«Περίλυπος ἐστιν ἡ ψυχή μου ἕως θανάτου. Μείνατε ὧδε καί γρηγορεῖτε μετ' εμού» (Ματθ. 26,38). Μέσα στο πέλαγος της αγωνίας κλυδωνίζεται ο Χριστός· παλεύει μόνος του «ὁ περιβάλλων τόν οὐρανόν ἐν νεφέλαις». Ζητά συμπαράσταση από τους μαθητές του, αλλά κανένας δεν παραστέκει δίπλα του. Οι έντεκα κοιμούνται και μόνο ο ένας αγρυπνεί· ο προδότης. Περισσότερο πονάει για τον νυσταγμό εκείνων, παρά για το μίσος των εχθρών του. Ορθωμένα τα κύματα της αγωνίας χτυπούν αλύπητα πάνω του. Η προγνωστική σκέψη του αντικρίζει την μαινόμενη θύελλα που θα ξεσπάσει σε λίγο προκειμένου να τον καταποντίσει. Φίλημα Ιούδα. Ράπισμα δούλου. Άρνηση Πέτρου. Ο ευμετάβλητος Πιλάτος. Ο αχάριστος λαός. Το ακάνθινο στεφάνι. Το μαρτύριο του Σταυρού. Και το οδυνηρότερο η εγκατάλειψη του Πατρός…
Κι όμως πάνω στον αδάμαστο κυματοθραύστη θα συντριβούν άπαντα. Γιατί είναι οπλισμένος με μοναδικό όπλο δικής του πνευματικής «ευρεσιτεχνίας». Την ΠΡΟΣΕΥΧΗ! Αυτό το ακαταγώνιστο όπλο τελικά ο Χριστός το αφήνει στον κήπο της αγωνίας του σαν ασπίδα και θυρεό του. Ο μέγας στρατηλάτης!
Δεν θα μπορούσαμε να προσδώσουμε ενδελεχέστερη ανάλυση στην έννοια της αγωνίας. Όλα τα λεξικά ωχριούν στην επεξήγηση αυτής της λέξης. Το λεξικό όμως της θείας σοφίας περιέχει μοναδικούς τρόπους να αναδεικνύει κάποιες έννοιες, παραχωρώντας τες τελικά στον απλό άνθρωπο σαν ψυχικό ορμητήριο, μέσω του οποίου θα επιχειρεί τα πνευματικά αγωνίσματα μέσα στο στίβο της θεϊκής προσφοράς και της υψίστης θυσίας.
Γιατί μπορεί να μη δοκιμάσουμε κανένα από τα άλλα παθήματα του Χριστού. Την αγωνία όμως στον κήπο της Γεθσημανή θα την δοκιμάσουμε. Οι επισκέψεις μας στον κήπο της Γεθσημανή θα είναι συχνές, είτε για να βρέξουν οι θρόμβοι αίματός μας το αγιασμένο χώμα που πάτησε Εκείνος, είτε για να ενωθούν οι προσευχές μας με την δική Του και να ανέλθουν στον Θεό πατέρα πάνοπλες αλλά και «απαιτητικές», ως θυμίαμα εύοσμο ολοκληρώνοντας την ιερή προσκύνησή μας αλλά και ως πνευματική διεκδίκηση «ισχύος».
Αφού λοιπόν εξακριβώσαμε απόλυτα ότι η αγωνία απετέλεσε τον μοναδικό και πιστό συνοδοιπόρο του Χριστού μας μέχρι και το οδυνηρό «τετέλεσται», ας πλησιάσουμε να την μελετήσουμε όπως παρουσιάστηκε και παρουσιάζεται στην ζωή την δική μας· την ανθρώπινη.
Χρονολογείται λοιπόν από τις μέρες του Αδάμ και της Εύας μέσα στον παράδεισο, όταν παρήκουσαν στο θέλημα το θεϊκό, οπότε τους κατέκλυσε η αγωνία. Από τότε ο κατακτητής αυτός κατέλαβε, πανηγυρικά εξαπλούμενος, όλη την ανθρωπότητα. Διέγερση, ερεθισμός, εσωτερική ανησυχία και πολλά άλλα αποτελούν την περιφραστική ερμηνεία της αγωνίας. Ακόμη και στον ύπνο μας ξυπνάμε λόγω ενυπνίου αγωνίας. Έτσι αυτός ο κοσμοκράτορας εξουσιάζει όλη την υφήλιο απόλυτα, καθότι επηρεάζει την σκέψη, το συναίσθημα και την θέληση του ανθρώπου. Επηρεάζει το σύνολο της ζωής μας. Η πρόοδος της επιστήμης και της τεχνικής όχι μόνο δεν περιόρισε την αγωνία της ζωής, αλλά αντιθέτως την μεγιστοποίησε. Μάλλον απαιτείται επανεξέταση της ερμηνείας του όρου «πρόοδος», γιατί τελικά στην ζωή μας την καθημερινή ανακαλύπτουμε ότι κάθε άλλο παρά από πρόοδο και επίδοση εκφράζει. Ειδικά στις μέρες που βιώνουμε, η αγωνία αποκτά μία ξεχωριστή μορφή. Παρουσιάζει τον φόβο για την δύναμη του κακού, για σκοτεινές και υποχθόνιες δυνάμεις που απειλούν τον άνθρωπο και την ζωή του. Ειδικά όλοι αυτοί που μιλούν για ευδαιμονία είναι οι πρωτεργάτες της δυστυχίας. Όλοι αυτοί που επαγγέλλονται φως τελικά είναι οι υποφαινόμενοι του σκότους, οι απόλυτοι εκφραστές του. Αυτό το σκότος, αυτή η αγωνία αποτελεί ένα ιδιάζον όπλο στα χέρια των αδίστακτων προκειμένου να καθοδηγούν τον λαό προς την ελεγχόμενη ειδωλολατρία, υποσχόμενοι την λύτρωσή του. Κι όμως οι έκρυθμες αυτοκτονίες, η αλόγιστη χρήση ναρκωτικών και επικινδύνων ηρεμιστικών, ο νόθος αλκοολισμός και το καταδυναστευτικό κάπνισμα, αποδεικνύουν περίτρανα τα αποτελέσματα αυτής της τακτικής. Αποκαλύπτουν την ανήσυχη αβεβαιότητα μέσα στο κλίμα «της ασφαλούς» ασφαλείας.
Ας μη ξεχνούμε πάντως ότι η αγωνία διαχέεται σπάταλα στην Αγ. Γραφή.
Αγωνία κατέλαβε τον προφήτη Ηλία, όταν έφυγε στην έρημο για να γλυτώσει από την βασίλισσα Ιεζάβελ (Γ΄ Βασ. 19,3). Ο ίδιος ο Δαβίδ επανειλημμένα ξεχύνεται συντετριμμένος μέσα στους ψαλμούς του εκφράζοντας πικρό παράπονο. Ωδίνες, παγίδες θανάτου, θλίψεις, ταραχή, δειλία θανάτου, φόβος, τρόμος, σκότος: μερικές έννοιες συνώνυμες της αγωνίας που κυριαρχούν απειλητικά στους ψαλμούς.
Το ίδιο σκηνικό ανοίγει στην Καινή Διαθήκη από την αρχή της μέχρι το τέλος του βιβλίου της Αποκαλύψεως. Φοβούνται οι μαθητές του Χριστού πριν από τα πάθη του (Μαρκ. 10,32), δειλιάζουν κατά την τρικυμία στην θάλασσα (Ματ. 26,56). Ο ίδιος ο Παύλος συχνά αγωνιά καθησυχαζόμενος υπό του Κυρίου. «Μή φοβοῦ, ἀλλά κήρυττε τό εὐαγγέλιον» (Πραξ. 18,9), «Θάρρος Παῦλε» (Πραξ. 23,11). Ο πιο μεγάλος φόβος παρουσιάζεται ότι προέρχεται από τον πονηρό, που ζητεί να υποτάξει τον άνθρωπο. «Ὁ ἀντίδικος διάβολος ὡς λέων ὠρυόμενος περιπατεῖ ζητῶν τίνα καταπιεῖν» (Α΄Πετρ. 5,8). Πολλοί Χριστιανοί αγωνιούν με την σκέψη των εσχάτων ημερών όπως τις προφητεύει ο Ιωάννης στην Αποκάλυψη αλλά και με όσα αναφέρει, γι' αυτές ο Πέτρος γράφοντας: «Οἱ οὐρανοί ροιζηδόν παρελεύσονται, στοιχεία δέ καυσούμενα λυθήσονται, καί γῆ καί τά ἐν αὐτῆ ἔργα κατακαήσεται» (Β΄Πετρ. 3,10).
Αυτή η εξουθενωτική αγωνία ωθεί επιπόλαια τον πολύ κόσμο να βυθίζεται σε ποταπές διασκεδάσεις, σε επικίνδυνες συναναστροφές, σε εξοντωτική εργασία, αιχμαλωτίζοντας στιγμιαία την αγωνία του, μη έχοντας στο εσώτερο της ψυχής ηθικές αξίες.
Αλλά η σωτηρία είναι πλάι μας. Το θεϊκό χέρι τείνει να βοηθήσει, αλλά το αγνοούμε πολλές φορές απωθώντας το. Μας υποδεικνύει ο Θεός περίτρανα την σωτηρία μας μέσω του γραφείου τύπου του, την Αγία Γραφή!
«Μή φοβοῦ, Ἅβραμ, ἐγώ ὑπερασπίζω σου· ὁ μισθός σου πολύς ἔσται σφόδρα» (Γεν. 15,1).
«Μή φοβοῦ (Ισαάκ)· μετά σοῦ γάρ εἰμί καί εὐλογήσω σε» (Γεν. 26,24).
Κατά την έξοδο από την Ερυθρά ο Μωυσής φωνάζει προς τον λαό. «Θαρσεῖτε, στῆτε καί ὁρᾶτε τήν σωτηρία τήν παρά τοῦ Κυρίου» (Εξ. 14,13).
«Μή φοβοῦ· μόνο πίστευε» (Λουκ. 8,50), συμβουλεύει ο Χριστός τον Ιάειρο.
Έτσι σταδιακά προσεγγίζουμε τον Χριστό μας, ο οποίος θεωρεί την θλίψη κάτι συνηθισμένο, γι’ αυτό δεν κατηγορεί τους μαθητές του για την αγωνία. Αλλά… τους υποδεικνύει τον δρόμο της πίστης.
«Τί δειλοί ἐστέ, ὀλιγόπιστοι;» (Ματ. 9,26).
Έτσι όπως εκείνος νίκησε την αγωνία στην Γεθσημανή ανάλογα επιθυμεί να βοηθήσει και εμάς να νικήσουμε. Γι’ αυτό βροντοφωνάζει· «Θαρσεῖτε, ἐγώ νενίκηκα τόν κόσμον» (Ιω. 16,33).
Κλείνοντας το μικρό αυτό πόνημα με θέμα την αγωνία, όλοι εμείς οι εναπομείναντες Ελληνόψυχοι Ορθόδοξοι Χριστιανοί αγωνιούμε…
Εμφορούμαστε από μία ιερή αγωνία. Πού οδηγούν οι πολιτικοί και θρησκευτικοί αρχηγοί μας το σκάφος της Ορθοδόξου Ελλάδος;
Πού το οδηγούν ακόμη και όταν επιβαίνουν σε στρατιωτικά ελικόπτερα Chinook, που τα έχει η πατρίδα για άλλους ιερούς σκοπούς…;
Ο πρώην πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας επιβαίνοντας σε Chinook πήγε και υπέγραψε την άνευ όρων παράδοση της Μακεδονίας στους ανύπαρκτους γείτονες, στην Πρέσπα. Ο τωρινός πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης επιβαίνοντας σε Chinook χωρητικότητος 44 τ. μ. με 20 περίπου συνεπιβάτες (το στρατιωτικό όριο είναι 33 άνδρες με τον φορτίο τους) πήγε στα Τρίκαλα για … προεκλογικό αγώνα, τηρώντας πιστά (;) τα μέτρα ασφαλείας για τον κορωνοϊό.
Την ίδια ώρα ο ίδιος απαιτεί από ναούς 400 τ.μ. να «γεμίζουν» μόνο με 25 πιστούς (!;).
«Αἰδώς Ἀργεῖοι!»
Όμως ήλθε καιρός που κυβερνούν αυτόν τον τόπο «τα άλαλα και τα μπάλαλα», κατά τον πατρο Κοσμά. Διευκρινήσεις παρακαλώ από τον ίδιο…
Εμείς ας αρκεσθούμε προς το παρόν στην ρήση του Χριστού μας «ἐν τῶ κόσμω θλῖψιν ἕξετε· ἀλλά θαρσεῖτε, ἐγώ νενίκηκα τόν κόσμον» (Ιω. 16,33).
Εγκαταλείποντες λοιπόν την σκλαβιά της κοσμικής αγωνίας, δραπετεύοντες περήφανα απ’ αυτήν, ας περπατήσουμε πάνω στα ύδατα της αρνησίθεης κυματώδους θάλασσας, όπως άλλοτε περπάτησε ο Πέτρος, διδασκόμενοι μέσα στην αγωνία μας ότι πρέπει να προσβλέπουμε μόνο σ’ Αυτόν, εξαρτώμενοι ολότελα απ’ Αυτόν.
Έτσι θα ακουσθεί επιβλητική και απόλυτα θεϊκή, η στεντόρεια φωνή του·
«Μή ταρασσέσθω ὑμῶν ἠ καρδία, μηδέ δειλιάτω» (Ιω. 14,27). Συνεχίζοντας δε ο Κύριος, κοιτάζοντας επιτιμητικά όλους τους δολιοφθορείς της επουρανίου βασιλείας, σηκώνοντάς τους το χέρι το δεξί και τείνοντας τον δείκτη του, σπρώχνοντάς τους στο χάος, τους απευθύνει· «οὐχ ἁρπάσει τις αὐτά (τα πρόβατα) ἐκ τῆς χειρός μου» (Ιω. 10,26). «Γιατί ἐδόθη μοι πᾶσα ἐξουσία ἐν οὐρανῶ καί ἐπί γῆς» (Ματθ. 28,18).
