ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ: Εφεσ. β΄4-10
ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ: Λουκ. ι΄25-37
«Καὶ ἰδὼν αὐτὸν ἐσπλαγχνίσθη…»
Σήμερα ακούσαμε την παραβολή του καλού Σαμαρείτη, την οποία αφηγήθηκε ο Χριστός στον νομοδιδάσκαλο για να του απαντήσει στο ερώτημα «τις εστί μου πλησίον;».
Η παραβολή αναφέρεται σε έναν άνθρωπο που κάνει τη διαδρομή Ιερουσαλήμ – Ιεριχούς και σ’ αυτή την πορεία συναντά τον θάνατο, την αδιαφορία αλλά και την αγάπη από τους συνανθρώπους του. Τον θάνατο τον πρόσφεραν απλόχερα στον διαβάτη οι ληστές, άνθρωποι χωρίς κανένα ανθρώπινο αίσθημα. Του πήραν τα ρούχα και τον χτύπησαν, αφήνοντάς τον να πεθάνει σαν ζώο στον δρόμο, για να ικανοποιήσουν τα πάθη τους. Καθώς ο άνθρωπος πεθαίνει στον δρόμο, μέσα στον πόνο του, συναντά και την αδιαφορία από δυο λειτουργούς του ναού. Ο πόνος είναι μπροστά στον ιερέα και τον λευίτη και αυτοί χωρίς καμία σκέψη προσπερνούν τον πόνο που έχει ο συνάνθρωπος. Γι’ αυτούς είτε είναι άνθρωπος που πεθαίνει αυτός που συναντούν, είτε μια πέτρα στην άκρη του δρόμου, είναι το ίδιο.
Στη συνέχεια ακολουθεί ένας Σαμαρείτης, ένας δεδηλωμένος εχθρός του τραυματισμένου, που ήταν Ιουδαίος, ο οποίος αμέσως πήγε σ’ αυτόν, του πρόσφερε τις πρώτες βοήθειες και συνέχισε τη φροντίδα του, επιβιβάζοντας τον τραυματισμένο πάνω στο ζώο. Τον μετέφερε σ’ ένα κατάλυμα και φρόντισε για τη διαμονή και περίθαλψή του εκεί.
Ο Σαμαρείτης έδωσε ζωή. Ριψοκινδύνευσε, χωρίς δεύτερη σκέψη, τη ζωή του, όταν του παρουσιάστηκε η ευκαιρία. Με τη συμπεριφορά του μας βεβαιώνει για την αγάπη που ζει στην καθημερινότητά του. Κάθε του σκέψη και πράξη είναι αποτέλεσμα αγάπης προς τον Θεό και τον συνάνθρωπό του.
Μέσα από την όλη συμπεριφορά του φαίνονται τα γνωρίσματα της αγάπης του.
Η αγάπη του, πρώτα απ’ όλα, δεν έχει όρια. Επεκτείνεται προς όλους. Ο Ιουδαίος ήταν ένας εχθρός του. Είναι γνωστή η ρήση του Ευαγγελίου «Ου συγχρώνται Ιουδαίοι Σαμαρείταις». Κι όμως τον θεωρεί δικό του άνθρωπο που χρήζει της βοήθειάς του. Το γεγονός και μόνον ότι είναι άνθρωπος, εικόνα του Θεού, ανεξάρτητα από φυλή και φύλο, χρώμα ή καταγωγή, του δημιουργεί την ανάγκη να του συμπαρασταθεί.
Έχει, όμως, και το χαρακτηριστικό της ανιδιοτέλειας η αγάπη του Σαμαρείτη. Ο τραυματισμένος τού ήταν άγνωστος και, κατά πάσα πιθανότητα, έτσι θα παρέμενε και στο μέλλον. Τίποτα δεν θα μπορούσε να προσδοκά απ’ αυτόν. Κι όμως εκδηλώνει την αγάπη του προς αυτόν, με κίνδυνο της ίδιας της ζωής του. Ράπισμα για μας η συμπεριφορά του Σαμαρείτη. Εμείς πριν εκδηλώσουμε την αγάπη μας προς κάποιον σκεφτόμαστε το τι θα πάρουμε ως αντάλλαγμα από την πράξη μας αυτή.
Τέλος, η αγάπη του Σαμαρείτη έχει και το στοιχείο της συνέχειας. Δεν είναι αποτέλεσμα συναισθηματικής έξαρσης της στιγμής. Εμείς συγκινούμαστε από κάποιο γεγονός της επικαιρότητας και εκδηλώνουμε προς στιγμή την αλληλεγγύη μας. Γρήγορα, όμως, ξεχνούμε τα πάντα κι επιστρέφουμε στην καθημερινότητά μας. Ο Σαμαρείτης, όμως, δεν αρκείται στην παροχή των πρώτων βοηθειών στον πληγωμένο. Ούτε και στη μεταφορά του στο πανδοχείο. Θα μπορούσε, παραδίδοντάς τον στον πανδοχέα, να έχει ήσυχη τη συνείδησή του ότι έκανε στο έπακρο το καθήκον του. Εν τούτοις μεριμνά για συνέχιση της θεραπείας. Η αγάπη του δεν είναι ψυχολογική ανάγκη της στιγμής. Έχει συνέχεια. Συνδέει τη ζωή του με τον τραυματισμένο και αποκτούν κοινή πορεία στη γη αλλά ταυτόχρονα και στον ουρανό. Είναι τέτοιο το έργο του Σαμαρείτη που μας συγκινεί.
Αγαπά και τον Θεό ο Σαμαρείτης. Αυτό το αποδεικνύει έμπρακτα με την αγάπη του προς το δημιούργημά Του, τον άνθρωπο. Ο Σαμαρείτης πορεύεται στην αιωνιότητα, δηλαδή στον Θεό, γιατί μπορεί και αγαπάει. Είναι πλησίον στον συνάνθρωπο, με αποτέλεσμα να έχει πορεία προς τον Θεό. Λέγει, χαρακτηριστικά, ο άγιος Ιωάννης ο Ευαγγελιστής: «Ταύτην την εντολήν έχομεν απ’Αυτού, ίνα ο αγαπών τον Θεόν, αγαπά και τον αδελφόν αυτού». Εμείς, στην πορεία της επίγειας ζωής μας, έχουμε την ελευθερία να επιλέξουμε πως θα συμπεριφερθούμε στον πλησίον μας. Μπορούμε να αδιαφορήσουμε γι’ αυτόν και να μην τον φροντίσουμε, πετώντας τον ή αφήνοντάς τον σε μια άκρη. Έχουμε, όμως, και τη δυνατότητα, αν θελήσουμε, να γίνουμε ένας «καλός Σαμαρείτης», που προσφέρει στον συνάνθρωπο και τον Θεό ότι καλύτερο έχει, τον ίδιο του τον εαυτό.
Αυτή την εβδομάδα αρχίζει η νηστεία των Χριστουγέννων και είναι μια ευκαιρία να εγκύψουμε ο καθένας στον εαυτό του για να εντοπίσουμε τα πάθη που μας ταλαιπωρούν και μας απομονώνουν, κρατώντας μας μακριά από τον συνάνθρωπο και τον Θεό. Ευχή της Εκκλησίας είναι όπως όλοι γίνουμε πλησίον για τον κάθε συνάνθρωπό μας.
