Επισημάναμε στην τελευταία σφήνα του 2021 ότι τόλμη έχουν και τα ζώα για την επιβίωσή τους και για την αναπαραγωγή τους: για την τροφή και την άμυνα της ζωής τους και για τη διασφάλιση της πράξης γέννας και προστασίας του γεννήματός τους. Αρετή δεν έχουν. Γιατί η αρετή για να ενωθεί με την τόλμη χρειάζεται την ανθρώπινη συνείδηση, δηλαδή τη συνείδηση του κάθε ανθρώπου ότι είναι μέλος της ανθρώπινης κοινωνίας και ότι έχει ευθύνη για το καλό της κοινωνίας. Έχει, με άλλα λόγια, τη συνείδηση ότι υπάρχει (ζει) από, με και για την κοινωνία. Αυτή η συνείδηση του κάθε ανθρώπου αποτελεί τη διαφορά που τον διακρίνει από τα άλλα ζώα.
Ξέρομε από την προϊστορία, τη μυθολογία, την ιστορία, την ανθρωπολογία, την κοινωνιολογία και άλλες επιστημονικές έρευνες ότι ο Άνθρωπος, ως είδος των έμβιων όντων της γης, άρχισε εξαρχής, από όταν, δηλαδή, άρχισε να έχει συνείδηση του εαυτού του ως είδους, να αισθάνεται ότι αποτελεί μέλος μια κοινωνικής ομάδας (κοινού αίματος, κοινής τοπικής εγκατάστασης, κοινών αντιλήψεων και συνηθειών, κοινής μνήμης του παρελθόντος, συνείδησης κοινής ιστορίας και κοινού πολιτισμού κ.λπ.). Άρχισε να έχει συνείδηση ότι η ζωή του είναι δεμένη με αυτή την ομάδα ή κοινότητα και ότι ενδιαφέρεται για το καλό της και για την υπεράσπισή της. Αυτό αποτέλεσε τη βάση και την ουσία του «πολιτικού ήθους». Αυτό το ήθος ανέδειξε ιδιαίτερα η αρχαία ελληνική σκέψη, αλλά και η σκέψη των μεγάλων Δασκάλων και Διανοητών των πολιτισμών όλων των λαών.
Οι μεγάλες και οι μικρές κρίσεις της Ιστορίας ήταν πάντοτε κρίσεις «πολιτικού ήθους», δηλαδή κρίσεις κοινωνικής συνείδησης και κοινωνικής ευθύνης: του κάθε πολίτη, του ανθρώπου κάθε κοινωνικής, ιδιωτικής ή δημόσιας, δράσης, του κάθε πολιτικού, ηγέτη ή μη, του κάθε ανθρώπου. Η έλλειψη πολιτικού ήθους μετριόταν πάντοτε με το μέτρο του σκοπού που επιδίωκε –συνήθως κρυφά ή παραπλανητικά– ο κάθε άνθρωπος για το προσωπικό του συμφέρον, είτε ως πολιτικός, είτε ως πολίτης. Ανάλογα με το πόσο επιδίωκε, με τις πράξεις του, τις στάσεις ή συμπεριφορές του το όφελος του ατομικού του συμφέροντος και ανάλογα με το πόσο έβλαπτε το συμφέρον του κοινωνικού συνόλου, μετριόταν και κρινόταν η έλλειψη του πολιτικού του ήθους. Αν φανερά ανάπτυσσε δραστηριότητα, η οποία δεν ωφελούσε καθόλου την κοινωνία, αλλά μόνο την ιδιωτική του ζωή, εθεωρείτο σε όλες τις εποχές ως άχρηστος ή δευτέρας κατηγορίας άνθρωπος, Γι’ αυτό η λέξη «ιδιώτης» κατά την ελληνική αρχαιότητα χαρακτήριζε τους ανθρώπους που δεν ήταν πολίτες, αλλά άνθρωποι-ζώα.
Στην ουσία, η ύπαρξη ή η έλλειψη πολιτικού ήθους κρίνεται από το αν ο σκοπός της πολιτικής δράσης ή στάσης του πολίτη ή του πολιτικού είναι, όπως είπαμε, το «συμφέρον της κοινωνίας» ή, αντίθετα, το «συμφέρον της εξουσίας». Φυσικά, ο διαχωρισμός ύπαρξης και έλλειψης πολιτικού ήθους δεν είναι ποτέ απόλυτος –δεν είναι «άσπρο-μαύρο». Κάθε πολιτική πράξη μπορεί να εξυπηρετεί κατά ένα ποσοστό –έστω και ασήμαντο– και το συμφέρον της κοινωνίας και το συμφέρον της εξουσίας. Από τη φύση των δυνατοτήτων του ανθρώπου δεν υπάρχει απόλυτο «καλό» και απόλυτο «κακό», ούτε τέλειος νους να το κρίνει. Ποτέ, ιστορικά, δεν υπήρξε τέλεια πολιτεία και πολιτική για το κοινωνικό συμφέρον ούτε απόλυτη εξουσία για την εξουσία της πλήρους καταστροφής. Πάντοτε υπήρχαν περίοδοι που απλά επικρατούσε στην πολιτική πραγματικότητα η εξουσία για την εξουσία ή η εξουσία για το καλό της κοινωνίας. Στην πρώτη περίπτωση είχαμε τις «κρίσεις», στη δεύτερη είχαμε την κοινωνική ζωή και συμβίωση που αποδεχόταν συνειδητά η μεγάλη πλειονότητα των ανθρώπων ότι ήταν ικανοποιητική.
Όπως επισημάναμε πιο πάνω, μέχρι τον Μεσαίωνα η πλειονότητα των πολιτών έβαζε πρώτα το συμφέρον της κοινωνίας και της πατρίδας του και μετά το προσωπικό συμφέρον. Έτσι, επικρατούσε ως «πολιτικό ήθος» το ενδιαφέρον για την κοινωνία και την καλύτερη κοινωνική ζωή. Αυτοί που ενδιαφέρονταν μόνο για τον εαυτό τους και για την ιδιωτική τους ζωή είχαν, όπως είπαμε, την κοινωνική περιφρόνηση ως «ιδιώτες». Από τον Μεσαίωνα μέχρι σήμερα έχει επικρατήσει η αντίληψη: πρώτα το συμφέρον του ατόμου και μετά της κοινωνίας. Έτσι, θεωρούνται ότι έχουν «πολιτικό ήθος» όσοι κοιτάζουν πρώτα να κάμουν καλύτερη την ιδιωτική τους ζωή. Φτάσαμε μάλιστα να μην εκτιμάται ο άνθρωπος που ασχολείται με το κοινωνικό συμφέρον και με το πολιτικό συμφέρον της πατρίδας του. Λέμε, μάλιστα: «αυτός είναι ηθικό στοιχείο, γιατί κοιτάζει το σπίτι του ή τη δουλειά του». Αυτή τη νοοτροπία, που επικράτησε από το Μεσαίωνα και ιδίως την εποχή της απελευθέρωσης των δουλοπαροίκων και των εξαρτημένων γενικά από τα δεσμά τους, εξέφρασε η διδασκαλία του Μακιαβέλι, ο οποίος υποστήριξε ότι ο πολιτικός θα πρέπει να αγωνίζεται για την απόκτηση και τη διατήρηση της εξουσίας του με κάθε πρόσφορο μέσο. Αν το μέσο αυτό, για να αποκτήσει ή να διατηρήσει την εξουσία στο σύστημα διακυβέρνησης, τύχαινε να είναι πραγματικά καλό για την κοινωνία είχε καλώς. Αν έπρεπε να το πιστέψει και να το αποδεχθεί η κοινωνία, ας ήταν και κακό, θα έπρεπε να χρησιμοποιηθεί η δημαγωγία (η σημερινή «προπαγάνδα»). Αν δεν «έπιανε» ούτε αυτή, θα έπρεπε να επιβληθεί με εξαναγκασμό μέχρι και στυγνή βία. Από τον Μεσαίωνα μέχρι την πρόσφατη κρίση, η πολιτική Μακιαβέλι κυριάρχησε παντού στη Δύση –ασφαλώς και στην αστική δημοκρατία μας. Με τη διαφορά ότι στην αστική δημοκρατία δεν εφαρμοζόταν η στυγνή βία, αλλά εχρησιμοποιείτο κάθε μέσο παραπλάνησης, εξάρτησης και υπακοής, για να επιτευχθεί η «ειρήνη» και η «δημοκρατία» της υποταγής. Μέσα σ’ αυτή τη «δημοκρατία της ειρήνης» αναπτύχθηκε η καταναλωτική κοινωνία που έχτισε σιγά-σιγά και «ανεπαισθήτως» το «μαντρί».
Μέχρι εδώ τα γνωρίζομε όλοι και δε χρειάζονται βαθύτερη ανάλυση για το παρόν μήνυμά μας. Έτσι μπορούμε να δούμε το σήμερα. Να δούμε, δηλαδή, πώς ασκείται η πολιτική της εξουσίας για την εξουσία με λίγα κραυγαλέα παραδείγματα που τα ζούμε όλοι μας, αλλά πολλοί δεν τα καταλαβαίνομε και περισσότεροι δε θέλομε να τα καταλάβομε. Προτού μπούμε στα παραδείγματα θυμίζομε ότι η κρίση που ζούμε σήμερα ξέσπασε το 2008 και έπληξε πρώτα τις Ηνωμένες Πολιτείες και από εκεί ξαπλώθηκε στην Ευρώπη και έπληξε όλες σχεδόν τις χώρες στον κόσμο που ανήκαν στο δυτικό νομισματικό και χρηματοπιστωτικό σύστημα. Πρώτο πειραματόζωο στην Ευρώπη για εφαρμογή του νέου τρόπου δανεισμού των αδύνατων χωρών, που τις υποδούλωνε ολοκληρωτικά, ήταν η οικονομικά ασθενέστερη χώρα της, η Ελλάδα, μαζί με δυο-τρεις άλλες οικονομικά ευάλωτες χώρες. Ο δανεισμός των Μνημονίων έγινε τον Μάη του 2010.
Κύριο μέσο επιβολής του απάνθρωπου δανεισμού ήταν η «πολιτική του τρόμου» (ή «του δόγματος του σοκ»). Το μέσο του τρόμου αποτελούσε πάντοτε το βασικό μέσο επιβολής και άσκησης της εξουσίας, που δημιουργούσε το ανθρώπινο κοπάδι (ποίμνιο) και την υποταγή στην τυραννία. Σήμερα το μέσο του τρόμου είναι επιστημονικά πλήρως εξερευνημένο, έγινε απάνθρωπη «πολιτική της εξουσίας» και εφαρμόζεται με ασφαλή επιστημονική γνώση και με αποτελεσματικά επιστημονικά μέσα για τη μεταβολή της ανθρώπινης κοινωνίας σε άβουλο κοπάδι, εύκολο να το κατευθύνει ο όποιος δυνατός φορέας της εξουσίας.
Β. Η «πολιτική του τρόμου» της σημερινής κρίσης
Και τώρα πάμε στα παραδείγματα της «πολιτικής του τρόμου», που ακολούθησαν οι πολιτικοί της Χώρας μας από το 2010 μέχρι σήμερα:
- 1.Το πρώτο μέσο τρομοκρατίας: η τρομοκρατία της οικονομικής καταστροφής (Μνημόνια).
α.Η τρομοκρατία. Αρκετά πριν από την υπογραφή των δανειακών συμβάσεων (Μάης 2010) άρχισε μια συγχορδία όλων των μεγάλων ΜΜΕ (εφημερίδων και τηλεοράσεων) μαζί με τις δηλώσεις της πολιτικής ηγεσίας για την πλήρη καταστροφή της ελληνικής οικονομίας. Δε σταματούσε να μας φυτεύεται στο μυαλό ότι είναι ολοκληρωτικά κατεστραμμένη η Ελλάδα, ότι είναι στα πρόθυρα της πτώχευσης, ότι οι Έλληνες απειλούνται με απώλεια των χρημάτων τους και των μέσων συντήρησής τους, ότι η χώρα μας θα χάσει κυριαρχικά δικαιώματα κ.τ.ό. Η τρομοκράτηση του καλομαθημένου από τις καταναλωτικές απολαύσεις λαού, στις οποίες τον ωθούσε λίγο πριν και η τραπεζική και γενικά η οικονομική πολιτική, ήταν πολύ εύκολη.
β. Η ψευδής ενημέρωση για τον κίνδυνο. Η τρομοκρατία ενισχυόταν πριν και μετά το δανεισμό με δύο κατηγορίες ψευδών στοιχείων: η πρώτη ήταν ότι η οικονομική καταστροφή από την κρίση έπληττε την αδύνατη Ελλάδα και αυτή είχε άμεση ανάγκη άνευ όρων «βοήθειας». Η δεύτερη κατηγορία ήταν τα ψευδή στατιστικά οικονομικά στοιχεία που έδιναν οι αρμόδιες στατιστικές υπηρεσίες της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Για τα ψευδή αυτά στοιχεία ασκήθηκαν διώξεις και ομολογήθηκαν από επίσημα χείλη ως δήθεν «λάθος» (Μέρκελ κ.ά.). Η αλήθεια, όπως αποκαλύφθηκε και πάλι επίσημα, ήταν ότι η οικονομική «βοήθεια» της Ελλάδας, που την υποδούλωσε ολοκληρωτικά, έγινε για την προστασία ευρωπαϊκών τραπεζών.
γ. Τα «Μνημόνια» του δανεισμού. Υπό το κράτος του τρόμου, υπογράφηκαν οι διαβόητες δανειακές συμβάσεις της Ελλάδας με τα μέλη της Ευρωζώνης και με επικεφαλής τη Γερμανία, που περιείχαν τους πρωτοφανείς όρους της παραίτησης από την εθνική κυριαρχία και από όλες τις διεθνείς εγγυήσεις υπέρ της πατρίδας μας, καθώς και της ολοκληρωτικής δέσμευσης του συνόλου της δημόσιας περιουσίας του κράτους. Οι όροι αυτοί αποτελούσαν ολοφάνερη εσχάτη προδοσία, χωρίς ανάγκη καμιάς άλλη απόδειξης, ήταν δε η πρώτη φορά στην ιστορία της ανθρωπότητας που υπογράφηκε σε διεθνή σύμβαση από ελεύθερο και μη ηττημένο σε πόλεμο κράτος. Συμμετείχε δε με αυτή τη «συνταγή» στις Συμβάσεις Δανεισμού για πρώτη φορά στην Ευρώπη και το διαβόητο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, που ήταν γνωστό για τούς παρόμοιους δανεισμούς σε φτωχούς λαούς του «τρίτου κόσμου», με κατάφωρη παραβίαση των δικαιωμάτων του ανθρώπου.
δ. Η πιστή εφαρμογή των Μνημονίων. Τα «Μνημόνια» που υπέγραψε η πρώτη Κυβέρνηση εφάρμοσαν αμέσως και με ζήλο και οι δύο επόμενες Κυβερνήσεις και αποδέχτηκαν όλες τις παραβιάσεις της εθνικής μας κυριαρχίας. Η τρίτη, μάλιστα, Κυβέρνηση, παρά το ότι διακήρυττε, ως αντιπολίτευση ότι θα κατήγγελλε τα προδοτικά Μνημόνια, υπερέβη σε ζήλο τις δύο πρώτες για την εφαρμογή τους, και μαζί με όλα τα άλλα, παραβίασε την αντίθετη θέληση του Λαού που εξέφρασε με επίσημο δημοψήφισμα και προχώρησε προσωπικά στην παράνομη υπογραφή της «σύμβασης» των Πρεσπών, προσφέροντας το στοιχείο ιστορικής ελληνικής ταυτότητας της κυριαρχίας μας, το όνομα Μακεδονία, σε Σλαβικό Λαό χωρίς καμιά ιστορική ή πολιτισμική σχέση με την περιοχή εγκατάστασής του.
2. Το δεύτερο μέσο τρομοκρατίας: η τρομοκρατία του θανάτου
και της βαριάς βλάβης της υγείας (Κορωνοϊός)
α. Η τρομοκρατία με τον ευρηματικό όρο «πανδημία». Ο όρος αυτός, άγνωστος ή ασυνήθιστος μέχρι τότε, αναλυόταν συνεχώς με τρομοκρατικό τρόπο από επίσημα χείλη και από όλα τα ΜΜΕ, ως «λοιμώδης θανατηφόρος και ταχείας εξάπλωσης νόσος, που απειλεί όλον τον πλανήτη».
β. Η παραπλανητική αριθμητική και εικονική ενημέρωση. Η ενίσχυση του τρόμου γινόταν εξαρχής και εξακολουθεί να γίνεται με στατιστικώς λανθασμένες ενημερώσεις, ανακοινώνοντας, χωρίς τήρηση ούτε των στοιχειωδών κανόνων στατιστικής μέτρησης, και με απόλυτους αριθμούς –και αυτούς λανθασμένους, όπως τελευταία αποκαλύφθηκε– κρουσμάτων και θανάτων, χωρίς συγκριτικά στοιχεία. Όλα δε αυτά με τη βοήθεια και πάλι, όπως και στα Μνημόνια, των Ελληνικών Στατιστικών Υπηρεσιών, που εκτελούσαν, προφανώς, όπως και τότε, εντολές κάποιων. Παράλληλα, έδειχναν τηλεοπτικά και με κατάλληλη σκηνοθετική προβολή, εικόνες Θαλάμων Εντατικής Θεραπείας, με διασωληνωμένους –εικόνες που πάντοτε υπήρχαν και υπάρχουν, αλλά δεν προβάλλονται καθημερινά με αυτό τον τρομοκρατικό τρόπο.
γ. Η τρομοκρατία της ενημέρωσης της κοινωνίας.
iΜοναδικό θέμα καθημερινής ενημέρωσης υγείας, η «πανδημία του
κορωνοϊού».
Στον ημερήσιο τύπο και στα ραδιοτηλεοπτικά ΜΜΕ σχεδόν μοναδικό θέμα υγείας ήταν το θέμα του κορωνοϊού (εξάπλωσης, επικινδυνότητας και αντιμετώπισης σε ελληνικό και διεθνές επίπεδο). Όλες οι άλλες κατηγορίες δημόσιας υγείας είχαν και έχουν εξαφανιστεί. Και αυτή η γρίπη αντιμετωπίζεται ως ανύπαρκτη. Τα φυσιολογικά και συνηθισμένα συμπτώματά της παρουσιάζονται ως σύμπτωμα της νόσου covid 19, δηλαδή ως σύμπτωμα «της πιο επικίνδυνης θανατηφόρας ασθένειας που εξαπλώνεται σε ολόκληρο τον πλανήτη». Την αναληθή δε αυτή παρουσίαση επιβεβαιώνουν συχνά κει με την ανίχνευση της ύπαρξης του ιού covid 19, χωρίς αυτός να έχει καμιά σχέση με τη γρίπη και χωρίς να είναι επιστημονικά ασφαλής η ανίχνευση. Για να μη φαίνεται η αμέλεια των κυβερνώντων για τις άλλες ασθένειες, χρησιμοποιήθηκαν δύο παραπλανητικά μέσα: το ένα ήταν η επικινδυνότητα του κορωνοϊού γιατί προκαλούσε το θάνατο των πασχόντων από άλλη νόσο και των ηλικιωμένων (των «ευπαθών») και το άλλο ήταν ότι «πανδημία του κορωνοϊού» ήταν η πιο επικίνδυνη για τη δημόσια υγεία από κάθε άλλη νόσο και, επομένως, έπρεπε το κράτος να στρέψει όλα τα μέσα πρόληψης και περίθαλψης των νοσούντων από τις άλλες ασθένειες για την καταπολέμηση της «πανδημίας». Έτσι, όλοι οι δικαιολογημένοι φόβοι του ανθρώπου συγχωνεύθηκαν σε έναν, ο οποίος έγινε δημόσιος πανικός. Αυτό δεν είναι μόνο προϊόν απλής λογικής, αλλά επιβεβαιώθηκε και επιστημονικά (από τις επιστήμες της ψυχολογίας και της ψυχιατρικής, και της στατιστικής).
ii. Κυρίαρχο, σχεδόν μοναδικό, θέμα καθημερινής ενημέρωσης, η τρομαχτική νόσος.
Όλα τα μεγάλα μέσα ενημέρωσης (ημερήσιος και εβδομαδιαίος τύπος, ραδιοτηλεοπτικά μέσα μεγάλης εμβέλειας και τα ελεγχόμενα από αυτά μικρότερα μέσα, καθώς και οι επίσημες ανακοινώσεις της πολιτικής ηγεσίας αποτελούσαν και αποτελούν μια συγχορδία διαρκούς (ολοήμερης, βραδινής και καθημερινής) ενημέρωσης σε πρώτη προτεραιότητα από κάθε άλλη είδηση.
iii.H μετατροπή των φόβων του ανθρώπου σε κοινωνικό πανικό.
Η συγχώνευση όλων των λογικών φόβων, που έχει από τη φύση του άνθρωπος για την προστασία του, σε έναν κυρίαρχο φόβο είχε το φυσικό αποτέλεσμα, ο φόβος αυτός να γίνει λογικά ανεξέλεγκτος κοινωνικός πανικός.
Γ. Η επιτυχία της «πολιτικής του τρόμου»
Τα βαθύτερα αίτια της επιτυχίας της μεθόδου της «πολιτικής του τρόμου» θα περιγράψομε σε άλλο πόνημα. Εδώ θα αναφέρομε την επιτυχία των αποτελεσμάτων της μεθόδου στην παρούσα κατάσταση που βρίσκεται η Χώρα μας.
- 1.Η εξασθένιση του ενδιαφέροντος της κοινωνίας για την πραγματικότητα.
Η μέθοδος του τρόμου, που εφαρμοζόταν πάντοτε από τους άνομους ηγέτες των λαών και έγινε τελευταία ευρύτερα γνωστή από το έργο της Ναόμι Κλάϊν «Το δόγμα του σοκ», εξασθένισε το ενδιαφέρον των πολιτών –μέχρι και την εξαφάνισή του από τη συνείδηση των ανθρώπων– για όλα τα ζητήματα που αφορούν την πραγματικότητα της κοινωνικής μας ζωής και όλες τις απαιτήσεις που έχομε ως άνθρωποι. Το τι χρειάζεται ο άνθρωπος για να ζήσει μια καλύτερη ποιότητα ζωής, που τον απασχολούσε πάντοτε και το ζητούσε καθημερινά –δεν έχει σημασία αν ήταν σωστό αυτό που ζητούσε ή όχι– έφυγε από το ενδιαφέρον του με τον πανικό που του δημιούργησε «η πολιτική του τρόμο». Ξέχασε, μάλιστα, και τη γνώση που είχε αποκομίσει από την παλιά εμπειρία του για το ψέμα και για την απάτη που προκαλούσε η τρομοκρατία και το «σοκ» του αστυνομικού κράτους.
- 2.Η εξαφάνιση του ενδιαφέροντος και της αγωνιστικότητας για τα μεγάλα ζητήματα της Ελλάδας και της Ελληνικής Κοινωνίας
α. Πριν από τη δεκαετία των «Μνημονίων» και τη διετία της «λοιμώδους θανατηφόρας πανδημίας του κορωνοϊού», όπως ονομάστηκε: τα καθημερινά προβλήματα της προσβολής της εθνικής μας κυριαρχίας και της εθνικής μας ταυτότητας, οι απειλές της Τουρκίας, το Κυπριακό, το Μακεδονικό, το Αιγαίο, τα ζητήματα της αιγιαλίτιδας ζώνης, της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ, τα ζητήματα αξιοποίησης του πλούτου του ελληνικού υπεδάφους και υποθαλάσσιου χώρου, τα γεωπολιτικά ζητήματα των αγωγών αερίου και γενικά της ενέργειας, τα προβλήματα της εθνικής μας οικονομίας και της οικονομικής ανάπτυξης, το σύστημα και η ποιότητα της εκπαίδευσης και γενικά όλα τα ζητήματα που αφορούν την κοινωνική ανάπτυξη και την ποιότητα ζωής, ήταν στο επίκεντρο του καθημερινού ενδιαφέροντος και της ενημέρωσης των ΜΜΕ και των πολιτικών ηγεσιών, καθώς και του διαλόγου, των πολιτικών αντιθέσεων και των αντιθέσεων των ομάδων συμφερόντων.
Από όταν άρχισε η πολιτική τρομοκρατία και ο πανικός για την οικονομική μας καταστροφή το 2010 και, πολύ περισσότερο, με τον πανικό της τρομοκρατίας για την υγεία από το 2020, όλα αυτά τα κρίσιμα και πραγματικά προβλήματα της Ελλάδας και των Ελλήνων πολιτών πέρασαν στη σκιά της ενημέρωσης και στη λήθη των πολιτών.
β. Το μόνο μεγάλο κοινωνικό και ευρύτερα ανθρώπινης ύπαρξης ζήτημα από το παρελθόν, το οποίο εξακολουθεί να προβάλλει το σύστημα εξουσία με στο πλαίσιο της «πολιτικής του τρόμου», είναι η προστασία του περιβάλλοντος ως παγκόσμιο πρόβλημα. Αυτή η προβολή σήμερα είναι δόλια. Και τούτο, γιατί το πράγματι σοβαρό αυτό πρόβλημα του πολιτισμού και της ύπαρξής μας, με τον τρόπο, μάλιστα, που προβάλλεται ως παγκόσμιο– είναι απόμακρο: δεν έχει, δηλαδή, άμεσα ορατές απειλές της προσωπικής ζωής μας και δεν έχει άμεσα ορατές ευθύνες και άμεσα ορατούς υπευθύνους. Έτσι, προβάλλεται αφενός για να στρέψει και αυτό, μαζί με τον πανικό, τα βλέμματα των ανθρώπων μακριά από τους υπευθύνους της κρίσης και της υποδούλωσης των λαών και τους εγκληματίες κατά της ανθρωπότητας και αφετέρου για να περάσει απαρατήρητα η όλη του διαχείριση στο απάνθρωπο υπερεθνικό κεφάλαιο της κρίσης.
Κλείνοντας, θεωρώ χρήσιμο, μετά τις παραπάνω κριτικές σκέψεις, να διευκρινίσω δύο πράγματα: Το ένα είναι ότι οι φορείς της εξουσίας σήμερα πράγματι υπερέβησαν το δόγμα του Μακιαβέλι της πολιτικής για την εξουσία, που εφαρμοζόταν μέχρι τελευταία –έστω και σε δεύτερη μοίρα– με κάποιες πράξεις και για το καλό της κοινωνίας.
Από το 2010, εγκαταλείφθηκε και αυτό το κοινωνικό και ανθρώπινο στοιχείο της πολιτικής. Επικράτησε η «πολιτική του τρόμου» που δημιούργησε το κοπάδι, το οποίο οδήγησε μέχρι το «μαντρί», βάζοντας ένα μεγάλο μέρος του μέσα, χωρίς, όμως, να μπορέσει να κλείσει πίσω το φράχτη. Το δεύτερο είναι η διευκρίνιση, αν οι παραπάνω κρίσεις είναι αισιόδοξες ή απαισιόδοξες.
Η Ιστορία μας διδάσκει ότι οι μεγάλες κρίσεις της ανθρώπινης κοινωνίας, όπως αυτή που περνάμε σήμερα, έχουν μακρά μεταβατική περίοδο, γιατί είναι κρίσεις μεταβολής του όλου κοινωνικού και πολιτικού συστήματος. Σήμερα ζούμε τη βαρβαρότητα, το οποίο δείχνει το παλιό που αισθάνεται το τέλος του και το οποίο, όμως, είναι πολύ βαθιά ριζωμένο στα συμφέροντα των ζώντων. Το μέλλον σύστημα για να διαμορφωθεί, απαιτεί νέες γενιές με γνώσεις που δεν υπάρχουν δεν υπάρχουν σήμερα. Γι’ αυτό, για να είμαστε αισιόδοξοι, δεν πρέπει να είμαστε εγωιστές και να θέλομε να ζήσομε εμείς το νέο σύστημα. Το νέο σύστημα δε θα το δει η δική μας εποχή. Θα το δει σίγουρα η επόμενη. Μπορούμε, όμως, να δούμε πολλές βελτιώσεις, αν παλέψομε με το παρόν με «τόλμη και αρετή». Πάνω σ’ αυτές τις διευκρινίσεις, το πιο ολιγόχρονο αισιόδοξο μήνυμα το έχει πει ο λαός με την παροιμία «ο κλέφτης και ο ψεύτης τον πρώτο χρόνο χαίρονται». Αυτή τη σοφή παροιμία θα την μετέφερα σήμερα κάπως έτσι:
Ο τσέλιγκας και οι τσοπάνοι του πρέπει να ξέρουν ότι ο Άνθρωπος ποτέ δε μένει μέσα στο μαντρί, αν τον βάλουν με το ζόρι! Ο Άνθρωπος ποτέ δε γίνεται σκέτο ζώο! Οι τσελιγκάδες και οι τσοπάνηδες πάντα θάβονται στο μαύρο χώμα της Ιστορίας.
Κύθηρα, 16.1.2022
