Το μυστήριο της μετανοίας και της εξομολογήσεως είναι το φιλάνθρωπο
μυστήριο, μέσω του οποίου εξαλείφονται οι αμαρτίες μας. Θεωρείται το
δεύτερο βάπτισμα. Είναι εντολή του Κυρίου προς τους Αποστόλους (Ιω. κ.
23). Ο διάβολος κάνει πολύ μεγάλο αγώνα, για να εμποδίση τους ανθρώπους
να εξομολογηθούν ή τους βάζει ντροπή, για να μη ομολογήσουν τις αμαρτίες
τους στον πνευματικό.
Ο μακαριστός ιεροκήρυκας Δ. Παναγόπουλος παρατηρεί:
Ο μακαριστός ιεροκήρυκας Δ. Παναγόπουλος παρατηρεί:
«Αν ο άνθρωπος γνώριζε, το πόσο μεγάλο και ωφέλιμο είναι το πλεονέκτημα, που του έδωσε ο Θεός και ακούει στο όνομα μετάνοια και εξομολόγηση, δεν θα φοβόταν τίποτα. Τα τρελλάδικα θα άδειαζαν, οι αυτοκτονίες θα σταματούσαν, οι αϋπνίες θα φυγαδεύονταν και γενικά οι άνθρωποι θα ηρεμούσαν. Το βάρος που αισθάνεται ο άνθρωπος, είναι της αμαρτίας και απαλλάσσεται απ’ αυτό, όταν πάει να εξομολογηθεί. Αλλά οι άνθρωποι τρέχουν στους ψυχιάτρους και τους ψυχολόγους, για να παρηγορηθούν και να λύσουν το πρόβλημά τους και όχι στον εξομολόγο, για να πάρουν την άφεση των αμαρτιών τους. Το πρόβλημα είναι πνευματικό και επειδή από εγωισμό δεν το παραδέχονται, βασανίζονται στη ζωή τους, αναζητώντας τις λύσεις, εκεί που δεν υπάρχουν».
Γι’ αυτό με συντριβή και χωρίς ντροπή πρέπει να τρέχουμε στον πνευματικό και να εξομολογούμεθα τις αμαρτίες μας. Να τι λέγει ο Αγ. Νικόδημος στο «Εξομολογητάριο».
«Τι εντρέπεσαι αμαρτωλέ; όταν έκανες την αμαρτίαν δεν εντρέπεσo και τώρα οπού ζητείς να την ξεφορτωθής, εντρέπεσαι; αχ τρελλέ! και δεν ηξεύρεις πως η εντροπή αύτη είναι του διαβόλου, ο οποίος, όταν κάμνης την αμαρτίαν σου δίδει θάρρος και αδιαντροπίαν, και όταν την εξομολογήσαι, σου δίδει φόβον και εντροπήν; έτζι μαρτυρεί ο Χρυσόστομος•: «Δύω ταύτα εστιν, αμαρτία και μετάνοια• εν τη αμαρτία, όνειδος, γέλως• εν τη μετανοία, έπαινος, παρρησία• αλλ’ αντιστρέφει την τάξιν ο Σατανάς, και δίδωσι τοις πειθομένοις αυτώ, εν μεν τη αμαρτία την παρρησίαν, εν δε τη μετανοία την αισχύνην• συ δε μη πεισθής αυτώ•». Λογ. περί Μεταν.) (1) Δια τούτο διαβάζομεν εις τα Πατερικά, ότι ένας ενάρετος πατήρ είδε τον διάβολον οφθαλμοφανώς να πηγαίνη συχνά εις τα εξομολογητήρια των Πνευματικών, δια να δίδη εντροπήν εις τους εκεί εξομολογουμένους αμαρτωλούς. Ο Θεός δεν σου έδωκε Πνευματικόν κανένα Άγγελον, η κανένα Αρχάγγελον δια να εντραπής, αλλά ένα άνθρωπον, ένα ομοιοπαθή ωσάν και εσένα δια να μην εντραπής, και συ διατί να εντρέπεσαι; Ει δε καθ’ υπόθεσιν έμαθες από άλλους, η συ υποπτεύεσαι, ότι ο Πνευματικός σου φανερώνει εις άλλους τας αμαρτίας• τούτο, αδελφέ μου, ας μη σε εμποδίση από την εξομολόγησιν• διατί είναι πλάνη του διαβόλου, με την οποίαν ζητεί να απωλέση την ψυχήν σου• αλλά πήγαινε αφόβως και εξομολογήσου τας αμαρτίας σου• και αν μεν εκείνος τας φανερώση (το οποίον είναι πολλά δύσκολον, δια να μην ειπώ και αδύνατον να το κάμη), εκείνος έχει να δώση απολογίαν εις τον Θεόν, δια το κακόν αυτό, οπού κάμνει• συ δε ο εξομολογηθείς είσαι τελείως αθώος, και συγχωρημένος εις τας αμαρτίας σου. Έτζι σε πληροφορεί ο Άγιος Μελέτιος ο Ομολογητής (Βαθμ. ροά)».
Τις αμαρτίες μας τις εξομολογούμεθα μόνον στον πνευματικό και όχι στις εικόνες. Αναφέρει ο μακαριστός Παναγόπουλος στο βιβλίο του: «Απανθίσματα»:
«Είναι λάθος αυτό που λένε μερικοί, ότι θα πουν τις αμαρτίες τους κατευθείαν στον Θεό και όχι στον ιερέα. Εντούτοις ο Χριστός άφησε αυτό το δικαίωμα της άφεσης των αμαρτιών πάνω στη γη, στους μαθητές Του, οι οποίοι στη συνέχεια χειροτόνησαν άλλους κληρικούς, για να εξομολογούν τους ανθρώπους και έτσι διασώζεται το μυστήριο αυτό μέχρι σήμερα. Ο Χριστός όταν αναστήθηκε, την πρώτη μέρα εμφανίστηκε στους μαθητές Του και τους είπε• Ειρήνη μεταξύ σας. Λάβετε Πνεύμα Άγιο και όσοι έρχονται σε εσάς, για να συγχωρηθούν οι αμαρτίες τους, θα συγχωρούνται και όσοι θα τις κρατάνε για τον εαυτό τους, δεν θα συγχωρούνται. Έξω του Κλήρου δεν συγχωρούνται οι αμαρτίες ούτε ο ίδιος ο Χριστός τις συγχωρεί. Ξέρετε. Μια γιαγιά ενός ορεινού χωριού, είχε την συνήθεια, από την νεαρή της ηλικία, να ανάβει τις καντήλες στο εξωκκλήσι του χωριού της, το Σάββατο το απόγευμα. Άναβε τις καντήλες και στη συνέχεια εξομολογούνταν τις αμαρτίες της, στην εικόνα του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου, που υπήρχε εκεί και την άλλη μέρα στη Θεία Λειτουργία, κοινωνούσε. Πέρασαν έτσι 60 χρόνια και ένα Σάββατο, η γιαγιά πήγε στο εξωκκλήσι, για να ανάψει τις καντήλες και να εξομολογηθεί. Αφού άναψε τις καντήλες, στη συνέχεια άρχισε στην εικόνα του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου να εξομολογείται. Ξαφνικά από την εικόνα βγήκαν δύο χέρια και μία φωνή να λέει: Καλά, σε μένα έδωσε ο Χριστός το δικαίωμα να συγχωρώ τις αμαρτίες των ανθρώπων η στους ιερείς; Φτάνει πια! 60 χρόνια με έσκασες! Και της δίνει δύο σφαλιάρες στα μάγουλα της γιαγιάς. Πάρτην κάτω τη γιαγιά. Την άλλη μέρα, την βρήκαν κάτω πεσμένη και χρειάστηκαν 2 μέρες, για να συνέλθει η γιαγιά και να διηγηθεί το τι της συνέβη. Ο παππάς μετά από αυτό το γεγονός, νουθέτησε τη γιαγιά και έτσι η γιαγιά πήγαινε στο μυστήριο της Θείας Μετάληψης, πάντα εξομολογημένη. Είναι αρκετοί οι άνθρωποι που εξομολογούνται κατ’ αυτόν τον τρόπο. Όταν όμως πονάνε σε κάποιο σημείο του σώματός τους, δεν βγάζουν την φωτογραφία του ιατρού τους, για να του πούνε που πονάνε και να τους κάνει καλά, αλλά πάνε οι ίδιοι στον ιατρό και τον βομβαρδίζουν με ένα σωρό ερωτήσεις».
