Σάββατο 26 Απριλίου 2025

Οἱ λογισμοί καί οἱ πονηρίες τους

«Πνευματική φαρέτρα τοῦ Ὀρθοδόξου Χριστιανοῦ»

Οἱ λογισμοί ἔρχονται στό νοῦ ἀπό τήν φύσι, ἀπό τόν Θεό καί ἀπό τόν διάβολο.

Ἀπό τήν φύσι εἶναι οἱ σκέψεις τῆς πείνας, τῆς δίψας, τοῦ κρύου καί ἄλλες.

Ἀπό τόν Θεό εἶναι οἱ σκέψεις γιά τήν φροντίδα τῆς ψυχῆς, γιά τόν θεῖο φωτισμό του, γιά τήν καθαρότητά του ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ, καθώς καί ἡ νῆψις γιά τήν εἰρήνη τῆς συνειδήσεως καί ἄλλες.

Ἀπό τόν διάβολο εἶναι ἡ ἐπιθυμία ἀπολαύσεως τοῦ κακοῦ, ἡ λήθη τοῦ Θεοῦ καί ὅλα τά πάθη. Καί ἕνα ἄλλο χαρακτηριστικό του εἶναι ὅτι πιέζει τόν ἄνθρωπο νά κάνη ὅλα τά ἐξτρεμιστικά ἔργα πού ὑπερβαίνουν τίς δυνάμεις του.

Ὁ νοῦς, ὄχι ὁ ἐγκέφαλος, πρέπει νά γνωρίζη νά διακρίνη ποιός λογισμός ἔρχεται ἀπό τόν Θεό, ἤ ἀπό τήν φύσι, ἤ ἀπό τόν διάβολο. Μέ τόν νοῦ περνᾶμε πέραν ἀπό τόν τάφο, διότι ὁ νοῦς δέν ὑποδουλώνεται στόν θάνατο.

Ὅλα αὐτά σάν λογισμοί.

Ἀλλά ὁ διάβολος παρασύρει τόν ἄνθρωπο κατόπιν καί στά ἔργα καί ἔτσι τόν κυριεύει γιά τά καλά.

Ἐπίσης ἐπέρχεται καί μία σύγχυσις μέ τά καθήκοντα πού πρέπει νά κάνη ὁ ἄνθρωπος πρός τόν Θεό. Ἐάν ὁ νοῦς δέν προσέχη, ὁ διάβολος συνεργάζεται μέ τόν ἄνθρωπο, ὅπως κάνει καί μέ τούς αἱρετικούς. Παρασύρει πρός τήν πλάνη τόν ἄνθρωπο γιά νά μήν ἀκούη ὁποιαδήποτε ἄλλη διδαχή καί τάξι, ἀλλά μόνο τό κεφάλι του στό ὁποῖο ὁ διάβολος εἶναι καθηγητής του.

Τό ἰδιαίτερο πού μᾶς ἐνδιαφέρει νά ξέρουμε ἐδῶ εἶναι τί κάνει ὁ διάβολος μέ τά πρῶτα ἔνστικτα τοῦ ἀνθρώπου, πῶς τά πολιορκεῖ καί τά ἀλλοιώνει, πῶς τά μεγαλοποιεῖ... παρουσιάζοντάς τα στόν ἄνθρωπο σάν φυσικά του δικαιώματα, σκεπτόμενος μέ πλήρη τήν διανοητική του ἐλευθερία. Ὅτι αὐτά εἶναι καί τίποτε ἄλλο. Καί γιά νά μή μάθη μεγαλώνοντας ὁ ἄνθρωπος ὅτι ὑπάρχει ἀκόμη καί νοῦς καί ψυχή, τοῦ φουσκώνει τήν ὑπερηφάνεια, τήν ἱκανοποίησι τοῦ ἑαυτοῦ του, τήν παρακοή καί τό πεῖσμα.

Ἕνα ἄλλο χαρακτηριστικό τοῦ διαβόλου εἶναι ὅτι εἶναι ὁ μεγαλύ­τερος πειραστής στό κεφάλι τοῦ ἀνθρώπου καί παρακολουθεῖ τόν νοῦ ἀκόμη καί στόν ὕπνο μέ τά ἀπατηλά ὄνειρα καί τίς διεστραμμένες διδασκαλίες του. Ἐπίμονες σεξουαλικές σκηνές. Αὐτό σημαίνει ὅτι ὑπάρχουν παρόμοιοι λογισμοί, οἱ ὁποῖοι κτυποῦν τόν νοῦ μέχρι νά τόν νικήσουν καί φέρουν τόν δυστυχῆ καί ἀπρόσεκτο ἄνθρωπο σέ ἀμφιβολία, τόν παρακινοῦν στό ἔργο τῆς ἁμαρτίας καί τελικά τόν ρίχνουν. Ἡ ἀπατηλή ἡδονή, πού εἶναι μία στιγμή πτώσεως στήν ἁμαρτία γίνεται ἡ ἰχθυόκολλα τῆς μνήμης καί ἐξοικειώνεται πλέον ἀπό ἐκείνη τήν στιγμή ζητῶντας νά ἐπαναλάβη τήν ἁμαρτία καί ὁ ἄνθρωπος χάνει πλέον τόν ἔλεγχο τοῦ ἑαυτοῦ του καί βαδίζει στήν ὁδό τῆς ἁμαρτίας μέχρι τήν ἐξάντλησί του, μέχρι θανάτου καί μάλιστα μέ ἄσχημο θάνατο. Νευροπάθειες, ψυχολογικά προβλήματα εἶναι τά ἀποτελέσματα τῆς καταχρήσεως αὐτοῦ τοῦ σαρκικοῦ ἐνστίκτου. Ἔτσι ὁ ἄνθρωπος, κυβερνώμενος χωρίς καί νά τό ἀντιλαμβάνεται ἀπό τόν διάβολο προ­βαίνει σέ μιά ἐκρηκτική χρῆσι τοῦ ἐνστίκτου τῆς φύσεώς του. Ἡ ἐπανάληψίς του ἀδυνατίζει τήν φύσι τοῦ νοῦ, τήν αὐτοκυριαρχία του, ἡ συνείδησίς του παύει νά τόν ἐλέγχη καί εὑρισκόμενος ὁ νοῦς σέ πλήρη παραλυσία, φθάνει στήν σχιζοφρένεια, στήν παράνοια καί στόν νευρικό κλονισμό.

Ἡ ὁδός τοῦ χριστιανοῦ δέν ἀκολουθεῖ τίς ἐπιθυμίες τῆς φύσεως, ἀλλά ζητεῖ τήν ἐξ οὐρανοῦ θεία δύναμι. Ἀναγνωρίζει ὅτι αὐτή ἡ θεία δύναμις εἶναι ἀνώτερη ἀπό τήν φύσι του, ὅτι προέρχεται ἀπό τόν Θεό καί τυχόν πλήρης ἀπομάκρυνσίς του ἀπό τόν Θεό θά τόν ὁδηγήση στήν διαστροφή τῆς φύσεώς του.

Τό μεγαλύτερο πλεονέκτημα εἶναι νά ὑπακούη ὁ ἄνθρωπος παρά νά διατάζη. Ὁ ὑπάκουος ἐλέγχει τήν ὑπακοή του, ἐνῶ αὐτός πού διατάζει ἐλέγχεται ἡ προσφορά του ἀπό τίς ἀπαντήσεις πού παίρνει. Ὁ ὑποτακτικός εἶναι πάντοτε κερδισμένος, ἐνῶ αὐτός πού διατάζει ὄχι.

Ἕνας ρουμᾶνος ποιητής, ὁ Ἰόργκα ἔλεγε: Ὅταν σέ γαυγίζουν οἱ σκύλοι, πρέπει νά ἀνέβης ψηλότερα, στό ἑπόμενο σκαλί. Βέβαια αὐτός τό ἔλεγε περιφρονητικά, ἀλλά ἀπό χριστιανικῆς πλευρᾶς σημαίνει νά ὑψώνεσαι πρός τήν ταπείνωσι καί ν᾿ ἀγαπᾶς ὅλους τούς ἀνθρώπους. Χρειάζεται πολλή ταπείνωσις.

Γιά τήν ἀπαλλαγή σας ἀπό τήν κενοδοξία πρέπει νά κοπιάσετε πολύ, περισσότερο ἀπό ὅ,τι γιά τήν ταπείνωσι.  Καθαρίστε τόν χῶρο τῆς ψυχῆς σας, ὅσο μπορεῖτε περισσότερο, ἀλλά ὄχι γιά νά σᾶς ἐπαινέσουν ἀλλά γιά νά κατοικήση ἐκεῖ μόνιμα ἡ Χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.

Πῶς ἠμπορεῖτε νά πιστεύετε ὅτι θά λάβετε δόξα ὁ ἕνας ἀπό τόν ἄλλον καί τήν δόξα τήν ὁποία σᾶς δίνει ὁ Θεός δέν τήν ἐπιδιώκετε; Δέν ἠμπορεῖτε νά ἐργάζεσθε σέ δύο ἀφεντικά, καί στό πνεῦμα τῆς κενοδοξίας καί στό ἀληθινό πνεῦμα τοῦ Θεοῦ.

Σκεφθῆτε καί κάνετε τό καλλίτερο! 

ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΑΡΣΕΝΙΟΥ ΜΠΟΚΑ ΡΟΥΜΑΝΟΥ  ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ (1910-1989), ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑΡΙΑ, ΜΕΤΑΦΡΑΣΙΣ-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ Μ.Δ.Γ., 2003

Μέ τήν εὐλογία τοῦ πατρός Δαμασκηνοῦ Γρηγοριάτου