Τὰ δῶρα τοῦ Παναγίου Πνεύματος

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΑΓ. ΠΑΤΕΡΩΝ Α΄ ΟΙΚ. ΣΥΝ.
31 ΜΑΪΟΥ 2020
Ἀπόστολος: Πρξ. κ΄ 16 – 18, 28 – 36
Εὐαγγέλιον: Ἰωάν. ιζ΄ 1 – 13
Ἦχος: πλ. β΄.- Ἑωθινόν: Ι΄
ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ ΕΚ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ

“ἵνα ἔχωσι τὴν χαρὰν τὴν ἐμὴν πεπληρωμένην

ἐν αὐτοῖς” (Ἰωάν. ΙΖ΄ 13)

Τὰ δῶρα τοῦ Παναγίου Πνεύματος

Ἐὰν ἀνατρέξωμεν, ἀγαπητοὶ ἀδελφοί μου, ἐκεῖ εἰς τήν, πρὸς Γαλάτας, ἐπιστολὴν τοῦ Θείου Ἀποστόλου Παύλου, θὰ ἴδωμεν, οὗτος νὰ ἀναφέρεται καὶ νὰ ἀπαριθμῇ τὰ χαρίσματα καὶ τὰς δωρεὰς τοῦ Παναγίου Πνεύματος. Λέγει συγκεκριμένως, “Ὁ… καρπὸς τοῦ Πνεύματός ἐστιν ἀγάπη, χαρά, εἰρήνη, μακροθυμία, χρηστότης, ἀγαθωσύνη, πίστις, πρᾳότης, ἐγκράτεια“ (Γαλ. Ε΄ 22-23). Συνήθως, βλέπομε καὶ προσπαθοῦμε νὰ κατανοήσωμε “χονδρικῶς” καὶ πολλάκις συναισθηματικῶς – ἵνα μὴ εἴπω (ὁ Θεὸς φυλάξοι!) καὶ αἰσθησιακῶς, ἐνίοτε – τὰ λόγια τῆς Ἁγίας Γραφῆς καὶ τοιουτοτρόπως νὰ τὰ παραχαράξωμεν καὶ νὰ δώσωμεν εἰς αὐτά, ἐντελῶς διαφορετικὴν σημασίαν καὶ νόημα ἀπὸ τό…

πραγματικό. Ἀκούει ὁ κοσμικὸς ἄνθρωπος “χαρὰν” καὶ ὁ νοῦς καὶ ἡ φαντασία του τρέχει εἰς κοσμικὰς ἐκδηλώσεις, εἰς τὰς ὁποίας ἀκούονται “ἀστεῖα” καὶ περιπαιγμοί, τὰ ὁποῖα καὶ οἱ ὁποῖοι κάμνουν αὐτὸν νὰ γελᾷ καὶ νὰ χαίρεται… ἴσως ὅμως καὶ ἁμαρτάνων! Ἀκούει, ἐπίσης “ἀγάπην” καὶ ἔχει τὴν αἴσθησιν ὅτι… προσυπογράφει ἡ Θεία Γραφή, κάθε ἁμαρτωλὸν σαρκικὴν σχέσιν, τὴν ὁποίαν οὗτος υἱοθέτησεν ὡς… “ἀγάπην”! Τὸ ἴδιον συμβαίνει καὶ μὲ τὰ λοιπὰ δωρήματα τοῦ Παναγίου Πνεύματος, τὰ ὁποῖα κατ’ αὐτὸν τὸν τρόπον, τὰ “κυλίομεν” εἰς τὸν βοῦρκον τῶν ἀνόμων ἐπιθυμιῶν μας!

Ὅμως, ὡς θὰ ἴδωμεν εἰς τὴν συνέχειαν, ὁ Διδάσκαλος καὶ Κύριός μας, μᾶς δίδει τὸ πραγματικὸν νόημα τῶν ἀνωτέρω δωρημάτων τοῦ Παναγίου Πνεύματος, καὶ τοιουτοτρόπως ἀποστασιοποιεῖται, ἀπὸ τὰς ἀνθρωπίνας καὶ κοσμικὰς καὶ ἁμαρτωλὰς διαθέσεις καὶ ἐπιθυμίας τοῦ σαρκικοῦ ἀνθρώπου.

“… τὴν ἐμήν…”

Ἐν προκειμένῳ, ἀναφερόμενος ὁ Κύριος εἰς τὴν χαράν, τὴν ὁποίαν εὔχεται διὰ τοὺς μαθητάς Του, χρησιμοποιεῖ τὸν ἀνωτέρω προσδιορισμόν. Οὐχὶ τὴν χαρὰν τοῦ κόσμου, οὔτε τὴν χαρὰν τὴν οἰκογενειακήν, οὔτε ἀκόμη τὴν χαρὰν ἐκ τῶν ποικίλων κοσμικῶν ἐπιτυχιῶν, … ἀλλὰ τὴν “χαρὰν τὴν ἐμήν”! Τὸν ἴδιον, ἐπίσης, διευκρινιστικὸν προσδιορισμὸν συναντῶμεν καὶ δι’ ἕν ἀκόμη δώρημα τοῦ Παναγίου Πνεύματος, …τὴν εἰρήνην! Ἀντιδιαστέλλων τὴν εἰρήνην τοῦ κόσμου ἐκ τῆς… “ἄνωθεν εἰρήνης”, λέγει, “Εἰρήνην ἀφίημι ὑμῖν, εἰρήνην τὴν ἐμὴν δίδωμι ὑμῖν· οὐ καθὼς ὁ κόσμος δίδωσιν, ἐγὼ δίδωμι ὑμῖν” (Ἰωάν. ΙΔ΄ 27). Ἄλλη ἡ εἰρήνη τοῦ κόσμου καὶ ἄλλη ἡ εἰρήνη τοῦ Χριστοῦ ἡ, κατὰ τὸν Θεῖον Παῦλον, “ὑπερέχουσα πάντα νοῦν” (Φιλιπ. Δ΄ 7). Ἀλλὰ καὶ διὰ τὴν τόσον διαστρεβλωμένην ἀρετὴν τῆς ἀγάπης ὑπὸ τῶν ἀνθρώπων, ἐτόνισεν ὀλίγον πρὸ τοῦ πάθους Του˙ “Καθὼς ἠγάπησέ με ὁ πατήρ, κἀγὼ ἠγάπησα ὑμᾶς· μείνατε ἐν τῇ ἀγάπῃ τῇ ἐμῇ. Ἐὰν τὰς ἐντολάς μου τηρήσητε, μενεῖτε ἐν τῇ ἀγάπῃ μου, καθὼς ἐγὼ τὰς ἐντολὰς τοῦ πατρός μου τετήρηκα καὶ μένω αὐτοῦ ἐν τῇ ἀγάπῃ” (Ἰωάν. ΙΕ΄ 9-10).

Συνεπῶς, ἡ χαρὰ τὴν ὁποίαν ἀναφέρει εἰς τὸ σημερινὸν Εὐαγγελικὸν ἀνάγνωσμα ὁ Διδάσκαλος, δὲν εἶναι ἡ κοσμικὴ τοιαύτη, οὔτε καὶ ἐκείνη ἡ ὁποία, καθ’ οἷονδήποτε τρόπον μᾶς ὁδηγεῖ εἰς γέλωτας καὶ φωνασκίας καὶ ἄλλας παρομοίας ἐκδηλώσεις, τὴν ὁποίαν μάλιστα, εἰς ἄλλο σημεῖον τῆς Ἁγίας Γραφῆς, ὁ Ἴδιος ὁ Ραββὶ καταδικάζει – “Οὐαὶ ὑμῖν οἱ γελῶντες νῦν, ὅτι πενθήσετε καὶ κλαύσετε” (Λουκ. ΣΤ΄ 25).

Εἶναι ἡ χαρὰ ἡ “δική” Του! Εἶναι ἡ χαρὰ ἐκείνη τὴν ὁποίαν ἔνιωθαν καὶ νιώθουν οἱ ἄνθρωποι τοῦ Θεοῦ, μετὰ τὴν κάθαρσίν των ἐκ τῶν ἁμαρτημάτων των διὰ τοῦ ἱεροῦ Μυστηρίου τῆς Μετανοίας καὶ Ἐξομολογήσεως. Εἶναι ἡ χαρὰ ἐκείνη ἡ ἀνεκλάλητος, τὴν ὁποίαν ζεῖ καὶ βιώνει ὁ μετέχων τοῦ Πανακηράτου Σώματος καὶ Θείου Αἵματος τοῦ Δεσπότου. Εἶναι ἀκόμη, ἐκείνη ἡ χαρά, ἡ παράξενη καὶ περίεργη διὰ τὸν κόσμον, διὰ τῆς ὁποίας ἐκινοῦντο πρὸς τὴν ὀδύνην τοῦ μαρτυρίου καὶ τοῦ θανάτου, οἱ Ἅγιοι Μάρτυρες οἱ ὁποῖοι προσέβλεπον εἰς τήν, μετὰ τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ, αἰωνίαν ζωὴν καὶ μακαριότητα. Τέλος δέ, εἶναι ἡ ἀνέκφραστος ἐκείνη χαρά, τὴν ὁποίαν ἐβίωνον οἱ Ἀσκηταὶ καὶ πατέρες τῶν ἐρήμων καὶ οἱ μοναχοί, οἱ… “μόνοι, μόνῳ τῷ Θεῷ διαλεγόμενοι”!

“Χαίρετε!”

Οὗτος ἦτο ὁ πρῶτος χαιρετισμὸς τοῦ Κυρίου, εὐθὺς μετὰ τὴν ἐκ νεκρῶν Ἀνάστασιν Αὐτοῦ, ὅταν συνήντησε τὰς εὐλαβεῖς Μυροφόρους γυναῖκας ἐκεῖ πλησίον τοῦ Παναγίου καὶ Ζωοδόχου τάφου. Καί “χαίρετε”, σημαίνει, νὰ “ἔχετε χαράν”! Εἰς τὸ σημεῖον τοῦτο, εὐκόλως διακρίνει κάποιος, τὴν ποιότητα τῆς χαρᾶς τὴν ὁποίαν συνιστᾷ ὁ Χριστός. Ὄχι χαρὰν διὰ εὐτελῆ καὶ κοσμικὰ καὶ ἁμαρτωλὰ πράγματα! Ὄχι χαρὰν διότι συνέβη εἰς τὴν ζωήν μας κάτι τὸ “μεγάλο” καὶ “εὐχάριστο” καὶ “σημαντικόν“, κατὰ τὴν νοοτροπίαν τὴν κοσμικήν. “Χαίρετε” διότι ὁ Χριστὸς ἀνέστη! “Παύσασθε τῶν δακρύων καὶ ἀντὶ λύπης, χαρὰν κομίσασθε” (Ἀναστάσιμος ὕμνος). “Χαίρετε”, διότι δὲν ὑπάρχει… θάνατος! “Ποῦ σου θάνατε τὸ κέντρον; Ποῦ σου Ἅδη τὸ νῖκος; Ἀνέστη Χριστὸς καὶ σὺ καταβέβλησαι!” (Κατηχικὸς Λόγος ἱεροῦ Χρυσοστόμου)! “Χαίρετε”, διότι ὁ Κύριος διὰ τῆς Ἀναστάσεώς Του, “ἐδωρήσατο ἡμῖν ζωὴν τὴν αἰώνιον” καὶ “τοῖς ἐν τοῖς μνήμασι ζωὴν χαρισάμενος”!

Αὐτὴ εἶναι ἡ χαρὰ τοῦ Χριστοῦ! Ὡς ὁ Ἴδιος μᾶς εἶπε καὶ ἠκούσαμεν ἐκ τοῦ ἱεροῦ Εὐαγγελικοῦ Ἀναγνώσματος, “ἡ χαρὰ ἡ ἐμή”!

Διατί χαίρεις, ἄνθρωπε;

Ἐὰν ἠδυνάμεθα, ἀγαπητοί μου ἀναγνῶσται, νὰ πλησιάσωμεν καὶ νὰ ἐρωτήσωμεν ἅπαντας τοὺς ἀνθρώπους, τὸ ὡς ἄνω ἐρώτημα, ἅπαντες… ἢ μᾶλλον, …πλὴν ἐλαχίστων ἐξαιρέσεων, θὰ κατέθετον λόγους καὶ ἀπαντήσεις, σχετιζομένας μὲ τὴν παροῦσαν ζωὴν καὶ τὰς ἐκδηλώσεις ἐκείνας, αἱ ὁποῖαι μᾶς ἐνθουσιάζουν καὶ μᾶς χαροποιοῦν προσωρινῶς καὶ δι’ ἐλάχιστον χρονικὸν διάστημα! Αἱ χαραί μας εἶναι ὀλίγαι καὶ μικρᾶς διαρκείας καὶ συγκρινόμεναι μὲ τὰς λύπας ἐκ τοῦ κόσμου τούτου, εἶναι ἐλάχιστοι καὶ ἀσήμαντοι…! Πόσον νὰ χαίρῃ ὁ ἄνθρωπος διὰ τὴν χαρὰν τῆς οἵασδήποτε ἐπιτυχίας, ὅταν μετ’ ὀλίγον… μία ἀσθένεια ἢ ἕνας θάνατος ἀμαυρώνει ἕν τεράστιον τμῆμα τῆς περαιτέρω βιολογικῆς ζωῆς του; Ποίαν “χαρὰν” νὰ αἰσθανθῇ, ὅταν ἡ… “χαρὰ” δὲν εἶναι τίποτε ἄλλο, παρὰ μία… σαρκικὴ ἡδονή;

Ἡ χαρὰ τοῦ Χριστοῦ εἶναι… “πεπληρωμένη”, ὡς ἠκούσαμεν! Εἶναι, δηλαδή, …“γεμάτη”! Δὲν ἀφήνει κανένα… κενό! Δὲν τελειώνει ποτέ! Δὲν χρειάζεται συμπλήρωμα! Εἶναι χαρά, καὶ εἰς τὸν πόνον τοῦ σώματος καὶ εἰς τὴν ἀσθένειαν, καὶ εἰς τὸν θάνατον, καὶ εἰς τὸ μαρτύριον, καὶ …δὲν ὑπάρχει… ὀδύνη, λύπη, ἢ στενα­γμός! “Χαίρετε”, λοιπόν, “ἐν Κυρίῳ πάντοτε, πάλιν ἐρῶ, χαίρετε” (Φιλιπ. Δ΄ 4)!

Ἀρχιμ. Τιμόθεος Γ. Παπασταύρου

Ἱεροκήρυξ Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πατρῶν