Πολλοὶ εἶναι ἐκεῖνοι, καλοί μου φίλοι, ποὺ μιλᾶνε σήμερα γιὰ τὴν ὡριμότητα. Γιὰ τὸν πλοῦτο, τὸ μεγαλεῖο καὶ τὴ γοητεία της. Εἶναι ὅπως ἐκεῖνο τὸ φροῦτο τὸ ὥριμο, τὸ γευστικότατο, τὸ γλυκύτατο, τὸ τόσο ἀπολαυστικό. Ποὺ δὲν ἔχει καμμιὰ σχέση μὲ τὸ ἄγουρο, τὸ ξινὸ καὶ τὸ στυφό!
Ἔρχονται στιγμὲς ποὺ τὴν ἀποζητᾶμε ὅλοι τὴν ὡριμότητα. Ἔρχονται στιγμὲς ποὺ ὅλοι μας καταλαβαίνουμε πόσο μᾶς λείπει. Ὁ ὥριμος ἄνθρωπος, ἰδιαίτερα δὲ ὁ ὥριμος νέος, ὅπως καὶ νὰ τὸ κάνουμε, εἶναι ξεχωριστός. Ζεῖ στὸ μεγαλεῖο. Μὲ τὶς σκέψεις του, τὰ λόγια του, τὶς πράξεις του, τὶς ἐπιλογές του. Καὶ μὲ τὸ παράδειγμά του. Εἶναι κόσμημα καὶ διαμάντι. Τὸ καταφύγιο ὅλων. Ἀντίθετα τὸν ἀνώριμο, ὅλοι τὸν ἀποφεύγουν. Ὡς μὴ ἔχοντα κάτι νὰ τοὺς προσφέρει!
* * *
Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος γράφει στὸν συνεργάτη καὶ προσφιλῆ του μαθητὴ Τιμόθεο: «Μηδείς σου τῆς νεότητος καταφρονείτω» (Α΄ Τιμ. δ, 12), δηλαδὴ κανεὶς νὰ μὴ σὲ καταφρονεῖ, ἐπειδὴ εἶσαι νέος!
Καὶ γιατί καταφρονεῖ κανεὶς (δηλαδὴ περιφρονεῖ ἔντονα, ἀδιαφορεῖ τελείως καὶ δὲν ἐκτιμᾶ καθόλου) ἕνα νέο; Ἐπειδὴ συνήθως αὐτὸς ἐνεργεῖ ἀπερίσκεπτα, παρορμητικά, χωρὶς σοβαρότητα καὶ φρόνηση. Καὶ μὲ δύο λόγια ἐπειδὴ εἶναι ἀνώριμος!
Ἔτσι, ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, θέλει τὸν μαθητή του τὸν Τιμόθεο, ποὺ ἦταν νεώτατος, νὰ τὸν διακρίνει πάντοτε ἡ ὡριμότητα, τὴν ὁποία ἤδη εἶχε!
Στὴν οὐσία ἐκεῖνο ποὺ τὸν συμβουλεύει εἶναι νὰ μὴ χάσει ποτὲ τὴν ὡριμότητά του, ποὺ εἶναι τόσο ἀπαραίτητη ὄχι μόνον γιὰ τὸν ἴδιο, ἀλλὰ καὶ γιὰ τὴν ἴδια τὴν Ἐκκλησία, τὴν ὁποία ἤδη μὲ μεγάλη ἀφοσίωση ὑπηρετοῦσε.
Γι’ αὐτὸ καὶ στὴ συνέχεια τοῦ ζητᾶ τὸ ἑξῆς: «… Ἀλλὰ τύπος γίνου τῶν πιστῶν ἐν λόγῳ, ἐν ἀνατροφῇ, ἐν ἀγάπῃ, ἐν πνεύματι, ἐν πίστει, ἐν ἁγνείᾳ» (Α΄ Τιμ. δ, 12). Δηλαδή, νὰ γίνεις παράδειγμα γιὰ τοὺς πιστοὺς μὲ τὴν ὁμιλία, μὲ τὴ συμπεριφορά, μὲ τὴν ἀγάπη, μὲ τὸ πνεῦμα, μὲ τὴν πίστη, μὲ τὴν ἁγνότητα. Πραγματικὰ τί πλοῦτο δίνει ἡ ὡριμότητα σ’ αὐτὸν ποὺ τὴν ἔχει!
Ἀξίζει νὰ τονιστεῖ ὅτι ὁ Τιμόθεος ἦταν πολὺ νέος. Γνώρισε τὸν Ἀπ. Παῦλο, ὅταν ἦταν ἀκόμη ἔφηβος, τότε ποὺ πῆγε γιὰ πρώτη φορά νὰ κηρύξει στὰ μέρη του, στὴ Λυκαονία. Ἐγκατέλειψε ἀμέσως τὴν εἰδωλολατρία κι ἔγινε Χριστιανός. Νάτη ἡ πρώτη πράξη ὡριμότητας ἐκ μέρους του!
Καὶ δὲν ἀρκέστηκε σ’ αὐτό. Ἔγινε ἀφοσιωμένος συνεργάτης τοῦ Ἀπ. Παύλου. Τὸν ἀκολούθησε στὶς περιοδεῖες του, ἀνέλαβε τὶς λεπτὲς ἀποστολὲς ποὺ τοῦ ἀνέθεσε (ἤδη μνημονεύεται σὲ ἕξι ἐπιστολὲς τοῦ Ἀπ. Παύλου), ἦταν μαζί του ἀκόμη κι ὅταν φυλακίστηκε στὴ Ρώμη. Μάλιστα στὴν Ἔφεσο ὁ Ἀπ. Παῦλος τὸν ἄφησε νὰ προστατεύει τοὺς πιστοὺς ἀπὸ τὶς ἑτεροδιδασκαλίες, ἂν καὶ ἦταν ὅπως εἴπαμε νεώτατος. Ἐπιπλέον νεώτατο τὸν χειροτόνησε πρῶτο ἐπίσκοπο Ἐφέσου. Ὕστερα, νεώτατος ἐπίσης, μαρτύρησε γιὰ τὸν Χριστό. Καὶ ποιὸς τὸν διαδέχθηκε ὡς ἐπίσκοπο στὴν Ἔφεσο; Ὁ ἴδιος ὁ Ἀπόστολος καὶ Εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης!
Δὲν εἶναι τυχαῖο ποὺ ὁ Ἅγιος Συμεὼν ὁ Μεταφραστὴς τὸν ἀποκαλεῖ «χορηγὸ θαυμάτων, χαρίτων ταμία, θησαυρὸ ἀκένωτο, πλοῦτο μὴ δαπανώμενο». Πτυχὲς τῆς ὡριμότητας ὅλα τους!
Ἀλλὰ τὴν ἴδια ὡριμότητα διαπιστώνει κανεὶς καὶ στὸ πλῆθος τῶν νέων σὲ ἡλικία Ἁγίων καὶ μάλιστα ὅλων τῶν νέων σὲ ἡλικία μαρτύρων ποὺ γνωρίζουμε! Εἶναι κατάμεστα τὰ συναξάριά τους ἀπ’ αὐτὸ τὸ μεγαλεῖο τῆς ὡριμότητάς τους. Ναί!
Ἐπιπλέον οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας χρησιμοποιοῦν καὶ τὸν ὅρο «παιδογέρων»! Μὲ τὸν ὁποῖο ἐννοοῦν τὸν ἄνθρωπο ἐκεῖνο, ὁ ὁποῖος, ἐνῷ εἶναι πολὺ νέος, ὡς καὶ παιδὶ ἀκόμη, σκέφτεται καὶ ἐνεργεῖ τόσο σοβαρά, τόσο ὥριμα καὶ τόσο ὑπεύθυνα, ὅσο ἕνας σοφὸς γέροντας.
* * *
Σήμερα ὅλοι οἱ εἰδικοί, ὅπως οἱ ψυχολόγοι γιὰ παράδειγμα, μιλᾶνε γιὰ τὴν ἀνωριμότητα τῆς ἐφηβείας καὶ τῶν ἐφήβων, τὴν ὁποία τὴν δικαιολογοῦν καὶ τὴν ἀποδίδουν στὸν ψυχισμό τους.
Πολλοὶ δέ, ταυτίζουν τὴν ὡριμότητα μὲ τὰ γηρατειά. Τότε ποὺ ἔχει κανεὶς ὅλων τῶν εἰδῶν τὶς ἐμπειρίες, οἱ ὁποῖες εἶναι – ὅπως ὑποστηρίζουν – λίαν ἀπαραίτητες γιὰ νὰ φθάσει κανεὶς στὴν ὡριμότητα! Γι’ αὐτὸ καὶ λένε ὅτι «τὰ γεράματα εἶναι τὸ πολὺ ἀκριβὸ τίμημα ποὺ πληρώνουμε, γιὰ ν’ ἀποκτήσουμε ὡριμότητα». Ἢ ὅτι «πολλὰ πράγματα ἔρχονται στὴν πορεία κι ἕνα ἀπ’ αὐτὰ εἶναι καὶ ἡ ὡριμότητα». Μάλιστα εἶναι παγιωμένη ἡ ἀντίληψη τοῦ «πρέπει νὰ πάθεις, γιὰ νὰ μάθεις»!!
Ὅμως παραδείγματα ὅπως αὐτὰ ποὺ ἀναφέραμε ἀποδεικνύουν ὅτι καὶ οἱ νέοι μποροῦν νὰ εἶναι ὥριμοι καὶ μάλιστα χωρὶς τὶς μεγάλες ἐμπειρίες καὶ βέβαια ἐκεῖνες τὶς κακὲς καὶ τὶς ἁμαρτωλές. Βλέπετε ἡ ὡριμότητα εἶναι ὁ φωτισμὸς τοῦ Θεοῦ στὴ ζωή μας, χάρισμα κι αὐτὸ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.
Ἐπιπλέον ἔχει ἀποδειχθεῖ ἀπ’ τὴν ἴδια τὴ ζωή, ὅτι ἡ λεγόμενη «ὥριμη ἡλικία» δὲν σημαίνει ὅτι ἔχει ὁπωσδήποτε καὶ τὸ μεγαλεῖο αὐτὸ τῆς ὡριμότητας, πέραν τοῦ ὅτι πολλοὶ ἐνήλικες θεωροῦν πὼς εἶναι ἀκόμη ἔφηβοι καὶ δροῦν κάτω ἀπ’ αὐτὴ τὴν ἀντίληψη. Μὲ ἔργα πολλὲς φορὲς ἀνήκουστα! Ὅπως εἶναι κι ἐκεῖνοι ποὺ κάνουν τὰ πάντα, γιὰ νὰ φαίνονται νέοι, ὥς καὶ ἔφηβοι ἀκόμη, ἀποκαλύπτοντας ἔτσι τὴν πλήρη ἀνωριμότητα, ἀπ’ τὴν ὁποία διακατέχονται!!
Ὁπωσδήποτε οἱ ἐμπειρίες εἶναι διδακτικές. Μόνο πού, καὶ πάλι, ἀπαιτεῖται ὡριμότητα, γιὰ νὰ διδαχθεῖ κανεὶς ἀπ’ αὐτές. Καὶ ἀσφαλῶς δὲν εἶναι ἀπαραίτητο «νὰ πάθει κανείς, γιὰ νὰ μάθει»!
Ἀλλὰ μήπως εἶναι τὸ ἴδιο ὥριμα ὅλα τὰ ἄτομα τῆς ἴδιας ἡλικίας καὶ στὸν ἴδιο βαθμό! Ἢ ὅτι διδάσκονται ὅλοι τὸ ἴδιο ἀπ’ τὰ λάθη καὶ τὰ παθήματά τους!
Τὰ χρόνια ἀπὸ μόνα τους δὲν μᾶς κάνουν ὁπωσδήποτε σοφούς! Μπορεῖ νὰ μᾶς κάνουν πολυμαθέστερους, ὄχι ὅμως καὶ ὡριμότερους. Περισσότερο μᾶς δίνουν εὐκαιρίες, καὶ μάλιστα εὐκαιρίες ὡριμότητας, ὅπως θὰ τὶς λέγαμε, προκειμένου νὰ τὶς ἀξιοποιήσουμε γιὰ τὸ καλύτερο, τὸ ἀνώτερο καὶ τὸ μεγάλο.
Θέλετε νὰ δοῦμε καὶ κάποιες ἀκόμη ἐκφάνσεις τῆς ὡριμότητας; Ὅπως πολὺ σωστὰ εἶπαν, ὥριμος εἶναι ἐκεῖνος ποὺ ἐγκαταλείπει μία λανθασμένη παλιὰ πεποίθηση, ἐκεῖνος ποὺ εὐχαρίστως ἀκούει μία παρατήρηση, ἐκεῖνος ποὺ παραδέχεται τὶς ἐλλείψεις του, ἐκεῖνος ποὺ ἀναγνωρίζει τὰ ἐλαττώματά του, ἐκεῖνος ποὺ συνέρχεται ἀπὸ ἕνα χτύπημα, ἐκεῖνος ποὺ δέχεται μία κριτική, ἐκεῖνος ποὺ παίρνει μαθήματα ἀπὸ τὰ παθήματά του, ἐκεῖνος ποὺ ἀναγνωρίζει τὰ λάθη του.
Ἆραγε ὅλα αὐτὰ γιατί δὲν μπορεῖ νὰ τὰ κάνει ἕνας νέος; Γιατί τὰ κατορθώνει μόνο ἕνας γέροντας, ἂς ποῦμε; Καὶ γιατί αὐτὰ εἶναι θέμα ἡλικίας;
* * *
Ὅπως καὶ νὰ τὸ κάνουμε, παιδιά, ἡ ὡριμότητα εἶναι τὸ ἀνώτερο σημεῖο, στὸ ὁποῖο μπορεῖ νὰ φθάσει κανείς. Καὶ τί μεγαλεῖο νὰ τὸ ἔχει κατορθώσει αὐτὸ ἤδη ἀπὸ νέος! Νὰ βρίσκεται, δηλαδή, στὴν πιὸ ψηλὴ κορυφή! Τὰ ὕψη εἶναι ὁπωσδήποτε γοητευτικά, πολὺ περισσότερο δὲ ἐκεῖνοι ποὺ βρίσκονται καὶ ζοῦν σ’ αὐτά. Καὶ τὸ πετυχαίνει κανεὶς αὐτό, ὅταν ἀγωνίζεται νὰ μοιάσει στὸν Ὕψιστο, δηλαδὴ στὸν Χριστό.
