Αιφνίδιοι θάνατοι: ένα ταμπού που επιστήμη και κοινωνία δεν μπορούν ή δεν θέλουν να αγγίξουν… ούτε ως ενδεχόμενη υποψία
Με αφορμή το πρόσφατο δυστυχές περιστατικό του αιφνίδιου καρδιακού
θανάτου νέου (23χρονου) ανθρώπου, ξεκίνησε πάλι η γνωστή ιστορία
αντιδράσεων και αμφισβητήσεων, ένθεν κακείθεν. Από τη μία η απόλυτη
βεβαιότητα για την αιτία του θανάτου, και από την άλλη η απόλυτη
βεβαιότητα για τον αποκλεισμό μια συγκεκριμένης αιτίας ακόμη και ως
πιθανότητα/υποψία, με το τελευταίο να συνοδεύεται και από τους
κλασσικούς χαρακτηρισμούς περί ασέβειας προς την οικογένεια,
ψεκασμένους/αρνητές της επιστήμης και άλλες γνωστές ταμπέλες.
Στην πραγματικότητα όμως, οι υποψίες και η συζήτηση (ακόμη και οι
ακραίες απόψεις) ΤΡΟΦΟΔΟΤΟΥΝΤΑΙ από αυτή την ομερτά και την ακραία
αντίδραση που επικρατεί γύρω από το θέμα. Ομερτά είναι η “εξέγερση” που
παρατηρείται όταν οποιοσδήποτε αναφέρει έστω και ως ενδεχόμενο να
υπάρχει συσχέτιση με το εμβόλιο.
Τα πράγματα λοιπόν στην επιστήμη της ιατρικής (γενικώς, όχι μόνο στο θέμα του συγκεκριμένου εμβολίου) είναι σχετικά απλά.
Καταρχάς, η ασφάλεια πάντα ΑΠΟΔΕΙΚΝΥΕΤΑΙ ΕΚ ΤΩΝ ΠΡΟΤΕΡΩΝ, και ποτέ δεν
θεωρείται δεδομένη επειδή δεν υπάρχει απόλυτη απόδειξη περί
μη-ασφάλειας.
Αλλά φυσικά συμβαίνει πολλές φορές να προκύπτουν δεδομένα εκ των υστέρων (και είναι λογικό).
Για να προκύψουν όμως τα δεδομένα, θα πρέπει να υπάρχει καταρχάς η
συζήτηση και η υποψία για το ενδεχόμενο μη-ασφάλειας, όχι αυτός ο
ακραίος και αντιεπιστημονικός αρνητισμός.
Εσείς λοιπόν, θεωρείτε ως επιστημονικά ορθό όποτε γίνεται μια συζήτηση,
ακόμη και για ενδεχόμενα ή υποψίες, να ξεσηκώνονται όλοι σα να
υπερασπίζονται την οικογένειά τους και την τιμή τους επειδή απλά το θέμα
είναι το εμβόλιο; Θεωρείτε ως επιστημονικά ορθό όποτε γίνεται συζήτηση
για κίτρινη κάρτα (που ΔΕΝ απαιτεί τεκμηρίωση αιτιολογικής σχέσης αλλά
μόνο χρονικής σχέσης), να έχουμε “επανάσταση” και “εξέγερση” σα να
θίχτηκε το “Θείο εμβόλιο”;
Για παράδειγμα, πόσο επιστημονικά ορθό είναι όταν πριν από 10 μήνες
έβγαιναν ΜΕ ΑΠΟΛΥΤΗ ΒΕΒΑΙΟΤΗΤΑ επιστήμονες και έλεγαν ότι δεν έφταιγε το
εμβόλιο για το θάνατο 15χρονου παιδιού στην Πελοπόννησο, ενώ η
οικογένεια είχε διαβεβαιώσει ότι είχε μόλις εμβολιαστεί; Αναφορά στο
θέμα είχα κάνει εδώ: https://tinyurl.com/5n6dcna6
Πως ήξεραν λοιπόν τι δεν έφταιγε, και εξέφραζαν μάλιστα απόλυτη
βεβαιότητα (με «ξεσπάσματα» κιόλας, όπως εδώ:
https://www.newsit.gr/…/arkadia-loimoksiologos…/3363552/); Ήξεραν οι
επιστήμονες, που έβγαιναν τότε δημοσίως με βεβαιότητα, τι θα βγάλει η
ιατροδικαστική εξέταση (που δεν είχε γίνει ακόμη);
Λίγη ντροπή, λίγη επιστημονική δεοντολογία δεν έχει απομείνει;
Έγινε λοιπόν η ιατροδικαστική εξέταση μετά από 2-3 ημέρες και δεν βρήκε
γενετική ανατομική ανωμαλία ή άλλο αίτιο που θα εξηγούσε το θάνατο. Πάλι
πρέπει να αποκλειστεί Η ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΑ να φταίει το εμβόλιο; Γιατί; Τι
περιμένετε να δείξει η ιατροδικαστική εξέταση ως «απόλυτη απόδειξη»
αιτιολογικής σχέσης; Θα βρει κανένα ταμπελάκι που να λέει “αυτός ο
θρόμβος προκλήθηκε από το εμβόλιο”; Δεν γίνεται αυτό.
Αυτά τα γεγονότα εσείς τα χαρακτηρίζετε ως σεβασμό απέναντι στην
οικογένεια του παιδιού που κατέληξε τότε; Από πότε είναι σεβασμός να
αποκλείουμε ενδεχόμενα χωρίς να υπάρχει το παραμικρό δεδομένο που να
αποδεικνύει ότι έχουν αποκλειστεί αυτά τα ενδεχόμενα, και μάλιστα να
απαγορεύουμε και κάθε είδους συζήτηση για το θέμα;
Πάμε λοιπόν στους αιφνίδιους θανάτους γενικώς. Αιφνίδιοι θάνατοι σε
υγιείς νέους (κάτω των 40 ετών) υπήρχαν πάντα. ΟΜΩΣ, ο ετήσιος αριθμός
τους είναι καταγεγραμμένος στη διεθνή βιβλιογραφία, ακόμη και στην
Ελλάδα.
Σε γενικές γραμμές λοιπόν, έχουμε περίπου 1,5 έως 2,5 αιφνίδιους
θανάτους ανά 100.000 πληθυσμό ανά έτος σε υγιή άτομα κάτω των 40 ετών
(και άνω του 1 έτους, ώστε να αποκλείεται το σύνδρομο αιφνίδιου θανάτου
βρεφών).
Παράδειγμα:
Ολλανδία: https://academic.oup.com/eurjpc/article/16/5/592/5932000
Αυστραλία: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33079584/
Δανία: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27910804/
Ανασκόπηση μελετών (κυρίως σε Ευρώπη και ΗΠΑ): https://bmjopen.bmj.com/content/10/10/e040815
Ελλάδα: https://academic.oup.com/europace/article/20/3/472/2977696
(342 αιφνίδιοι καρδιακοί θάνατοι στην Αττική σε 9 χρόνια – 2002 έως 2010 – σε ηλικίες 1-35 ετών)
Με βάση αυτά τα νούμερα, θα πρέπει να έχουμε περίπου 70-90 αιφνίδιους
καρδιακούς θανάτους ΕΤΗΣΙΩΣ σε υγιείς ηλικίας κάτω των 40 ετών.
Ξέρουμε επίσημα πόσους τέτοιους θανάτους έχουμε; Όχι. Μας μένει μόνο η
αίσθηση από την κάλυψη των μέσων ενημέρωσης, που όμως δεν αποτελεί
τεκμηρίωση. Γιατί όμως δεν ανακοινώνονται επίσημα, ώστε να δούμε
επιτέλους αν έχουν αυξηθεί η όχι, κι αν ναι να διερευνήσουμε τα αίτια
λαμβάνοντας ΤΑ ΠΑΝΤΑ υπόψη μας; Γιατί επικρατεί μια ομερτά, που όχι μόνο
δεν λύνει αλλά αντίθετα τροφοδοτεί υποθετικά σενάρια;
Το μόνο που αποτελεί σεβασμό προς τις ζωές που έχουν χαθεί και τις
οικογένειες τους, είναι η ΑΝΟΙΧΤΗ ΣΥΖΗΤΗΣΗ και η διερεύνηση ΚΑΘΕ
ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΟΥ. Σεβασμός δεν είναι ούτε να παρουσιάζεις με βεβαιότητα την
αιτία, ΟΥΤΕ όμως να αποκλείεις με βεβαιότητα συγκεκριμένη ενδεχόμενη
αιτία όταν δεν έχεις καμία απόδειξη, είτε για το ένα είτε για το άλλο.
Λυπάμαι που αρκετοί επιστήμονες έχουν ακυρώσει κάθε δεοντολογία,
εσκεμμένα μάλιστα, συμβάλλοντας τελικά ενεργά σε κάθε αμφισβήτηση και
κάθε μη-τεκμηριωμένη άποψη. Αντιλαμβάνομαι ότι κάποιοι από αυτούς
φοβούνται διότι ήταν οπαδοί υποχρεωτικοτήτων, έμμεσων εκβιασμών, και
τρομοκράτησης των πολιτών.
Τις αντιδράσεις των πολιτών τις κατανοώ. Όμως για τους επιστήμονες, ο
καθένας αναλαμβάνει την ευθύνη για τη στάση, τη συμπεριφορά και την
ηθική του, και αναπόφευκτα θα αναλάβει και το ενδεχόμενο κόστος που
αναλογεί στη στάση του. Διότι όταν υπάρχουν δεδομένες και
αδιαμφισβήτητες αβεβαιότητες, είναι εγκληματικό να εκφράζεσαι με
βεβαιότητες.
Το ψέμα και η αδιαφάνεια ήταν πάντα εγκληματικές πρακτικές για τη Δημόσια Υγεία…
