– Γνωρίζει, Γέροντα, τὸ ταγκαλάκι τί ἔχουμε στὴν καρδιά μας;
– Ἀκόμη αὐτὸ ἔλειψε, νὰ γνωρίζη καὶ καρδιές! Μόνον ὁ Θεὸς εἶναι καρδιογνώστης καὶ μόνο σὲ ἀνθρώπους τοῦ Θεοῦ ἀποκαλύπτει ὁρισμένες φορές πάλι ὁ Θεὸς –γιὰ τὸ καλό μας – τί ἔχουμε στὶς καρδιές μας. Τὸ ταγκαλάκι γνωρίζει τὶς πονηριές καὶ τὶς κακίες ποὺ φυτεύει στὰ δικά του ὄργανα, δὲν ξέρει τούς καλούς λογισμούς μας. Μόνον ἐκ πείρας ἀντιλαμβάνεται μερικά, ἀλλὰ καὶ σʹ αὐτά, πέφτει ἔξω τὶς περισσότερες φορές. Καὶ ἐὰν δὲν ἐπιτρέψη ὁ Θεὸς νὰ τὰ καταλάβη καὶ αὐτά, πέφτει συνέχεια ἔξω σὲ ὅλα, γιατί εἶναι σκοτεινός ὁ διάβολος, ὁρατότης μηΔὲν!!!
Δὲν ξέρει, ἄς ὑποθέσουμε, ἕναν καλό λογισμό δικό μου. Ἄν ἔχω κανέναν κακό λογισμό, ἐκεῖνον τὸν ξέρει, γιατί ὁ ἴδιος τὸν φυτεύει. Ἄν ἐγώ τώρα θέλω νὰ πάω νὰ κάνω κάπου μία καλωσύνη, νὰ σώσω λ.χ. ἕναν ἄνθρωπο, ὁ διάβολος αὐτὸ δὲν τὸ ξέρει. Ὅταν ὅμως ἐκεῖνος βάλη σὲ κάποιον ἕναν λογισμό καὶ τοῦ πῆ: «Πήγαινε νὰ σώσης τὸν τάδε ἀνθρωπο», θὰ τὸν κεντήση συγχρόνως καὶ στὴν ὑπερηφάνεια καὶ γιʹ αὐτὸ τὸν ξέρει αὐτόν τὸν λογισμό. Ἀλλά καὶ μὲ τὸ ὅτι δέχεται ὁ ἄνθρωπος τὴν ὑπερηφάνεια, δίνει δικαίωμα στὸν πειρασμό. Εἶναι πολύ λεπτά τὰ πράγματα!
Θυμάστε τὸ περιστατικό μὲ τὸν Ἀββᾶ Μακάριο; Εἶχε συναντήσει μία φορά τὸν διάβολο ποὺ ἐπέστρεφε ἀπὸ τὴν πιὸ κοντινή Ἔρημο, ὅπου εἶχε πάει, γιὰ νὰ πειράξη τούς ἀδελφούς, ὁ ὁποῖος τοῦ εἶπε: «Ὅλοι οἱ ἀδελφοί εἶναι πολύ ἀγριεμένοι μαζί μου ἐκτός ἀπὸ ἕναν ποὺ εἶναι φίλος μου καὶ μοῦ κάνει ὑπακοή καὶ, ὅταν μὲ βλέπη, στρέφεται σάν ἀνέμη». «Ποιος ἀδελφός εἶναι αὐτός;», τὸν ρώτησε ὁ Ἀββάς Μακάριος. «Θεόπεμπτος εἶναι τὸ ὄνομα τού», τοῦ ἀπάντησε ἐκεῖνος. Πηγαίνει ὁ Ὅσιος καὶ βρίσκει τὸν ἀδελφό. Μὲ τρόπο τὸν κατάφερε νὰ τοῦ ἀποκαλύψη τούς λογισμούς του καὶ τὸν βοήθησε.
Ὅταν ξανασυνάντησε τὸν διάβολο, τὸν ρώτησε γιὰ τούς ἀδελφούς καὶ ἐκεῖνος τοῦ εἶπε: «Ὅλοι εἶναι πολύ ἀγριεμένοι μαζί μου. Καὶ τὸ χειρότερο, καὶ αὐτός ποὺ ἦταν φίλος μου, δὲν ξέρω πῶς ἔγινε καὶ ἄλλαξε καὶ τώρα εἶναι ὁ πιὸ ἀγριεμένος ἀπὸ ὅλους». Δὲν ἤξερε ὅτι πῆγε ὁ Ἀββάς Μακάριος καὶ τὸν ἔφερε τὸν ἀδελφό σὲ λογαριασμό, γιατί ὁ Ἀββάς Μακάριος εἶχε κινηθῆ ταπεινά, ἀπὸ ἀγάπη, καὶ δὲν εἶχε δικαίωμα ὁ διάβολος στὸν λογισμό ἐκεῖνον. Ἄν ὑπερηφανευόταν ὁ Ἀββάς Μακάριος, θὰ ἐδίωχνε τὴν Χάρη τοῦ Θεοῦ, ὅποτε θὰ εἶχε δικαίωμα ὁ διάβολος. Τότε θὰ τὸ ἤξερε, γιατί αὐτός θὰ τοῦ εἶχε κεντήσει τὴν ὑπερηφάνεια.
Ἁγ. Παϊσίου Ἁγιορείτου: ΛΟΓΟΙ Α’ «Μὲ Πόνο καὶ Ἀγάπη»