Κάποιοι, ὅμως περίεργοι τύποι, τὰ τελευταία χρόνια, ποὺ ἀρέσκονται νὰ παριστάνουν τοὺς «ἑλληναράδες», ἀσκοῦν σκληρὴ κριτικὴ κατὰ τῶν «ὅρων» τῆς ἁγίας Ζ΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου, ὅτι δῆθεν μέσω αὐτῶν …ὑβρίζεται ὁ Ἑλληνισμός, ἐπειδὴ ἀπορρίπτονται ἀπὸ αὐτὴ ὁρισμένες δοξασίες τῶν ἀρχαίων προγόνων μας ὡς ἀντίθετες μὲ τὴ χριστιανικὴ διδασκαλία! Δὲν κάνουν ὅμως τὸν κόπο νὰ μελετήσουν, τί εἴδους δοξασίες εἶναι αὐτὲς καὶ τὴν ἀντιφατικότητα καὶ τὸ ξεπερασμένο τους, ἀκόμη καὶ στὴν ἀρχαία Ἑλλάδα.
Ἀναφέρουμε ὡς παραδείγματα τὶς δοξασίες τῆς προΰπαρξης τῶν ψυχῶν καί τῆς ἀϊδιότητας τοῦ κόσμου, τὶς ὁποῖες ἡ πλειοψηφία τῶν ἀρχαίων σοφῶν (π.χ. σοφιστές, ἐπικούρειοι, κλπ) τὶς ἀπέρριπτε, ἂν καὶ εἶχαν διατυπωθεῖ ἀπὸ μεγάλους σοφοὺς (π.χ. Πλάτων). Τὴν ὕπαρξη καὶ κατὰ συνέπεια τὴν προΰπαρξη τῆς ψυχῆς τὴν εἶχαν ἀπορρίψει οἱ περισσότεροι τῶν ἀρχαίων φιλοσόφων. Ἡ δοξασία περὶ τῆς αἰωνιότητας τοῦ ὑλικοῦ κόσμου, ἂν καὶ εἶχε διατυπωθεῖ ἀπὸ ὁρισμένους φιλοσόφους (ὑλοζωιστές), ἐν τούτοις τὴν ἀπέρριψαν πάμπολλοι ἄλλοι σοφοί, ὅπως οἱ νεοπλατωνικοί, διότι ἐρχόταν σὲ κραυγαλέα ἀντίθεση μὲ τὴν πίστη τους στὸ «Ἕνα», τὴν πρωταρχική, κατ’ αὐτούς,«ἄϋλη» ἀρχὴ τοῦ κόσμου! Ἔστω ἐπίσης οἱ ἀρχαιοελληνικὲς πίστεις στὴν εἱμαρμένη καθὼς καὶ ἡ πίστη στὴ «θεότητα» τῶν ἄστρων τῶν στωικῶν, ὄχι μόνο ἀπορρίφτηκαν ἀπὸ τὴν πλειοψηφία τῶν ἀρχαίων σοφῶν, ἀλλὰ πολεμήθηκαν μὲ σφοδρότητα ἀπὸ τοὺς ἀτομικοὺς φιλοσόφους, τὸν Ἀναξαγόρα, τὸν Καρνεάδη, τὸν Ἵππαρχο, κ.α.
Ἀφοῦ λοιπὸν οἱ θεωρίες αὐτὲς ἦταν ἀπορριπτέες ἀπὸ ἄλλους σοφούς τῆς ἀρχαίας Ἑλλάδος, γιατί νὰ τὶς υἱοθετήσει ἡ Ἐκκλησία, ἀφοῦ οἱ δοξασίες αὐτὲς ἦταν ἀντίθετες μὲ τὴ διδασκαλία Της; Ἂς μὴν ξεχνᾶμε ἐπίσης πὼς ὑπάρχουν διδάγματα, δοξασίες καὶ θεσμοὶ τῶν ἀρχαίων προγόνων μας ἀπόλυτα ἀπαράδεκτες, ὅπως λ.χ. ὁ θεσμὸς τῆς δουλείας, ἡ θέση τῆς γυναίκας στὴν κοινωνία, ἡ κοινοκτημοσύνη τῶν γυναικῶν (Πλάτων), ἡ «ἱερὴ πορνεία», οἱ φρικτὲς ἀνθρωποθυσίες καθ’ ὅλη τὴ διάρκεια τῆς ἀρχαιότητας καὶ ὡς τὸν 4ο μ. Χ. αἰώνα, κ.α. τὰ ὁποία κρινόμενα μὲ τὸ πνεῦμα τοῦ Χριστιανισμοῦ καὶ μὲ τὴ σημερινὴ πραγματικότητα, εἶναι σαφῶς ἀποβλητέα. Ὑπῆρχε περίπτωση νὰ υἱοθετήσει κάτι τέτοια ἡ Ἐκκλησία, γιὰ νὰ μὴ θεωρηθεῖ «ὑβρίστρια» τῶν Ἑλλήνων; Καὶ γιὰ ποιὸ λόγο ἄλλωστε νὰ τὸ κάνει, ἀφοῦ ἦλθε νὰ ἀπελευθερώσει καθολικὰ τὸν ἄνθρωπο ἀπὸ τὴ δεισιδαιμονία καὶ τὴν κακοδαιμονία τοῦ προχριστιανικοῦ κόσμου καὶ ὄχι νὰ τὸν διαιωνίσει!
Ἀλλὰ ἂν θέλουν νὰ ἀποκαλέσουν κάποιους ὑβριστὲς τῶν Ἑλλήνων, ἂς ἀρχίσουν ἀπὸ τοὺς ἀρχαίους Ἕλληνες σοφούς, οἱ ὁποῖοι στὴν πλειοψηφία τους εἶχαν ἀπορρίψει ὅ,τι θεωροῦν οἱ σύγχρονοι «ἀρχαιολάτρες» ὡς «ἑλληνικό». Ἂς ἀρχίσουν ἀπὸ τοὺς ἴδιους τούς σοφούς, οἱ ὁποῖοι ἀπέρριπταν τὶς ἀπόψεις ἄλλων σοφῶν. Ἂς ἀποκαλέσουν πρῶτα ὑβριστὲς τῶν Ἑλλήνων τοὺς σοφιστὲς καὶ τοὺς ἐπικούρειους, οἱ ὁποῖοι δὲν δέχονταν καὶ πολεμοῦσαν τὸ ἰδεοκρατικὸ σύστημα τοῦ Πλάτωνος. Ἂς ἀποκαλέσουν πρῶτα τὸν Πλάτωνα (427-347 π. Χ.) ὑβριστὴ τῆς Ἑλλάδος, διότι θεωροῦσε μόνες πραγματικότητες τὶς ἀρχετυπικὲς ἰδέες, τὸν δὲ ὑλικὸ κόσμο δῆθεν αἰώνιο τῶν ὑλοζωιστῶν ὡς μὴ πραγματικό, ὡς ἀντικατοπτρισμὸ τοῦ ἰδεατοῦ κόσμου, ὡς «φάσμα τῶν ἰδεῶν»!
Ἂς ἀποκαλέσουν ὑβριστὲς τῶν Ἑλλήνων τοὺς σοφοὺς καὶ ἐπιστήμονες (σχεδὸν στὸ σύνολό τους), οἱ ὁποῖοι δὲν συμφωνοῦσαν μὲ τὰ σκοταδιστικὰ διδάγματα τῆς ἀρχαίας θρησκείας καὶ τὶς δεισιδαιμονίες τῶν ἱερέων καὶ καταδιώχτηκαν ἄγρια ἀπὸ αὐτούς. Εἶναι ἄλλωστε γνωστό, πὼς περισσότεροι ἀπὸ πεντακόσιοι γνωστοὶ σοφοὶ καὶ ἐπιστήμονες βρῆκαν τραγικὸ θάνατο κατὰ τὶς ἐκκαθαρίσεις, ποὺ ἔκανε τὸ ἱερατεῖο, μέσω τῆς πολιτικῆς ἐξουσίας, μόνο στὴν Ἀθήνα, μὲ τὶς φρικτὲς «δίκες περὶ ἀθεΐας»!
Ἂς ἀποκαλέσουν τὸν Σωκράτη (469-399 π. Χ.) ὑβριστὴ τῶν Ἑλλήνων, ἐπειδὴ δίδασκε «καινὰ δαιμόνια», δηλαδὴ ἀλλότρια θρησκευτικὴ πίστη ἀπὸ τὴν κρατοῦσα, τὴ δῆθεν ἑλληνική, καὶ γ’ αὐτὸ τὸν σκότωσαν. Ἂς ἀποκαλέσουν τὸν Ἀριστοτέλη (384-322 π. Χ.) ὑβριστὴ τῶν Ἑλλήνων, ὁ ὁποῖος θέλοντας νὰ στηλιτεύσει τὶς δεισιδαίμονες πρακτικές τοῦ ἱερατείου, καὶ νὰ ἀναιρέσει τὴν πίστη στοὺς ἀνύπαρκτους «θεοὺς» τῆς ἀρχαίας θρησκείας, ἀναγκάστηκε νὰ φύγει ἀπὸ τὴν Ἀθήνα καὶ νὰ καταφύγει στὴν Χαλκίδα, προκειμένου νὰ γλυτώσει τὴ ζωή του. Ἂς ἀποκαλέσουν ὑβριστὴ τῶν Ἑλλήνων τὸν μεγάλο Αἴσωπο (6ος π.Χ. αἰών), ὁ ὁποῖος κατάγγειλε τὴν ἀπάτη τῆς ἀρχαίας θρησκείας καὶ τὴν πρακτικὴ τῶν ἀπατεώνων ἱερέων τοῦ δελφικοῦ «ἱεροῦ», καὶ οἱ ὁποῖοι τὸν δολοφόνησαν στὸν ἀνίερο ἐκεῖνο τόπο. Ἂς ἀποκαλέσουν ὑβριστὲς τῶν Ἑλλήνων τὸν ἐλευθερόφρονα Ἀλκιβιάδη, τοὺς ρήτορες Λεωγόρα καὶ Ἀνδοκίδη καὶ τὸν μεγάλο κυνικὸ φιλόσοφο Διογένη, (5ος π. Χ. αἰών), οἱ ὁποῖοι διακωμώδησαν τὰ γελοία πνευματιστικὰ ἐλευσίνια μυστήρια.
Ἂς ἀποκαλέσουν ὑβριστὲς τῶν Ἑλλήνων τόν Πυθαγόρα (580-490 π.Χ.) καὶ τοὺς μαθητές του, οἱ ὁποῖοι ἐξαιτίας τοῦ φόβου τους ἀπὸ τοὺς ἱερεῖς καὶ τῶν ὀργάνων τους, δημιούργησαν μυστικὴ σχολή, ὅπου δίδασκαν δόγματα ἀντίθετα μὲ τὰ κρατοῦντα καὶ τοὺς ὁποίους οἱ ἱερεῖς ἔκαψαν ζωντανοὺς στὸν Κρότωνα τὸ 430 π.Χ.!
Ἂς ἀποκαλέσουν ὑβριστὴ τῶν Ἑλλήνων τὸ σοφιστή Πρωταγόρα (480-411 π.Χ.), ὁ ὁποῖος δίδασκε ὅτι τὸ πραγματικὸ θεῖον εἶναι ἄγνωστο στοὺς ἀνθρώπους καὶ πὼς οἱ «θεοὶ» τῆς ἀρχαίας θρησκείας ἦταν ἀνύπαρκτοι, καὶ γι’ αὐτὸ τὸν καταδίωξαν ἄγρια οἱ ἱερεῖς καὶ ἔκαψαν τὰ «αἱρετικὰ» βιβλία του στὴν ἀγορὰ τῆς Ἀθήνας. Ἂς ἀποκαλέσουν ὑβριστὴ τῶν Ἑλλήνων τὸν Ἀναξαγόρα (490-427 π.Χ.), ὁ ὁποῖος δίδασκε ὅτι ὁ ὑλικὸς κόσμος δὲν εἶναι αἰώνιος, ἀλλὰ ποίημα τοῦ Νοῦ, καὶ τὰ ἄστρα δὲν εἶναι θεοί, ἀλλὰ διάπυρες μάζες, καὶ ὁ ὁποῖος παραλίγο νὰ χάσει τὴ ζωή του ἀπὸ τὸ ἀθηναϊκὸ ἱερατεῖο καὶ τὸ δεισιδαίμονα ὄχλο. Ἂς ἀποκαλέσουν ὑβριστὴ τῶν Ἑλλήνων τὸν Ξενοφάνη (570-480 π.Χ.), ὁ ὁποῖος μίλησε γιὰ τὸν ἕνα Θεὸ καὶ ἀρνήθηκε, τὴν χονδροειδῆ εἰδωλολατρία, τὸν ἀνόητο πολυθεϊσμὸ καὶ τὸ γελοῖο ἀνθρωπομορφισμὸ τῆς ἀρχαίας θρησκείας. Ἂς ἀποκαλέσουν ὑβριστὴ τῶν Ἑλλήνων τὸν Ἐπίκουρο (341-270 π.Χ.), ὁ ὁποῖος ἀρνήθηκε τὴν ὕπαρξη τῶν «θεῶν» τῆς ἀρχαίας θρησκείας καὶ τοῦ ὄχλου καὶ τὴ μεταθανάτια ζωή, τὸ βασίλειο τοῦ Πλούτωνα στὸν Ἅδη, Νήσους Μακάρων κλπ. Ἂς ἀποκαλέσουν ὑβριστὴ τῶν Ἑλλήνων τὸν Εὐήμερο (2ος αἰὼν π.Χ.), ὁ ὁποῖος χαρακτήρισε τοὺς «θεοὺς» τῆς ἀρχαίας θρησκείας, ὡς κάποιους ἐπιφανεῖς ἀνθρώπους τῆς παλιᾶς ἐποχῆς, τοὺς ὁποίους θεοποίησαν οἱ ἀπατεῶνες ἱερεῖς καὶ ἐπέβαλαν τὴ λατρεία τους στοὺς ἀμαθεῖς ὄχλους γιὰ νὰ τοὺς ἐκμεταλλεύονται.
Ἂς ἀποκαλέσουν, τέλος, ὑβριστὴ τῶν Ἑλλήνων τὸ ἴνδαλμά τους, τὸν παρανοϊκὸ Ἰουλιανὸ (361-363 μ.Χ.), ὁ ὁποῖος ἀπαγόρευε τὴν διδασκαλία στὰ σχολεῖα τῶν ἔργων ἀρχαίων φιλοσόφων καὶ ποιητῶν, ὅσων εἶχαν γράψει ἐναντίον τῆς ἀρχαίας θρησκείας, καίγοντας μὲ μανία τὰ ἔργα τους! Δεῖτε ἄλλωστε τί εἶχε γράψει σὲ ἐπιστολὴ του ὁ ἄθλιος ἐκεῖνος «ἐστεμμένος φιλόσοφος»: «ἂς μὴ φτάνει στὴν ἀκοὴ ἐπικούρειος ἢ πυρρώνειος λόγος. Τώρα ἀλήθεια, οἱ θεοὶ (σ.σ. μέσω αὐτοῦ) καλὰ ἔκαναν καὶ κατέστρεψαν τὰ ἔργα τους, εὐτυχῶς ποὺ τὰ βιβλία τοὺς χάθηκαν» (Ἰουλ. Ἐπιστ. 89β, Πρὸς ἀρχιερέα Θεόδωρο, 301c)!
Ἀσφαλῶς θὰ τρίζουν τὰ τιμημένα κόκκαλα ὅλων τῶν ἀρχαίων σοφῶν προγόνων μας, ἀπὸ τὴν ἀκατανόητη «ὑπεράσπισή» τους ἀπὸ τοὺς σύγχρονους «ἀρχαιολάτρες», οἱ ὁποῖοι ἤξεραν νὰ βιώνουν τὸ σεβασμὸ πρὸς τοὺς ἄλλους, ἔστω καὶ ἂν διαφωνοῦσαν μαζί τους, ξέχωρα ἀπὸ τοὺς σκοταδιστὲς ἱερεῖς, τὰ παράσιτα τῆς θρησκείας καὶ τὸν δεισιδαίμονα καὶ ἀμαθῆ ὄχλο! Θὰ τρίζουν τὰ κόκαλά τους ἀπὸ ἀγανάκτηση διότι τοὺς ταυτίζουν οἱ σύγχρονοι «ἀρχαιολάτρες» μὲ τοὺς σκοτεινοὺς παράγοντες τῆς ἀρχαίας θρησκείας καὶ μὲ τὸν χυδαῖο καὶ θρησκομανὴ ὄχλο, ὁ ὁποῖος ποτὲ δὲ μπόρεσε νὰ δημιουργήσει πολιτισμὸ καὶ καταδίωκε τὴν ἀντίθετη γνώμη! Θὰ τρίζουν ἀπὸ ἀγανάκτηση τὰ κόκαλά τους, διότι κάποιοι φανατικοί, ἀμαθεῖς καὶ ἐμπαθεῖς σύγχρονοι «ἀρχαιολάτρες» ἔχρισαν τοὺς ἑαυτοὺς τους ὄψιμους τιμητὲς καὶ ὑπερασπιστές τους, μὴ γνωρίζοντας οἱ δύστυχοι ὅτι ὁ διαχρονικὸς ἑλληνικὸς πολιτισμός, ἀπὸ τὰ βάθη τῆς ἱστορίας, ὡς τὰ σήμερα, εἶναι σύνθεση καὶ ὄχι δογματικὴ μονολιθικότητα!
Οἱ θεοφόροι Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας, ὡς γνήσιοι Ἕλληνες (στὴν καταγωγή, στὴ σκέψη καὶ στὴ νοοτροπία) καὶ ἐν προκειμένω οἱ Πατέρες τῆς Ζ΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου, σκέφτηκαν καὶ ἔπραξαν ἑλληνικά, ἐκφραζόμενοι σύμφωνα μὲ τὰ πιστεύω τους ἐλεύθερα, ἀπέκλεισαν κάποιες ἰδέες ἀπὸ τὴν ἐπίσημη διδασκαλία τῆς Ἐκκλησίας, οἱ ὁποῖες δὲ συμφωνοῦσαν μὲ Αὐτήν. Σκέφτηκαν καὶ ἔπραξαν ὅπως οἱ φημισμένοι πρόγονοί τους, οἱ ὁποῖοι ἦταν ἐκλεκτικοί, καὶ ὅπως κάνουν οἱ Ἕλληνες στὴ διαχρονικὴ μορφὴ τοῦ Ἑλληνισμοῦ. Ἔπραξαν ὅ,τι ἔπρατταν οἱ ἀρχαῖοι Ἕλληνες σοφοί, οἱ ὁποῖοι ἀπέρριπταν ὅ,τι δὲν συμφωνοῦσε μὲ τὶς δικές τους ἀπόψεις. Τί τὸ πιὸ φυσικὸ γιὰ πολιτισμένους, ὀρθὰ καὶ ἐλεύθερα σκεπτόμενους ἀνθρώπους;
Θλιβερὴ ἐξαίρεση στὴ μακραίωνη παράδοσή μας εἶναι οἱ σύγχρονοι ἀρχαιόπληκτοι «ἀρχαιολάτρες» καὶ ἄλλοι θιασῶτες τῆς θολῆς κουλτούρας, οἱ ὁποῖοι πάσχουν ἀπὸ ἀνίατο μονισμὸ γιὰ τὴν ἀρχαία Ἑλλάδα. Λὲς καὶ οἱ ἀρχαῖοι τούς «διόρισαν ἀγροφύλακες» στὰ ἀθάνατα διαχρονικά τους κτήματα, τὰ ὁποῖα εἶναι κτήματα ὅλου τοῦ πολιτισμένου κόσμου καὶ περισσότερο ἠμῶν τῶν ἀπογόνων τους! Ὑβριστὴς τῶν ἀρχαίων προγόνων μας δὲν εἶναι ἡ Ἐκκλησία μὲ τὸν ἀπόλυτα δικαιολογημένο ἐκλεκτισμό Της, ἀλλὰ πραγματικοὶ ὑβριστὲς εἶναι ὅσοι βρίζουν τὸν διαχρονικὸ Ἑλληνισμό, ὅσοι ἀρνοῦνται τὴν ἱστορικὴ ἑνότητά του καὶ τὸν περιορίζουν χρονικὰ κατὰ τὴ δική τους ὑποκειμενικὴ ἐκτίμηση. Ἐν προκειμένω, πραγματικοὶ ὑβριστὲς εἶναι ὅσοι βρίζουν, μὲ τὴ γνωστὴ ὑστερία, τὴν πίστη ἑκατομμυρίων νεοελλήνων, οἱ ὁποῖοι σὲ πεῖσμα τῶν ὑβριστῶν τους, βιώνουν τὸ ἑλληνικὸ ἰδεῶδες ἀσύγκριτα γνησιότερα ἀπὸ ἐκείνους μὲ τὴν ὀρθόδοξη πίστη τους.
Σὲ ἀντίθεση μὲ ὅλους τούς σύγχρονους εἰκονοκλάστες τοῦ πραγματικοῦ καὶ διαχρονικοῦ Ἑλληνισμοῦ, μηδὲ τῶν «ἀρχαιολατρῶν» ἑξαιρουμένων, ἐμεῖς ὡς ὀρθόδοξοι χριστιανοί, μετέχουμε τῆς ἀλήθειας καὶ ταυτόχρονα, ὡς ἕλληνες, μετέχουμε τοῦ ὡραίου. Χάρη σ' αὐτὲς τὶς δύο σταθερὲς διαφέρουμε ἀπὸ ὅλους ὅσους ἔχουν μονοσήμαντες πίστεις καὶ ἀναγάγουν τὸν μονισμὸ σὲ μονολιθικὸ δόγμα. Γιὰ τοῦτο ἔχουμε τὸ προβάδισμα στὴν ἀληθινὴ πρόοδο καὶ τὸν παγκόσμιο πολιτισμὸ καὶ ἀναγκάζουμε τοὺς ἄλλους νὰ μᾶς ἀκολουθοῦν! Ὁ ἐκλεκτισμὸς μας εἶναι τὸ μεγάλο μας μυστικὸ γιὰ τὸ ὅτι ἡ Ἐκκλησία μας θριαμβεύει ἐδῶ καὶ δύο χιλιάδες χρόνια καὶ μαζί Της θριαμβεύει καὶ τὸ γνήσιο ἑλληνικὸ πνεῦμα, τὸ ὁποῖο χωρὶς Αὐτὴ θὰ ἦταν χαμένο, ἴσως χωρὶς ἀνάμνηση, κάπου στὰ ἔσχατα τῆς ἀρχαιότητας, ὅταν ὁ Χριστιανισμὸς βρῆκε νὰ ψυχορραγεῖ τόν Ἑλληνισμὸ καὶ τὸν ἀνάστησε ἀπὸ τὸ βέβαιο θάνατό του!
Κατὰ συνέπεια θὰ συνεχίσουμε, ὡς Χριστιανοὶ καὶ ὡς Ἕλληνες, τὴν ἀδιαίρετη διαχρονική μας παράδοση, νὰ εἴμαστε ἐκλεκτικοί, ἐφαρμόζοντας τὸν λόγο τοῦ Μ. Βασίλειου: «Οἱ μέλισσες δὲν πετᾶνε σὲ ὅλα τὰ λουλούδια μὲ τὸν ἴδιο τρόπο. Κι ὅπου καθίσουν, δὲν κοιτᾶνε νὰ τὰ πάρουν ὅλα. Παίρνουν μονάχα ὅσο χρειάζεται στὴ δουλειά τους καὶ τὸ ὑπόλοιπο τὸ παρατοῦν καὶ φεύγουν. Ἔτσι κι ἐμεῖς, ἂν εἴμαστε φρόνιμοι. Θὰ πάρουμε ἀπ’ αὐτὰ τὰ κείμενα ὃ,τι συγγενεύει μὲ τὴν ἀλήθεια καὶ μᾶς χρειάζεται καὶ τὰ ὑπόλοιπα θὰ τὰ ἀφήσουμε πίσω μας» (Μ. Βασιλείου: Προς τούς Νέους, ὅπως ἂν ἐξ ἑλληνικῶν ὠφελοῖντο λόγων»!
Αὐτὸς
ὁ ἐκλεκτισμὸς μας εἶναι, καὶ θὰ εἶναι, ἡ εἰδοποιὸς διαφορά μας μὲ τοὺς
μονιστὲς καὶ μονολιθικοὺς ὑβριστές μας, ὡς δῆθεν ὑβριστὲς τῶν Ἑλλήνων.
Ἔχουμε εὐτυχῶς τὴν ἱκανότητα νὰ παίρνουμε ὅ,τι ἐκλεκτὸ καὶ ὠφέλιμο ἀπὸ
τὸ ἀνθρώπινο πνεῦμα καὶ νὰ ἀπορρίπτουμε ὅ,τι σαθρὸ καὶ βλαβερὸ γιὰ τὸν
ἄνθρωπο καὶ τὸν πολιτισμό, ἀδιαφορώντας γιὰ τοὺς γρυλλισμοὺς τῶν
ἐπικριτῶν μας!