ΙΩΗΛ ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ –ΑΡΧΙΜΑΝΔΡΙΤΟΥ
ΔΙΑΛΟΓΙΚΗ ΣΥΖΗΤΗΣΙΣ
ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΩΝ ΚΑΙ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ
ΕΚΔΟΣΕΙΣ Π.ΠΟΥΡΝΑΡΑ – ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Περί Νηστείας
Ὀρθόδοξος: Τήν νηστείαν πῶς τήν ἐννοεῖτε κ. Εὐαγγελικέ;
Εὐαγγελικός: Σχετικῶς μέ τήν νηστείαν ἔχω τήν ἑξῆς γνώμην. Ἡ ἐν τῇ Καινῇ Διαθήκῃ ὑπάρχουσα νηστεία εἶναι ἀποχή παντός φαγητοῦ καί προαιρετική.
Ὀρθόδοξος: Ἔχετε τήν γνώμην κ. Εὐαγγελικέ ὅτι ἡ ἐντολή νηστείας δι’ ὡρισμένας ἡμέρας τοῦ ἔτους ὑποχρεωτική ἀντίκειται κατ’ ἀρχήν πρός τό Πνεῦμα τῆς Γραφῆς;
Εὐαγγελικός: Βεβαιότατα.
Ὀρθόδοξος: Πῶς ὅμως ἐν τῇ Παλαιᾷ Διαθήκῃ εἶχε ὁρισθῆ ὑπό τοῦ Θεοῦ Λευϊτικ. 16,26, 30 ὡς ἡμέρα νηστείας ἡ ἡμέρα τοῦ ἐξιλασμοῦ ἡ 10η δήλ. ἡμέρα τοῦ ἑβδόμου μηνός; Πλήν τῆς νηστείας ταύτης ὑπῆρχον ὡς γνωστόν καί ἄλλαι νηστεῖαι καθωρισμέναι ἰδέ Ζαχ. 7,5.
Εὐαγγελικος: Ὁ παλαιός Νόμος παρῆλθεν κ’ οὐδεμίαν ὑποχρέωσιν ἔχομεν διά τάς νηστείας αὐτάς.
Ὀρθόδοξος: Δέν θέλω νά εἴπω ὅτι πρέπει νά τηρῶμεν τάς ἰδίας νηστείας τῶν ἑβραίων. Βεβαίως αὗται παρῆλθον. Ἀλλά θέλω νά εἴπω ὅτι δέν ἀντίκειται κατ’ ἀρχήν ἡ ὑποχρεωτική νηστεία εἰς ὡρισμένας ἡμέρας τοῦ ἔτους πρός τό πνεῦμα τῆς Γραφῆς ἀφοῦ ἡ Παλ. Διαθήκη εἶναι καί αὐτή Γραφή καί ὁμιλεῖ περί ὑποχρεωτικῆς νηστείας.
Εὐαγγελικός: Ἐν τῇ Καινῇ ὅμως Διαθήκῃ δέν ὑπάρχει ὑποχρεωτική νηστεία, μόνον ἡ προαιρετική νηστεία ὑπάρχει. Ὁ Κύριος βεβαίως οὔτε ἀπαγόρευσε, οὔτε διέταξε νά νηστεύουν οἱ Χριστιανοί.
Ὀρθόδοξος: Ὅταν ὅμως ὁ ἴδιος ἐνήστευσε τεσσαράκοντα ἡμέρας οἱ δέ ἀπόστολοι νηστεύουν κ’ αὐτοί εἰς διαφόρους περιστάσεις, πῶς θεωρεῖτε δευτερεῦον τό ζήτημα τῆς νηστεῖας;
Εὐαγγελικός: Νηστείαν δέχομαι οὐχί ὑποχρεωτικήν, ἀλλά προαιρετικήν. Οὔτε οἱ ἀπόστολοι οὔτε οἱ πρῶτοι Πατέρες τῆς ἐκκλησίας ἐνομοθέτησαν νηστείαν ὡρισμένων ἡμερῶν. Ἡ νηστεία κ’αὐτῆς τῆς Τετάρτης κ’ Παρασκευῆς ἀναφέρεται ὑπό τῶν Ἀποστολικῶν Διαταγῶν ἔργον τοῦ 4ου αἰῶνος μ.Χ.
Ὀρθόδοξος: Ὄχι κ. Εὐαγγελικέ. Ἡ νηστεία τῆς Τετάρτης κ’ Παρασκευῆς εἶναι ἀρχαιοτάτη ἀναφέρεται τό πρῶτον εἰς τήν Διδαχήν τῶν 12 Ἀποστόλων τό ὁποῖον ἐγράφη ἀπό τό 100-160 μ.Χ.. Εἱς τό ὄγοδον κεφάλαιον ἀναφέρεται τό ἑξῆς ρητῶς: «ὑμεῖς δέ νηστεύσατε τετράδα καί Παρασκευήν». Ἐπίσης ὁ Κλήμης ὁ Ἀλεξανδρεύς ὁ ὁποῖος ἔζησε 150-210 μ.Χ. εἰς τό ἔργον τοῦ Στρωματεῖς Ζ κεφ. 12,5 ὁμιλεῖ κ’ οὗτος περί τῆς ὑποχρεωτικῆς νηστείας Τετάρτης καί Παρασκευῆς.
Μετά ταῦτα ἔρχονται οἱ ἄλλοι Πατέρς οἱ ὁποῖοι ὁμιλοῦν περί νηστείας πρό τοῦ Πάσχα ἡ ὁποία δέν εἶχε καθορισθῆ παρά βαθμηδόν καί κατ’ ὁλίγον καθρωίσθη ὑπό τῆς Α΄ οἰκουμενικῆς Συνόδου. Βλέπετε κ. Εὐαγγελικέ ὅτι ἡ καθωρισμένη νηστεία εἰς ὡρισμένας ἡμέρας δέν ἀντίκειται κατ’ ἀρχήν πρός τό πνεῦμα τῆς Γραφῆς διότι ρητῶς ὁμιλεῖ ἡ Παλαιά Διαθήκη περί τούτου, ἤρχισε δέ ἀπό τοῦ 100 μ.Χ. διά τῆς Τετράδας καί Παρασκευῆς κ’ οὐχί κατά τόν 4ον αἰῶνα ὅπως σεῖς λέγετε;
Πλήν αὐτοῦ διατί σᾶς ἀνησυχεῖ ἡ εἰς βραδύτερον χρόνον νομοθέτησις τῶν ὑπωχρεωτικῶν νηστειῶν κατά τόν τρίτον κ’ Τέταρτον αἰῶνα, ἀφοῦ κ’ τά βιβλία τῆς Ἁγ. Γραφῆς μέχρι τοῦ 5ου αἰῶνος δέν εἶχον γενικῶς ἀναγνωρισθῆ;
Εὐαγγελικός: Καλά αὐτά. Νηστεία ὅμως σημαίνει τελεία ἀποχή. Σεῖς ὅμως ποῦ στηρίζετε τήν νηστείαν ὥστε νά τρώγῃ τίς ὄσπρια κι’ ὄχι αὐγά, νά τρώγετε ἐλαίας ὄχι ἔλαιον. Εἰς τάς ἐλαίας δέν ὑπάρχει ἔλαιον;
Ὀρθόδοξος: Ἐν τῇ Ἁγίᾳ Γραφῇ κ. Εὐαγγελικέ ὑπάρχουν δύο εἴδη νηστειῶν, ἡ ἀλλαγή τοῦ φαγητοῦ κ’ ἡ πλήρης νηστεία. Τό πρῶτον εἶδος τῆς νηστείας ἀποχή ἀπό ὡρισμένου φαγητοῦ συνέστησε ὁ ἴδιος ὁ Θεός εἰς τόν πρῶτον Ἀδάμ, συνέστησε δηλαδή εἰς αὐτόν τόν ἀποχήν καρποῦ ὡρισμένου δένδρου.
Τοῦτο σημαίνει ὅτι ἡ νηστεία ἐξ ὡρισμένων εἰδῶν ἔχει τήν ἀξίαν της, εἶναι ἡ πρώτη ἐντολή ἡ παράβασις τῆς ὁποίας ἔφερε τό προπατορικόν ἁμάρτημα, τόν Χριστόν, τήν ἀπολύτρωσιν. Δεύτερον εἶδος νηστείας εἶναι τοῦ δευτέρου Ἀδάμ τοῦ Χριστοῦ, ἡ ἀποχή ἐκ παντός φαγητοῦ. Ἡ Ἐκκλησία μας ἐφαρμόζει καί τάς δύο νηστείας ἀνέκαθεν.
Ὅταν λοιπόν ἡ Ἐκκλησία ἀπό τῶν ἀρχαιοτάτων χρόνων τῶν Ἀποστολικῶν, ὡς εἴδομεν, ὥρισεν ὡρισμένας ἡμέρας νηστειῶν τοῦ α΄ ἤ τοῦ β΄ εἴδους διατί νά ἀρνηθῶ τήν νηστείαν ταύτην ἀφοῦ α) κατ’ ἀρχήν, ὡς εἴπομεν, ἡ ἐντολή δι’ ὡρισμένας ἡμέρας νηστείας εἶναι Γραφική β) τό εἶδος τῆς νηστείας ταύτης τῆς ἀλλαγῆς τοῦ φαγητοῦ εἶναι τό πρῶτον εἶδος τῆς νηστείας τοῦ Θεοῦ πρός τόν Ἀδάμ καί γ) ἡ Ἐκκλησία ἡ ὁποία εἶχε τήν δύναμιν νά χωρίσῃ τά γνήσια βιβλία ἀπό τά νόθα τῆς Ἁγίας Γραφῆς μέ διέταξε νά ἐφαρμοσω τήν νηστείαν ταύτην. Διατί νά παρακούσω;
http://anavaseis.blogspot.com/
Ψηφιοποίηση κειμένων Κατερίνα
