«Κατά τη ζωή μας πάνω στη γη, που είναι γεμάτη από παθήματα, θάνατο, σκοτάδι, όταν παραδιδόμαστε στο θέλημα του Θεού, το οποίο δεν κατανοούμε ακόμη, τότε έρχεται σε μας η χάρη του Αγίου Πνεύματος και ζούμε τον Θεό ως Πατέρα, ως τον πλέον αγαπητό και εγγύτερο σε μας» (όσιος Γέρων Σωφρόνιος του Έσσεξ).
Τι μας υπενθυμίζει ο μεγάλος σύγχρονος όσιος Γέροντας Σωφρόνιος με τον γνωστό φωτισμένο και διεισδυτικό τρόπο του, και μάλιστα από τις ομιλίες του προς το τέλος της ζωής του ως ένα είδος πνευματικής παρακαταθήκης του; Πρώτον, ότι η ζωή μας στον κόσμο τούτο δεν είναι στρωμένη όπως λέμε με ροδοπέταλα. «Είναι γεμάτη από παθήματα, θάνατο, σκοτάδι» - ό,τι συνιστά καρπό της μεταπτωτικής εποχής. Ο λόγος του Θεού στην Παλαιά και στην Καινή Διαθήκη βοά από την τραγική αυτή πραγματικότητα. Η ζωή αυτή είναι «κοιλάδα πένθους καί δακρύων» μας λέει. Ο ίδιος ο Κύριος με απόλυτο τρόπο μάς αποκαλύπτει ότι «ἐν τῷ κόσμῳ θλίψιν ἕξετε» και «διά πολλῶν θλίψεων δεῖ ὑμᾶς εἰσελθεῖν εἰς τήν Βασιλείαν τῶν Οὐρανῶν». Κι αυτό γιατί ο άνθρωπος αμάρτησε, δηλαδή δεν παρέμεινε σωστά στη σχέση του με τον Δημιουργό του. Επανεστάτησε κατά του αγίου θελήματός Του, οπότε η μακάρια ζωή που είχε και μάλιστα κατά τρόπο απείρως αυξητικό χάθηκε. Κι όχι μόνο χάθηκε, αλλά γέμισε από ό,τι αρνητικό μπορεί να υπάρξει, το σκοτάδι και τον θάνατο. «Διά τῆς ἁμαρτίας ὁ θάνατος».
Δεύτερον, μας λέει ο όσιος, ότι η κατάσταση αυτή ξεπεράστηκε αφότου ήρθε ο Κύριος, ο ενανθρωπήσας Θεός. Μπορούμε να αποκτήσουμε εκ νέου τη χάρη του
Αγίου Πνεύματος – ό,τι αποτελεί πια μόνιμο σκοπό της πνευματικής χριστιανικής ζωής – διότι ο Χριστός «ἦρε τήν ἁμαρτίαν τοῦ κόσμου» και μας ένωσε και πάλι με τον Θεό Πατέρα. Εν Χριστώ ο πιστός άνθρωπος είδε Θεού πρόσωπο, «ὁ ἑωρακώς Αὐτόν ἑώρακε τόν Πατέρα», ο πιστός πια μπορεί να αναφέρεται στον Θεό και να Τον προσφωνεί Πατέρα. «Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς» είναι η δοσμένη από τον Κύριο προσευχή μας. Με την προϋπόθεση ασφαλώς της πίστεως σ’ Αυτόν, που θα πει της ένταξης του ανθρώπου στο μυστικό σώμα Του, την Εκκλησία. Ο βαπτισμένος και χρισμένος δηλαδή πιστός ως μέλος πια του Χριστού ζει ως ένας «ἐν ἑτέρᾳ μορφῇ» Χριστός στον κόσμο. Κι από την άποψη αυτή ο Θεός γίνεται ό,τι αγαπητότερο και εγγύτερο υπάρχει σ’ αυτόν. Τον Θεό Τον ζει στα όρια της ψυχής και του σώματός του, «δοξάζει τον Θεό με το πνεύμα του και με το σώμα του, τα οποία και τα δύο ανήκουν στον Θεό».
Και τρίτον, μας τονίζει ο μεγάλος θεολόγος όσιος Γέρων Σωφρόνιος, ότι παρ΄όλη αυτήν την «επάνοδο» του ανθρώπου στην πρώτη, κι ακόμη περισσότερο, φυσιολογική ζωή του με την έλευση του Χριστού, η ζωή στον κόσμο τούτο εξακολουθεί και παραμένει «ἄχρι καιροῦ», μέχρι δηλαδή τη Δευτέρα Παρουσία Του, στην κατάσταση της πτώσεως, δηλαδή με τα συμπτώματα της φθοράς, του σκότους και του θανάτου. Ό,τι πέρασε ο Κύριος στον κόσμο τούτο: Πάθος με αποκορύφωση τον Σταυρό, το ίδιο περνάει χωρίς εξαίρεση και κάθε πιστός Του. «Εἰ ἐμέ ἐδίωξαν καί ὑμᾶς διώξουσιν» ομολόγησε. Κι αυτό γιατί «Αὐτός ἐστιν ἡ ὁδός» και «ὅπου ἐστίν Ἐκεῖνος, ἐκεῖ καί ὁ διάκονος Αὐτοῦ ἔσται».
Ο χριστιανός λοιπόν δεν «πετάει στα σύννεφα». Ξέρει ότι εφόσον συνειδητά ακολουθεί τον Κύριο, θα αντιμετωπίσει προβλήματα, αδικίες, έχθρες, φονικές διαθέσεις. Για τον λόγο ακριβώς ότι «ὁ κόσμος κεῖται ἐν τῷ πονηρῷ».
Και τι κάνει; Πώς αντιμετωπίζει τις καταστάσεις αυτές; Μ’ έναν και μοναδικό τρόπο, μας λέει ο όσιος Σωφρόνιος, βασισμένος βεβαίως στο Ευαγγέλιο και τον λόγο των Αποστόλων: παραδίδεται στο θέλημα του Θεού, δηλαδή αγωνίζεται με τη χάρη του Θεού να μην παραβεί τις εντολές του Κυρίου, κυρίως την εντολή της ταπεινής αγάπης, η οποία είναι χριστιανική όταν εκτείνεται και στους ίδιους τους εχθρούς. Ακατανόητη λογικά στάση, επισημαίνει ο Γέροντας. Αλλά η μόνη σωτήρια.
Λοιπόν, ο χριστιανός, έστω κι αν δεν κατανοεί το πέραν της κοσμικής λογικής θέλημα του Θεού, το ακολουθεί και με ορμή ψυχής και καρδίας προσπαθεί να το κάνει περιεχόμενο της ζωής του. Και τότε έρχεται η «έκπληξη»: γεμίζει από Πνεύμα Θεού, νιώθει ως παιδί του Πατέρα Θεού – κυριολεκτικά μέσα στην αγκαλιά Εκείνου – και φωτίζεται από το υπερκόσμιο φως Του. Τότε τα ερωτήματα παύουν. Ο πιστός έχει μπει σε άλλη κατάσταση πέραν της κοσμικής.
