«Τολμήσας εἰσῆλθε πρός Πιλᾶτον
καί ἠτήσατο τό σῶμα τοῦ Ἰησοῦ»
(Μαρκ. 15,43)
Όπως δεν μπορεί κανείς να δει τον Θεό κατάματα γιατί θα πεθάνει, έτσι κανείς δεν μπορεί να πλησιάσει τον ήλιο γιατί και θα στραβωθεί, προπάντων όμως θα καεί. Θεός και ήλιος δύο ηγετικές «μορφές» που κρατούν σε απόσταση ασφαλείας τους υπηκόους τους, διασφαλίζοντας απόλυτα την αναφαίρετη αξία τους. Οι ένθεοι, ας έχουν ηγέτη τον Θεό, οι ειδωλολάτρες τον ήλιο. Όμως τον ήλιο τον εποίησε ο Θεός, οπότε και αυτοί στην ουσία καθίστανται ένθεοι, χωρίς να το επιδιώκουν. Προτιμούν όμως τον ήλιο, γιατί τους βολεύουν οι κηλίδες του.
Ερχόμενοι στο ανθρώπινο στερέωμα, έχει λεχθεί κατά κόρον, ότι οι μεγάλοι άνδρες, όταν προσεγγίζονται από τους υπηκόους τους ή και από άλλους ομοίους τους, χάνουν την αξία τους και την μακρόθεν αίγλη και επιβολή τους. Έτσι εκφράσθηκαν στο παρελθόν κάποιοι, όταν θέλησαν να γνωρίσουν από κοντά τον Θ. Κολοκοτρώνη. Όταν τον σίμωσαν και τον αντίκρισαν κοντό και χωρίς «είδος και κάλλος», ανεφώνησαν· καλύτερα να τον «βλέπουμε» και να τον ακούμε από μακριά, παρά από κοντά.
Ένας μοναδικός ηγέτης επί γης, δεν είχε κανένα πρόβλημα προσέγγισης από τους «υπηκόους» του και τους συνανθρώπους του. Δεν έχανε την αξία του, αντιθέτως την ύψωνε στα ουράνια, γιατί ήταν πραγματικός ηγέτης. Γεννημένος για ηγέτης. ΟΧΙ προωθούμενος από το αισχρό κατεστημένο και χρησιμοποιούμενος σαν ευτελές προτεκτοράτο των κεκρυμμένων. Αυτός ήταν και είναι ο Χριστός. Ήταν ο επί γης «ήλιος» που φώτιζε και ζέστανε τους ανθρώπους, χωρίς να τους καίει. Αντανακλούσε μακριά το φως και την θέρμη των δωρεών και των ευεργεσιών του, σαν όνομα, σαν ιδέα, σαν φήμη, σαν τρόπος ζωής, σαν παράδειγμα, σαν υπόδειγμα και σαν τελική υψηλή θυσία. Αυτό που μετέδιδε μακριά, αυτό ακριβώς έκανε και κοντά δίπλα του.
Γι’ αυτό τολμούσε και έλεγε: «Ξέρετε ότι οι ηγέτες των εθνών ασκούν απόλυτη εξουσία πάνω τους και οι άρχοντες τα καταδυναστεύουν. Σε εσάς όμως δεν πρέπει να συμβαίνει αυτό, αλλά όποιος θέλει να γίνει μεγάλος ανάμεσα σας, πρέπει να γίνει υπηρέτης σας· και όποιος από εσάς θέλει να είναι πρώτος, πρέπει να γίνει δούλος σας. Όπως και ο Υιός του ανθρώπου δεν ήλθε για να τον υπηρετήσουν, αλλά για να υπηρετήσει και να προσφέρει τη ζωή του λύτρο για όλους» (Ματ. 20,25-28).
Ηγέτης λοιπόν είναι ο ηγητήρ, ο ηγητής, ο αρχηγός, ο στρατηγός. Αλλά «ἡγήτορες ἠ δέ μέδοντες». Δηλαδή αρχηγοί μεν, αλλά και φύλακες, προστάτες, φρουροί. Όμως ο Χριστός σαν πραγματικός, υποδειγματικός με την γραφίδα του έμπρακτου νόμου, πάντοτε συμπληρώνει. Ηγέτης=υπηρέτης. Άρχοντας ο πρώτος, ισοδυναμεί με τον έσχατο πολίτη.
Ας αντικρύσουν οι σύγχρονοι ξεπεσμένοι αναρχικοί τον γνήσιο και δημιουργικό Αναρχικό! Αυτόν που ήλθε στη γη και ανέτρεψε τα πάντα. Έστειλε την σαπίλα στον πάτο και ανύψωσε το υγιές.
Όμως και υπουργός (ὑπό+ἔργω), είναι αυτός που προσφέρει υπηρεσίες, εξυπηρέτηση, που είναι χρήσιμος και συντελεστικός σε κάτι. Κι όμως υπουργός στις μέρες μας είναι ο κεχαγιάς, ο δυνάστης, ο τύραννος, ο ολιγάρχης, ο … Θεός. Όπως και ηγέτης είναι το σύνολο της αήθους ζωής, το κακό παράδειγμα, ο προκλητικός, ο αποστάτης, ο παραβάτης, ο κάπηλος που απαιτεί όμως θυσίες μακραίωνες από τον λαουτζίκο, την ίδια ώρα που αυτός κάθεται στο απυρόβλητο από την έννοια αυτή, για να είναι έτοιμος να κάνει αυτό που είπε ο Δημοσθένης. «ὤχετο ἀπιών». Έγινε άφαντος. Λάκισε. Την έκανε Λούης όπως λέει ο λαός μας.
Όσον αφορά για «τόν ἡγεμόνα ἄν ἀφέλη τις, οἴχεται ὁ λοιπός χορός» (αν αφαιρέσει κάποιος τον αρχηγό, διαλύονται οι υπόλοιποι), εφαρμόζεται σε μεμονωμένες περιπτώσεις. Στην περίπτωση του Χριστού, που μόλις σταυρώθηκε διεσκορπίσθησαν οι μαθητές του έντρομοι, αλλά και σε άλλα ανθρώπινα παραδείγματα που επέτρεψε ο Κύριος στην πορεία της ιστορίας, που αποτελούσαν θεϊκούς απεσταλμένους, πραγματικά ηγετικά αναστήματα, που γίνονταν έσχατοι για να εμπνεύσουν τον λαό. Τον λαό που έπρεπε να «υπηρετούν» και ΟΧΙ να υπηρετούνται.
Ας θυμηθούμε ένα επεισόδιο από την ζωή του Μ. Αλεξάνδρου που αναφέρει ο Πλούταρχος (Κεφ. 42). Σε μία από τις εκστρατείες του, οι συμπολεμιστές του και αυτός ο ίδιος υπέφεραν από μεγάλη δίψα, λόγω μακρινής και επίπονης πορείας εν μέσω ανύδρων περιοχών. Όταν λοιπόν του προσεφέρθη από στρατιώτες του κράνος πλήρες ύδατος, ο Αλέξανδρος, βλέποντας αποκαμωμένους τους συμπολεμιστές, αρνήθηκε να το δεχθεί, γιατί δεν έφτανε για όλους. Τότε οι περιβάλλοντες αυτόν ιππείς ενθουσιασμένοι και συγκινημένοι από την εγκράτεια και την μεγαλοψυχία του Αλεξάνδρου, όρμησαν προς την μάχη, καθότι είχαν καταστεί ημίθεοι που ούτε διψούσαν, ούτε κουράζονταν, ούτε πέθαιναν, αφού είχαν βασιλιά ανάλογο!
Αυτοί με λίγα λόγια είναι οι ΗΓΕΤΕΣ! Αυτοί που υπηρετούν τον λαό και αναλίσκονται υπέρ αυτού και όχι για εξουσίες που εξυπηρετούν τις νοσηρές φιλοδοξίες τους και τα προσωπικά τους συμφέροντα. Γι’ αυτό ο Χριστός δεν ξεχάστηκε και ούτε πρόκειται να ξεχασθεί, ενώ όλους τους άλλους «ηγέτες» τους έφαγε το μαύρο το σκοτάδι.
Όμως καιρός να προσεγγίσουμε δύο ιδιόρρυθμες ηγετικές μορφές κάτω από την σκιά του Σταυρού. Μη λησμονούμε, πλησιάζει και φέτος το Πάσχα. Ας συνεορτάσουμε ευλαβώς μετά του Χριστού, ξεχνώντας την περσυνή γκρίνια και τις φαρισαϊκές μεγαλοστομίες. Ιδού η Ρόδος… Μπροστά μας στέκουν δύο μορφές. Πόντιος Πιλάτος και Ιωσήφ από Αριμαθαίας. Ηγεμόνας και ευσχήμων βουλευτής. Προσέξτε, ευσχήμων, δηλαδή ευπρεπής βουλευτής, ΟΧΙ ένας απλός βολευτής του συγχρόνου κοινοβουλίου.
Και οι δύο διακατέχονται από την μεταψυχική αγωνία. Τον πρώτο τον βασανίζει το πρόβλημα «τί ἐστίν ἀλήθεια;» και προσπαθεί ανακρίνοντας τον Ναζωραίο να τον ξεδιαλύνει. Ο δεύτερος «ὅς καί αὐτός ἐμαθήτευσε τῶ Ἰησοῦ καί αὐτός ἦν προσδεχόμενος τήν βασιλεία του Θεοῦ». Και οι δύο, διψασμένοι ηγέτες, προσπαθούν αν δροσιστούν από την ίδια πηγή. Τον Χριστό! Και οι δύο έλκονται ισχυρά προς το «κέντρο». Όμως επεμβαίνει ένας απρόσκλητος μεν, αλλά αοράτως υπάρχων συνοδοιπόρος κάθε ανθρώπου. Η φωνή της συνειδήσεως που επιφέρει απόκλιση στις τροχιές των προαναφερθέντων. Τους σέρνει σε δύο εκ διαμέτρου αντίθετα άκρα. Ο ευσχήμων στο δυσθεώρητο ύψος του καθήκοντος και του χρέους, ο ηγεμόνας στο απύθμενο βάθος της υποχώρησης και του ενδοτισμού. Ο ένας αναδεικνύεται νικητής, αποκαθηλωτής. Ο δεύτερος λείψανδρος, ξεπεσμένος της σπείρας, σταυρωτής. Ο Πιλάτος άνθρωπος των συμβιβασμών όπως και όλοι οι διάδοχοί του μέχρι σήμερα. Κι όμως η κρυστάλλινη φωνή της συνειδήσεώς του, κάτι του ψιθυρίζει· «περί τοῦ δικαίου ἐκείνου». Υπερισχύει όμως η χαμερπής υπόκωφη κραυγή του όχλου «περί ἐκείνου τοῦ πλάνου». Έτσι αντί να υπακούσει ο ηγεμών στα εσωτερικά υγιή κελεύσματα, υποδουλώνεται στην αρέσκεια των ανθρώπων, αρχίζοντας τους συμβιβασμούς. Όμως ο ένας συμβιβασμός είναι η αφετηρία της ακολουθίας των υπολοίπων. Αιφνιδιασμένος και απόλυτα άπειρος σαν ηγέτης προσπαθεί να ικανοποιήσει και την εσώτερη φωνή του, αλλά και την ωρυόμενη έξω του πραιτορίου, όχλου. «Προβάλλει» η φωνή του Κυρίου ηγεμονική. Δεν μπορείς να δουλεύεις σε δύο αφεντικά. «Τίνα θέλετε ἀπό τῶν δύο ἀπολύσω ὑμῖν;» Κάτι ήλπιζε αμυδρά μέσα του, αλλά διεψεύσθη, όταν άκουσε την λέξη «Βαραββᾶν!» Το λοξοδρόμημα από τον ευθύ δρόμο της φωνής της συνειδήσεως οδήγησε στην ανατροπή, στις κακοτοπιές του όχλου. Ο «ἡγεμών» δεινό παίγνιο στα χέρια του όχλου. Ω της καταπτώσεως! Ζητάει γνώμη από τον ευτελή και αισχρό όχλο και έτσι καταποντίζεται στην θύελλα του «σταυρωθήτω!» Τελικά δοκιμάζει άπελπις και την τελευταία «σφαίρα» που του έμεινε· «Τόν βασιλέα ὑμῶν σταυρώσω;» Δυστυχώς όμως εξοστρακίζεται πάνω στο τείχος του αμαρτωλού πλήθους και γυρνώντας πάνω του, τον λαβώνει άσχημα.
«Οὐκ ἔχομεν βασιλέα, εί μή καίσαρα». Έντρομος πλέον ο ηγέτης, βαθειά ηττημένος, προσφέροντας τις υπηρεσίες του στον καίσαρα και έναντι στο παραπαίδι αυτουνού τον όχλο, «παρέδωκεν αὐτόν, ἵνα σταυρωθῆ».
Η αναζήτηση συμβιβασμών με την συνείδηση και οι μεσοβέζικες λύσεις, κατοχυρώνουν τον τίτλο του σταυρωτή στον κάθε ανάξιο ηγέτη, αναδεικνύοντάς τον ουραγό της οχλοκρατίας και εξασφαλίζοντάς τον παρά μόνο σε ένα θλιβερό αξίωμα. Ένα ξεπεσμένο ανδρείκελο στην αγκαλιά της πόρνης εξουσίας.
Την ίδια όμως περίοδο μέσα στο πραιτόριο του ηγεμόνα, εμφανίζεται μία πραγματική μορφή ηγέτου, ένας ευσχήμων βουλευτής που είναι δούλος της συνειδήσεώς του και από εκεί μόνο παίρνει προσταγές. Από κανένα άλλο νοσηρό και ύποπτο κοινοβούλιο, όπου εργάζονται κενά. «Τολμήσας ἠτήσατο τό σῶμα τοῦ Ἰησοῦ». Συμβιβασμοί και διαπραγματεύσεις σ’ αυτόν δεν ισχύουν. Πρωτεύει να αποδώσει τις προσήκουσες νεκρικές τιμές προς τον Διδάσκαλό του. Προπάντων, δεν τον απασχολεί το μένος «τῶν φαρισαίων».
Ανδροπρεπής, ασυμβίβαστος, βαδίζει προς το χρέος. Προς τον σταυρό του Χριστού. Να ένας γνήσιος ηγέτης, που δεν νίπτει τας χείρας του, αλλά στέκει βράχος ασάλευτος δίπλα στην συνείδησή του απ’ όπου «χειραγωγείται» ευγενώς και διδάσκει δικαιωματικά σ’ όλους αυτούς που θέλει να ηγείται. Γιατί έρχεται ώρα που οι συμβιβασμοί του πραιτορίου βυθίζονται στην λήθη της ιστορίας, ενώ οι αποκαθηλωτές του Σταυρού, στέκουν αλησμόνητοι και υποδεικνύουν τον δρόμο της πραγματικής ηγεσίας.
Έτσι ακριβώς και στις μέρες η Ορθοδοξία μας ιταμώς σταυρωμένη εδώ και έναν χρόνο, αναμένει υπομονετικά τους αποκαθηλωτές της. Αναμένει τους τολμηρούς και εντίμους να έλθουν στο πραιτόριο της μίσθαρνης δουλοπάροικης εξουσίας και να απαιτήσουν το σώμα προς κήδευση. Γνωστό είναι ότι καραδοκούν ο λυσσασμένος όχλος της πολιτειοκρατίας και της αισχρής μισθωμένης δημοσιογραφίας για να απαγγείλουν δεινή κατηγορία, κραυγάζοντας «καί ἐσύ ἐκ τῶν μαθητῶν εἶ τῷ ἀνθρώπῳ τούτῳ». Όμως οι ποταπές δυσκολίες, οι φόβοι και οι κίνδυνοι που δημιουργούν οι ανωτέρω, οι ευμεταβολώτεροι κοθόρνου, πρέπει να παραμεριστούν από την φωνή του καθήκοντος που πνίγει τα στήθη των ευσχημόνων και σαν χείμαρρος ορμητικός να παρασύρει όλα τα κοινωνικά λύματα οδηγώντας τα στον οχετό της κόλασης. Εμείς όμως ας πορευθούμε μπροστά στον σταυρό για αποκαθήλωση σαν πραγματικοί ηγέτες!
