ΠΑΤΕΡΙΚΑ
(Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, Ομιλ. ΙΔ΄εις το κατά Ματθαίον)
«Το
μεν ουν άμεινον, το μηδέ όλως αμαρτάνειν, το δε μετ’ εκείνο, το
αμαρτάνοντας αισθάνεσθαι και διορθούσθαι. Ει δε μη τούτο έχοιμεν, πώς
δεηθησόμεθα του Θεού και άφεσιν αιτησόμεθα αμαρτημάτων, οι τούτων μηδένα
ποιούμενοι λόγον; Όταν γαρ συ αυτός ο πεπλημμεληκώς μηδέ αυτό τούτο,
ότι ήμαρτες, ειδέναι εθέλης, υπέρ ποίων παρακαλέσεις τον Θεόν
πλημμελημάτων; Υπέρ ων ουκ οίδας; και πώς είση της ευεργεσίας το
μέγεθος; Ειπέ τοίνυν σου τα πλημμελήματα κατ` είδος, ίνα μάθης τίνων
λαμβάνεις συγχώρησιν, ίν` ούτως ευγνώμων γένη περί τον ευεργέτην…
Προσέλθωμεν
τοίνυν αυτώ, και νυν, παρακαλέσωμεν ίνα σφίγξη την ψυχήν ημών
παραλελυμένην και τα βιωτικά αφέντες πάντα, των πνευματικών μόνον
ποιώμεθα λόγον. Ει δε και τούτων αντέχη, μετ` εκείνα και αυτών φρόντιζε.
Μηδ’ ότι ουκ αλγείς αμαρτάνων καταφρόνει, αλλά δι` αυτό μεν ουν τούτο
μάλιστα στέναξον, επειδή ουκ αισθάνη της οδύνης των πλημμελημάτων. Ου
γαρ παρά το μη δάκνειν την αμαρτίαν τούτο γίνεται, αλλά παρά το
αναίσθητον είναι την πλημμελούσαν ψυχήν».
Νεοελληνική
απόδοση: Το καλύτερο βέβαια είναι να μην αμαρτάνει καθόλου ο άνθρωπος,
αλλά μετά από αυτό (το οποίο είναι σχεδόν αδύνατο), αφού αμαρτάνει, να
έρχεται σε συναίσθηση και να διορθώνεται. Αν δε, δεν είχαμε αυτήν την
δυνατότητα, πώς θα παρακαλούσαμε τον Θεό και θα ζητούσαμε την συγχώρηση
των αμαρτιών μας, αφού δεν θα ασχολούμασταν και δεν θα κάναμε καμιά
αναφορά σ’ αυτά; Διότι, όταν εσύ ο ίδιος που αμάρτησες, δεν θέλεις να
ξέρεις ούτε καν αυτό, το ότι αμάρτησες, για ποιες αμαρτίες θα
παρακαλέσεις τον Θεό; Γι` αυτές που δεν γνωρίζεις; Και πώς θα
αντιληφθείς το μέγεθος της ευεργεσίας; Εξομολογήσου, λοιπόν, τις
αμαρτίες σου μια μια και ξεχωριστά, για να μάθεις για ποια πράγματα
παίρνεις την συγχώρεση και έτσι να δείξεις και την ευγνωμοσύνη σου προς
τον ευεργέτη σου…
Ας
προσέλθουμε λοιπόν προς αυτόν έστω και τώρα και να τον παρακαλέσουμε να
συνεφέρει την ψυχή μας, η οποία έχει παραλύσει από την αμαρτία και,
αφού αφήσουμε στην άκρη όλα τα θέματα της καθημερινότητας, να
ασχολούμαστε και να συζητάμε μόνο για τα πνευματικά. Και αν έχουμε την
δύναμη να αντέξουμε να το κάνουμε αυτό, μετά ας φροντίσουμε και για
εκείνα. Ούτε βέβαια να υποβαθμίζεις και να περιφρονείς αυτό, το ότι
αμαρτάνεις, επειδή δεν νιώθεις πόνο ψυχικό. Αλλά γι’ αυτό στέναξε και
κλάψε περισσότερο, επειδή δεν νιώθεις τον πόνο που προκαλούν οι
αμαρτίες. Και γνώριζε πως αυτή η αναισθησία συμβαίνει, όχι επειδή δεν
κρύβει πραγματικό πόνο μέσα της η αμαρτία, αλλά επειδή μάλλον η
αμαρτάνουσα ψυχή βρίσκεται σε κατάσταση αναισθησίας.
Απόδοση στην Νεοελληνική – Επιμέλεια:
Σάββας Ηλιάδης
Δάσκαλος
Κιλκίς, 3-12-2021
