«Πνευματική φαρέτρα τοῦ Ὀρθοδόξου Χριστιανοῦ»
Ἔχε καθῆκον ἱερόν, Ψυχή μου παναθλία,
νά μή ξεχνᾶς οὐδέποτε, οὔτε ἡμέρα μία,
πώς γρήγορα καί ξαφνικά, ἴσως ἐν ἀσθενείαις
ἑκούσια, ἀκούσια, χωρίς ἀμφιβολίαν
τό σῶμα σου θά χωρισθῆ, στό χῶμα θά ἐπιστρέψη
ἀλλ᾿ ὅμως ἡ ψυχούλα σου ποῦ ἔχει νά χωρέση;
Ἔχει αἰώνια νά ζῆ, ἐκ τοῦ Θεοῦ γάρ ἦλθε,
ἀλλά τίς δύναται εἰπεῖν εἰς ποίαν βασιλείαν
θά πορευθῆ ὁριστικῶς εἰς χώραν αἰωνίαν;
Θά εἶναι ὁ παράδεισος, ἡ Χώρα τῶν δικαίων,
ὅπου Ἀγγέλων στρατιαί τήν εὐωδίαν πνέουν
καί ψάλλουν ἀλληλούϊα, δοξάζουν τόν Δεσπότην
καί τῶν Ἁγίων οἱ χοροί τιμοῦν τόν Νομοδότην;
Θά εἶναι, ὤχ ἀλλοίμονον, κολάσεως ὁ τόπος,
ὅπου οὐδέποτε ἐκεῖ τῆς μετανοίας κόπος,
θά ἠμπορέση τήν ψυχήν κἄπως νά ἀναπαύση
καί τήν ἀκτίνα θεϊκή νά ἴδη, νά θαυμάση;
Σκέψου, λοιπόν, ἄν ἀγαπᾶς νά ζήσης μετ᾿ Ἀγγέλων
θά πρέπει εἰς τόν βίον σου μήν ἁμαρτήσης πλέον.
Ὁσάκις ἔχεις ἔλεγχο γιά ὅσα πταίσματά σου
τρέξε εἰς τόν Πνευματικόν καί μέ τά δάκρυά σου
λέγε τάς ἁμαρτίας σου, χωρίς νά κρίνης ἄλλους,
καί λάβε τήν ἀπόφασι μήν ἁμαρτήσης ἄλλο.
Ἄν πάλι ὡς παλιάνθρωπος, στά ἴδια περιπέσης
καί τοῦ Χριστοῦ τό θέλημα ἔχεις νά περιπαίξης,
πρόσεχε, Φίλη μου Ψυχή, θ᾿ ἀκούσης εἰς τ᾿ αὐτιά σου
πῶς νά μαζέψης δέν μπορεῖς καθόλου τά μυαλά σου.
Γι᾿ αὐτό μήν πᾶς καί ἐνοχλεῖς, οὔτε Πνευματικόν σου,
θά λυπηθῆ, θά πικραθῆ γι᾿ αὐτό τόν ξεπεσμόν σου...
Αὐτά τά λόγια, ὦ Ψυχή, εἶναι τοῦ βροτοκτόνου,
τοῦ δράκοντος τοῦ σκοτεινοῦ, δαίμονος ψυχοκτόνου.
Ἀμέσως περιφρόνησε φωνές ἀπελπισίας
καί πάλιν τρέξε μέ χαρά στόν ἅγιο Πατέρα
νά λάβης τήν συγχώρησι, νά ζῆς κάθε ἡμέρα
μέ ὀμορφιά τόν βίον σου, μέ φόβο, μέ εἰρήνη,
καί ἐν ὥρᾳ τοῦ θανάτου σου ἡ Χάρις δέν σ᾿ ἀφήνει.
Ἔχομεν θείας ἐντολάς, Πατέρων ὑποθῆκας
ἀεί νά μνημονεύωμεν τῆς ὥρας τοῦ θανάτου,
διά ν᾿ ἀποφεύγωμεν ταχύ τῆς ἁμαρτίας τρώσεις
καί νά περιφυλάττωμεν ἑαυτούς ἀπό τάς πτώσεις.
Ἰδού τά χρόνια πέρασαν, Ψυχή μου, τί προσμένεις;
τά γένεια σου ἀσπρίσανε, ἔπεσαν τά μαλλιά σου,
ἡ νιότη τοῦ προσώπου σου σάν χείμαρρος παρῆλθε
καί γρήγορα πορεύεσαι στόν ἔσχατόν σου οἶκον,
Ἴσως αὐτή ἡ ᾿ μέρα σου νἆναι ἡ τελευταία,
ὅπου θά ἔμβης στόν ναόν Χριστόν νά μεταλάβης.
Ζήτησε μέ συναίσθησι ἀπό τούς ἀδελφούς σου
συγχώρησι καί ἄφεσι ὅλων σου τῶν πταισμάτων.
Εἰπέ καί στόν Πατέρα σου, Ποιμένα τῶν Πατέρων,
"εὔχου, καλέ μου, Γέροντα, δέξου τά δάκρυά μου
καί πρόσφερέ τα στόν Χριστόν, Ἐκεῖνος μέ ἀγάπη
ψυχήν μου τήν ἀδιάφορη καλῶς νά ὑπαντήση,
καί εἰς τούς κόλπους Ἀβραάμ νά τήν τοποθετήση".
Ἔξελθε στό μπαλκόνι σου ἤ πήγαινε στό δάσος
τόν ἔσχατο χαιρετισμό στήν φύσι νά προσφέρης.
Λέγε ἀπό καρδίας σου καί μυστικά ὡσαύτως
"Σ᾿ἀφήνω Φύσι τοῦ Θεοῦ, δένδρα, πουλιά, λουλούδια,
χαράδρες, λόγγοι καί βουνά καί τ᾿ οὐρανοῦ ἀστέρες,
φεγγάρι, ἥλιες φωτεινέ καί ὅλους τούς Πλανῆτες,
ἰδού ἀποχωρίζομαι ἐσᾶς Θεοῦ τήν πλάσι
πού τόσο μ᾿ εὐηργέτησε στόν βίον μου ἐνταῦθα.
Χαιρέτισε πάλι μυστικά τήν ἅγια σου καλύβα,
τήν κέλλα σου καί τό καμνί, τό ἅγιο ἐκκλησάκι,
τόν κῆπο, τό κρεββάτι σου, ὡς καί τό μονοπάτι
καί πές, ἰδού χωρίζομαι, δέν θά μέ ἰδῆτε πλέον,
εὔχομαι ἄλλος ἀδελφός ἐσᾶς νά παραλάβη,
ἅγιος κι ἀξιώτερος σέ ὅλα ἀπό μένα.
Αὐτόν νά ὑπηρετήσετε μέ περισσή ἀγάπη
καί μένα ἀπό αὔριο δέν θά μέ δῆτε πάλι.
Πήγαινε καί στόν τάφον σου, στάσου ἐκεῖ κοντά του,
βλέπε τον σύννους, σκεπτικός ὥρα πολλή, Ψυχή μου.
Ἔχει καί ᾿κεῖνος νά σοῦ εἰπῆ τά ἰδικά του λόγια.
Κάθησε καί τά ὦτα σου ἄνοιξε τῆς ψυχῆς σου.
"Ἐδῶ εἶναι τό σπίτι σου τό αἰώνιο, πάτερ τάδε,
ἐδῶ σέ μένα θά ταφῆ τ᾿ ἁμαρτωλό σου σῶμα
κι ἔκτοτε οὐδείς ἐκ τῶν τῆς γῆς ἀνθρώπων θά τό ἴδη.
Θά χάση τήν γυαλάδα του κι ὅλη τήν λεβεντιά του,
ἐπάνω του θά πέσουνε ὄγκοι τά χώματά του
καί σκώληκες θ᾿ ἀναφανοῦν μέσα ἀπό τό σῶμα
νά φάγουν ναί τά μέλη σου πού τόσο στήν ζωή σου
ὄντως περιποιήθηκες καί στόλιζες στόν κόσμο,
μέ τόση περηφάνεια καί μάταιη ἐλπίδα.
Τελείωσε ἡ πανήγυρις τοῦ κόσμου, ὦ Ψυχή μου,
ἔλα καί μεῖνε διά παντός μέσα στήν ἀγκαλιά μου.
Ἀπό τό χῶμα πλάσθηκες καί πάλιν ᾿δῶ γυρίζεις,
ἀλλ᾿ ὅμως ποῦ θά κατοικῆ, ψυχή σου, δέν τό ξέρω.
Τελείωσαν τά ἔργα σου, οἱ ἀπολαυές τοῦ κόσμου,
φιλίες τά ταξίδια, κακίες φαγοπότια,
μίση μέ τούς γειτόνους σου καί μέ οἰκιακούς σου.
Κι ἀλλοίμονο, ἄν ἔφυγες ἀφήνοντας ὀπίσω
ἀνθρώπους πού ἐπλήγωσες κι ἀδίκησες, Ψυχή μου.
Ἔχεις δι᾿ ὅλα νά κριθῆς, Χριστός σέ περιμένει
νά κρίνη σέ ἀδέκαστα εἰς πάντας τούς αἰῶνας.
Θά εἶσαι ὄντως ἐκ Θεοῦ πολύ εὐλογημένη
ἐάν κάποια σου ἀσθένεια τό τέλος σου μηνύση.
Τότε θά ἔχης σίγουρα καιρό νά ἀντικρύσης
τά πεπραγμένα σου δεινά ἔχεις νά μελετήσης.
Σκέψου, πώς ἴσως αὔριο ἀναχωρεῖς γιά πάντα,
ἀνεπιστρόφως, ὦ Ψυχή, πρός ἄγνωστον πορείαν.
Ἑτοίμασε, ὡς καί ἄλλοτε, ἔκαμες διά ταξίδια,
ὄχι τά ροῦχα, τά λεφτά καί τ᾿ ἀκριβά στολίδια,
ἀλλά τό εἰσιτήριο τῶν ἀρετῶν νά βγάλης
ζητῶν ἀπ᾿ τόν Φιλάνθρωπο δάκρυα μετανοίας.
Φώναξε ὅσους λύπησες, οἰκιακούς καί φίλους,
συγχώρεσέ τους ἄν αὐτοί σ᾿ ἀδίκησαν σέ κάτι
καί ζήτησε εἰλικρινά καί σύ ἀπό τούς ἄλλους
ὅλοι νά συγχωρήσουσι ἐσέ διά τά κακά σου,
πού ἔπραξες καί λύπησες αὐτούς καί τόν Δεσπότην.
Ἄν ἔχης καί στόν οἶκον σου, πράγματα πού δέν θέλεις
δῶσε τα ὅλα στούς πτωχούς καί ἔτσι θά πλουτίσης
καί θά σ᾿ ἐνδύση ὁ Χριστός μ᾿ ἔνδυμα εὐφροσύνης
ἐκεῖ εἰς τόν Παράδεισον ἀσύλητον στούς κλέφτες.
Φώναξε καί τόν Ἅγιο Πνευματικό Πατέρα
καί τήν καρδιά σου ἄνοιξε στήν ἔσχατή σου μέρα.
Αὐτός Χριστοῦ ἀνέλαβε ὅλη τήν ἐξουσία
τήν κάθε ἁμαρτία σου νά λύνη καί νά δένη.
Χωρίς προφάσεις λέγε του, ὅλα τά πταίσματά σου
κι ἄφησε ἀπ᾿ τά μάτια σου νά βγοῦν τά δάκρυά σου
νά καθαρίσουν τήν ψυχή, νά τήν λαμπροφωτίσουν
καί στό ταξίδι της αὐτό νά τήν χειραγωγήσουν.
Θυμήσου πώς οἱ Ἅγιοι μᾶς λέγουν κάθε ἡμέρα
πώς μετά θάνατον ποτέ μετάνοια δέν ὑπάρχει.
Γι᾿ αὐτό, τί θά ὠφεληθῆς νά μείνης στίς κακίες,
στό μέγα σου ἐγωϊσμό, χωρίς νά μετανοιώσης;
Ποιός θά σοῦ δώση ἄφεσι, μετά τόν θάνατό σου
καί ποιός θά κλαύση δι᾿ ἐσέ, ποιός θά καθικετεύση
νά εὕρης λίγη ἄνεσι, ψυχῆς παρηγορία,
ἀφοῦ ἐδῶ πεισματικά ἀρνεῖσαι νά προσέλθης
στόν ἅγιο Πνευματικό τό κρῖμα σου νά εἴπης;
Ψυχή μου, κλαίω δι᾿ ἐσέ, διότι ἀναισθήτως
διέρχεσαι τόν βίον σου μέχρι τά ἔσχατά σου.
Αὐτή τήν περηφάνεια καί τήν κενοδοξία
τί τίς κρατεῖς ἀμείωτες στήν ἄσωτη καρδία;
Πές μου ποιός εἶναι ὁ σκοπός γιά ποῦ τίς προορίζεις;
Μήπως καί στόν παράδεισο θέλεις νά βασιλεύσης
νά στήσης ᾿κεῖ τόν θρόνο σου τοῦ Κτίστου ὑπεράνω;
Μά ξέχασες κι οἱ δαίμονες ὡς ἄγγελοι προϋπῆρχαν
ἀλλ᾿ ἕνεκα ἑγωϊσμοῦ καί ἐπιθυμίας δόξης
ἠθέλησαν κι αὐτοί θεοί, ὡς ὁ Δημιουργός τους
νά γίνουν καί νά δέχωνται τῶν ἄλλων προσκυνήσεις.
Ἀλλά κακῶς γκρεμίσθηκαν, ἀπώλεσαν τήν Χάρι,
τόν Ποιητήν ἀρνήθηκαν, μισοῦν πλέον τόν κόσμον
καί ὁδηγοῦν τούς ἀφελεῖς, ἰδίως τούς ἀπίστους
εἰς ἄβυσσον τήν σκοτεινήν εἰς πάντας τούς αἰῶνας.
Διατί ἀρνεῖσαι, ὦ Ψυχή, ἐδῶ νά ξεφορτώσης
φορτίο τῶν πταισμάτων σου καί ὅλων τῶν παθῶν σου;
Μά ἀγνοεῖς πώς ὄπισθεν τοῦ καθενός σου πάθους
κρύβεται ὁ παμπόνηρος ἐχθρός τῆς σωτηρίας
πού θέλει καί ἐσένα ναί νά ρίψη εἰς τόν Ἅδην;
Λησμόνησες τήν ἄφατον ἀγάπην τοῦ Χριστοῦ μας,
δι᾿ ἧς καί σέ ἠγάπησε, πάντα σέ περιμένει
νά σ᾿ ὁδηγήση πρός Αὐτόν καί νά σέ σταφανώση;
Ἔλα, Ψυχή μου, ἄρχισε νά κράζης στόν Δεσπότη:
"Ἱδού, Χριστέ μου, ἔφθασε ἡ ὥρα τοῦ θανάτου
κι ἐγώ δέν ἑτοιμάσθηκα, πῶς θά σέ ἀντικρύσω;
Τό πάμφωτο, τό ἔνδοξο, τό Ἅγιο Πρόσωπό Σου
πῶς θά τολμήσω νά ἰδῶ, τί ἔχω νά σοῦ εἴπω;
Πῶς θά ἠμπορέσω ὁ δυστυχής, "ἀβρόχως"νά περάσω
τόν ποταμόν τόν πύρινον, τήν δύσβατον πορείαν,
ὅπου εἰκοσιτέσσαρα, ὡς λέγουν οἱ Πατέρες,
τελώνια δαιμονικά, πολύ ἀγριεμένα
κρατοῦν δι᾿ ἕνα ἕκαστον κατάλογον πταισμάτων,
δι᾿ ὅσους δέν ἠθέλησαν νά τά ἐξαγορεύσουν,
καί ἀπειλοῦν κάθε ψυχήν εἰς Ἅδην νά βυθίσουν;
Δέν ἔχω, Δέσποτα Χριστέ, πρόσωπο νά Σέ ἴδω
οὔτε καί τόν Παράδεισο τολμῶ νά Σοῦ ζητήσω.
ὅμως μπορῶ γονυκλιτῶς νά Σέ παρακαλέσω
δός μου μετάνοια καρδιακή, χρόνον ν᾿ ἀναστενάξω
καί πᾶσαν ἁμαρτίαν μου μπροστά Σου ν᾿ ἀραδιάσω.
Ἐάν ἀργήσης, Δέσποτα, τήν Χάριν Σου νά στείλης,
κλαῦσον καί Σύ μέ μένα ναί διά τήν ἀπώλειάν μου,
διά πόνον τόν ἀνείκαστον, πού ἔχει νά γνωρίση,
ὅταν μετά τόν θάνατον τ᾿ ἁμαρτωλοῦ σαρκίου,
ψυχή μου ἡ ταλαίπωρη ὁδηγηθῆ στόν Ἅδην.
Ὅταν ὁ μέγας ἀσκητής, ὄντας κοινοβιατής,
Παντελεήμονος Μονῆς, Σιλουανός ὁ θεῖος,
ποθοῦσε ἀσυγκράτητος νά ἑνωθῆ μαζί Σου
ἐν κοινωνίᾳ μυστικῆ διά προσευχῆς ἀλήκτου,
αλλ᾿ ὅμως ἀποτύγχανε, διά τόν ἐγωϊσμόν του,
ἤκουσε στήν καρδίαν του, ρῆμα δικό Σου, Πάτερ:
"Κράτει τόν νοῦν σου, ἀδελφέ, διά παντός στόν Ἅδην,
ἀλλά μή ἀπελπίζεσαι, χωρίς ἐμοῦ τήν Χάριν
καί τήν πολλήν ταπείνωσιν δέν ἠμπορεῖ κανένας
νά εὕρη τήν εἰρήνην Μου καί τόν Παράδεισόν Μου.
Βοήθησέ με, Δέσποτα, κι ἐγώ νά ἀκολουθήσω
τήν πατρικήν Σου συμβουλή, ψυχήν μου νά ὁδηγήσω
εἰς βάθος ταπεινώσεως, αὐτήν νά κατακρίνω
γιατί μ᾿ αὐτήν διέπραξα τά αἴσχη τῆς ζωῆς μου.
Ἰδού, Χριστέ μου σήμερον, ἴσως αὐτήν τήν ὥρα
θά χωρισθῆ τοῦ σώματος ἡ ἄθλια ψυχή μου,
κι ἀλλοίμονο, εἰς κόλασιν ἔχω νά καταλήξω.
Ἐκεῖς εἰς πέλαγος βαθύ σκότους κι ἀπελπισίας
ἔχω πικρῶς νά ὀδύρωμαι, θερμῶς νά ἱκετεύω
νά ἔλθη ἔστω μιά φορά Ἄγγελος τοῦ Χριστοῦ μου
νά μοῦ φωτίση τήν καρδιά, νά μέ παρηγορήση.
Ἀλλοίμονον θά αἰσθάνωμαι σάν τόν φυλακισμένον,
ὅστις κυττάζει, ἀγωνιᾶ νά ἔλθη μιά βοήθεια
ἀπό τό σιδηρόφρακτο μικρό μου παραθύρι.
Ἀλλοίμονον ὁριστικῶς ἐδῶ θά κατοικήσω,
μακράν σοφοῦ μου Γέροντος κι ὅλων τῶν ἀδελφῶν μου,
οἵτινες ἔδραμον ταχύ εἰς ἀρετῶν τά ὕψη
καί θά ἀπολαμβάνουσι τοῦ οὐρανοῦ τά κάλλη.
Ἐλθέ, Χριστέ μου, τάχιον, μή μέ ἐγκαταλείπης,
γνωρίζω ὅτι ἄξιος οὐδέποτε θά εἶμαι
υἱός Σου νά ὀνομάζωμαι καί νἄχω παρρησίαν.
ὅμως βλέπε ὅτι κι ἐγώ μ᾿ ἄνθρωπο ὁμοιάζω,
καθότι εἰς τόν βίον μου κτηνώδης ἐγενήθην,
ὅθεν τό Τίμιο Αἷμα Σου ἔχυσες καί γιά μένα.
Καθάρισον καί λάμπρυνον δι᾿ Αὐτοῦ καί τήν ψυχήν μου.
Αἰσθάνομαι καί καθορῶ τόν πόνον σου, παιδί Μου,
κι ἐγώ ποθῶ νά σέ ἰδῶ στήν θέσι τήν δική Μου,
ποθῶ ἐκ τῆς κολάσεως τάχιον νά σ᾿ ἐκβάλλω
νά σ᾿ ὁδηγήσω εἰς τερπνούς λειμῶνας τῆς ἀγάπης,
ὅπου Ἀγγέλων οἱ χοροί καί τῶν Ἁγίων δῆμοι
χαίρουσι καί δοξάζουσι Ἐμένα ἀσιγήτως.
Ὅμως διά τάς κακίας σου, τάς τόσας ἁμαρτίας,
ψυχήν σου τήν ἀναίσθητον καί τήν ἀκαθαρσίαν
θά πρέπει τώρα γοερῶς νά κλαύσης, νά θρηνήσης
κι ὡς ποταμός τά δάκρυα ἄφησε νά κυλήσουν.
Ἀφοῦ στόν κόσμον ἡδονήν ἐδίωκες μέ πάθος,
τώρα μ᾿ ὀδύνην διακαῆ αὐτήν θά ἀποβάλλης.
Ποτέ, παιδί Μου, μή ξεχνᾶς, τό πένθος νά κρατήσης
διότι δι᾿ αὐτοῦ τήν Πόρτα Μου μπορεῖς νά μοῦ κτυπήσης.
Ἐγώ θά σ᾿ ἀνοίξω κάποτε, ὅταν τά πάθη ὅλα
ὑποχωρήσουν δυνατά καί ἡ κενοδοξία,
ἥτις σκληρ᾿ ἀντιστέκεται, μά φεύγει τελευταία,
διά συνεχῶν σου στεναγμῶν, κρυφῶν καί ἀλαλήτων.
Ὁλόκληρος θά κατοικῶ κατόπιν στήν καρδιά σου
θά μέ καλῆς καί θά ᾿ρχομαι πάντοτε νά μιλᾶμε.
Θά εἶμαι πλέον Φίλος σου, Πατέρας κι Ἀδελφός σου,
ἐσύ πολύ θά χαίρεσαι, θά κλαῖς ἀπ᾿ τήν χαράν σου
καί ἀπ᾿ἐδῶ θά κατοικῆς στούς τόπους Παραδείσου.
Συνέχισε τό κλάμμα σου, τούς στεναγμούς, τό πένθος
καί θἄρθω, στό ὑπόσχομαι, μέσα σου νά οἰκήσω
κι ὅλη τήν Βασιλεία Μου ἔχω νά σοῦ χαρίσω. Ἀμήν.
Μ.Δ.Γ.
Μέ τήν εὐλογία τοῦ πατρός Δαμασκηνοῦ Γρηγοριάτου