Κυριακὴ Ε΄ Ματθαίου (Ματθ. 8,28 – 9,1)
28 Ἰουλίου 2024 (2003)
Του Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αυγουστίνου Καντιώτου
Ἀκούσατε,
ἀγαπητοί μου, τὸ ἱερὸ καὶ ἅγιο εὐαγγέλιο (βλ. Ματθ. 8,28 – 9,1). Μικρὸ
βιβλίο τὸ Εὐαγγέλιο, ἀλλὰ εἶνε τὸ πιὸ ὡραῖο, τὸ πιὸ δυνατό, τὸ πιὸ
ὑπέροχο, τὸ ἀσύγκριτο βιβλίο τοῦ κόσμου. Εὐτυχισμένος ὅποιος, ὄχι ἁπλῶς
τὸ διαβάζει, ἀλλὰ προσπαθεῖ νὰ τὸ ἐφαρμόζῃ μέχρι κεραίας· «μακάριοι
οἱ ἀκούοντες τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ καὶ φυλάσσοντες αὐτόν» (Λουκ. 11,28).
* * *
Ποῦ κατοικοῦσαν; Στὴν πόλι τῶν Γεργεσηνῶν, στὴ δυτικὴ ὄχθη τῆς λίμνης Γεννησαρέτ. Ἦταν ἥσυχοι ἄνθρωποι, χαρὰ τῆς πόλεως. Ἀλλὰ ξαφνικὰ τί ἔπαθαν; Ἀρρώστησαν; Μακάρι νὰ ἀρρώσταιναν. Διότι ὑπάρχει καὶ κάτι χειρότερο κι ἀπὸ τὴ φοβερώτερη ἀσθένεια, κι ἀπ᾽ τὸν καρκίνο ἀκόμη. Τοὺς ἔπιασε μιὰ κρίσι μὲ συμπτώματα φοβερὰ καὶ πρωτοφανῆ. Ἄρχισαν νὰ τρέμουν σὰν τὰ φύλλα. Τὸ πρόσωπό τους ἀγρίεψε, τὰ μάτια τους ἔβγαζαν σπίθες, τὸ στόμα τους ἄφριζε. Ἔπεφταν κάτω καὶ κυλιοῦνταν· ἄλλοτε ἔπεφταν στὴ φωτιὰ κι ἄλλοτε στὸ νερό. Ἔσχιζαν τὰ ροῦχα τους, ξεγυμνώθηκαν τελείως. Ἔφυγαν ἀπὸ τὰ σπίτια τους, πῆγαν μακριά, μέσα στὰ μνήματα, κ᾽ ἐκεῖ κοιμοῦνταν. Εἶχαν γίνει ὁ φόβος καὶ ὁ τρόμος ὅλης τῆς περιφερείας· ἀπὸ τὸ μέρος τους δὲν τολμοῦσε νὰ περάσῃ ἄνθρωπος. Κάποτε τοὺς ἔπιαναν καὶ τοὺς ἔδεναν μὲ ἁλυσίδες· μὰ αὐτοὶ εἶχαν τέτοια δύναμι μέσα τους, ὥστε ἔσπαζαν τὶς ἁλυσίδες σὰν κλωστὲς καὶ ἀλλόφρονες ἔτρεχαν μέσ᾽ στὶς ἐρημιές. Τί ἦταν; Μία λέξι· «δαιμονιζόμενοι» (Ματθ. 8,28).
Θὰ πῇ κάποιος· Παραμύθια· δὲν ὑπάρχουν διάβολος, δαίμονες, δαιμονιζόμενοι.
Θὰ ἤθελα κ᾽ ἐγώ, ἀγαπητοί μου, νὰ μὴν ὑπάρχῃ διάβολος. Ἐν
τούτοις ὑπάρχει. Δὲν εἶνε φάντασμα· εἶνε πραγματικότητα, ὀντότητα. Τὸ
ὅτι ὑπάρχει διάβολος τὸ ἀποδεικνύουν πολλὰ ἐγκλήματα, ποὺ κατ᾽ ἄλλο
τρόπο δὲν ἐξηγοῦνται. Μεγάλοι ψυχολόγοι, γιὰ ἀνθρώπους ποὺ διέπραξαν
μεγάλα ἐγκληματα, μιὰ ἐξήγησι βρίσκουν· ὅτι διατελοῦν κάτω ἀπὸ τὴν
ἐπίδρασι μιᾶς ἀόρατης κακοποιοῦ δυνάμεως. Στὴ γλῶσσα τῆς Γραφῆς αὐτοὶ
ὀνομάζονται «δαιμονιζόμενοι». Ὅτι ὑπάρχει διάβολος καὶ δαίμονες τὸ
βεβαιώνει περισσότερο ὁ Χριστός, ποὺ ἦρθε στὸν κόσμο «ἵνα λύσῃ τὰ ἔργα
τοῦ διαβόλου» (Α΄ Ἰω. 3,8). Τέλος, ἂν κανεὶς ἐξακολουθῇ ν᾽ ἀμφισβητῇ
ὅτι ὑπάρχει διάβολος, ἂς πάῃ στὸν Ἅγιο Γεράσιμο τῆς Κεφαλονιᾶς. Ἐκεῖ
μαζεύονται δαιμονισμένοι· ἀλλ᾽ ὅταν παρουσιαστῇ ὁ ἱερεὺς μὲ τὸ σταυρὸ
ποὺ κρατοῦσε ὁ ἅγιος, φωνάζουν τρέμοντας· «Μᾶς ἔκαψες, Καψάλη!» (Καψάλη
λένε τὸν ἅγιο Γεράσιμο).
Ὑπάρχει λοιπὸν διάβολος. Ἀλλὰ δὲν χρειάζεται νὰ πᾶμε στὴν
Κεφαλονιὰ γιὰ νὰ τὸ δοῦμε. ῾Ρίξτε μιὰ ματιὰ στὴν καρδιά σας, ἰδίως οἱ
νέοι, καὶ θὰ δῆτε ἐκεῖ τὴν ἐπίδρασι τοῦ σατανᾶ. Θὰ δῆτε ὁμοιότητες,
ἴδια συμπτώματα μὲ τοὺς νέους τοῦ εὐαγγελίου. Ὑπενθυμίζω μερικά.
⃝ Πρώτη ὁμοιότης. Οἱ δύο δαιμονιζόμενοι δὲν ἔμεναν στὸ σπίτι.
Μέσα τους μιὰ φωνὴ ἔλεγε· «Φύγε ἀπ᾽ τὸ σπίτι». Δὲν νομίζετε ὅτι ἡ ἴδια
φωνὴ ἀκούγεται καὶ σήμερα; Ἐνῷ τὸ σπίτι εἶνε παράδεισος, κάποιος
ἔρχεται καὶ ξεσηκώνει τὸ νέο· «Φύγε», τοῦ λέει· «Τί κάθεσαι; πῶς
ὑποφέρεις τὴ μάνα καὶ τὸν πατέρα σου;…». Εἶνε φωνὲς δαιμονικοῦ
πνεύματος. Εἶνε δὲ καὶ ζωγράφος φοβερὸς ὁ διάβολος· ζωγραφίζει τὸ σπίτι
σὰν κόλασι, καὶ τὴν κοινωνία ἔξω σὰν παράδεισο. Ἔτσι φεύγουν κατὰ
χιλιάδες, κορίτσια ἰδίως, καὶ κλαῖνε οἱ γονεῖς. Αὐτὸ παρατηρεῖται
παγκοσμίως· τὸ γνωρίζει ἡ ἀστυνομία. Δέχτηκα τηλεφώνημα ἀπὸ τὸ Βανκοῦβερ
τοῦ Καναδᾶ. Ἦταν μιὰ μάνα. «Κλάψε με», λέει, «πάτερ· κάνε προσευχή.
Πρὸ δέκα ἡμερῶν ἔφυγε ἀπ᾽ τὸ σπίτι ἡ πρώτη κόρη μου, καὶ χάθηκε.
Ψάχνουμε καὶ δὲν τὴ βρίσκουμε. Ποῦ εἶνε τὸ παιδί μου;…», καὶ ἔκλαιγε
γοερά.
⃝ Θέλετε ἄλλη ὁμοιότητα; Οἱ δύο δαιμονιζόμενοι ἔφυγαν ἀπ᾽ τὸ
σπίτι καὶ ποῦ πῆγαν; Στὸ νεκροταφεῖο· κοιμοῦνταν μέσα στὰ μνήματα. Καὶ
οἱ νέοι ποὺ φεύγουν σήμερα ἀπὸ τὸ σπίτι πᾶνε σὲ ἄλλα «μνήματα». Ποιά
εἶν᾽ αὐτά; Εἶνε τὰ διάφορα κέντρα διασκεδάσεως· ἀπὸ καφφετέριες μέχρι
σκυλάδικα γέμισε ὁ τόπος. Ἐκεῖ κάθονται ὧρες ὁλόκληρες, καὶ τὸ πρωῒ
βγαίνουν σὲ ἀθλία κατάστασι.
⃝ Ἀλλ᾽ ὑπᾶρχει καὶ ἄλλη ὁμοιότητα. Οἱ δύο δαιμονιζόμενοι, ἐνῷ
ἦταν ντυμένοι, ξαφνικὰ ἔσχισαν τὰ ροῦχα τους καὶ παρουσιάστηκαν γυμνοί,
ὅπως τοὺς γέννησε ἡ μάνα τους. Νά καὶ οἱ σημερινοὶ νέοι. Τί κάνει σήμερα
τὸ κορίτσι; Ὁ σατανᾶς τῆς λέει· «Γδύσου!». Κι αὐτὴ ὑπακούοντας στὸ
πνεῦμα τῆς μόδας γυμνώνεται. Ὦ Ἑλληνίδα, ποῦ κατάντησες! Ἡ φωνὴ
«Γδύσου!» δὲν εἶνε τοῦ Θεοῦ, τῶν πατέρων, τῆς ἱερᾶς παραδόσεως, τῶν
διδασκάλων τοῦ γένους μας· εἶνε φωνὴ δαιμονική. Εἶχα διαβάσει –κ᾽
ἔκλαψα–, ὅτι τὰ παλαιὰ χρόνια, ὅταν ἀρρώσταινε ἡ γυναίκα, δὲν ἔδειχνε τὸ
κορμί της οὔτε στὸ γιατρό! Εἶχε ντροπή. Ἀντέστε τώρα στὰ κέντρα καὶ
στὶς πλάζ, δεξιά – ἀριστερά, νὰ δῆτε· σὰν τὰ κρέατα ποὺ κρεμᾶνε οἱ
χασάπηδες ἀπ᾽ τὰ τσιγγέλια… Γυναίκα χωρὶς ντροπὴ δὲν ἔχει καμμιά ἀξία.
Τὸ ἄρωμα τῆς γυναίκας εἶνε ἡ σεμνότητα.
⃝ Μοιάζουν λοιπὸν οἱ νέοι σήμερα μὲ τοὺς δαιμονιζομένους, διότι
φεύγουν ἀπὸ τὸ σπίτι, διότι μένουν στὰ «μνήματα», τὰ βρωμερὰ κέντρα,
καὶ διότι πετοῦν τὰ ροῦχα τους καὶ παρουσιάζονται ξεγυμνωμένοι. Μοιάζουν
ἀκόμα στὸ ὅτι σπάζουν τὰ δεσμά. Ἐκείνους τοὺς ἔδεναν μὲ ἀλυσίδες καὶ
τὶς ἔσπαζαν. Καὶ οἱ νέοι σήμερα; Τί κρίμα! Συμβουλεύει ὁ πατέρας, ἡ
μάνα, ὁ παπποῦς, ἡ γιαγιά, ὁ παπᾶς, τὸ σχολεῖο, ὁ δάσκαλος, ὁ καθηγητής.
Αὐτοὶ τίποτα! Ἔχετε δεῖ ἀχαλίνωτο ἄλογο; ἔτσι ἔγινε τώρα ἡ νεολαία μας,
ἀχαλίνωτα ἄλογα. Δὲν ἀκοῦνε πιὰ τίποτα καὶ κανένα. Ὅπως τὸ ἄλογο σπάει
τὸ χαλινάρι, ἔτσι κι αὐτοί.
⃝ Καὶ μιὰ τελευταία ὁμοιότης. Οἱ δύο δαιμονιζόμενοι εἶχαν γίνει
τρομοκράτες· δὲν τολμοῦσε κανεὶς νὰ πλησιάσῃ στὸ μέρος τους. Ἀλλὰ καὶ
τὰ παιδιὰ σήμερα εἶνε τρομοκράτες. Παίρνουν ναρκωτικὰ καὶ κάνουν
ἐγκλήματα. Ἔγραψαν ἐφημερίδες, ὅτι ἕνας ναρκομανὴς ἔσπασε τὸ κεφάλι τῆς
μάνας του· τῆς τὸ ἔλειωσε – Θεέ μου Θεέ μου! φρικτὰ πράγματα.
* * *
Ὁ ῾Ρῶσος συγγραφέας
Ντοστογιέφσκυ ἔγραψε τὸ ἔργο «Οἱ δαιμονισμένοι», ὅπου περιγράφει
ἀνθρώπους τῆς ἐποχῆς του. Ἀλλ᾽ ἂν ζοῦσε σήμερα, θά ᾽γραφε «Οἱ σύγχρονοι
δαιμονισμένοι», ποὺ εἶνε ἀπείρως χειρότεροι.
–Μὰ πολὺ τραγικὰ τὰ λές. Μᾶς ἀπελπίζεις.
Ὄχι, δὲν σᾶς ἀπελπίζω. Δόξα τῷ Θεῷ, κοντὰ στὸ Χριστὸ δὲν
ὑπάρχει ἀπελπισία· ὑπάρχει λύτρωσι καὶ σωτηρία, ὑπάρχει ὁ νικητὴς τῶν
δαιμόνων. Ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός, αὐτοὺς ποὺ δὲν μποροῦσε νὰ τοὺς
κρατήσῃ τὸ σπίτι καὶ ἔμεναν μέσα στὰ μνήματα, αὐτοὺς ποὺ ἦταν
τρομοκράτες τῆς κοινωνίας καὶ τοὺς ἔδεναν μὲ ἁλυσίδες, τοὺς ἔκανε ἥμερα
ἀρνάκια. Συνεπῶς ὑπάρχει ἐλπίδα. Καὶ οἱ σημερινοὶ νέοι, ὅσο καὶ ἂν ἡ
καρδιά τους ἔχῃ τώρα ἄλλο προσανατολισμό, μποροῦν, ἂν θέλουν, νὰ βροῦν
τὸν ἴσιο δρόμο. «Ὅσοι πιστοί», λοιπόν (θ. Λειτ.). Καὶ ἕνας μέσα στοὺς
ἑκατὸ νέους νὰ σωθῇ, θὰ εἶνε μεγάλο καλό.
Νέοι! Νὰ συνδεθῆτε μὲ τὸ Χριστό, ποὺ εἶνε ὁ νικητὴς τῶν
δαιμόνων. Ὁ Χριστὸς ὄχι μόνο ὁ ἴδιος νίκησε τοὺς δαίμονες κατὰ κράτος,
ἀλλὰ θὰ δώσῃ καὶ σ᾽ ἐσᾶς τὴ δύναμι νὰ τοὺς νικήσετε. Γι᾽ αὐτὸ στὴν
Ἐκκλησία ὀνομάζεται καὶ «νικοποιός»· νικητὴς ὁ ἴδιος, κάνει καὶ τοὺς
ἄλλους νικητάς. Ὅπως μιὰ συσκευή, ὅταν συνδεθῇ μὲ τὴν πρίζα, παίρνει
ἠλεκτρισμό, ἔτσι κ᾽ ἐσεῖς.
Πλησιάστε Τον λοιπόν. Ἀλλ᾽ ὄχι μὲ ψέματα, ὄχι μὲ μισὴ καρδιά.
Δῶστε Του ὅλη τὴν καρδιά σας. Κλαίω ἐκείνους ποὺ δίνουν τὴν καρδιά τους
ὅλη ὄχι στὸ Χριστὸ ἀλλὰ σ᾽ ἕναν ἀτελῆ ἄνθρωπο. Μιὰ κοπέλλα ἦρθε καὶ
μοῦ εἶπε· –Γνώρισα κάποιον καὶ τὸν θεώρησα ἄγγελο. Ἡ μάνα κι ὁ
πατέρας μοῦ ἔλεγαν· Θὰ δυστυχήσῃς κοντά του. Δὲν ἄκουσα κανένα. Αὐτὸς
λοιπὸν μὲ ἄφησε 5 μηνῶν ἔγκυο, πῆρε ἀεροπλάνο κ᾽ ἔφυγε στὴν Αὐστραλία…
Τώρα ἡ κοπέλλα φωνάζει καὶ κλαίει, καὶ θέλει ν᾽ αὐτοκτονήσῃ.
Λοιπόν, προσέξτε καλά, γιὰ νὰ μὴν κλάψετε πολύ. Τὴν καρδιά σας
ὄχι σὲ ἀνθρώπους ἐκμεταλλευτὰς καὶ ὄχι στοὺς δαίμονες. Τὴν καρδιά σας,
παιδιά μου, ὅλη στὸ Χριστό, ὅλη στὸ Θεό, «Ἀγαπήσεις Κύριον τὸν Θεόν σου
ἐξ ὅλης τῆς καρδίας σου» (Δευτ. 6,5. Μαρκ. 12,30). Κάτω ἀπὸ τὸν ἥλιο καὶ
τ᾽ ἀστέρια δὲν ὑπάρχει ἄλλος πιὸ ἀξιαγάπητος νυμφίος τῶν ψυχῶν μας ἀπὸ
τὸ Χριστό. Ὅν, παῖδες, ὑμνεῖτε καὶ ὑπερυψοῦτε εἰς πάντας τοὺς αἰῶνας·
ἀμήν.
(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος
Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία, ἡ ὁποία ἔγινε στὸν ἱ. ναὸ Ἁγ. Γεωργίου Πρώτης – Φλωρίνης παρουσίᾳ κατασκηνωτῶν τὴν 23-7-1989 μὲ ἄλλο τίτλο. Καταγραφὴ καὶ σύντμησις 20-7-2003, ἀναστοιχειοθεσία ἐπανέκδοσις 20-6-2024.