Τετάρτη 4 Αυγούστου 2021

Θάνατος στην αμαρτία δια της μετανοίας!

Ο Μακαριστός Επίσκοπος Αυγουστίνος Καντιώτης για τον Άγιο Αυγουστίνο |  Άγιος Αυγουστίνος ο Επίσκοπος Ιππώνος και η Μητέρα αυτού Αγία Μόνικα 

Του Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αυγουστίνου Καντιώτου

Ὁ ἄνθρωπος, ἀγαπητοί μου, πλάστηκε ἀ­πὸ τὸ Θεὸ γιὰ νὰ ζῇ εὐτυχισμένος. Κι ὅ­σο ἔμενε προσ­­ηλωμένος στὸ ἅγιο θέλημά του ἦ­ταν ὄντως εὐτυχισμένος. Ζοῦ­σε μέσα στὸν παράδεισο. Ἐκεῖ τὰ εἶχε ὅ­λα ἄ­φθονα· δὲν ὑ­πῆρ­χαν οὔτε κόποι γιὰ τὴ συντήρησί του, οὔ­τε μικρόβια καὶ ἀσθένειες, οὔτε ὁ θάνατος. Ὅταν ὅμως ἀθέτησε τὴν ἐν­τολὴ τοῦ Θεοῦ, ὅ­­ταν δηλαδὴ ἔπεσε στὴν ἁ­μαρτία, τότε ἐκδι­ώχθη­κε ἀπὸ ἐκεῖνο τὸν ἰδανικὸ τόπο τῆς χα­ρᾶς καὶ εὐτυχίας, καὶ βρέθηκε στὴ γῆ αὐτὴ τοῦ μόχθου καὶ τοῦ πόνου, τῶν στεναγμῶν καὶ τῶν θρήνων. Ἐδῶ ἡ ζωή του ἄλλαξε ῥιζικά. Τὸ γεγονὸς αὐ­τὸ στὴν ἐκκλησιαστικὴ καὶ θεολογι­κὴ γλῶσσα λέγεται πτῶσις τοῦ ἀνθρώπου.

Μετὰ τὴν πτῶσι μαζὶ μὲ τὴν ἁμαρτία μπῆ­καν πλέον στὴ φύσι καὶ στὴ ζωὴ τῶν θνητῶν ὅλα τὰ κακά. Στὸ ἑξῆς ἰσχύει ἡ παν­­­ανθρώπινη καὶ διαχρονικὴ διαπίστωσι, ὅτι τὴν ἁ­­μαρ­τία, ἀργὰ ἢ γρήγορα, ἀκολουθεῖ πάν­τοτε ἡ δυσ­τυχία· ὅπου ἁμαρτία, ἐ­κεῖ καὶ δυστυχία.

Καὶ ποιά εἶ­νε τὰ κακὰ ποὺ μπῆκαν στὴ ζωὴ μετὰ τὴν πτῶσι; Εἶνε ὁ ἀγωνιώδης κόπος, ἡ ἀγ­χώδης ταλαιπωρία, ἡ φθορὰ ποὺ φέρνει τὶς ποικίλες ἀ­σθένει­ες στὸ σῶμα, τὰ γηρατειά, καὶ τέλος ὁ πικρὸς θάνατος. Μεγάλη δυσ­κολία τῆς ζωῆς εἶνε ὅτι ἡ φύσις ἀγρίεψε. Ἀπέναν­τι στὸν ἀντάρτη ἄνθρωπο, ποὺ ἐνῷ ὁ Θεὸς τὸν ἔ­κανε βασιλιᾶ τῆς γῆς αὐτὸς σήκωσε κεφάλι κα­τὰ τοῦ Εὐ­εργέτου, δικαίως μὲ τὴ σειρά της σήκωσε ἀνταρσία ἡ φύσις. Πρὸ τῆς πτώσε­ως ὅλα ἦ­ταν ἥμερα, φιλικά, ὑπηρετικά· μετὰ τὴν πτῶ­­σι ἔγιναν δύστροπα, ἀπαιτεῖται φροντίδα γιὰ νὰ μποῦν στὴν ὑπηρεσία του. Τὰ ζῷα συχνὰ τὸν ἀ­ποφεύγουν, τὸν φοβοῦνται· ὡρισμέ­να ὅ­μως κάνουν αὐτὸν νὰ φοβᾶται καὶ τὸν ἀ­πειλοῦν (λιοντάρια, τίγρεις, φίδια). Ἐπαναστατοῦν κατὰ τοῦ ἐπαναστάτου. Κι αὐτὴ ἀ­κόμα ἡ γῆ ποὺ πατοῦν τὰ πόδια του ἀγρίεψε· ὁ Δη­μιουργὸς τῶν ὅλων τὴν ἄφησε τώρα νὰ βγάλῃ ἀγ­κάθια καὶ τριβόλια· στὸ ἑξῆς ὁ ἄν­θρωπος πρέπει νὰ κοπιάζῃ πολὺ γιὰ νὰ κερδίζῃ τὸ καθημερινό του ψωμί.
Ἀπὸ ποῦ προῆλθαν ὅλα αὐτὰ τὰ κακά; Πη­γὴ ὅ­λων εἶνε μία, ἡ ἁμαρτία. Μπορεῖ νὰ κλεί­σῃ ἡ πηγὴ αὐτή; Ἂν μπορέσῃ, τότε ἔπαυσαν ὅλα τὰ κακά. Ὅτι αὐτὸ εἶνε ἀλήθεια μποροῦ­με νὰ τὸ δοῦμε σὲ πολλὲς περιπτώσεις. Ἀφήνον­τας ὅμως τὶς ἄλλες ἔχουμε μπροστά μας τώρα μία περίπτωσι· αὐτὴν ποὺ ἀναφέρει τὸ ἱερὸ εὐαγγέλιο σήμερα. Τί μᾶς λέει λοιπόν;

* * *

Ζοῦσε στὴν Καπερναοὺμ τῆς Γαλιλαί­ας, ἕ­νας νέος. Ἀρχικὰ ἦταν ὑγιής, χα­ρὰ τοῦ σπιτιοῦ του. Ἀλλὰ στὰ χρόνια τῆς νεανικῆς ζωηρό­τητος ξέφυγε, ἔπεσε στὴν ἁμαρτία καὶ ἔζησε μὲ ἀσωτία. Διασκεδάσεις – ξενύχτια – γυναῖκες – πιοτό, αὐ­τὰ τοῦ σακάτεψαν τὴν ὑγεία. Καὶ κα­­θὼς τὸ κακὸ συνεχιζόταν, τὸ κορμί του παρέ­λυσε κ᾽ ἔπεσε πιὰ στὸ κρεβάτι. Τί δυστυχία, αὐτὸς ὁ ἀ­ετός, τώρα νὰ μὴ μπορῇ νὰ κουνη­θῇ! Ἔμενε ἀκίνητος· ὅπως ἕνα ἄγαλμα ἐὰν δὲν τὸ μετακινήσουν μένει ἀσάλευτο, ἔτσι κι αὐ­τὸς ἐὰν δὲν τὸν βοηθοῦσε κάποιος δὲν μπο­ροῦσε νὰ σαλέψῃ ἀπὸ τὴ θέσι του.
Ἔμεινε χρόνια στὸ κρεβάτι. Στὸ μεγάλο ἐ­κεῖνο διάστημα ἔνιωσε πόσο μεγάλο κακὸ εἶ­νε ἡ ἁμαρτία. Τότε τὴ σιχάθηκε καὶ τὴ μίση­σε. Ἄχ –θά ᾽λεγε ἐκεῖ στὸ κρεβάτι– τί μοῦ ἔ­κανε ἡ ἁμαρτία! ἤμουν γερὸς καὶ καθαρὸς σὰν τὸ χιόνι, καὶ κατάντησα ἄχρηστος καὶ μαῦ­ρος σὰν τὸν κόρακα· ἤμουν ἕνα δυνατὸ παλλη­κάρι, κ᾽ ἔμεινα ἕνα ἐρείπιο· ἤμουν ἡ χαρὰ καὶ τὸ στήριγμα τοῦ σπιτοῦ μας, καὶ ἔγινα ἡ θλῖψι ὅλων ὅσοι μ᾽ ἀγαποῦν…
Αὐ­τὰ σκεπτόταν πάνω στὸ κρεβάτι του ὁ παράλυτος. Εἶχε πλέον μετανοήσει βαθειά· εἶχε μισήσει τὸ ἁμαρτωλὸ παρελθόν του, ἤ­θελε μιὰ ἄλλη ζωή, καθαρὴ καὶ εἰρηνική.
Ἄκουσε τότε γιὰ τὸν Ἰησοῦ τὸ Ναζωραῖο καὶ γιὰ τὶς θεραπεῖες ποὺ ἔκανε. Ἕνα πρωὶ λοι­πὸν εἶπε ἀποφασιστικὰ στοὺς δικούς του· –Θέλω νὰ μὲ πᾶτε κοντὰ στὸ μεγάλο Για­τρό. –Ποιός εἶνε, παιδί μου, αὐτὸς ὁ Γιατρός; τὸν ρώτησαν. Κι αὐτὸς τοὺς εἶπε· –Ὁ Ἰ­η­σοῦς Χριστός· ἀκούω ὅτι αὐτὸς ἔχει τὴ δύναμι νὰ θεραπεύῃ σώματα καὶ ψυχές. Γρήγορα βρέθηκαν τέσσερις φί­­λοι πρό­θυμοι νὰ βοηθήσουν. Τὸν σηκώνουν ὅπως ἦ­ταν μὲ τὸ κρεβάτι καὶ τὸν πηγαίνουν ἐκεῖ ποὺ δίδασκε ὁ Χριστός.
Ὁ Κύριος, ὡς καρδιογνώστης –βλέπει τὴν καρδιά μας ὅπως ἐμεῖς βλέπουμε τὸ πρόσωπο τῶν ἄλλων–, ὡς καρδιογνώστης λοιπὸν εἶ­δε τὴ μετάνοια τοῦ παραλύτου γιὰ τὶς ἁμαρτί­ες τῆς νεότητός του, εἶ­δε τὴν πίστι του σ᾽ αὐ­τόν, εἶδε καὶ τὴν πίστι καὶ τὴν καλωσύνη καὶ τῶν φίλων ποὺ τὸν εἶ­χαν μεταφέρει, καὶ μὲ τὴ γλυκειά του φωνὴ τοῦ λέει· –Παιδί μου, ἔχε θάρρος: σοῦ συγχωρῶ τὶς ἁμαρτίες σου» (Ματθ. 9,2).
Δὲν προχωροῦμε πιὸ κάτω· ἂς μείνουμε στὸ σημεῖο αὐτό.

* * *

Αὐτὸς ὁ λόγος, ἀδελφοί μου, «Σοῦ συγχω­ρῶ τὶς ἁμαρτίες σου», εἶνε ἡ πιὸ γλυκειὰ φω­νὴ τοῦ Κυρίου. Αὐτὴ ἡ συγχώρησις εἶνε ἡ πιὸ μεγάλη δωρεὰ ποὺ κάνει ὁ Χριστὸς στὸν ἁ­μαρτωλὸ ἄνθρωπο. Καὶ οἱ ἄλλες δωρεές του εἶνε μεγάλες, μὰ μπροστὰ σ᾽ αὐτὴν εἶνε μικρές. Πῶς νὰ σᾶς δείξω τὸ μεγαλεῖο της;
Δωρεὰ εἶνε νὰ εἶσαι φυλακισμένος ἰσόβια μέσα σὲ μιὰ σκοτεινὴ φυλακή, ἐκεῖ νὰ κινδυνεύῃς νὰ σαπίσῃς, καὶ αἴφνης νὰ ἔρθῃ ἕνας βα­σιλιᾶς, ν᾽ ἀνοίξῃ τὴ φυλακή σου καὶ νὰ σοῦ πῇ· Σὲ ἀποφυλακίζω, εἶσαι ἐλεύθερος! Δωρεὰ εἶνε αὐτή· ἀλλὰ πιὸ μεγάλη εἶνε ἡ ἄ­φεσις, ἡ συγχώρησις τῶν ἁμαρτιῶν μας. Γιατί; Διότι ἡ ἁμαρτία εἶνε ἡ χειρότερη φυλακὴ στὸν κόσμο αὐ­τόν. Ἐκεῖνος ποὺ μετανοεῖ κι ἀκούει τὸ «Τέ­κνον· ἀφέωνταί σοι αἱ ἁμαρτίαι σου» (ἔ.ἀ.), αὐ­τὸς ἀπελευθερώνεται ἀπὸ τὸ Χριστό.
Δωρεὰ εἶνε νὰ εἶσαι χρεωμένος, νὰ ἔχῃς βάλει ὑποθήκη τὸ σπίτι, τὸ χωράφι, τὸ κατάστημά σου, νά ᾽νε ἕτοιμοι οἱ δανεισταί σου νὰ σὲ πετάξουν στὸ δρόμο, καὶ αἴφνης νὰ ἔρθῃ κάποιος καὶ νὰ σοῦ πῇ· Ἀδερφέ μου, ἐγὼ ἀναλαμβάνω νὰ πληρώσω ὅλα τὰ χρέη σου! Ἀν­έλπιστη θὰ σοῦ φανῇ ἡ χειρονομία του καὶ μεγάλη θὰ εἶνε ἀσφαλῶς ἡ χαρά σου. Ἀλλὰ νὰ ξέρῃς ὅτι πιὸ μεγάλη εἶνε ἡ δωρεὰ ποὺ σοῦ κάνει ὁ Χριστὸς ὅταν σὲ συγχωρεῖ. Γιατί; Διότι ἡ ἁμαρτία εἶνε τὸ βαρύτερο χρέος· καὶ τὸ χρέος αὐ­τὸ μόνο Ἐκεῖνος μπορεῖ νὰ τὸ πληρώ­σῃ. Καὶ τὸ πλήρωσε. Πῶς; Μὲ τὸ ἴδιο τὸ αἷμα του ἐκεῖ στὸ βράχο τοῦ Γολγοθᾶ. Ὅ­ποιος γονατί­ζει μετανοημένος ἐμπρὸς στὸ σταυρό, ἀκούει αὐτὸ ποὺ ἄκουσε ὁ παράλυτος· Παιδί μου, οἱ δαίμονες σὲ ἔχουν χρεωμένο μὲ ἑκατομμύρια, ἐγὼ ὅμως σοῦ τὰ διαγράφω!
Δωρεὰ εἶνε νὰ εἶσαι ἄρρωστος στὸ κρεβά­τι, νὰ ἔχῃς ξοδέψει μιὰ ὁλόκληρη περιουσία σὲ γιατροὺς καὶ φάρμακα χωρὶς ὡστόσο νὰ βρῇς γιατρειὰ καί, ἐνῷ κινδυνεύεις νὰ πεθά­νῃς, αἴφνης νὰ ἔρθῃ ἕνας καὶ νὰ σοῦ πῇ· Ἐγὼ σὲ θεραπεύω, σήκω ἀμέσως ἐπάνω, δὲν ἔχεις τίποτε! Μὲ τέτοια θεραπεία ἡ χαρά σου θά ᾽νε βέβαια ἀπερίγραπτη. Ἀλ­λά, ἀ­δελφέ μου, ἡ ἄ­φεσι τῶν ἁμαρτημάτων ποὺ χαρίζει ὁ Χριστὸς εἶνε δῶρο πιὸ μεγάλο. Γιατί; Διότι ἡ ἁμαρτία, ὡς ἀσθένεια τῆς ἀθάνατης ψυχῆς, εἶνε πιὸ βαρειὰ ἀπὸ τὶς ἀ­σθένειες τοῦ σώματος (καρκίνο, φθίσι κ.τ.λ.)· καὶ τὴν ἀ­σθένεια τῆς ἁμαρτίας τὴ θεραπεύει μόνο Αὐτός, κανείς ἄλλος.

* * *

Ὁ Χριστός, ἀγαπητοί μου, ὅπως βλέπουμε στὸ σημερινὸ εὐαγγέλιο, δὲν θεραπεύει μόνο τὴν ψυχή, θεραπεύει καὶ τὸ σῶμα. Ἡ ψυχὴ ὅμως ἔχει τὴν προτεραιότητα· γι᾽ αὐτὸ πρῶτα θεράπευσε τὴν ψυχὴ τοῦ παραλυτικοῦ μὲ τὴ συγχώρησι τῶν ἁμαρτιῶν, καὶ κατόπιν τοῦ χάρισε τὴν ὑγεία τοῦ σώματος· ἀμέσως, χωρὶς φάρμακα, χωρὶς ἐγχείρησι, χωρὶς πόνο καὶ αἵματα, μόνο μ᾽ ἕ­να λόγο. Μιὰ ἐντολὴ ἔδωσε· Σήκω πάνω, πάρε τὸ κρεβάτι σου καὶ πήγαι­νε στὸ σπίτι σου (βλ. ἔ.ἀ. 9,6). Καὶ ὤ τοῦ θαύματος! μπρο­­στὰ σὲ ὅ­λους ὁ κατάκοιτος σηκώθηκε, πῆρε στὸν ὦμο τὸ κρεβάτι του, καὶ μὲ χαρὰ ἔτρεξε στοὺς δρόμους δοξάζοντας τὸν Κύριο.
Ὁ Κύριος, λοιπόν, δὲν ἀδιαφορεῖ καὶ γιὰ τὶς ὑλικὲς καὶ σωματικὲς ἀνάγ­­κες, προηγοῦνται ὅμως οἱ ἀνάγκες τῆς ψυ­χῆς. Ἑ­πομένως κ᾽ ἐ­μεῖς ἂς φροντίζουμε πρῶτα γιὰ τὴν ψυχὴ καὶ μετὰ γιὰ τὸ σῶμα. Ὅπως εἴπαμε, ἡ ἁμαρτία εἶ­νε ἡ πηγὴ καὶ ἡ αἰ­τία ὅλων τῶν κα­κῶν· αὐτὴ γεννᾷ καὶ τὶς ἀσθένειες. Ρωτῆστε τοὺς γιατροὺς καὶ θὰ σᾶς ποῦν πόσες ἀσθένειες φέρνει π.χ. ἡ ἀκολασία ἢ ὁ ἀλκοολισμὸς καὶ ἡ μέθη, ἢ ἡ λαιμαργία καὶ ἡ γαστριμαργία κ.λπ..
Τί νομίζετε; παιδιὰ τῆς ἁμαρτίας εἶνε ὅλα τὰ νοσήματα καὶ οἱ παθήσεις. Τὸ δὲ χειρότερο τέκνο της εἶνε ὁ θάνατος· ἡ ἁμαρτία γεννᾷ θάνατο (βλ. ῾Ρωμ. 6,23). Γι᾽ αὐτὸ εἶνε ἀνάγκη νὰ φύγῃ ἀπὸ τὴ μέσῃ ἡ ἁμαρτία. Καὶ τί ἐξαλείφει τὴν ἁ­μαρτία; Ἡ μετάνοια καὶ ἐξομολόγησις, ἡ ὁ­ποία παρέχει τὴ συγχώρησι τῶν ἁμαρτιῶν.
Θέλεις τὴ σωτηρία; Κάνε ἕνα …φόνο! – φόνο εὐλογημένο· φόνευσε τὴν ἁμαρτία μὲ μιὰ εἰλικρι­νῆ μετάνοια. Τότε θὰ δῇς πόσο ἀλλάζει ἡ ζωή· θὰ ἔχῃς εἰρήνη στὴν ψυχή, ἀ­γάπη μὲ ὅλους, κάθε εὐλογία τοῦ οὐρανοῦ.

(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος

Ἀπὸ τὸ χειρόγραφο ὁμιλίας, ἡ ὁποία ἔγινε σὲ ἄγνωστο ἱ. ναὸ τῆς ἱ. μητροπόλεως Αἰτωλίας & Ἀκαρνανίας καὶ πιθανῶς τὴν Τρίτη 24-7-1938. Ἀνάγνωσις, στοιχειοθεσία, μεταφορὰ σὲ ἁπλῆ γλῶσσα καὶ ἀναπλήρωσις 1-7-2021.

http://www.augoustinos-kantiotis.gr/?p=89655#more-89655