ΠΑΤΕΡΙΚΑΙ ΔΙΔΑΧΑΙ
«Τίς ἡµᾶς χωρίσει ἀπὸ τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ; Θλῖψις ἢ στενοχωρία ἢ διωγµὸς ἢ λιµὸς ἢ γυµνότης ἢ κίνδυνος ἢ µάχαιρα; καθὼς γέγραπται ὅτι ἕνεκά σου θανατούµεθα ὅλην τὴν ἡµέραν· ἐλογίσθηµεν ὡς πρόβατα σφαγῆς» (Ρωμ. η΄, 35, 36).
(: Δηλ.: Τέτοιαν ἀγάπην ἔδειξεν εἰς ἡµᾶς ὁ Χριστός. Ποῖος λοιπὸν θὰ ἠµπορέσῃ νὰ µᾶς χωρίσῃ ἀπὸ τὴν ἀγάπην αὐτήν, ποὺ µᾶς ἔχει ὁ Χριστός; Μήπως θὰ µᾶς καταστήσῃ ὀλιγώτερον ἀγαπητοὺς εἰς τὸν Χριστὸν ἢ µήπως θὰ µᾶς χωρίσῃ ἀπ’ αὐτοῦ θλῖψις ἀπὸ ἐξωτερικὰς περιστάσεις ἢ στενοχωρία καὶ ἐσωτερικὴ πίεσις τῶν καρδιῶν µας ἢ διωγµὸς ἢ πεῖνα ἢ γύµνια καὶ ἔλλειψις ρούχων ἢ µάχαιρα ποὺ νὰ µᾶς φοβερίζῃ µὲ σφαγήν;
Ναί· καὶ µὲ σφαγὴν καὶ µὲ θάνατον θὰ µᾶς φοβερίσουν σύµφωνα µὲ ἐκεῖνο, ποὺ γράφεται εἰς τοὺς θεοπνεύστους ψαλµούς, ὅτι διὰ σέ, Κύριε, κινδυνεύοµεν διαρκῶς ν’ ἀποθάνωµεν κάθε ἡµέραν τῆς ἐπιγείου ζωῆς µας. Ἐθεωρήθηµεν ἀπὸ τοὺς διώκτας µας σὰν πρόβατα ξεχωρισµένα, διὰ νὰ σφαγοῦν).
Οἱ δοκιμασίες ποὺ ἐπιτρέπει ὁ Θεὸς μᾶς ὁδηγοῦν πιὸ κοντά του.
- Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος μᾶς διδάσκει:
«Ἔτσι συνηθίζει πάντοτε ὁ Θεὸς νὰ μὴ ἀπαλλάσση, δηλαδὴ τοὺς ἐνάρετους ἀνθρώπους ἀπ’ τοὺς κινδύνους, οὔτε νὰ τοὺς ἐλευθερώνη ἀπ’ τοὺς πειρασμούς, ἀλλὰ μέσα σ’ αὐτοὺς τοὺς πειρασμοὺς νὰ ἐπιδεικνύη τὴ βοήθειά Του, ὥστε καὶ οἱ πειρασμοὶ οἱ ἴδιοι νὰ γίνωνται σ’ αὐτοὺς ἀφορμὴ ἑορτασμοῦ. Γιὰ τοῦτο καὶ ὁ μακάριος Δαυίδ ἔλεγε: «Μέσα στὴ θλίψη μου μὲ ἔκανες νὰ εὐφρανθῶ». Δὲν λέγει, ἔδιωξες τὴ θλίψη, οὔτε ὅτι, ἀφοῦ μὲ ἀπάλλαξες ἀπ’ αὐτήν, μὲ ἔκανες νὰ ζῶ μέσα στὶς ἀνέσεις, ἀλλ’ ἐκεῖνο, τὸ ὁποῖο εἶναι ἀξιοθαύμαστο καὶ παράδοξο, ὅτι, ἄν καὶ βρισκώμαστε ἐν μέσῳ τῶν θλίψεων, μ’ ἔκανες νὰ ζῶ χωρὶς φόβο».
- Ἡ ζωὴ τοῦ Ἁγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς, Ἐπισκόπου Ἀχρίδος μυθιστορηματική, περιπετειώδης. Οἱ ἐμπειρίες του μοναδικές. Τὰ ἔζησε ὅλα: σπουδὲς ἐξαιρετικές, σχέσεις εὐθύνης ὑψηλές, συνοδευόμενες ὅμως ἀπὸ πόνο, στερήσεις, περιφρονήσεις, διωγμούς. Ἔτσι μέσα στὰ ἐμπνευσμένα συγγράμματά του ἀποτύπωσε τὸν μοναδικὸ θησαυρὸ ποὺ ἀποκόμισε ἀπὸ ὅλες αὐτὲς τὶς παράδοξες καὶ συχνὰ πολὺ ὀδυνηρὲς καταστάσεις.
Τὸ ἀποκορύφωμα τῶν ἐμπειριῶν τοῦ Ἁγίου ἦταν ἡ περίοδος τῆς αἰχμαλωσίας του στὸ ἀπαίσιο στρατόπεδο συγκεντρώσεως τῆς Γερμανίας, τὸ φοβερὸ Νταχάου.
Πρὶν μεταφερθῆ στὸ Νταχάου, εἶχε συλληφθῆ ἀπὸ τοὺς Γερμανοὺς καὶ εἶχε ἐγκλεισθῆ σὲ αὐστηρὲς φυλακὲς ἐπὶ τρία χρόνια, διότι εἶχε καταγγείλει μὲ παρρησία τὸ ἔγκλημα σὲ βάρος τῶν Σέρβων τῆς Κροατίας καὶ τὴ σφαγὴ τοῦ Κράλιεβο, ἀνάλογη μὲ αὐτὴν τῆς Ἑλλάδος στὰ Καλάβρυτα.
Ἀπελευθερώθηκε ἀπὸ τὸ Νταχάου στὶς 8 Μαΐου τοῦ 1945, ὅταν τὰ συμμαχικὰ στρατεύματα ἔφθασαν στὴ Γερμανία. Μετὰ τὴν ἀπελευθέρωσή του πῆγε στὴν Ἀμερική, διότι τὸ κομμουνιστικὸ καθεστὼς ποὺ εἶχε ἐπιβληθῆ στὴ Σερβία τὸν θεωροῦσε ἐχθρὸ τοῦ λαοῦ. Ἐργάσθηκε μὲ φλογερὸ ζῆλο στὴν Ἀμερικὴ μέχρι τὸν Μάρτιο τοῦ 1956, ὁπότε ἀναχώρησε ἀπὸ τὸν μάταιο τοῦτο κόσμο.
Ἐκεῖ στὴν Ἀμερικὴ ἔγινε καὶ τὸ ἑξῆς περιστατικό, ποὺ μᾶς ἀποκάλυψε τί σημαίνει νὰ συναντᾶ ὁ ἄνθρωπος τὸν Θεὸ πρόσωπο πρὸς πρόσωπο.
Ἦταν τότε ποὺ ἡ Μίλιτσα Ζερνώφ, σύζυγος τοῦ γνωστοῦ Ρώσου θεολόγου Νικολάου Ζερνώφ, συνάντησε τὸν Ἅγιο Νικόλαο Βελιμίροβιτς στὴ Νέα Ὑόρκη καὶ τὸν ρώτησε γιὰ τὴν ἐμπειρία του στὸ φοβερὸ στρατόπεδο συγκεντρώσεως τῶν Ναζὶ στὸ Νταχάου:
-«Σεβασμιώτατε, ἆραγε οἱ κακουχίες καὶ οἱ στερήσεις στὸ στρατόπεδο συγκεντρώσεως στὴ ναζιστικὴ Γερμανία, κατὰ τὸν πόλεμο, πνευματικὰ φόνευαν ἤ ξαναγεννοῦσαν τὸν ἄνθρωπο; Διότι ἐγώ, γιὰ παράδειγμα, γνώρισα ἀνθρώπους, καὶ μάλιστα πιστούς, οἱ ὁποῖοι στὸ στρατόπεδο δὲν εἶχαν τὴ δύναμη νὰ προσευχηθοῦν, ἐπειδὴ ὅλες τους οἱ δυνάμεις ἦταν συγκεντρωμένες στὸ ξεροκόμματο, στὸ κρεμμύδι, στὸ φλιτζάνι μὲ τὸ ζεστὸ νερό…».
Μοῦ ἀπάντησε;
-«Στὸ στρατόπεδο γινόταν αὐτό: κάθεσαι σὲ μία γωνιὰ καὶ ἐπαναλαμβάνεις μέσα σου:
-Κύριε, ἐγὼ εἶμαι “γῆ καὶ σποδός”. Κύριε, παράλαβε τὴν ψυχή μου!
Καὶ πάλι σὲ ἀνεβάζει ὁ Κύριος καὶ ἐκεῖ βλέπεις τὸν Θεὸ πρόσωπο πρὸς πρόσωπο. Καὶ μετὰ λές: Κύριε, δὲν ἀντέχω ἄλλο νὰ Σὲ βλέπω. Πάρε με ξανὰ πίσω. Καὶ ἔπειτα σὲ κατεβάζει στὴ γῆ. Στὴν πραγματικότητα, θὰ ἔδινα ὅλη τὴ ζωή, ποὺ μοῦ ἀπέμεινε, ἐὰν αὐτὸ ἦταν δυνατόν, γιὰ μία ὥρα παραμονῆς στὸ Νταχάου».
Ὁ Ἐπίσκοπος σήκωσε τὰ μάτια του καὶ μὲ κοίταξε ἴσια στὰ μάτια, διηγεῖται ἡ Μίλιτσα. Ἐγὼ δὲν μπόρεσα νὰ ἀντέξω ἐκεῖνο τὸ βλέμμα. Μὲ κοίταζαν τὰ μάτια τοῦ ἄνθρωπου, ποὺ συνάντησε τὸν Θεὸ πρόσωπο πρὸς πρόσωπο…
Νὰ ἡ ὑπέρτατη συνάντηση τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὸν Θεὸ πρόσωπο πρὸς πρόσωπο! Νὰ φθάνη ὁ ἄνθρωπος νὰ δίνη ὅλα τὰ χρόνια τῆς ζωῆς του, γιὰ νὰ βρεθῆ ἔστω γιὰ μία ὥρα καὶ πάλι στὸ φριχτὸ Νταχάου!
Ὁ Ἅγιος Νικόλαος ἔδειξε τὸν δρόμο.
Ὅσοι προνομιοῦχοι ἀξιώνονται ἀπὸ τὸν Θεὸ νὰ ἀντιμετωπίζουν θλίψεις καὶ δοκιμασίες σκληρές, ἂς τολμήσουν νὰ τὸν βαδίσουν. Θὰ ἔχουν συνοδοιπόρο τους τὸν μέγιστο «πρόσωπο πρὸς πρόσωπο» θεόπτη, τὸν μέγα Παῦλο, ποὺ ἔλεγε: «Εὐδοκῶ ἐν ἀσθενείαις, ἐν ὕβρεσιν, ἐν ἀνάγκαις, ἐν διωγμοῖς, ἐν στενοχωρίαις, ὑπὲρ Χριστοῦ»· εὐφραίνομαι στὶς ἀσθένειες, στὶς ὕβρεις, στὶς δυσκολίες, στοὺς διωγμούς, στὶς στενοχώριες γιὰ χάρη τοῦ Χριστοῦ (Β΄ Κορ. ιβ΄ 10).
Αὐτὸς γνωρίζει ὅτι μέσα στὶς δοκιμασίες συναντᾶ τὸν Θεὸ «πρόσωπο πρὸς πρόσωπο»!
