626 μ. Χ. Ἡ Κωνσταντινούπολις, ἡ πρωτεύουσα τῆς Βυζαντινῆς αὐτοκρατορίας, ἐδοκιμάζετο σκληρῶς. Ὁ Ἡράκλειος, ὁ γενναιότατος αὐτοκράτορ, ἀπουσίαζε. Μέ ὅλον τόν στρατόν του εὑρίσκετο πρός τά ἀνατολικά σύνορα τῆς αὐτοκρατορίας, ἀγωνιζόμενος νά συντρίψει τόν Χοσρόην, τόν ἀγέροχον ἐκεῖνον βασιλέα τῆς Περσίας, τόν διάδοχον τοῦ Ξέρξου κατά τό μῖσος πρός τόν Ἑλληνισμόν, ὅστις ἐκαυχᾶτο ὅτι δέν θά καταθέσει τά ὅπλα παρά μόνον ὅταν καί ὁ τελευταῖος Χριστιανός ἀρνηθῆ τόν ἐσταυρωμένον. Ἀλλ’ ἐνῶ ὁ στρατός ἐμάχετο καί συνέτριβε τήν ἀντίχριστον δύναμιν τοῦ Χοσρόου, Χοσρόη συμμαχή μετά τῶν Ἀράβων, ἄλλου ἐχθροῦ τοῦ Βυζαντίου. Αἱ στρατιαί τῶν προχωροῦν, καί ἰδού ἡ πόλις εὑρίσκεται πολιορκιμένη ἀπό ξηρᾶς καί θαλάσσης. Φρουρά τῆς πόλεως ἦτο ἐλάχιστη. Τά τρόφημα εἶχον ἐκλείψει. Οἱ κάτοικοι, βλέποντες τήν μυρμηγκιάν τῶν ἐχθρῶν, ἤρχισαν νά δειλούν. Τό ἠθικόν κατέπιπτεν. Εἰς τήν κρισημοτάτην ἐκείνην στιγμήν, καθ’ ἥν ἐκρίνετο ἡ τύχη ὄχι μόνον τῆς πόλεως, ἀλλά καί τοῦ πολιτισμοῦ τῆς ἀνθρωπότητος, ἡ χριστιανική πίστις ἐθαυματούργησεν.
Ὁ πατριάρχης Σέργιος, κρατῶν τήν εἰκόνα τῆς Παναγίας, προτρέπει τόν λαόν εἰς ἀντίστασιν. Ἀναπτερώνει τά αἰσθήματα, ἐγκαρδιώνει
τούς ἀνάνδρους, ἐξοπλίζει ψυχικῶς τον λαόν, καί ἡ φρουρά ἐπί τῶν τειχῶν
τῆς πόλεως ἀμύνεται. Καί ἐνῶ αἱ χεῖρες τῶν γενναίων ὑπερασπιστῶν τῆς
πόλεως ἐκράτουν τά ὅπλα, αἱ καρδίαι ὅλων προσηύχοντο καί ἀνέμενον τήν
βοήθειαν τῆς Παναγίας, τήν προστασίαν τοῦ Θεοῦ.
Καί ἡ βοήθεια ἦλθε, καί τό θαῦμα ἔγινεν. Εἰς τήν θάλασσαν τοῦ
Βοσπόρου, καθώς περιγράφουν οἱ ἱστορικοί τῆς ἐποχῆς, ἐγείρεται
πρωτοφανής καταιγίς. Τεράστια κύμματα χτυποῦν τόν ἐχθρικόν στόλον, ἡ
θάλασσα ὁλοέν ἐξογκόνεται, μαίνεται, καί καταπίνει κατά χιλιάδας τά
πλοῖα τῶν ἐχθρῶν. Ἡ Παναγία ἔκανε τό θαῦμα της. Ἐβύθισε τόν στόλον καί
ἠλευθέρωσε τήν πόλιν. Ἀπό τότε ἀνεκηρύχθη ἡ Ἀρχιστράτηγος καί εἰς ὅλην
τήν πόλιν ἠκούετο ὁ θούριος « Τή Ὑπερμάχῳ Στρατηγῷ…».
Ἔκτοτε ἐπέρασα 1.300 καί πλέον ἔτη. Καί ἐνῶ κατά τό διάστημα
τοῦτο ὁ Ἑλληνικός λαός ἔμαθε καί ἀπέμαθε χιλιάδας ἄσματα σχετικά μέ
διάφορα γεγονότα τῆς κοσμικῆς ζωῆς του, ἐν τούτοις ὁ Ἀκάθιστος ὕμνος δέν
ἐλησμονήθη. Καί εἰς τήν Πόλιν, καί εἰς τάς Ἀθήνας, καί εἰς τήν Κύπρον,
καί εἰς τό ὅρος Σινᾶ, καί ὅπου ὑπάρχει ἐκκλησία ἑλληνική, κάθε
Παρασκευήν τῆς Μ. Τεσαρακοστής οἱ Χριστιανοί Ἕλληνες ψάλλουν τόν
θεσπέσιον ὕμνον καί ἐκφράζουν τήν βαθεῖαν εὐγνωμοσύνην πρός τήν
Παναγίαν, τήν Ἀρχιστράτηγον τοῦ Γένους μας.
Καί δόξα τῷ Θεῷ, ζεῖ εἰς τήν ψυχήν τῆς Ἑλλάδος ἡ πίστις αὐτή.
Διότι ὄχι μόνον τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, τό 626, ἀλλά καί ἐπί τῶν ἡμερῶν μας ὁ
χριστιανικός λαός τῆς Ἑλλάδος ἐθαυματούργησε μέ τήν βαθεῖαν πίστιν εἰς
τόν Θεόν.
Ἦτο ἡ 28η Ὀκτωβρίου 1940. Τότε ἕνας νεότερος Χοσρόης, ὄχι πλέον
ἐξ Ἀνατολῶν ἀλλά ἐξ Δυσμῶν, ὥρμα μέ μῖσος ἄσπονδον κατά τῆς Ἑλλάδος, μέ
τήν ἀπόφασιν νά τήν ἐξαλείψη διά παντός ἀπό τόν χάρτην τῆς Εὐρώπης.
Ἀλλ’ οἱ Ἕλληνες δέν ἐπτοήθησαν. Μέ τήν πίστιν, ὅτι ἡ Παναγία εἶνε μαζί
των καί ὅτι θά τιμωρήσει τόν ἀσεβῆ, ὅστις ἐμίανε τήν ἑορτήν της, ἡ Ἑλλάς
ἠμύνθη. Κάθε στρατιώτης εἶχε εἰς τό στῆθος του τήν εἰκόνα τῆς Παναγίας.
Πολλοί ἀξιωματικοί καί στρατιῶται τήν εἶδον – δέν εἶνε ψεῦδος, εἶνε
ἀλήθεια – νά περιπατή ἐπάνω εἰς τά χιονισμένα βουνά τῆς Ἀλβανίας καί νά
δίδη νίκας εἰς τόν στρατόν μας, νίκας πού ἔκανα τόν κόσμον νά ἀπορή, νά
θαυμάζη καί νά διερωτᾶται. Τί εἶνε ἐπί τέλους αὐτοί οἱ Ἕλληνες!
Εἶνε λοιπόν, ἡ Παναγία ἡ Ἀρχιστράτηγός μας. Διά τοῦτο καί κατά
τήν ἐθνικήν μας ἑορτήν τῆς 25ης Μαρτίου ὁλόκληρος ὁ λαός τῶν Ἀθηνῶν καί
τοῦ Πειραιῶς, ὡς μιά ἀνθρωποθάλασσα προσκυνητῶν, ὑπεδέχθη πανδήμως μέ
βαθυτάτην κατάνυξιν τήν εἰκόνα τῆς Μεγαλόχαρης τῆς Τήνου. Καί ὅλοι
ἔψαλαν. «Τή Ὑπερμάχῳ Στρατηγῷ τά νικητήρια».
Καί ἡ Ἑλλάς μέ τήν πάνδημον αὐτήν ὑποδοχήν, κατά τό πρῶτον αὐτό
ἔτος τῆς ἀπελευθερώσεώς μας ἀπό τούς κατακτητάς, ἐκφράζει
χαρακτηριστικῶς την ἀπόφασίν της, ὅτι ἡ νέα ζωή τοῦ ἔθνους πρέπει νά
θεμελιωθῆ ἐπάνω εἰς τήν χριστιανικήν μας πίστιν.
Ναί! Διά τῆς πίστεως εἰς τόν Χριστόν ἔζησεν ἡ Ἑλλάς καί
ἐθαυματούργησεν εἰς τό παρελθόν. Διά τῆς πίστεως αὐτῆς θά ζήσωμεν. Χωρίς
τήν χριστιανικήν πίστιν θά καταπέσωμεν, ἔστω καί ἐάν τά ἔχωμεν ὅλα
διωργανωμένα. Χωρίς πίστιν θά ἤμεθα σῶμα χωρίς νεῦρα, χωρίς ψυχήν. Διότι
ψυχή τῆς Ἑλλάδος μας πρέπη νά γίνει ὁ Χριστός, ἡ πίστις εἰς Αὐτόν, ἡ
ὁποία πρέπει νά ἐκδηλωθεῖ εἰς τήν καθημερινήν μας ζωήν. Ἄς ἀκούσωμεν
ὅλοι τί γράφει ἐπι τοῦ σπουδαιοτάτου τούτου ζητήματος ὁ ἐθνικός μας
ἱστορικός Κ. Παπαρηγόπουλος. «Οὐδέποτε ἔθνος ἠυδαιμόνησε καί
ἐμεγαλούργησεν ἐν τῷ κόσμῳ τούτῳ ἄνευ ἰσχυρῶν ἠθικῶν ἐλατηρίων. ΕΝ ΔΕ
ΤΩΝ ΕΛΑΤΗΡΙΩΝ ΤΟΥΤΩΝ, ΚΑΙ ΤΟ ΙΣΧΥΡΟΤΑΤΟΝ ΠΑΝΤΩΝ, ΕΙΝΕ Ἡ ΘΡΗΣΚΕΙΑ. Ὅλοι
οἱ ἄλλοι ἠθικοί τῶν ἐθνῶν μοχλοί, φιλοπατρία, φιλοτιμία, φιλοδοξία,
παιδεία, ἰσονομία, καί εἰ τίς ἄλλος, ἡνωμένοι ὁμοῦ, δέν δυνηθῶσι ν’
ἀναπληρώσωση τήν ἔλλειψιν τῆς θρησκείας… Τά ἔθνη λοιπόν δέν ἀκμάζουσι
καί δέν μεγαλουργοῦσιν εἰμή διά τῆς Θρησκείας, ἥτις στήνει τόν θρόνον
αὐτῆς ἐν μέσῃ κοινωνία καί ἐν μέσοις στρατοπέδοις, ἵνα διδάξη τόν λαόν
τό «ΧΡΙΣΤΟΣ ΠΟΛΙΤΕΥΕΣΘΑΙ ΚΑΙ ΤΟ ΓΕΝΝΑΙΩΣ ΘΡΗΣΚΕΙΝ».
Αὐτή εἶνε ἡ φωνή τῆς Ἱστορίας. Θά εἴμεθα ἐγκληματικῶς ἀνόητοι
ἐάν τήν περιφρονήσωμεν, ἀπείρως ὅμως εὐτυχεῖς ἐάν ὅλοι τήν ἀκούσωμεν
τώρα εἰς τήν ἀρχήν τοῦ νέου ἐθνικοῦ μας βίου.
(Γραπτο κήρυγμα τῆς Κατοχῆς τοῦ Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αὐγουστίνου Καντιώτου στήν Κοζάνη, ἀνεδημοσιεύθη εἰς τήν «Σπίθα» φ. 573/Απρ. 2000, σέλ. 1)
ΘΕΙΟΝ ΚΗΡΥΓΜΑ
Σήμερον ἡμέραν Παρασκευήν, κατά τήν ἀκλουθείαν τοῦ Ἀκαθίστου Ὕμνου θά ὁμιλήσει εἰς τόν Ι. Ναόν τοῦ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ὁ ἱεροκῆρυξ ἀρχιμ. Αὐγουστῖνος Ν. Καντιώτης. Ἐπίσης ὁ ἴδιος θά ὀμιλήση εἰς τόν ἴδιον Ναόν κατά τήν Θείαν Λειτουργίαν τῆς προσεχοῦς Κυριακῆς 1 Ἀπριλίου.
«ΕΣΤΙΑ» Αριθμ. φύλλ. 13