Πόση σοφία μπορεῖ νά πηγάζει ἀπό τρεῖς μόνο λέξεις! Αὐτές πού λένε: «Τά γραπτά μένουν». Αὐτή ἡ σκέψη μοῦ ἔρχεται στόν νοῦ αὐθόρμητα, σχεδόν κάθε φορά πού θά τύχει νά ξεφυλλίσω ἕνα παλιό βιβλίο μέ ὑπογραμμίσεις πού ἔχω κάνει σέ μερικές ἀράδες στό κείμενο, ἤ κάτι σκόρπιες σημειώσεις πού εἶχα βιαστικά κρατήσει, παρακολουθώντας μιά ἐνδιαφέρουσα ὁμιλία, ἤ μερικούς στίχους πού εἶχα ἀντιγράψει κάποτε σέ μιά σελίδα ἑνός ἡμερολογίου κάποιας περασμένης χρονιᾶς.
Αὐτή ἡ σκέψη ἦρθε πάλι καί μέ βρῆκε, ὄταν, ἀνιχνεύοντας τούς κρυμμένους θησαυρούς ἑνός σιωπηλοῦ συρταριοῦ, ξανασυνάντησα μέσα σ’ ἕνα ξεχασμένο σημειωματάριο λίγους στίχους πού εἶχα ξεχωρίσει καί ἀντιγράψει κάποτε ἀπό ἕνα ποίημα τοῦ μεγάλου μας Ὀδυσσέα Ἐλύτη.
«Στήν ἁπλότητα βρίσκεται ἡ εὐτυχία»,
καί οἱ στίχοι πού, ἀπό τότε ἔμειναν φυλαγμένοι
στό παλιό σημειωματάριο, ἔλεγαν :
«Μπορῶ νά γίνω εὐτυχισμένος
μέ τά πιό ἁπλά πράγματα καί μέ τά πιό μικρά...
Μοῦ φτάνει πού οἱ ἑβδομάδες ἔχουν Κυριακές.
Μοῦ φτάνει πού τά χρόνια φυλᾶνε Χριστούγεννα γιά τό τέλος τους...».
Στάθηκα, λοιπόν, καί πάλι σ’ αὐτούς τούς στίχους καί αὐθόρμητα μοῦ ἦρθε ἡ διάθεση νά πῶ αὐτή τήν εὐλογημένη καί μοναδική λέξη πού ἐκφράζει τόσα πολλά. Νά πῶ ἕνα «εὐχαριστῶ».
Ἤθελα πρῶτα-πρῶτα νά εὐχαριστήσω νοερά τόν ποιητή, πού μέ τόσο ἁπλές λέξεις, ἐπισημαίνει αὐτά τά τόσο σημαντικά στοιχεῖα τῆς ζωῆς μας. Στοιχεῖα πού ἐκπέμπουν μηνύματα μιᾶς εὐλογημένης εὐτυχίας καί τά ὁποῖα, ὅμως, τά θεωροῦμε ἁπλῶς δεδομένα, καί γι’ αὐτό, ἴσως, ἀνάξια ἰδιαίτερης ἐκτιμήσεως.
Ἄν σταθοῦμε, ὅμως, γιά λίγο νά ἀναλογιστοῦμε τό πόσες–ἰδιαίτερες γιά τόν καθένα μας – μικρές ἤ μεγάλες χαρές ἔχουμε ζήσει, ζοῦμε, ἀλλά καί προσμένουμε ἀκόμα στίς Κυριακές πού κλείνουν τίς ἑβδομάδες μας, σίγουρα θά νιώσουμε τό νόημα τοῦ στίχου τοῦ ποιητῆ. Γιατί οἱ Κυριακές ἔχουν γιά τόν καθένα καί γιά κάθε ἡλικία τίς δικές τους χαρές.
Δέν παραβλέπω τό γεγονός ὅτι θά ὑπάρχουν στή ζωή μας καί κάποιες Κυριακές χωρίς χαρά ἤ ἀκόμα καί μέ θλίψη. Ὅμως, ὅλοι ξέρουμε ὅτι αὐτές θά περάσουν καί, σίγουρα, θά ἔρθουν ἄλλες Κυριακές. Γιατί ὅλες «οἱ ἑβδομάδες ἔχουν Κυριακές».
Καί μόνο ἄν ἀποτολμήσουμε νά φανταστοῦμε τό πῶς θά ἦταν ἡ ζωή μας χωρίς τίς Κυριακές, νομίζω ὅτι θά νιώσουμε αὐθόρμητα τήν ἀνάγκη νά λέμε, στό ξημέρωμα κάθε Κυριακῆς, ἕνα μύχιο εὐχαριστῶ στήν Θεία Πρόνοια, πού μᾶς ἀξιώνει νά τίς ζήσουμε. Κάθε Κυριακή, τή μέρα πού καταυγάζεται καί μέ τόν λόγο τοῦ Θεοῦ τῆς Ἀγάπης, στίς Ἐκκλησίες.
Πόσο, ὅμως, πολυσήμαντος εἶναι, ἀντιστοίχως, καί ὁ ἄλλος στίχος πού ἐπισημαίνει ὡς πηγή εὐτυχίας, τό ὅτι «τά χρόνια φυλᾶνε Χριστούγεννα γιά τό τέλος τους». Τί ὄμορφη σκέψη! Ὁ χρόνος, ὁ κάθε χρόνος, ἀνεξαρτήτως τοῦ τί ἔφερε στό διάβα του, εἶναι βέβαιο ὅτι γιά τό τέλος του ἔχει ὁπωσδήποτε φυλάξει ἕνα- ἀνεκτίμητο κι ἀξεπέραστο σέ σημασία- δῶρο γιά ὅλους μας. Τά Χριστούγεννα. Τή μεγάλη γιορτή τῆς Γέννησης τοῦ Θεοῦ τῆς Ἀγάπης.
Τά Χριστούγεννα γιά τούς Χριστιανούς, ἐκτός ἀπό τό τεράστιο θρησκευτικό τους νόημα, εἶναι ἄρρηκτα συνυφασμένα μέ μιά ἀτμόσφαιρα χαρᾶς, ἐλπίδας, αἰσιοδοξίας καί ἀνθρωπιᾶς. Τά ὅσα, τυχόν, δύσκολα μᾶς ταλαιπώρησαν μέσα στή χρονιά πού τελειώνει, θαρρεῖς πώς κάπως ξεθωριάζουν καί συρρικνώνονται κάτω ἀπό τό ἀστέρι πού στολίζει καί τό πιό ταπεινό Χριστουγεννιάτικο δέντρο. Ἡ εὐκαιρία πού δίνει ἡ μεγάλη γιορτή γιά νά προσφέρει -ὅπως καί ὅσο μπορεῖ ὁ καθένας- λίγη χαρά σέ κάποιον ἄλλο, εἶναι ἀπό μόνη της πηγή εὐτυχίας.
Τά Χριστούγεννα, πού σηματοδοτοῦν χρονολογικά ἕνα τέλος στό ἡμερολόγιο, συγχρόνως ὁριοθετοῦν καί μιά καινούργια ἀρχή. Εἶναι, γι’ αὐτό, ἀναπόφευκτος ἕνας εἰλικρινής ἀπολογισμός γιά ὅσα λάθη τυχόν ἔγιναν στόν χρόνο πού πέρασε καί μιά εὐλογημένη εὐκαιρία γιά στοχασμούς, ἀναθεώρηση, μετάνοια, συγγνώμη καί συγχώρεση. Ἔτσι ἡ γιορτή θά γίνει ἀ λ η θ ι ν ή.
Συγχρόνως, ἄς εἶναι καί μιά περίοδος ὅπου, ἡ ἐπικείμενη ἀρχή μιᾶς καινούργιας χρονιᾶς, μπορεῖ νά γίνει μέ μιά μύχια προσευχή, γιά νά εἶναι εὐλογημένη, νά ἐπουλώσει πληγές, νά βελτιώσει ὅσα πάσχουν, νά φέρει στόν κόσμο γαλήνη καί χαρές, καί νά μᾶς δώσει εὐκαιρίες νά προσφέρουμε χαρές.
Μπροστά σ’ ἕνα ἀναμμένο τζάκι, ἤ ἀκόμα καί πίσω ἀπό ἕνα παγωμένο τζάμι, κοιτάζοντας κάποια γιορτινά φωτάκια νά χαμογελοῦν στό μπροστινό ἤ στό ἀπέναντι μπαλκόνι, ἄς ξαναθυμηθοῦμε κάποιους δικούς μας ἤ φίλους πού εἶναι μακριά. Σίγουρα ἡ ἐπικοινωνία μ’ ἕνα τηλεφώνημα θά τούς δώσει χαρά...
Ὅμως, ἄς θελήσουμε νά κάνουμε καί κάτι ἁπλό, ἀλλά πιό οὐσιαστικό. Ἄς διαθέσουμε λίγο περισσότερο χρόνο, γιά νά τούς γράψουμε ἕνα γράμμα, μέ τήν ἔγνοια μας καί τήν ἀγάπη μας, μέ τίς εὐχές μας καί μέ τούς λίγους στίχους τοῦ Ἐλύτη. Νομίζω πώς τότε ἡ χαρά τους θά ἔχει καί διάρκεια. Γιατί, «στά ἁπλά πράγματα βρίσκεται ἡ εὐτυχία» καί «τά γραπτά μένουν»...
Μερόπη Ν. Σπυροπούλου,
Ὁμότιμη Καθηγήτρια
Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν
(περιοδικό Σύνδεσμος – τεύχος 544)
ΣΤΗΝ ΑΠΛΟΤΗΤΑ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ Η ΕΥΤΥΧΙΑ
Mπορώ να γίνω ευτυχισμένος με τα πιο απλά πράγματα
και με τα πιο μικρά..
Και με τα καθημερινότερα των καθημερινών.
Μου φτάνει που οι εβδομάδες έχουν Κυριακές.
Μου φτάνει που τα χρόνια φυλάνε Χριστούγεννα για το τέλος τους.
Που οι χειμώνες έχουν πέτρινα, χιονισμένα σπίτια.
Που ξέρω ν’ ανακαλύπτω τα κρυμμένα πετροράδικα στις κρυψώνες τους.
Μου φτάνει που μ’ αγαπάνε τέσσερις άνθρωποι.
Πολύ…
Μου φτάνει που αγαπάω τέσσερις ανθρώπους.
Πολύ…
Που ξοδεύω τις ανάσες μου μόνο γι’ αυτούς.
Που δεν φοβάμαι να θυμάμαι.
Που δε με νοιάζει να με θυμούνται.
Που μπορώ και κλαίω ακόμα.
Και που τραγουδάω… μερικές φορές…
Που υπάρχουν μουσικές που με συναρπάζουν.
Και ευωδιές που με γοητεύουν…
Οδυσσέας Ελύτης
