ΜΕΧΡΙ ΠΟΥ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΑΝ ΤΗ ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΣΤΗΝ ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ
Στο «Ρωσικό Χρονικό» (σημ.entaksis: Νέστορος) αναφέρεται ότι κατά την περίοδο των διαπραγματεύσεων στην Κωνσταντινούπολη (σημ. entaksis: και ενώ οι Ρώσοι αναζητούσαν ποια θρησκεία θα ακολουθήσουν) οι απεσταλμένοι του Βλαδίμηρου οδηγήθηκαν στην Αγία Σοφία, όπου παρακολούθησαν τη Θεία Λειτουργία1.
«Μας οδήγησαν σε οίκους που λάτρευαν τον Θεόν τους και δεν γνωρίζαμε αν ήμασταν στον ουρανό ή στη γη. Γιατί στη γη δεν υπάρχει τέτοια λαμπρότητα και τέτοια ομορφιά, και βρισκόμαστε σε αμηχανία πως να την περιγράψουμε. Το μόνο που γνωρίζαμε είναι ότι εκεί κατοικεί ο Θεός ανάμεσα στους ανθρώπους, και η λατρεία τους είναι η καλύτερη από όλες τις άλλες χώρες. Αυτήν την ομορφιά δεν μπορούμε να την ξεχάσουμε, γιατί όποιος δοκίμασε το γλυκό μια φορά δεν θέλει, μετά από αυτό, να γευθή το πικρό. Έτσι κι εμείς δεν θέλουμε πλέον να ζούμε στη Ρωσία με άλλο τρόπο»2.
1 ΒΥΖΑΝΤΙΟ ΚΑΙ ΣΛΑΥΟΙ – ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ ΛΟΗΣ (Περιοδικό ΘΕΟΛΟΓΙΑ 2/2017)
2 Βλ. Χριστίνας Μπουλάκη-Ζήση, Ο εκχριστιανισμός των Ρώσων, Θεσσαλονίκη 1989, σ. 189.
Ο πίνακας του Gaspare Fossati απεικονίζει την Αγία Σοφία, τον 12ο αιώνα, κατά τη διάρκεια Ορθόδοξης Θείας Λειτουργίας με την Υψηλή παρουσία του Αυτοκράτορα Αλέξιου Α’ Κομνηνού. Πρόκειται για μια σπάνια, έστω και φανταστική, καταγραφή του εσωτερικού του ναού, όσο αυτός ήταν χριστιανικός…πηγή εικόνας