Ὅλοι, καλοί μου φίλοι, λίγο ὥς πολύ, εἴμαστε ἀναζητητὲς τῆς χαρᾶς. Βλέπετε εἴμαστε πλασμένοι γι’ αὐτήν. Ὁπότε καὶ τί δὲν κάνουμε γιὰ νὰ τὴν ἀποκτήσουμε! Καὶ ποῦ δὲν πηγαίνουμε, γιὰ νὰ τὴν βροῦμε! Καὶ πόσα δὲν ξοδεύουμε, γιὰ νὰ τὴν γευτοῦμε, ἔστω καὶ γιὰ λίγο! Ὅπως στὸν καύσωνα τοῦ καλοκαιριοῦ ζητᾶμε ἔστω καὶ λίγες σταγόνες δροσιᾶς, ἔτσι συμβαίνει καὶ μὲ τὴ χαρά. Λοιπόν, αὐτὴ τὴ φορὰ ἀξίζει τὸν κόπο νὰ μιλήσουμε ὄχι γιὰ κάποιες σταγόνες χαρᾶς, ἀλλὰ γιὰ τὴν ἴδια τὴν πηγὴ τῆς χαρᾶς. Καὶ ποιὰ εἶναι αὐτή; Εἶναι ἡ Παναγία μας βέβαια! Πῶς; Γιατί; Δέστε…
* * *
Στὶς παρακλήσεις μας πρὸς τὴν ἴδια τὴν Παναγία (καὶ συγκεκριμένα στὸν «Μικρὸ Παρακλητικὸ Κανόνα») λέμε: «Χαρᾶς μου τὴν καρδίαν πλήρωσον Παρθένε ἡ τῆς χαρᾶς δεξαμένη τὸ πλήρωμα …». Δηλαδὴ γέμισε μὲ χαρὰ τὴν καρδιά μου, Παρθένε, Ἐσὺ ποὺ δέχθηκες μέσα Σου τὴν ἀπόλυτη χαρὰ ποὺ εἶναι ὁ Χριστός.
Ἔπειτα στοὺς Χαιρετισμούς, τὸ πρῶτο – πρῶτο ποὺ τῆς λέμε, ποιὸ εἶναι; «Χαῖρε δι’ ἧς ἡ χαρὰ ἐκλάμψει …». Δηλαδή, χαῖρε γιατί μέσα ἀπὸ Σένα θὰ λάμψει καὶ θὰ ἀστράψει ἡ χαρὰ στὸν κόσμο.
Στὴ Θεία Λειτουργία τοῦ Μ. Βασιλείου ἀκοῦμε πρὸς τὸ τέλος της τοῦτο τὸν ὑπέροχο ὕμνο: «Ἐπί σοί χαίρει Κεχαριτωμένη πᾶσα ἡ κτίσις…».
Ὁ Ἅγιος Νεκτάριος σὲ ἐκεῖνο τὸ ἀριστούργημά του «Ἁγνὴ Παρθένε Ἄχραντε», πῶς τὴν ἀποκαλεῖ; «Χαρᾶς αἰτία»!
Καὶ τί μᾶς θυμίζουν ὅλα αὐτά; Μὰ τὸν Ἀρχάγγελο Γαβριὴλ τότε ποὺ τὴν ἐπισκέφθηκε κατὰ τὸν Εὐαγγελισμό της καὶ τῆς ἀπηύθυνε κεῖνο τὸ μοναδικὸ «Χαῖρε Κεχαριτωμένη…».
* * *
Καὶ γιατί εἶναι ἡ πηγὴ τῆς χαρᾶς μας ἡ Παναγία; Πρῶτα – πρῶτα ἀκριβῶς γι’ αὐτὸ ποὺ τῆς εἶπε ὁ Ἀρχάγγελος. Ἐπειδὴ εἶναι ἡ Κεχαριτωμένη. Δηλαδὴ ἐκείνη ποὺ εἶναι γεμάτη μὲ τὴν Χάρη τοῦ Θεοῦ, γεμάτη ἀπὸ τὰ χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Γι’ αὐτὸ κι ἐν συνεχείᾳ τῆς εἶπε « … ὁ Κύριος μετά Σοῦ, εὐλογημένη Σοὶ ἐν γυναιξί …». Ἑπόμενο ἦταν νὰ ἀξιωθεῖ νὰ γίνει ἡ μητέρα τοῦ ἴδιου τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ.
Συνεπῶς εἶναι μοναδική, τὸ πιὸ χαριτωμένο πρόσωπο τοῦ κόσμου, τὸ πλέον καθαρὸ καὶ εὐλογημένο, μοναδικὸς ἄνθρωπος πραγματικά. Οἱ ὑμνογράφοι, συγκρίνοντάς την ἀκόμη καὶ μὲ τοὺς ἀγγέλους, πῶς τὴν προσφωνοῦν; Ὡς «τιμιωτέραν τῶν Χερουβεὶμ καὶ ἐνδοξοτέραν ἀσυγκρίτως τῶν Σεραφείμ». Ἔφθασε μάλιστα νὰ εἶναι τὸ ἐγγύτερο πλάσμα πρὸς τὸν ἴδιο τὸν Θεό.
Ὁ ἁγιασμένος Γέροντας π. Μᾶρκος Μανώλης ἔλεγε ὅτι «ἡ Παναγία εἶναι τὸ πιὸ ἐξαίσιο καὶ ἀκριβὸ δῶρο τοῦ Θεοῦ ἀπὸ ὅλα τὰ ἄλλα δῶρα Του» πρὸς ἐμᾶς.
Πῶς, λοιπόν, νὰ μὴν εἶναι ἡ πηγὴ τῆς χαρᾶς;
* * *
Ἀλλ’ ἂς σταθοῦμε λίγο καὶ σ’ αὐτό. Ὅπως γνωρίζουμε ἡ χαρὰ εἶναι καρπὸς τοῦ Ἁγίου Πνεύματος (βλ. Γαλ. ε΄, 22). Καὶ τί εἶπε ὁ Ἀρχάγγελος στὴν Παναγία; «Πνεῦμα Ἅγιον ἐπελεύσεται ἐπὶ σὲ καὶ δύναμις Ὑψίστου ἐπισκιάσει σοι» (Λουκ.1,35). Μάλιστα μὲ αὐτὸ τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιο ἡ Παναγία συνέλαβε τὸν Υἱὸ τοῦ Θεοῦ ποὺ εἶναι καὶ ὁ χορηγὸς τῆς ἀληθινῆς, τῆς ὁλοκληρωμένης καὶ τῆς ἀναφαίρετης χαρᾶς. Ἔτσι ἡ Παναγία μας ὄχι μόνο ἀκτινοβολεῖ ἀπὸ χαρά, ἀλλὰ εἶναι καὶ ἡ πηγὴ τῆς χαρᾶς μας τελικά. Κι ἐμεῖς ψάχνουμε τὴν χαρὰ ἀλλοῦ;
Νὰ γιατί, ἕνας ἄλλος ὕμνος, στὴ γέννησή Της αὐτὴ τὴ φορά, λέει: «Ἡ γέννησίς σου, Θεοτόκε, χαρὰν ἐμήνυσε πάσῃ τῇ οἰκουμένῃ, ἐκ σοῦ γὰρ ἀνέτειλεν ὁ ἥλιος τῆς δικαιοσύνης, Χριστὸς ὁ Θεὸς ἡμῶν».
Ἀλλὰ νὰ ποῦμε κι αὐτό. Ποιὸς εἶναι ὁ κλέφτης τῆς χαρᾶς μας; Μὰ ἡ ἁμαρτία φυσικά. Οἱ πρωτόπλαστοι ἀπολάμβαναν τὴν πλήρη χαρὰ ὅσο ἦταν μέσα στὴν Παράδεισο τοῦ Θεοῦ καὶ ζοῦσαν κοντά Του καὶ μαζί Του. Ἀπὸ τὴ στιγμὴ ποὺ ἁμάρτησαν ὅμως, ὅλα ἄλλαξαν, γιατί ἀπομακρύνθηκαν ἀπὸ τὸν Θεὸ καὶ ἐκδιώχθηκαν ἀπὸ τὸν Παράδεισο.
Καὶ τί ἔκανε ἐπ’ αὐτοῦ ἡ Παναγία μας; Μὲ τὸ νὰ γεννήσει τὸν Υἱὸ τοῦ Θεοῦ καὶ Σωτῆρα μας, συνέβαλε τὰ μέγιστα στὴ συντριβὴ τῆς ἁμαρτίας καὶ στὴν ἐπιστροφή μας στὸν Θεὸ καὶ στὸν Παράδεισο. Γι’ αὐτὸ καὶ ἡ συνέχεια τοῦ πρώτου χαιρετισμοῦ πρὸς αὐτὴν (δηλαδὴ τὸ μετὰ τὸ «Χαῖρε δι’ ἧς ἡ χαρὰ ἐκλάμψει») εἶναι τὸ «… χαῖρε δι’ ἧς ἡ ἄρα ἐκλείψει». Δηλαδὴ ἔγινε συνεργὸς τοῦ Θεοῦ στὸ νὰ ἀπαλλαγοῦμε ἀπ’ τὴν κατάρα τῆς ἁμαρτίας καὶ ὅλης τελικὰ τῆς δυστυχίας μας.
Γι’ αὐτὸ καὶ στὸ δεύτερο σκέλος τοῦ ὕμνου ποὺ ἀναφέραμε «Χαρᾶς μου τὴν καρδίαν πλήρωσον Παρθένε ἡ τῆς χαρᾶς δεξαμένη τὸ πλήρωμα…», ἀκολουθεῖ τὸ «…τῆς ἁμαρτίας τὴν λύπη ἐξαφανίσασα».
* * *
Ἑπόμενο εἶναι ὅποιος καταφεύγει στὴν Παναγία μας νὰ γεμίζει ἀπὸ χαρά!
Ἑπόμενο εἶναι αὐτὸς ποὺ τὴν ἐπικαλεῖται σὲ ὅλα τὰ βάσανα τοῦ βίου του, νὰ τὴν ἔχει ἀρωγὸ καὶ παραμυθία! Νὰ γιατί στοὺς Παρακλητικούς μας Κανόνες πρὸς αὐτὴν τὴν ἀποκαλοῦμε καὶ «πάντων θλιβομένων ἡ χαρά». Ὁ Ἅγιος Παΐσιος μᾶς συμβουλεύει ἐπ’ αὐτοῦ ὡς ἑξῆς: «Ὅταν ἔχετε λύπη, νὰ ψάλλετε μὲ ἤρεμη φωνὴ κατανυκτικὰ τροπάρια στὴν Παναγία μας π.χ. “Πάντων προστατεύεις ἀγαθή…” Αὐτὰ βοηθοῦν πολὺ ἡ λύπη νὰ γίνει κατάνυξη».
Ἑπόμενο εἶναι ὅποιος τὴν μιμεῖται ὅσο γίνεται στὶς ἀρετές της καὶ ζεῖ «ἐν μετανοίᾳ» νὰ ζεῖ πάντοτε χαρούμενα καὶ πανευφρόσυνα! Ὅπως πάλι ἀναφέρει ὁ π. Μᾶρκος «ὅποιος κάνει τὸν νοῦ του μυστικὸ θάλαμο τῆς παναγίας μνήμης Της, πλημμυρίζει ἀπὸ χαρὰ καὶ ἀγαλλίαση». Κι ἕνας ἄλλος γέροντας, ὁ π. Ἀνανίας Κουστένης, τονίζει: «Ὅταν ἔχει κανεὶς καλὴ σχέση μὲ τὴν Παναγία, ἔχει μεγάλη χαρά. Ἔχει προστασία. Ἔχει φύλαξη. Τὰ ἔχει ὅλα. Κι εἶναι γεμάτη ἡ ψυχή του».
Λένε γιὰ τὸν Ἅγιο Διονύσιο Ἀρεοπαγίτη, ὅτι λακταροῦσε νὰ δεῖ τὴν Παναγία. Ὅταν ἔφτασε στὰ Ἱεροσόλυμα, τὸν πῆγαν στὸ σπίτι τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου, ὅπου ζοῦσε ἐκείνη. Καθὼς μπῆκε στὸ δωμάτιό της, ἐλευθερώθηκε μὲ μίας ἀπ’ ὅλες τὶς μέριμνες καὶ τὶς ἀνησυχίες του καὶ τὸν κατέλαβε ἄφατη χαρὰ καὶ εἰρήνη. Τόσο πολύ, ποὺ περιγράφει τὴ συνάντησή του μὲ τὴν Ὑπεραγία Θεοτόκο, ὡς ἑξῆς: «Ἂν δὲν εἶχα διδαχθεῖ στὰ νιάτα μου περὶ τοῦ Ἀληθινοῦ Θεοῦ, θὰ ἦταν ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος γιὰ μένα Θεός!».
Δὲν εἶναι τυχαῖο ποὺ ὁ Ἅγιος Σεραφεὶμ τοῦ Σάρωφ τὴν ἀποκαλεῖ «Χαρὰ τῆς Χαρᾶς μας».
* * *
Λοιπόν, καλοί μου φίλοι, δὲν βρῆκα κάτι καλύτερο ὡς ἐπίλογο, ἀπὸ τοῦτα τὰ λόγια τοῦ Ἁγίου Παϊσίου: «Ἐγὼ αἰσθάνομαι σὰν παιδάκι κοντὰ στὴν Παναγία. Τὴν νιώθω Μάνα μου … Πολλές φορὲς πηγαίνω καὶ ἀκουμπῶ στὴν εἰκόνα Της καὶ λέω: “Τώρα, Παναγία μου, θὰ θηλάσω λίγο Χάρη”. Νιώθω σὰν μωρὸ ποὺ θηλάζει στὴν ἀγκαλιὰ τῆς μάνας του ξέγνοιαστο, ἀμέριμνο καὶ νιώθει τὴ μεγάλη Της ἀγάπη καὶ τὴν ἀνέκφραστη στοργή της καὶ τρέφομαι μὲ Χάρη». Ἄς τὸ κάνουμε κι ἐμεῖς. Καὶ τότε θὰ δεῖτε τί πηγὴ χαρᾶς ἔχουμε…
