Ὁ μέντωρας τοῦ κ. Μητσοτάκη καὶ
φίλος τοῦ Πατριάρχου Βαρθολομαίου κ. Μπάιντεν, Πρόεδρος τῶν ΗΠΑ, ἐκήρυξε
τὸν Ἰούνιον ὡς μῆνα τῶν ὁμοφυλοφίλων! Ἐπιβάλλεται μὲ πολιτικὸν
πρόγραμμα ἡ ὁμοφυλοφιλία καὶ ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος συγχαίρει συνεχῶς
τὴν Κυβέρνησιν. Παραθέτομεν ἐπιλεγμένα ἀποσπάσματα ἀπὸ τὸ «Ὑπόμνημα» 61
σελίδων, ποὺ ὁ ἴδιος ὁ Πρωθυπουργὸς ἐζήτησεν ἀπὸ τὴν ἐπιτροπὴν διὰ τὴν
«ἰσότητα τῶν ΛΟΑΤΚΙ», ποὺ καταδεικνύουν πώς, ἂν δὲν ἀποδεσμευτῶμεν ἀπὸ
τὰς ΗΠΑ καὶ τὴν Ε.Ε., ὁδηγούμεθα μὲ μαθηματικὴν ἀκρίβειαν εἰς τὴν
διάλυσιν τῆς οἰκογενείας καὶ ὄχι μόνον:
«Διεθνεῖς ὀργανισμοί, μὴ κυβερνητικὲς ὀργανώσεις, ἑταιρεῖες ἀλλὰ καὶ κρατικοὶ φορεῖς ἔχουν διεξαγάγει σειρὰ ἐρευνῶν ποὺ ἀφοροῦν τὴν κοινότητα ΛΟΑΤΚΙ+… Ἀπὸ τὶς ἴδιες ἔρευνες καθίσταται σαφὲς ὅτι γιὰ πολλοὺς λόγους τὰ θέματα ἰσότητας τῶν ΛΟΑΤΚΙ+ θὰ διαδραματίζουν ὅλο καὶ μεγαλύτερο ρόλο στὴν πολιτικὴ καὶ κοινωνικὴ ζωή τῆς πλειονότητας τῶν χωρῶν, συμπεριλαμβανομένης καὶ τῆς Ἑλλάδας. Ὁ κύριος λόγος ποὺ συμβαίνει αὐτὸ εἶναι ἡ μεταστροφὴ ἀπόψεων τῆς πλειονότητας τῶν νεότερων πολιτῶν. Σύμφωνα μὲ ἔρευνα ποὺ διεξήγαγε τὴν ἄνοιξη τοῦ 2019 τὸ Κέντρο Ἐρευνῶν Pew, στὴν Ἑλλάδα τὸ 66% τῶν πολιτῶν ἡλικίας 19-29 ἐτῶν πιστεύει ὅτι ἡ ὁμοφυλοφιλία πρέπει νὰ γίνει ἀποδεκτὴ ἀπὸ τὴν κοινωνία ἔναντι 54% στὶς ἡλικίες 30-49 καὶ 37% στοὺς ἄνω τῶν 50. Ἡ ἴδια τάση καταγράφεται καὶ σὲ δημοσκοπικὲς ἔρευνες ποὺ ἔχουν διεξαχθεῖ στὴν Ἑλλάδα. Ἐπίσης, στὴν ἴδια ἔρευνα καταδεικνύεται ὅτι στὴ μεγάλη πλειονότητα τῶν χωρῶν, ὅπου ὑπάρχουν στοιχεῖα ἀπὸ παλαιότερα ἔτη, ἡ τάση εἶναι ξεκάθαρη πὼς ἡ ἀποδοχὴ τῆς ὁμοφυλοφιλίας αὐξάνεται σημαντικὰ στὸν γενικὸ πληθυσμὸ μὲ τὴν πάροδο τῶν χρόνων. Χαρακτηριστικὸ εἶναι τὸ παράδειγμα τῶν Η.Π.Α: τὸ 1994 μόλις τὸ 49% ὑποστήριζε πὼς ἡ ὁμοφυλοφιλία πρέπει νὰ εἶναι ἀποδεκτὴ ἀπὸ τὴν κοινωνία ἔναντι 46% ποὺ ὑποστήριζε πὼς δὲν πρέπει νὰ εἶναι. Τὸ 2019 τὰ ποσοστὰ εἶχαν μεταβληθεῖ σὲ 72% καὶ 21% ἀντίστοιχα. Ἀξίζει νὰ σημειωθεῖ ὅτι σημαντικὴ ἐπίδραση στὴν αὔξηση τῆς ἀποδοχῆς παίζουν θεσμικὲς πρωτοβουλίες ὅπως εἶναι γιὰ παράδειγμα ἡ θεσμοθέτηση τοῦ γάμου γιὰ τὰ ὁμόφυλα ζευγάρια…
Τὸ 1983 ἡ ἑλληνικὴ ἔννομη τάξη καὶ εἰδικότερα τὸ οἰκογενειακό μας δίκαιο συντάχθηκε μὲ τὶς πιὸ προοδευτικὲς ἀντιλήψεις περὶ οἰκογένειας, οἱ ὁποῖες ἐπικρατοῦσαν τότε στὴ Δυτικὴ Εὐρώπη. Ἀπομακρυνόμενο ἀπὸ ἕνα ἀμιγῶς ἀνδροκρατικὸ πρότυπο, τὸ ἑλληνικὸ οἰκογενειακὸ δίκαιο βασίστηκε στὴ συνταγματικὴ ἀρχὴ τῆς ἰσότητας τῶν φύλων προκειμένου νὰ οἰκοδομήσει ἕνα πρότυπο οἰκογένειας ποὺ θεμελιωνόταν στὴν ἰσοτιμία τῶν συζύγων. Ἀπὸ τότε ἔχουν περάσει σχεδὸν 40 χρόνια. Ἡ ἔννοια τῆς οἰκογένειας ἔχει μετεξελιχθεῖ σημαντικὰ ἔκτοτε, ἰδίως στὶς χῶρες τῆς Δυτικῆς Εὐρώπης καὶ γενικότερα στὸν λεγόμενο Δυτικὸ Κόσμο. Οἱ δύο μεγάλοι εὐρωπαϊκοὶ δικαστικοὶ θεσμοί, τὸ Εὐρωπαϊκὸ Δικαστήριο Δικαιωμάτων τοῦ Ἀνθρώπου καὶ τὸ Δικαστήριο τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἕνωσης ἔχουν διαδραματίσει σημαντικὸ ρόλο στὸ σημεῖο αὐτό. Ἔτσι ἤδη ἀπὸ τὸ 2010, μὲ τὴν ἀπόφαση Schalk καὶ Kopf κατὰ Αὐστρίας, τὸ ΕΔΔΑ ἀναγνώρισε ὅτι ἡ σχέση ἑνὸς ὁμόφυλου ζευγαριοῦ δὲν ἐμπίπτει ἁπλῶς στὴν ἰδιωτικὴ ζωή τῶν ἐνδιαφερομένων, ἀλλὰ συνιστᾶ οἰκογενειακὴ ζωή. Ἡ ἀπόφαση αὐτὴ ἀποτελεῖ τὸ ἐπιστέγασμα προηγούμενης σχετικῆς νομολογίας, ἡ ὁποία ἐπηρέασε τὶς ἀντιλήψεις ὡς πρὸς τὴν παραδοσιακὴ ἔννοια τῆς οἰκογένειας καὶ ἀντιμετώπισε σειρὰ ζητημάτων ποὺ σχετίζονταν μὲ τὸν σεξουαλικὸ προσανατολισμό. Ἔκτοτε, τὸ δικαστήριο τοῦ Στρασβούργου ἔχει κάνει περαιτέρω βήματα στὸ πεδίο αὐτό. Ὡς πρὸς τὴν Ἑλλάδα, ὑπενθυμίζεται ἡ ἀπόφαση τοῦ Τμήματος εὐρείας σύνθεσης στὴν ὑπόθεση Βαλλιανάτος κ.ἄ. κατὰ Ἑλλάδος τῆς 7/11/2013, ἡ ὁποία ἀποτέλεσε τὸ ἔναυσμα γιὰ τὴν τροποποίηση τοῦ συμφώνου συμβίωσης καὶ τὴν ἐπέκτασή του στὰ ὁμόφυλα ζευγάρια. (Νόμος 4356/2015).
Εἰδικότερα, ὡς πρὸς τὸ θέμα τῆς ἐπέκτασης τοῦ γάμου ἀνεξαρτήτως φύλου ἢ σεξουαλικοῦ προσανατολισμοῦ καὶ τὰ ζητήματα συγγένειας ποὺ ἀπορρέουν ἀπὸ αὐτόν, παρατηροῦνται σημαντικὲς ἐξελίξεις ἤδη ἀπὸ τὶς ἀρχὲς τῆς δεκαετίας τοῦ 2000. Ἔτσι τὸ 2001 ἡ Ὁλλανδία καὶ τὸ 2003 τὸ Βέλγιο προβαίνουν στὴ θεσμοθέτηση τοῦ γάμου γιὰ τὰ ὁμόφυλα ζευγάρια, καθὼς καὶ στὴ δυνατότητα υἱοθεσίας ποὺ ἀπορρέει ἀπὸ κάθε γάμο, ἄρα καὶ ἀπὸ γάμο ὁμοφύλων. Τὸ 2005 ἀκολούθησε στὴν ἴδια ἀκριβῶς κατεύθυνση ἡ καθολικὴ Ἱσπανία, καὶ ἐκτὸς Εὐρώπης ὁ Καναδάς. Τὸ 2009 θεσμοθετοῦν τὸν γάμο γιὰ τὰ ὁμόφυλα ζευγάρια ἡ Σουηδία καὶ ἡ Νορβηγία, ἐνῷ ἡ δυνατότητα υἱοθεσίας εἶχε ἀναγνωριστεῖ ἀπὸ τὸ 2003 καὶ τὸ 2002 ἀντίστοιχα. To 2010 προχωρᾶ στὴν ἀναγνώριση τοῦ γάμου ἡ Πορτογαλία (καὶ λίγο ἀργότερα ἐπιτρέπει καὶ τὴν υἱοθεσία ἀπὸ ὁμόφυλα ζευγάρια), ὅπως καὶ ἡ Ἀργεντινή, ἡ ὁποία εἶναι καὶ ἡ πρώτη χώρα τῆς Λατινικῆς Ἀμερικῆς ποὺ θεσμοθετεῖ τὸν γάμο γιὰ ὁμόφυλα ζευγάρια. Ἀκολουθεῖ ἡ Δανία μὲ τρόπο ποὺ προσομοιάζει μὲ τὶς προαναφερθεῖσες ἐξελίξεις στὴ Σουηδία καὶ τὴ Νορβηγία. Στὴ συνέχεια προχωροῦν στὴν ταυτόχρονη θεσμοθέτηση τοῦ γάμου καὶ τῆς υἱοθεσίας ἡ Γαλλία καὶ ἡ Βραζιλία, τὸ 2013. Στὸ Ἡνωμένο Βασίλειο καὶ εἰδικότερα στὴν Ἀγγλία, τὴν Οὐαλία, τὴ Σκωτία καὶ τὴ Βόρειο Ἰρλανδία οἱ διαδικασίες θεσμοθέτησης τοῦ γάμου ἐκτείνονται κατὰ τὴν περίοδο 2013-2019. Τὸ 2015 ἡ Φινλανδία ἀκολουθεῖ τὶς προαναφερθεῖσες Σκανδιναβικὲς χῶρες, ἐνῷ τὴν ἴδια χρονιὰ γάμος καὶ υἱοθεσία ἀναγνωρίζονται στὸ Λουξεμβοῦργο καὶ τὴν Ἰρλανδία. Παρατηρεῖται, ἐπίσης, ὅτι τὰ σχετικὰ νομοθετήματα στὶς παραπάνω χῶρες προτάθηκαν ἀπὸ ὅλο τὸ εὖρος τοῦ πολιτικοῦ φάσματος, συμπεριλαμβανομένης γιὰ παράδειγμα τῆς συντηρητικῆς κυβέρνησης τῆς Μεγάλης Βρετανίας καὶ τῆς σοσιαλιστικῆς κυβέρνησης τῆς Ἱσπανίας ἢ ἀπὸ κυβερνήσεις συνεργασίας ὅπως τῆς Ὁμοσπονδιακῆς Κυβέρνησης τῆς Γερμανίας. Στὶς 26 Ἰουνίου 2015 τὸ Ἀνώτατο Δικαστήριο τῶν ΗΠΑ ἔκρινε ὅτι τὸ Σύνταγμα τῆς χώρας δίνει τὸ δικαίωμα γάμου καὶ στὰ ὁμόφυλα ζευγάρια. Ἡ ἀπόφαση αὐτὴ ἀποτέλεσε τὸν καταλύτη γιὰ τὴν ἀναγνώριση τοῦ γάμου ὁμοφύλων στὶς ἐπιμέρους Πολιτεῖες τῶν ΗΠΑ. Περαιτέρω, γάμος καὶ υἱοθεσία ἀνεξαρτήτως φύλου καὶ σεξουαλικοῦ προσανατολισμοῦ θεσμοθετοῦνται τὸ 2017 στὴ Γερμανία, τὴ Μάλτα καὶ τὴν Αὐστραλία καὶ πιὸ πρόσφατα, τὸ 2020, στὴν Ἑλβετία…
Εἶναι πολλὰ τὰ παραδείγματα χωρῶν ποὺ ἀναλαμβάνουν δράσεις στήριξης τῶν ΛΟΑΤΚΙ+ ἀτόμων καὶ πέραν τῶν συνόρων τους. Γιὰ παράδειγμα, ἡ Δανία, ἐπ’ εὐκαιρίᾳ καὶ τῆς διοργάνωσης τοῦ World Pride 2021 στὴν Κοπεγχάγη, ἔχει δώσει ὁδηγίες πρὸς τὶς πρεσβεῖες της ἀνὰ τὸν κόσμο νὰ ἐνθαρρύνουν τὸν διάλογο γιὰ τὰ ζητήματα τῶν ΛΟΑΤΚΙ+ καὶ νὰ προάγουν πολιτικὲς ἐξάλειψης τῶν ὁμοφοβικῶν καὶ τρανσοφοβικῶν διακρίσεων σὲ βάρος τους μὲ εἰδικὰ προγράμματα σὲ πολλὲς χῶρες μὲ σοβαρὲς παραβιάσεις τῶν δικαιωμάτων. Ἡ Φινλανδία ἔχει ἐνσωματώσει στὸν κορμὸ τῆς ἐξωτερικὴ πολιτικῆς της τὴν προώθηση τῶν ἀνθρώπινων δικαιωμάτων στὸν ἐργασιακὸ χῶρο. Συνδέει μάλιστα τὴν ἀναπτυξιακή της βοήθεια πρὸς τρίτες χῶρες μὲ σχετικὰ κριτήρια καὶ δράσεις. Στὸ φινλανδικὸ ΥΠΕΞ ὑπάρχει εἰδικὴ μονάδα ποὺ προωθεῖ τὰ ἀνθρώπινα/ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιώματα ὄχι μόνο γιὰ τὴ διαμόρφωση τῆς ἐξωτερικῆς πολιτικῆς, ἀλλὰ καὶ γιὰ τὴν ἐμπέδωσή τους στὸ ἐσωτερικὸ τοῦ ὑπουργείου. Ἡ Γερμανία ἔχει σχεδιάσει σὲ ὁμοσπονδιακὸ ἐπίπεδο στρατηγικὴ ποὺ ὑλοποιεῖ μὲ παράγοντες τῆς κοινωνίας τῶν πολιτῶν καὶ ἔχει εἰσαγάγει στὴν ἐξωτερικὴ πολιτικὴ καὶ τὴν ἀναπτυξιακὴ συνεργασία τὴν παράμετρο ΛΟΑΤΚΙ+. Τὸ Ὑπουργεῖο Ἐξωτερικῶν τῆς Νορβηγίας, ἀπὸ τὴν πλευρά του, χρηματοδοτεῖ διεθνὲς πρόγραμμα, μὲ τὸ ὁποῖο ἐνεργοὶ πολίτες στὸν τομέα τῆς ΛΟΑΤΚΙ+ χειραφέτησης ἐπισκέπτονται τὴ Νορβηγία εἴτε κατὰ τὴ διάρκεια μεγάλων ἐκδηλώσεων (Pride) εἴτε γιὰ μαθητεία στὶς ἀντίστοιχες ὀργανώσεις τῆς κοινωνίας τῶν πολιτῶν. Οἱ διπλωματικὲς ἀποστολὲς τῶν ΗΠΑ στηρίζουν διαχρονικὰ (τόσο πολιτικὰ ὅσο καὶ οἰκονομικὰ) δράσεις καὶ ἔργα ποὺ ἐνδυναμώνουν τὰ ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιώματα, ἐνῷ στὶς εἰδικὲς ἐκθέσεις τοῦ Ὑπουργείου Ἐξωτερικῶν (State Department) γιὰ τὰ ἀνθρώπινα δικαιώματα δίνεται ἔμφαση στὴ ΛΟΑΤΚΙ+ διάστασή τους…
Τὰ φεστιβὰλ ὑπερηφάνειας (Pride) εἶναι ἡ κατεξοχὴν δράση ὁρατότητας τῆς κοινότητας ΛΟΑΤΚΙ+ καὶ εἶναι παγκοσμίως τὸ πιὸ ἀποτελεσματικὸ ἐργαλεῖο κοινωνικῆς μεταστροφῆς λόγω τῆς μαζικότητάς τους, ποὺ δείχνουν τὴν ὁλοένα μεγαλύτερη κοινωνικὴ ἀποδοχή. Γι’ αὐτὸ τὸν λόγο θὰ ἔπρεπε νὰ ὑποστηριχθοῦν τὰ ἤδη ὑπάρχοντα (μὲ ἀφορμὴ μάλιστα τὴ διεθνῆ προσοχὴ ποὺ ἀπολαμβάνει ἡ χώρα μας ἐνόψει τοῦ EuroPride 2024 στὴ Θεσσαλονίκη) ἀλλὰ καὶ νὰ ἐνθαρρυνθεῖ ἡ δημιουργία περισσότερων… Οἱ ἀποφάσεις ἀθλητικῶν συλλόγων τῆς Κρήτης καὶ τῆς Ὀρεστιάδας νὰ ἀλλάξουν στὰ χρώματα τοῦ οὐράνιου τόξου τὰ ἐμβλήματα τῶν ὁμάδων τους μὲ ἀφορμὴ τὸν μῆνα ὑπερηφάνειας (pride month) εἶναι ἕνα πρῶτο θαρραλέο βῆμα… Ἐνδεικτικὰ ἀναφέρουμε τὶς περιπτώσεις τοῦ πρωθυπουργοῦ τοῦ Ἡνωμένου Βασιλείου ποὺ ἀπευθύνει μήνυμα στήριξης πρὸς τὸ Φεστιβὰλ Ὑπερηφάνειας τοῦ Λονδίνου, τοῦ Πρωθυπουργοῦ τοῦ Καναδᾶ ποὺ ὁδηγεῖ ὁ ἴδιος τὴν πορεία τοῦ Φεστιβὰλ Ὑπερηφάνειας, καὶ τοῦ νέου Προέδρου τῶν ΗΠΑ, ὁ ὁποῖος πρόσφατα σὲ μία δήλωση δημόσιας στήριξης ἀνέφερε πὼς στὸ ἑξῆς καὶ ἐπισήμως ὁ Ἰούνιος ὁρίζεται ὡς ὁ μήνας γιὰ τὶς ἐκδηλώσεις τῶν φεστιβὰλ ὑπερηφάνειας».
