Πέμπτη 25 Ιουλίου 2019

«Ψυχοσωματική ὑγεία» Ἀρχιμ. Σάββας Ἁγιορείτης


Ἀκούστε τήν ὁμιλία ἐδῶ:«Ψυχοσωματική ὑγεία»
            Θά ἤθελα νά εὐχαριστήσω πρῶτα ἀπ’ ὅλα τόν Πανάγιο Τριαδικό Θεό, πού μέ ἀξιώνει καί πάλι νά εἶμαι μαζί σας. Βέβαια ἐδῶ στόν Σύλλογο γιά πρώτη φορά, ἀλλά μέ πολλούς ἀπό σᾶς πολλές φορές καί ἐδῶ στή Θεσσαλονίκη καί στήν Ἔδεσσα καί σέ ἄλλους τόπους ἔχουμε βρεθεῖ. Θέλω νἀ εὐχαριστήσω τόν Παναγιότατο Μητροπολίτη σας γιά τήν εὐλογία καί τήν ἄδεια νά ἔρθω νά μιλήσω ἐδῶ σ’ αὐτόν τόν εὐλογημένο Σύλλογό σας. Θέλω νά εὐχαριστήσω καί τόν δικό μου Μητροπολίτη, Σεβασμιότατο Ἐδέσσης, τόν κ.κ. Ἰωήλ, πού μοῦ ἔδωσε τήν εὐλογία του γιά νά ἔρθω νά σᾶς ὁμιλήσω καί νά εὐχαριστήσω καί τούς σεβαστούς Πατέρες καί ὅλους ἐσᾶς πού ἤρθατε καί νά σᾶς παρακαλέσω νά εὐχηθεῖτε, ὥστε ὅλοι νά ὠφεληθοῦμε ἀπό τόν λόγο τοῦ Θεοῦ. Δέν θά ποῦμε δικά μας πράγματα οὔτε αὐτά πού λέει -ἄς ποῦμε- ἡ κοσμική ἐπιστήμη, ἀλλά αὐτά πού λέει ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ, τό Πνεῦμα τό Ἅγιο μέσα ἀπό τήν Ἁγία Γραφή καί μέσα ἀπό τούς Ἅγιους Πατέρες.
            Τό θέμα μας εἶναι «Ψυχοσωματική ὑγεία» καί, ὅπως καταλαβαίνετε, οὐσιαστικά περιλαμβάνει ὅλη μας τήν πίστη. Ὅλο τόν ρόλο τῆς Ἐκκλησίας τόν κλείνουμε σ’ αὐτές τίς δύο λέξεις. Ὁ ρόλος τῆς Ἐκκλησίας εἶναι ἀκριβῶς νά μᾶς δώσει ὑγεία, πνευματική καί σωματική. Ὁ ἅγιος Μέγας Ἀθανάσιος, χρησιμοποιεῖ αὐτή τή λέξη, ὅτι ὁ Χριστός, λέει, εἶναι Αὐτός ὁ μόνος πού κατέβηκε στή γῆ καί σταυρώθηκε γιά τήν ὑγεία μας. Λέει αὐτή τή λέξη «ὑγεία».
            Ἑπομένως, τά πάντα μποροῦμε νά περιλάβουμε σ’ αὐτό τό θέμα, καί φυσικά δέν ἐξαντλεῖται σέ μία ὁμιλία πού κρατάει 50 λεπτά συνήθως. Θά προσπαθήσουμε νά δώσουμε κάποιες ἀφορμές καί κάποια βασικά νά ποῦμε, πρῶτα ἀπό τήν Ἁγία Γραφή. Κοιτάξτε πῶς ἡ Ἁγία Γραφή μιλάει γιά τήν ὑγεία. Στήν Παλαιά Διαθήκη, στή Σοφία Σειράχ, τριακοστό κεφάλαιο, δέκατος τέταρτος στίχος, «Κρείσσων», λέει, «πτωχός ὑγιής καί ἰσχύων τῇ ἕξει ἤ πλούσιος μεμαστιγωμένος εἰς σῶμα αὐτοῦ»[1]. Εἶναι προτιμότερος ἕνας ὑγιής καί ἰσχυρός εἰς τήν κράση, παρά ἕνας πλούσιος πονεμένος καί κτυπημένος ἀπό ἀσθένειες στό σῶμα. Μήν ξεχνᾶμε ὅτι εἴμαστε στήν Παλαιά Διαθήκη καί μερικά μπορεῖ νά μή μᾶς ἀκούγονται καί τόσο πνευματικά. Ἀλλά γιά τό ἐπίπεδο τῶν ἀνθρώπων ἐκείνης τῆς ἐποχῆς αὐτά εἶναι πολύ σημαντικά. Τά λέει τό Πνεῦμα τό Ἅγιο ἐξάλλου. Νά πῶ καί κάτι, μή μέ παρεξηγήσετε. Δυστυχῶς, καί σήμερα πολλοί χριστιανοί μας -γιά νά μήν ποῦμε ὅτι εἴμαστε κι ἐμεῖς μέσα σ’ αὐτούς- εἴμαστε στό πνεῦμα τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, μᾶς ταιριάζει πιό πολύ ἡ Παλαιά Διαθήκη. Ἔχουμε μείνει λίγο πίσω..
            «Ὑγίεια καί εὐεξία βέλτιον παντός χρυσίου»[2]. Ἡ ὑγεία καί ἡ εὐεξία εἶναι προτιμότερες ἀπό κάθε πλῆθος χρυσῶν νομισμάτων «καί σῶμα εὔρωστον ἤ ὄλβος ἀμέτρητος»[3]. Καί σῶμα γεροδεμένο εἶναι ἀνώτερο ἀπό ἀμέτρητο πλοῦτο.
Τό λέμε καί σήμερα πολλές φορές «πρῶτα ἀπ’ ὅλα ἡ ὑγεία»! Μακάρι νά τό ἐννοούσαμε γιά πνευματική ὑγεία. Συνήθως λέμε καί ἐννοοῦμε σωματική ὑγεία. Γι’ αὐτό λέω εἴμαστε πιό πολύ στό πνεῦμα τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης.
            «Οὐκ ἔστι πλοῦτος βελτίων ὑγιείας σώματος, καί οὐκ ἔστιν εὐφροσύνη ὑπέρ χαράν καρδίας»[4]. Δέν ὑπάρχει πλοῦτος καλύτερος ἀπό τήν ὑγεία τοῦ σώματος· καί δέν ὑπάρχει εὐτυχία μεγαλύτερη ἀπό τήν χαρούμενη καρδιά. «Κρείσσων θάνατος ὑπέρ ζωήν πικράν καί ἀνάπαυσις αἰῶνος ἤ ἀῤῥώστημα ἔμμονον»[5]. Προτιμότερος ὁ θάνατος ἀπό μία πικραμένη ζωή καί ἡ ἐν τάφῳ αἰώνιος ἀνάπαυσις ἀπό τήν ἐπιμένουσσα καί ἀθεράπευτη ἀσθένεια. Ἐδῶ προσοχή, μή νομίζουμε ὅτι νομιμοποιεῖται ἡ εὐθανασία. Κάθε ἄλλο. Τό Πνεῦμα τό Ἅγιο ἁπλῶς θέλει νά τονίσει ἐδῶ, πόσο μεγάλο ἀγαθό εἶναι ἡ ὑγεία καί φυσικά μιλάει γιά τή σωματική ὑγεία, ἀλλά ἐμεῖς μποροῦμε νά τό πάρουμε καί πνευματικά, γιατί ἡ πνευματική ὑγεία εἶναι πού χαρίζει καί τή σωματική ὑγεία. Κι ὅταν κανείς εἶναι ἄρρωστος ψυχικά, ἀρρωσταίνει καί σωματικά. Σήμερα, στήν ἐποχή μας, ἰδίως στίς λεγόμενες πολιτισμένες καί προοδευμένες χῶρες, τώρα ἄν εἴμαστε κι ἐμεῖς σ’ αὐτές.. μακάρι νά εἴμαστε, ὑπάρχει τεράστιο πρόβλημα ψυχικῆς ὑγείας. Οἱ ἄνθρωποι πάσχουν πιό πολύ ψυχικά καί μετά πάσχουν καί σωματικά.
            «Ἀγαθά ἐκκεχυμένα ἐπί στόματι κεκλεισμένῳ, θέματα βρωμάτων παρακείμενα ἐπί τάφῳ»[6]. Τί θά πεῖ αὐτό τώρα; Ἀγαθά ἐκκεχυμένα, σκορπισμένα, σέ στόμα κλεισμένο καί στερούμενο ὀρέξεως μοιάζουν πρός σωρούς φαγητῶν τοποθετημένους ἐπί τάφο.
-           Μπορεῖ νά φάει ὁ νεκρός;
            Δέν μπορεῖ. Ὅσα καί φαγητά νά πᾶς στόν τάφο, ἐκεῖ θά μείνουν. Ἔτσι, λέει, καί ἕνας ἄνθρωπος πού τό στόμα του ἔχει κλείσει ἀπό τήν ἀνορεξία. Ὅ,τι καί νά τοῦ δώσεις, δέν ἀνοίγει τό στόμα, νά χαρεῖ, νά ἀπολαύσει, νά στερεωθεῖ τέλος πάντων στήν ὑγεία του.
            «Τί συμφέρει κάρπωσις εἰδώλῳ;»[7]. Τί ὠφελεῖ προσφορά καρπῶν σέ ἄψυχο ἄγαλμα; Ὅπως κάνουνε οἱ εἰδωλολάτρες πού προσφέρουνε, ἀκόμα καί σήμερα, στήν Κίνα κ.λ.π. προσφέρουνε καρπούς, τροφές, στά ἀγάλματα. Γιατί ἐκεῖ εἶναι εἰδωλολάτρες οἱ ἄνθρωποι. «Οὔτε γάρ ἔδεται οὔτε μή ὀσφρανθῇ»[8]. Τό εἴδωλο οὔτε θά φάει οὔτε θά ὀσφρανθεῖ. «Οὕτως ὁ ἐκδιωκόμενος ὑπό Κυρίου». Ἔτσι καί ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος καταδιώκεται ἀπό τόν Κύριο»[9] διά ἀσθενείας τινός. Ἐδῶ τώρα μᾶς βάζει λίγο στό θέμα πνευματικότερα. Καταδιώκεται, λέει, ἀπό τόν Κύριο διαμέσου ἀσθενείας ὁ ἁμαρτωλός ἄνθρωπος. Πού σημαίνει τί; Ἡ ἁμαρτία εἶναι τό ὑπόβαθρο τῆς ἀρρώστιας. Καί αὐτό βέβαια τό γνωρίζουμε κι ἐμεῖς ἀπό τήν Καινή Διαθήκη καί κατεξοχήν ἀπό ἐκεῖνο τόν λόγο πού εἶπε ὁ Κύριος στόν θεραπευθέντα παράλυτο. Τριάντα ὀκτώ χρόνια παράλυτος ἔγινε καλά καί τί τοῦ εἶπε ὁ Κύριος, ἀφοῦ σήκωσε τό κρεβάτι του καί περπατοῦσε; «Ὕπαγε καί μηκέτι ἁμάρτανε, ἵνα μή χεῖρόν σοί τι γένηται»[10], γιά νά μή σοῦ συμβεῖ κάτι χειρότερο. Τό κάτι χειρότερο ποιό θά ἦταν; Ὄχι νά ξανάρθει ἡ παραλυσία. Νά χάσει τήν ψυχή του, αὐτό εἶναι τό χειρότερο πού ἐννοεῖ ὁ Κύριος καί τό ἑρμηνεύουν οἱ Ἅγιοι Πατέρες. Ἀλλά τί μᾶς λέει αὐτή ἡ φράση τοῦ Κυρίου; Ὅτι ἡ παραλυσία του τριάντα ὀκτώ χρόνια ὀφειλόταν σέ ἁμαρτίες, καί μάλιστα λένε οἱ Ἅγιοι, σέ σαρκικές ἁμαρτίες. Πού σημαίνει ὅτι τό ὑπόβαθρο τῆς ἀσθένειας, ὄχι πάντα, ἀλλά πολλές φορές, εἶναι ἡ ἁμαρτία.
            «Βλέπων ἐν ὀφθαλμοῖς καί στενάζων ὥσπερ εὐνοῦχος περιλαμβάνων παρθένον καί στενάζων»[11]. Ἐκεῖνος πού βλέπει τά φαγητά καί στενάζει, διατί δέν μπορεῖ νά φάγει, μοιάζει μέ εὐνοῦχο πού ἐναγκαλίζεται παρθένο καί στενάζει ἀδυνατῶν νά ἀπολαύσει αὐτή.
            Προσέξτε τώρα αὐτόν τόν στίχο: «Μή δῷς εἰς λύπην τήν ψυχήν σου καί μή θλίψῃς σεαυτόν ἐν βουλῇ σου»[12]. Ἔχει σημασία γιά τά ψυχολογικά πού λέγαμε. Μή παραδώσεις, λέει, τή ζωή σου καί τήν ψυχή σου σέ λύπη καί μή θλίψεις τόν ἑαυτό σου μέ ἀγνωνιώδεις σκέψεις καί ἀποφάσεις. Δίνεις ἐσύ τήν ψυχή σου στή λύπη, προσέξτε! Δέν εἶναι ὅτι μᾶς συμβαίνει κάτι, καί τί θά κάνουμε; Θά στενοχωρηθοῦμε.. «Δέν μπορεῖς νά μή στενοχωρηθεῖς», λέει ὁ λαός. Μπορεῖς! Μόνος σου δίνεις τήν ψυχή σου στή λύπη καί στή στενοχώρια! Τί λέει ὁ Ἀπόστολος; «Θλιβόμενοι ἀλλ᾿ οὐ στενοχωρούμενοι»[13]. Πού σημαίνει τί; Μπορεῖ νά ἔχεις θλίψεις.. μπορεῖ νά συμβαίνει καί συμβαίνει καί πάντοτε θά συμβαίνει, γιατί ὁ Κύριος εἶπε «διά πολλῶν θλίψεων δεῖ ἡμᾶς εἰσελθεῖν»[14]. Θά ἔχουμε σίγουρα θλίψεις καί δέν μπορεῖ νά μήν ἔχουμε σ’ αὐτή τή ζωή. Ἀλλά μπορεῖς νά μήν ἔχεις στενοχώριες. Γιατί; Γιατί τή στενοχώρια, τή λύπη, τήν δέχεσαι ἐσύ. Ἐσύ βάζεις στήν ψυχή σου τή λύπη καί ἐσύ, ἑπομένως, ἀρρωσταίνεις τήν ψυχή σου τελικά. Γι’ αὐτό λέει ἐδῶ -τό Πνεῦμα τό Ἅγιο τό λέει, προσέξτε- «μή δῷς εἰς λύπην τήν ψυχήν σου»[15]. Μήν ἀφήσεις τήν ψυχή σου νά λυπηθεῖ. Μπορεῖς νά τό κάνεις αὐτό, ἄσχετα ἄν σέ πιέζει ὅλος ὁ κόσμος, ἄν πέσουν ὅλοι ἐπάνω σου. «Καί μή θλίψῃς σεαυτόν ἐν βουλῇ σου»[16] καί μήν ἀφήσεις ἀγνωνιώδεις σκέψεις καί ἀποφάσεις νά καταθλίψουν τήν ψυχή σου. Μπορεῖ νά ὑπάρχουν πολλές ὑποθέσεις ἀτακτοποίητες. Μή θέλουμε νά τά τακτοποιήσουμε ὅλα, προσέξτε! Πάσχουμε ἀπό αὐτή τήν ἀγωνία, νά εἶναι ὅλα τακτοποιημένα. Ποτέ δέν θά εἶναι ὅλα τακτοποιημένα σ’ αὐτή τή ζωή, πάντα θά ἔχουμε ἐκκρεμότητες. Καί εἶναι καλό αὐτό, ὁ Θεός τό ἀφήνει. Γιατί; Γιά νά καταφεύγουμε σ’ Αὐτόν καί νά ἔχουμε τήν ἐλπίδα σ’ Αὐτόν καί ὄχι στά μπράτσα μας οὔτε σέ ἄλλους ἀνθρώπους, πολιτικούς κ.λ.π. Βλέπετε τί πάθαμε πού ἐμπιστευτήκαμε ἀνθρώπους ὡς ἔθνος τώρα καί ποῦ ὁδηγηθήκαμε. Οὐσιαστικά ἔχουμε γίνει φόρου ὑποτελεῖς στούς Εὐρωπαίους. Γιατί εἶναι καταραμένος ὅποιος ἐμπιστεύεται στά μπράτσα του ἤ σέ ἄλλους ἀνθρώπους[17].
            Μή δώσεις λοιπόν στή λύπη τήν ψυχή σου. Ἀφήσου στόν Κύριο. Δῶσε τόν ἑαυτό σου στόν Κύριο καί ὄχι στή λύπη. Ἐξάλλου, ἕνας πού λυπᾶται, ἕνας πού στενοχωριέται, τί κάνει; Διορθώνει ἡ λύπη τά κακά πού προξενεῖ; λέει ἕνας ἑρμηνευτής ξένος. Δέν διορθώνει ἡ λύπη τά κακά πού προξενεῖ. Ἔχεις μία θλίψη. Ὡραῖα, ἔχεις κάποια δυσάρεστα γιά σένα.
-           Μέ τό πού λυπᾶσαι τί κάνεις;
            Ἁπλῶς μεγαλοποιεῖς καί τραγικοποιεῖς καί ἐντείνεις τό κακό. Τοῦ δίνεις μία ὀντότητα. Ἐνῶ τό κακό οὐσιαστικά δέν ὑπάρχει. Εἶναι ἕνα συννεφάκι, ἦρθε, θά περάσει.. τελείωσε. Ἀλλά ἄν ὅμως ἐσύ τό κάνεις θέμα μέγα, λυπηθεῖς, ἀρχίσεις νά θρηνεῖς, νά κλαῖς, νά λυπᾶσαι κ.λ.π. ὑπερβολικά καί γενικῶς νά δώσεις τόν ἑαυτό σου στή λύπη, δέν κάνεις παρά μία μεγάλη βλάβη στόν ἑαυτό σου, στήν ὑγεία σου, τήν ψυχική καί τή σωματική.
            «Εὐφροσύνη καρδίας ζωή ἀνθρώπου»[18]. Ἡ εὐφροσύνη τῆς καρδιᾶς εἶναι ζωή γιά τόν ἄνθρωπο «καί ἀγαλλίαμα ἀνδρός μακροημέρευσις»[19] καί ἡ ἀγαλλίαση τοῦ ἀνθρώπου φέρνει μακροημέρευση.
-           Καί πότε ἀγαλλιᾶται ὁ ἄνθρωπος; Πότε ἔχει χαρά;
            Ὅταν ἔχει μέσα του τό Πνεῦμα τό Ἅγιο. Αὐτή ἡ χαρά τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, πού εἶναι στοιχεῖο τοῦ καρποῦ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ὅπως λέει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, «ὁ καρπός τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ἐστιν ἀγάπη, χαρά, εἰρήνη..»[20], αὐτό εἶναι πού χαρίζει καί τήν ψυχοσωματική ὑγεία. «Ἀγαλλίαμα ἀνδρός μακροημέρευσις»[21]. Ὅταν ἀγαλλιᾶται ἡ καρδιά, εὐφραίνεται ἡ καρδιά, ὁ ἄνθρωπος ζεῖ πολλά χρόνια, ὠφελεῖται καί σωματικά.
            «Ἀγάπα τήν ψυχήν σου», λέει στόν 33ο στίχο. Εἴμαστε πάντα στό 30ο κεφάλαιο Σοφία Σειράχ. «Ἀγάπα τήν ψυχήν σου καί παρακάλει τήν καρδίαν σου καί λύπην μακράν ἀπόστησον ἀπό σοῦ». Βλέπετε; Πάλι μιλάει γιά τή λύπη. Διῶξε μακριά τήν λύπη σου. Νά ἀγαπᾶς τήν ζωή σου, ἐννοεῖ ν’ ἀγαπᾶς τήν ψυχή σου, νά προσέχεις. Καί ὀφείλει ὁ ἄνθρωπος νά προσέχει τήν ὑγεία του, νά παίρνει τά ἀπαραίτητα μέτρα, ὄχι νά γίνει ἀρρωστοφοβικός καί κατά φαντασίαν ἀσθενής, ἀλλά νά ἔχει μία λογική ἔτσι φροντίδα καί γιά τό σῶμα. Καί μάλιστα ὅταν ἀσθενεῖ, ὀφείλει νά φροντίζει περισσότερο νά ἀποκατασταθεῖ ἡ ὑγεία. Γιατί ἕνας ὁ ὁποῖος δέν φροντίζει γιά τό σῶμα, ἀφήνεται τελείως, χωρίς νά παίρνει τά ἀπαραίτητα ἀνθρωπίνως μέτρα καί νά καταφύγει στούς γιατρούς, κατακρίνεται καί ἀπό τήν Ἐκκλησία ὡς ἐμμέσως αὐτοκτονῶν. Ὀφείλεις καί νά ταπεινωθεῖς στόν ἰατρό, νά πάρεις τά ἀπαραίτητα φάρμακα. Ἄλλο τώρα ἄν ἔχεις τόσο μεγάλη πίστη καί εἶσαι ἐρημίτης χαμένος στό Ἅγιον Ὄρος.. Ἐκεῖ μπορεῖς νά ἀφεθεῖς τελείως στόν Θεό. Ἀλλά ὑπάρχει αὐτή ἡ διάκριση, καί στόν Εὐεργετινό μπορεῖτε νά τό βρεῖτε, πού λέει, ἄν εἶσαι κοινοβιάτης, θά κάνεις ὑπακοή στόν Γέροντά σου. Ἄν εἶσαι ἐρημίτης μόνος σου καί ἔχεις τόσο μεγάλη πίστη, μπορεῖς νά κάνεις αὐτό καί νά ἀφεθεῖς τελείως στόν Θεό καί νά πεῖς, ἄν θέλει ὁ Θεός θά μέ κάνει καλά.
            Εἴχαμε ἕναν τέτοιο Γέροντα στήν Κερασιά, πατήρ Ἀντώνιος λεγότανε καί ἦταν στό κελί τοῦ Ἁγίου Ἀντωνίου. Ὑπάρχει αὐτό τό κελί στήν Κερασιά ἀκόμα. Λοιπόν.. καί εἶχε ἕναν πολύ φοβερό πόνο, ἄν θυμᾶμαι καλά κοίλη εἶχε, καί πῆγε στήν εἰκόνα ἐκεῖ στό κελί του τοῦ Ἁγίου Ἀντωνίου καί λέει, Ἅγιε Ἀντώνιε, ἐγώ δέν πάω ἔξω, ἅμα θέλεις νά μέ κάνεις καλά, κάνε με! Καί τόν ἔκανε καλά ὁ Ἅγιος Ἀντώνιος! Ἀλλά δέν ἔχουνε ὅλοι αὐτή τήν πίστη.
            Καί τό ταπεινό καί τό σίγουρο καί τό βέβαιο εἶναι νά καταφύγουμε καί στόν ἰατρό. Πῶς ὅμως νά καταφεύγουμε στόν ἰατρό; Ὄχι ὅτι ὁ ἰατρός θά μᾶς κάνει καλά. Ὁ Θεός θά μᾶς κάνει καλά διά τοῦ ἰατροῦ. Στόν ἰατρό καταφεύγουμε γιά τήν ταπείνωση, γιατί ὁ ἴδιος ὁ Θεός μᾶς εἶπε, θά πρέπει νά τιμᾶμε τόν ἰατρό «καί γάρ αὐτόν ἔκτισε Θεός»[22].
            «Λύπην μακράν ἀπόστησον ἀπό σοῦ»[23]. Διῶχνε μακριά τή λύπη ἀπό σένα. «Πολλούς γάρ ἀπώλεσεν ἡ λύπη»[24]. Προσέξτε το αὐτό. Βλέπετε; Πολλούς, λέει, κατέστρεψε, ὁδήγησε στήν ἀπώλεια ἡ λύπη. Σήμερα ἡ κατάθλιψη δίνει καί παίρνει. Ἄνθρωποι πάχουν ἀπό λύπη. Ὁ Ἅγιος Πορφύριος δέ μιλοῦσε γιά κατάθλιψη, δέν ἤθελε τούς ψυχιατρικούς ὅρους. Ἔλεγε, αὐτά τά ἐφεῦραν οἱ κοσμικοί ἄνθρωποι γιά νά μή μιλήσουν γιά δαιμόνια. Πίσω ἀπό τήν κατάθλιψη καί ἀπό ὅλα τά ψυχολογικά, ἔλεγε ὁ Ἅγιος Πορφύριος, κρύβονται δαιμόνια. Ἐμεῖς μιλᾶμε, λέει, γιά τό δαιμόνιο τῆς λύπης. Ὑπάρχει εἰδικό δαιμόνιο πού προκαλεῖ λύπη στόν ἄνθρωπο, καί στό ὁποῖο ἀφήνεσαι. Γι’ αὐτό λέει ἐδῶ, μή δώσεις τήν ψυχή σου στή λύπη, δηλαδή στόν δαίμονα τῆς λύπης, αὐτό ἐννοεῖ.
            Ὑπάρχει δαιμόνιο τῆς ἀκηδίας. Ἀκηδία εἶναι ἡ ἀφροντισιά γιά τήν ψυχή μας, γιά τή σωτηρία μας. Σήμερα τό μεγαλύτερο μέρος τῆς ἀνθρωπότητας ζεῖ σέ κατάσταση ἀκηδίας ὡς πρός τή σωτηρία τους. Οἱ ἄνθρωποι ἔχουν παραιτηθεῖ, δέν ἀσχολοῦνται μέ τήν ψυχή τους. Ὅλα αὐτά εἶναι δαιμόνια. Ἐνῶ πᾶς στόν ψυχίατρο, στόν ψυχολόγο, καί σοῦ λέει, ἔχεις ἄγχος.. ἔχεις ἀνασφάλειες.. ἔχεις φοβίες.. Ὡραῖα.. λοιπόν; Ποιά εἶναι ἡ αἰτία; Δέν ξέρει νά σοῦ πεῖ στό βάθος ποιά εἶναι ἡ αἰτία ἤ δέν θέλει νά τό παραδεχτεῖ, γιατί πολλοί ἀπ’ αὐτούς δέν μιλᾶνε, δέν θέλουν νά παραδεχτοῦν ὅτι ὑπάρχει διάβολος καί δαίμονας. Ἐμεῖς ὅμως τό λέμε καί λέμε ὅτι ὁ Χριστός μας ἦρθε στή γῆ γιά νά καταλύσει αὐτά τά ἔργα τῶν δαιμόνων[25].
            «Μακράν ἀπόστησον λύπην ἀπό σοῦ· πολλούς γάρ ἀπώλεσεν· οὐκ ἔστιν ὠφέλεια ἐν αὐτῇ»[26]. Δέν ὑπάρχει ὠφέλεια στή λύπη, προσέξτε! Μουλιάζει ὁ ἄνθρωπος σ’ αὐτό τό συναίσθημα τό ἀρρωστημένο, τό ὁποῖο ἔχει μιά ἡδονή.. ἀλλά μιά βρώμικη ἡδονή, μιά ἀπαίσια ἡδονή. Ἀφήνεται ἐκεῖ μέσα, βουλιάζει μέσα ἐκεῖ, στή χοάνη αὐτή τῆς λύπης καί τῆς κατάθλιψης, μαραζώνει, δέν ἀσχολεῖται μέ τίποτε.. νομίζει ὅτι κανένας δέν τόν ἀγαπάει, γιατί ὁ ἴδιος ἔχει κλειστεῖ στόν ἑαυτό του.. καί ἀχρηστεύεται ὁ ἄνθρωπος. Εἶναι φοβερό αὐτό τό δαιμόνιο τῆς λύπης. Γι’ αὐτό ὁ Ἅγιος Κασσιανός -θά τό θυμάστε- τή λύπη τήν ἔχει κατατάξει στά ὀκτώ θανάσιμα ἁμαρτήματα. Ὁ φόνος δέν εἶναι μέσα σ’ αὐτά! Ἡ λύπη εἶναι μέσα στά θανάσιμα ἁμαρτήματα. Εἶναι φοβερό αὐτό τό ἁμάρτημα τῆς λύπης. Εἶναι ἁμάρτημα. Ἀλλιῶς τό λέμε στενοχώρια. Γι’ αὐτό λέει ὁ Ἀπόστολος «θλιβόμενοι ἀλλ᾿ οὐ στενοχωρούμενοι»[27]. Θλίψεις σίγουρα... κάποιος θά ἔρθει ἀπ’ ἔξω, κάποιοι θά σέ ἀδικήσουνε, θά σέ βρίσουνε, θά σέ ἀπαξιώσουνε.. τό Κράτος, ξέρω ’γώ, θά σοῦ πάρει τούς μισθούς, θά σοῦ κάνει περικοπές, ἡ Τρόικα, δέν ξέρω ποιοί ἄλλοι.. ὁ γείτονας.. Ὅποιοι καί νά σέ πιέζουνε, αὐτό εἶναι μία ἐξωτερική θλῖψις, τό ὁποῖο ἔχει σίγουρα ἡμερομηνία λήξης. Ἐσύ ὅμως ὀφείλεις νά μήν τά πάρεις μέσα σου, νά μήν τά ἐσωτερικεύσεις δηλαδή καί ἀρχίσεις νά ὑποτάσσεσαι στό δαιμόνιο τῆς λύπης καί νά στενοχωριέσαι. Αὐτό εἶναι ἁμαρτία.
            Πῶς θά κάνεις; Θά ἀφεθεῖς στόν Θεό καί θά πεῖς, Θεέ μου, ἄν θέλεις νά συνεχιστεῖ αὐτή ἡ κατάσταση, νά μέ ἀδικοῦνε, νά μέ ἀπαξιώνουν ὅπως τό κάνουν, ἄς συνεχιστεῖ. Ἄν δέν θέλεις νά συνεχιστεῖ, σταμάτησέ το. Καί ἔτσι θά σταματήσει, ἄν θέλει ὁ Θεός νά σταματήσει. Νά ἀφηνόμαστε τελείως στό θέλημα τοῦ Θεοῦ. Εἶναι αὐτό πού λέμε συνεχῶς στήν Ἐκκλησία μας «ἑαυτούς καί ἀλλήλους καί πᾶσαν τήν ζωήν ἡμῶν Χριστῷ τῷ Θεῷ παραθώμεθα».
            Ἀκοῦστε καί παρακάτω, εἰκοστός τέταρτος στίχος. «Ζῆλος καί θυμός ἐλαττοῦσιν ἡμέρας»[28]. Λιγοστεύουν τίς ἡμέρες τῆς ζωῆς μας ἡ ζήλια - ὁ φθόνος καί ὁ θυμός. Εἶχα ἀκούσει -δέν θυμᾶμαι τόν ἀκριβῆ ἀριθμό- κάθε φορά πού θυμώνουμε καταστρέφονται στόν ἐγκέφαλό μας περίπου 25.000.000 κύτταρα! Καταστρέφονται. Καί γνωρίζουν οἱ γιατροί, ὅτι τά νευρικά κύτταρα δέν ἀνανεώνονται, ὅπως ἡ ἐπιδερμίδα. Στήν ἐπιδερμίδα ἔχεις αὐτό τήν πιτυρίδα ἄς ποῦμε, εἶναι νεκρά κύτταρα. Αὐτά ἀνανεώνονται. Τά νευρικά δέν ἀνανεώνονται, ὁπότε φτάνεις μιά στιγμή καί δέν ἔχεις κύτταρα στόν ἐγκέφαλό σου, ἔτσι; Πάει ὅλη ἡ φαιά οὐσία... Γι’ αὐτό προσοχή νά μή θυμώνετε! Θυμός καί ζῆλος ἐλαττοῦσιν ἡμέρας, λιγοστεύουν τίς μέρες τοῦ ἀνθρώπου. Μήπως καί τό Ἀλτσχάιμερ συσχετίζεται μέ αὐτά, πού δίνει καί παίρνει στίς μέρες μας;
            «Καί πρό καιροῦ γῆρας ἄγει μέριμνα»[29]. Καί πρίν ἀπό καιρό, δηλαδή πρόωρο γῆρας, παθαίνει κανείς ἐξαιτίας τῆς ἀγωνιώδους φροντίδας, τῆς μέριμνας. Βλέπετε; Εἶναι ἐντολή «μή μεριμνᾶτε»[30]. Εἶναι ἐντολή! Μήν ἔχετε δηλαδή ἀγωνιώδη φροντίδα γιά τίποτε. Δέν λέει, μήν ἐργάζεστε οὔτε μή φροντίζετε. Μήν ἀγωνιᾶτε, μή φροντίζετε ἀγωνιωδῶς, τί θά φάω, τί θά πιῶ κ.λ.π.
            «Λαμπρά καρδία καί ἀγαθή ἐπί ἐδέσμασι τῶν βρωμάτων αὐτῆς ἐπιμελήσεται»[31]. Ἄνθρωπος μέ λαμπρή καί ἀγαθή καρδιά θά ἐπιμεληθεῖ καί γιά τά φαγητά τῆς διατροφῆς του. Ὅταν ἡ καρδιά εἶναι ἤρεμη, εἶναι χαρούμενη, ἔχεις καί κουράγιο, ἔχεις καί διάθεση νά φτιάξεις καί τό φαγητό σου. Ὁ ἄνθρωπος πού εἶναι καταθλιμμένος δέν ἔχει κουράγιο νά σηκωθεῖ ἀπό τό κρεβάτι. Οὔτε νά φάει οὔτε τίποτε.. Τά ζοῦμε αὐτά καί τά ἀκοῦμε καθημερινά. Αὐτά λοιπόν λέει περί ὑγείας στή Σοφία Σειράχ.
            Ἀκοῦστε καί τί λέει καί στίς Παροιμίες. Περί ὑγείας πάλι. Βλέπετε τό Πνεῦμα τό Ἅγιο μᾶς μιλάει καί γιά τήν ὑγεία μας τήν ψυχική καί τή σωματική. Γιατί αὐτά τά δύο εἶναι ἀλληλένδετα. Ὅπως εἶπε ὁ κ. Πρόεδρος, εἴμαστε ψυχοσωματική ἑνότητα. Αὐτό πρέπει νά τό καταλάβουμε. Ὑπάρχει συνεχής ἀλληλεπίδρασις ψυχῆς καί σώματος. Ὁ ἴδιος ὁ Κύριος μᾶς εἶπε γιά τόν παράλυτο, ὅτι ὀφειλόταν ἡ παραλυσία του στήν ἁμαρτία. Πάλι μᾶς λέει ὁ ἀββᾶς Δωρόθεος, θέλεις νά ταπεινωθεῖς; Νά ταπεινώσεις τήν ψυχή σου; Ταπείνωσε τό σῶμα. Νήστεψε, κάνε μετάνοιες, κακοπάθησε ὑπηρετώντας τούς ἄλλους καί ἔτσι ταπεινώνεσαι κουράζοντας τό σῶμα. Ὅταν, λέει, ταπεινώνεις τό σῶμα, συν-ταπεινώνεται καί ἡ ψυχή, γιατί αὐτά τά δύο εἶναι ἀλληλένδετα. Ἡ κατάσταση τῆς ψυχῆς ἐπηρεάζεται ἀπό τήν κατάσταση τοῦ σώματος. Σκεφτεῖτε πῶς αἰσθανόμαστε, ὅταν εἴμαστε λίγο ἄρρωστοι, λίγο νηστικοί, λίγο ξαγρυπνισμένοι.. δέν ἔχουμε καί ἕνα ταπεινωμένο φρόνημα; Καί πῶς αἰσθανόμαστε ὅταν ἔχουμε καλοφάει, καλοπιεῖ κ.λ.π. εἴμαστε ξεκούραστοι.. Τό φρόνημα ἀνεβαίνει. Πῶς αἰσθάνεται ἕνας ἄνθρωπος ὁ ὁποῖος εἶναι καλοντυμένος, εἶναι μέσα σ’ ἕνα πολυτελές αὐτοκίνητο.. καί πῶς αἰσθάνεται ἕνας μέ εὐτελῆ ροῦχα πού πάει μέ τά πόδια. Ἔχει διαφορετικό φρόνημα. Ἡ ψυχή ἐπηρεάζεται πάρα πολύ ἀπό τό σῶμα, ὅπως καί τό σῶμα ἀπό τήν ψυχή. «Καρδίας εὐφραινομένης πρόσωπον θάλλει»[32]. Ὅταν ἡ καρδιά εὐφραίνεται -ἀπό τό Πνεῦμα τό Ἅγιο εὐφραίνεται ἡ καρδιά- τότε καί τό πρόσωπο θάλλει. Εἶναι ὄμορφο δηλαδή, λαμπερό, ζωηρό, ὑγιές. Ὅταν ἡ ψυχή εἶναι ἄρρωστη.. ἔχετε ἀκούσει πού λέει ὁ λαός, αὐτός εἶναι σάν βλογιοκομμένος.. μπορεῖ νά ἔχει καί βλογιά, νά ἔχει μία ἀρρώστια δηλαδή καί εἶναι τό πρόσωπο ἔτσι κιτρινιάρικο, ἀλλά μπορεῖ νά ἔχει καί φθόνο. Καί ὁ φθόνος καί ἡ ζήλεια κάνει ἔτσι τό πρόσωπο. Καταπίπτει τό πρόσωπο, ἡ ὀμορφιά σκοτεινιάζει ἀπό τή ζήλεια. Ἡ ζήλεια, ὁ φθόνος, λένε οἱ Πατέρες, εἶναι τό σαράκι, εἶναι σάν τό σκουλήκι πού τρώει ἀπό μέσα τό ξύλο. Καί ὁ ἄνθρωπος πού φθονεῖ, πού ζηλεύει, τρώγεται ἀπό μόνος του καί φαίνεται αὐτό καί στό πρόσωπό του, δέν ἔχει χαρά. Νά πῶς ἐπηρεάζει ἡ ψυχή τό σῶμα καί τό σῶμα τήν ψυχή ἀντιστοίχως.
            Ἀκοῦστε τί λέει λοιπόν στίς Παροιμίες, 3ο κεφάλαιο, 7ος στίχος: «ἔκκλινε ἀπό παντός κακοῦ»[33]. Φύγε μακριά ἀπό κάθε κακό. «Τότε ἴασις ἔσται τῷ σώματί σου»[34]. Τότε θά ἔρθει ὑγεία στό σῶμα σου. Ἀκοῦτε τί λέει;
-           Θά πεῖ ἕνας πού τά βλέπει μηχανιστικά, τί σχέση ἔχει ἡ ἀρρώστια μέ τό κακό;
            Κι ὅμως ἔχει τεράστια σχέση. Διῶξε τό κακό καί θά φύγει καί ἡ ἀρρώστια, θά ἔρθει ἡ ὑγεία στό σῶμα. Γι’ αὐτό, ὅταν διαβάζουμε τήν ἀκολουθία τοῦ ἁγίου Εὐχελαίου, οἱ ἱερεῖς - οἱ πατέρες γνωρίζουν πολύ καλά, ἡ ἀκολουθία αὐτή εἶναι γιά τούς ἀρρώστους, τό Εὐχέλαιο. Δέν εἶναι γιά τό καλό, πού λένε μερικοί, κάνε μας παπά ἕνα εὐχέλαιο γιά τό καλό.. γιά νά ἁγιαστεῖ τό σπίτι. Γιά νά ἁγιαστεῖ τό σπίτι ἔχουμε τήν ἀκολουθία τοῦ Ἁγιασμοῦ. Τό Εὐχέλαιο εἶναι γιά τούς ἀσθενεῖς καί μέσα στήν ἀκολουθία τοῦ Εὐχελαίου ἔχουμε εὐχές συγχωρητικές, εὐχές μετανοίας. Πού σημαίνει τί; Ὅτι αὐτός πού εἶναι ἄρρωστος καί γιά χάρη του κάνουμε τό Εὐχέλαιο, ὁπωσδήποτε ἔχει ἐξομολογηθεῖ καί τοῦ διαβάζουμε καί τίς συγχωρητικές εὐχές. Πάντοτε τό Εὐχέλαιο δηλαδή πρέπει νά συνδυάζεται μέ ἐξομολόγηση τοῦ ἀσθενοῦς καί πολύ καλύτερο καί ὅλων πού εἶναι μαζί του στό σπίτι, ὅλων τῶν οἰκείων του.
            Διώχνουμε τό κακό, τήν ἁμαρτία, γιά νά ἔρθει ἡ ὑγεία τοῦ σώματος. Βλέπετε; Εἶναι ἀκριβῶς αὐτό πού λέει ἐδῶ τό Πνεῦμα τό Ἅγιο. «Ἔκκλινε ἀπό παντός κακοῦ»[35]. Φύγε ἀπό κάθε κακό, μετανόησε δηλαδή, σταμάτησε τίς ἁμαρτίες καί «τότε ἴασις ἔσται τῷ σώματί σου»[36], καί θά ἔρθει ἡ ὑγεία στό σῶμα σου. Ἐπειδή θεραπεύεται ἡ ψυχή, ἡ θεραπεία τῆς ψυχῆς θεραπεύει καί τό σῶμα, «καί ἐπιμέλεια τοῖς ὀστέοις σου»[37]. Ὄχι μόνο δηλαδή θά ἔρθει ὑγεία στό σῶμα σου, ἀλλά θά ἔρθει, λέει, καί ἀνανέωση καί ἀνάπαυση στά κόκκαλά σου, στά ὀστᾶ σου. «Ἐπιμέλεια τοῖς ὀστέοις σου»! Πόσοι ἄνθρωποι, ἰδίως οἱ λίγο ἡλικιωμένοι ἔχουμε τά ἀρθριτικά μας, πονᾶνε ὅλα τά κόκκαλά μας. Γιά κάνε μιά καλή ἐξομολόγηση γενική, γιά πάρε ἀποφάσεις, νά φύγεις μακριά ἀπό τό κακό, τό ὅποιο κακό, μικρό ἤ μεγάλο. Ξέρεις ἐσύ ποιό εἶναι, ἡ ἀδυναμία σου. Καί νά δεῖς μετά τί θά γίνουν τά κόκκαλά σου, τί θά γίνει μέ τήν ὑγεία τοῦ σώματος!
            Καί πιό κάτω πάλι, 17ο κεφάλαιο, 22ος στίχος, «καρδία εὐφραινομένη εὐεκτεῖν ποιεῖ»[38]. Ὅταν ἡ καρδιά εὐφραίνεται, ὁ ὅλος ἄνθρωπος αἰσθάνεται εὐεξία. Ἔτσι δέν εἶναι; Χαίρεται ἡ καρδιά μας, βλέπουμε ἕναν παλιό μας ἀγαπητό φίλο-πρόσωπο κ.λ.π. χαίρεται ἡ καρδιά μας.. ξεχνᾶμε τά πάντα.. ξεχνᾶμε πόνους.. ὅλα φεύγουνε! Τί γίνεται; Εἶναι ἀκριβῶς αὐτό, ἡ χαρά τῆς καρδιᾶς κάνει τόν ἄνθρωπο νά νιώθει εὐεξία. Καί κατεξοχήν χαίρεται ἡ καρδιά μέ τό Πνεῦμα τό Ἅγιο μέ τίς θεϊκές χαρές πού πηγάζουν ἀπό τή Θεία Χάρη.
            Τώρα νά ποῦμε καί κάτι, λίγο θά φανεῖ παράξενο, ἀλλά οἱ Ἅγιοί μας τό λένε, ὁ Ἅγιος Παΐσιος. Δέν εἶναι καλό νά ἔχουμε πλήρη σωματική ὑγεία. Ἀκοῦστε τί λέει ὁ Ἅγιος Παΐσιος. «Ὁ ἄνθρωπος, ὅταν εἶναι τελείως καλά στήν ὑγεία του», ἐννοεῖ τή σωματική ὑγεία, «δέν εἶναι καλό. Καλύτερα νά ἔχει κάτι», γιά νά εἶναι ταπεινός. «Ἄν δέν ἔχει κανείς ὑποχρεώσεις, νά προτιμᾶ ἀρρώστιες παρά ὑγεία. Ὅταν ἤμουν στό Κοινόβιο, εἶχε ἔρθει μιά φορά ἕνας Ἅγιος Ἐπίσκοπος, πολύ γέρος, ὀνόματι Ἱερόθεος, πού ἀσκήτευε στή Σκήτη τῆς Ἁγίας Ἄννης. Τήν ὥρα πού ἔφευγε, ὅπως πῆγε νά ἀνεβεῖ στό ζῶο, τραβήχτηκε τό παντελόνι του καί φάνηκαν τά πρησμένα του πόδια». Εἶχε κάποια πάθηση, ἀλλά δέν τό ἔλεγε. «Οἱ Πατέρες πού πῆγαν νά τόν βοηθήσουν, τά εἶδαν καί τρόμαξαν. Ἐκεῖνος τό κατάλαβε καί τούς εἶπε: «Αὐτά εἶναι τά καλύτερα δῶρα πού μοῦ ἔδωσε ὁ Θεός. Τόν παρακαλῶ νά μή μοῦ τά πάρει»[39]. Βλέπετε; Εἶναι καλό νά ἔχεις κάτι, γιά νά ταπεινοφρονεῖς. Γιατί ἀσκεῖσαι στήν ὑπομονή καί παίρνεις μισθό ἀπό τόν Θεό.
            «Ὅταν ἔχεις κάποιο πρόβλημα στήν ὑγεία σου», λέει πάλι ὁ Ἅγιος, «καί δέν σέ ἀπασχολεῖ αὐτὸ, τότε ἔχεις κατά κάποιον τρόπο τό δικαίωμα νά παρακαλεῖς τόν Θεό νά βελτιώσει τήν κατάσταση τῆς ὑγείας τῶν ἄλλων». Τώρα θά πεῖτε, αὐτά πολύ ὑψηλά μέτρα.. ἐμεῖς θέλουμε ἐμεῖς νά εἴμαστε καλά. Ὁ Ἅγιος Παΐσιος ἔλεγε, νά εἶναι ὁ ἄλλος καλά, ἐγώ ἄς εἶμαι ἄρρωστος. Καί μάλιστα, εἶναι γνωστό αὐτό, τόν τελευταῖο του καρκίνο, πού τόν ἔστειλε στόν τάφο, τόν εἶχε ζητήσει. Γιά νά ἀπαλλάξει μία μητέρα, τόν πῆρε ὁ ἴδιος τόν καρκίνο. «Ὅποιος δέν ἔχει δικό του πόνο, ἄς πονάει τουλάχιστον γι’ αὐτούς πού πονοῦν»[40]. Αὐτός εἶναι ὁ οἰκουμενικός ἄνθρωπος. Ἔτσι πρέπει νά γίνουμε. Νά ξεχάσουμε τούς πόνους μας, τά ἐγωιστικά μας, ὅλα αὐτά. Νά γίνουμε παγκόσμιοι ἄνθρωποι. Νά νοιαστοῦμε γιά τόν πόνο τοῦ ἄλλου.
            «Καί οἱ περισσότεροι πού εἶναι εὐαίσθητοι στήν ὑγεία», λέει πάλι ὁ Ἅγιος, «εἶναι ἀπό τήν καλοπέραση»[41]. Ἡ καλοπέραση, πού ἔχει ὡς ὑπόβαθρο τή φιληδονία, δημιουργεῖ ἀρρώστιες. Νά μήν ὑπερπαχύνεις τό σῶμα σου, γιατί ἐξασθενεῖς τήν ψυχή σου, λέει ὁ Μέγας Βασίλειος καί ὅσο προσθέτεις αἷμα, τόσο ἀφαιρεῖς πνεῦμα. Ὅσο ἀφαιρεῖς αἷμα, κάνεις ἄσκηση δηλαδή, τόσο προσθέτεις πνεῦμα, τόσο ἐξυγιαίνεται ἡ ψυχή σου. Σήμερα, οἱ πιό πολλές ἀσθένειες πού ἔχουμε, καί οἱ γιατροί τό ὁμολογοῦν, εἶναι ἀπό τήν ὑπερ-φαγία. Θυμᾶμαι στήν Ἰατρική μᾶς λέγανε, ὅταν ὑπῆρχε, πρίν ἀπό 50-60 χρόνια περίπου, ἡ φυματίωση, οἱ γιατροί λέγανε, τρῶτε γιά νά ζήσετε. Τότε δέν εἶχαν καί πολλά φαγητά οἱ ἄνθρωποι, ἦταν φτωχοί. Καί τώρα ξαναπᾶμε στή φτώχεια σιγά-σιγά. Τώρα, λέει, οἱ γιατροί ἔχουν ἀλλάξει καί λένε, μήν τρῶτε γιά νά ζήσετε. Γιατί οἱ πιό πολλές ἀσθένειες τώρα εἶναι ἀπό τό πολύ πάχος.
            «Ὅτι οἱ ἁμαρτίες προκαλοῦν φθορά», λέει ὁ Ἱερός Χρυσόστομος, «εἶναι ἀπό ὅλα φανερό, γιατί καί αἰσχρούς καί ἀσθενεῖς κάνουν τούς ἀνθρώπους καί μειώνουν τήν ἀντοχή τους μέ ἀποτέλεσμα νά κουράζονται».
            «Δέν εἶναι τό φαγητό, δέν εἶναι οἱ καλές συνθῆκες διαβίωσης, πού ἐξασφαλίζουν τήν καλή ὑγεία. Εἶναι ἡ ἁγία ζωή, ἡ ζωή τοῦ Χριστοῦ»[42], ἔλεγε ὁ Ὅσιος Πορφύριος. Σοῦ λέει ὁ γιατρός νά φᾶς τό πρωί τό αὐγουλάκι σου, τό τυράκι σου κ.λ.π. καί ἔλεγε ὁ Ἅγιος Πορφύριος, ὄχι, ἕνα μῆλο καί ἕνα πορτοκάλι φτάνει. Ἅμα ἔχεις σωστή σχέση μέ τόν Θεό, μπορεῖς νά κάνεις καί ἐγκράτεια, νά κάνεις καί νηστεία. Καί μάλιστα μᾶς λένε οἱ Πατέρες καί ἕναν πολύ φοβερό λόγο, ὅτι ὁ Θεός εἶναι ἐγκράτεια! Ὅπως ὁ Θεός εἶναι ἀγάπη, ὁ Θεός εἶναι φῶς, ὁ Θεός εἶναι εἰρήνη, ὁ Θεός εἶναι καί ἐγκράτεια. Καί μήν ξεχνᾶμε αὐτό πού λέει τό Πνεῦμα τό Ἅγιο, ὅτι «καρπός τοῦ Πνεύματός ἐστιν ἀγάπη, χαρά, εἰρήνη.. πίστις, πρᾳότης, ἐγκράτεια»[43].
-           Γιατί σήμερα οἱ ἄνθρωποι τρέχουνε στά γυμναστήρια;
            Καί ἀκούω καί τά νέα παιδιά βρῆκαν τή χαρά τους τώρα.. Ἡ χαρά τῶν νέων παιδιῶν, λέει, εἶναι τά γυμναστήρια! Καφετέρια καί γυμναστήριο! Παλιά τά νέα παιδιά ἦταν στά χωράφια. Τώρα στά χωράφια εἶναι οἱ Ἀλβανοί καί τά παιδιά μας στίς καφετέριες. Καί γιά νά χάσουν τίς θερμίδες, πού πρέπει νά χαθοῦν γιατί ἀλλιῶς θά ἀρρωστήσουν τελείως, πᾶνε στά γυμναστήρια καί τρέχουνε.
-           Αὐτό εἶναι ἡ χαρά μας;
            Λείπει τό Πνεῦμα τό Ἅγιο, γιατί ἡ ἐγκράτεια -προσέξτε- δέν ἔρχεται μέ τεχνικές.. Κάντε ὅσες δίαιτες θέλετε.. Ἄν δέν μπεῖ τό Πνεῦμα τό Ἅγιο, ὅσα κιλά κι ἄν χάσεις, μετά ἀπό λίγο θά τά ξαναβάλεις. Ἡ ἐγκράτεια εἶναι στοιχεῖο τοῦ καρποῦ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ἐνεργοποίησε μέσα σου τήν κρυμμένη Χάρη πού πῆρες ἀπ’ τό Βάπτισμα καί θά δεῖς πῶς θά ἔχεις καί ἐγκράτεια, θά ἔχεις καί χαρά, θά ἔχεις καί εἰρήνη, θά ἔχεις ὅλα τά καλά καί δέν θά χρειάζεσαι οὔτε γυμναστήρια οὔτε χρήματα νά δίνεις στούς διαιτολόγους.
            Δέν εἶναι τό φαγητό λοιπόν καί οἱ καλές συνθῆκες διαβίωσης, ἀλλά ἡ ἅγια ζωή. Ἁγίασε τή ζωή σου καί θά δεῖς πῶς θά ἔχεις καί καλή ὑγεία στό σῶμα. Τό τέλειο εἶναι νά μήν προσευχόμαστε γιά τήν ὑγεία μας, αὐτό πού λένε οἱ ἄνθρωποι, πάνω ἀπ’ ὅλα ἡ ὑγεία. Ὄχι, δέν εἶναι αὐτό καλό. Τό τέλειο εἶναι νά προσευχόμαστε γιά τήν πνευματική ὑγεία. Νά μή γίνουμε καλά, ἀλλά νά γίνουμε καλοί. Ὁ Ἅγιος Πορφύριος εἶχε πολλές ἀρρώστιες. Ἄν θυμᾶμαι καλά, ὁ μακαρίτης γιατρός του ὁ Παπαζάχος ἀριθμοῦσε 17 ἀρρώστιες, πού εἶχε ὁ Ἅγιος Πορφύριος. Καί δέν ζητοῦσε ὁ Ἅγιος νά τοῦ πάρει ὁ Θεός τίς ἀρρώστιες. Ζητοῦσαν τά πνευματικά του παιδιά καί, ἐπειδή εἶχε ραντάρ ἰσχυρό ὁ Ἅγιος Πορφύριος, τά ἔπιασε. Τούς λέει, τί πᾶτε καί κάνετε ἐκεῖ στό δάσος καί κλαῖτε; Ἔ, λένε, Γέροντα πᾶμε καί κάνουμε προσευχή. Τί λέτε στήν προσευχή σας; Λέμε νά σᾶς κάνει ὁ Θεός καλά. Λάθος, λέει! Νά Τοῦ λέτε, νά μέ κάνει καλό, ὄχι καλά. Γιατί ἡ ὑπομονή στήν ἀσθένεια φέρνει μεγάλο μισθό, πολλή Χάρη στόν ἄνθρωπο.
            Δεῖξε μου ἕναν ἄνθρωπο, λέει ὁ Ἱερός Χρυσόστομος, πού παχαίνει συνεχῶς, βρίσκεται σέ ἀδράνεια καί δέν ἀσκεῖται καθόλου, νά εἶναι ὑγιής. Κανένας, δέν εἶναι ὑγιής ἀπ’ αὐτούς. Δέν εἶναι δυνατόν νά τόν βρεῖς. Κι ἄν ἀκόμα πλῆθος γιατρῶν μαζευτοῦν, δέν θά μπορέσουν νά τόν ἀπαλλάξουν ἀπό τίς ἀρρώστιες, ὅταν αὐτός συνεχίζει νά τρώει ὑπερβολικά. Τί νά ποῦμε γιά ἐκείνους πού σάπισαν μέσα στίς ἀπολαύσεις καί γέμισαν τό σῶμα τους μέ ἀμέτρητες ἀρρώστιες; Πάσχουν ἀπό βαριές καί ἀγιάτρευτες ἀρρώστιες, ὅσοι διαρκῶς ζοῦν μέσα στίς ἀπολαύσεις. Βλέπετε πῶς συνδέεται ἡ ψυχή μέ τό σῶμα! Ἡ ἁμαρτία μέ τήν ἀσθένεια. Ἡ ἁμαρτία τῆς φιληδονίας, τῆς γαστριμαργίας, τῆς λαιμαργίας, προξενεῖ ἀσθένειες φοβερές.
-           Τί εἶναι τό σάκχαρο; Δέν προέρχεται ἀπό τήν πολυφαγία; Τί εἶναι τά καρδιοαγγειακά νοσήματα;
            Πάλι ἀπό τήν πολυφαγία, γαστριμαργία καί λαιμαργία. Ὅταν κανείς ἐπιδιώκει τά νόστιμα, τά εὔγευστα καί μάλιστα αὐτά πού εἶναι τηγανισμένα, βαριά φαγητά, αὐτά δημιουργοῦνε, ὅπως λένε οἱ γιατροί, ἀθηρωματικές πλάκες στά ἀγγεῖα. Στενεύουν τά ἀγγεῖα, δέν λειτουργεῖ σωστά τό καρδιοαγγειακό σύστημα, ἡ καρδιά δέν αἱματώνεται σωστά.. νά τό ἔμφραγμα!.. νά τά ἐγκεφαλικά! Βλέπετε πῶς συνδέονται αὐτά; Ἐνῶ ἕνας πού προτιμάει αὐτό πού δέν εἶναι τόσο εὔγευστο, νά εἶναι ὑγιεινό, ἄν καί ἔχει τίς ἴδιες θερμίδες καί θρεπτική ἀξία, νά μήν πῶ ἀνώτερη, αὐτός ἔχει καί ὑγεία στό σῶμα του. Δέν λέω, νά μήν τρῶς τίποτα, ἀλλά νά ἐπιλέγεις αὐτά τά ὁποῖα δέν ἱκανοποιοῦν τή γεύση, ἀλλά τί; Εἶναι τά ἀναγκαῖα. Ὅ,τι κάνει ὁ ἄνθρωπος πάνω ἀπό τό ἀναγκαῖο, αὐτό εἶναι ἁμαρτία.
            Ἀκοῦστε καί φάρμακα τώρα γιά τίς ἀσθένειές μας, τά κατεξοχήν φάρμακα. Ἔχουμε στήν Ἐκκλησία μας, σᾶς εἶπα, τό Εὐχέλαιο πού εἶναι γιά τούς ἀσθενεῖς. Εἶναι λάδι ἅγιο, τό ὁποῖο ἔχει διαβαστεῖ ἀπό τούς ἱερεῖς μας καί ἔχει ἰαματικές ἰδιότητες. Ἔχουμε τόν Ἁγιασμό ἐπίσης. Ἔλεγε ὁ Ἅγιος Λουκᾶς ὁ ἰατρός, δέν σᾶς συμβουλεύω ὡς ἐπίσκοπος, ἀλλά ὡς γιατρός, νά λαμβάνετε κάθε πρωί ἁγιασμό στό ὄνομα τῆς Ἁγίας Τριάδος. Ὅπως κάνουμε καί στό Ἅγιον Ὄρος μετά τήν ἀκολουθία, κάθε πρωί, ἔχουμε ἀντίδωρο καί ἁγιασμό. Αὐτό δέν ὠφελεῖ μόνο τήν ψυχή. Καί τό σῶμα. Ἔχουμε ἐπίσης, ὡς φάρμακο τῆς ψυχῆς, τήν ἱερά ἐξομολόγηση. Ἔλεγε ὁ Ἅγιος Πορφύριος, μιλᾶνε οἱ ψυχολόγοι κ.λ.π. γιά ψυχανάλυση. Ἡ ψυχανάλυση βλάπτει. Μακριά ἀπό τήν ψυχανάλυση.
-           Γιατί τί εἶναι ἡ ψυχανάλυση;
            Εἶναι οὐσιαστικά μία ἀναδίφηση τῶν βαθέων τῆς ψυχῆς, τά ὁποῖα τά φέρνει στήν ἐπιφάνεια. Καί τά βαθέα τῆς ψυχῆς τί εἶναι; Βρωμιές, ἀκαθαρσίες. Ὅταν μιά λίμνη βρώμικη τήν ἀνακατέψεις, τί γίνεται; Βγαίνει ὅλη ἡ μπόχα ἐπάνω. Ἔτσι καί ἡ ψυχή.
-           Καί τί ἔγινε πού βγῆκε ἡ μπόχα ἐπάνω; Ἐξυγιάνθηκε ἡ λίμνη;
            Ὄχι. Τό θέμα εἶναι νά φύγει ὅλη ἡ βρωμιά. Ἀλλά αὐτό δέν μπορεῖ νά γίνει μέ τήν ψυχανάλυση. Αὐτό γίνεται, ἔλεγε ὁ Ἅγιος Πορφύριος, μέ τή θεία ψυχανάλυση.
-           Καί ποιά εἶναι ἡ θεία ψυχανάλυση;
            Μιά καλή γενική ἐξομολόγηση ὅλη σου τή ζωή, ἀπό τότε πού θυμᾶσαι τόν ἑαυτό σου, ἀπό καιροῦ εἰς καιρόν, ὄχι μιά φορά. Ἀπό καιροῦ εἰς καιρόν, ἔλεγε ὁ Ἅγιος, εἶναι πάρα πολύ ὠφέλιμο ψυχοσωματικά νά κάνει ὁ ἄνθρωπος μία καλή γενική ἐξομολόγηση. Ὄχι μέ τόν λογισμό ὅτι δέν συγχωρέθηκαν οἱ ἁμαρτίες. Οἱ ἁμαρτίες ἔχουν συγχωρεθεῖ, ἀλλά βαθαίνει ἡ αἴσθηση τῆς ἁμαρτωλότητος, βαθαίνει ἡ μετάνοια. Τό ἐπίπεδο τῆς μετανοίας ὑψώνεται, γίνεται πιό ἔντονη ἡ αἴσθηση τῆς ἁμαρτωλότητάς μας καί πιό ἔντονη ἡ ἀπόφασή μας νά διορθωθοῦμε, πιό ἔντονη ἡ εὐγνωμοσύνη μας στόν Θεό, πού μᾶς συγχώρεσε τίς ἁμαρτίες μας καί ἡ κατάνυξη. Καί ὅλα αὐτά προκαλοῦν τά δάκρυα τά καθαρτικά καί τά δάκρυα τά φωτιστικά καί ὁ ἄνθρωπος μπαίνει πλέον στήν περιοχή τῆς κάθαρσης ἀπό τά πάθη. Ἐδῶ μιλᾶμε γιά θεραπεία. Αὐτή εἶναι οὐσιαστική θεραπεία, ἡ κάθαρση ἀπό τά πάθη, ἡ κάθαρση ἀπό τήν ἁμαρτία.
-           Ἄν μπορούσαμε νά εἴχαμε ἕνα τέτοιο νοσοκομεῖο, ξέρετε πόσοι ἄνθρωποι θά θεραπευόντουσαν;
            Κι ὅμως ὑπάρχει αὐτό τό νοσοκομεῖο, εἶναι ἡ Ἐκκλησία. Ὅταν λειτουργεῖ σωστά ἡ Ἐκκλησία καί ἡ ἐνορία, ὡς νοσοκομεῖο ψυχῶν καί σωμάτων, ὡς πρῶτο καί κύριο μέλημα ἔχει αὐτό, τήν κάθαρση τῶν πιστῶν ἀπό τά πάθη. Αὐτό βέβαια προϋποθέτει ποιμένα, ὁ ὁποῖος ἔχει ὁ ἴδιος καθαρθεῖ ἀπό τά πάθη. Εἶναι ἀσκητής, ὅπως λέει ὁ Ἅγιος Ἰουστίνος ὁ Πόποβιτς καί μέσω τῆς δικῆς του ἄσκησης, κάθαρσης καί φωτισμοῦ, ὁδηγεῖ καί τό ποίμνιο, τά πρόβατα, στήν κάθαρση καί τόν φωτισμό, πού εἶναι ἡ ὑγεία τῆς ψυχῆς καί τοῦ σώματος.
            Ἡ θεία ψυχανάλυση λοιπόν, ἔλεγε ὁ Ἅγιος Πορφύριος, πού εἶναι ἡ γενική ἐξομολόγηση ὅπως εἴπαμε, εἶναι αὐτή πού θεραπεύει τήν κατάθλιψη. Ἀκοῦτε; Σήμερα ὁ Παγκόσμιος Ὀργανισμός Ὑγείας μᾶς τό διατρανώνει αὐτό. Μᾶς λέει ὅτι ἡ κατάθλιψη εἶναι ἄν ὄχι ἡ πρώτη, ἡ δεύτερη αἰτία ἀναπηρίας. Νομίζω εἶναι ἤδη ἡ πρώτη. Ἔχει ξεπεράσει ὅλα τά ἄλλα, καί καρκίνους, καί ἀτυχήματα.. Εἶναι στήν κορυφή. Καί ὅσο προχωρᾶμε στά ἔσχατα, τόσο καί θά αὐξάνεται, γιατί οἱ ἄνθρωποι ὅλο καί περισσότερο ἀποχριστιανίζονται, φεύγουν ἀπό τήν ὑπακοή στόν Χριστό, αὐτονομοῦνται καί γεμίζουν μέ ψυχολογικά καί καταθλίψεις.
            Ἄλλο φάρμακο εἶναι ἡ προσευχή. Μοῦ ἔλεγε ἕνας σύγχρονος ἁγιασμένος ἄνθρωπος, Γέροντας μοναχός, «πάτερ, ἔλεγε ὁ Ἅγιος Πορφύριος», τόν εἶχε ἀκούσει, γι΄ αὐτούς πού παίρνουνε ψυχοφάρμακα τό λέω, «67% εἶναι ἡ νοερά προσευχή καί 33% εἶναι τό φάρμακο»! Δέν τά ἀποκλείουμε τά φάρμακα. Χρειάζονται.. μερικές φορές χρειάζονται.
-           Πότε χρειάζονται τά ψυχοφάρμακα;
            Ὄχι γιά νά θεραπευτεῖ ἡ ψυχή.. ἀστεῖο πράγμα! Ἡ ψυχή εἶναι πνεῦμα - πνευματική, δέν θεραπεύεται μέ χάπια. Τό σῶμα θεραπεύεται μέ χάπια. Ποιό σῶμα; Δηλαδή, τό νευρικό σύστημα. Ὅταν τό νευρικό σύστημα ἔχει βλαφτεῖ ἀπό τήν ἀσθένεια τῆς ψυχῆς, τότε χρειάζεται νά πάρει κάποια φάρμακα, πού ἐπηρεάζουν τό νευρικό σύστημα. Κακῶς τά λέμε ψυχοφάρμακα. Νευροφάρμακα ἔπρεπε νά τά λέμε. Ἐπηρέαζουν τό νευρικό σύστημα, καταστέλλουν λίγο τή λειτουργία του, λίγο ἠρεμεῖ ὁ ἄνθρωπος, ἀλλά δέν θεραπεύεται φυσικά. Γιατί ἡ αἰτία τῆς ἀσθένειας δέν εἶναι στό νευρικό σύστημα, εἶναι στήν ψυχή.
            Ἔλεγε λοιπόν ὁ Ἅγιος Πορφύριος, 67% εἶναι ἡ νοερά προσευχή καί 33% εἶναι τό φάρμακο, πού θά βοηθήσει τόν ψυχοπαθῆ, τόν ψυχασθενῆ, τόν ὅποιο ψυχασθενῆ. Μέχρις ὅτου θά φτάσει ὁ ἄνθρωπος, ἀφοῦ ἠρεμήσει τό νευρικό σύστημα, νά μή χρειάζεται τά φάρμακα. Ἀλλά αὐτό πρέπει νά γίνει σέ συνεργασία μέ τόν γιατρό. Μήν ἀρχίσετε τώρα καί κόβετε τά φάρμακά σας, ὅσοι παίρνετε... Νά τά λέτε μέ τόν γιατρό σας, γιατί πολλά ἀπό αὐτά τά φάρμακα, ὅταν τά κόψει κανείς ἀπότομα, μπορεῖ νά τοῦ δημιουργήσουν καί τάσεις αὐτοκτονίας.. ἔχουμε δυσάρεστα πράγματα, ἔτσι; Γι’ αὐτό προσοχή. Ἀλλά δέν πρέπει νά εἴμαστε καί εὔκολοι νά παίρνουμε αὐτά τά φάρμακα, τά ὁποῖα ἔχουν καί πολλές παρενέργειες. Πρέπει πρῶτα νά καταφεύγουμε στόν ἰατρό τῶν ψυχῶν καί τῶν σωμάτων, πού εἶναι ὁ Κύριος, καί νά πάρουμε τά πνευματικά φάρμακα, καί ἄν μᾶς πεῖ, μέ τή φώτιση τοῦ Θεοῦ, ὁ πνευματικός μας νά πᾶμε καί στόν ψυχίατρο, νά πάρουμε καί κάτι γιά νά ἠρεμήσει τό νευρικό σύστημα, θά τό κάνουμε κι αὐτό.
            Ἄλλο φάρμακο, ψυχοφάρμακο πραγματικό, ὁ ἴδιος ὁ Χριστός, ἡ Θεία Κοινωνία. Τό κατεξοχήν φάρμακο! Ἡ πνευματική μελέτη. Ἡ μελέτη τῆς Ἁγίας Γραφῆς. Τό φάρμακο! Τό κατεξοχήν φάρμακο μαζί μέ τήν Θεία Κοινωνία. Βλέπετε, στή Θεία Λειτουργία αὐτά τά δύο φάρμακα μᾶς προσφέρει ὁ Χριστός. Τόν λόγο Του στό πρῶτο μέρος τῆς Θείας Λειτουργίας, ἀκοῦμε τόν Ἀπόστολο, τό Εὐαγγέλιο.. ὅσοι τά ἀκοῦνε, γιατί τώρα δέν πᾶνε καί στήν ἐκκλησία νωρίς οἱ ἄνθρωποι... πᾶνε πολύ ἀργά, καί μετά τό εὐαγγέλιο... Καί μετά ἀκοῦμε τό κήρυγμα, τό ὁποῖο πρέπει νά γίνεται μετά τό εὐαγγέλιο. Ἀλλά τί νά κάνουν καί οἱ καημένοι οἱ ἱερεῖς πού δέν ὑπάρχει κόσμος; Ἀναγκάζονται νά κάνουν τό κήρυγμα στό τέλος, στήν ὥρα τοῦ κοινωνικοῦ. Καί ἀφοῦ γίνει τό κήρυγμα, ἀφοῦ πάρουμε τό πρῶτο φάρμακο, πού εἶναι ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ, προχωροῦμε καί στή λατρεία, στή θυσία, γιά νά πάρουμε καί τό δεύτερο φάρμακο, τή Θεία Κοινωνία.
            «Ἡ ὑγεία καί ἡ ἀρρώστια», λέει ὁ Ἅγιος Θεοφάνης ὁ Ἔγκλειστος, «εἶναι καί τά δύο μέσα σωτηρίας, ὅταν τά ἐκμεταλλευόμαστε μέ τό πνεῦμα τῆς πίστεως στόν Θεό, πού μᾶς ἀγαπᾶ καί προνοεῖ γιά μᾶς». Αὐτά καθεαυτά, καί ἡ ὑγεία καί ἡ ἀρρώστια, δέν εἶναι οὔτε καλά οὔτε κακά. Βεβαίως καλό εἶναι καί τό χαιρόμαστε νά ἔχουμε ὑγεία σωματική. Ἀλλά ἄν θέλει ὁ Θεός νά ἔχουμε ἀσθένεια, εἶναι καλύτερο νά ἔχουμε ἀσθένεια παρά ὑγεία. Ξέρετε πόσοι ἄνθρωποι μοῦ λένε, πού ἔχουν ἕναν ἀνάπηρο στήν οἰκογένεια, ἕνα παιδάκι ἀνάπηρο κ.λ.π. αὐτό τό παιδάκι, λένε, πάτερ, μᾶς ἔχει σώσει ὅλους. Μᾶς κρατάει ὅλους στόν δρόμο τοῦ Θεοῦ. Γιά πέστε μου τώρα, εἶναι καλό αὐτό τό παιδάκι νά ἦταν ὑγιές; Θά πεῖτε, καί γιά τό ἴδιο; Μά καί τό ἴδιο θά πάρει μισθό, πού κάνει ὑπομονή στήν ἀσθένειά του καί πόσοι ἄλλοι γύρω του σώζονται! Γι’ αὐτό λέει ἐδῶ ὁ Ἅγιος Θεοφάνης καί «ἡ ὑγεία καί ἡ ἀρρώστια εἶναι καί τά δύο μέσα σωτηρίας, ὅταν τά ἐκμεταλλευόμαστε μέ τό πνεῦμα τῆς πίστεως στόν Θεό»[44]. Καί καθετί στή ζωή μας ἔτσι πρέπει νά τό βλέπουμε. Νά μή γογγύζουμε, νά μή γκρινιάζουμε, γιατί τώρα νά ἀρρωστήσω;... Νά πεῖς, δόξα τῷ Θεῷ πού ἀρρώστησα. Δόξα τῷ Θεῷ γιά ὅλα, ἔλεγε ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος.
            Ἡ ὑγεία καί ἡ ἀρρώστια λοιπόν, καί τά δυό, ὅταν τά ἐκμεταλλευτοῦμε σωστά, μᾶς ὁδηγοῦν στή σωτηρία, γιατί εἶναι δοσμένα ἀπό τόν Θεό, ὁ ὁποῖος «μᾶς ἀγαπᾶ καί προνοεῖ γιά μᾶς. Τά ἴδια ὅμως εἶναι καί μέσα καταστροφῆς, ὅταν τ΄ ἀντιμετωπίζουμε μέ λανθασμένη νοοτροπία»[45]. Κακά τά ψέματα, πολλοί πού ζητᾶνε νά γίνουν καλά, γιατί ζητᾶνε νά γίνουν καλά; Γιά νά ξαναγυρίσουν στήν ἁμαρτία. Φοβερό εἶναι! Γιά νά ξαναγυρίσουν στίς ἀσωτίες, στίς λαιμαργίες, στίς γαστριμαργίες κ.λ.π. Κλαῖνε καί ὀδύρονται, γιατί δέν μποροῦνε νά φᾶνε καί νά πιοῦνε αὐτά πού τρώγανε καί πίνανε πρίν τήν ἀρρώστια. Ὄχι! Νά δεχθεῖς τήν ἀσθένεια ὡς ἐπίσκεψη Θεοῦ. Αὐτό εἶναι τό σωστό. Νά δοξάσεις τόν Θεό καί νά μετανοήσεις καί νά πεῖς, καλά νά πάθω, ἔτσι ἔπρεπε νά γίνει.. σ’ εὐχαριστῶ, Θεέ μου.
            Λένε οἱ Πατέρες κάτι πολύ ὡραῖο, προσέξτε: γιά νά καθαριστοῦμε, χρειάζεται νά πονέσουμε, γιατί τό κατεξοχήν δηλητήριο πού μπῆκε μέσα μας καί μᾶς ἔχει δηλητηρίασει τήν ψυχή καί τό σῶμα, λέγεται ἡδονή. Ἡ ἁμαρτία μᾶς δελεάζει, ἡ ὅποια ἁμαρτία, ἡ σαρκική ἁμαρτία, ἡ ἀλαζονεία, ἡ ὑπερηφάνεια, ἔχει μέσα της μία ἡδονή. Αὐτό εἶναι τό δηλητήριο τοῦ διαβόλου. Σοῦ δίνει λοιπόν αὐτό ὁ διάβολος καί σοῦ λέει, φάτο! Εἶναι ὅπως τό δόλωμα στό ἀγκίστρι. Τό ἁρπάζει τό ψαράκι τό καημένο καί μετά εἶναι αἰχμάλωτο. Ἔτσι κάνει καί ὁ διάβολος μέ μᾶς, μέ τό ἀγκίστρι του, πού ἔχει πάνω τήν ἡδονή, μᾶς συλλαμβάνει καί μετά μᾶς τραβάει, μᾶς σέρνει. Τί πρέπει νά γίνει τώρα; Νά ἐξουδετερωθεῖ αὐτό τό δηλητήριο. Ὅπως ὅταν μᾶς τσιμπήσει ἕνα φίδι, ἄν δέν κάνεις τό ἀντίδοτο, θά πεθάνεις. Κυκλοφορεῖ μέσα σου δηλητήριο. Ὅσο περνάει ὁ χρόνος εἶναι εἰς βάρος σου. Τό ἀντίδοτο τῆς ἡδονῆς, μᾶς λένε οἱ Ἅγιοι, εἶναι ἡ ὀδύνη, ὁ πόνος δηλαδή, ὁ κόπος. Καί αὐτός ὁ κόπος, ὁ πόνος, εἶναι εἴτε ἑκούσιος, τόν κάνουμε ἐμεῖς, δηλαδή νηστεύουμε, ἀγρυπνοῦμε.. νά τώρα λίγο κουραζόμαστε ἐδῶ γιά νά ἀκούσουμε τόν λόγο τοῦ Θεοῦ.. καλό εἶναι κι αὐτό. Πιό πολύ μισθό παίρνουμε παρά νά εἴμασταν σέ ἕνα ἀμφιθέατρο ξαπλωτοί καί νά ἀκούγαμε ἄνετα.. Δέν πειράζει, κι ἔτσι..
            Λοιπόν, ὁ κόπος πού κάνουμε γιά τόν Θεό ἑκούσια, κάνουμε ὑπακοή στόν κανόνα πού θά μᾶς δώσει ὁ Πνευματικός μας κ.λ.π. αὐτό μᾶς καθαρίζει. Εἶναι ἡ ὀδύνη πού ἐξουδετερώνει τό δηλητήριο τῆς ἡδονῆς. Ὅταν δεῖ ὁ Θεός ὅτι δέν φτάνει ὁ κόπος μας, γιατί λίγο εἴμαστε ράθυμοι, δέν θέλουμε νά κουραστοῦμε.. ἐντάξει, μᾶς εἶπε τώρα ὁ παππούλης νά κάνουμε μερικές μετάνοιες.. ἀλλά ἄστο σήμερα.. αὔριο. Ἔρχεται τό αὔριο, μεθαύριο.. καί τελικά δέν γίνεται ποτέ.. σχεδόν ποτέ.. Τέλος πάντων.
            Λοιπόν, βλέπει ὁ Θεός τήν ἀμέλειά μας, ἐπειδή μᾶς ἀγαπάει, λέει, στάσου νά τό βοηθήσω αὐτό τό παιδί.. ἔχει καλή διάθεση, ἀλλά εἶναι λίγο ράθυμο. Καί μᾶς δίνει μία ἀσθένεια, ἡ ὁποία ἔχει κόπο, ἔχει πόνο καί μ’ αὐτό τόν ἀκούσιο τώρα πόνο, συμπληρώνουμε τήν ἄσκησή μας. Καταλάβατε; Καί ἔτσι ἔρχεται ἡ κάθαρση.
            Εἶναι ἀπό τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ λοιπόν οἱ ἀσθένειες, πού συμπληρώνουν τόν κόπο πού ἐμεῖς δέν κάναμε. Ἕνας ἄνθρωπος πού κάνει κόπο, τόν ἑκούσιο κόπο, δέν τοῦ ἔρχονται ἀσθένειες. Νά σᾶς πῶ ἕνα παράδειγμα; Ὁ Μέγας Ἀντώνιος. Δέν ἀρρώστησε ποτέ. Καί τί ἔτρωγε; Ἕνα παξιμαδάκι κάθε τρεῖς μέρες. Κοπίαζε. Ἦταν ἀρκετός, ὑπέρ-ἀρκετός ὁ κόπος του γιά νά καθαριστεῖ. Γι’ αὐτό ὁ Θεός.. 105 χρόνια ἔζησε καί οὔτε μία φορά δέν ἀσθένησε, καί μάλιστα, ὅπως λέει ὁ βίος του, εἶχε καί ὅλα του τά δόντια 105 ἐτῶν!
-           (Δέν ἔτρωγε)...
            Ἔτρωγε παξιμάδι!
            Ἑπομένως, εἶναι μέσο σωτηρίας οἱ ἀσθένειες καί δείχνουν ὅτι ὁ Θεός μᾶς ἀγαπάει. Θυμηθεῖτε αὐτό πού λέει πάλι ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ «ὅν ἀγαπᾷ Κύριος παιδεύει (παιδαγωγεῖ), μαστιγοῖ δέ πάντα υἱόν ὅν παραδέχεται»[46].
            Ἄν ὅμως τά ἀντιμετωπίσουμε αὐτά τά δυό, καί τήν ὑγεία καί τήν ἀσθένεια, μέ λανθασμένη νοοτροπία, καταστρεφόμαστε. Ἕνας πού ἔχει ὑγεία, λέει, εὐκαιρία εἶναι τώρα, νέος εἶμαι, γερός εἶμαι, δῶσ’ του ἁμαρτίες... καταστρέφεται. Ἕνας πάλι πού ἀρρωσταίνει, ἀρχίζει νά γκρινιάζει, νά γογγύζει, ποῦ εἶναι ὁ Θεός;.. Γιατί μοῦ τό ἔκανε ἐμένα;.. Τί Τοῦ ἔκανα;.. καταστρέφεται πάλι! Βλέπετε; Τά ἴδια πράγματα, ἀνάλογα μέ τή διάθεση πού τά δεχόμαστε ἤ δέν τά δεχόμαστε, γίνονται μέσα σωτηρίας ἤ μέσα καταστροφῆς.
            «Συμφιλιωθεῖτε λοιπόν μέ τή δοκιμασία σας»[47]. Πές δόξα τῷ Θεῷ. Τότε ἔχει ἀξία. Οἱ ἄνθρωποι δυστυχῶς δέν λένε δόξα τῷ Θεῷ. Πολλές φορές οὔτε καί στό καλό, στήν καλοσύνη, στίς καλές μέρες.. Στίς καλές μέρες τί λένε; Ἐγώ τό ἔκανα! Ἐγώ εἶμαι.. Ὅταν ἔχει γίνει κάτι ἔτσι κακό, γιά τά κοσμικά κριτήρια.. ἄ, γιατί ὁ Θεός μοῦ τό ἔκανε αὐτό;... Ἀρχίζουμε τόν γογγυσμό.
            «Ὑπομείνετέ την -τή δοκιμασία σας- μέ ὑποταγή στόν Κύριο, πιστεύοντας ὅτι ἔτσι θά εὐεργετηθεῖτε καί ἐσεῖς καί οἱ οἰκεῖοι σας»[48]. Σίγουρα θά βγεῖ κάτι πολύ καλό. Πάντα, ἔλεγε ὁ Γέροντας Ἰωσήφ ὁ ἡσυχαστής, ὁ Θεός συγκιρνᾶ, δηλαδή ἀναμιγνύει, αὐτά πού ἐμεῖς θεωροῦμε καλά μέ αὐτά πού θεωροῦμε κακά. Τίποτα δέν εἶναι κακό. Ὅλα εἶναι καλά πού μᾶς δίνει ὁ Θεός, ἀλλά ἐμεῖς τίς ἀρρώστιες, τούς πόνους, αὐτά πού δέν μᾶς ἀρέσουν, τά λέμε κακά, δυστυχίες. Ὁ Θεός τά ἀναμιγνύει αὐτά. Εἶναι ὅπως ὁ γιατρός πού δίνει τό πικρό φάρμακο μαζί μέ λίγο μέλι, λίγη ζάχαρη, γιά νά σέ κάνει νά τό πάρεις. Πάντα νά περιμένετε, ὅταν σᾶς συμβαίνει κάτι πού δέν σᾶς ἀρέσει, νά περιμένετε κάτι πού θά σᾶς ἀρέσει καί μ’ αὐτή τή σκέψη νά παρηγορεῖστε. Καί ἀκόμα καλύτερα, νά χαίρεστε γιά τή δυσκολία αὐτή καί νά δοξάζετε τόν Θεό. Ὅταν πεῖς δόξα σοι ὁ Θεός, ἀμέσως ἡ θλίψη, ἡ στενοχώρια, φεύγει, ἐλαφρώνει ἡ θλίψη. Ὅταν ἀρχίζεις νά γογγύζεις καί νά γκρινιάζεις, ἡ θλίψη αὐξάνεται καί γίνεται ἀφόρητη.
            «Θημηθεῖτε καί τήν καρτερία τῶν ἁγίων μαρτύρων, οἱ ὁποῖοι μετά τά βασανιστήρια παρέμεναν στή φυλακή πέντε, δέκα ἤ καί εἴκοσι ἀκόμη χρόνια ἔχοντας ἀνακούφιση καί ἀπόλαυση τήν ζωντανή ἐλπίδα τοῦ παραδείσου»[49]. Ζοῦσαν μέ τήν ἐλπίδα τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ, «προσδοκῶ ἀνάστασιν νεκρῶν καί ζωήν τοῦ μέλλοντος αἰῶνος». Μ’ αὐτό τό ὅραμα ζοῦμε οἱ χριστιανοί. Δέν ἔχουμε ἄλλα σχέδια καί ὁράματα. Δέν πρέπει νά ἔχουμε. Καταστράφηκε ἡ ζωή μου, ἀκοῦς λέει.. τά ὄνειρά μου, τά σχέδιά μου..
-           Ποιά εἶναι τά ὄνειρά σου, ἄνθρωπέ μου; Δέν εἶναι ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, ἡ αἰώνια ζωή; Αὐτό δέν θέλεις; Τί χριστιανός εἶσαι;
            Λοιπόν, αὐτό θά τό πάρεις μέσα ἀπό τίς θλίψεις, μέσα ἀπό τήν ὑπομονή. «Ἐν τῇ ὑπομονῇ ὑμῶν κτήσασθε τάς ψυχάς ὑμῶν»[50], δέν λέει ὁ Κύριος;
            Ὅπως εἴπαμε, ἡ ὑγεία εἶναι κάτι πολύτιμο ὄντως καί πρέπει νά τό φυλᾶμε, ἀλλά δέν πρέπει καί ὑπερβολικά νά προσκολληθοῦμε σ’ αὐτό. Ἄν θέλει ὁ Θεός νά τό χάσουμε καί νά ἔχουμε ἀσθένεια, θά ποῦμε πάλι, δόξα σοι ὁ Θεός. Ὡστόσο, δέν πρέπει νά ἀδιαφοροῦμε, γιατί καί αὐτό εἶναι ἁμαρτία.
            «Ἡ πίστη, ἡ ἀγάπη καί ἡ εἰρήνη», ἔλεγε ὁ π. Ἀθανάσιος ὁ Μυτιληναῖος, «εἶναι τό θεμέλιο τῆς ψυχικῆς μας ὑγείας». Ἕνας ἄνθρωπος πού δέν πιστεύει, εἶναι μπερδεμένος ἄνθρωπος, εἶναι ψυχοπαθής, ὄχι μέ τήν ἔννοια τήν ψυχιατρική, μέ τήν ἔννοια τήν πνευματική. Ὁ ἄπιστος, ὁ ἄθεος εἶναι ψυχοπαθής πνευματικά. Ἔχει πάθος δηλαδή μέσα στήν ψυχή του καί χρειάζεται θεραπεία ἀπό τό ἰατρεῖο πού λέγεται Ἐκκλησία. Καί αὐτός εἶναι ὁ κύριος ρόλος τῆς Ἐκκλησίας.
-           Ποιά εἶναι ἡ ψυχοπάθεια τοῦ ἀνθρώπου;
            Προσέξτε. Ἡ ψυχοπάθεια, πού ἔχουμε ὅλοι ὅταν γεννιόμαστε εἶναι αὐτή ἡ σκότωση τοῦ νοός, λένε οἱ Ἅγιοι Πατέρες. Ὁ νοῦς μας εἶναι σκοτισμένος ἀπό πάθη, ἀπό ἁμαρτίες, ἀπό ροπές πρός τήν ἁμαρτία. Κληρονομοῦμε ὅλο τόν Ἀδάμ. Ὅλα τά πάθη καί ὅλες τίς ἁμαρτίες τῶν προγόνων μας τά ἔχουμε μέσα μας ἐν σπέρματι. Δέν ἔχουμε λοιπόν καλή ἀγωγή συνήθως ἀπό τούς γονεῖς μας, τούς «καλούς» γονεῖς μας, οἱ ὁποῖοι καί αὐτοί οἱ καημένοι δέν ξέρουν πῶς νά μᾶς μεγαλώσουν καί ἐμεῖς μετά δέν ξέρουμε πῶς νά μεγαλώσουμε τά παιδιά μας. Ὅσοι μεγαλώνουμε τά παιδιά μας γιατί ἀκολουθοῦμε τό παράδειγμα τῶν γονέων μας, διαιωνίζεται αὐτή ἡ κατάσταση. Γι’ αὐτό λέει ὁ Ἅγιος Πορφύριος, ἕνας νά μέ ἄκουγε!.. Ἔχει ὡραιότατες συμβουλές ὁ Ἅγιος Πορφύριος, γιά τίς μητέρες πού κυοφοροῦν, γιά τούς γονεῖς κ.λ.π. πῶς νά ἀναθρέψουν τά παιδιά τους. Σοφότατες, πνευματικότατες συμβουλές! Ἄν τίς ἀκολουθοῦσαν οἱ γονεῖς, θά ἔβγαζαν ἅγια παιδιά καί θά ἔσπαγε αὐτή ἡ ἀλυσίδα τοῦ κακοῦ πού διαιωνίζεται ἀπό γενιά σέ γενιά, γιατί ὁ κάθε γονιός σκέφτεται πῶς τόν μεγάλωσε ἡ μάνα του καί ὁ πατέρας του καί ἐπαναλαμβάνει τά ἴδια λάθη.
            Λοιπόν, ἡ βάση εἶναι ἡ ψυχοθεραπευτική θεραπεία μέσα στήν Ἐκκλησία. Ἀλλά αὐτό γιά νά τό κάνεις, θά πρέπει νά ἀποδεχθεῖς ὅτι εἶσαι ἀσθενής, ὅτι ἔχεις σκοτισμένο νοῦ.
-           Καί πῶς φεύγει ἡ σκότωση τοῦ νοός; Αὐτό τό σκότισμα πού ἔχουμε στόν νοῦ μας;
            Μέ τή μετάνοια, μέ τήν νοερά προσευχή, μέ τήν ἐξομολόγηση, μέ τή μελέτη τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ, μέ ὅλα αὐτά τά πνευματικά φάρμακα τά ὁποῖα ἀναφέραμε προηγουμένως. Αὐτό εἶναι τό κύριο ἔργο τῆς Ἐκκλησίας. Καί ὅλο αὐτό βέβαια προϋποθέτει κατήχηση τοῦ λαοῦ. Ἑπομένως, θέλουμε ποιμένες, θέλουμε ἱερεῖς, πού θά μᾶς τά διδάξουν ὅλα αὐτά.
            Ἡ πίστη, ἡ ἀγάπη καί ἡ εἰρήνη εἶναι τό θεμέλιο τῆς ψυχικῆς μας ὑγείας. Ἕνας ἄνθρωπος πού δέν ἀγαπᾶ, εἶναι ἄρρωστος. Δέν μπορεῖ νά βρεῖ τίποτε, οὔτε τόν ἑαυτό του οὔτε τούς ἄλλους οὔτε τόν Θεό. Εἶναι κλεισμένος στόν ἑαυτό του, ἐγωιστής καί πάρα-πάρα πολύ ἄρρωστος.
            Ἡ εἰρήνη ἐπίσης. Ἕνας ἄνθρωπος πού ζεῖ μέσα στό ἄγχος καί τήν ἀγωνία, ἔχει γεμίσει μέ ἀρρώστιες ψυχικές καί σωματικές.
                        Ὅπως εἶναι μεγάλη ἀνοησία νά χαίρεται κάποιος μέ τήν ὑγεία τῶν ποδιῶν του καί νά ἔχει πληγωμένο τό κεφάλι, ἔτσι εἶσαι καί ἐσύ ἀνόητος, λέει ὁ μοναχός Ἀγάπιος ὁ Λάνδος, αὐτός πού ἔχει γράψει τό ὡραιότατο βιβλίο «Ἁμαρτωλῶν σωτηρία» -θά τό ἔχετε άκούσει, πού ἔθρεψε γενιές καί γενιές στήν Τουρκοκρατία, ὡραιότατο βιβλίο- ἔτσι, λέει, εἶσαι καί ἐσύ ἀνόητος, ἄν καυχιέσαι γιά τήν ὑγεία τοῦ σώματος ἔχοντας ἀσθενῆ καί ἀδύναμη τήν ψυχή.
-           Τί νά τό κάνω πού εἶναι καλές οἱ ἐξετάσεις σου καί δέν ἔχεις τίποτα σωματικά; Ἡ ψυχή σου ἔχει εἰρήνη; Ἔχει ἀγάπη μέ ὅλους; Ἔχεις πίστη στόν Θεό ἤ γκρινιάζεις ἀπό τό πρωί μέχρι τό βράδυ;
            Γίνε ἐγκρατής καί δέν θά ἀρρωστήσεις ποτέ, ἔλεγε καί ὁ μακαριστός ἱεροκήρυκας ὁ Παναγόπουλος. Ἐμεῖς ζητᾶμε καί λέμε -λέει πάλι ὁ ἴδιος- ὑγεία δῶσε μας Κύριε. Ἅμα ἔχουμε ὑγεία, ὅλα οἰκονομοῦνται, ἔτσι λέμε. Τί νά τήν κάνουμε τήν ὑγεία; Σωφροσύνη καί σύνεση νά μᾶς δώσει. Ἐξάλλου πολλές φορές, τό νά μήν εἶναι κανείς ὑγιής, τόν ὠφελεῖ περισσότερο ἀπό τό νά εἶναι ὑγιής. Βέβαια καλή εἶναι καί ἡ ὑγεία μέ τήν προϋπόθεση ὅτι κάνουμε καλή χρήση αὐτῆς.
            Ἐν κατακλείδι, αὐτό πού μᾶς λένε ὅλοι οἱ Ἅγιοι καί ἡ Ἁγία Γραφή, μακριά ἀπό τήν ἁμαρτία. Ἡ ἁμαρτία προκαλεῖ τίς ἀσθένειες τῆς ψυχῆς πρῶτα καί τοῦ σώματος. Καί τί εἶναι ἡ ἁμαρτία οὐσιαστικά; Εἶναι ἡ παρακοή, ἡ παρακοή στό θέλημα τοῦ Θεοῦ. Καί τί εἶναι ἡ ὑγεία; Ἡ ὑπακοή στό θέλημα τοῦ Θεοῦ. Βλέπετε, ὁ Ἀδάμ καί ἡ Εὔα ἀπό τή στιγμή πού παρήκουσαν, ἀρρώστησαν καί πέθαναν μετά ἀπό λίγα χρόνια. Πέθανε ἀμέσως ψυχικά καί μετά ἀπό 900 χρόνια καί κάτι.. πέθανε καί σωματικά. Τό ἴδιο καί ἡ Εὔα. Πρῶτα πεθαίνει ἡ ψυχή μέ τήν ἁμαρτία καί μετά καί τό σῶμα ἀρρωσταίνει καί πεθαίνει.
            Γι’ αὐτό, ἄς ἀκούσουμε τόν Κύριο, γιά νά μήν πεθάνουμε μέσα στίς ἁμαρτίες μας καί μέσα στίς ἀσθένειες τίς ψυχοσωματικές. Ὁ ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ ζεῖ τή χαρά τοῦ Θεοῦ ἐδῶ καί τώρα. Προσέξτε, ὁ Χριστός δέν ἦρθε γιά νά μᾶς δώσει μιά εὐτυχία, ἔλεγε ὁ μακαριστός π. Ἰωάννης ὁ Ρωμανίδης, μετά θάνατον. Ἐντάξει καί μετά θάνατον θά μᾶς δώσει ὁ Θεός τόν παράδεισο, τήν αἰώνια ζωή. Γι’ αὐτό ὅμως ἀγωνιζόμαστε; Ὄχι, ἦρθε γιά νά μᾶς δώσει ἐδῶ καί τώρα τή χαρά καί τήν ὑγεία, τήν ψυχοσωματική ὑγεία, τήν εἰρήνη τοῦ νοός, τήν κάθαρση καί τόν φωτισμό τοῦ νοός, τόν ἁγιασμό μας. Καί μετά δέν ἔχουμε νά φοβηθοῦμε τίποτε.
            Αὐτά ἤθελα νά πῶ στήν ἀγάπη σας. Νομίζω ἀρκετά μονολόγησα... καί ὅπως μοῦ εἶπε ὁ κ. Πρόεδρος ἔχουμε δυνατότητα καί γιά κάποιες ἐρωτήσεις καί μέ πολλή χαρά θά τίς ἀκούσω καί ἴσως εἶναι εὐκαιρία νά ποῦμε κι ἄλλα πράγματα, πού δέν τά εἴπαμε τώρα, γιατί τό θέμα βέβαια εἶναι τεράστιο καί δέν ἐξαντλεῖται μέ μιά εἰσήγηση.
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
Ἐρ. : ............................
Ἀπ. : Λοιπόν ἡ ἐρώτηση εἶναι: εἴπαμε ὅτι οἱ ἀσθένειες κατά κύριο λόγο πηγάζουν ἀπό ἁμαρτίες. Αὐτό, λέει ὁ π. Γεώργιος, δέν ἔρχεται σέ ἀντίθεση μέ αὐτό πού λέει ὁ κόσμος -καί ἐμεῖς τό λέμε ἴσως- ὅτι ὁ Θεός ἔστειλε τήν ἀρρώστια;
            Λοιπόν, εἴπαμε, ὅτι κατά κύριο λόγο εἶναι ἡ ἁμαρτία. Ἀλλά προσέξτε, τί εἶναι ἡ ἁμαρτία; Δέν εἶναι κανένα θηρίο πού ὑπάρχει καί.. Ἡ ἁμαρτία εἶναι ἡ παρακοή στόν Θεό καί ἀπό μόνη της μέσα ἡ ἁμαρτία ἔχει τήν τιμωρία. Δηλαδή, νά τό ποῦμε ἁπλά, παίρνεις ἕνα αὐτοκίνητο. Τό αὐτοκίνητο εἶναι γιά νά πηγαίνεις στόν δημόσιο δρόμο.. ἔχει κάποιες προδιαγραφές. Δέν μπορεῖς νά τό κάνεις βάρκα, νά τό βάλεις στή θάλασσα. Θά πεῖς, σήμερα ἄλλαξε ἡ νοοτροπία καί ὅλοι οἱ ἄνθρωποι βάζουν τά αὐτοκίνητά τους στή θάλασσα. Βάλτο καί ἐσύ! Δέν θά ἔχεις αὐτοκίνητο. Δέν φταίει ἡ ἐταιρεία πού καταστράφηκε τό αὐτοκίνητό σου, ἐσύ φταῖς. Ἡ ἐταιρεία σοῦ εἶπε τίς προδιαγραφές, ὅτι αὐτό εἶναι γιά τόν δρόμο, δέν εἶναι γιά τή θάλασσα. Ἔτσι καί ὁ Θεός, μᾶς δίνει ἕνα σῶμα -κοιτάξτε- καί μιά ψυχή, τό ὁποῖο ἔχει κάποιες προδιαγραφές. Σοῦ λέει, ἄς ποῦμε, μιά προδιαγραφή «τό σῶμα οὐ τῇ πορνείᾳ»[51]. Δέν εἶναι δοσμένο τό σῶμα γιά νά πορνεύει, γιά νά κάνεις ἀλλεπάλληλες σχέσεις κ.λ.π. ὅπως γίνεται σήμερα καί ἔχουμε καταντήσει σέ μιά πολυγαμία. «Σήμερα ὅλοι τό κάνουνε ἤ σχεδόν ὅλοι». Καί τί θά πεῖ αὐτό; Ἄλλαξαν οἱ προδιαγραφές ἤ θά ἀλλάξει ὁ Θεός τίς προδιαγραφές ἐπειδή ὅλοι τό κάνουν; Ὄχι. Ἁπλῶς θά ἔχεις τίς συνέπειες. Ὅπως ὁ ἄλλος πού βάζει τό αὐτοκίνητό του στή θάλασσα. Ἔχει τίς συνέπειες, δέν ἔχει αὐτοκίνητο. Καταστρέφεις τό σῶμα σου καί τήν ψυχή σου. Πάρα πολλές ἀρρώστιες σήμερα εἶναι ἀπ΄ αὐτές τίς ἁμαρτίες τίς σαρκικές, πού δίνουν καί παίρνουν καί στούς νέους καί στούς μεγάλους.
Ἐρ. : ............................
Ἀπ. : Κοιτάξτε, ἡ πρόταση «ὁ Θεός στέλνει τήν ἀρρώστια» ἰσχύει καί αὐτό, μέ ποιά ἔννοια; Ὁ Θεός εἴτε εὐδοκεῖ... Ἔχει δύο ὄψεις τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, τό κατ’ εὐδοκίαν θέλημα καί τό κατά παραχώρηση θέλημα. Ὁ Θεός στή συγκεκριμένη περίπτωση παραχωρεῖ νά λειτουργήσουν οἱ νόμοι πού ἔχει βάλει καί νά ἀρρωστήσεις. Τό «στέλνει» μ’ αὐτή τήν ἔννοια, τό παραχωρεῖ. Θά μποροῦσε νά σταματήσει τή διαδικασία, νά κάνει ἕνα θαῦμα ἄς ποῦμε καί ἐνῶ ἐσύ εἶσαι ἀπ’ τό πρωί μέχρι τό βράδυ στήν παρανομία, στήν ἁμαρτία, νά μήν πάθεις τίποτα. Ἀλλά αὐτό θά ἤτανε μία ἐκτροπή -ἄς τό ποῦμε ἔτσι- μία παρέκκλιση ἀπό τόν κανόνα. Ὁ κανόνας εἶναι αὐτός: Ἔφυγες ἀπό τόν νόμο τοῦ Θεοῦ; Ὅπως εἶπε στούς Πρωτόπλαστους, θά πεθάνεις. Ἡ ἁμαρτία δηλαδή προκαλεῖ ἡ ἴδια τήν ἀρρώστια, ἐφόσον ὁ Θεός τό ἔχει πεῖ αὐτό ὡς προδιαγραφή. Εἶναι μέσα στίς προδιαγραφές αὐτό τοῦ εἶναι μας. Ὅπως σᾶς εἶπα, ὅταν βάλεις τό αὐτοκίνητό σου μέσα στή θάλασσα, θά καταστραφεῖ.
            Τή στέλνει τήν ἀρρώστια μ’ αὐτή τήν ἔννοια, τήν παραχωρεῖ. Ὑπάρχουν δύο θελήματα στόν Θεό ἔτσι; Τό κατ’ εὐδοκίαν καί τό κατά παραχώρηση. Τό κατ’ εὐδοκίαν θέλημα εἶναι ὅταν κάνουμε τό θέλημα τοῦ Θεοῦ. Αὐτό εἶναι τό κατ’ εὐδοκίαν. Λέει ὁ Θεός, μή πορνεύετε. Ἕνας λοιπόν νέος πού ἀκούει τόν νόμο τοῦ Θεοῦ, μένει ἁγνός. Αὐτό εἶναι τό κατ’ εὐδοκίαν θέλημα. Τό κατά παραχώρηση τώρα θέλημα ποιό εἶναι; Εἶναι αὐτό πού κάνουμε ἐμεῖς. Ἄς λέει ὁ Θεός... δέν πάει νά λέει ὁ Θεός.. ἐγώ θά κάνω ὅ,τι κάνουν οἱ πολλοί. Δέν θά μποροῦσε ὁ Θεός νά σέ σταματήσει; Νά σοῦ στείλει ἕναν κεραυνό, νά σοῦ πεῖ, ἔτσι εἶσαι;.. τέλειωσε ἡ ζωή σου! Δέν τό κάνει. Σέ ἀφήνει ν’ ἁμαρτήσεις, ἔτσι δέν εἶναι; Πόσοι ἄνθρωποι σήμερα ἁμαρτάνουνε καί δέν παθαίνουν τίποτα; Ἔτσι δέν εἶναι; Καί νομίζουν ὅτι δέν θά τιμωρηθοῦν. Θά τιμωρηθοῦν σίγουρα. Θά λειτουργήσουν οἱ νόμοι. Κι ἄν δέν λειτουργήσουν τώρα, θά λειτουργήσουν ὁπωσδήποτε στήν ἄλλη ζωή.
            Ἐκεῖ τί γίνεται; Λειτουργεῖ τό κατά παραχώρηση θέλημα. Παραχωρεῖ ὁ Θεός.. καί σοῦ δίνει καί ὑγεία καί δυνάμεις.. γιά ν΄ ἁμαρτήσεις! Καί πάλι ὅμως, προσέξτε, μέσα σ’ αὐτή τήν παραχώρηση ὑπάρχει ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ. Καί ἐκεῖ μέσα στήν ἁμαρτία, μέ τίς σχέσεις καί ὅλα αὐτά, ἔχεις ἕνα σωρό προβλήματα, ἕνα σωρό δυσκολίες.. στό τέλος σιχαίνεσαι τή ζωή σου καί λές, βρέ παιδί μου, τί κάνω τόσα χρόνια;.. καταστρέφομαι. Καί μέσα ἀπ’ ὅλη αὐτή τήν ἀθλιότητα, ἄν ἔχεις καλή διάθεση, βρίσκεις τόν δρόμο γιά τήν ἐξομολόγηση, γιά τή μετάνοια. Πάλι δηλαδή ὁ Θεός καί αὐτό τό παραχωρεῖ, τό στέλνει ἄς τό ποῦμε ἔτσι. Καί μπορεῖ νά σοῦ στείλει καί ἀρρώστιες. Τί εἶναι τό AIDS; Τί εἶναι τά ἄλλα ἀφροδίσια νοσήματα; Δέν εἶναι μία κατά παραχώρηση ἀρρώστια πού στέλνει ὁ Θεός; Μ’ αὐτή τήν ἔννοια τή στέλνει. Παραχωρεῖ νά ἀρρωστήσεις μή τυχόν καί μετανοήσεις. Θέλει ὁ Θεός νά βασανίζεται ὁ ἄνθρωπος; Κάθε ἄλλο. Μ’ αὐτή τήν ἔννοια λοιπόν λέμε, ὁ Θεός στέλνει τήν ἀρρώστια, τήν παραχωρεῖ, γιά νά σώσει πάλι τόν ἄνθρωπο.
            Τίποτε δέν γίνεται -συγγνώμη πάτερ μου πού μιλάω ἔτσι.. τό λέω γενικά σέ ὅλους- χωρίς τόν Θεό, ἀθεεί ὅπως λέμε. Ὅλα γίνονται εἴτε κατά εὐδοκία εἴτε κατά παραχώρηση τοῦ Θεοῦ. Τίποτα δέν λειτουργεῖ ἀπό μόνο του. Νά πεῖς, ὁ διάβολος τώρα λύσσαξε ἄς ποῦμε καί μᾶς ἀρρώστησε. Ἤ σηκώθηκαν ὅλοι οἱ μάγοι τῆς γειτονιᾶς καί ἐπιτέθηκαν ἐναντίον μου καί ἀρρώστησα καί φταῖνε οἱ μάγοι. Ὄχι, δέν φταῖνε οἱ μάγοι. Οἱ ἁμαρτίες σου φταῖνε, ἡ κακή σου ζωή φταίει καί γι’ αὐτό σέ πιάνουνε τά μάγια. Κατά παραχώρηση τοῦ Θεοῦ ὅμως. Ἄν ὁ Θεός δέν ἤθελε, δέν θά σέ ἔπιανε κανένα μαγικό.
            Ὅλα λοιπόν εἶναι εἴτε κατά εὐδοκία, ὅταν κάνουμε τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, ὁπότε ἔχουμε τίς συνέπειες τίς ἀγαθές, εἴτε κατά παραχώρηση, ὅταν κάνουμε τά δικά μας θελήματα, ὁπότε ἔχουμε καί τίς συνέπειες, ἀρρώστιες, ἄγχη, ἀγωνίες, ἀνασφάλειες, ψυχολογικά, φοβίες.. Ξέρετε τί μᾶς λένε οἱ Ἅγιοι; Δέν φοβᾶσαι τόν Θεό; Γιατί αὐτός πού ἁμαρτάνει, δέν φοβᾶται τόν Θεό. Θά γεμίσεις μέ ἕνα σωρό ἀνόητες φοβίες. Σήμερα οἱ ἄνθρωποι φοβοῦνται τά πάντα, γιατί δέν φοβοῦνται τόν Θεό. Μήν μπῶ στό ἀσανσέρ.. μήν μπῶ στό ἀεροπλάνο.. μήν μπῶ στό πλοῖο.. Ἔ, τί εἶναι αὐτά τά πράγματα; Τρέμουν αὐτά καί δέν τρέμουν τόν Θεό. Σοῦ λέει, τί εἶναι ἡ πορνεία; Δέν εἶναι τίποτα.. Σπρῶξε καί τήν κόρη σου καί τόν γιό σου.. «Πῶς θά παντρευτοῦν οἱ ἄνθρωποι σήμερα; Δέν γίνεται! Πρέπει νά μπεῖς στό λούκι».. Δέν εἶναι ἔτσι ὅμως. Αὐτό δείχνει ὅτι δέν πιστεύεις στόν Θεό, γι’ αὐτό δέν ἔχεις ὑγεία οὔτε ἐσύ οὔτε καί τά παιδιά σου.
Ἐρ. : ............................
Ἀπ. : Στή Θεία Λειτουργία «ρῦσαι ἡμᾶς Κύριε ἀπό πάσης θλίψεως, ὀργῆς κινδύνου καί ἀνάγκης».
            Παρακαλοῦμε τόν Θεό, κοιτάξτε, γιά πολλά πράγματα. Ὅλα αὐτά τά ζητᾶμε ἀπό τόν Θεό γιά τήν ἀδυναμία μας. Ἐκεῖνο πού κανονικά θά ἔπρεπε νά ζητᾶμε μόνο, εἶναι τή Βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Ὅπως εἶπε ὁ Κύριος στήν ἐπί τοῦ ὄρους ὁμιλία «ζήτα πρῶτα τή Βασιλεία τοῦ Θεοῦ καί τήν δικαιοσύνην αὐτοῦ, καί ταῦτα πάντα..»[52], ὅλα τά ἄλλα, τό τί θά φᾶμε, τό τί θά πιοῦμε, τό νά ἔχουμε καλό καιρό... Ἐμεῖς ὅμως θέλουμε νά τά ζητήσουμε «εὐκρασία ἀέρων, εὐφορία τῶν καρπῶν τῆς γῆς..». Ἡ Ἐκκλησία, ἐπειδή εἶναι μάνα μας, λέει ἄντε, νά τά ποῦμε κι αὐτά. Ἀλλά ἄν ἔχεις πίστη καί ἀκολουθεῖς ἀκριβῶς αὐτά πού λέει ὁ Κύριος, δέν χρειάζεται νά τά πεῖς. Ζητᾶς τή Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, ζητᾶς τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ καί μέσα στό ἔλεος εἶναι ὅλα αὐτά. Χρειάζεται νά συμβουλέψουμε τόν Θεό; Τό μωρό ἄς ποῦμε χρειάζεται νά συμβουλέψει τόν πατέρα του; Μπαμπά, ξέρεις, θά πάω στό σχολεῖο τώρα.. νά μοῦ πάρεις τετράδιο, νά μοῦ πάρεις μολύβι, νά μοῦ πάρεις γόμα..
            Κάπως ἔτσι καί ἐμεῖς. Εἴμαστε πολύ πολύ παιδιά, μωρά εἴμαστε καί λέμε στόν Θεό καί αὐτά. Ἀλλά ἐπειδή ἡ Ἐκκλησία εἶναι μάνα μας, τά βάζει κι αὐτά μέσα, μέχρι νά ὡριμάσουμε πνευματικά.
            Δέν ἀπαγορεύεται νά τά λέτε καί αὐτά, ἀλλά στό τέλος στήν προσευχή σας νά λέτε, ὅπως ἔλεγε ὁ Κύριος, «οὐχ ὡς ἐγώ θέλω -Κύριε- ἀλλ᾿ ὡς σύ»[53]. Αὐτό νά λέτε καί τότε θά γίνεται τό τέλειο. Καί νά μήν ἐκβιάζουμε τόν Θεό καί ζητᾶμε πεισματικά κάτι.
            Ἦταν κάποτε μία μητέρα, πού πῆγε στήν Παναγία καί μέ πολλή ἀπαίτηση καί μέ πολλή ἀναίδεια, ἔλεγε στήν Παναγία, κοίταξε Παναγία, νά κάνεις καλά τό παιδί μου.. δέν ξέρω τί θά κάνεις, ἀλλά θά μοῦ τό κάνεις καλά.. μιλοῦσε μέ πολλή ἀναίδεια. Τό παιδί της πήγαινε πρός τόν θάνατο. Καί οἱ μοναχές -ἦταν σέ μοναστήρι- τή μάλωσαν: πῶς μιλᾶς ἔτσι στήν Παναγία;.. Τίποτα αὐτή. Δέν καταλάβαινε. Μέ θράσος. Ἀπαιτοῦσε.. Ἀπαιτῶ νά μοῦ κάνεις καλά τό παιδί μου. Δέν μιλᾶνε ἔτσι στόν Θεό. Καί τί ἔπαθε; Κοιτάξτε τί ἔπαθε... Ἡ Παναγία τῆς τό ἔκανε καλά τό παιδί. Καί μετά τό παιδί τόσο ἔτσι ἐξόκειλε.. ἔκανε παράνομη σχέση, ἔκανε διπλό φονικό, σκότωσε καί τήν ἐρωμένη του καί στό τέλος αὐτοκτόνησε καί τό ἴδιο. Καί μετά ἀπό λίγα χρόνια πῆγε αὐτή ἡ ἴδια μάνα στό μοναστήρι καί τῆς λένε οἱ μοναχές, τί ἔγινε; Λέει, ἔγινε αὐτό πού ἔλεγα, ἀλλά ἔγιναν καί τά ἄλλα μετά.
            Γι’ αὐτό, μήν ἐκβιάζουμε τόν Θεό καί μή στήνουμε τό θέλημά μας. Γιατί ἄν τό παρα-ζητᾶμε μπορεῖ νά μᾶς τό κάνει ὁ Θεός, ἀλλά δέν μᾶς συμφέρει. Δηλαδή εἶσαι σοφότερος ἐσύ ἀπό τόν Θεό; Ὅπως μοῦ ἔλεγε κάποιος, πάτερ, μή τυχόν καί ὁ Θεός θέλει κάτι ἄλλο ἀπό μένα, ἀπό αὐτό πού θέλω ἐγώ.. Ἀκοῦτε κουβέντα; Ἀντί νά πεῖ, ὅ,τι θέλει ὁ Θεός, ἔλεγε, μή τυχόν ὁ Θεός θέλει κάτι ἄλλο ἀπό αὐτό πού θέλω ἐγώ! Βλέπετε πόσο ἄρρωστοι εἴμαστε; Δηλαδή ὁ Θεός δέν εἶναι πατέρας; Δέν μᾶς ἀγαπάει; Δέν ξέρει τό καλό μας καί τό ξέρουμε ἐμεῖς; Θά Τοῦ τό ποῦμε ἐμεῖς τό καλό μας νά μᾶς τό κάνει;
Ἐρ. : ............................
Ἀπ. : Νά μᾶς πεῖτε πάτερ: περί κβαντικῆς θεραπείας, ἐναλλακτικῶν θεραπειῶν, συχνότητας...
            Κοιτάξτε, ὅλα αὐτά, νά σᾶς πῶ μέ μιά λέξη τί ἔλεγε ὁ Ἅγιος Πορφύριος. Εἶναι ἐγγυημένο αὐτό πού θά σᾶς πῶ, γιά νά μήν μπερδεύεστε. Τίποτε ἐκτός τῆς κλασσικῆς ἰατρικῆς. Νά μήν τά πιάσουμε ἕνα-ἕνα. Κλασσική ἰατρική ξέρετε τί εἶναι... κύτταρα, τά πειράματα, αὐτά πού ἔχουμε, τά βιβλία τῆς ἰατρικῆς, θεραπευτική, νοσολογεία.. ὅλα αὐτά τά μεγάλα τοῦβλα πού διαβάζουν οἱ φοιτητές. Αὐτά εἶναι ἡ κλασσική ἰατρική. Αὐτά θά πάρουμε σάν βάση. Ὄχι τά βιβλία, τούς γιατρούς πού ἔχουν σπουδάσει καί ἀκολουθοῦν τήν κλασσική ἰατρική. Αὐτό τό ἔλεγε καί ὁ Ἅγιος Πορφύριος ἐπί λέξει «μόνο τήν κλασσική ἰατρική». Μή μπερδεύεστε μέ τίποτα ἄλλο, γιατί ὅλα τά ἄλλα εἶναι πρῶτον, ἤ ἀπάτες, εἶναι αὐτό πού λέμε τσαρλατανισμός, ἤ συνδέονται μέ ἀποκρυφισμό, μέ μαγεία. Ἤ εἶναι καί ἀνάμεικτα.
            Εἴπατε γιά τήν ὁμοιοπαθητική. Θά τό πῶ -τό ἔχω πεῖ κι ἄλλες φορές- καί σέ ὅποιους ἀρέσει, ὁ Ἅγιος Πορφύριος τό ἔλεγε. Εἶχε πάει ἕνας ἄντρας. Ἡ σύζυγος ἦταν ἄρρωστη καί ὁ Ἅγιος μέ τό διορατικό πού εἶχε, τοῦ εἶπε ἐπί λέξει, κοίταξε παιδί μου, λέει, αὐτά τά φάρμακα - ἔπαιρνε ὁμοιοπαθητικά ἡ γυναίκα του.. Τό μικρό χάπι πού παίρνει εἶναι τίποτα, νεράκι.. Ξέρετε, οἱ ἀραιώσεις εἶναι τεράστιες, 1 γραμμάριο σέ 100.000 μέρη νερό. Τίποτα δηλαδή. Οὐσιαστικά νεράκι εἶναι αὐτό τό φάρμακο τό ὁμοιοπαθητικό. Χτυπημένο νερό. Τό χτυπᾶνε πόσες φορές, τό δυναμοποιοῦν. Τί θά πεῖ δυναμοποίηση; Δέν μᾶς λένε. Οὐσιαστικά εἶναι μαγεία. Ὁ Χάνεμαν, αὐτός πού ἔκανε τή θεμελίωση στήν ὁμοιοπαθητική χτυποῦσε τά φάρμακά του ἐπάνω στήν Ἁγία Γραφή! Ἀκοῦτε; Γιά νά ἀποκτήσει δύναμη τό φάρμακο. Ἔ, τί εἶναι αὐτό; Δέν εἶναι μαγεία;
            Λοιπόν, καί τί εἶπε ὁ Ἅγιος Πορφύριος; Τό μεγάλο χάπι πού παίρνει ἡ γυναίκα σου εἶναι διαβασμένο ἀπό μάγους στήν Ὁλλανδία. Νά μήν τό πάρει, θά πάθει κακό. Γιατί ὑπάρχει καί ὁ δαιμονικός ἄς τό ποῦμε «ἁγιασμός». Δέν εἶναι ἁγιασμός, εἶναι σκοτισμός καί μολυσμός. Γι’ αὐτό, μακριά! Μήν ἀκοῦτε τούς ἐπιτήδειους, οἱ ὁποῖοι σᾶς ἐκμεταλλεύονται, ἰδίως τούς καρκινοπαθεῖς. Γιατί ἀνθρωπίνως ἡ ἰατρική δέν μπορεῖ νά θεραπεύσει τά πάντα.. φυσικά! Ἀλλά μήν πέφτετε θύματα. Ὄχι μαγνητικά πεδία, συντονισμοί, κβαντικές θεραπεῖες.. ἀνακατεύουνε τήν φυσική, τήν πυρηνική φυσική κ.λ.π. Ὅπως τό κάνουνε καί οἱ γκουρούδες αὐτό, ξέρετε. Χρησιμοποιοῦν τέτοιους ἐπιστημονικούς ὅρους καί ἀκούει ὁ ἁπλός λαός καί λέει, πώ, πώ, αὐτός εἶναι μεγάλος ἐπιστήμονας. Καί εἶναι τίποτα αὐτά. Εἶναι τρόποι γιά νά ἀγρεύσουν θύματα. Ξαναλέω καί πάλι, μόνο τήν κλασσική ἰατρική. Τίποτα ἄλλο. Ἅγιος Πορφύριος ἔ; Μήν τά βάλετε μέ μένα...
Ἐρ. : ............................
Ἀπ. : Σχετικά μέ τήν θέση, εἶναι τῆς Ἁγίας Γραφῆς, «ἁμαρτίαι γονέων παιδεύουσι τέκνα»[54], ἄν ἰσχύει ἤ ὄχι; Καί βέβαια ἰσχύει. Σαφέστατα. Βεβαίως. Ὁ Θεός παιδαγωγεῖ τούς γονεῖς μέσω τῶν παιδιῶν. Ξέρετε πόσο πολύ πονάει ἕνας γονιός ὅταν πονάει τό παιδί του. Πολύ περισσότερο ἀπ΄ ὅταν πονάει ὁ ἴδιος, ἔτσι δέν εἶναι; Κοστίζει πάρα πολύ. Αὐτό τώρα, κοιτάξτε, δέν εἶναι τιμωρία τοῦ Θεοῦ μέ τήν κακή ἔννοια. Ὁ Θεός δέν τιμωρεῖ. Ὁ Θεός παιδαγωγεῖ. Εἶναι πατέρας ὁ ἴδιος καί παραχωρεῖ νά πάσχει τό παιδί μας, γιά νά διορθωθοῦμε ἐμεῖς, νά μετανοήσουμε. Θά πεῖς, τό παιδάκι τί φταίει; Σ’ αὐτό τό συγκεκριμένο δέν φταίει. Τό θέμα δέν εἶναι ἄν φταίει ἤ δέν φταίει. Ἄν βλάπτεται ἤ ὠφελεῖται. Καί τό παιδί ὠφελεῖται, γιατί σᾶς εἶπα, ἡ ὀδύνη καθαρίζει. Καί τό παιδί ἀκόμα ἔχει τήν κληρονομιά τοῦ Ἀδάμ, ἔχει μέσα του τά σπέρματα τῆς κακίας.
            Ἔχετε δεῖ τά μωρά πῶς ζηλεύονται; Μή μοῦ πεῖτε, δέν τό ἔχετε δεῖ, ἔ; Μέ τό πού ἀρχίζεις καί περιποιεῖσαι τό ἕνα, τό ἄλλο ἀρχίζει καί φωνάζει, γιά νά σοῦ τραβήξει τήν προσοχή. Καί θά σοῦ σπάσει καί τά αὐτιά ἄν δέν τό προσέξεις.. Εἶναι ζήλια, εἶναι φθόνος! Μά τό μωρό, θά πεῖς, ἔχει φθόνο; Βεβαιότατα! Ἔχει ἐγωισμό; Βεβαιότατα! Ἄρα καί τό παιδί ὠφελεῖται. Μέσα ἀπό τήν ὀδύνη πού περνάει καί κάνει ὑπομονή κ.λ.π. καθαρίζεται καί αὐτό. Κι ἄν ποῦμε ὅτι δέν ἔχει καμιά ἁμαρτία, ἀποθησαυρίζει στόν οὐρανό περιουσία πνευματική. Ἔλεγε ὁ Ἅγιος Παΐσιος, καί γενικά νά τό ξέρετε αὐτό, ὅταν πονᾶς αὐτό νά σκέφτεσαι: ἤ ὅτι καθαρίζεσαι ἀπό τίς ἁμαρτίες πού ἔχεις, ἤ ἄν δέν ἔχεις ἁμαρτίες -πού ποιός δέν ἔχει;...- πές ὅτι δέν ἔχεις, ἔχεις καθαριστεῖ ἀπό ὅλες, ἀποταμιεύεις στόν οὐρανό. Καί θά τά βρεῖς ὅλα στόν οὐρανό. Δέν λέει ὁ Κύριος «καί ἕνα ποτήρι ψυχροῦ ὕδατος  πού θά δώσετε, θά πάρετε μισθό»[55]; Πόσο μᾶλλον ἡ ὑπομονή πού κάνουμε στίς ὅποιες ἀσθένειες, πόνους, ἀλλά καί ἀδικίες, ἀπαξιώσεις, διωγμούς, πού μᾶς κάνει ὁ κόσμος.
            Ὁπότε ἰσχύει αὐτό πού λέτε. Γι΄ αὐτό νά φροντίζουμε, ὅσοι εἶστε γονεῖς, νά ἀνατρέφουμε σωστά τά παιδιά, κι αὐτό σημαίνει νά ἔχουμε γνώση τοῦ τί λένε οἱ Ἅγιοι Πατέρες. Εἶναι κρίμα.. οἱ μοντέρνοι γονεῖς παίρνουν σύμβουλο τό διαδίκτυο καί διαβάζουν ὅλες τίς σαχλαμάρες, ὅλες τίς ἀνοησίες, πού ἔχουν αὐτά τά site, πού ὑποτίθεται βοηθοῦν τίς μητέρες, τά ὁποῖα ἀκολουθοῦν τούς ψυχολόγους καί τούς ψυχιάτρους. Καί δέν παίρνουν νά διαβάσουνε τί λέει ὁ Ἱερός Χρυσόστομος γιά τήν ἀνατροφή τῶν παιδιῶν. Τί λέει ὁ Ἅγιος Πορφύριος. Ὡραιότατα πράγματα!
            Ἔχω πάρα πολλά νά σᾶς πῶ, ἀλλά δέν μποροῦμε νά τά ποῦμε σέ μιά ὁμιλία. Τό πῶς μπορεῖ κανείς, ἄς ποῦμε, νά ἀναθρέψει ἕνα παιδάκι. Ἀπό τή στιγμή τῆς συλλήψεως ἀρχίζει ἡ ἀνατροφή, γιά νά μήν ποῦμε ἀπό τή στιγμή τῆς ἐκλογῆς τοῦ/τῆς συζύγου. Ἀπό τότε ἀρχίζει ἡ ἀνατροφή τοῦ παιδιοῦ, ποιόν θά πάρεις καί ποιά θά πάρεις. Ἀπό τή στιγμή τῆς συλλήψεως, ἄς τό ποῦμε ἔτσι, ἔλεγε ὁ Ἅγιος Πορφύριος, ἀρχίζει ἡ ἀγωγή. Πῶς θά συλληφθεῖ τό ἔμβρυο. Πῶς θά συλληφθεῖ; Θά πρέπει ἡ σύλληψη νά γίνει μέσα σέ ἀτμόσφαιρα ἁγία. Δέν εἶναι κακό πράγμα ἡ σύλληψη καί ἡ συζυγική σχέση μέσα στόν γάμο. Εἶναι κάτι πού ὁ Θεός τό ὅρισε νά γίνεται ἔτσι. Καί ἔλεγε ὁ Ἅγιος Πορφύριος νά κάνετε προηγουμένως προσευχή οἱ σύζυγοι. Νά ἀνάψετε θυμίαμα, μιά σύντομη προσευχή, νά γίνει ἡ σύλληψη μέσα σέ ἅγια ἀτμόσφαιρα. Νά μήν εἶναι ἡ σύλληψη ἀπό σαρκική ἐπιθυμία, νά εἶναι ἀπό ὑπακοή, ὅπως ἔγινε ἡ σύλληψη τῆς Παναγίας. Ὅλα αὐτά ἔχουν σημασία, γιατί καί ἡ ὥρα τῆς συλλήψεως, τό τί αἰσθάνονται οἱ γονεῖς ἐκείνη τήν ὥρα περνάει στό ἔμβρυο. Κατεξοχήν ἐκείνη τή στιγμή.. καί μετά πῶς θά εἶναι ἡ μητέρα ὅταν κυοφορεῖ, πῶς θά ζεῖ στούς ἐννέα μῆνες. Εἶναι οἱ πιό βασικοί μῆνες τῆς ζωῆς μας, γιά τήν ὑγεία μας. Τώρα αὐτά πού λέμε εἶναι μέσα στό θέμα. Ἡ ὑγεία τοῦ παιδιοῦ, ἔλεγε ὁ Ἅγιος Πορφύριος, καθορίζεται ἀπό τήν ἐνδομήτρια ζωή, ἀπό τά πρῶτα χρόνια τῆς ζωῆς, τά βασικά ἑφτά πρῶτα χρόνια. Καθορίζεται ἡ ὑγεία ἡ ψυχοσωματική τοῦ παιδιοῦ γιά ὅλη του τή ζωή μετά.
            Ξέρετε σήμερα, νά τό ποῦμε κι αὐτό -ὁ νοῶν νοείτω- δυστυχῶς σέ πολλές περιπτώσεις ὁ γάμος καί ὅλη αὐτή ἡ διαφθορά πού ἔχει ἐπικρατήσει στόν κόσμο.. ἔχει καταντήσει ἕνας σοδομισμός, ἄς μήν κρυβόμαστε... λοιπόν, ὅλα αὐτά περνᾶνε στά παιδιά. Γι’ αὐτό καί ἔχουμε ἔξαρση τῆς ὁμοφυλοφιλίας. Καταλαβαίνετε, νά μήν πῶ περισσότερα. Ἔχει τεράστια σημασία τό πῶς ζοῦνε οἱ γονεῖς.
            Καί αὐτό μετά θά παιδέψει τούς γονεῖς, βέβαια. Νά πῶς ἐρχόμαστε στό προηγούμενο ἐρώτημα. «Ἁμαρτίες γονέων παιδεύουσι τέκνα». Μετά ὁ γονιός θά παιδευτεῖ ἀπό τό παιδί του. Σήμερα, διάβαζα, ἔχουμε τό μπούλινγκ τό ἀντίθετο, τῶν γονέων ἀπό τά παιδιά τους. Οἱ γονεῖς δηλαδή δέρνονται ἀπό τά παιδιά τους σήμερα. Καί ὅσο πᾶμε θά γίνει καί χειρότερο αὐτό τό φαινόμενο, γιατί ἀκριβῶς οἱ γονεῖς δέν ἀνατρέφουν σωστά τά παιδιά.
            Ἔλεγε πάλι ὁ Ἅγιος Πορφύριος γιά τό θέμα τῆς ἐξωσωματικῆς, νά τό ποῦμε κι αὐτό, ὅτι αὐτοί πού κάνουν ἐξωσωματική, οὐσιαστικά ἑτοιμάζουν τούς ἐγκληματίες τοῦ μέλλοντος. Ναί, ἀκοῦστε το αὐτό. Γιατί ἔχουμε γίνει τόσο φίλαυτοι σήμερα, πού θέλουμε ὅλα νά τά ρυθμίζουμε ἐμεῖς, σάν νά εἴμαστε παντοκράτορες, καί λέμε, δέν θά κάνω τώρα παιδί, θά κάνω ὅποτε θέλω ἐγώ. Καί φτάνουν στά 35, στά 40, καί δέν μποροῦνε. Καί μετά θά κάνω ἐξωσωματική, σοῦ λέει. Ναί, ἀλλά ὅταν τό παιδί, ἔλεγε ὁ Ἅγιος Πορφύριος - κοιτάξτε τί σοφά πράγματα!.. δέν τά λέει κανένας ἀπό τούς ψυχολόγους ἤ τούς ψυχιάτρους - βρεθεῖ μέσα στόν δοκιμαστικό σωλῆνα, γιατί ἐκεῖ θά γίνει ἡ σύλληψη, ἔτσι δέν εἶναι;.. ἐκεῖ, λέει, εἶναι ἀπροστάτευτο ἀπό τήν ψυχή τῆς μητέρας. Ἔχει ψυχή, ἀλλά εἶναι μόνη της ἡ ψυχή στόν δοκιμαστικό σωλῆνα, δέν προστατεύεται ἀπό τήν ψυχή τῆς μητέρας καί εἶναι ἀνοιχτό τό ἔμβρυο αὐτό σέ ὅλες τίς δαιμονικές ἐνέργειες μέσα στόν δοκιμαστικό σωλῆνα. Καί τί ἔλλειμα ἀγάπης θά ἔχει αὐτό τό παιδί μετά; Γι’ αὐτό ἔλεγε ὁ Ἅγιος, εἶναι οἱ ἐγκληματίες τοῦ μέλλοντος αὐτοί. Θά δοῦμε πάρα πολλά κακά πράγματα ἀπό αὐτά τά παιδιά.
            Τίς ἁμαρτίες τίς πληρώνουμε. Ἡ ἀποφυγή τῆς τεκνογονίας εἶναι μεγίστη ἁμαρτία, τό ἔλεγε ὁ Ἅγιος Πορφύριος. Καί ἡ μητέρα πού εἶναι φτιαγμένη νά κυοφορεῖ, ὅταν σταματάει αὐτή ἡ διαδικασία, ἐνῶ εἶναι ἕτοιμος ὁ ὀργανισμός της νά κυοφορήσει, νά γαλακτοτροφήσει κ.λ.π. μετά αὐτό ξεσπάει καί παθαίνει καρκίνους, παθαίνει ψυχολογικά.. Νά τά καλά τῆς ἀποφυγῆς τῆς τεκνογονίας! Καί ὄχι μόνο αὐτό, σμπαραλιάζει καί τό νευρικό της σύστημα καί μετά ἔχουμε τά διαζύγια. Ἡ κύρια αἰτία τοῦ διαζυγίου εἶναι ἡ ἀποφυγή τῆς τεκνογονίας. Ὁ Ἅγιος Πορφύριος τό ἔλεγε... μή μοῦ λέτε τό λέω ἐγώ. Γιατί; Γιατί ὅταν σμπαραλιάζει τό νευρικό σύστημα τῆς γυναίκας ἀρχίζουν οἱ τσακωμοί. Τσακωμός συνεχόμενος - διαζύγιο.
            Βλέπετε, πῶς συνδέονται οἱ ἁμαρτίες μέ ὅλα αὐτά τά φαινόμενα πού ζοῦμε στίς μέρες μας. Καί φτάνουν οἱ ἄνθρωποι σήμερα, νά μή θέλουν πλέον νά δοῦν κανέναν τά κορίτσια καί καμία τά ἀγόρια. Τό ξέρετε, ὅτι ἡ οἰκογένεια σήμερα οὐσιαστικά εἶναι ὑπό διάλυση. Πάνω ἀπό 1.000.000 Ἕλληνες σήμερα εἶναι οἱ λεγόμενοι single. Single θά πεῖ μόνος. Τελείως μόνος. Οὔτε νά ἔχει ἐλεύθερη σχέση οὔτε νά συμβιώνει, νά ἔχει φίλο - φιλενάδα. Νά εἶναι τελείως μόνος του, στό διαμέρισμά του. Νά τά τρώει ὅλα μόνος του. Καί τό λένε κιόλας.. δέν θέλω νά τά μοιραστῶ μέ κανέναν. Αὐτοί εἶναι οἱ single. Ἐκεῖ πᾶμε, νά ξέρετε. Εἶναι τά ἀποτελέσματα τῆς ἁμαρτίας αὐτά.
Ἐρ. : ............................
Ἀπ. : Τό ἐρώτημα εἶναι: ὅταν τά παιδιά δέν μεγάλωσαν σωστά, μεγάλωσαν ἐκτός Θεοῦ, γιατί οἱ γονεῖς δέν ἦταν μέσα στήν Ἐκκλησία καί τώρα οἱ γονεῖς μετανόησαν, μπῆκαν στήν Ἐκκλησία, τά παιδιά ὅμως εἶναι μακριά. Τί πρέπει νά κάνουν οἱ γονεῖς; Ποιά προσευχή πρέπει νά κάνουν;     
            Πολύ ἁπλά, νά ἐλεήσει ὁ Θεός τά παιδιά τους καί νά παρακαλέσουν τόν Θεό νά διορθώσει τά λάθη πού ἔκαναν αὐτοί στό παιδί τους. Καί ὁ Θεός θά βρεῖ τρόπο! Πάνσοφος εἶναι... Νά κλάψουν πολύ, νά μετανοήσουν πολύ καί νά ἐξαγιαστοῦν (οἱ γονεῖς). Ἐπειδή εἶναι συνδεδεμένοι μέ τά παιδιά οἱ γονεῖς πάρα πολύ, ἐπηρεάζουν πάρα πολύ τά παιδιά. Εἶναι ἡ ρίζα οἱ γονεῖς. Ὅταν ἡ ρίζα ἐξαγιαστεῖ, αὐτός ὁ ἐξαγιασμός ἀντανακλᾶται καί στά παιδιά. Δέν χρειάζονται πολλά λόγια στά παιδιά, ἔλεγε ὁ Ἅγιος Πορφύριος, γιατί τά λόγια χτυπᾶνε στά αὐτιά. Πολλή προσευχή, πολλή ἀγάπη, καί ὁ ἄγγελός τους κάθε φορά πού θά προσεύχεσαι γιά τό παιδί σου, θά παίρνει αὐτά πού λές καί θά τά λέει στό παιδί σου. Θά τοῦ κάνεις μιά ὡραία «πλύση ἐγκεφάλου», χωρίς νά ἀντιδρᾶ τό παιδί σου. Καί ἄν ἔχει καλή διάθεση, γιατί ἐξαρτᾶται καί ἀπό τό παιδί, θά βρεῖ κι αὐτό τόν δρόμο τοῦ Θεοῦ.
            Ἐξαγιασμός λοιπόν, δικός μας, δικός σας, τῶν γονέων, ἀγάπη πολλή στό παιδί καί πάρα πάρα πολλή προσευχή καί δάκρυα. Βλέπετε, ἡ Ἁγία Μόνικα πόσα χρόνια ἔκλαιγε; Καί τελικά ὁ Θεός τῆς χάρισε ἕναν Ἅγιο Ἐπίσκοπο.
Ἐρ. : ............................
Ἀπ. : Μέ τήν ἐξωσωματική παραχωρεῖ ὁ Θεός καί γίνεται ἡ σύλληψη καί τό παιδάκι συλλαμβάνεται, κυοφορεῖται, μεγαλώνει καί βαφτίζεται. Ναί. Πόσοι βαφτίζονται σήμερα; Γιά σκεφτεῖτε το καί αὐτό. Ξέρετε πόσοι εἴμαστε οἱ Ὀρθόδοξοι; 500.000.000 περίπου. Μέχρι τά 7,5 - 8 δισεκατομμύρια πού εἶναι ὁ κόσμος; Γι’ αὐτό λέει ὁ Ἅγιος Πορφύριος. Φυσικά τό βάφτισμα διορθώνει. Ἀλλά προσέξτε ὅμως, καί τό βάφτισμα δέν ἀφαιρεῖ τή ροπή στήν ἁμαρτία. Ἕνας γονιός πού ἔχει τόσο ἐγωισμό, πού δέν δέχεται τήν ἀτεκνία, γιατί θέμα ἐγωισμοῦ εἶναι σέ τελευταία ἀνάλυση.. «θέλω, ἐγώ, νά κάνω τό δικό μου παιδί».. Γιατί; Ἀφοῦ ὁ Θεός δέν σοῦ τό δίνει. Ντέ καί καλά θέλεις νά ἐκβιάζουμε τόν Θεό; Αὐτός μετά θά μεγαλώσει σωστά τό παιδί πού θά τοῦ δώσει ὁ Θεός; Πολύ ἀμφιβάλλω. Ὁπότε καί τό βάφτισμα λειτουργεῖ ὡς πρός τήν κάθαρση τῶν ἁμαρτιῶν, φεύγουν οἱ ἁμαρτίες, ἀλλά δέν φεύγει ἡ ροπή. Καί ὅταν εἶναι τό παιδάκι στά χέρια τέτοιων γονέων, πού εἶναι ἄσχετοι μέ τήν Ἐκκλησία, τί θά γίνει; Πάλι θά ἀρρωστήσει. Πάλι θά μπεῖ μέσα στό μονοπάτι τοῦ πονηροῦ, στό σκοτάδι.
Ἐρ. : ............................
Ἀπ. : Ἡ ἐρώτηση εἶναι: ὅλες οἱ φοβίες ἔχουν τήν ἀφοβία τοῦ Θεοῦ; Δέν μπορεῖ νά εἶναι καί ἀπό κάποιο τραῦμα πού ἔγινε στήν παιδική ἡλικία, στήν ἐμβρυακή ἀκόμα ἡλικία;
            Μπορεῖ, ναί. Καί γι’ αὐτά μιλοῦσε ὁ Ἅγιος Πορφύριος καί ἔλεγε ὅτι αὐτά τά τραύματα φεύγουνε μέ μιά καλή γενική ἐξομολόγηση. Τήν ὥρα πού ἐσύ τά λές ὅλα αὐτά πού ἔχεις ἀπό τήν παιδική σου ἡλικία, ὁ πνευματικός προσεύχεται καί σοῦ στέλνει ἀκτῖνες Χάρης. Καί μάλιστα ἔλεγε, βλέπω τίς ἀκτῖνες τῆς Χάρης πού φεύγουν ἀπό τόν πνευματικό! Ὅλοι οἱ πνευματικοί, λέει, ἔχουν αὐτή τή Χάρη, γιατί εἶναι ἀπό τόν Θεό δοσμένη καί περνᾶνε μέσα στήν ψυχή τοῦ ἐξομολογουμένου καί κλείνουν τά τραύματα. Νά τό ψυχοφάρμακο! Νά ἡ θεραπεία! Βλέπετε; Στήν ἁγία μας Ἐκκλησία εἶναι ὅλα, δέν χρειάζεται νά ψάχνουμε ἀλλοῦ.
Ἐρ. : ............................
Ἀπ. : Πολλές ἁμαρτίες σήμερα, λόγω τῆς μεγάλης ἐκκοσμίκευσης, δέν θεωροῦνται κἄν ἁμαρτίες.
            Δυστυχῶς, δυστυχέστατα... ἀκοῦς πνευματικούς, τό ἔλεγε ὁ π. Ἀθανάσιος ὁ Μυτιληναῖος αὐτό, πού λένε στόν νέο, ἔ.. τί νά κάνουμε;.. ἐντάξει, νά μήν ἔχεις πολλές, νά ἔχεις μία! Φιλενάδα ἐννοεῖ. Ἄν εἶναι δυνατόν! Καί ἐντάξει, κάνε καί λίγο νηστεία καί μετά νά κοινωνήσετε κιόλας καί μετά συνεχίστε τήν ἁμαρτία... Αὐτός δέν εἶναι πνευματικός, εἶναι δολοφόνος ψυχῶν. Ξεκάθαρα πράγματα. Ἄλλο νά ἔχει μετάνοια τό παιδί καί νά κλαίει καί νά τοῦ δώσεις νά κοινωνήσει καί τήν ἄλλη μέρα.. μάλιστα! Καί νά εἶναι ἀποφασισμένο νά μήν τό ξανακάνει φυσικά. Αὐτό σημαίνει μετάνοια. Νά προτιμάει νά πεθάνει παρά νά ξαναμαρτήσει. Τότε μάλιστα. Τοῦ συντομεύεις τόν χρόνο τῆς ἀκοινωνησίας. Καί ἄλλο νά σοῦ λέει ὅτι ἐγώ θά συνεχίσω..
            Δυστυχῶς συμβαίνει αὐτό. Ἔχουμε τεράστια ἐκκοσμίκευση καί στούς ἱερεῖς καί στούς ἀρχιερεῖς. Γι’ αὐτό πολεμᾶνε τούς Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας, γιατί οἱ Πατέρες εἶναι ξεκάθαροι. Γι’ αὐτό πολεμᾶνε τό πηδάλιο τοῦ Ἁγίου Νικοδήμου, τούς ἱερούς Κανόνες. Καί σοῦ λέει, ἄσε τούς Κανόνες. Γιατί ἄσε τούς Κανόνες; Οἱ Κανόνες εἶναι τά ὅριά μας. Τά ὅρια ὑγείας εἶναι οἱ Κανόνες. Ἄν ξεπεράσεις τά ὅρια αὐτά, μπαίνεις σέ ναρκοπέδιο, μπαίνεις στήν ἐπικίνδυνη περιοχή τῆς ψυχοσωματικῆς ἀσθένειας. Αὐτό εἶναι οἱ Κανόνες. Δέν μποροῦμε νά τούς ἀφήσουμε τούς Κανόνες. Οἱ Κανόνες εἶναι φιλάνθρωποι. Ὅπως ὅταν πᾶμε στόν Ἰορδάνη γιά νά κάνουμε ἁγιασμό στά Ἱεροσόλυμα, δεξιά καί ἀριστερά ἔχει ναρκοπέδια καί τό γράφει. Ἔχει συρματοπλέγματα, δέν μπορεῖς νά περάσεις τά συρματοπλέγματα, κινδυνεύεις νά ἀνατιναχτεῖς. Γιατί εἶναι σύνορα ἐκεῖ μέ τήν Ἰορδανία. Ἔτσι εἶναι οἱ ἱεροί Κανόνες. Σοῦ λέει, μέχρι ἐδῶ θά πᾶς. Δέν μπορεῖς νά πᾶς πιό πέρα, θά ἀνατιναχτεῖς. Σήμερα σοῦ λένε, δέν πειράζει, προχώρα. Καί τό λένε καί πνευματικοί αὐτό δυστυχῶς, χωρίς ὅμως Ἅγιο Πνεῦμα πνευματικοί.
            Ἑπομένως, προσοχή καί σέ ποιούς πνευματικούς πᾶμε, τό ἔλεγε ὁ Ἅγιος Πορφύριος αὐτό. Καί κοιτάξτε, σέ ποιούς πᾶμε; Ἄν εἴμαστε ἄνθρωποι ἐκκοσμικευμένοι, πού θέλουμε νά χαϊδέψουμε τά πάθη μας, θά τούς βροῦμε αὐτούς τούς χωρίς Ἅγιο Πνεῦμα πνευματικούς. Ἄν ἔχουμε διάθεση νά θεραπευτοῦμε, θά πᾶμε νά βροῦμε τόν σωστό πνευματικό. Ὅπως ἕνας πού θέλει νά θεραπευτεῖ σωματικά, θά πάει στόν σωστό γιατρό καί ὄχι στόν τσαρλατάνο. Γιά σκεφτεῖτε, νά ἔχεις καρκίνο καί νά πᾶς σ’ ἕναν γιατρό, ὁ ὁποῖος θά σοῦ πεῖ, ἔ, παιδάκι μου, δέν ἔχεις τίποτα.. πάρε μιά ἀσπιρινούλα καί θά περάσει.. Καί λές, μπράβο, καλός γιατρός! Οὔτε τά μαλλιά μου πέσανε οὔτε ἔχω ναυτία ἀπό τίς ἀκτινοθεραπεῖες, ἀπό τίς ἀκτινοβολίες.. ὁ ἄλλος εἶδες τί ἔπαθε; Μετά ἀπό λίγο ὅμως εἶσαι ὁριζοντιομένος.. Εἶναι καλός γιατρός; Ὄχι, εἶναι ἁπλά ἀπατεώνας. Ἔτσι γίνεται καί στά πνευματικά.
Ἐρ. : ............................
Ἀπ. : Μή λέτε ὀνόματα, γιά νά μήν προκαλέσουμε.. Δέν τό λέει ἕνας, τό λένε πολλοί.
Ἐρ. : ............................
Ἀπ. : Ἡ ἐρώτηση εἶναι: Πάρα πολλοί σήμερα λένε ὅτι δέν χρειάζονται οἱ Ἅγιοι Πατέρες.
            Ἐμεῖς κάνουμε τό αὐτονόητο. Εἴμαστε «ἑπόμενοι τοῖς ἁγίοις πατράσι». Ἀκολουθοῦμε τούς Ἅγιους Πατέρες καί βροντοφωνάζουμε ὅτι θά τούς ἀκολουθοῦμε μέχρι συντελείας τῶν αἰώνων. Γιατί αὐτά πού λένε οἱ Ἅγιοι Πατέρες, τά λέει τό Πνεῦμα τό Ἅγιο. Τά λέει τό Πνεῦμα τό Ἅγιο, μέ τό Ὁποῖο κινοῦνται οἱ Ἅγιοι Πατέρες. Γιατί δέν μπορεῖ νά εἶσαι Ἅγιος Πατέρας, ἄν δέν ἔχεις ἐνεργό τό Ἅγιο Πνεῦμα μέσα σου. Σήμερα, αὐτοί πού λένε κάτω οἱ Ἅγιοι Πατέρες, ἤ εἴμαστε σέ μιά μεταπατερική ἐποχή, δέν μᾶς χρειάζονται οἱ Πατέρες... αὐτό λένε τώρα. Τό λένε κομψά δηλαδή. Γιατί; Γιατί λέει, εἴμαστε κι ἐμεῖς Πατέρες. Εἶσαι Πατέρας; Γιά ἐπιβεβαίωσέ το. Κάνε ἕνα θαῦμα, ἄς ποῦμε. Ποῦ εἶναι τά θαύματά σου; Ποῦ εἶναι ἡ ἐπιβεβαίωση τῶν λόγων σου ἀπό τόν Θεό; Γιατί ὅ,τι ἔλεγαν οἱ Ἅγιοι Πατέρες, τό ἐπισφράγιζε ὁ Θεός μετά. Ἐσύ αὐτά πού λές τά ἐπισφραγίζει ὁ Θεός; Τά ἐπισφραγίζει ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ στήν Ἁγία Γραφή; Λοιπόν; Πῶς εἶσαι Πατέρας; Γίνε πρῶτα Πατέρας καί μετά θά δεῖς ὅτι θά λές τά ἴδια πού λένε καί οἱ Ἅγιοι Πατέρες.
Ἐρ. : ............................
Ἀπ. : Πολλοί ἀπό τούς ἀρχιερεῖς τιμωροῦν τούς ἱερεῖς πού θέλουν νά ἀκολουθήσουν τούς Ἅγιους Πατέρες.
            Λοιπόν... ὁ Θεός νά μᾶς ἐλεήσει ὅλους, αὐτό νά λέμε.. Καί ὅλοι νά εὐχόμαστε νά ἔχουμε κάθαρση καί φωτισμό, γιά νά μή χάσουμε τήν ψυχή μας.
Ἐρ. : ............................
Ἀπ. : Τό ἐρώτημα εἶναι γιά τούς ἠθοποιούς, ἄν εἶναι ἀφορισμένοι ἀπό τόν Θεό ἤ ὄχι.
            Νά σᾶς πῶ τί γινόταν στήν πρώτη Ἐκκλησία, πού λειτουργοῦσε σωστά ἡ Ἐκκλησία. Δέν μποροῦσες νά μπεῖς στούς καταλόγους πρός Κατήχηση γιά νά βαφτιστεῖς, νά γραφτεῖς στούς καταλόγους ὡς ὑποψήφιος γιά νά βαφτιστεῖς, ὡς κατηχούμενος, ἄν δέν ἄφηνες τό ἐπάγγελμα αὐτό τῆς ἠθοποιΐας. Γιατί ξέρουμε πολύ καλά τί σημαίνει ἠθοποιός. Θά ὑποδυθεῖ τόν ρόλο τῆς πόρνης, τόν ρόλο τοῦ μοιχοῦ, τοῦ ἐγκληματία κ.λ.π. Μπορεῖ αὐτός ὁ ἄνθρωπος τώρα, πού σκανδαλίζει ψυχές, νά εἶναι χριστιανός; Θά πεῖς, κάνει τή δουλειά του. Εἶναι δουλειά αὐτή; Κάποτε εἶχε πάει στόν Ἅγιο Παΐσιο ἕνας, ὁ ὁποῖος πουλοῦσε αὐτά τά ἔργα τῶν ἠθοποιῶν πού λέτε, πορνοβίντεο. Καί ὁ Ἅγιος Παΐσιος κερνοῦσε, ὅπως συνήθως, τό λουκουμάκι στούς ἀνθρώπους. Ὅταν ἔφτασε μπροστά του, πῆρε τό λουκούμι, δέν τοῦ τό ἔδωσε στό χέρι, τό πέταξε κάτω, μέ τό παπούτσι του τό ἀνακάτεψε καλά-καλά μέ χῶμα, τό πῆρε καί τοῦ τό ’δωσε. Φάτο, λέει! Λέει, Γέροντα, αὐτό μοῦ δίνεις νά φάω; Ναί, λέει, αὐτό σοῦ δίνω νά φᾶς, γιατί καί ἐσύ αὐτά δίνεις στούς ἀνθρώπους νά τρῶνε. Ἀκοῦτε; Καί συνῆλθε ὁ ἄνθρωπος. Αὐτό πού τοῦ ἔκανε ὁ Ἅγιος, τόν συνέφερε. Ἦρθε στά συγκαλά του. Μετανόησε, παράτησε αὐτό τό ἄνομο ἐπάγγελμα πού κατέστρεφε ψυχές καί σώθηκε ὁ ἄνθρωπος.
            Βλέπετε; Οἱ Ἅγιοι Πατέρες εἶναι ξεκάθαροι. Τί θά πεῖ δουλειά; Εἶναι δουλειά αὐτό τό πράγμα, νά καταστρέφεις ψυχές; Καί ὁ ἄλλος δηλαδή, πού εἶναι πορνοβοσκός -μέ συγχωρεῖτε- δουλειά του κάνει κι αὐτός... βέβαια! Εἶναι δουλειά αὐτή; Δέν εἶναι ὅλες οἱ δουλειές εὐλογημένες. Ὑπάρχουν ἐπαγγέλματα τά ὁποῖα μᾶς ἀπαγορεύονται. Δέν μποροῦμε νά κάνουμε ὅλες τίς δουλειές. Εἶναι ὁ ἄλλος, ἄς ποῦμε, καί κάνει ἐκτρώσεις. Εἶναι δουλειά αὐτό; Σκοτώνει ἀνθρώπους... Καθόλου δουλειά δέν εἶναι σωστή, δέν εἶναι θεάρεστη. Δέν εἶναι ἀφορισμένος ἀπό τόν Θεό, τί εἶναι; Δέν θά ἔρθει κανένα χαρτί ἀπό τήν Ἐκκλησία, ἀλλά δέν μπορεῖς νά κοινωνήσεις, ἀφοῦ παραβαίνεις μία ξεκάθαρη ἐντολή τοῦ Θεοῦ καί δέν μετανοεῖς, δέν σταματᾶς.
Ἐρ. : ............................
Ἀπ. : Συμβαίνει αὐτό. Λέει ἡ ἐρώτηση, εἴμαστε ἀσθενεῖς, βάζουμε λαδάκι ἀπό ἕναν ἅγιο, βάζουμε ἁγιασμό καί γινόμαστε καλά. Καί ὁ ἄλλος, πού εἶναι ἄπιστος, λέει, αὐτό εἶναι αὐθυποβολή, νομίζεις ὅτι ἔγινες καλά. Τί νά τοῦ ποῦμε;
            Δέν πιστεύει! Τί νά κάνουμε; Ἐμεῖς πιστεύουμε. Καί ἐπιτέλους, ἐγώ αἰσθάνομαι καλά, βρῆκα τήν ὑγεία μου. Ἐσύ πές το αὐθυποβολή, ἐγώ τό λέω ἐνέργεια τοῦ Θεοῦ, τῆς Θείας Χάριτος. Κοιτάξτε, δέν ὑπάρχει αὐθυποβολή. Δέν ὑπάρχει τίποτα τυχαῖο. Ὅταν λέμε, αὐθυποβολή, ἐννοεῖ αὐτό, τυχαῖο, ἤ κάτι πού ἐσύ τό προκαλεῖς. Τίποτε δέν μποροῦμε νά προκαλέσουμε ἀθεεί. Ὅ,τι κάνουμε καί ὅ,τι ἐπιτρέπεται νά κάνουμε, μᾶς τό ἐπιτρέπει ὁ Θεός καί τό κάνουμε. Εἶναι αὐτό πού εἴπαμε, πέφτουμε ἤ στό κατά εὐδοκία ἤ στό κατά παραχώρηση θέλημα τοῦ Θεοῦ. Ἄν δηλαδή δέν ἤθελε ὁ Θεός, ἐσύ θά αἰσθανόσουνα καλύτερα; Ὄχι. Δέν ὑποβάλλεις τόν ἑαυτό σου. Ὁ Θεός θέλει καί αἰσθάνεσαι καλύτερα. Τελείωσε. Αὐτό εἶναι. Εἶναι τό θέλημα τοῦ Θεοῦ αὐτό. Τώρα ὁ ἄλλος, ἐπειδή δέν πιστεύει, τό ἑρμηνεύει ἔτσι.
            Γι’ αὐτό, εἴδατε τί εἶπε ὁ Ἀβραάμ στόν πλούσιο; Ἀκόμα καί νά ἀναστηθεῖ ἕνας ἀπό τούς νεκρούς, τά ἀδέλφια σου δέν θά μετανοήσουν. Ὁ Λάζαρος δέν ἀναστήθηκε; Πίστεψαν; Πού ζητᾶνε θαῦμα κάποιοι γιά νά πιστέψουν. Ὄχι μόνο δέν πίστεψαν οἱ γραμματεῖς καί οἱ Φαρισαῖοι, ἀλλά τί θέλανε; Νά σκοτώσουν καί τόν Λάζαρο! Βλέπετε σχιζοφρένεια; Ἐμμονή στήν ἁμαρτία; Αὐτός εἶναι ὁ ἄνθρωπος ὁ διεστραμμένος, νά βγάλουμε ἀπ’ τή μέση καί τόν Λάζαρο, γιατί μᾶς χαλάει τή δουλειά... τραβάει τόν κόσμο στόν Χριστό... Βρέ, ὁλόκληρο θαῦμα, νεκρανάσταση.. τέσσερις μέρες ἦταν ὁ ἄνθρωπος στόν τάφο.. ἀναστήθηκε, δέν συγκινεῖσαι; Δέν συγκινεῖται, γιατί δέν θέλει νά συγκινηθεῖ, δέν θέλει νά πιστέψει. Βλέπετε καί τό θέμα τῆς πίστεως τελικά, εἶναι θέμα θελήσεως. Ἄν θέλεις, πιστεύεις. Ἄν δέν θέλεις, δέν πιστεύεις. Λέει: ὁ Θεός γιατί δέν ἔγραψε τό ὄνομά Του στόν οὐρανό, νά τό βλέπουν, νά πιστεύουν ὅλοι; Λοιπόν καί ἐγώ σᾶς λέω, ὅτι τό ἔγραψε τό ὄνομά Του! Ὅλη αὐτή ἡ τελειότητα πού ὑπάρχει στό σύμπαν, δέν εἶναι ἡ ὑπογραφή τοῦ Θεοῦ; Ἄντε φτιάξτο κι ἐσύ! Ὄχι τό σύμπαν.. φτιάξε ἕνα κύτταρο, ἕνα μιτοχόνδριο. Τίποτε δέν μποροῦμε νά κάνουμε ἀπ’ αὐτά.. Νομίζουμε ὅτι ἔχουμε κάνει θαύματα καί θαύματα.. Τίποτα, μπροστά σ’ αὐτά πού ἔχει κάνει ὁ Θεός.
Ἐρ. : ............................
Ἀπ. : Ὁ π. Δοσίθεος ἐδῶ λέει ὅτι ὁ Σύλλογος ἔχει βγάλει ἕνα βιβλίο «Ἄλλο καλός ἄνθρωπος, ἄλλο καλός χριστιανός», τοῦ μακαριστοῦ Παναγόπουλου. Εἶναι πάρα πολύ καλό καί ὄντως σήμερα ὑπάρχει σύγχυση σ’ αὐτό τό θέμα. Σοῦ λένε, νά εἶσαι καλός ἄνθρωπος, φτάνει αὐτό καί θά σέ βάλει ὁ Θεός στόν παράδεισο. Δέν φτάνει. Γιατί γιά νά σωθοῦμε, πρέπει νά μποῦμε στό Σῶμα τοῦ Χριστοῦ, νά ἐγκεντριστοῦμε στόν Χριστό. Ὁ καλός ἄνθρωπος δέν σώζεται. Ὁ καλός χριστιανός, δηλαδή αὐτός πού εἶναι ἑνωμένος μέ τόν Χριστό. Γιατί σώζομαι, τί θά πεῖ; Διασώζομαι. Δηλαδή ὑπάρχω αἰωνίως. Γιά νά ὑπάρχεις αἰωνίως, πρέπει νά ἑνωθεῖς μέ Αὐτόν πού ὑπάρχει αἰωνίως καί Αὐτός εἶναι ὁ Χριστός. Δέν εἶναι ἀρκετό νά εἶσαι καλός ἄνθρωπος. Νά εἶσαι ἐγκεντρισμένος μέσα στό Σῶμα τοῦ Χριστοῦ. Ὁπότε σώζεσαι διά τοῦ Χριστοῦ.
            Καί ὅπως εἶπε ὁ π. Δοσίθεος, δέν ὑπάρχει μυστηριακή ζωή. Καί ἄν μοῦ ἐπιτρέπετε πάτερ, νά προσθέσω, δέν ὑπάρχει καί ἀσκητική ζωή, γιατί χρειάζονται καί τά δύο. Ἀφήσαμε τήν ἄσκηση καί μιλᾶμε μόνο γιά μυστήρια. Δέν λέω ὅτι δέν πρέπει νά ἔχουμε μυστηριακή ζωή ἀλλά χρειάζεται καί ἡ ἀσκητική ζωή, γιατί ὅπως εἴπαμε προηγουμένως, γιά νά καθαρθεῖ ὁ ἄνθρωπος ἀπό τίς ἡδονές, πρέπει νά ἔχει ὀδύνες. Οἱ ἑκούσιες ὀδύνες εἶναι ἡ ἄσκηση καί οἱ ἀκούσιες εἶναι οἱ ἀσθένειες.
Ἐρ. : ............................
Ἀπ. : Ἡ ἐρώτηση εἶναι ἄν ὅλες οἱ ἀσθένειες οἱ λεγόμενες ψυχικές προέρχονται ἀπό ἁμαρτίες.
            Κοιτάξτε, ὑπάρχει ἐδῶ ἕνα μπέρδεμα. Οἱ λεγόμενοι ψυχίατροι, ὅπως ἔλεγε ὁ Ἅγιος Πορφύριος, δέν πρέπει νά λέγονται ψυχίατροι, γιατί δέν ἀσχολοῦνται οὐσιαστικά μέ τήν ψυχή. Καί ὁ μακαριστός π. Κωνσταντίνος Στρατηγόπουλος τό ἔλεγε αὐτό. Νευρολόγοι, γιατροί τοῦ νευρικοῦ συστήματος εἶναι οἱ ψυχίατροι. Μέ τό νευρικό σύστημα ἀσχολοῦνται, δέν ἀσχολοῦνται μέ τήν ψυχή. Καί πολλούς ἀπ’ αὐτούς, ἄν τούς ρωτήσετε, δέν πιστεύουν κἄν ὅτι ὑπάρχει ψυχή. Δέν πιστεύουν ὅτι ὑπάρχει ψυχή. Ἔ, τότε ποιά ψυχή θεραπεύουν; Καί γιατί λέγεσαι κύριε ψυχίατρος; Νά ἀλλάξεις ὄνομα..
Ἐρ. : Ἕνας εἶναι ὁ ψυχίατρος!
Ἀπ. : Ἰατρός ψυχῶν καί σωμάτων εἶναι ὁ Χριστός. Λοιπόν... καί ἡ ψυχολογία καί ὅλα αὐτά... καί ὁ Ἅγιος Παΐσιος ἦταν ἐναντίον ὅλων αὐτῶν καί τῆς ὁρολογίας. Προσέξτε, ὁ διάβολος κάνει καί αὐτό, ἀλλάζει τήν ὁρολογία καί μᾶς μπερδεύει. Μιλᾶμε γιά ψυχολογικά κ.λ.π. καί οὐσιαστικά πολλά ἀπό αὐτά εἶναι νευρολογικά. Σαφέστατα, ὅταν ἔχεις πάθηση στό νευρικό σου σύστημα, θά πάρεις φάρμακα. Καί ὅσοι εἶναι στά ψυχιατρεῖα, δέν εἶναι ὅλοι ἀπό δαιμόνια. Ἔχουνε καί παθήσεις στό νευρικό σύστημα. Φυσικά καί αὐτοί θά πάρουν. Ἀλλά δέν πρέπει νά λέγονται ψυχοπαθεῖς. Πρέπει νά λέγονται νευροπαθεῖς καί αὐτοί οἱ γιατροί πού τούς θεραπεύουν, πρέπει νά λέγονται ἰατροί τοῦ νευρικοῦ συστήματος καί ὄχι ψυχίατροι καί ψυχολόγοι.
            Λοιπόν, αὐτό ὅλο τό μπέρδεμα ξεκινάει ἀπό τήν ἀλλοίωση τῆς ὁρολογίας. Ὁ διάβολος εἶναι πολύ μαέστρος σ’ αὐτό. Ὅταν ἀλλάξεις τήν γλώσσα, ξέρετε τί μεγάλη ζημιά μπορεῖς νά κάνεις; Τεράστια ζημιά. Βλέπε, ἄς ποῦμε, τώρα τή «Μακεδονία» μας... μά γιά ἕνα ὄνομα σκοτωνόμαστε..; Ναί, γιά ἕνα ὄνομα. Ἔχει σημασία τό ὄνομα, τό τί ὄνομα θά δώσεις. Πῶς θά ὀνομάσεις. Βόρεια Μακεδονία; Νότια Μακεδονία; Ἀλλάζουν.. τεράστια.. ὅλα τά δεδομένα. Ἔτσι καί ὁ διάβολος, ἔλεγε ὁ Ἅγιος Πορφύριος, ἄλλαξε τήν ὁρολογία, γιατί δέν πιστεύουν αὐτοί σέ πνεύματα δαιμονικά καί σοῦ λέει, μή λές γιά δαίμονες.. τί εἶναι αὐτά τά πράγματα;.. Εἴμαστε Εὐρωπαῖοι! Μάλιστα, ὅταν ἦταν νά μεταφράσουν ἕνα βιβλίο τοῦ Ἁγίου Παϊσίου στά γαλλικά, τοῦ λέγανε τοῦ Γέροντα, Γέροντα, μήν τά βάζεις αὐτά γιά τά δαιμόνια, οἱ Εὐρωπαῖοι δέν τά δέχονται αὐτά.. Τί λέτε, λέει, πού δέν θά τά βάλουμε; Ἄν βγάλεις τόν δαίμονα, τόν διάβολο, ἀπό τήν θεολογία μας, τό ἔλεγε ὁ Ἅγιος Πορφύριος αὐτό, καταπίπτει ὅλη ἡ θεολογία, ὅλη ἡ πίστη μας καταπίπτει. Ὑπάρχει ὁλόκληρη θεολογία περί δαιμόνων, δαιμονολογία, πού εἶναι δόγμα αὐτό τῆς πίστεώς μας, ὅτι ὑπάρχει διάβολος. Μερικοί δέν πιστεύουν ὅτι ὑπάρχει διάβολος. Νομίζουν ὅτι ὁ διάβολος εἶναι μιά ἰδέα. Δέν εἶναι καθόλου μιά ἰδέα, εἶναι ὀντότητα. Μήν τρομάζετε μερικοί τώρα... μή φοβᾶστε.. Δέν μπορεῖ νά μᾶς κάνει τίποτα ὁ διάβολος, ἐφόσον εἴμαστε θωρακισμένοι μέ τόν σταυρό τοῦ Χριστοῦ, μέ τήν νοερά προσευχή, μέ τά μυστήρια καί μέ τήν κατά Θεόν ἄσκηση. Καί ὁ Κύριος τό εἶπε, ὁ ἴδιος, «ἦλθα γιά νά καταλύσω τά ἔργα τοῦ διαβόλου»[56]. Μιλάει σαφέστατα γιά διάβολο. Καί θά μᾶς ποῦνε τώρα οἱ ψευτοεπιστήμονες, δέν ὑπάρχει διάβολος; Καί τί ὑπάρχει δηλαδή; Ὑπάρχουν μόνο ἰδέες; Ἐνοχές, λέει, πού σοῦ δημιούργησαν οἱ γονεῖς σου...
            Κοιτάξτε, πόσο δαιμονικά πράγματα διδάσκονται.. Λένε, αὐτά σοῦ τά φτιάξανε οἱ γονεῖς σου καί τά κατηχητικά, τίς ἐνοχές πού ἔχεις γιά τήν ἁμαρτία. Δέν ὑπάρχει τίποτα κακό! Ἔλα ἐδῶ νά σέ ἀπενοχοποιήσω.. καί πᾶνε στόν ψυχολόγο γιά νά ἀπενοχοποιηθοῦν. Δηλαδή τί; Νά καπακόσουν τή συνείδησή τους καί αὐτό πού εἶναι ἁμαρτία καί κακό καί μαῦρο, ἐσύ θά πεῖς, δέν εἶναι τίποτα.. δέν πειράζει.. ἄστο! Ἄστο, ἀλλά ἐκεῖ μέσα πού τό ἄφησες, δουλεύει αὐτό. Ἔλεγε ὁ Ἅγιος Πορφύριος, ἐσεῖς οἱ γυναῖκες ἔχετε μία συνήθεια, γιά νά φαίνεστε καλές νοικοκυρές, ἔχετε ἕνα δωμάτιο πού ὅ,τι πατσαβούρι, βρώμικο, λίγο κατεστραμμένο.. τό πετᾶτε ἐκεῖ μέσα καί ὅλο τό ἄλλο σπίτι εἶναι τέλειο! Λοιπόν, ἄν κανένας ἀνοίξει ἐκείνη τήν πόρτα, θά γίνουμε ρεζίλι. Ἔτσι κάνουμε, λέει, καί οἱ ἄνθρωποι, ἔχουμε ἕναν χῶρο πού ἀπωθοῦμε τίς ἁμαρτίες καί λές, βάλτο στήν ἄκρη αὐτό... Αὐτό, λέει, δέν μπορῶ νά τό πῶ ποτέ.. Πῶς νά τό πῶ στόν πνευματικό; Δέν μπορεῖς νά τό πεῖς; Αὐτό πρέπει νά τό πεῖς πρῶτο. Τά ἀπωθοῦν ὅλα αὐτά, τά καταχωνιάζουν βαθιά στήν ψυχή.. εἶναι τό παλιατζίδικό μας, ἔλεγε ὁ Ἅγιος Πορφύριος. Κάποια στιγμή ὅμως αὐτό τό παλιατζίδικο θά ἀνοίξει. Καί πρέπει νά τό ἀνοίξεις ἐσύ, ἀλλιῶς θά ἀνοίξει στή Δευτέρα Παρουσία, θές δέν θές, καί θά σέ κάνει ρεζίλι. Δηλαδή, οἱ ἀπωθημένες ἁμαρτίες, οἱ ἀνεξομολόγητες, οἱ ἐνοχές καί ὅλα αὐτά, τά ὁποῖα ὅσο τά κρατᾶς μέσα σου, δουλεύουν. Γι’ αὐτό μιλοῦσε ὁ Ἅγιος γιά καθαρή γενική ἐξομολόγηση.
            Σᾶς παρακαλῶ πολύ, μέ πολύ ἀγάπη τό λέω, μήν ἀφήνετε ἀνεξομολόγητες ἁμαρτίες. Πολλές ἀπ’ αὐτές ξεχνιοῦνται, ἀλλά μέσα σας δουλεύουν. Δουλεύουν καί καταστρέφουν τήν ψυχή καί πολλές φορές κάνεις πράγματα καί δέν ξέρεις γιατί τά κάνεις, γιατί ἀκριβῶς ἔχεις ἀπωθήσει τέτοιες ἐνοχές, βαριές ἁμαρτίες.
            Ἕνας φίλος ἱερομόναχος, νά σᾶς πῶ μιά ἱστορία νά ξεκουραστοῦμε λίγο.. τήν ἔχω ξαναπεῖ. Κάποιοι τήν ἔχουν ἀκούσει, ἄς μέ συγχωρέσουν. Εἶχε πάει σέ ἕνα νοσοκομεῖο καί βρῆκε ἕναν φίλο του ἐπίσης ἱερέα πολύ στενοχωρημένο καί τοῦ εἶπε, πάτερ τί συμβαίνει; Καί τοῦ λέει, κοίταξε πάτερ, ἔχω ἕνα πνευματικοπαίδι ἐδῶ πέρα, πεθαίνει καί δέν βγαίνει ἡ ψυχή του.. καί ἦταν καλός ἄνθρωπος. Ἤτανε νεωκόρος. Χρόνια πολλά στήν ἐκκλησία.. ἐξομολογιότανε.. καί δέν βγαίνει ἡ ψυχή του καί βλέπει δαίμονες! Πᾶμε, λέει, νά δοῦμε.. Πήγανε στό δωμάτιο. Λέει, τί βλέπεις παιδί μου; Λέει, νά, βλέπω τούς δαίμονες ἐδῶ πέρα, θέλουνε νά μέ ἁρπάξουνε.. βλέπουνε, λέει, καί ἕνα χαρτί στήν πλάτη μου καί τό διαβάζουν καί γελᾶνε. Καλά, λέει, ὁ ἄγγελός σου ποῦ εἶναι; Οἱ ἄγγελοι; Λέει, οἱ ἄγγελοι εἶναι μακριά, ἔξω στήν πόρτα. Φωτίστηκε ὁ ἱερομόναχος καί τοῦ λέει, μπορεῖς νά πεῖς στούς ἀγγέλους νά διαβάσουν αὐτό τό χαρτί πού ἔχεις στήν πλάτη σου, πού διαβάζουν οἱ δαίμονες καί γελᾶνε; Αὐτός σάν νά χάθηκε λίγο, ἔκανε ἔτσι πώς μουρμουροῦσε, πώς μιλοῦσε, μετά ἐπανῆλθε καί λέει, πάτερ ναί, τό διαβάσανε τό χαρτί καί μοῦ εἴπανε τί γράφει. Τί γράφει; Μιά ἁμαρτία βαριά πού εἶχα κάνει στά νιάτα μου καί τήν εἶχα ξεχάσει. Βγεῖτε ὅλοι ἔξω, λέει ὁ παπάς, νά μοῦ πεῖ τήν ἁμαρτία, νά ἐξομολογηθεῖ. Ὁ ἄνθρωπος εἶπε τήν ἁμαρτία καί ἀμέσως ἠρέμησε. Τοῦ λέει, τί ἔγινε τώρα; Τοῦ λέει, πάτερ, φύγανε οἱ δαίμονες γρυλίζοντας, γιατί εἶπα τήν ἁμαρτία.
            Λυσσάει ὁ διάβολος ὅταν λέμε τίς ἁμαρτίες, βλέπετε; Δέν τοῦ ἀρέσει. Σκάει. Γιατί αὐτό εἶναι πού τόν διαλύει τόν διάβολο. Τίποτα ἄλλο δέν τόν διαλύει. Πᾶνε νά λύσουν τά μάγια σέ ἄλλους μάγους! Χαιρετίσματα.. καί γίνονται χειρότερα τά πράγματα. Λοιπόν, ὅλες οἱ δαιμονικές ἐνέργειες λύνονται μέ τήν ἐξομολόγηση καί τή μετάνοια.
            Φύγανε γρυλίζοντας οἱ δαίμονες, ἤρθανε οἱ ἄγγελοι κοντά μου καί νά σοῦ πῶ κάτι πάτερ; Αὐτό τό χαρτί πού εἶχα στήν πλάτη μου καί ἔγραφε τήν ἁμαρτία, εἶναι τώρα στό πετραχήλι σου καρφιτσωμένο. Βλέπετε τί θά πεῖ ἐξομολόγηση; Αὐτή εἶναι ἡ ἐξομολόγηση. Εἶναι μυστήριο. Λειτουργεῖ ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ. Δέν εἶναι ψυχολογική κουβέντα, ἀνακούφιση, συζήτηση. Εἶναι μυστήριο, δηλαδή ἔρχεται ὁ Θεός, λειτουργεῖ ὁ Θεός καί καταλύονται τά ἔργα τοῦ διαβόλου.
Ἐρ. : .........................
Ἀπ. : Βλέπετε ἡ φιλανθρωπία τοῦ Θεοῦ! Δέν ξέρω ἄν τό ἀκούσατε αὐτό πού εἶπε ὁ π. Παῦλος. Πολλῶν ἀνθρώπων δέν βγαίνουν οἱ ψυχές. Δέν μποροῦν νά ἐξομολογηθοῦν, δυστυχέστατα... Ἐξομολογοῦνται οἱ συγγενεῖς, γιατί αὐτοί εἶναι ἐγκαταλελειμμένοι μέ τά σωληνάκια, δέν μποροῦν νά μιλήσουν καί σ’ αὐτό φταῖμε κι ἐμεῖς. Δέν τούς λέμε, λέει, γιά ἐξομολόγηση, θά τρομάξουνε! Καλύτερα νά τρομάξουνε τώρα λίγο, παρά νά τρομάξουν αἰωνίως. Μήν τούς ἀφήνετε τούς ἀνθρώπους σας ἀνεξομολόγητους καί ἀκοινώνητους. Ὁ π. Παῦλος, πού εἶναι στό νοσοκομεῖο δέκα χρόνια, λέει στούς συγγενεῖς, καί ἐξομολογοῦνται οἱ συγγενεῖς καί ἀμέσως ἡ ψυχή ἀνακουφίζεται, φεύγει. Βλέπετε ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ; Ψάχνει ἕναν τρόπο νά μᾶς σώσει.
            Ὁ Ἅγιος Πορφύριος, πού ἦταν πολύ ἅγιος, μέγας Ἅγιος τῆς ἐποχῆς μας, πού ἦταν κι αὐτός 33 χρόνια στό νοσοκομεῖο, καί ἔβλεπε, λέει, τίς ψυχές μαῦρες καί τούς ἀνθρώπους πού ἦταν νά ξεψυχήσουν μαύρους πολλούς ἀπ’ αὐτούς καί ἕνα μαῦρο σύννεφο ἀπό πάνω τους καί πήγαινα, λέει, ἀπό πάνω καί ἔκλαιγα καί παρακαλοῦσα τόν Θεό καί ἔλεγα, Θεέ μου, γίνε ἵλεως, συγχώρεσέ τους κ.λ.π. Καί ἔβλεπα, λέει, τό σύννεφο αὐτό τό μαῦρο νά φεύγει καί νά ἔρχεται τό φῶς καί νά ἠρεμεῖ ἡ ψυχή καί νά φεύγει ἡ ψυχή τοῦ ἀνθρώπου. Ἀλλά ἦταν ὁ Ἅγιος Πορφύριος!     Λοιπόν, δέν εἶναι νά παίζουμε μέ τή σωτηρία μας. Ἀναβάλλουνε.. ἄστο, λέει.. ἔχουμε καιρό.. Τί καιρό ἔχεις; Τώρα θά πᾶς νά ἐξομολογηθεῖς, ὄχι αὔριο. Ἐδῶ καί τώρα. Νά εἶσαι ἕτοιμος.
Ἐρ. : .........................
Ἀπ. : Ὅταν ἔχεις λύπη, κάτι σοῦ λείπει! Ὁ Χριστός λείπει.
Ἐρ. : .........................
Ἀπ. : Πολλοί λαϊκοί χρησιμοποιοῦν τό ξεμάτιασμα. Ἀπαράδεκτο! Δέν ἐπιτρέπεται λαϊκός νά ξεματιάζει, τό ἔλεγε ὁ Ἅγιος Παΐσιος. Ἡ εὐχή τῆς βασκανίας, γιατί αὐτό εἶναι τό ξεμάτιασμα τό κανονικό, ὄχι αὐτά πού κάνουν μέ τά λάδια καί τά νερά καί ὅλα αὐτά, γίνεται ἀπό τόν ἱερέα, διαβάζεται ἀπό τόν ἱερέα. Εἶναι εἰδική εὐχή γιά τόν δαίμονα τῆς βασκανίας, πού εἶναι δαιμονική ἐνέργεια τοῦ φθόνου, ἡ ὁποία περνάει μέσα ἀπό τά μάτια. Αὐτός πού βασκαίνεται, εἶναι ἀτείχιστος, εἶναι ἀνεξομολόγητος καί αὐτός πού βασκαίνει, πού ματιάζει δηλαδή, κι αὐτός εἶναι ἀνεξομολόγητος, ἀλλά αὐτός ἐπιπλέον εἶναι καί κακός. Ἔχει μέσα του φθόνο, ἔχει ζήλια καί μεταδίδει τήν κακή ἐνέργεια πού ἔχει στόν ἄλλον μέσα ἀπό τά μάτια. Αὐτή εἶναι ἡ βασκανία. Λοιπόν, ὅταν θέλεις νά ἐλευθερωθεῖς ἀπό τή βασκανία, θά πρέπει νά ἐξομολογηθεῖς. Ὅταν κάνετε καθαρή ἐξομολόγηση, δέν σᾶς πιάνει κανένα κακό μάτι καί καμιά κακιά γλώσσα. Ὅταν εἴμαστε ἀτείχιστοι καί χωρίς σωστή ζωή πνευματική, μᾶς πιάνουν ὅλα. Δέν χρειάζεται νά βρεθεῖ κακό μάτι, ἔχει ἕνα σωρό δαιμόνια γύρω μας. Μᾶς πιάνουν ὅλα! Οὔτε μάγια χρειάζεται νά μᾶς κάνουν οὔτε τίποτα. Λοιπόν, σωστή πνευματική ζωή, κατά Θεόν ἄσκηση καί δέν μᾶς πιάνει κανένα κακό μάτι. Ποτέ ξεμάτιασμα!
            Αὐτοί πού ξεματιάζουν καί αὐτές πού ξεματιάζουν ὁπωσδήποτε νά τό σταματήσουν καί νά πᾶνε νά ἐξομολογηθοῦνε. Εἶναι ἁμαρτία. Παίρνουν τή θέση τοῦ ἱερέα, εἶναι ὑπερηφάνεια. Καί δέν κάνουν καλό, κακό κάνουν, γιατί ὁ δαίμονας τούς κοροϊδεύει. Ξέρετε τί γίνεται; Μά, λέει, μέ ξεμάτιασε καί ἔφυγε ὁ πονοκέφαλος. Ἔφυγε, γιά πόσο; Γιά μερικές ὧρες.. Τήν ἄλλη μέρα πάλι τηλέφωνο, ξεμάτιασέ με. Κοροϊδεύει ὁ διάβολος. Μᾶς κοροϊδεύει. Λίγο ἀποτραβιέται, γιά νά σέ κρατάει ἐκεῖ, στήν κακή αὐτή συνήθεια, καί τήν ἄλλη μέρα πάλι τά ἴδια. Μήν ἀφηνόμαστε, λοιπόν, νά ἐμπαιζόμαστε ἀπό τούς δαίμονες.
Ἐρ. : .........................
Ἀπ. : Οὔτε τό Πάτερ ἡμῶν οὔτε τίποτα. Ὅταν γίνεται μέ τέτοιο σκοπό, δέν εἶναι σωστό.
Ἐρ. : .........................
Ἀπ. : Μᾶς εἶπε ὁ ἀγαπητός ἀδελφός, ὅτι ὅσοι ξάπλωσαν στό κρεβάτι πού εἶχε κοιμηθεῖ ὁ Ἅγιος Παΐσιος, θεραπεύτηκαν! Καί ζήτησε ἀπό τούς γιατρούς νά μήν τοῦ κάνουν μία ἔνεση παυσίπονη, ὑπνωτικό ἦταν μᾶλλον, γιά νά ἔχει μισθό περισσότερο ἀπό τόν πόνο του. Βλέπετε, αὐτό τό ἔκανε ὁ Χριστός. Πάνω στόν σταυρό Τοῦ πρόσφεραν ἕνα ἀναισθητικό, σμύρνα, πού λέει ἐκεῖ, ἀνακατεμένη μέ χολή. Αὐτό ἦταν παυσίπονο. Δέν τό ἤπιε ὁ Χριστός. Ἤθελε νά πιεῖ ὅλο τό ποτήρι τοῦ πόνου, γιά νά μᾶς δείξει πόσο μᾶς ἀγαπάει.
Ἐρ. : .........................
Ἀπ. : Ὁ ἄνεμος τρέφει τούς καρπούς τῆς γῆς καί ἡ Πρόνοια τούς καρπούς τῆς ψυχῆς, λέει ὁ ἀββᾶς Ἰσαάκ ὁ Σύρος. Τί ἐννοεῖ ἐδῶ; Προφανῶς, ὅτι τίποτε δέν γίνεται πνευματικό, καμιά ἀρετή δέν καλλιεργεῖται, δέν αὐξάνεται, χωρίς τόν Θεό. Ὅσο καί νά σφίγγεσαι καί νά σκοτώνεσαι, δέν θά προχωρήσεις πνευματικά ἄν δέν ἔχεις καί τή Χάρη τοῦ Θεοῦ.
            Πῶς ἔρχεται ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ στόν ἄνθρωπο; Μέσα ἀπό τήν ὑπακοή, μέσα ἀπό τήν προσευχή, μέσα ἀπό τή μελέτη τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ καί κατεξοχήν μέσα ἀπό τά ἅγια μυστήρια, ἀπ’ τήν ἱερά ἐξομολόγηση καί τή Θεία Κοινωνία. Χωρίς αὐτά δέν μπορεῖς νά προχωρήσεις. Πολλοί ἀγωνίζονται -λένε ὅτι ἀγωνίζονται- καί δέν προχωρᾶνε καί δέν μποροῦν νά κόψουν τά πάθη τους, γιατί; Γιατί παλεύουν ἀπό μόνοι τους. Σφίγγονται ἁπλῶς, καί λένε, ἀπό αὔριο σταματάω νά τρώω.. νηστεία ἀπό αὔριο.. καί ἀπό αὔριο τρῶνε περισσότερο. Ἀπό σήμερα σταματάω νά θυμώνω.. καί μετά ἀπό μιά ὥρα θυμώνουν χειρότερα. Γιατί; Γιατί ὅλο αὐτό ἔχει μέσα του ἐγωισμό. Δέν πρέπει νά πεῖς, ἀπό αὔριο δέν θά θυμώνω. Θά πρέπει νά πεῖς, Θεέ μου, βοήθησέ με, νά μή θυμώνω ἀπό αὔριο. Βοήθησέ με νά ἔχω ἐγκράτεια. Νά καταφύγεις στήν προσευχή. Νά πάρεις τή Χάρη, τίς δυνάμεις τοῦ Θεοῦ καί ἔτσι θά προκόψεις καί ἔτσι θά καλλιεργήσεις τίς ἀρετές. Αὐτό ἐννοεῖ. Ἡ πρόνοια τοῦ Θεοῦ, ἡ Θεία Χάρις, ἡ Θεία ἐνέργεια θά σέ βοηθήσει νά καλλιεργήσεις τίς ἀρετές καί νά προκόψεις.
            Ἐρ. : .........................
Ἀπ. : Αὐτό εἶναι συγκινητικό. Καί εἶναι ὡραῖο νά ἔχουμε αὐτή τήν εὐαισθησία καί νά παρακολουθοῦμε τήν Πρόνοια τοῦ Θεοῦ. Δέν ξέρω ἄν ἀκούσατε τήν ἐρώτηση. Θά τήν ξαναπῶ. Αὐτό τό κάτι, τό ὁποῖο μᾶς δίνει ὁ Θεός κάθε στιγμή, γιατί, ὅπως εἴπαμε, τίποτα δέν γίνεται τυχαῖα. Ἄν λοιπόν ὁ ἄνθρωπος, γίνει λεπτός ἄνθρωπος, ὅπως ἔλεγε ὁ Ἅγιος Πορφύριος, εὐαίσθητος, τότε θά βλέπει κάθε στιγμή, ὄχι ἕνα θαῦμα, ἄπειρα θαύματα πού γίνονται γύρω του καί θά δοξάζει τόν Θεό κάθε στιγμή γιά τήν Πρόνοια τοῦ Θεοῦ. Ἕνα λουλουδάκι πού ἀνθίζει, γιά μᾶς ἀνθίζει. Ἕνα πουλάκι πού κελαηδάει, γιά μᾶς κελαηδάει. Ἡ Χάρις καί ἡ Πρόνοια τοῦ Θεοῦ μᾶς σκεπάζει. Εἴμαστε μωρά στήν ἀγκαλιά τοῦ Πατέρα καί δέν τό ἔχουμε καταλάβει καί ἀγωνιοῦμε καί γκρινιάζουμε καί ἀγχωνόμαστε.. γιατί δέν ἔχουμε αὐτή τή στοιχειώδη πίστη πού ἔχει ἕνα μωρό γιά τόν μπαμπά του. Οὔτε αὐτή τήν πίστη ἔχουμε.. Τό μωρό ἔχει κανένα ἄγχος; Πέστε μου. Ἔχει καμιά ἀγωνία στήν ἀγκαλιά τῆς μαμᾶς του; Μιά χαρά εἶναι! Καμιά ἀγωνία!  Ἔτσι εἴμαστε καί ἐμεῖς στήν ἀγκαλιά τοῦ Θεοῦ Πατέρα. Βλέπετε, ὅταν μᾶς εἶπε ὁ Κύριος πῶς νά προσευχόμαστε, μᾶς εἶπε νά ἀποκαλοῦμε τόν Θεό Πατέρα. Εἴμαστε παιδιά τοῦ Πατέρα, τοῦ στοργικοῦ Πατέρα. Δέν δικαιολογεῖται λοιπόν κανένα ἄγχος καί καμιά ἀγωνία. Ὅταν πιστέψεις ἔτσι, ὄχι δέν πρέπει νά στενοχωριέσαι, δέν μπορεῖς νά στενοχωριέσαι γιά τίποτα. Φεύγει ἡ λύπη, πού εἶπα προηγουμένως, ἡ ὁποία μᾶς λιγοστεύει καί τά χρόνια τῆς ζωῆς μας καί μᾶς γεμίζει μέ ἕνα σωρό ἀρρώστιες, ψυχικές καί σωματικές.
Ἐρ. : .........................
Ἀπ. : Ἔτσι εἶναι. Ὁ Θεός μᾶς στέλνει εὐλογίες ἀσθένειες καί πάρα πολλοί πού εἴμαστε ἐδῶ τώρα, εἴμαστε γιατί μᾶς ἔφεραν κάποιες ἀσθένειες. Καί ὁ π. Ἐφραίμ στήν Ἀμερική αὐτό λέει, σήμερα οἱ πιό πολλοί ἄνθρωποι σώζονται μ’ αὐτόν τόν τρόπο, μέσα ἀπό τήν παιδαγωγία τοῦ Θεοῦ.
Ἐρ. : .........................
Ἀπ. : Λέει ὁ π. Παῦλος, πάει στό νοσοκομεῖο καί μοιράζει φυλλάδια καί φωνάζει κάποιος.. δέν θέλω τίποτα πάτερ.. πῆρε τό μωρό μου ὁ Θεός.. ποῦ εἶναι ὁ Θεός;
            Ὅλα αὐτά δέν εἶναι τίποτε ἄλλο παρά οἱ συνέπειες - τά ἀποτελέσματα τῆς ἀπιστίας μας. Ἕνας ἄνθρωπος πού πιστεύει, ποτέ δέν θά τό πεῖ αὐτό. Ὁ ἄνθρωπος ὁ πιστός θά πεῖ, δόξα τῷ Θεῷ! Τοῦ Θεοῦ ἦταν τό μωρό, τό πῆρε στήν ἀγκαλιά Του. Τό ἔσωσε. Εἶναι κακό δηλαδή πού τό μωρό πῆγε στόν οὐρανό; Δέν χαίρεσαι; Ἄν αὐτό τό μωρό ζοῦσε καί γινόταν ἕνας ἐγκληματίας, ἕνας ναρκομανής, ἕνας πού θά σέ ἔδερνε ἀπ΄ τό πρωί μέχρι τό βράδυ γιά νά τοῦ δώσεις πέντε δεκάρες γιά νά πάρει τή δόση του, θά ἦταν καλύτερα; Βλέπετε πόσο ἄμυαλοι εἴμαστε; Δέν ἀφηνόμαστε στήν Πρόνοια τοῦ Θεοῦ, στήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ καί μετά γκρινιάζουμε, γογγύζουμε..
            Ξέρετε, εἶναι φοβερή ἁμαρτία ὁ γογγυσμός. Οἱ Ἑβραῖοι γι’ αὐτό πέθαναν στήν ἔρημο. Δύο μόνο πάτησαν στή γῆ τῆς Ἐπαγγελίας ἀπό τά περίπου 2.000.000 πού φύγανε ἀπό τήν Αἴγυπτο. Μόνο δύο φτάσανε στόν προορισμό τους. Γιατί; Γιατί γόγγυζαν, γκρίνιαζαν.. Σᾶς παρακαλῶ πολύ, μή γκρινιάζετε. Καί οἱ γυναῖκες στούς ἄντρες σας καί οἱ ἄντρες στίς γυναῖκες σας, κανένας νά μήν γκρινιάζει. Νά λέμε δόξα τῷ Θεῷ γιά ὅλα. Ὅσο γκρινιάζεις, τόσο ρημάζεις. Νά τό θυμάστε.. τό ἔλεγε ὁ Ἅγιος Παΐσιος.
Ἐρ. : .........................
Ἀπ. : Ἡ ἀδελφή δουλεύει σέ νοσοκομεῖο καί λέει, ἐπειδή δέν προλαβαίνουμε πολλές φορές νά φωνάξουμε τόν ἱερέα νά κοινωνήσει, εἶναι ἁμαρτία νά δώσουμε μεγάλο ἁγιασμό;
            Κοιτάξτε, τό σωστό εἶναι ὁ ἄνθρωπος νά ἔχει ἐξομολογηθεῖ πρίν κοινωνήσει. Οἱ Ἅγιοι Πατέρες μᾶς λένε, δέν ὠφελεῖ αὐτή ἡ Θεία Κοινωνία χωρίς ἐξομολόγηση. Ἀλλά, τέλος πάντων, μέσα στήν ἄπειρη συγκατάβαση τῆς Ἐκκλησίας γίνεται καί αὐτό. Δέν εἶναι τό δέον. Δῶστε του Μέγα Ἁγιασμό. Τί νά κάνουμε; Τοῦ δίνουμε αὐτό ὡς ἕνα ἐφόδιο στοιχειῶδες γιά νά ἀντιμετωπίσει λίγο ἡ ψυχή τά τελώνια πού θά περάσει.
Ἐρ. : .........................
Ἀπ. : Μιλᾶμε γιά ἀνθρώπους πού ἔχουνε συναίσθηση, ἔ; Αὐτοί οἱ ἄνθρωποι, ἐφόσον ἔχουν συναίσθηση, μπορεῖτε νά τούς παρακινήσετε νά ἐξομολογηθοῦνε νοερά στόν Θεό, ὅπως εἶναι ἐκεῖ. Ὁ Θεός τό παίρνει καί τούς σώζει. Αὐτό εἶναι πολύ σημαντικό. Πές: «Μετανοεῖς; Πές, ἥμαρτον Θεέ μου, συγχώρεσέ με γιά ὅλα». Ἔχουμε περιπτώσεις ἀνθρώπων πού δέν πρόλαβαν νά ἐξομολογηθοῦν, ἀλλά ἤθελαν. Αὐτοί σώζονται. Ἔτσι νά κάνετε σέ τέτοιες περιπτώσεις, νά παρακινεῖτε τούς ἀνθρώπους νά ἐξομολογηθοῦν νοερά. Δέν εἶναι τό τυπικό μέρος, νά μπεῖ τό πετραχήλι πάνω. Ὁ Θεός παντοῦ εἶναι. Πέστε: πές, ἥμαρτον Θεέ μου, συγχώρεσέ με γιά ὅλα. Δέν χρειάζεται νά ἐξομολογηθεῖ σέ σένα ἐπί μέρους τίς ἁμαρτίες μία-μία, ἀλλά νά πεῖ ὅτι μετανοῶ γιά ὅλα, συγχώρεσέ με Θεέ μου. Ἄν εἶναι εἰλικρινής ἡ μετάνοια, πάλι αὐτό ὁ Θεός τό ἀξιοποιεῖ. Βλέπετε, πού μᾶς εἶπε ὁ π. Παῦλος, δέχεται καί τήν ἐξομολόγηση τοῦ συγγενοῦς καί ἀνακουφίζεται ἡ ψυχή καί φεύγει.
Ἐρ. : .........................
Ἀπ. : Ἄν θά μπορούσαμε -ἡ ἐρώτηση εἶναι- τό θέμα τῶν ψυχολόγων καί ὅλα αὐτά τά «ἐργαλεῖα» πού χρησιμοποιοῦν οἱ ψυχολόγοι, νά τά χρησιμοποιήσουμε κι ἐμεῖς, ὥστε νά βοηθήσουμε τούς ἀνθρώπους νά μετανοήσουν, νά ἐξομολογηθοῦν κ.λ.π. καί ἐμεῖς οἱ ἴδιοι. Αὐτό ἐννοεῖς; Πέστε μου ἕνα ἐργαλεῖο τέτοιο. Μέσα ἀπό τήν ἐργασία πού κάνουν οἱ ψυχολόγοι, νά βοηθηθοῦμε κι ἐμεῖς νά βροῦμε παλιές ἁμαρτίες.. αὐτό ἐννοεῖτε;
            Κοιτάξτε, λίγο νομίζω, μᾶλλον θά μπερδευτοῦμε. Νά σᾶς πῶ ξεκάθαρα. Καί ὁ Ἅγιος Παΐσιος καί ὁ Ἅγιος Πορφύριος καί ὅλοι οἱ Γεροντάδες οἱ σύγχρονοι ἦταν κατά τῆς ψυχολογίας. Τούς ἀνθρώπους τούς ἀγαποῦσαν. Ὅλους τούς ἀγαποῦσαν, καί τούς ψυχολόγους καί τούς ψυχιάτρους. Ἀλλά κοιτάξτε τί γίνεται, εἰδικά μέ τήν ψυχολογία. Ὁ Φρόυντ καί ὁ Γιούνγκ, ὅσο προχωράει ἡ ἐπιστημονική ἔρευνα, ἀποδεικνύονται τσαρλατάνοι, ἐμπαθέστατοι ἄνθρωποι -ἀφῆστε τήν προσωπική τους ζωή- ἀλλά τό πιό ἐπικίνδυνο, ἀποκρυφιστές! Ὁ Γιούνγκ πού θεωρεῖται θεμελιώδης μέγας ἐπιστήμων ψυχολόγος κ.λ.π. ἤτανε ἀποκρυφιστής. Δηλαδή ἀσχολιότανε μέ μαγεῖες. Εἶχε ἕνα μέντιουμ, ἕνα κοριτσάκι 15 ἐτῶν, τό ὁποῖο ἐπικοινωνοῦσε μέ πονηρά πνεύματα καί ὅ,τι ἔλεγε τό πονηρό πνεῦμα στό κοριτσάκι, τό ἔλεγε τό κοριτσάκι στόν Γιούνγκ. Καί ὁ Γιούνγκ τά ἔγραφε αὐτά καί μᾶς τά παρουσιάζει τώρα ὅτι εἶναι ἐπιστήμη αὐτό. Εἶναι λόγια δαιμόνων. Καταλάβατε; Μή μπαίνουμε σέ ἐπικίνδυνες περιοχές. Γιά ποιό λόγο νά παίρνουμε αὐτῶν τίς σκέψεις καί τίς μεθόδους; Θά πᾶμε σέ λάθος δρόμο. Ἔχουμε τούς ἅγιους Πατέρες καί δέν χρειάζεται νά μπερδευόμαστε μέ ὅλα αὐτά.

Ἀρχ. Σάββας Ἁγιορείτης

[1] Σοφ.Σειρ. 30, 14.
[2] Σοφ.Σειρ. 30, 15.
[3] Ὅ.π.
[4] Σοφ.Σειρ. 30, 16.
[5] Σοφ.Σειρ. 30, 17.
[6] Σοφ.Σειρ. 30, 18.
[7] Σοφ.Σειρ. 30, 19.
[8] Ὅ.π.
[9] Ὅ.π.
[10] Ἰω. 5, 14.
[11] Σοφ.Σειρ. 30, 20.
[12] Σοφ. Σειρ. 30, 21.
[13] Β΄Κορ. 4, 8.
[14] Πράξ. 14, 12.
[15] Σοφ. Σειρ. 30, 21.
[16] Ὅ.π.
[17] Πρβλ. Ἱερ. 17, 5.
[18] Σοφ. Σειρ. 30, 22.
[19] Ὅ.π.
[20] Γαλ. 5, 22.
[21] Σοφ. Σειρ. 30, 22.
[22] Σοφ. Σειρ. 38, 1.
[23] Σοφ. Σειρ. 30, 23.
[24] Ὅ.π.
[25] Α΄Ἰωάν. 3, 8.
[26] Σοφ. Σειρ. 30, 23.
[27] Β΄Κορ. 4, 8.
[28] Σοφ. Σειρ. 30, 24.
[29] Σοφ.Σειρ. 30, 24.
[30] Ματθ. 6, 25.
[31] Σοφ.Σειρ. 30, 25.
[32] Παρ. 15, 13.
[33] Παρ. 3, 7.
[34] Παρ. 3, 8.
[35] Παρ. 3, 7.
[36] Παρ. 3, 8.
[37] Ὅ.π.
[38] Παρ. 17, 22.
[39] Οἰκογενειακή ζωή, Γέροντος Παϊσίου Ἁγιορείτου Λόγοι, τόμος Δ’, ἔκδοση Ἱεροῦ Ἡσυχαστηρίου «Εὐαγγελιστής Ἰωάννης ὁ Θεολόγος», Σουρωτή Θεσσαλονίκης (στό ἑξῆς: Οἰκογενειακή ζωή, Ἁγίου Παϊσίου).
[40] Οἰκογενειακή ζωή, Ἁγίου Παϊσίου.
[41] Ὅ.π.
[42] Βίος καί Λόγοι, Γέροντος Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου, ἐκδ. Ἱ.Μ. Χρυσοπηγῆς, Χανιά.
[43] Γαλ. 5, 22.
[44] Ἀπάνθισμα ἐπιστολῶν, Θεοφάνους τοῦ Ἐγκλείστου, ἐκδ. Ἱ.Μ. Παρακλήτου, Ὠρωπός 1984 (στό ἑξῆς: Ἀπάνθισμα ἐπιστολῶν, Ὁσίου Θεοφάνους τοῦ Ἐγκλείστου).
[45] Ἀπάνθισμα ἐπιστολῶν, Ὁσίου Θεοφάνους τοῦ Ἐγκλείστου.
[46] Ἑβρ. 12, 6.
[47] Ἀπάνθισμα ἐπιστολῶν, Ὁσίου Θεοφάνους τοῦ Ἐγκλείστου.
[48] Ὅ.π.
[49] Ὅ.π.
[50] Λουκ. 21, 19.
[51] Α΄Κορ. 6, 13.
[52] Ματθ. 6, 33.
[53] Ματθ. 26, 39.
[54] Πρβλ. Ἀρχ. Σάββα Ἁγιορείτου, Ἐν Χριστῷ ἀγάπη ἤ μεταπατερική ἀγαπολογία;, σελ. 278-279 καί Δευτ. 5, 9-10.
[55] Ματθ. 10, 42.
[56] Πρβλ. Α΄Ἰωάν. 3, 8.