Μία ἀπό τίς ἔνδοξες διά μέσου τῶν αἰώνων ἁγιορειτικές Μονές, ἡ ὁποία εὑρίσκεται στήν δυτική πλευρά τοῦ Ἄθωνος εἶναι ἡ αὐτοκρατορική Μονή τοῦ ἁγίου Παύλου.
Στήν σειρά τῶν διά μέσου τῶν αἰώνων χαρισματούχων καί ἁγίων Καθηγουμένων συγκαταλέγεται καί ὁ μακαριστός Προηγούμενος ἀρχιμ. π. Ἀνδρέας.
Γεννήθηκε στό χωριό Ἀγκών τῆς ἐπαρχίας Πάλλης τῆς Νήσου Κεφαλληνίας στίς 22 Ἰανουαρίου 1904. Τό κοσμικό του ὄνομα ἦτο Ἄγγελος Εὐαγγελᾶτος. Οἱ γονεῖς του, μέ τά ὀνόματα Γρηγόριος καί Βασιλική, διεκρίνοντο γιά τήν πατροπαράδοτη εὐσέβειά τους καί γι᾿ αὐτό ἀνέθρεψαν τά παιδιά τους σύμφωνα μέ τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ καί ἐπάνω στά ἴχνη τῆς ἁγίας βιοτῆς τους. Μάλιστα ὁ πατέρας του, κατά τήν γεροντική του ἡλικία ἐπεφάσισε νά μονάση. Ἔτσι ἀκολούθησε τόν γυιό του π. Ἀνδρέα καί τελειώθηκε ὁσιακά στήν Μονή τοῦ ἁγίου Παύλου.
Ὁ νεαρός Ἄγγελος φλεγόταν ἀπό τήν ἐφηβική του ἡλικία γιά ἀφιέρωσι στόν Θεό. Ἔτσι ἐγκατέλειψε γονεῖς, συγγενεῖς, ἀπολαύσεις, ὑποσχέσεις καί ὁλόκληρη τήν ζωή του τήν προσέφερε σάν θυσία ζῶσα στόν Ἀρχιποίμενα Δεσπότη Χριστό. Στήν ὥριμη λοιπόν ἡλικία τῶν 30 ἐτῶν εἰσῆλθε στήν Μονή τοῦ ἁγίου Παύλου, τόν Αὔγουστο τοῦ 1934.
Μετά τήν κανονική δοκιμασία, ἀποφασίσθηκε ἡ κουρά του καί ἡ χειροτονία του σέ διάκονο καί μετ᾿ ὀλίγον σέ ἱερέα τό ἔτος 1935 ἀπό τόν ἐνάρετον ἐφησυχάζοντα τότε Ἐπίσκοπο Μιλητουπόλεως κ. Ἱερόθεον. Λόγῳ τῶν πολλῶν του καί διοικητικῶν χαρισμάτων ἡ Γεροντική Σύναξις τόν ἐξέλεξε καί Προϊστάμενον τό ἔτος 1944. Ἐνῶ, μετά τήν κοίμησι τό 1960 τοῦ ἐπί 40 ἔτη χρηματίσαντος ἡγουμένου ἀρχιμ. Σεραφείμ, ἐξελέγη διάδοχός του σέ ἡλικία 56 ἐτῶν.
Πρίν ἀκόμη ἀναλάβη διοικητικά καί ἡγουμενικά καθήκοντα ἀσκήθηκε σάν ἡσυχαστής καί ὑποτακτικός τοῦ φημισμένου μοναχοῦ Γερασίμου Μενάγια, ὁ ὁποῖος ἀσκήτευε στήν ἔρημο τοῦ Ἁγίου Βασιλείου. Κατά τήν ἐπάνοδό του στήν Μονή, μαζί μέ τόν φημισμένο ἀσκητή π. Γεράσιμο ἐπέδειξε ζῆλο καί εὐλάβεια στήν ἐπιτέλεσι τῶν ἱερῶν Ἀκολουθιῶν καί στήν φιλαδελφία πρός πάντας τούς Πατέρας καί ξένους Ἀδελφούς καί Προσκυνητές
Ἐπειδή ἐχρημάτισε ἡγούμενος σέ δύο περιόδους, στό μεσοδιάστημα τῶν ἑπτά ἐτῶν μέχρι τῆς ἐκ νέου ἐκλογῆς του ὡς ἡγουμένου ἀποσύρθηκε στό Μετόχιο Μονοξυλίτης, τό ὁποῖον εὑρίσκεται στήν δυτική πλευρά τοῦ Ὄρους, μετά τήν εἴσοδό μας ἀπό τήν Οὐρανούπολι πρός τήν Δάφνη. Ἐκεῖ ἡ Κυρία Θεοτόκος τόν ἀντάμειψε γι᾿ αὐτή τήν ἄδολη καί ἀνυπόκριτη ἀγάπη του καί τόν ἀξίωσε νά τήν ἀντικρύση καί συνομιλήση μαζί της.
Στήν συνέχεια θά περιγράψουμε μέ ποιό τρόπο τοῦ ἐμφανίσθηκε ἡ Βασίλισσα καί Ἡγουμένη τοῦ Ἁγίου Ὄρους καί τί συνωμίλησαν μαζί σ᾿ ἐκείνη τήν θαυμαστή στιχομυθία τους ἕνα ἀπόγευμα στήν ἔρημο τοῦ Μετοχίου τους.
Κάποια ἡμέρα πού ὁ καιρός ἦτο συννεφιασμένος καί ἀγριεμένος, σκέφθηκε ὁ ἅγιος Γέροντας νά κατέβη μέχρι τήν παραλία μέ τόν λογισμό νά πάρη, ἐάν εὕρη διάφορα καυσόξυλα ἀπ᾿ αὐτά πού ἐκβράζει ἡ θάλασσα, ὅταν εἶναι φουρτουνιασμένη. Τά χρειαζόταν νά τά χρησιμοποιήση γιά προσανάμματα στήν σόμπα του. Ἀκόμη σκέφθηκε, μήπως ἔχει συμβῆ καί κανένα ἀναπάντεχο ἀτύχημα, ἀπ᾿ αὐτά πού συμβαίνουν συνήθως σέ περίοδο θυελλῶν καί φουρτούνας.
Ἀφοῦ κατέβηκε στόν αἰγιαλό καί συγκέντρωσε ἀρκετά ξύλα ἀπό τήν παραλία, σέ μικρή ἀπόστασι ἀπό τήν θέσι πού εὑρισκόταν, ἀντίκρυσε νά στέκεται ὄρθια μπροστά του μία ἀνθρώπινη μορφή. Ἀμέσως ἐπίστευσε στόν λογισμό του ὅτι πρόκειται περί ναυαγοῦ. Πλησίασε ἐκεῖ κοντά γιά νά προσφέρη κάποια βοήθεια καί νά μάθη καί γιά τούς ἄλλους ναυαγούς ποῦ εὑρίσκονται. Εὑρισκόμενος σέ μικρή ἀπόστασι, ἐξεπλάγη διότι τό πρόσωπο αὐτό ἦτο μία ὑψηλή μοναχή, ντυμένη βέβαια στά μαῦρα, ἡ ὁποία κρατοῦσε στό χέρι της ἕνα ἀνοικτό βιβλίο καί μία γραφίδα.
Χωρίς νά χάση καιρό, ἐρώτησε τήν φαινομένη γυναῖκα:
-Τί θέλεις ἐσύ ἐδῶ, Κυρά μου; Θέλεις κάποια βοήθεια;
-Ὄχι, δέν θέλω βοήθεια.
-Καί ποιά εἶσαι ἐσύ; Πῶς μπῆκες σ᾿ αὐτόν τόν Ἅγιο Τόπο;
-Ἐγώ εἶμαι ἡ Κυρά αὐτοῦ τοῦ Τόπου καί ἡ δουλειά μου εἶναι νά περιέρχωμαι αὐτόν τόν Τόπο ἀπό τήν μία ἄκρη μέχρι τήν ἄλλη...
-Καί τί εἶναι, Κυρά μου, αὐτά τά βιβλία πού κρατᾶς;
-Τά βιβλία αὐτά εἶναι τῆς εἰσόδου, ἐξόδου καί παραμονῆς τῶν Πατέρων τοῦ Ἁγίου Ὄρους. Ἀλλά κι αὐτό τό βιβλίο πού βλέπεις εἶναι γραμμένα μέσα τά ὀνόματα αὐτῶν πού μένουν γιά πάντα ἐδῶ καί τελειώνουν τήν ζωή τους στό Ἅγιον Ὄρος. Τά ὀνόματα αὐτά παραμένουν γραμμένα στήν Βίβλο τῆς ζωῆς.
Δέν κατάλαβε ὁ ἀσκητής Γέροντας Ἀνδρέας οὔτε μέ ποιά συνωμιλοῦσε οὔτε γιά τήν ἐπεξήγησι τῶν βιβλίων ἔδωσε τήν πρέπουσα προσοχή. Γι᾿ αὐτό, σκέφθηκε, ἀφοῦ αὐτή ἡ Κυρία, δέν χρειάσθηκε τήν βοήθειά του, ἀνηφόρισε τό μονοπάτι νά γυρίση γρήγορα στό Καλύβη του.
Τί ἀπογευματινές ὧρες μπῆκε στό παρεκκλήσιό του, τιμώμενο στόν Ἅγιο Νικόλαο, τόν ὁποῖον ἰδιαίτερα τιμοῦσε καί εὐλαβεῖτο, μέ σκοπό νά κάμνη τόν Ἑσπερινό. Μέσα του ὅμως οἱ σκέψεις του τόν βασάνιζαν καί δέν ἠμποροῦσε νά ἐξηγήση τό φαινόμενο τῆς παρουσίας αὐτῆς τῆς Ξένης Κυρίας. Ὅταν τά μάτια του ἔπεσαν στήν μορφή τῆς εἰκόνος τῆς Θεοτόκου τοῦ Τέμπλου, φωτίσθηκε καί τά παράτησε ὅλα...
Παρά τήν γεροντική του ἡλικία καί τήν ἀνωμαλία τοῦ καλντεριμιοῦ ἔτρεχε νά προλάβη νά ἴδη Αὐτήν πού ἀγαποῦσε. Ἤθελε νά ἀντικρύση καί νά χαιρετίση μέ τούς σωματικούς του ὀφθαλμούς Αὐτήν στήν ὁποία ἀνέθεσε τήν πᾶσαν ἐλπίδα του καί ἀφιέρωσε ὁλόκληρη τήν ζωή του. Ἐκύτταξε τόν βράχο μέ μεγάλο πόνο, διότι ἡ φαινομένη Μοναχή, ἡ Κεχαριτωμένη Κόρη τῆς Βηθλεέμ, εἶχε ἐξαφανισθῆ. Ἄρχισε νά κλαίη μέ λυγμούς σκεπτόμενος ὅτι, λόγῳ τῶν ἁμαρτιῶν του, δέν ἀξιώθηκε νά προσκυνήση τήν Βασίλισσα τοῦ οὐρανοῦ και τῆς γῆς.
Τόν παρηγόρησε ὅμως ἡ Κυρία Θεοτόκος μέ τήν εὐωδία οὐρανίου μύρου, τό ὁποῖον ἐπλήρωσε τόν βράχον ἐκεῖνο καί ὅλη τήν γύρω περιοχή. Μέ τό θαυμάσιο αὐτό γεγονός τῆς ἐκχύσεως τοῦ ἁγίου Μύρου, ἐπίστευσε πλέον ἀκραδάντως ὁ ἀσκητής τοῦ Ἄθω, ὅτι Αὐτή ἦτο ἡ Μητέρα τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ καί Μητέρα ὅλων τῶν ὀρθοδόξων Μοναχῶν καί Χριστιανῶν τῆς οἰκουμένης.
Μέ ἀνεκλάλητη χαρά καί χαροποιά δάκρυα στά μάτια ἐπέστρεψε στήν ἀσκητική του παλαίστρα. Μπῆκε στόν ναΐσκο του καί καταφιλοῦσε μέ λυγμούς τήν εἰκόνα τῆς Κυρίας τοῦ Ὄρους ὑποσχόμενος σ᾿ Αὐτήν ὅτ θ᾿ ἀγωνισθῆ νά εἶναι περισσότερον ὑπάκουος στίς ἐντολές τοῦ Υἱοῦ της καί Θεοῦ ἡμῶν.
Ἡ ὁσιακή κοίμησί του τήν ἡμέρα τῆς Πανηγύρεως τῆς Μονῆς, δηλαδή στήν ἑορτή τῆς Ὑπαπαντῆς τοῦ ἔτους 1987, δηλώνει τήν ἰδιαίτερη εὔνοια πού ἐξεδήλωσε ἡ Θεοτόκος πρός τόν σεμνόν καί προσφιλῆ λάτρη της, τόν Γέροντα Ἀνδρέα, ὁ ὁποῖος ἐξῆλθε θριαμβευτικῶς ἀπό τήν παροῦσα ζωή πρός τάς οὐρανίους σκηνώσεις τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ.
Τό ἐξαίσιο καί ἄκρως συγκινητικό καί παρήγορο αὐτό γεγονός τῆς ἐμφανείας τῆς Μητρός τοῦ Κυρίου μας στόν ὅσιο Γέροντα Ἀνδρέα, πληροῖ χαρᾶς καί ἐλπίδος ὅλους ἐμᾶς τούς διαμένοντες στίς διαφόρες παρυφές καί βραχώδεις περιοχές τοῦ Ἱεροῦ Ἄθωνος. Αὐτό σημαίνει ὅτι εἴμεθα "φακελλωμένοι" ὄχι ἀπό κάποια μυστική ἐγκόσμια ἐξουσία, ἀλλά γραμμένοι στίς δέλτους μέ τό χέρι τῆς ἰδίας τῆς Μητρός τοῦ Κυρίου μας, τῆς Παναγίας, ἡ ὁποία μᾶς κρατεῖ κοντά της καί μᾶς ὑπόσχεται τήν ἀπόλαυσι τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν.
Ἡ περιγραφή τοῦ χαριεστάτου τούτου καί θαυμαστοῦ περιστατικοῦ ἔγινε γνωστή σ᾿ ἐμᾶς ἀπό τόν μακαριστόν τώρα Πνευματικό τῆς Ἁγίας Ἄννης Γέροντα Διονύσιον τῆς Συνοδίας τῶν Γερασιμαίων, στόν ὁποῖον ἐξωμολογήθηκε ὁ μακαριστός προηγούμενος π. Ἀνδρέας μέ τήν ἐντολή νά τό κοινοποιήση στόν κόσμο, τήν ἡμέρα τῆς κοιμήσεώς του.
Εὐχαριστοῦμε τήν Κυρίαν Θεοτόκον, γι᾿ αὐτήν τήν ἰδιάζουσαν εὐλογία πού ἐχάρισε ἐσχάτως σ᾿ ἐμᾶς τούς ἀναξίως λεγομένους Ἁγιορείτες Πατέρες, διότι πιστεύομεν πλέον ἀκραδάντως ὅτι ἔχομεν ζωντανήν Προστάτιδα καί ἀκαταμάχητον Βοηθόν τήν Πανυπερευλογημένην Βασίλισσα Οὐρανοῦ καί γῆς, τήν Κυρίαν Θεοτόκον.
Εὐχαριστοῦμεν τόν ὁσιώτατον Γέροντα π. Ἀνδρέα, ὁ ὁποῖος, λόγῳ τῆς ὑψηλῆς πνευματικῆς του καταστάσεως, ἀξιώθηκε νά ἀντικρύση καί νά συνομιλήση μέ τό ἁγιώτατον καί πάντερπνον Πρόσωπόν Της.
Σ᾿ ἐμᾶς ἀπομένει τώρα πῶς θά ἀξιοποιήσουμε κατά τόν καλλίτερον τρόπο τόν χρόνον μας ἐδῶ ὡς μονίμων κατοίκων τοῦ Ὄρους, μέ τίς διηνεκεῖς πρεσβεῖες τῆς Πνευματικῆς μας Μητρός γιά νά τύχωμεν κι ἐμεῖς κάποιας χάριτος γιά τήν εἴσοδόν μας στούς κόλπους τῆς παραδείσου τοῦ Θεοῦ. Ἀμήν.
Μον. Δαμασκηνός Γρηγοριάτης.
Μέ τήν εὐλογία τοῦ πατρός Δαμασκηνοῦ Γρηγοριάτου
