* * *
Θαρρείς πως ο κόσμος του όλος είναι η οθόνη. Και πώς να μην είναι όταν από παθητικός που ήταν πρώτα (ως τηλεθεατής), τώρα οι οθόνες όλο και πληθαίνουν, τον καλούν να γίνει ενεργητικός (ως και να εργασθεί μπροστά τους), γίνονται όλο και πιο πρακτικές, αλλά και τόσο γοητευτικές;
Έπειτα είναι και το άλλο. Αδιάκοπα εξελίσσονται. Σε είδη, σε μέγεθος, σε εμφάνιση, σε εφαρμογές, σε τιμή. Λες και όλη η τεχνολογία θέλει να μας δείξει σήμερα τη δύναμή της, μέσα απ’ αυτή την εξέλιξη των οθονών!
Για παράδειγμα, ένας υπολογιστής σήμερα κοστίζει το 1 χιλιοστό της τιμής που είχε στην δεκαετία του ’70. Αν η εξέλιξη αυτή, η τόσο ραγδαία, γινόταν στα αυτοκίνητα, τότε η τιμή τους θα ήταν σήμερα μόλις 3,70 ευρώ!!!
Άλλο παράδειγμα. Τότε (δηλ. στην δεκαετία του ’70) το κινητό τηλέφωνο δεν υπήρχε ούτε σαν ιδέα. Σήμερα δεν είναι μόνο ότι, λίγο ως πολύ βρίσκεται στα χέρια και της τελευταίας γιαγιάς του πλανήτη, αλλά μετατρέπεται σε όλο και πιο … έξυπνο! Ήδη πάνω από το 50% αυτών έχει αντικατασταθεί με … έξυπνα κινητά!
Κι άλλο παράδειγμα να αναφέρουμε. Το έτος 2000 το ποσοστό του παγκοσμίου πληθυσμού που είχε πρόσβαση στο διαδίκτυο ήταν μόλις 9,1%. Τώρα το ποσοστό αυτό είναι περίπου 40% κι είναι θέμα χρόνου 1 στους 2 κατοίκους της γης να είναι συνδεδεμένος με αυτό! Τότε (δηλ. το 2000) η μέση χρήση του διαδικτύου ήταν μόλις 46 λεπτά, ενώ τώρα φθάνει τις 4 ώρες!
Λοιπόν, όπως και να δούμε τα πράγματα, όπως και να τα μετρήσουμε, σε τούτο ασφαλώς θα καταλήξουμε: Ο καθένας μας γίνεται όλο και πιο πολύ … οθονάνθρωπος! Και προσκολλάται στις οθόνες, ακόμη και τότε που δεν το θέλει και τόσο. Οπότε όλο και πιο πολύ οθονάνθρωπος γίνεται, όλο και … αναβαθμίζεται!
Τι να πει κανείς και για τους «κολλημένους» στις οθόνες; Έγινε κι αυτό μια άλλου είδους εξάρτηση, όπως όλες τους. Του καπνιστή, του αλκοολικού, του τοξικομανή, του τζογαδόρου κ.λπ. Ή είναι και η ισχυρότερη όλων; Άραγε πόσοι ήταν οι εξαρτημένοι απ’ τις οθόνες το 2000; Τώρα ως και Πανεπιστημιακές Κλινικές υπάρχουν για να τους βοηθήσουν!
Και τι περίεργο! Όλες οι εξελίξεις, όπως και να τις δει κανείς, σ’ ένα δρόμο μας κατευθύνουν όλους: Στις οθόνες! Μπροστά σ’ αυτές θέλουν να εργαζόμαστε, να ενημερωνόμαστε, να ψυχαγωγούμαστε, να ζούμε, να υπάρχουμε… Άραγε πόσα πράγματα μπορούν να γίνουν πλέον χωρίς αυτές;
* * *
Πρόκειται για μια εξέλιξη αναπόφευκτη τελικά. Που θα καταλήξει να έχουμε τους οθονο – μορφωμένους και τους οθονο – αναλφαβήτους. Οι πρώτοι που θα παρακολουθούν με έναν εξαιρετικό τρόπο άπασες τις εξελίξεις και θα τις εφαρμόζουν πιστά στη ζωή τους και οι άλλοι που θα μένουν για πολλούς λόγους πίσω, πέραν απ’ αυτούς που θα κάνουν ότι μπορούν για να απέχουν.
Τι θα προκύψει δε απ’ αυτό; Μα η οθονο – κοινωνία που θα κατηγοριοποιήσει τους ανθρώπους σε … άλλη βάση! Αντίστοιχη της σημερινής, αλλά φοβάμαι πως θα είναι πιο φακελωμένη, πιο απάνθρωπη, πιο διεφθαρμένη!
Όλα από τι εξαρτώνται άραγε; Μα από την ίδια την λεγόμενη «πληροφορία» που διακινείται με άνεση, με ταχύτητα, με γοητευτικό τρόπο, με κομπασμό λες, και βέβαια πληθωρικά, μέσα απ’ όλες τούτες τις οθόνες. Γιατί, όπως και να το κάνουμε οι οθόνες είναι ουσιαστικά το τεχνολογικό υπόβαθρο των πραγμάτων. Είναι το χαλί που στρώνεται για να περάσει με όλη την επισημότητα και την μεγαλοπρέπεια, ποιος; Η … αυτού υψηλότης η πληροφορία!
Κι όταν λέμε «πληροφορία» ασφαλώς εννοούμε αυτό το ίδιο το περιεχόμενο των οθονών.
Όπως και να το κάνουμε οι οθόνες είναι το «εμπόρευμα» των πολυεθνικών με το οποίο και σαφώς πλουτίζουν, η πληροφορία όμως είναι το μέγα εργαλείο της «διεθνούς των πονηρών» με το οποίο πασχίζουν να χειραγωγήσουν τον σύγχρονο άνθρωπο. Άραγε δεν μας προβληματίζει γιατί αυτή, όλο και πιο αμαρτωλή και διεφθαρμένη γίνεται;
* * *
Αλλά, θα πείτε, είναι κακό να είναι κανείς … οθονάνθρωπος;
Κακά τα ψέματα, όλοι οθονάνθρωποι είμαστε σήμερα, είτε λίγο είτε πολύ, είτε το θέλουμε είτε όχι! Όπως κι εγώ βέβαια, που τα λέω αυτά!
Το κείμενο αυτό, για παράδειγμα, για τους γνωστούς πρακτικούς λόγους, το έγραψα στον υπολογιστή μου. Κι αν δεν το έγραφα ο ίδιος, δεν θα είχα άλλη λύση απ’ το να το δώσω να το γράψει κάποιος άλλος, οπωσδήποτε «οθονάνθρωπος». Διαφορετικά δεν θα μπορούσε να βγει απ’ το γραφείο μου! Οπότε, εγώ μεν θα ήμουν εντάξει, αλλά απ’ την άλλη θα κατηγορούσα εκείνον που το προώθησε δια των οθονών του προς τα έξω; Τι λάθος, τι υποκρισία θα ήταν!
Αλλά και ποια δουλειά, τουλάχιστον γραφείου, γίνεται σήμερα χωρίς τις οθόνες των υπολογιστών; Και θα έλεγα αλλοίμονο αν δεν γίνονταν!
Άρα, για πολλούς λόγους, οι οθόνες μας έχουν γίνει απαραίτητες. Και ασφαλώς εξαρτόμαστε απ’ αυτές, χωρίς τούτο να σημαίνει πως είμαστε κιόλας όλοι εξαρτημένοι απ’ αυτές.
Λοιπόν, που βρίσκεται η διαφορά; Η απάντηση είναι πλέον απλή: Μα στην ίδια τη χρήση!
Γιατί άλλο είναι να χρησιμοποιούμε τις οθόνες για την δουλειά μας, κι άλλο γιατί … δεν έχουμε τι να κάνουμε!
Άλλο για να συλλέξουμε και να δεχθούμε την καλή πληροφορία, κι άλλο για να ψάχνουμε και να αφηνόμαστε στους ατίθασους χειμάρρους της κακής πληροφορίας. Έτσι παγιδευόμαστε σαν τον ποντικό, που καταβροχθίζει το τυρί και εγκλωβίζεται στη φάκα (κοινώς παγίδα).
Άλλο να τις χρησιμοποιούμε στον βαθμό που μας είναι απαραίτητες, κι άλλο να αφηνόμαστε σ’ αυτές. Συμβαίνει, δηλαδή, ό,τι και με το πλοίο. Άλλο αυτό, πλήρως και κατάλληλα εξοπλισμένο, να χρησιμοποιεί την θάλασσα για να φθάσει στον καθορισμένο προορισμό του κι άλλο να αφήνεται στο έλεος των κυμάτων και μάλιστα χωρίς κανένα απολύτως εφόδιο, όπως τους χάρτες, το τιμόνι και την πυξίδα.
Τελικά, που βρίσκεται η απάντηση; Μα στη σύνεση και την σοφία που θα πρέπει να μας διακατέχει όλους. Κι αν σκεφτεί κανείς ότι το μεγαλύτερο μέρος της ζωής μας ήδη το διερχόμαστε στις οθόνες, πόση σύνεση, σοφία, αλλά και όραμα και στρατηγική και μέθοδοι απαιτούνται για να μην χαθεί αυτή στις αβύσσους, αλλά να οδηγηθεί, ακόμη και δια των οθονών, στα λιμάνια του Παραδείσου!
* * *
Σας το λέω καθαρά, καλοί μου φίλοι. Δεν με νοιάζει που κάνω την δουλειά μου μπροστά σε κάποια οθόνη, όμως πολύ με απασχολεί το να μην παρασυρθώ σε κάτι κακό με την οθόνη. Δεν έχω ιδιαίτερο πρόβλημα με το ποια είναι ακριβώς αυτή η οθόνη, αρκεί και μ’ αυτή την οθόνη να μπορέσω να φθάσω καλύτερα εκεί που πρέπει. Εν τέλει, δεν έχω πρόβλημα που είμαι οθονάνθρωπος, το θέμα μου είναι πως και δια των οθονών θα γίνω καλύτερος άνθρωπος…
