Η ΝΗΣΤΕΙΑ
ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΨΥΧΟΚΤΟΝΟΣ
ΟΥΤΕ ΣΩΜΑΤΟΚΤΟΝΟΣ,
ΑΛΛΑ ΠΑΘΟΚΤΟΝΟΣ
Από αύριο Παρασκευή 15/11 ξεκινά η νηστεία της Μικρής Σαρακοστής και διαρκεί 40 ημέρες μέχρι τα Χριστούγεννα, οπότε και λήγει.
Την πρώτη ημέρα της νηστείας, δηλαδή στις 15/11, που εφέτος πέφτει Παρασκευή, συνηθίζουμε να κάνουμε ξηροφαγία (ή κατ' άλλους τρώμε άλαδο φαγητό).
Σύμφωνα με την πιο συνηθισμένη εκδοχή, γενικά, επιτρέπεται κατάλυση ιχθύος όλες τις ημέρες πλην Τετάρτης και Παρασκευής μέχρι και τις 17/12.
Την τελευταία εβδομάδα, δηλαδή 18-24/12, δεν επιτρέπεται η ιχθυοφαγία,
οπότε τρώμε λαδερό φαγητό πλην Τετάρτης και Παρασκευής. Κάθε Τετάρτη ή Παρασκευή τρώμε άλαδο φαγητό,
εκτός κι αν υπάρχει κατάλυση οίνου-ελαίου ή ιχθύος λόγω μεγάλης εορτής.
Επίσης, νηστεύουμε αυστηρά και την Παραμονή των Χριστουγέννων (24/12).
Ωστόσο, υπάρχουν και άλλες εκδοχές, σύμφωνα με τις οποίες η αρχή της ιχθυοφαγίας είναι την 21η Νοεμβρίου (Εισόδια της Θεοτόκου) και η λήξη της ιχθυοφαγίας τη 12η Δεκεμβρίου (Αγ. Σπυρίδωνος).
Τέλος, υπάρχει και η μοναστηριακή εκδοχή (που έχει τη βάση της στον Άγιο Νικόδημο τον Αγιορείτη και το πηδάλιο) σύμφωνα με την οποία κατάλυση ιχθύος γίνεται μόνο τα σαββατοκύριακα, οπότε τις καθημερινές πλην Τετάρτης και Παρασκευής τρώμε υποχρεωτικά λαδερό.
[Συμβουλευτείτε
τον πνευματικό σας για την εκδοχή που θα ακολουθήσετε. Ας μην χαθούμε,
όμως, στις λεπτομέρειες και στην πληθώρα των εκδοχών που έχουν
επικρατήσει κατά τόπους. Ο σκοπός της νηστείας δεν είναι να
ακολουθήσουμε έναν εξωτερικό τύπο και να μείνουμε σε αυτόν, αλλά να
προσπαθήσουμε με όπλο τη σωματική νηστεία - στον βαθμό που θα μας
υποδείξει ο πνευματικός μας - να καταπολεμήσουμε τα πάθη μας και να
τηρήσουμε όσο πιο αυστηρά μπορούμε την πνευματική νηστεία!]
Παρατηρήσεις
1. Το πόσο αυστηρά τηρούμε τη νηστεία (π.χ. το αλάδωτο ή τον αριθμό των γευμάτων ανά ημέρα) καλό είναι να το συζητάμε με τον πνευματικό μας.
Αυτός είναι ο αρμόδιος για να μας καθοδηγήσει λαμβάνοντας υπ' όψιν τόσο
την σωματική μας κατάσταση (υγεία, ηλικία, επάγγελμα, οικογενειακό
περιβάλλον κ.α.), καθώς και την πνευματική-ψυχική μας κατάσταση!!! Ο
σκοπός της νηστείας της σάρκας δεν είναι να σκοτώσουμε το σώμα μας, να
εξασθενήσουμε και να μην μπορούμε να φέρουμε σε πέρας τις
επαγγελματικές, τις οικογενειακές και τις υπόλοιπες θρησκευτικές
υποχρεώσεις μας... Ο σκοπός είναι μέσω της νηστείας του σώματος να
σκοτώσουμε τα πάθη μας και να πλησιάσουμε περισσότερο το Θεό σε
συνδυασμό με την προσευχή, την μελέτη της Αγίας Γραφής και άλλων
πνευματικών βιβλίων, την ελεημοσύνη, την ειλικρινή μετάνοια, τον
εκκλησιασμό, τη θεία κοινωνία και γενικά ακολουθώντας όσο το δυνατό τον
χριστιανικό τρόπο ζωής, όπως μας τον έχουν διδάξει οι πατέρες και οι
Άγιοι της εκκλησίας μας.
2.
Επίσης, να τονίσω ότι η γενικότερη λογική της νηστείας είναι να
στερηθούμε και όχι να τρώμε σε τεράστιες ποσότητες άλλα προϊόντα όπως
π.χ. ψωμί, γλυκά του κουταλιού, υποκατάστατα γάλακτος, τυριού ή κρέατος
κ.α. Να τρώμε με μέτρο.
3. Η νηστεία
δεν αναφέρεται μόνο στον περιορισμό συγκεκριμένων τροφών (π.χ.
γαλακτοκομικά, αυγά, κρέας), αλλά και στην εγκράτεια ως προς τις
σαρκικές απολαύσεις, τη "νηστεία" του ματιού, τη "νηστεία" της γλώσσας
(καταλαλιά, ψεύδος, επιορκία, βλασφημία), τον έλεγχο του θυμού και των
κακών λογισμών και επιθυμιών.
4. Την Παρασκευή νηστεύουμε,
επειδή Παρασκευή σταυρώθηκε ο Κύριος. Σταυρώνουμε με τη νηστεία μας τον
κακό εαυτό μας, για να μας ελεήσει τους ανάξιους, όπως ελέησε τον
εσταυρωμένο ευγνώμονα ληστή.
5. Την Τετάρτη νηστεύουμε, για να ενθυμούμαστε ότι ένας από τους μαθητές του, ο Ιούδας ο Ισκαριώτης, Τον πρόδωσε ημέρα Τετάρτη.
6. Η Κυριακή θεωρείται αναστάσιμη ημέρα και γι αυτό δεν επιτρέπεται η αυστηρή νηστεία, δηλ. το άλαδο φαγητό ή η ξηροφαγία, παρά μόνο σε ασκητές!
