«Τὰ Χριστούγεννα γεννήθηκε ὁ Χριστός!». Αὐτονόητο; Ἴσως γιὰ μᾶς τοὺς Ὀρθοδόξους. Ὅμως καὶ αὐτὸ πλέον συζητεῖται…
Πολλὲς φορὲς κατὰ τὸ παρελθὸν ἐπιχειρήθηκε νὰ καταργηθεῖ ἡ ἑορτὴ τῶν Χριστουγέννων διὰ τῆς βίας ἀπὸ τὸ χριστιανικὸ πλήρωμα τῆς ἐκκλησίας. Τὸ 1644 στὴ Βρεττανία, ὁ Ὄλιβερ Κρόμγουελ καὶ τὸ κόμμα τῶν πουριτανῶν, θέλησαν νὰ καταργήσουν μὲ νόμο τὰ Χριστούγεννα [1]. Ἔτσι ἡ ἡμέρα ἀπαγορεύθηκε νὰ εἶναι ἀργία, ἡ δὲ βουλὴ συνεδρίαζε κάθε χρόνο τὴν ἡμέρα τῶν Χριστουγέννων γιὰ περισσότερο ἀπὸ μία δεκαετία.
Τὸν περασμένο αἰώνα στὴν κομμουνιστικὴ Ρωσσία εἶχαν ἀπαγορευθεῖ τὰ Χριστούγεννα ἀπὸ τὸ 1917 ὡς τὸ 1990 ὁπότε καὶ κατέρρευσε τὸ καθεστώς. Ἐπὶ κυβερνήσεως δὲ Στάλιν εἶχαν ἀντικατασταθεῖ ἀπὸ τὰ σταλινούγεννα [1].
Ἡ χειρότερη ὅμως πολεμικὴ εἶναι αὐτὴ τῆς ἐκκοσμικεύσεως τῶν Χριστουγέννων, ἡ ὁποία μεταβάλλει τὸ ὑπερκόσμιο γεγονὸς σὲ ἐγκόσμιο καὶ ὑλιστικό. Φθάσαμε, σήμερα, νὰ προβάλουμε μία ἐντελῶς εἰδωλολατρικὴ ἀτμόσφαιρα στὰ σπίτια μας καὶ ὡς ἐκ τούτου καὶ στὴν κοινωνία μας, ἀφοῦ ἔτσι μᾶς προτιμᾶ ἡ παγκοσμιοποίηση.
Στὶς ΗΠΑ οἱ λεγόμενοι «πολιτικὰ ὀρθοὶ Ἀμερικανοί», ὑπὸ τὸ πρόσχημα τῆς μὴ προσβολῆς τάχα τῶν ἀλλοθρήσκων (βλέπε καὶ τοὺς ἐν Ἑλλάδι διαννοουμένους) ἔχουν ἐπιδοθεῖ σὲ ἕναν ἀγώνα ἀπαλείψεως κάθε ἀναφορᾶς στὰ Χριστούγεννα. Ὅμως καὶ στὴν ὀρθοδόξη πατρίδα μας εἶναι δυσεύρετες πλέον οἱ εὐχετήριες κάρτες πού ἀναγράφουν «καλὰ Χριστούγεννα», ἀφοῦ βεβαίως ὁ νεοέλληνας μόνον ὡς ἁπλὲς γιορτὲς ἢ διακοπὲς ἐκλαμβάνει τὰ Χριστούγεννα. Ἀκόμη καὶ ἡ «ΑΤΤΙΚΗ ΟΔΟΣ» συγχρονισμένη σὲ αὐτὸ τὸ πνεῦμα καὶ ὄχι στὸ ἑλληνορθόδοξο (ρωμέικο) γράφει ἀπὸ τὰ Χριστούγεννα τοῦ 2004 σὲ ὅλες τὶς φωτεινὲς ἐπιγραφὲς της «καλὲς γιορτές».
Ἐπιπροσθέτως, κατάφερε δυστυχῶς ἡ παγκοσμιοποίηση νὰ πιστέψουμε πώς Χριστούγεννα χωρὶς δένδρο δὲν ὑφίστανται!!! Τὸ δένδρο κατέληξε νὰ εἶναι τὸ παγκόσμιο σύμβολο τῶν Χριστουγέννων καὶ ταυτοχρόνως κατέληξε νὰ βρίσκεται στὸ ἐπίκεντρο τῆς ἑορτῆς, μετατοπίζοντας τὴν προσοχή μας καὶ ἀπὸ Αὐτὸ τὸ Θεῖο Βρέφος. Τὸ ἔθιμο αὐτὸ δὲν ἔχει καμμία σχέση μὲ τὶς ἑλληνορθόδοξες παραδόσεις μας, πρὶν δέ ἀπὸ δύο αἰῶνες ἦταν τελείως ἄγνωστο σὲ ὅλο τὸν κόσμο πλὴν τῆς Γερμανίας, καὶ ἔχει παντελῶς παγανιστικὲς ρίζες. Γράφει ὁ π. Θ. Ζήσης, καθηγητὴς πανεπιστημίου στὴ θεολογικὴ σχολή: «Ἀπὸ τὶς πληροφορίες τῶν πηγῶν, τῆς βιβλιογραφίας καὶ τῆς ζωντανῆς ἐμπειρίας καὶ παραδόσεως δὲν ἀπομένει ἴχνος ἀμφιβολίας περὶ τοῦ ὅτι τὸ χριστουγεννιάτικο δένδρο εἶναι ξενόφερτο ἔθιμο. Ἀποτελεῖ αὐτὸ κατασταλλαγμένη καὶ ἀμάχητη γνώση [2].» Ὅπως ἔγραψε καὶ ὁ καθηγητὴς λαογραφίας Δ. Λουκάτος, ἐμφανίστηκε γιὰ πρώτη φόρα τὸ 1833 στὸ Ναύπλιο ἐπὶ Ὂθωνος καὶ τὰ Χριστούγεννα τοῦ 1843 στὴν Ἀθήνα, στὸ σπίτι τοῦ Ἱ. Παπαρηγοπούλου, τοῦ προξένου τῆς Ρωσσίας [3]. Τὸ περιστατικὸ διασώζει καὶ ὁ στρατηγὸς Μακρυγιάννης. Εἶχε προσκληθεῖ ὁ ἴδιος τὴν ἡμέρα τῶν Χριστουγέννων ἀπὸ τὸν γνωστὸ Ἀθήναιο πρόξενο τῆς Ρωσσίας. Φθάνοντας στὸ σπίτι τοῦ Παπαρηγοπούλου μαζὶ μὲ τὸν φίλο του καὶ συναγωνιστή του Κῶτσο Λιδωρικιώτη, ὁ στρατηγὸς μὲ ἒκπληξη εἶδε ἕνα δίμετρο ἔλατο στὸ σαλόνι τοῦ προξένου, κούνησε τὸ κεφάλι του καὶ τοῦ εἶπε: «Ὡραῖο εἶναι κὺρ Γιάννη. Καὶ τοῦ χρόνου νὰ εἴμαστε καλά. Ἀλλὰ τὰ δένδρα μου ἔγω δὲν τ’ ἀφήνω νὰ φυτρώνουν μέσα στὴν καμάρα!… Μόνο τ’ ἂρματά μου φυτρώνουν ἐκεῖ!… [4]» Ἀπὸ τότε τὸ Δένδρο ἐπεκτάθηκε στὶς λίγες ἀριστοκρατικὲς οἰκογένειες τῶν Ἀθηνῶν. Ἕναν αἰώνα μετά, κατὰ τὴ γερμανικὴ κατοχή, ἐπεκτάθηκε καὶ στὰ εὐρύτερα λαϊκὰ στρώματα. Μετὰ τὴν ἀπελευθέρωση καὶ μάλιστα μετὰ τὸ 1950 διαδόθηκε περισσότερο ἀπὸ τοὺς Ἂγγλους καὶ τοὺς Ἀμερικανοὺς πού παρέμειναν στὴν Ἑλλάδα.
Κι ἂν δὲν νοοῦνται Χριστούγεννα χωρὶς δένδρο, ὁμοίως δὲν νοοῦνται Χριστούγεννα χωρὶς «Ἃϊ Βασίλη»! Ἀκόμη καὶ ὡς πρὸς τὸ ὄνομά του ἡ παγκοσμιοποιημένη ἐκδοχὴ τοῦ ἃϊ Βασίλη προκαλεῖ σύγχυση. «Σάντα Κλάους» τὸν λένε οἱ Δυτικοί, ὄνομα πού παραπέμπει στὸν Ἅγιο Νικόλαο. Ὑπάρχει ὅμως σύγκριση; Ἀπὸ τὴν Ἑσπερία (Σκανδιναυΐα) ὁ ἕνας, ἀπὸ τὴ Ρωμανία (Βυζάντιο) ὁ ἄλλος. Λίαν στρουμπουλὸς ὁ ἕνας, μᾶλλον ἀσκητικὸς καὶ ὀλιγαρκὴς ὁ δεύτερος. Γέρος μὲ λευκὴ γενειάδα ὁ φράγκος, νέος μὲ μαῦρα μακριὰ γένεια ὁ δικός μας.
Ὅταν κάποιοι μιμοῦνται τὴ ζωὴ ἑνὸς Ἁγίου κατὰ τὴν προτροπὴ τῆς ἐκκλησίας μας «ἑορτὴ Ἁγίου, μίμησις Ἁγίου», κάποιοι ἄλλοι ντύνονται μὲ τὴ στολὴ τοῦ «χονδρο-βασίλη» καὶ κυκλοφοροῦν στοὺς δρόμους σὰν καρνάβαλοι, διότι δὲν ὑπάρχει κάτι ἀνώτερο νὰ τοὺς ἐμπνεύσει!
Ὁ «Ἃϊ Βασίλης» ὅμως συνεπάγεται καὶ πολλὰ δῶρα! Στὶς ΗΠΑ ὑπολογίζεται ὅτι τὰ δῶρα ὑπερβαίνουν τὸ 0,5% τοῦ ΑΕΠ. Στὴν Ν. Ὑόρκη, μάλιστα, ἡ τελετὴ τῆς ἁφῆς τοῦ χριστουγεννιάτικου δένδρου ἐγκαινιάζει ἐπισήμως μία περίοδο ξέφρενων ἀγορῶν πού τελειώνουν μὲ τὶς ἐκπτώσεις στὶς ἀρχὲς τοῦ χρόνου! Ἡ ὑπερκατανάλωση, δηλαδή, σὲ ὅλο της τὸ μεγαλεῖο!
Τὸ χειρότερο ὅμως εἶναι ὅτι ἡ παραδοσιακὴ Θεία Λειτουργία τῶν Χριστουγέννων ἀντικαθίσταται ἀπὸ τὰ ξενύχτια, τὰ «ρεβεγιὸν» καὶ τὴ χαρτοπαιξία.
Συνεπῶς, στὴν «ὅλη μαγεία τῶν Χριστουγέννων» εἶναι ἐντεταγμένα καὶ τὰ παιχνίδια τῆς τύχης, τὰ ὁποῖα μαζὶ μὲ ὅλα τὰ παραπάνω, θὰ μᾶς κάνουν νὰ νοιώσουμε ὡραῖα καὶ κάπως διαφορετικὰ ἀπὸ τὶς ἄλλες μέρες! Πραγματικά, μὲ πόσο κατώτερα ἀλλὰ καὶ πόσο ἐπιβλαβῆ πράγματα ἐπιχειρεῖται νὰ ὑποκατασταθεῖ ἡ Πίστη τοῦ Χριστοῦ [10]!
Ἡ παγκοσμιοποίηση, ὅμως, καὶ ἡ Νέα Ἐποχὴ δὲν θὰ παύσουν νὰ παράγουν ἑορτὲς δῆθεν Χριστιανικὲς (ὅπως τοῦ ὑπαρκτοῦ βεβαίως Ἁγίου Βαλεντίνου, μὲ διαφορετικὴ ὅμως χροιὰ) ἢ καὶ νὰ προσπαθοῦν νὰ καταργοῦν μὲ τὸν τρόπο τους τὶς Χριστιανικὲς (ὅπως αὐτὴ τῶν γενεθλίων μὲ τὴν ὁποία ἐπιχειρεῖται ἡ κατάργηση τῆς ὀνομαστικῆς ἑορτῆς). Ἡ μίμηση ἐξάλλου πού ἀκρίτως, ἀκατακρίτως καὶ ἀδιακρίτως «τιμοῦμε» ὡς νεοέλληνες, μᾶς κάνει νὰ πιθηκίζουμε! Ἔχουν καλλιεργηθεῖ στὸν λαό μας σὲ ὑπερβολικὸ βαθμὸ συναισθήματα μειονεξίας ἔναντι τῶν εὐρωπαίων [5].
Ἐν κατακλεῖδι, ὅταν ἀποδίδουμε στὰ Χριστούγεννα τὸ πραγματικό τους νόημα καὶ ὅταν τὰ ἑορτάζουμε πνευματικά, τότε ἐπιτυγχάνεται καὶ ὁ μέγας σκοπὸς τῆς ἐνανθρωπήσεως τοῦ Θεοῦ. Ὅσον ἀφορᾶ τὸ λεγόμενο χριστουγεννιάτικο κλίμα, δὲν ἔχουμε ἀνάγκη τὰ ξενόφερτα-φράγκικα ἔθιμα. Πῶς μποροῦμε νὰ ἑρμηνεύσουμε τὸ γεγονὸς ὅτι τὰ Χριστούγεννα τιμῶνται καὶ στὴν Κίνα, στὴν Ἰνδία, στὴν Κορέα μέχρι καὶ σὲ αὐτὴν τὴν Ἀφρική; Τιμῶνται βεβαίως σὲ ὅλες αὐτὲς τὶς ἀλλόθρησκες περιοχές, διότι δὲν τιμοῦν τὴ γέννηση τοῦ Χριστοῦ, ἀλλὰ μία γιορτὴ καθαρὰ ὑλιστικὴ καὶ παγκοσμιοποιημένη.
Ἀντὶ τοῦ στολισμοῦ ἑνὸς δένδρου, ἂς καταφύγουμε στὸν στολισμὸ ἑνὸς καραβιοῦ, ὅπως ἔκαναν καὶ οἱ πρόγονοί μας, τὸ ὁποῖο συμβόλιζε τὴν ἐκκλησία. Ἂς ψάλλουμε τὰ κάλαντα, μιμούμενοι τὰ κάλαντα τῶν ἀγγέλων, πού ἐκεῖνο τὸ βράδυ στὴ Βηθλεὲμ ἀνήγγειλαν τὸ χαρμόσυνο γεγονὸς τῆς Γεννήσεως τοῦ Χριστοῦ. Ἂς κόψουμε τὴ βασιλόπιττα τιμώντας ἔτσι τὸν Μέγα Βασίλειο. Μὰ πάνω ἀπὸ ὅλα ἂς προσευχηθοῦμε νὰ γεννηθεῖ καὶ φέτος ὁ Χριστὸς στὴν καρδιά μας…
Ἀπὸ τοῦδε καὶ στὸ ἑξῆς ἂς ζήσουμε τὰ Χριστούγεννα πιό… ρωμέικα, σκεπτόμενοι πώς τὰ Χριστούγεννα γεννήθηκε ὁ Χριστός!!!
1. Κ. Γ. Παπαδημητρακοπούλου «τὰ Χριστούγεννα τῆς Παγκοσμιοποίησης καὶ τῆς Νέας Ἐποχῆς»
2. π. Θ. Ζήση: «Τὸ χριστουγεννιάτικο δένδρο. Ξενόφερτο καὶ ἀντιχριστιανικὸ»
3. Δ. Λουκάτου, «Χριστουγεννιάτικα καὶ τῶν ἑορτῶν»
4. Καθημερινὴ 22/12/1996
5. ΕΣΤΙΑ 24/12/1896: «Πολλοὶ ἐκ τῶν εὐπορωτέρων, τοὺς Φράγκους μιμούμενοι, εἰσήγαγαν εἰς τὰς οἰκογένειας των, χωρὶς κανένα λόγον, ἁπλῶς καὶ μόνον διὰ νὰ φαίνονται ὅτι διαφέρουν ἀπὸ τοὺς ἄλλους Ρωμιούς, οἱ ὁποῖοι ἔχουν ὡς ἀρχὴν καὶ διακηρύττουν πρὸ παντὸς νεωτερισμοῦ, ὅ,τι αὐτοὶ ἐννοοῦν «ὅπως τάβραν ἔτσι νὰ τὰ ἀφήσουν καὶ στὰ παιδιὰ των»
