Ὁ ἄνθρωπος πρῶτα εἶχε ἐπικοινωνία μὲ τὸν Θεό. Μετά ὅμως, ὅταν ἀπομακρύνθηκε ἀπὸ τὴν Χάρη τοῦ Θεοῦ, ἦταν σάν ἕναν ποὺ ζοῦσε μέσα σὲ παλάτι καὶ ὕστερα βρέθηκε γιὰ πάντα ἔξω ἀπὸ τὸ παλάτι καὶ τὸ ἔβλεπε ἀπὸ μακριά καὶ ἔκλαιγε. Ὅπως τὸ παιδάκι, ὅταν ἀπομακρυνθῆ ἀπὸ τὴν μάνα του, ὑποφέρει, ἔτσι καὶ ὁ ἄνθρωπος, ὅταν ἀπομακρυνθῆ ἀπὸ τὸν Θεό, ὑποφέρει, βασανίζεται.
Ἡ ἀπομάκρυνση τοῦ ἀνθρώπου ἀπὸ τὸν Θεό εἶναι κόλαση. Ὁ διάβολος κατόρθωσε νὰ ἀπομακρύνη τούς ἀνθρώπους τόσο πολύ ἀπὸ τὸν Θεό, ὥστε νὰ φθάσουν στὸ σημεῖο νὰ λατρεύουν τὰ ἀγάλματα καὶ νὰ θυσιάζουν τὰ παιδιά τους στὰ ἀγάλματα. Φοβερό! Καὶ ποὺ τούς βρίσκουν τόσους θεούς οἱ δαίμονες! Θεὸς Χαμῶς (Θεὸς τῶν Μωαβιτῶν, οἱ ὁποῖοι ἦταν οἱ ἀπόγονοί του Μωάβ, τοῦ μεγαλύτερου γυιοῦ τοῦ Λώτ. Βλ. Γʹ Βασ. 11, 5)!... Μόνον τὸ ὄνομά του νὰ ἀκούσης, φθάνει! Ὁ πιὸ βασανισμένος ὅμως εἶναι ὁ διάβολος, γιατί εἶναι ὁ πιὸ ἀπομακρυσμένος ἀπὸ τὸν Θεό, ἀπὸ τὴν ἀγάπη. Ἀλλά, ἄν φύγη ἡ ἀγάπη, μετά εἶναι κόλαση. Ἀντίθετο τῆς ἀγάπης τί εἶναι; Ἡ κακία, κακία ἴσον βάσανο.
Ἁγ. Παϊσίου Ἁγιορείτου: ΛΟΓΟΙ Α’ «Μὲ Πόνο καὶ Ἀγάπη»
