«Πνευματική φαρέτρα τοῦ Ὀρθοδόξου Χριστιανοῦ»
Ἄλλο και τοῦτο τό νέο χριστιανικό ἔθιμο! Ἐπεμβαίνουν φορτικῶς πρός τόν ἱερέα μητέρες, πεθερές καί παπποῦδες νά δώσουν ὅλοι τά ὀνοματά τους στό νέο βρέφος τῆς οἰκογενείας τους, πού χάριτι Χριστοῦ γεννήθηκε. Καί παρότι ξέρουν οἱ ἱερεῖς ὅτι ἡ ὀνοματοδοσία πολλῶν ὀνομάτων εἶναι καί ἀντιπαραδοσιακή καί πρακτικῶς (Δημοτολόγια, ληξιαρχικές καί ἄλλες πράξεις τοῦ Δημοσίου) ἀπαράδεκτη, ἐπιμένει τό σόϊ τοῦ βρέφους νά μποῦν καί ἄλλα ὀνόματα δῆθεν γιά νά τιμηθῆ τό ὄνομά τους ἀπό ἕνα βρέφος!! Ἀλλά ποιά εἶναι ἡ Παράδοσις τῆς Ἐκκλησίας μας;
Ἐφ᾿ ὅσον τό ἄτομο εἶναι πρόσωπο μέ ξεχωριστή παρουσία καί μοναδικότητα στόν κόσμο θά πρέπει νά παρουσιάζεται μέ ἕνα ὄνομα, μέ τό ὁποῖον θά ἐκδηλώνει κάθε σχέσι του μέ τό σύνολο τῶν ἄλλων ἀνθρώπων. Ὁ ἀρχάγγελος Γαβριήλ ἕνα Ὄνομα ἀνήγγελε στήν Κόρη τῆς Ναζαρέτ γιά τήν ὑπερφυῆ γέννησι τοῦ Χριστοῦ καί Σωτῆρος μας, τό Ὄνομα Ἰησοῦς. Καί ἔτσι ἔμεινε γνωστός ὁ Χριστός μας στήν ἱστορία τοῦ κόσμου. Πάλι ὁ ’Αρχάγγελος ἕνα ὄνομα ἀνήγγειλε στόν πατέρα τοῦ ἁγίου Προδρόμου, παρότι ἐκεῖνος ἤθελε νά μπῆ τό δικό του ὄνομα. Καί ἔτσι παρέμεινε γνωστός στόν κόσμο ὁ Τίμιος Πρόδρομος μέ τό ὄνομα Ἰωάννης, τό ὁποῖον μάλιστα σημαίνει καί χαριτωμένος! Αὐτή ἦταν καί θά πρέπει νά παραμείνει ἡ Παράδοσις τῆς Ἐκκλησίας μας. Ἄλλωστε καί πρό Χριστοῦ, οἱ ἄνθρωποι εἶχαν ἕνα ὄνομα, τό ὁποῖον ἔδιναν οἱ γονεῖς στό παιδί τους. Τό ἴδιο πρόβλημα ὑπάρχει καί σέ ἄλλες Ὀρθόδοξες Χῶρες, ὅπως γιά παράδειγμα στήν Ρουμανία, ὅπου μπαίνουν γιά ἕνα βρέφος μέχρι καί 3-4 ὀνόματα. Μία γνωστή μου νέα κοπέλλα εἶχε τρία ὀνόματα: Μαρία, Ἰουστίνα καί Λάουρα (Λαυρεντία). Δηλαδή διαλέξτε καί πάρτε, ὅπως ἔλεγε παλιά ὁ μανάβης τῆς γειτονιᾶς μου στό χωριό μου, πού διετυμπάνιζε τά εἴδη καί τίς τιμές τῶν φρούτων καί λαχανικῶν του! Μία ἄλλη παρόμοια ἐφεύρεσις εἶναι ἡ σύνδεσις δύο ὀνομάτων σέ ἕνα. Πῶς σέ λένε παιδί μου; «Κωσταλίας, εἶναι τό ὄνομά μου, πάτερ. Πῶς σέ λένε κυρία μου; Ζωηλένα, πῶς σέ λένε Πετρονέλλα. Ἐσένα Γιεσουέλα. Καί πάει σύννεφο...αὐτή ἡ νέα μόδα.
Καί ποιόν σκοπό ἐξυπηρετεῖ; Τήν σύγχυσι καί τήν κατεδάφισι μιᾶς παραδόσεως 2000 χρόνων. Ἀλλά καί στά δημοτολόγια δέν εἶναι λίγος ὁ θόρυβος καί τά μπερδέματα. Ἀλλά, ἐάν μποῦν 2-3 ὀνόματα μέ τί τρόπο θά τιμηθοῦν ἀπό τό βρέφος οἱ παπποῦδες; Μοῦ εἶναι ἀδιανόητον καί ἀναπάντητον τό ἐρώτημα. Τιμοῦμε τόν παπποῦ, ἐάν τόν μιμούμεθα στήν ἀρετή του (ἐάν ὑπάρχει κι αὐτή) καί φιλοτιμούμεθα νά τόν ἀναπαύουμε στά δύσκολα χρόνια τῶν γειρατειῶν του. Τά ὑπόλοιπα περί διαιωνίσεως τοῦ ὀνόματός του εἶναι βέβαια σωστή παράδοσις, ἀλλά οὐσιαστικά δέν ἔχει κάποιο εὐεργετικό ἀντίκρυσμα γιά τήν ζωή καί τήν πρόοδο τοῦ νηπίου ἐγγόνου. Οἱ Ἅγιοι μᾶς λέγουν ὅτι ἐάν θέλουμε νά τιμοῦμε τόν Ἅγιο τοῦ ὁποίου τό ὄνομα ἐπήραμε στό βάπτισμά μας, ἄς μιμούμεθα τόν βίον του. Ἔτσι καί ἐμεῖς σήμερα ἄς κρατήσουμε τήν παράδοσί μας, τήν ὁποία ξηλώνουμε ἀπό τόν ἱστορικό της ἱστό κι ἄς φροντίσουμε νά ἁγιασθοῦμε. Ἕνας ἅγιος τῆς Ἐκκλησίας μας λέγεται Κόπρις, ἐπειδή ἡ ἄγαμη μητέρα τόν ἐγέννησε καί τόν ἐπέταξε στίς κοπριές τῶν ζώων μιᾶς ἐκεῖ γειτονικῆς μονῆς. Ἐπῆραν τό βρέφος οἱ μοναχοί καί τοῦ ἔδωσαν αὐτό τό ὄνομα γιά νά τοῦ θυμίζει τό ἱστορικό τῆς ζωῆς του. Αὐτός ἔγινε μοναχός καί ἁγίασε. Κι ἄς λέγεται Κόπρις. Εἶναι ὅμως ἅγιος τῆς Ἐκκλησίας μας.
Μον. Δαμασκηνός Γρηγοριάτης
Μέ τήν εὐλογία τοῦ πατρός Δαμασκηνοῦ Γρηγοριάτου
