Πέμπτη 13 Μαΐου 2021

Ἡ κουλτούρα τοῦ πλαστοῦ!

Αὐτὴ τὴ φορά, ἂς ἀρχίσουμε μὲ ἕνα ἀνέκδοτο, καλοί μου φίλοι. Μπαίνει, λέει τὸ ἀνέκδοτο, ἕνας πελάτης σ’ ἕνα ἀνθοπωλεῖο καὶ λέει στὸν καταστηματάρχη: «Εἶναι τὰ λουλούδια φυσικά;». «Φυσικά!», ἀπαντᾶ ἐκεῖνος. «Φυσικὰ ἢ πλαστικά;», ἐπιμένει ὁ πελάτης. Καὶ ἡ ἀπάντηση: «Φυσικὰ πλαστικά»!!! Αὐτὸ τὸ ἀνέκδοτο τὰ λέει ὅλα, γι’ αὐτὸ ποὺ συμβαίνει σήμερα. Δηλαδή; Ἀλλ’ ἂς πάρουμε τὰ πράγματα μὲ τὴ σειρά τους…

* * *

Κατ’ ἀρχὴν εἶναι γνωστὸ ὅτι κατακλυζόμαστε ἀπὸ τὸ πλαστικὸ σήμερα. Τὰ τελευταῖα 50 χρόνια ἡ παραγωγὴ τῶν πλαστικῶν 20πλασιάστηκε καὶ στὰ ἑπόμενα 50 χρόνια ἀναμένεται νὰ διπλασιαστεῖ! Οἱ ἐπιπτώσεις εἶναι τεράστιες γιὰ τὸ περιβάλλον. Ἀρκεῖ νὰ σκεφτοῦμε ὅτι 8 ἑκατ. τόνοι πλαστικῶν καταλήγουν κάθε χρόνο στοὺς ὠκεανούς, δηλαδὴ κάπου 1 ἀπορριμματοφόρο τὸ λεπτό!

Καὶ δὲν ἔχουμε μείνει στὸ πλαστικό. Καιρὸ τώρα ἔχουμε περάσει στὸ πλαστό. Κι ὅπως ἡ ἐξάπλωση τοῦ πλαστικοῦ δὲν ἔχει ὅρια (οὔτε καὶ φρένο!) τὸ ἴδιο ἀκριβῶς συμβαίνει καὶ μὲ τὸ πλαστό!

Πλῆθος ἀπομιμητικῶν προϊόντων («προϊόντων μαϊμοῦ» ὅπως λέγονται) ἔχουν κατακλύσει τὴν ἀγορὰ στὰ πάντα. Καὶ γιὰ ὅλα τὰ βαλάντια! Ἀπὸ καλλυντικά, ἐνδύματα, ὑποδήματα, ἀθλητικὰ εἴδη, κοσμήματα, ἀνταλλακτικὰ αὐτοκινήτων, κοσμήματα, ρολόγια, τσάντες, ἀθλητικὰ εἴδη, ἀλκοολοῦχα ποτά, κινητὰ τηλέφωνα κ.λπ. κ.λπ. μέχρι καὶ φάρμακα!

Καὶ δὲν εἶναι μόνο τὰ προϊόντα. Εἶναι καὶ τὰ πλαστὰ χαρτονομίσματα (ἡ Μπούντεσμπανκ τῆς Γερμανίας ἔφθασε νὰ προσφέρει online μαθήματα, γιὰ νὰ μπορεῖ νὰ ξεχωρίζει κανεὶς τὰ γνήσια ἀπὸ τὰ πλαστά!), τὰ πλαστὰ πτυχία (μέχρι καὶ εἰδικὴ ὑπηρεσία ὑπάρχει – ὁ ΔΟΑΤΑΠ – ποὺ ἀσχολεῖται μὲ τὸν ἔλεγχο τῆς γνησιότητας αὐτῶν!), τὰ πλαστὰ ἔργα τέχνης (ποὺ δὲν ἔχουν κατακλύσει μόνο τὸ Μοναστηράκι, ἀλλὰ καὶ οἴκους δημοπρασιῶν, γκαλερί, Ἐθνικὲς Πινακοθῆκες κ.λπ. σὲ βαθμὸ ποὺ δὲν λέγεται πιὰ ὅτι «τὸ ἔργο εἶναι τοῦ τάδε ζωγράφου», ἀλλὰ πὼς φέρει τὴν ὑπογραφή του!),[1] τὰ πλαστὰ τραγούδια ἐπωνύμων (ὅπως τοῦ Μάικλ Τζάκσον καὶ μάλιστα ἀπὸ γνωστότατες πολυεθνικὲς ἑταιρεῖ­ες μουσικῆς!), οἱ πλαστὲς μελέτες, ποὺ ἔγιναν δεκτὲς ἀκόμη καὶ ἀπὸ ἐπιστημονικὰ συνέδρια γραμμένες ἀπὸ εἰδικὰ προγράμματα ὑπολογιστῶν (πρᾶγμα ποὺ ἔχει ἐπιστρατεύσει ἀκόμη καὶ ἀλγόριθμους γιὰ τὸν ἔλεγχό τους!) κ.λπ. κ.λπ.!!!

Στὴν Κίνα καὶ στὴν πόλη Σεντζὲν ὑπάρχει τὸ θεματικὸ πάρκο «Window of the World» ἔκτασης 120 στρεμμάτων, στὸ ὁποῖο ὑποτίθεται ὅτι ἀπολαμβάνει κανεὶς ὅλα τὰ ἀξιοθέατα τοῦ πλανήτη (ἀπὸ τοὺς καταρράκτες τοῦ Νιαγάρα, ὥς τὸν Πύργο τοῦ Ἄιφελ, τὶς πυραμίδες τῆς Αἰγύπτου, τὸ Κολοσσαῖο, τὸ ἄγαλμα τῆς Ἐλευθερίας, τὴ δική μας Ἀκρόπολη κ.λπ.), καὶ δὲν χρειάζεται νὰ ἐπισκεφθεῖ τὶς χῶρες, στὶς ὁποῖες βρίσκονται τὰ γνήσια καὶ αὐθεντικά!

Κάποιος γνωστός μας, ἔλεγε ὅτι εἶχε ἐπισκεφθεῖ τὴν Ταϊλάνδη. Ἐκεῖ μὲ ὅλο τὸ γκροὺπ πῆγαν σ’ ἕνα ἐργοστάσιο παραγωγῆς ἐπωνύμων προϊόντων μὲ σκοπὸ νὰ τὰ ἀγοράσουν πάμφθηνα, ὅπως τοὺς εἶπαν οἱ ξεναγοί. Καὶ τί διαπίστωσαν; Ὅτι ὅταν ζητοῦσαν γιὰ παράδειγμα ἕνα πουκάμισο, τοὺς ρωτοῦ­σαν τί μάρκα ἤθελαν. Ἄλλος ἔλεγε puma, ἄλλος lives κ.λπ. Στὴ συνέχεια ἔπαιρναν τὸ πουκάμισο, κολλοῦσαν μὲ μία εἰδικὴ μηχανὴ τὴ μάρκα αὐτὴ καὶ τὸ παρέδιδαν στὴ στιγμή!!!

* * *

Ναί, ἡ ἔκταση τοῦ πλαστοῦ δὲν ἔχει σήμερα καμμία διαφορὰ ἀπὸ τὴν ἔκταση τοῦ πλαστικοῦ! Ὅπως δὲν ἔχει καὶ στὶς ἐπιπτώσεις. Καὶ ἀπὸ ποῦ νὰ ἀρχίσει νὰ τὶς περιγράφει κανείς;

Ἀρκεῖ νὰ ποῦμε τοῦτο γιὰ τὴν οἰκονομία: Σύμφωνα μὲ στοιχεῖα τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἕνωσης μόνο τὰ πλαστὰ προϊόντα καὶ μόνο σὲ 11 τομεῖς κοστίζουν στὴν οἰκονομία 60 δισεκ. εὐρὼ ἐτησίως (ἐκ τῶν ὁποίων στὴν Ἑλλάδα 1,3 δισεκ.), 468.000 θέσεις ἐργασίας (ἐκ τῶν ὁποίων στὴν Ἑλλάδα 15.356)!

Κι ἕνα παράδειγμα. Ἡ Γαλλικὴ ἑταιρεία καλλυντικῶν «Lancome» παρατήρησε κάποια χρονιὰ τὴν κάθετη πτώση τῶν πωλήσεών της. Ἔκανε ἔρευνα ἀγορᾶς σὲ 12 χῶρες καὶ ἀνακάλυψε ὅτι 18 προϊόντα της διοχετεύτηκαν παντοῦ ἀπὸ δύο ἄλλες ἑταιρεῖες ποὺ τὰ ἀντέγραφαν!!

Ἀξίζει κι ἕνα ἀκόμη παράδειγμα ἀπὸ τὴν Ἰατρική. Στὴν Οὐάσιγκτον μία κοπέλα εἶχε ὑποστεῖ ἐγκαύματα δευτέρου βαθμοῦ. Ἡ ἀλοιφὴ ποὺ χρησιμοποίησαν οἱ γιατροὶ στὸ νοσοκομεῖο τὴν παραμόρφωσαν κυριολεκτικά! Αἰτία; Ἡ ἀλοιφὴ αὐτὴ δὲν ἦταν ἡ αὐθεντική, ἀλλὰ μία φθηνὴ ἀπομίμησή της!!!

* * *

Ἀλλὰ τὸ φαινόμενο δὲν τελειώνει ἐδῶ. Ἀπὸ ἐδῶ θὰ λέγαμε ὅτι ἀρχίζει. Ὑπάρχουν καὶ προεκτάσεις ποὺ κυριολεκτικὰ παγιδεύουν, ἀποπροσανατολίζουν καὶ δημιουργοῦν μέγιστο κακό, ἰδιαίτερα δὲ στὴ νέα γενιά. Θέλετε παραδείγματα; Δέστε…

Τί ὑπόσχονται οἱ ἔμποροι τῶν ναρκωτικῶν στοὺς χρῆστες τους; Κόσμους παραδεισένιους! Ὅμως δὲν εἶναι…

Τί διαφημίζουν οἱ διασκεδαστές; Τὴ χαλάρωση, τὴν ξεκούραση, τὸ «ξέδομα» ἀπὸ τὰ βάσανα τοῦ βίου, τὴν ἀνανέωση! Ὅμως πόσοι πραγματικὰ τὰ βρῆκαν αὐτὰ στὰ «κέντρα» τους, καὶ δὲν ἔνοιωσαν ἐκεῖ τὴν ἀπελπισία, τὸ ἀδιέξοδο καὶ … τὸ τίποτα;

Τί λένε οἱ ἔμποροι τοῦ ποικίλου ἐρωτισμοῦ; Μιλᾶ­νε κι αὐτοὶ γιὰ τὴ … χαρὰ ποὺ ὑπάρχει ἐκεῖ! Ὅμως ποιὸς τελικὰ ἀπέφυγε τὴν ἁμαρτωλὴ περιπέτεια, τὶς τύψεις, τὸ τσαλάκωμα ἢ καὶ αὐτὸ ἀκόμη τὸ σύρσιμο στὸ βοῦρκο;

Τὸ ἴδιο ἀκριβῶς συμβαίνει ὄχι μόνο καὶ μὲ τὸ «ψεύτικο φαγητὸ» τῶν ταχυφαγείων (τῶν γνωστῶν fast foods), ἀλλὰ καὶ μὲ τὸ «ψεύτικο παιχνίδι» στὶς ὀθόνες τῶν ὑπολογιστῶν, τὴν «μοντέρνα» μουσική, ὅπως καὶ μὲ τὸ ἠλεκτρονικὸ θέαμα, αὐτὸ τὸ γεμάτο ἀπὸ βία, ἐρωτισμό, θρίλερ, τρόμο, φρίκη, ἀποκρυφισμὸ κ.λπ., τὸ τόσο ὡραῖα σερβιρισμένο στὶς χλιδάτες (καὶ πάμφθηνες) συσκευές!

Μὲ ἄλλα λόγια συμβαίνει αὐτὸ ποὺ εἶπε μία ἀλκοολική: «Τὸ ἀλκοὸλ σὲ βγάζει ὑποτίθεται ἀπὸ δύσκολες καταστάσεις, ἀλλὰ σοῦ δημιουργεῖ ἄλλες, γιὰ τὶς ὁποῖες, πίνεις ἀκόμη περισσότερο, γιὰ νὰ τὶς ξεπεράσεις. Αὐτὸς εἶναι ὅλος ὁ μηχανισμός»!!!

Αὐτὸ ἀκριβῶς πετυχαίνει στὴ ζωή μας τὸ πλαστό! Πίνεις γιὰ νὰ ξεχάσεις, γλεντᾶς γιὰ νὰ ξεφύγεις, καταφεύγεις σὲ τοῦτο ἢ σ’ ἐκεῖνο τὸ ἁμαρτωλὸ γιὰ νὰ λυτρωθεῖς! Ὅμως ὡς κάλπικα ποὺ εἶναι, ἀσφαλῶς καμμία λύση δὲν δίνουν καὶ τὰ μόνα ποὺ πετυχαίνουν εἶναι τὸ μεγάλωμα τοῦ κενοῦ, ἡ αὔξηση τῶν ἀδιεξόδων καὶ τῆς ἀπελπισίας! Βλέπετε δὲν εἶναι δυνατὸ τὸ πλαστὸ νὰ δώσει κάτι ποὺ δὲν ἔχει. Δὲν γίνεται!

* * *

Θέλετε νὰ προχωρήσουμε περισσότερο; Τὰ ἴδια συμβαίνουν καὶ μὲ τὴν ἀγάπη, τὴν ἐλευθερία, τὴν εἰρήνη, τὴν ἀνθρωπιά, τὴν ἰσότητα, τὴν ἀδελφοσύνη. Δηλαδὴ σὲ πράγματα πολὺ σπουδαῖα καὶ μεγάλα. Ὅμως τί διαπιστώνεται τελικά; Ὅτι πολλὰ ἀπ’ αὐτὰ ποὺ ἀκοῦμε δὲν εἶναι τίποτε ἄλλο ἀπὸ ἄθλιες ἀπομιμήσεις τῶν πραγματικῶν!

Τὸ ἴδιο δυστυχῶς συμβαίνει καὶ μὲ τὴν Πίστη μας. Ἀκοῦμε μεγάλες διακηρύξεις, ὅπως καὶ σπουδαῖα λόγια, ὅμως πόσο εἶναι πραγματικά; Ἐκεῖ παίζεται ὅλο τὸ παιχνίδι τῶν αἱρέσεων, ξέρετε. Καὶ πόσο μακριὰ βρίσκονται ἀπὸ τὸ αὐθεντικό!

* * *

Ὅπως καὶ νὰ τὸ κάνουμε ἐπιχειρεῖται νὰ ζήσουμε σὲ μία ἄλλη πραγματικότητα. Μία πραγματικότητα πόρρω ἀπέχουσα ἀπ’ τὴν ἀλήθεια, ὅσο γίνεται νοθευμένη, μὴ αὐθεντική! Μία κατάσταση σαφῶς κατευθυνόμενη.

Μὴ ξεχνοῦμε ὅτι ὁ ἔλεγχος τῆς ζωῆς μας ἀπὸ τὴν «διεθνῆ τῶν πονηρῶν», ἐπιχειρεῖται νὰ γίνει ἀπὸ τοῦτο τὸ τρίπτυχο: Τὴν μετὰ – νεωτερικότητα, τὴν ὁλιστικότητα καὶ τὴν παγκοσμιοποίηση.

Μὲ τὴν μετὰ – νεωτερικότητα θέλουν νὰ ἐπιτύχουν τὸ τέλος τῶν πάντων (τῆς πολιτικῆς, τοῦ ἔθνους – κράτους, τῆς ἐργασίας, τῶν πολιτισμῶν κ.λπ), ἀκόμη δὲ καὶ αὐτοῦ τοῦ Θεοῦ! Ὁπότε κατ’ αὐτὴν τὰ πάντα εἶναι σχετικά, τίποτα δὲ καὶ κανένας (ἑπομένως οὔτε καὶ ὁ Θεός!) δὲν μποροῦν νὰ προβάλλουν ἀξιώσεις καθολικῆς ἰσχύος!!!

Σ’ αὐτὸ τὸ πνεῦμα εἶναι ἐνταγμένο καὶ τὸ πλαστό, ποὺ συζητᾶμε. Γιὰ νὰ μὴ ὑπάρχει τίποτα τὸ αὐθεντικὸ καὶ γνήσιο, οὔτε στὴ Θρησκεία, οὔτε στὶς ἀξίες, οὔτε στοὺς θεσμούς, οὔτε καὶ στὶς ὅποιες δομὲς τῆς ζωῆς μας. Ναί, ἀπὸ ἐκεῖ πηγάζει ὅλη τούτη ἡ κουλτούρα ποὺ νοιώθουμε νὰ μᾶς κατακλύζει!

* * *

Ἀλλ’ ἂς ἐπανέλθουμε στὸ πλαστικό, παιδιά. Εἶναι τέτοια ἡ ἐξέλιξή του ποὺ ὑπολογίζεται ὅτι τὸ 2025 οἱ ὠκεανοὶ θὰ περιέχουν 1 τόνο πλαστικῶν ἀνὰ 3 τόνους ψαριῶν. Τὸ δὲ 2050 θὰ περιέχουν (σὲ βάρος) περισσότερο πλαστικὸ ἀπὸ τὰ ψάρια! Ὁ ἀγώνας μας εἶναι νὰ μὴν γίνει τὸ ἴδιο καὶ μὲ τὸ πλαστὸ στὴ ζωή μας…

Κ. Γ. Παπαδημητρακόπουλος

Σημείωσις:

[1] Λέγεται ὅτι ὅταν ἔδειξαν στὸν γνωστὸ ζωγράφο Γιάννη Τσαρούχη ἕνα πλαστὸ ἔργο του, ἐκεῖνος εἶπε σαρκαστικά: «Τὸ ἔχει ζωγραφίσει καλύτερα ἀπὸ μένα, ἀλλὰ δὲν εἶναι δικό μου»!!!