Ἀπαγορεύσιμα λόγια

 «Πνευματική φαρέτρα τοῦ Ὀρθοδόξου Χριστιανοῦ»

Ἡ λέξις «τρελλός» δέν εἶναι μία ἀπαγορεύσιμη λέξις. Ὅποιος ὅμως λέγει τόν ἀδελφό του «ἀνόητον, τρελλόν» θά βασανίζεται στό πῦρ τῆς γεέννης. Γιατί; Ἐπειδή ἁπλῶς καί μόνο ὁ ἐκσφενδονισμός αὐτοῦ τοῦ λόγου στό μάγουλο τοῦ ἄλλου ἀνθρώπου «στραπατσάρει» τήν φυσιογνωμία τοῦ νοῦ του.

Εἶναι γνωστή ἡ ἐμπειρία πολλῶν ἀτόμων τά ὁποῖα ὠργάνωσαν κάποτε τήν ἑπόμενη ψυχολογική συνωμοσία: Ἐξέλεξαν τό θῦμα καί παρουσιάσθηκαν στήν σειρά, σέ ἀκανόνιστα χρονικά διαστήματα καί ἄρχισαν νά ξαφνιάζουν μέ τίς ἐρωτήσεις τους τό θῦμα.

-Τί γίνεται μέ σένα, μήπως ἐσύ ἄλλαξες κάτι; Καί ἔφευγε. Ἐρχόταν ὁ ἑπόμενος:

-Τί ἔπαθες, ἀδελφέ, δέν βλέπεις καλά; Τί θά γίνη μέ σένα;

Ἔφευγε κι αὐτός. Ἄλλη φορά ὁ τρίτος τοῦ λέγει τόν μεγάλο θαυμα­σμό του ὅτι τόν βρῆκε κἄπως ἀλλαγμένον καί πώς δέν εἶναι πλήρως καλά. Ὁ ἑπόμενος τόν βρῆκε ὅτι ἦτο περίεργος στά μυαλά του. Ἔτσι καί οἱ ἄλλοι, μέχρι τόν τελευταῖο, ὁ ὁποῖος τόν μετέφερε στό ψυχιατρεῖο γιά ψυχικές καί διανοητικές του διαταραχές. Καί τό δυστυχισμένο θῦμα χάνοντας σταδιακά τήν ἡσυχία του καί μή γνωρίζοντας τήν παγίδα, ἔφθασε στήν τρέλλα. Ἔπρεπε νά γίνη τό κακό καί κατόπιν ὅλοι αὐτοί ν᾿ ἀποκαλύψουν τήν συνομωσία. Τελικά, μέ μεγάλη δυσκολία ὁ ἄνθρωπος ἐπανεῦρε τό μυαλό του. Μόλις κατώρθωσε νά γίνη πάλι διαυγής ὁ νοῦς, μετά τήν συστηματική ἀπάτη πού ὑπέστη γιά νά ὑποστῆ τήν διαταραχή πού ἔπαθε.

Τό ψέμμα καί οἱ βαθμοί του, λέγονται εὔκολα γιά ἀστεῖο, ἀλλά ἐπιφέρει μεγάλη ψυχική βλάβη στόν ἄνθρωπο. Ἡ ἐπόμενη ἐμπειρία θά μᾶς τό ἀποδείξη: Εἴχαμε ὑπ᾿ ὄψιν μας ἕνα μαθητή. Τοῦ συνέβη κάποτε νά κοιμηθῆ τό ἀπόγευμα περισσότερο. Ἦτο καί φθινόπωρο καί ἡ ἡμέρα νεφελώδης, ὁπότε σηκώθηκε τό βράδυ στίς ἑπτά. Πῶς ἐπῆγε ὁ ὕπνος; Τόν ἐπήραμε μέ τήν εἰρωνεία. «Ἄϊντε γρήγορα στό μάθημα. Ἄργησες».

-Ἀλλά, μοῦ φαίνεται ὅτι σκοτίνιασε ἔξω, εἶπε ἐκεῖνος.

-Ναί, ἀλλά εἶναι πρωΐ. Αὐτό πού βλέπεις εἶναι ἔκκλειψις ἡλίου.

Πιέσθηκε νά πιστεύση στήν ἀναφερθεῖσα αὐτή κατάστασι. Παίρνοντας κάτι στό στόμα του, ἑτοιμάσθηκε νά ἀναχωρήση ἀπό τό σχολεῖο.

-Στάσου, Γκικοῦλε, εἶναι βράδυ.

-Καί γελᾶτε μέ μένα; Τούς εἶπε καί ἀνεχώρησε γρήγορα. Χρειάσθηκαν καί ἄλλοι τρόποι γιά νά τοῦ ἀποδείξουν ὅτι εἶναι βράδυ καί ὄχι πρωΐ. Τότε εἶδα τήν ταραγμένη καί ἀλλοπρόσαλλη κατάστασι στό πρόσωπο αὐτοῦ τοῦ παιδιοῦ.

Συνεπῶς, πρέπει νά εἴμεθα ἀνώτεροι ἀπό ἀστεῖα, ψέμματα καί λόγια κοσμικῶν ἀνθρώπων: Οὔτε μέ τά λόγια μας νά τούς ἐπαινοῦμε πολύ, οὔτε νά τούς κακολογοῦμε. Τά λόγια εἶναι ζωντανές ὑπάρξεις, ἱκανές νά κάνουν ἔργο γιά τό ὁποῖο ἐστάλησαν. Καί ἐπειδή εἶναι ζωντανές ὑπάρξεις, ζωή ἀπό τήν ζωή ἐκείνου ὁ ὁποῖος τά ἐδημιούργησε, αὐτά (λόγια) τόν συνοδεύουν μέχρι τήν Ἔσχατη Κρίσι, σάν παιδιά του, μέ ὅλα τά κατορθώματά τους καί μέ ὅλες τίς συνέπειές τους. Ἡ ἐξομο­λόγησίς τους μέ μετάνοια, μπορεῖ ν᾿ ἀλλάξη τήν κατάστασι. Τό μυστήριο τῆς μετανοίας εἶναι μία εὐσπλαγχνική κρίσις· ὅ,τιδήποτε σταματᾶ ἐδῶ, δέν πηγαίνει πιό πέρα, στήν ἄλλη ζωή. Δέκα ἐντολές ἔχει ἡ σοφία: στίς ἐννέα νά σιωπᾶς καί στήν μία νά ὁμιλῆς καί τότε μέ λίγα λόγια.

ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΑΡΣΕΝΙΟΥ ΜΠΟΚΑ ΡΟΥΜΑΝΟΥ  ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ (1910-1989), ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑΡΙΑ, ΜΕΤΑΦΡΑΣΙΣ-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ Μ.Δ.Γ., 2003

Μέ τήν εὐλογία τοῦ πατρός Δαμασκηνοῦ Γρηγοριάτου