Λειτουργώ σε μια ενορία με μνημόσυνο και πολύ κόσμο. Η εξώθυρα του ναού ανοιχτή λόγω ζέστης. Ένας ηλικιωμένος άνθρωπος με ένα νεώτερο, πιθανόν γιος ή άλλος συγγενής του ηλικιωμένου, έχοντας τα νώτα τους προς το ιερό του ναού ατενίζουν την θέα που παρέχει ο ναός στην μπροστινή περιοχή και συζητούν περί ανέμων και υδάτων. Αυτό καθόλη την διάρκεια της λειτουργίας. Ούτε μικρά είσοδος ούτε μεγάλη, ούτε κήρυγμα ούτε θεία κοινωνία ήταν ικανά να αποσπάσουν την προσοχή τους. Προφανώς είχαν έρθει για το μνημόσυνο και δεν ήθελαν να χαραμούν το χρόνο τους με προσευχή, ακρόαση αναγνωσμάτων και κηρύγματος, ή συμμετοχή στη θεία ευχαριστία. Τέτοια προσβολή κανένας αλλόθρησκος, ή άθεος δεν μπορούσε να κάνει. Τα οπίσθια μας προς τον Θεό και η προσοχή μας σε οτιδήποτε εκτός ναού και λειτουργίας. Και φωνάζουμε ύστερα γιατί ο Ερντογάν έκανε την Αγία Σοφία τζαμί!
Το ως άνω θέαμα το έχω παρατηρήσει σε πλείστα πανηγύρια ή εξωκλήσια που εορτάζουν για την ημέρα του αγίου τους. Γυρίζουν οι «χριστιανοί» μας γύρω από τον ναό, χάσκουν σε οτιδήποτε ανόητο και άσημο και συζητούν ακατάπαυστα για ανούσια και άχαρα θέματα.
Το πολύ-πολύ να επικεντρώσουν την προσοχή τους στην λιτανεία, την οποία βλέπουν οι πλείστοι σαν μία κοσμική εκδήλωση για ενοριακή φιγούρα και φολκλόρ, για να ξεχάσουν λίγο την πεζότητα και το ανιαρόν της καθημερινής ζωής. Μάλιστα ρωτούν ή τηλεφωνούν «πότε θα γίνει η λιτανεία», «πότε θα βγει ο Επιτάφιος;». Δεν μπορούν να χάνουν χρόνο με τη θεία λατρεία· θέλουν μόνο το θέαμα και αυτό κατά συγκατάβαση ή για να καταστρέψουν την ιερότητά του με πλείστα όσα σατανικά έθιμα.
Ρώτησα κάποιον, που με τηλεφώνησε «πότε θα βγεί ο Επιτάφιος», αν τηλεφωνεί πότε θα εξέλθει το σκήνωμα ενός κεκοιμημένου ή αν πάει στην εκκλησία από νωρίς για να παρακολουθήσει όλη την εξόδιο ακολουθία. Μου απάντησε ότι πηγαίνει από την αρχή. Τότε του παρατήρησα γιατί αυτό που κάνει για ένα κοινό θνητό δεν το κάνει για τον Ένα της Αγίας Τριάδος, τον Χριστό, που ενσαρκώθηκε, για να μας ξανασυνδέσει με τον αληθινό Θεό και την αληθινή ευτυχία. Γιατί δεν πηγαίνει στην ακολουθία του Επιταφίου από την αρχή και περιμένει μόνο την έξοδο...
Αυτά για όσους έχουν εθιμοτυπική και εντελώς κοινωνική επαφή με την Εκκλησία. Αλλά και με τους λεγομένους συνειδητούς χριστιανούς, που υποτίθεται είναι σε καλύτερη κατάσταση, η πνευματική διάγνωση διορατικών κληρικών και θεολόγων είναι και πάλι απογοητευτική.
Ο αρχιεπίσκοπος Αλβανίας Αναστάσιος Γιαννουλάτος, νουνεχής και νηφάλιος ιεράρχης, σε κήρυγμά του (3-6-2007, Μονή Αγίου Κοσμά του Αιτωλού, Μέγα Δένδρο Θέρμου) είπε τα εξής σημαντικά και αξιοπρόσεχτα·
«Σήμερα υπάρχει ένας μυστικός εξισλαμισμός ακόμα και σε ορθοδόξους χριστιανούς. Όταν θέλουμε έναν χριστιανισμό χωρίς σταυρό, όταν μας αρέσουν οι ακολουθίες, οι γιορτές, οι λιτανείες, τα ευχέλαια, όχι όμως ένας προσωπικός σταυρός. Όταν λέμε «Δόξα σοι ο Θεός» μόνο για τα ευχάριστα γεγονότα της ζωής μας και όχι για τα δυσάρεστα. Όταν δεχόμεθα κοσμικές αξίες ή αρχές που βολεύουν το εγώ μας, αλλά δεν είναι του Χριστού. Τότε τι σημαίνει αυτό; Ότι προσχωρούμε στον μουσουλμανισμό, ο οποίος είναι θρησκεία χωρίς σταυρό».
Άκρως προφητικές, συνταρακτικές και ανησυχητικές διαπιστώσεις. Θα τις προσέξουμε άραγε; Ή απλώς θα διαμαρτυρόμαστε για το ότι κάποιοι προσπαθούν, το τυπικά και εθιμικά ορθόδοξο κράτος μας, να γίνει και επίσημα κοσμικό και άχρωμο από κάθε τι το θρησκευτικό; Μας φταίνε συνεχώς μόνο οι σκοτεινές δυνάμεις και οι Φράγκοι ή φέρουμε ευθύνη για το γενικό ξεχαρβάλωμα που επικρατεί σε όλους τους τομείς και τις κοινωνικές δομές; Έχει άδικο ο προφήτης Ησαΐας που διακηρύττει ότι «Δι’ υμάς διαπαντός το όνομά μου βλασφημείται εν τοις έθνεσι» (Ησ. 52,5);