ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ: Γαλ.
γ΄ 23 – δ΄ 5
ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ: Ματθ.
θ΄ 27-35
Δύο ἄνθρωποι
χωρίς φῶς κι ἐλπίδα, τυφλοί καί πονεμένοι, ἔτρεξαν μέ λαχτάρα πρός
τόν Κύριο καί ἄρχιζαν νά φωνάζουν μέ ὅλη τους τήν δύναμη: «Υἱέ Δαβίδ ἐλέησον
ἡμᾶς», λυπήσου μας καί θεράπευσέ μας.
Καί ὁ Κύριος τούς δέχεται κοντά
του ἀγγίζει μέ τά δάκτυλά του τά νεκρά τους μάτια καί τούς λέγει. – Ἄς
γίνῃ σύμφωνα μέ τήν πίστι σας. Καί τότε τά κλειστά ἕως τότε μάτια τῶν
τυφλῶν ἄνοιξαν καί ἀντίκρυσαν τόν εὐεργέτη τους. Ἀλλά ὁ Κύριος ἐπειδή
δέν ἤθελε νά γίνῃ τό θαῦμα γνωστό τούς λέγει: «Προσέξτε καλά, κανείς
νά μή μάθῃ τό θαῦμα πού ἔγινε». Ἄλλες φορές βέβαια ὁ Κύριος ἐπιτελοῦσε
τά θαύματά του μπροστά σέ πλήθη λαοῦ. Τώρα ὅμως θαυματουργεῖ μακριά ἀπό
τά πλήθη ἀθόρυβα. Γιά νά μᾶς διδάξῃ ἔτσι μέ τό παράδειγμά του τήν μεγάλη
ἀρετή τῆς ταπεινώσεως.
Ἄς δοῦμε λοιπόν
σήμερα ποιά εἶναι τά χαρακτηριστικά τῆς γνήσιας ταπεινοφροσύνης
καί πῶς ἐμεῖς θά μπορέσουμε νά τήν ἀποκτήσουμε.
1.
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΑΠΕΙΝΟΦΡΟΣΥΝΗΣ
Ἄς στρέψουμε
λοιπόν τόν φακό μέσα μας καί νά δοῦμε ἐάν ἔχουμε ἐκεῖνα τά χαρακτηριστικά
τῆς γνήσιας ταπεινοφροσύνης. Διότι ταπεινοφροσύνη δέν εἶναι νά ἔχουμε
μία ἐξωτερική ταπεινοσχημία, γιά νά μᾶς θεωρήσουν ταπεινούς. Ταπείνωσι
σημαίνει μιά εἰλικρινής ἀποδοχή τῆς ἁμαρτωλότητός μας, σημαίνει
αὐτογνωσία. Ὁ ταπεινός ξέρει τά χαρίσματα ἄλλά καί τίς ἐλλείψεις
του. Καί τά μέν χαρίσματα τά ἀναγνωρίζει ὡς δῶρα Θεοῦ, καί ὡς δικό
του στοιχεῖο τίς ἀδυναμίες του. Γι’αὐτό ἀκόμη κι ὅταν παρουσιάζει
πτώσεις δέν ἀπελπίζεται, διότι καταλαβαίνει πώς χωρίς τήν χάρι τοῦ
Θεοῦ εἶναι ἱκανός νά διαπράξῃ κάθε ἁμαρτία. Γι’αὐτό καί παραδέχεται
μέ εὐκολία τά λάθη του, ἀγωνίζεται νά τά ἐπανορθώνῃ καί νά μήν ἐπανέρχεται
σ’αὐτά. Καί στά λόγια του εἶναι προσεκτικός· δέν περιαυτολογεῖ, δέν
προσπαθεῖ νά ἐντυπωσιάζῃ.
Ἐπιπλέον αὐτός
πού ἔχει γνήσια ταπεινοφροσύνη γίνεται ἀγαπητός ἀπό τούς γύρω του
ἀνθρώπους. Ὅλοι τόν ἀναγνωρίζουν. Διότι δέν προκαλεῖ τούς ἄλλους,
δέν τούς ὑποτιμᾶ προβάλλοντας διαρκῶς τόν ἑαυτό του. Ἔχει ἀγάπη ἀκόμη
καί πρός αὐτούς οἱ ὁποῖοι δέν τόν ἀγαποῦν. Διότι ὁ ταπεινός θεωρεῖ
τούς ἄλλους «ὑπερέχοντας ἑαυτοῦ». Δέν ζηλεύει ὅταν ἀκούει ἐπαίνους
γιά τούς ἄλλους. Εἶναι παράγοντας ἑνότητος, ἀγάπης καί εἰρήνης. Ὁ
ταπεινός ἄνθρωπος φαίνεται ἰδιαίτερα σέ στιγμές ἐντάσεων, δυσκολιῶν
καί πειρασμῶν. Ὅταν λοιπόν τόν προκαλοῦν τόν ἀδικοῦν ἤ τόν περιφρονοῦν
οἱ ἄλλοι δέν ἀγανακτεῖ ἀλλά ἀντιδρᾶ μέ ἀγάπη καί καλοσύνη «μετὰ πάσης ταπεινοφροσύνης καὶ πρᾳότητος,
μετὰ μακροθυμίας, καί ἀγάπης».
Μᾶς φαίνονται ἴσως
ὅλα αὐτά δύσκολα. Πῶς λοιπόν θά μπορέσουμε νά ἀποκτήσουμε ἐμεῖς
τήν μεγάλη αὐτή ἀρετή τῆς ταπεινοφροσύνης;
2.
ΠΩΣ ΘΑ ΤΗΝ ΑΠΟΚΤΗΣΟΥΜΕ
Ἄς ἀναφέρουμε
μερικά πρακτικά στοιχεῖα. Γιά νά ἀποκτήσουμε τήν μεγάλη αὐτή ἀρετή
θά πρέπει νά ἀποκτήσουμε αὐτογνωσία, νά ἀναγνωρίζουμε τήν ἁμαρτωλότητα
καί τήν μικρότητά μας. Ὄχι βέβαια γιά νά ἀπογοητευόμαστε ἀλλά γιά
νά συναισθανόμαστε τό ποιοί εἴμαστε. Θά μᾶς βοηθήσῃ πολύ σ’αὐτό
τό νά βρίσκουμε κάθε ἡμέρα κάποια ὥρα νά κοιτοῦμε κατάματα τόν ἑαυτό
μας, νά κάνουμε τήν αὐτοκριτική μας. Ἀλλά καί νά ἀκοῦμε παρατηρήσεις
καί συμβουλές ἀπό τά πρόσωπα πού μᾶς ἀγαποῦν χωρίς νά ἀντιδροῦμε, ἀγανακτοῦμε
καί ταρασσόμαστε. «Μή δυσχεραίνομεν ἐλεγχόμενοι» συνιστᾶ ὁ ἱερός
Χρυσόστομος.
Θά μᾶς βοηθήσῃ
ἐπίσης καί ἡ ἀναστροφή μας μέ ταπεινούς ἀνθρώπους, ἀλλά καί ἡ σύγκρισί
μας μέ τούς ἁγίους τῆς ἐκκλησίας μας. Ὁ ἅγιος Ἐφραίμ μᾶς λέγει: «Συναναστρέφου
τοῖς ἔχουσι ταπείνωσιν καί μαθήσῃ τρόπους αὐτῶν». Ὅσο περισσότερο
στόν ἀγῶνα δρόμου πρός τήν κατάκτησι τῆς ταπεινώσεως κοιτοῦμε μπροστά
μας τούς καλύτερους ἀπό ἐμᾶς, τούς ἁγίους τῆς Ἐκκλησίας μας, τόσο αὐξάνει
ὁ ζῆλος μας καί ἡ διάθεσί μας γιά περισσότερη ἀγωνιστικότητα. Ἐνῷ
ὅσο κοιτοῦμε αὐτούς πού ἔχουμε πίσω μας, τόσο ἐπαναπαυόμαστε καί
χαλαρώνουμε.
Τέλος θά πρέπει
νά συνειδητοποιήσουμε πώς χωρίς τήν βοήθεια τοῦ Κυρίου μας ταπείνωσι
ἀληθινή καί γνήσια δέν μποροῦμε νά ἀποκτήσουμε. Ὅταν νομίζουμε ὅτι
ὅλα μποροῦμε νά τά καταφέρουμε μόνοι μας, ἐπιτρέπει ὁ Θεός δοκιμασίες
καί προβλήματα στήν ζωή μας γιά νά ταπεινωθοῦμε καί νά μάθουμε νά ἐξαρτοῦμε
τήν ζωή μας ἀπό τή χάρι του. Γι’ αὐτό ἄς κλίνουμε τά γόνατα σέ προσευχή
ἐπιζητῶντας καθημερινά τό ἔλεός τοῦ Κυρίου.
***
Ἀδελφοί, ὅλη ἡ
ζωή τοῦ Κυρίου ἐπί τῆς γῆς ἦταν μία καθοδική κίνηση ἐσχάτης ταπεινώσεως
καί ἀφάτου κενώσεως. Ἀπό τήν στιγμή πού ὁ Κύριος διάβηκε τή γῆ μας
μέχρι καί τό «τετέλεσται» τοῦ Γολγοθᾶ, μᾶς ἄφησε τέλειο παράδειγμα
ταπεινώσεως ἀληθινῆς. Ἄς μαθητεύουμε λοιπον στό παράδειγμα τοῦ
Κυρίου μας και ἄς ἀγωνιζόμαστε νά ἀποκτήσουμε τήν μεγάλη αὐτή ἀρετή.
Καί ὁ Κύριος θά μᾶς ὑψώσῃ καί σ’αὐτήν τήν ζωή καί στήν αἰώνια μακαριότητα.
Ορθόδοξο
Περιοδικό “Ο ΣΩΤΗΡ”