στό σπίτι τοῦ Πρωθυπουργοῦ Ἰωάννου Μεταξᾶ στήν Κηφισιά. Ὁ ἀστυφύλακας ἀσφαλείας, μή μπορῶντας νά διακρίνη ποιός ἀκριβῶς ἦταν ὁ ἐπισκέπτης, ἀνήγγειλε λανθασμένα τόν πρεσβευτή τῆς Γαλλίας. Ὁ Μεταξᾶς δέχθηκε τόν ξένο διπλωμάτη, πού ἦταν, ὅμως, τῆς Ἰταλίας ὁ πρεσβευτής, ὁ Ἐμμανουέλε Γκράτσι. Ἐκάθησαν καί οἱ δύο στό μικρό σαλονάκι τῆς εἰσόδου. Ὁ Γκράτσι ἀφηγεῖται: «Ὁ κυριότερος λόγος, πού μέ κάνει νά θεωρῶ τήν περίοδο ἀπό 15 Αὐγούστου (τορπιλλισμός τῆς «ΕΛΛΗΣ») μέχρι 28 Ὀκτωβρίου 1940, ὡς τήν πιό σκληρή ἀπό ὅσες πέρασα στή ζωή μου». «Ὁ Μεταξᾶς εἶχε φορέσει μιά σκούρα μάλλινη ρόμπα, ἀπό τόν γιακά τῆς ὁποίας φαινόταν ἕνα μετριότατο βαμβακερό νυκτικό … Μόλις καθήσαμε …, χωρίς ἄλλα λόγια τοῦ ἔδωσα τό κείμενο (τοῦ τελεσιγράφου). Ὁ Μεταξᾶς ἄρχισε νά διαβάζει. Τά χέρια πού κρατοῦσαν τό χαρτί ἔτρεμαν ἐλαφρά, καί μέσα ἀπό τά γυαλιά ἔβλεπα τά μάτια, νά βουρκώνουν, ὅπως συνήθιζε ὅταν ἦταν συγκινημένος. Ὅταν τελείωσε τήν ἀνάγνωση, μέ κοίταξε κατά πρόσωπο καί μοῦ εἶπε μέ φωνή λυπημένη ἀλλά σταθερή: "Λοιπόν, ἔχουμε πόλεμο"». Αὐτό, ἀκριβῶς, ἦταν τό ἐπίσημο ΟΧΙ.
-Β-
Συνεχίζοντας ὁ Γκράτσι δηλώνει, ὅτι «τή στιγμή ἐκείνη τό καθῆκον τοῦ ἀξιώματός μου μοῦ φάνηκε σταυρός, ὄχι μόνο θλιβερός, ἀλλά καί ταπεινωτικός, ὅταν ἄκουσα τά λόγια τοῦ πρεσβύτη» Πρωθυπουργοῦ, ὁ ὁποῖος «τήν ὑπέρτατη ἐκείνη στιγμή, προτιμοῦσε νά διαλέξει γιά τήν πατρίδα του (τήν Ἑλλάδα) τόν δρόμο τῆς θυσίας καί ὄχι τόν δρόμο τῆς ἀτιμώσεως. Ὑποκλίθηκα μπροστά του μέ τόν βαθύτερο σεβασμό καί βγῆκα ἀπό τό σπίτι του». (οἱ ὑπογραμμίσεις δικές μας).
Ὁ Ἕλληνας Πρωθυπουργός, χωρίς νά χάσῃ καθόλου καιρό, ἐνημέρωσε ἀμέσως τόν Βασιλέα Γεώργιο Β΄, τόν Ἀντιστράτηγο Ἀλέξανδρο Παπάγο, τούς Ὑπουργούς καί ἄλλους ἁρμόδιους παράγοντες. Κατέβηκε γρήγορα στήν Ἀθήνα καί ἀμέσως συνεκάλεσε τό Ὑπουργικό Συμβούλιο, τό ὁποῖο, σύσσωμο ἐνέκρινε τό Διάταγμα τῆς Ἐπιστρατεύσεως. Ὁ Μεταξᾶς, λέγοντας «ὁ Θεός νά σώσῃ τήν Ἑλλάδα», καί κάνοντας τό σημεῖο τοῦ σταυροῦ, ὑπέγραψε πρῶτος τό κείμενο. Τό ἴδιο ἔκαναν, βαθειά συγκινημένοι κι’ αὐτοί, ὅλοι οἱ Ὑπουργοί. Ὁ Ἑλληνοϊταλικός πόλεμος, ἄρχιζε ὅπως τόνιζε καί τό πρῶτο πολεμικό ἀνακοινωθέν: «Αἱ ἰταλικαί στρατιωτικαί δυνάμεις προσβάλλουν ἀπό τίς 5:30 σήμερον τά ἡμέτερα τμήματα προκαλύψεως τῆς ἑλληνοαλβανικῆς μεθορίου. Αἱ ἡμέτεραι δυνάμεις ἀμύνονται τοῦ πατρίου ἐδάφους».
-Γ-
Στό μεταξύ, ὁ Λαός πού εἶχε πληροφορηθῆ τήν Ἰταλική Ἐπίθεση ἀπό τίς ἔκτακτες ἐκδόσεις τῶν Ἐφημερίδων καί ἀπό τίς σειρῆνες, ξεχύθηκε στούς δρόμους, πού πλυμμύρισαν ἀπό Σημαῖες Ἑλληνικές. Μά τί ἦταν αὐτό; Πανηγύρι, χαρά, τρέλλα, ἐνθουσιασμός! Κι’ ὅπως πάλι μᾶς πληροφορεῖ ὁ Γκράτσι: «Ὁ τορπιλλισμός τῆς «ΕΛΛΗΣ» ἐπέτυχε ὅ,τι δέν εἶχε κατορθώσει νά ἐπιτύχει οὔτε ἡ ἐκστρατεία ἀπειλῶν καί ὕβρεων τοῦ Ἰταλικοῦ Τύπου, τήν ἀπόλυτη, δηλαδή, σύμπνοια τοῦ λαοῦ … Ἡ Ἰταλική Κυβέρνηση μποροῦσε νά ὑπερηφανεύεται, γιατί εἶχε κατορθώσει νά συσπειρώσει σέ μιά ἀρραγῆ ψυχική ἑνότητα, ἕνα λαό βαθειά διηρημένο ἀπό ἀγεφύρωτες πολιτικές διαφορές καί ἀπό βαθειά καί παλιά πολιτικά μίση, γιατί εἶχε ἐμπνεύσει τήν γενναία καί ἀκλόνητη ἀπόφαση νά πεθάνει, ἐν ἀνάγκῃ, γιά τήν πατρίδα του». Οἱ λαϊκές ἐκδηλώσεις κορυφώθηκαν, ὅταν ὁ Βασιλεύς καί ὁ Πρωθυπουργός ἔκαναν τήν ἐμφάνισή τους στούς δρόμους τῶν Ἀθηνῶν. Κι’ ὅταν ὁ Στρατός μας πέρασε στήν ἀντεπίθεση καί ἄρχισε νά ἀπελευθερώνῃ τήν μία μετά τήν ἄλλη τίς Ἑλληνικές πόλεις τῆς Βορείου Ἠπέιρου, ἡ Ἑλλάδα μας ἀπέσπασε τόν παγκόσμιο θαυμασμό!
-Δ-
Καί δικαιολογημένα. Γιατί ὁ ἀγώνας ἐκεῖνος εἶχε τήν προστασία τοῦ Χριστοῦ καί τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου, ὅπως ἔχουν βεβαιώσει οἱ ἥρωες τοῦ θρυλικοῦ Ἔπους τοῦ 1940. Γι’ αὐτό, κι’ ὕστερα ἀπό κάθε νίκη τοῦ Στρατοῦ μας, ἐγέμιζαν οἱ Ναοί ἀπό κόσμο, πού μέ δάκρυα εὐγνωμοσύνης ἔσπευδε νά εὐχαριστήσῃ τήν Παναγία, τήν Ὑπέρμαχο τοῦ Ἔθνους μας Στρατηγό.
Ὡραῖες ἡμέρες, ἡρωϊκές, γεμᾶτες χάρη καί χαρά, ἀλλά καί ἐθνική ὑπερηφάνεια. Ἄμποτε νά δώσῃ ὁ Κύριος νά μή σβήσουν ποτέ αὐτά τά συναισθήματα ἀπό τίς καρδιές τῶν Ἑλλήνων καί, μάλιστα, τῶν νέων μας, πού εἶναι ἡ χρυσῆ ἐλπίδα τῆς Ἐκκλησίας καί τοῦ Ἔθνους.
Χρόνια πολλά, ἅγια καί εὐλογημένα γιά ὅλους.
Διάπυρος πρός Χριστόν εὐχέτης
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
† Ὁ Δρυϊνουπόλεως, Πωγωνιανῆς καί Κονίτσης ΑΝΔΡΕΑΣ