Γράφει ἡ κ. Εὐαγγελία Κ. Λάππα
Ἐθνάρχης εἶναι ὁ ἡγέτης, ὁ ΕΝΑΣ, αὐτὸς ποὺ ὁδηγεῖ τὸ ΕΘΝΟΣ μὲ γνώμονα τὸ ἐθνικὸ συμφέρον καὶ μὲ βάση τὰ ἰδανικὰ τῆς ΠΙΣΤΕΩΣ1 καὶ τῆς ΠΑΤΡΙΔΟΣ. Φροντίζει2, μὲ τὸν ἴδιο ζῆλο καὶ αὐταπάρνηση, ὄχι μόνο τοὺς Ἕλληνες ποὺ ζοῦν μέσα στὰ ὅρια τοῦ Ἑλληνικοῦ κράτους, ἀλλὰ καὶ τοὺς ἀπόδημους καὶ τοὺς ἀλύτρωτους.
Ὁ Ἐθνάρχης δὲν ὑπακούει σὲ ξένα συμφέροντα παρὰ μόνον στὴ φωνὴ τῆς Ἑλλάδος. Πάνω κι ἀπ’ τὶς συμμαχίες καὶ τὶς διπλωματικὲς σχέσεις, βάζει τὸ ἐθνικὸ συμφέρον, τὸ ὁποῖο ἀπαιτεῖ ἐθνικὴ ἑνότητα3, ἀλλὰ καὶ γενναῖες, ἄλλοτε εὐχάριστες καὶ ἄλλοτε «δυσάρεστες», ἀποφάσεις. Δὲν δίνει ποτὲ τὸ κίνητρο νὰ διχασθοῦν οἱ Ἕλληνες σὲ διάφορες ἀντίπαλες παρατάξεις, κάτι ποὺ δὲν ἐπιθυμεῖ γιὰ κανέναν ἀπολύτως λόγο. Δὲν θὰ πεῖ, οὔτε κἄν θὰ μπεῖ στὴ διαδικασία νὰ σκεφθεῖ, προδοτικὲς φράσεις, ὅπως «ἡ Κύπρος, ὁ Πόντος ἢ ἄλλες ἀλύτρωτες πατρίδες, κείτονται μακράν». Δὲν εἶναι ἀπαραίτητο κριτήριο ὑπέρ του, ἡ ἔνδειά του ἢ καὶ τὸ καταπονημένο ἀπὸ πολέμους σῶμα του. Μπορεῖ, κάποιος νὰ ξόδεψε ὅλη του τὴν περιουσία καὶ νὰ πλήγωσε τὸ σῶμα του πολεμώντας σὲ ἐμφυλίους ποὺ ὁ ἴδιος ἢ καὶ οἱ ὁμοϊδεάτες του δημιούργησαν. Δὲν εἶναι ἀναγκαῖο νὰ χαρακτηρίζεται ὡς ἰδιαίτερης εὐφυΐας -τό ὁποῖο βέβαια θὰ ἦταν τὸ ἰδανικὸ- ἀλλὰ τὸ σημαντικότερο χάρισμά του θὰ πρέπει νὰ εἶναι ἡ ἀπόλυτα ἐπιτυχημένη ἐπιλογὴ τῶν συνεργατῶν του, προφανῶς μακρὰν ἀπὸ ὕποπτες ἰσορροπίες καὶ διαπλεκόμενα συμφέροντα ἢ ἔξωθεν ἐντολές.
Σὲ δύσκολες στιγμὲς δὲν λιποτακτεῖ, οὔτε κι ὅταν θίγεται ὁ ἴδιος, ἀλλὰ συμπάσχει μὲ τὸν Ἑλληνικὸ λαό, τοῦ συμπαραστέκεται καὶ τὸν βοηθᾶ νὰ διαβεῖ τὰ ἐμπόδια ποὺ τοῦ παρουσιάζονται. Πάντα βγαίνει μπροστὰ καὶ πολεμᾶ τοὺς ἐχθρούς, ὅποιοι καὶ νὰ εἶναι. Ἀναλαμβάνει τὸ βάρος στὶς ἧττες, δίχως νὰ φοβᾶται τὶς προσωπικὲς γι’ αὐτὸν ἐπιπτώσεις4. Δὲν προκαλεῖ- προσκαλεῖ ξένους μὲ στόχο τὴν ἱκανοποίηση κανενός, μὰ κανενός, προσωπικοῦ του συμφέροντος, τὸ ὁποῖο οὐδέποτε ὑπολογίζει. Γι’ αὐτὸ καὶ πολλὲς φορὲς θυσιάζεται5 γιὰ τὴν ΠΑΤΡΙΔΑ.
Πράττει τὰ πάντα μὲ σκοπὸ ἡ Ἑλλάδα νὰ ἐξασφαλίσει τὴ μνήμη τοῦ ἔνδοξου παρελθόντος της. Νὰ ὑψωθεῖ στὰ μάτια τοῦ κόσμου καὶ φυσικὰ νὰ ἐλευθερώσει τὶς ἀλύτρωτες πατρίδες. Τιμᾶ, σέβεται καὶ δοξάζει αὐτοὺς ποὺ προσέφεραν στὴν ΠΑΤΡΙΔΑ, ὅσους ἔβαλαν ἔστω ἕνα μικρὸ λιθαράκι, γιὰ νὰ ὁδηγηθεῖ στὴ δόξα. Δὲν τοὺς μειώνει, οὔτε τοὺς ζηλοφθονεῖ, ἀλλὰ ἀντιθέτως τοὺς ἐπαινεῖ, προσπαθεῖ ὅσο μπορεῖ νὰ τοὺς μιμηθεῖ,6 καὶ νὰ τοὺς ἀξιοποιεῖ πρὸς χάριν τοῦ ἐθνικοῦ συμφέροντος ἀλλὰ καὶ ὡς κοινωνικὰ πρότυπα.
Διαφυλάττει, ὡς κόρη ὀφθαλμοῦ, τὴν ὀρθὴ Πίστη, τὴν Ἱστορία, τὴν Παιδεία, τὰ ἤθη καὶ τὰ ἔθιμα τῆς Πατρίδος. Πολεμᾶ καὶ συντρίβει καθένα ποὺ προσπαθεῖ νὰ τὰ ἀλλοιώσει ἢ νὰ τὰ ὑπονομεύσει, εἴτε αὐτὸς προέρχεται ἀπὸ τὸ ἐσωτερικό τῆς χώρας εἴτε ἀπὸ τὸ ἐξωτερικό.7 Ἐνισχύει τὴν νεότητα τροφοδοτώντας την, μὲ τὰ ἱερὰ ἰδανικὰ τῆς Πίστης καὶ τῆς Πατρίδας.8 Αἰσθάνεται κάθε ἑλληνόπουλο σὰν δικό του παιδί.
Ἡ Ἑλλάδα χρωστάει τὴν ὕπαρξή της καὶ τὴ δόξα της στοὺς Ἐθνάρχες της, οἱ ὁποῖοι ἀφιέρωσαν- παρέδωσαν- θυσίασαν τὴ ζωή τους σὲ αὐτή. Ἄλλωστε δὲν εἶναι τυχαῖο αὐτὸ ποὺ εἶπε ὁ μεγάλος φιλέλληνας καὶ εὐεργέτης τῆς Ἑλλάδος Ἐϋνάρδος9 γιὰ τὸν Ἐθνάρχη Καποδίστρια, ὅτι «Τὸ λέγω μὲ διπλῆν θλῖψιν, ὁ κακοῦργος ὅστις ἐδολοφόνησε τὸν Καποδίστριαν, ἐδολοφόνησε τὴν πατρίδα του». Γι’ αὐτὸ τὸ λόγο ὁ κάθε Ἐθνάρχης, μ’ ὅλες τὶς ἀνθρώπινες ἀδυναμίες καὶ τὰ πάθη του, ποὺ ἔχει ἄλλωστε καὶ κάθε ἄνθρωπος,
ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΣΕΒΑΣΤΟΣ, ΝΑ ΤΙΜΑΤΑΙ 10, ΝΑ ΔΟΞΑΖΕΤΑΙ ΚΑΙ ΝΑ ΕΠΑΙΝΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ ΑΝΕΞΑΙΡΕΤΩΣ.
Κλείνοντας, ἐπειδὴ στὴ μακραίωνη Ἱστορία μας, ἐμφανίσθηκαν κάποιοι ποὺ «ἀτυχῶς» ἢ ψευδῶς ὀνομάσθηκαν ἐθνάρχες, αὐτὸ δὲν σημαίνει ὅτι ὁ ὅρος «ἐθνάρχης» ἔχει χάσει τὴν πραγματική του σημασία καὶ ἀξία, ὅτι ἔχει ἀτονήσει. Πρέπει νὰ ἀποδίδεται σὲ αὐτοὺς ποὺ πραγματικὰ τὸν ἀξίζουν, μὲ παιᾶνες καὶ ὕμνους.
Σημειώσεις:
1. i. «Ἡ Χριστιανικὴ Ἑλλὰς ἀξιοῖ νὰ κυβερνᾶται ἀπὸ χριστιανοὺς κυβερνήτας, ἐγκλείοντας εἰς τὰ στήθη των τὴν θαυματουργὸν πίστιν ἑνὸς Κανάρη!» π. Αὐγουστῖνος Καντιώτης, 1907 – 2010
ii. «Ἕνας λαὸς ἐξαφανίζεται, ὅταν χάσει τὴν ταυτότητά του, δηλαδὴ ἱστορία, γλῶσσα καὶ γιὰ μᾶς τοὺς Ἕλληνες τὴν Ὀρθοδοξία». Ἀρχιμ. Ἀθανάσιος Μυτιληναῖος, 1927 – 2006.
iii. «Ἔθνη χωρὶς θρησκείαν καὶ ἠθικὴν εἶναι παλιοψάθες τῶν ἐθνῶν. Ἂν ὁ Θεὸς δὲν βοηθάει, μάταιος κάθε κόπος καὶ κάθε ἀνθρώπινη σοφία» Στρατηγὸς Μακρυγιάννης (Τριανταφύλλου), 1797 – 1864
2. «Ὁ ἀληθινὸς ἄρχων οὐ πέφυκε τῷ αὐτῷ συμφέρον σκοπεῖσθαι, ἀλλὰ τὸ τῷ ἀρχομένῳ.» (Ὁ ἀληθινὸς ἄρχοντας δὲν γεννήθηκε, γιὰ νὰ στοχεύει στὸ δικό του συμφέρον, ἀλλὰ στὸ συμφέρον αὐτοῦ τὸν ὁποῖο κυβερνᾶ). Πλάτων, 427–347 π.Χ [Πολιτεία 347d]
3. «Ἂν ἔχετε ἀρετὴ καὶ ὁμόνοια, θὰ εὐλογήσει ὁ Θεὸς τὰ ἔργα σας καὶ θὰ σᾶς φωτίσει στὸ καλὸ καὶ θὰ σᾶς σώσει» Στρατηγὸς Μακρυγιάννης (Τριανταφύλλου), 1797 – 1864
4. «Ἀπέκαμα! Ἀλλ’ ὅμως θὰ παραμείνω στὴ χαλάστρα, μέχρι τὴν τελευταία στιγμὴ τῆς ζωῆς μου καὶ ἂς κινδυνεύσω νὰ χαθῶ…» Ἰωάννης Καποδίστριας, 1776–1831.
5. «Εἶμαι ἀποφασισμένος νὰ ἄρω τὸν οὐρανόθεν ἐπικαταβαίνοντά μου σταυρὸν» Ἰωάννης Καποδίστριας, 1776–1831.
6. «Οὐκ ἐᾶ μὲ καθεύδειν τὸ τοῦ Μιλτιάδου τρόπαιον» Θεμιστοκλῆς, 527– 459 π.Χ.
7. «Ὅταν μοῦ πειράζουν τὴν πατρίδα καὶ θρησκεία μου, θὰ μιλήσω, θὰ ἐνεργήσω κι ὅ,τι θέλουν ἄς μοῦ κάνουν…» Στρατηγὸς Μακρυγιάννης
8. «Ἡ πατρίδα τοῦ κάθε ἀνθρώπου καὶ ἡ θρησκεία εἶναι τὸ πᾶν». Στρατηγὸς Μακρυγιάννης
9. Ἐϋνάρδος Ἰωάννης Γαβριὴλ (Eynard Jean-Gabriel 1775-1863) Γάλλος τραπεζίτης καὶ θερμὸς φιλέλληνας. Διακρίθηκε στὴν ὑπεράσπιση τῆς Λυὼν τὸ 1793 καὶ σύντομα ἔγινε διάσημος στοὺς ἡγετικοὺς εὐρωπαϊκοὺς κύκλους γιὰ τὶς οἰκονομικές του γνώσεις καὶ τὴν περιουσία του. Πῆρε μέρος στὸ Συνέδριο τῆς Βιέννης τὸ 1814, ἐκπροσωπώντας τὴν Ἑλβετία καὶ ἐγκαταστάθηκε στὴ Γενεύη. Ἐκεῖ γνώρισε καὶ τὸν Καποδίστρια, μὲ τὸν ὁποῖο ἔκτοτε συνδέθηκε φιλικά. Ὁ Ἐϋνάρδος (Ζάν- Γκαμπριὲλ Ἐϋνὰρ) ὑπῆρξε φιλέλληνας μὲ ἔντονη δράση, καθὼς τέθηκε ἐπικεφαλῆς τοῦ φιλελληνικοῦ κομιτάτου στὴ Γενεύη. Ἡ σημαντικότερη προσφορὰ τοῦ Ἐϋνάρδου στὸν ἐθνικὸ ἀγῶνα ὑπῆρξε ἡ συμβολή του στὴ σύναψη δανείων τοῦ νέου ἑλληνικοῦ κράτους μὲ οἰκονομικοὺς κύκλους στὸ Λονδίνο καὶ τὸ Παρίσι, καθὼς καὶ ἡ πρωτοβουλία του γιὰ ὀργάνωση ἐράνων, μὲ σκοπὸ τὴν οἰκονομικὴ ἐνίσχυση τῆς Ἐπανάστασης. Τὸ 1827 ἀνακηρύχθηκε ἐπίτιμος πολίτης τῆς Ἑλλάδας, σχεδίασε τὴν ἵδρυση τῆς Ἐθνικῆς Τράπεζας, τῆς ὁποίας ὑπῆρξε ἐπίτιμος διοικητὴς μετὰ τὴν ἵδρυσή της τὸ 1841, ἐνῷ χορήγησε τὸ 1847 πενῆντα χιλιάδες φράγκα γιὰ ἱκανοποίηση ἀπαιτήσεων τῆς Ἀγγλίας ἀπὸ τὸ δάνειο τοῦ 1832. (Πηγή: Γεράσιμος Νοταρᾶς, Ζήσιμος Συνοδινὸς | ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ)
10. «Ἀγαθοὺς τίμα» Περίανδρος ὁ Κορίνθιος, 667–587 π.Χ.
