Από τους Δρ. Ann Corson και Mingjia Jacky Guan
Σε ένα podcast της Epoch Health, η Δρ. Αν Κόρσον μίλησε με τον καθηγητή Δρ. Ματίας Ντεσμέτ, τον κορυφαίο εμπειρογνώμονα για τη θεωρία του στη μαζική ψύχωση και την εφαρμογή της στην πανδημία COVID-19.
Ο Δρ. Ντεσμέτ συζήτησε για τον εκφυλισμό της σύγχρονης επιστήμης και εξήγησε τις επιπτώσεις που είχε αυτό στην κοινωνία, ειδικά κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19 και πώς αυτό οδήγησε σε μια παγκόσμια μαζική ψύχωση. Εμβαθύνει σε πολλές λεπτομέρειες σχετικά με το πως προκλήθηκε αυτό και πώς οι άνθρωποι μπορούν να αντισταθούν.
Ο καθηγητής Δρ. Ντεσμέτ είναι καθηγητής κλινικής ψυχολογίας στο Τμήμα Ψυχολογίας και Εκπαιδευτικών Επιστημών του Πανεπιστημίου της Γάνδης στο Βέλγιο και ασκούμενος ψυχαναλυτικός ψυχοθεραπευτής. Το έργο του συζητείται ευρέως στο Forbes, στο The Joe Rogan Experience, στο Fox News, στην New York Post μεταξύ εκατοντάδων άλλων μέσων ενημέρωσης και οι συνεντεύξεις του έχουν εκατομμύρια προβολές. Στα προηγούμενα έργα του περιλαμβάνονται τα “The Pursuit of Objectivity in Psychology” (Η επιδίωξη της αντικειμενικότητας στην ψυχολογία) και “Lacan’s Logic of Subjectivity: A Walk on the Graph of Desire” (Η λογική της υποκειμενικότητας του Λακάν: Ένας περίπατος στο γράφημα της επιθυμίας) και πάνω από εκατό ακαδημαϊκές εργασίες με κριτές. Το 2018 του απονεμήθηκε το βραβείο «Evidence-Based Psychoanalytic Case Study» και το 2019 το βραβείο «Wim Trijsburg» της Ολλανδικής Ένωσης Ψυχοθεραπείας. Το τελευταίο του βιβλίο είναι το “The Psychology of Totalitarianism”, (Η ψυχολογία του ολοκληρωτισμού), μια ψυχολογική ανάλυση που βασίζεται στο θεμελιώδες βιβλίο “The Origins of Totalitarianism” (Οι απαρχές του ολοκληρωτισμού) της Χάνα Άρεντ.
H Δρ. Κόρσον έχει τέσσερις δεκαετίες κλινικής πρακτικής με διδακτορικό στην ιατρική το 1982 από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια στη Φιλαδέλφεια. Αντιμετωπίζει τους ασθενείς με μια ολιστική προσέγγιση και είναι διεθνώς γνωστή. Το 2008 εντάχθηκε στη μη κερδοσκοπική οργάνωση Doctors Against Forced Organ Harvesting (DAFOH) και σήμερα είναι αρχισυντάκτρια του ηλεκτρονικού ενημερωτικού δελτίου της DAFOH.
Επιστήμη: Η αλήθεια σε μια δογματική ιδεολογία
Κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19, υπήρξαν πολλές αμφισβητήσιμες μεθοδολογίες που χρησιμοποιήθηκαν από την επιστημονική κοινότητα για να δικαιολογήσουν τις ενέργειές τους. Ωστόσο, για να γίνουν αυτές οι ενέργειες εξαρχής, έπρεπε να υπάρχει ένα σύστημα που να επιτρέπει να συμβαίνουν τέτοια πράγματα. Ο Δρ. Ντεσμέτ εξήγησε ότι η επιστήμη, που κάποτε ήταν μια μορφή αληθινής παρατήρησης και σκέψης, εξελίχθηκε σε μια δογματική ιδεολογία.
Στην αρχή, γύρω στον 17ο αιώνα, η επιστήμη αντιπροσώπευε κάτι μέσω του οποίου μια μειοψηφία πήγαινε ενάντια σε κάτι καθιερωμένο, δηλαδή την καθιερωμένη θρησκεία. Στην αρχή, η επιστήμη ήταν να το να ακούει κανείς τι είχε να πει η φύση και να παρατηρεί τα φαινόμενα της φύσης, «χωρίς να τυφλώνεται ή να [κουφαίνεται] εξαιτίας των προκαταλήψεων και των … δογμάτων του», είπε.
«Για εμάς, σιγά-σιγά, αυτή η μειονότητα έγινε η κυρίαρχη». Από το να βλέπεις τον κόσμο με ανοιχτό μυαλό εξελίχθηκε σε μια ιδεολογία ή πεποίθηση. Η πίστη άρχισε να σημαίνει προκατάληψη, και οι άνθρωποι άρχισαν να πιστεύουν ότι το σύμπαν ήταν μια μηχανή, «ότι δεν υπήρχε τίποτα εκτός από υλικά σωματίδια», ότι όλα ήταν λογικά συμπεράσματα, εξήγησε. «Αυτό αντιπροσωπεύει η επιστήμη, η επιστημονική ιδεολογία».
«Όταν μια συγκεκριμένη θεωρία, μια συγκεκριμένη άποψη για τον κόσμο, αρχίζει να γίνεται κυρίαρχη, όταν η πλειοψηφία των ανθρώπων αρχίζει να πιστεύει σε κάτι συγκεκριμένο, το οποίο γίνεται το προνομιακό εργαλείο -για να χειραγωγήσει κανείς την κοινωνία, για να είναι επιτυχημένος, για παράδειγμα, για να κερδίσει χρήματα, για να έχει τον έλεγχο της κοινωνίας και ούτω καθεξής. Και αυτό συνέβη με την επιστήμη», είπε. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα αυτή τη διεστραμμένη κατάσταση της επιστήμης, ιδίως στις ιατρικές επιστήμες.
Ο Δρ. Ντεσμέτ δήλωσε ότι, για τον ίδιο, όλα ξεκίνησαν το 2005, όταν «έγινε σαφές ότι, για παράδειγμα, στις ιατρικές επιστήμες, έως και το 85% των ερευνών δεν μπορούν να αναπαραχθούν, κάτι που είναι φυσικά δραματικό». Μια άλλη ερευνητική ομάδα, για παράδειγμα, θα επαναλάμβανε την ίδια ανάλυση με τα ίδια δεδομένα και θα έβρισκε ριζικά διαφορετικά αποτελέσματα από την πρώτη ερευνητική ομάδα.
Έγινε σαφές ότι διάφοροι παράγοντες έπαιξαν ρόλο, όπως τα μαζικά λάθη στους υπολογισμούς και στη στατιστική ανάλυση. «Πολλοί επιστήμονες χρησιμοποίησαν [τις] λανθασμένες μεθόδους για την ανάλυση των δεδομένων, [χρησιμοποίησαν] πρόχειρες, ατημέλητες μεθόδους. Και στη συνέχεια, επίσης, υπήρχε πολύ περισσότερη απάτη από ό,τι υπήρξε ποτέ… πριν. Έτσι, για διάφορους λόγους, πολλές από τις ακαδημαϊκές έρευνες αποδείχθηκαν αναξιόπιστες και χωρίς μεγάλη αξία».
Ο Δρ. Ντεσμέτ είχε κάνει πολλές έρευνες στο θέμα αυτό και μάλιστα έγραψε και το διδακτορικό του για το φαινόμενο αυτό. Όταν απευθύνθηκε στους συναδέλφους του και τους είπε για το φαινόμενο αυτό, «οι περισσότεροι [από αυτούς] αρνήθηκαν να δουν τι είχα… όταν προσπάθησα να τους δείξω [τους] θύμωσαν ακόμη και μαζί μου».
«Είχα την εντύπωση ότι η δυναμική της ομάδας και η ψυχολογία των μαζών ήταν υπεύθυνες για αυτή την τύφλωση και για τη ριζική ανικανότητά τους να δουν τον παραλογισμό της έρευνας που έκαναν».
Η επιστήμη είναι ωστόσο εγγενώς ελαττωματική, υποστηρίζει ο Δρ. Ντεσμέτ. Οι επιστήμονες είχαν πάντα τη φιλοδοξία να επικυρώσουν το γεγονός ότι μόνο οι αριθμητικές ή ποσοτικές πληροφορίες είναι 100% ακριβείς, οπότε άρχισαν να διαχωρίζουν τα πράγματα σε μονοδιάστατα αντικείμενα που είναι εύκολο να ποσοτικοποιηθούν. «Θέλουν λοιπόν να μετρήσουν τα πάντα και ξεχνούν ότι τα περισσότερα αντικείμενα στη φύση δεν μπορούν ποτέ να μετρηθούν επαρκώς». Τα δεδομένα που μετρώνται σε μια επιστημονική διαδικασία δεν μπορούν ποτέ να πουν την πλήρη ιστορία.
Ψυχολογία της μάζας και COVID-19
Στην αρχή της πανδημίας, ο Ντεσμέτ είδε αμέσως ότι ο τρόπος με τον οποίο μετρήθηκε η επικινδυνότητα του ιού ήταν εσφαλμένος.
«Είχα αμέσως την εντύπωση ότι αυτή η έρευνα υπερεκτιμούσε δραματικά τους κινδύνους, τους κινδύνους του ιού». Ο Δρ. Ντεσμέτ δήλωσε ότι οι άνθρωποι μπορεί να μολύνθηκαν από τον COVID-19, αλλά οι θάνατοι που συνδέθηκαν με τον COVID-19 αφορούσαν στην πραγματικότητα κυρίως άτομα που είχαν ήδη επικείμενα νοσήματα. Υπήρχαν πολλά «δεδομένα, που έδειχναν ότι οι περισσότεροι άνθρωποι που καταγράφηκαν ως θύματα από COVID-19 έπασχαν στην πραγματικότητα από τρεις ή τέσσερις σημαντικές άλλες ιατρικές παθήσεις».
«Πάντα κάνουν αυτή τη μέτρηση που επιβεβαιώνει τις δικές τους υποκειμενικές προτιμήσεις, πράγμα που σημαίνει ότι σε αυτή την περίπτωση, όλοι αυτοί οι… παγκόσμιοι θεσμοί, όπως το WEF, ο ΠΟΥ, ο ΟΗΕ, όλοι αυτοί οι θεσμοί επέλεξαν στην πραγματικότητα μεθόδους μέτρησης που επιβεβαίωναν την αφήγηση που ήθελαν να διαδώσουν, δηλαδή ότι έχουμε να κάνουμε με έναν εξαιρετικά επικίνδυνο ιό». Ωστόσο, όταν ο Δρ. Ντεσμέτ δημοσίευσε απόψεις και έγγραφα που περιγράφουν λεπτομερώς τα εμπειρικά στοιχεία, ήταν σαφές ότι ο κόσμος δεν ήθελε να τα ακούσει.
Έτσι, ο Δρ. Νεσμέτ άρχισε να εστιάζει στις ψυχολογικές διεργασίες στην κοινωνία και εφάρμοσε τη θεωρία της μαζικής ψύχωσης. Αλλά τι ακριβώς είναι αυτό;
Η μαζική ψύχωση είναι ακραίος κολεκτιβισμός
«Η μαζική ψύχωση υπάρχει από τότε που υπάρχει η ανθρωπότητα», δήλωσε ο Ντεσμέτ. Οι Σταυροφορίες, η ναζιστική Γερμανία, η Σοβιετική Ένωση και πολλά άλλα φαινόμενα αποτέλεσαν παράδειγμα μαζικού σχηματισμού. Θα υπάρχει όσο υπάρχει η ανθρωπότητα και υπάρχουν πολύ συγκεκριμένες συνθήκες που πρέπει να πληρούνται για να πραγματοποιηθεί, εξήγησε.
Η πρώτη προϋπόθεση είναι ένα είδος απομόνωσης, όπου οι άνθρωποι αισθάνονται αποκομμένοι από το περιβάλλον τους.
«Έχουμε δει κατά τη διάρκεια των τελευταίων αιώνων ότι ο αριθμός των ανθρώπων που αισθάνονται απομονωμένοι, που αισθάνονται μοναξιά και που είναι αποσυνδεδεμένοι από το περιβάλλον τους αυξάνεται συνεχώς», είπε. «Και αυτό είναι συνέπεια της εκβιομηχάνισης της μηχανοποίησης. Είναι σαφές ότι… η μοναξιά συσχετίζεται σχεδόν απόλυτα με τη βιομηχανοποίηση και τη μηχανοποίηση της ανάπτυξης και τη χρήση της τεχνολογίας, κάτι που μπορεί να ακούγεται [παράδοξο], αλλά δεν είναι».
Ο Δρ. Ντεσμέτ δήλωσε ότι το αίσθημα αποσύνδεσης θα οδηγήσει στη συνέχεια σε έλλειψη νοήματος που γεφυρώνει το άγχος, την κατάθλιψη και την απογοήτευση, «επειδή ως ανθρώπινα όντα βιώνουμε το νόημα, βλέπουμε ότι έχουμε επίδραση στον άλλο – και αν η σύνδεση με τον άλλο επιδεινωθεί ή εξαφανιστεί, τότε αυτές οι αυθόρμητες εμπειρίες ίσως να μην εκδηλώνονται πλέον».
«Μόλις οι άνθρωποι νιώσουν αποσυνδεδεμένοι και παλεύουν με την έλλειψη νοήματος [μπορεί] να νιώσουν άγχος, απογοήτευση και επιθετικότητα … οι άνθρωποι νιώθουν αγχωμένοι ή επιθετικοί αλλά δεν ξέρουν για ποιο λόγο είναι αγχωμένοι, απογοητευμένοι ή επιθετικοί».
«Και αυτή είναι μια εξαιρετικά επισφαλής ψυχική κατάσταση, γιατί αν είσαι αγχωμένος και δεν ξέρεις για ποιο λόγο αγχώνεσαι, απλά αισθάνεσαι εντελώς εκτός ελέγχου. Δεν μπορείς να προστατεύσεις τον εαυτό σου από κάτι που σε αγχώνει, αν δεν ξέρεις τι σε αγχώνει. Έτσι, σε αυτή την κατάσταση, οι άνθρωποι είναι – αν υπό αυτές τις συνθήκες, κάποιος διανείμει μια αφήγηση, κατά προτίμηση μέσω των μέσων μαζικής ενημέρωσης, που υποδεικνύει ένα αντικείμενο άγχους και ταυτόχρονα μια στρατηγική για την αντιμετώπιση του αντικειμένου του άγχους, τότε όλο αυτό το ελεύθερα αιωρούμενο άγχος προσκολλάται στο αντικείμενο του άγχους και μπορεί να υπάρξει μια τεράστια προθυμία να εκτελεστεί αυτή η στρατηγική για την αντιμετώπιση του αντικειμένου του άγχους, ακόμη και αν η στρατηγική είναι παράλογη».
Ο Δρ. Ντεσμέτ λέει ότι «η μαζική ψύχωση είναι ακραίος κολεκτιβισμός». «Καταστρέφει την ηθική αυτογνωσία των ατόμων και τους στερεί την ικανότητα να σκέφτονται κριτικά».
«Η μάζα είναι ένα είδος ομάδας που προκύπτει όχι επειδή τα άτομα συνδέονται μεταξύ τους- η μάζα είναι μια ομάδα που προκύπτει επειδή κάθε άτομο ξεχωριστά συνδέεται με τη συλλογικότητα. Που σημαίνει ότι αυτή η περίφημη, τυπική “αλληλεγγύη” που υπάρχει σε μια μάζα δεν είναι ποτέ μια αλληλεγγύη μεταξύ ατόμων. Είναι μια αλληλεγγύη μεταξύ όλων των ατόμων, ξεχωριστά, και της συλλογικότητας. Όσο περισσότερο υπάρχει η μαζική ψύχωση, τόσο περισσότερο όλη η αγάπη και όλη η ψυχολογική ενέργεια απορροφάται από τις συνδέσεις μεταξύ των ατόμων που συνδέονται με άλλα άτομα, και επενδύεται στους δεσμούς μεταξύ των ατόμων και της συλλογικότητας, πράγμα που σημαίνει ότι στο τέλος οι άνθρωποι αισθάνονται πολύ περισσότερη αλληλεγγύη για τη συλλογικότητα παρά για κάποιον άλλον».
«Αυτό εξηγεί, βέβαια, γιατί στην κρίση του κορωνοιού, τόσοι πολλοί άνθρωποι μιλούσαν για “αλληλεγγύη”, αλλά ταυτόχρονα αποδέχονταν ότι … αν οι γονείς κάποιου πέθαιναν σε ένα νοσοκομείο… [ότι τα παιδιά] δεν επιτρεπόταν να επισκεφθούν τον πατέρα ή τη μητέρα τους». Καθώς αυτό το φαινόμενο εκτυλίσσεται, γίνεται ένα είδος ύπνωσης που οδηγεί τους ανθρώπους να διαπράττουν φρικαλεότητες, εξήγησε ο Ντεσμέτ.
Ο πραγματικός εχθρός
Κατά τη διάρκεια της πανδημικής κρίσης, ορισμένοι υπέδειξαν την «ελίτ» ως τον πραγματικό εχθρό και την αιτία της κρίσης. Ο Ντεσμέτ διαφωνεί.
«Από τη Γαλλική Επανάσταση και μετά, μπορείτε να πείτε, μια νέα ελίτ, η οποία κατάλαβε αμέσως ότι οι νέοι ηγέτες, οι πολιτικοί, δεν ήταν πια πραγματικοί ηγέτες. Ήταν ακόλουθοι επειδή έπρεπε να εκλέγονται από τις μάζες, ήξεραν ότι δεν μπορούσαν πραγματικά να ηγηθούν των μαζών. Έπρεπε να ακολουθούν τις μάζες. Και εκεί είναι που οι ηγέτες της κοινωνίας άρχισαν να συνειδητοποιούν ότι χρειάζονταν κάτι άλλο. Χρειάζονταν προπαγάνδα και κατήχηση για να χειραγωγούν συνεχώς τις μάζες και να προσπαθούν συνεχώς να τις κατευθύνουν όταν ήθελαν να τις πάρουν». Η κατήχηση και η προπαγάνδα είναι το θέμα του επόμενου βιβλίου του Ντεσμέτ, το οποίο επεξεργάζεται αυτή τη στιγμή.
Η ελίτ είναι σίγουρα ισχυρή και η προπαγάνδα είναι πραγματική, είπε ο Ντεσμέτ, αλλά δεν είναι αυτό που πραγματικά αντιμετωπίζουμε.
«Ο πραγματικός εχθρός είναι ένας συγκεκριμένος τρόπος σκέψης, είναι μια συγκεκριμένη άποψη για τον άνθρωπο και τον κόσμο, η μηχανιστική, ορθολογιστική άποψη για τον άνθρωπο και τον κόσμο. Είναι αυτή η απατηλή πεποίθηση ότι μπορούμε να κατανοήσουμε τα πάντα σε ορθολογική βάση, ότι μπορούμε να ελέγξουμε τα πάντα ορθολογικά και ότι πρέπει να χειραγωγούμε τα πάντα ορθολογικά». Είναι ακριβώς αυτή η κοσμοθεωρία που οδηγεί σε μια ελίτ που θα προσπαθήσει να ελέγξει την κοινωνία, πρόσθεσε.
«Είναι αυτή η μηχανιστική σκέψη που είναι ο πραγματικός εχθρός, που οδηγεί στην ανάπτυξη αυτής της νέας ελίτ και ταυτόχρονα, που φέρνει τον πληθυσμό σε αυτή τη συγκεκριμένη ψυχολογική κατάσταση, όπου είναι τόσο ευαίσθητος στη χειραγώγηση, όπου είναι τόσο ευαίσθητος στην προπαγάνδα κατήχησης».
«Η Χάνα Άρεντ λέει ότι ο ολοκληρωτισμός είναι πάντα μια διαβολική συμφωνία μεταξύ των μαζών και της ελίτ, και αυτό είναι αλήθεια. Αλλά είναι λάθος να λέμε ότι για όλα φταίει και μόνο η ελίτ. Αν καταστρέφαμε την ελίτ, το πρόβλημα δεν θα λυνόταν. Η ίδια ελίτ θα αναδημιουργηθεί, αν ο πληθυσμός συνεχίσει να είναι δέσμιος αυτής της ορθολογιστικής, μηχανιστικής αντίληψης για τον άνθρωπο και τον κόσμο. Γι’ αυτό είναι λάθος να αναλύουμε τα πάντα με όρους μιας μεγάλης συνωμοσίας και τίποτε άλλο. Αν αυτή είναι η ανάλυση από την οποία ξεκινάς, τότε το λογικό, στρατηγικό συμπέρασμα θα είναι ότι χρειαζόμαστε μια βίαιη επανάσταση ενάντια στην ελίτ – και αν το κάνουμε αυτό, θα καταστραφούμε», είπε. «Η ελίτ είναι επίσης κάτι που δημιουργείται από τον πληθυσμό».
Όπως είπε ο Σολζενίτσιν, «η διαχωριστική γραμμή μεταξύ καλού και κακού δεν περνάει ανάμεσα στους ανθρώπους, περνάει μέσα από κάθε καρδιά», είπε.
Αντίσταση στη μάζα
Πώς μπορούμε λοιπόν να αντισταθούμε στη μάζα; Ο Δρ. Ντεσμέτ λέει ότι «η πιο σημαντική αρχή είναι ότι πρέπει πάντα να συνεχίσουμε να μιλάμε. Αυτή είναι η πιο σημαντική αρχή. Οπότε ο σχηματισμός της μάζας είναι κάτι σαν [την] ύπνωση, είναι πανομοιότυπος».
«Συνήθως οι παράφωνες φωνές δεν καταφέρνουν [να] αφυπνίσουν τις μάζες. Αλλά … αυτό δεν σημαίνει ότι η παράφωνη φωνή δεν έχει αποτέλεσμα, έχει αποτέλεσμα. Έχει το αποτέλεσμα ότι ο μαζικός σχηματισμός δεν γίνεται βαθύτερος».
«Ως άνθρωπος, πιστεύω ότι έχουμε το ηθικό καθήκον να αρθρώνουμε πάντα τις λέξεις που μας φαίνονται ειλικρινείς και τίμιες … και που μέσα σε αυτή τη λίμνη του σκότους, προσπαθεί να εκπροσωπήσει λίγο φως, και έρχεται όλο και περισσότερο σε επαφή με τις ηθικές αρχές της ανθρωπότητας, και προσπαθεί να ανταποκριθεί σε αυτές τις αρχές».
Εκείνοι που το κάνουν «συνήθως περνούν από μια γρήγορη διαδικασία εξέλιξης, γίνονται όλο και πιο δυνατοί και πιο ισχυροί ως ανθρώπινα όντα … Αυτός είναι ο πιο βαθύς λόγος, ο ηθικός λόγος, για τον οποίο πρέπει να επιλέξουμε να συνεχίσουμε να μιλάμε … επίσης από άποψη τακτικής, αυτή θα είναι η καλύτερη επιλογή που μπορούμε να κάνουμε».
«Αν εσείς, αυτή η ομάδα που δεν ακολουθεί την αφήγηση, κάνετε τη σωστή επιλογή, θα αρχίσετε να βλέπετε ότι αυτή η κρίση ήταν γραφτό να υπάρξει. Χρειαζόμαστε αυτή την κρίση. Είναι μια διαδικασία κατά την οποία ένας μεγάλος οργανισμός, μια κυρίαρχη κοινωνία, ασκεί μια μεγάλη πίεση σε έναν μικρό οργανισμό -και τον ωθεί σε ένα μονοπάτι όπου δεν θα πήγαινε στραβά, αν υπήρχε αυτό το μεγάλο μονοπάτι που ασκεί αυτή την πίεση», είπε.
«Αλλά αν επιλέξουμε να παραμείνουμε σιωπηλοί ή αν αρνηθούμε να προσπαθήσουμε να επαναφέρουμε και να επαναδιατυπώσουμε τις ηθικές αρχές της ανθρωπότητας σε αυτή την περίοδο, σε αυτούς τους καιρούς, τότε θα συμβεί το αντίθετο. Οι μάζες πιθανότατα θα καταστρέψουν πρώτα τους ανθρώπους που δεν θα συμπορευτούν μαζί τους, και στη συνέχεια θα αρχίσουν να καταστρέφουν τον εαυτό τους, και στο τέλος, θα είναι μια καθαρή, καταστροφική διαδικασία».
Αλλά είναι απολύτως κρίσιμο να το κάνουμε ειρηνικά και λογικά. «Ενώ [η μάζα] πιθανότατα θα δείξει την τάση να μας απανθρωποποιήσει, δεν πρέπει να αντιδράσουμε με τον ίδιο τρόπο, γιατί αν αντιδράσουμε με τον ίδιο τρόπο θα καταστραφούμε και όλα θα γίνουν χωρίς νόημα», είπε.
«Αν είμαστε πεπεισμένοι ότι… ότι η ελίτ είναι το απόλυτο κακό και οι υπόλοιποι είμαστε απλώς θύματα, τότε, όπως είπα, το μόνο συμπέρασμα είναι η βία».
Είναι ζωτικής σημασίας «να συνεχίσουμε να μιλάμε με ειλικρινή και τίμιο τρόπο, όχι επειδή είμαστε πεπεισμένοι ότι είμαστε οι μόνοι που γνωρίζουμε την αλήθεια και όλοι οι υπόλοιποι είναι ψεύτες κ.ο.κ… αν αισθανόμαστε ότι, κατά την καλύτερη δυνατή αντίληψή μας, κάτι είναι σωστό, ειλικρινές και τίμιο, τότε πρέπει να το διατυπώσουμε».
«Και ξέρετε, δεν χρειάζεται να εθελοτυφλούμε… συνέβησαν τρομερά πράγματα, προκλήθηκαν πόλεμοι, λιμοί… εκατομμύρια άνθρωποι χρεώθηκαν από την ελίτ. Όλα αυτά είναι αλήθεια. Όλα αυτά είναι αλήθεια. Και ξέρω ότι είναι αλήθεια. Αλλά είναι επίσης αλήθεια ότι ο πληθυσμός είναι υπεύθυνος, ότι η ελίτ είναι επίσης κάτι που δημιουργείται από τον πληθυσμό που αναδύεται από τον πληθυσμό».
theepochtimes.gr , theflagreport.com
