Πνευματικές συμβουλές του Αγίου Σεραφείμ (Σόμπολεφ)
Κατά την περίοδο του 1919 και του 1923 η Βουλγαρία δέχθηκε περίπου 20 χιλιάδες Ρώσους πρόσφυγες, όντας η ίδια σε κατάσταση δυστυχίας, κατεστραμμένη από τρεις πολέμους, πληρώνοντας τις αποζημιώσεις και έχοντας χιλιάδες ανάπηρους, χήρες και ορφανά. Η Βουλγαρική Εκκλησία βοήθησε με κάθε δυνατό τρόπο τους Ρώσους πρόσφυγες και στην οργάνωση των ρωσικών εκκλησιαστικών κοινοτήτων στη χώρας της. Στις 31 Αυγούστου 1921, το Τμήμα της Εκκλησιαστικής Διοίκησης του Εξωτερικού διόρισε τον Επίσκοπο Σεραφείμ (Σομπόλεφ) ως διαχειριστή των ρωσικών ορθόδοξων κοινοτήτων στη Βουλγαρία. Ο Πατριάρχης Τύχωνας αναγνώρισε τη χειροτονία του Επισκόπου Σεραφείμ στη Σεβαστούπολη και τον διορισμό του στη Βουλγαρία.
Ο Επίσκοπος (από το 1934 Μητροπολίτης) Σεραφείμ του Μπογκουτσάρσκ διοικούσε τις ρωσικές κοινότητες στη Βουλγαρία μέχρι το τέλος της ζωής του, αρχικά στη δικαιοδοσία της Ρωσικής Εκκλησίας του Εξωτερικού και από το 1945 στη δικαιοδοσία του Πατριαρχείου Μόσχας. Ο τόπος διακονίας του επισκόπου Σεραφείμ ήταν η εκκλησία του Αγίου Νικολάου στο Μνημείο του Τσάρου Ελευθερωτή στη Σόφια.
Ο Επίσκοπος Σεραφείμ απεβίωσε την Κυριακή της Ορθοδοξίας, στις 26 Φεβρουαρίου 1950, και ετάφη στην κρύπτη του Ναού του Αγίου Νικολάου. Θαύματα συνέβησαν από τις προσευχές του Ρώσου αρχιερέα, ασκητή της ευσέβειας και υπερασπιστή της καθαρότητας της Ορθοδοξίας, και κατά τη διάρκεια της ζωής του. Αλλά μετά το θάνατό του αυτά πολλαπλασιάστηκαν επί δύο, γεγονός που κατέστησε τον επίσκοπο Σεραφείμ έναν από τους πιο σεβαστούς και αγαπητούς Αγίους στη Βουλγαρία πολύ πριν από την αγιοποίησή του. Το ζήτημα της αγιοποίησης του επισκόπου Σεραφείμ του Μπογκουτσάρσκ τέθηκε επανειλημμένα, αλλά επιλύθηκε μόλις το 2016.
Στις 3 Φεβρουαρίου 2016, κατά την πέμπτη σύνοδο ολομέλειας της Ιεράς Συνόδου των Επισκόπων στον Καθεδρικό Ναό του Χριστού Σωτήρος, εξετάστηκε το ζήτημα της αγιοποίησης του επισκόπου Σεραφείμ του Μπογκουτσάρσκ (Σόμπολεφ). Στη συνεδρίαση συμμετείχε αντιπροσωπεία της Βουλγαρικής Ορθόδοξης Εκκλησίας. Τα μέλη του Συμβουλίου ψήφισαν ομόφωνα υπέρ της αγιοποίησης του Επισκόπου Σεραφείμ, ο οποίος τιμάται εδώ και πολλά χρόνια τόσο στη Βουλγαρία όσο και στη Ρωσία. Στις 25 και 26 Φεβρουαρίου 2016 πραγματοποιήθηκε στη Σόφια η δοξολογία του Αγίου Σεραφείμ, Επισκόπου Μπογκουτσάρσκ, Θαυματουργού της Σόφιας.
***
Κρατήστε την ορθόδοξη πίστη μας, τόσο στους κανόνες της όσο και στα δόγματά της, με αγιότητα και σταθερότητα. Μην προσαρμόζετε την πίστη σας στη ζωή σας, αλλά τη ζωή σας στην πίστη σας. Αντλήστε όλη την ευτυχία σας από την αληθινή ορθόδοξη πίστη. Τότε θα είστε αληθινά τέκνα της Ορθόδοξης Εκκλησίας, και ο Κύριος θα σας γεμίσει εδώ σε αυτόν τον κόσμο με τις ανείπωτες Χάρες Του.
***
Κάποιοι μπορεί να πουν: "Γιατί πρέπει να διατηρούμε την πίστη στον Χριστό και να προσπαθούμε να αποκτήσουμε τις άλλες χριστιανικές αρετές; Δεν αρκεί μόνο η αγάπη για να είμαστε άξιοι της αιώνιας σωτηρίας;" Τέτοιες ερωτήσεις προκύπτουν μόνο από εκείνους που δεν έχουν ιδέα από χριστιανική πνευματική ζωή. Είναι δυνατόν να ανέβει κανείς ένα βουνό χωρίς να διασχίσει την ανηφόρα του βουνού; Σίγουρα όχι. Με τον ίδιο τρόπο είναι αδύνατο χωρίς το θεμέλιο όλων των χριστιανικών αρετών, δηλαδή χωρίς ειλικρινή πίστη στον Χριστό, να φτάσει κανείς στην κορυφή που βρίσκεται η αγάπη.
***
Ας θυμηθούμε, αγαπημένα μου παιδιά εν Χριστώ, ότι χωρίς πίστη είναι αδύνατο να πραγματοποιήσουμε το θέλημα τον Θεό (Εβραίους 11:6), ότι χωρίς την ορθόδοξη πίστη δεν υπάρχει η Χάρις του Θεού, ούτε αληθινή αγάπη για τον πλησίον, αλλά μόνο καταστροφικός εγωισμός ή μόνο κενά λόγια για την αγάπη, όπως μεταξύ των αιρετικών και των σεχταριστών. Ας καταβάλουμε λοιπόν προσπάθεια να κρατήσουμε την ορθόδοξη πίστη Αγία και σταθερή και μαζί με αυτήν να έχουμε πάντα την Χάρη του Θεού, την αληθινή αγάπη για τον πλησίον.
***
Σε όλα τα δογματικά ζητήματα και ιδιαίτερα στις αμφιλεγόμενες θεολογικές απόψεις πρέπει να τηρούμε αυστηρά τη διδασκαλία των Αγίων. Μόνο οι Άγιοι πατέρες μπορούν να μας δώσουν μια αλάθητη και πιο αληθινή κοσμοθεωρία στο χώρο της πίστης μας. Αποτελούν για μας το σωτήριο κριτήριο της Ορθοδοξίας.
***
Καμία προσπάθεια να σταματήσει η διαδικασία αποσύνθεσης της Εκκλησίας. Αυτό είναι επικίνδυνο και άσκοπο σήμερα! Τηρείτε τις εντολές του Θεού και αποφεύγετε να μιλάτε για την θρησκεία και την πολιτική. Η δύναμη βρίσκεται στη σιωπή, την προσευχή και την αυτοεμβάθυνση στο κύτταρο της καρδιάς σας. Να είστε τόσο δυσδιάκριτοι όπως τα έντομα κάτω από τα φύλλα. Φυλάξτε τη συνείδησή σας χωρίς να την επιδεικνύετε ή να την απαξιώνετε σε κανέναν.
***
Ο Χριστός μας καλεί να είμαστε σαν τα παιδιά. Ένα παιδί νιώθει ασφάλεια όταν κρατάει το χέρι του πατέρα του. Δεν έχει κανένα ίχνος αμφιβολίας ότι ο καλός μπαμπάς θα του δώσει αυτό που θέλει. Όταν προσευχόμαστε στον Θεό, πρέπει να έχουμε την ίδια παιδική, ζωντανή πίστη προς τον Επουράνιο Πατέρα μας. Αυτή είναι μία από τις προϋποθέσεις για να εισακουστούν οι προσευχές μας. Είναι ένα δώρο Θεού, γι' αυτό πριν κάνετε την προσευχή για οποιαδήποτε ανάγκη, ζητήστε πρώτα απ' όλα από τον Θεό να σας απαλλάξει από την απιστία και να ενισχύσει την πίστη σας.
***
Η προσοχή μας πρέπει να είναι στραμμένη στην εσωτερική μας ζωή, ώστε να μην παρατηρούμε τι συμβαίνει γύρω μας. Τότε δεν θα κρίνουμε. Δεν θα στεναχωριόμαστε τόσο πολύ από την αναλήθεια που υπάρχει εδώ, θα είμαστε αδιάφοροι απέναντί της. Η αλήθεια δεν ζει στη γη μας. Ανυπομονούμε για έναν νέο ουρανό και μια νέα γη, όπου θα κατοικεί η αλήθεια. Μη στενοχωριέστε αν οι άνθρωποι δεν σας εκτιμούν και είναι άδικοι μαζί σας. Δουλεύετε για τον Θεό, όχι για τους ανθρώπους. Να είστε φιλεύσπλαχνοι με τους άλλους και αυστηροί με τον εαυτό σας. Δεν θα είστε υπεύθυνοι για τους άλλους, γι' αυτό προσέξτε όχι γι' αυτούς, αλλά για τον εαυτό σας, γιατί θα είστε υπεύθυνοι μόνο για τον εαυτό σας.
***
Στην ουσία, η αγάπη είναι ταπεινότητα και η ταπεινότητα είναι αγάπη.
***
Σε όλες τις αρετές, το πιο σημαντικό πράγμα είναι η ταπεινότητα.
***
Ο Θεός αγαπά τους τολμηρούς και τους ταπεινούς.
***
Σκληρός και πράος! Πράος και σκληρός!
***
Όποιος νομίζει ότι έχει αρετή, την χάνει.
***
Μην δεχτείτε τον διάβολο!
***
Έχω παρατηρήσει ότι ο Κύριος πάντα ακούει και εκπληρώνει την προσευχή σε περιόδους μεγάλης θλίψης.
***
Η πρώτη προϋπόθεση για κάθε ανάβαση είναι η ταπεινοφροσύνη, δηλαδή να αισθάνεστε την αδυναμία σας και να εμπιστεύεστε τον εαυτό σας στον Θεό.
***
Η υπακοή είναι αληθινή αγάπη. Η υπακοή είναι η πηγή της ζωής και της ευδαιμονίας, ενώ η ανυπακοή είναι η πηγή του θανάτου και της δυστυχίας. Η αληθινή υπακοή κάνει τον αρχάριο να μοιάζει με την καιόμενη βάτο. Η υπακοή δεν καίγεται στη φωτιά, δεν βυθίζεται στο νερό και ανυψώνεται από τη γη στον ουρανό. Ενώ η ανυπακοή πνίγεται στο νερό, καίγεται στη φωτιά και μεταφέρει από τη γη στην κόλαση. Η υπακοή είναι ο παράδεισος ενώ η ανυπακοή είναι η κόλαση. Για την υπακοή ο Θεός στέλνει μεγάλες χαρές.
***
Ο Θεός και εσείς, κανείς άλλος. Ό,τι κάνετε εσείς, θα είστε υπόλογος των πράξεων σας. Αν συμβεί κάτι, μην κατηγορείτε ή κρίνετε τους άλλους, αλλά αναλάβετε την ευθύνη μόνο για τον εαυτό σας, και θα έχετε ειρήνη στη γη και στον ουρανό.
***
Για κάθε καλό πράγμα ο διάβολος έχει φτιάξει ένα ψεύτικο αντίγραφο, το οποίο πρέπει να ξέρετε πώς να αναγνωρίζετε.
***
Οι διάβολοι φοβούνται την τάξη.
***
Μην έχετε ψευδαισθήσεις και μην απολαμβάνετε τις οφθαλμαπάτες. Αν κοιτάξετε πιο προσεκτικά τις ζωές πολλών από εκείνους που νομίζετε ότι είναι πλούσιοι, θα δείτε ότι είναι μπλεγμένοι σε τέτοια δίχτυα από τα οποία δεν μπορούν ποτέ να ξεφύγουν και θα χαθούν εδώ στη γη και στην αιωνιότητα.
***
Μην περιπλανιέστε και μην πηγαίνετε από εκκλησία σε εκκλησία, από μοναστήρι σε μοναστήρι, από πόλη σε πόλη, από χώρα σε χώρα, γιατί η ευσέβεια δεν έχει να κάνει με αυτό. Μείνετε εκεί που είστε και πολεμήστε τις σκοτεινές δυνάμεις εκεί. Μην διασκορπίζεστε.
***
Είναι καλύτερο να μη μιλάτε για πράγματα που προκαλούν πάθη.
***
Οι προσβολές που στέλνετε στους άλλους, όποιες κι αν είναι αυτές, γυρίζουν μπούμερανγκ και πέφτουν πάλι στο κεφάλι σας. Όταν σας πληγώνουν, να το λέτε, αλλά με πραότητα, ευγένεια και αξιοπρέπεια, χωρίς απρεπείς προσβολές ή φωνές που μόνο την αδυναμία σας προδίδουν. Για να έχετε κάτι κοινό με Εκείνον που γεννήθηκε στη φάτνη, πρέπει να υπομένετε υπομονετικά και ήρεμα την ταπείνωση.
***
Δεν υπάρχουν μικροπράγματα στον κόσμο. Τα πάντα στον κόσμο έχουν την τιμή και τις συνέπειές τους.
***
Το μεγάλο καλό και το μεγάλο κακό ξεκινούν πάντα από τα μικρά και δυσδιάκριτα.
***
Η ανθρώπινη ψυχή είναι ένα απόρθητο φρούριο. Ο Θεός μας εμπιστεύτηκε τα κλειδιά της. Εμείς, με την υπακοή μας στους δαίμονες, δίνουμε τα κλειδιά στα χέρια του κακού για να μας καταστρέψει.
***
Αν περνάτε δύσκολα το βράδυ, ησυχάστε και υπομείνετε, γνωρίζοντας ότι ο Χριστός σταυρώθηκε το βράδυ και αναστήθηκε το πρωί.
Από το βιβλίο "Ο θαυματουργός Σεραφείμ της Σόφιας για τα μυστικά της νίκης", Σόφια 2003 και A.A. Κοστριουκόφ. Φλόγα της φωτιάς. Η ζωή και η κληρονομιά του Επισκόπου Σεραφείμ (Σόμπολεφ). - Μόσχα : Εκδοτικός οίκος της Μονής Σρετένσκι, 2015. - 336 с