Τοῦ κ. Περικλέους Ἠλ. Νταλιάνη,
Θεολόγου, Ἱεροψάλτου, Ἁγιογράφου
Ἄγνοια ἢ Πλάνη; Κολλυβάδες Πατέρες καὶ Ἀντικολλυβάδες Νεωτερισταί!
Σχετικὰ μὲ τὴν θεολογία τῆς Θείας ΜΕΤΑΛΗΨΕΩΣ ὑπάρχει μεγάλη θεολογικὴ ἄγνοια στὶς ἡμέρες μας, μὲ ἀποτέλεσμα πολλοὶ πνευματικοὶ νὰ λέγουν στὰ πνευματικά τους τέκνα νὰ κοινωνοῦν τακτικά, ἀλλὰ χωρὶς τὴν κατάλληλη προετοιμασία. Νομίζουν ὅτι θὰ τοὺς σώσει ἡ συνεχὴς συμμετοχὴ στὴν Θεία Κοινωνία, ἀλλὰ δυστυχῶς κοινωνώντας ἀναξίως τὶς περισσότερες φορές. Ξεχνοῦν ὅτι ὁ μὴ νόμιμος ἀθλητὴς δὲν θὰ στεφανωθεῖ σύμφωνα μὲ τὴν Ἁγία Γραφή.
Β΄ Τιμ. 2,5 ἐάν δὲ καὶ ἀθλῇ τις, οὐ στεφανοῦται, ἐὰν μὴ νομίμως ἀθλήσῃ.
Β΄ Τιμ. 2,5 Ἐάν δὲ καὶ συμμετέχη κανεὶς εἰς ἀθλητικοὺς ἀγῶνας, δὲν παίρνει ὡς βραβεῖον τὸν στέφανον, ἐὰν δὲν ἀγωνισθῆ κατὰ τρόπον νόμιμον.
Ὁ Ἱερέας καλεῖ τοὺς πιστοὺς μὲ τὴν φράση “τὰ Ἅγια τοῖς Ἁγίοις” καὶ ἐπίσης οἱ ψάλτες προσεύχονται νὰ μὴν προδώσουμε τὸν Χριστὸ, ὅπως ὁ Ἰούδας καὶ ψάλλουν:
“Τοῦ Δείπνου σου τοῦ μυστικοῦ, σήμερον, Υἱὲ Θεοῦ, κοινωνὸν με παράλαβε· οὐ μὴ γὰρ τοῖς ἐχθροῖς σου τὸ Μυστήριον εἴπω· οὐ φίλημά σοι δώσω, καθάπερ ὁ Ἰούδας· ἀλλ’ ὡς ὁ Ληστὴς ὁμολογῶ σοι· Μνήσθητί μου, Κύριε, ἐν τῇ βασιλείᾳ σου.”
Ἡ Ἁγία Γραφὴ καὶ ἡ διδασκαλία τοῦ Χριστοῦ, μᾶς λέγει ὅτι τὰ Ἅγια δὲν θὰ πρέπει νὰ τὰ πέρνουν οἱ ἀκάθαρτοι μὲ ἀποτέλεσμα νὰ τὰ βεβηλώνουν.
Στὸ Κατὰ Ματθαῖον Εὐαγγέλιον διαβάζουμε στὸ Κεφάλαιο Ζ΄ στ.6 “Μή δῶτε τὸ ἅγιον τοῖς κυσί, μηδὲ βάλητε τοὺς μαργαρίτας ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν χοίρων, μήποτε καταπατήσωσιν αὐτοὺς ἐν τοῖς ποσὶν αὐτῶν καὶ στραφέντες ρήξωσιν ὑμᾶς”.
Τὸ ἴδιο λοιπὸν γίνεται πολὺ περισσότερο, ἐὰν κοινωνοῦμε ἀναξίως. Τὰ παλαιότερα χρόνια οἱ ἀντικολλυβάδες Οἰκουμενιστὲς ἔβριζαν τὸν Ἅγιο Νικόδημο καὶ τοὺς ὑπόλοιπους “Κολλυβάδες” πατέρες (καὶ μάλιστα ὅταν αὐτοὶ ἦταν ἐν ζωῇ τοὺς ἐξόριζαν καὶ τοὺς φόνευαν οἱ νέοι Ἰουδαῖοι καὶ πολέμιοι τῆς Θείας Ἀναστάσεως καὶ Τῆς Λαμπροφόρου Κυριακῆς). Ἐπειδὴ ὅμως αὐτοὶ οἱ Ἅγιοι εἶχαν τεράστια ἀναγνώριση ἀπὸ τοὺς πιστούς, ἡ ὁποία ὅλο καὶ μεγάλωνε παρὰ τὶς ὕβρεις, τὶς ὁποῖες δέχονταν ἀπὸ τὴν ἄλλη πλευρά, εἶχε ὡς ἀποτέλεσμα τὸ ὅτι στὴν συνέχεια προσπάθησαν οἱ νεωτεριστὲς κληρικοὶ τοῦ Φαναρίου κλπ, νὰ πάρουν μὲ πονηριὰ κάποια στοιχεῖα ἀπὸ αὐτοὺς τοὺς Ἁγίους καὶ νὰ τὰ διαστρέψουν, ἔτσι ὥστε νὰ παρουσιαστοῦν ὅτι δῆθεν ἀκολουθοῦν τοὺς Κολλυβάδες πατέρες (μόνο ὅμως κατὰ τὴν φαντασίαν τους καὶ ὄχι στὴν πράξη). Ἔτσι πῆραν γιὰ παράδειγμα τὴν ἔννοια τῆς “περὶ συνεχοῦς συμμετοχῆς στὴν θεία κοινωνία”, τὴν ὁποία οἱ Ἅγιοι ἀπεύθυναν κυρίως στοὺς Ἁγιορεῖτες μοναχοὺς τῆς ἐποχῆς ἐκείνης, καθὼς καὶ σὲ κάποιους ἐγκρατεῖς λαϊκοὺς καὶ τὴν παρουσιάζουν ὡς μία δῆθεν “γενικὴ καὶ γενικευμένη τακτική τῆς Ἐκκλησίας”, ἡ ὁποία ἀπευθύνεται σύμφωνα μὲ τὴν δική τους ἐσφαλμένη ἀντίληψη – κακῶς καὶ ἀδιακρίτως σὲ ὅλους (σὲ ἀξίους καὶ ἀναξίους, ἐκκλησιαζόμενους καὶ μὴ ἐκκλησιαζόμενους, Ὀρθοδόξους καὶ κακοδόξους, ἐξομολογούμενους καὶ μὴ ἐξομολογούμενους, ἐγκρατεῖς καὶ ἀνήθικους, παραδοσιακοὺς καὶ νεωτεριστές, ἀσκητικοὺς μοναχοὺς καὶ ράθυμους κοσμικοὺς κτλπ)…
Αἱ ἐσφαλμέναι ἀντιλήψεις τοῦ Γέροντος κ.ἄ.
Στὸ παραπάνω βίντεο καὶ τὴν ὁμιλία τοῦ γνωστοῦ γέροντα ἀπὸ τὶς Σέρρες π. Δοσιθέου καὶ σεβαστοῦ κατὰ τὰ ἄλλα, παρουσιάζονται ἐσφαλμένες καὶ χωρὶς διάκριση ἀπόψεις. Ποιὸ συγκεκριμένα ὁ γέροντας Δοσίθεος χωρὶς διάκριση, ἂν καὶ μοναχός, κατηγορεῖ ἕνα ἱερέα πνευματικὸ καὶ ἐξομολόγο, ὁ ὁποῖος εἶπε σὲ μία προφανῶς μὴ κατάλληλα προετοιμασμένη γυναίκα σχετικὰ μὲ τὴν Θεία Κοινωνία, ὅτι “ἡ Θεία Κοινωνία δὲν εἶναι “σούπα”, γιὰ νὰ κοινωνᾶμε ὅλοι ἀδιάκριτα συνεχῶς καὶ ἀναξίως”. Αὐτὸ τὸ λαμβάνει ὁ γέροντας Δοσίθεος καὶ ἐν μέρει τὸ διαστρεβλώνει, γιὰ νὰ κατηγορήσει τὸν ἄξιο πνευματικό, ὅτι δῆθεν ὁμιλεῖ γιὰ “σούπα”. Σαφῶς καὶ ἡ θεία κοινωνία δὲν εἶναι “σούπα” καὶ αὐτὸ λέει καὶ ὁ ἐν λόγῳ πνευματικός, ἀλλὰ εἶναι τὸ σῶμα καὶ τὸ αἷμα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ καὶ δυστυχῶς πολλοὶ ἄνθρωποι κοινωνοῦν σήμερα ἀναξίως, ὅπως ἀκριβῶς ἔκανε καὶ ὁ Ἰούδας, ὁ ὁποῖος δαιμονίστηκε, ἀφοῦ κοινώνησε στὸν μυστικὸ Δεῖπνο ἀναξίως, μὲ ἀποτέλεσμα ἀμέσως μετὰ νὰ ἔλθει καὶ ἡ Προδοσία. Κάπως ἔτσι κάνουν καὶ οἱ αἱρετικοὶ ποιμένες. Ἀρχικὰ κοινωνοῦν ἀναξίως καὶ μετὰ πέφτουν στὴν αἵρεση καὶ τὴν προδοσία. Ἀντίθετα ἡ Ὁσία Μαρία ἡ Αἰγυπτία κοινώνησε μία φορὰ ἀξίως καὶ σώθηκε καὶ Ἁγίασε, γιατί ἦταν ἕτοιμη νὰ λάβει ἀξίως τὸ Σῶμα καὶ Τὸ Αἷμα τοῦ Χριστοῦ, μέσα στὸ δικό της ἀσκητικὸ σῶμα.
Ἡ περίπτωσις τοῦ Ἰούδα καὶ Τῆς Ὁσίας Μαρίας τῆς Αἰγυπτίας
Ἀκάθαρτος λοιπὸν ἦταν ὁ Ἰούδας ὁ Ἰσκαριώτης, μὲ τὶς πολλὲς ἁμαρτίες του. Ἡ φιλαργυρία του, ἡ κλεψιὰ -«καὶ κλέπτης ἦν» – ὁ φθόνος, ἡ κακία, ἡ δολιότης, ἡ σκληροκαρδία, ἡ προδοσία, ἡ ἀσέβεια πρὸς τὸν Μεσσία Ἰησοῦ Χριστὸ καὶ τόσα ἄλλα. Καὶ ὅμως κοινώνησε, ἀφοῦ εἶχε τὴν ἐλευθερία τῆς ἐπιλογῆς του, ἀλλὰ ἐν τέλει ἡ Θεία Κοινωνία δὲν τὸν δικαίωσε, ἀλλὰ ἀντίθετα τὸν καταδίκασε. Ἀντίθετα ἡ Ὁσία Μαρία ἡ Αἰγυπτία χρησιμοποίησε τὸ αὐτεξούσιον στὸ πνεῦμα τοῦ “κατ’εἰκόνα καὶ καθ’ὁμοίωσιν”.
Καὶ γιατί τὸ ἐπέτρεψε αὐτὸ ὁ Χριστός; Γιὰ νὰ μᾶς διδάξει ὅτι, ἐὰν δὲν χρησιμοποιήσουμε σωστὰ τὸ αὐτεξούσιό μας καὶ κοινωνοῦμε ἀναξίως τὸ σῶμα καὶ τὸ αἷμα του, δὲν θὰ ἔχουμε ζωὴ αἰώνιο, ἀλλὰ ἀντίθετα τὸ σῶμα καὶ τὸ αἷμα τοῦ Χριστοῦ, τὸ ὁποῖο κοινωνήσαμε ἀναξίως, θὰ μᾶς δικάσει στὴν Δευτέρα Παρουσία του, ὅπως καὶ τὸν Ἰούδα! Δὲν εἶναι ἄλλωστε τυχαῖο ὅτι πολλοὶ ποὺ κοινωνοῦν ἀναξίως καὶ χωρὶς νηστεία, ἢ ἐπίσης ἔχουν ἀμφιβολία γιὰ τὸ Σῶμα καὶ Αἷμα τοῦ Χριστοῦ, σὲ πολλὲς περιπτώσεις νιώθουν νὰ λαμβάνουν σάρκα μέσα στὸ στόμα τους κατὰ τὴν Θεία Μετάληψη. Αὐτὸ γίνεται, γιατί δὲν διακρίνουν ὡς ἀσεβεῖς τὸ σῶμα καὶ τὸ αἷμα τοῦ Χριστοῦ, ἀπὸ τὶς ἁπλὲς τροφές.
Ἡ προδοσία τοῦ Ἰούδα ἀποδεικνύει τὸ μέγεθος τῆς ἀχαριστίας καὶ τῆς ἀγνωμοσύνης, ὅπως ὁμοίως κάνουν σήμερα καὶ οἱ οἰκουμενιστὲς φιλοπαπικοὶ μητροπολίτες καὶ ἐπίσκοποι, οἱ ὁποῖοι τελοῦν θεία Λειτουργία μέ τὴν παρουσία καὶ τὶς συμπροσευχὲς αἱρετικῶν. Καὶ ὅμως αὐτοὶ κοινωνοῦν συνεχῶς καὶ ἀναξίως!!! Καὶ ὁ ἀθεόφοβος Μητροπολίτης Περιστερίου Γρηγόριος ἔβγαλε τὸν Σταυρὸ ἀπὸ τὴν Ἁγία Τράπεζα, ἀλλὰ συνεχίζει νὰ λειτουργεῖ ἀναξίως ἀντὶ νὰ τὸν καθαιρέσουν, ὅπως θὰ ἔπρεπε! Δυστυχῶς μετὰ τὴν ψευδοσύνοδο τοῦ Κολυμπαρίου, κάποιοι ἐπίσκοποι καταπατοῦν τοὺς Ἱεροὺς κανόνες καὶ καινοτομοῦν χωρὶς πνευματικοὺς φραγμούς!!!
Ποῦ εἶναι γιὰ παράδειγμα τόσοι ἑνωτικοὶ αἱρετικοὶ Πατριάρχες καὶ ἐπίσκοποι (ὅπως οἱ Ἰωάννης Βέκκος, Μελέτιος Μεταξάκης, Ἀθηναγόρας κ.ἄ.), οἱ ὁποῖοι κοινωνοῦσαν συνεχῶς ἀλλὰ ὄχι μόνο δὲν ἁγίασαν, ἀλλὰ ἀντίθετα τυμπανίστηκαν ὅταν πέθαναν, ἀφοῦ ἐν ζωῇ ἐδίωξαν τοὺς Ὀρθοδόξους Χριστιανοὺς καὶ συμμάχησαν μὲ τοὺς αἱρετικοὺς καὶ κακοδόξους (ἀναγνωρίζοντας ὡς “ἔγκυρα” τὰ ἄκυρα μυστήρια τῶν αἱρετικῶν)!
Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος διὰ τοὺς Ἀναξίως Κοινωνοῦντας
Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος λέει ὅτι πολλοὶ κοινωνοῦν ἀναξίως χωρὶς νὰ διακρίνουν τὸ σῶμα καὶ τὸ αἷμα τοῦ Χριστοῦ ἀπὸ τὶς ἁπλὲς τροφὲς γι’αὐτὸ ὑπάρχουν ἀνάμεσά σας πολλοί ἄρρωστοι καί ἀρκετοί πεθαίνουν… (ὁπότε νὰ γιατί σωστὰ ὁ ἀνωτέρω ἱερέας, στὸν ὁποῖο ἐπιτίθεται ὁ γέροντας Δοσίθεος, σωστὰ λέει στοὺς ἀκατήχητους Χριστιανοὺς καὶ μέσα στὸ πνεῦμα τοῦ Ἀποστόλου Παύλου, ὅτι δὲν εἶναι “σούπα” ἡ Θεία Κοινωνία – δηλαδὴ “ἁπλὴ τροφή”, ἀλλὰ ΣΩΜΑ ΚΑΙ ΑΙΜΑ ΧΡΙΣΤΟΥ). Στὸ ἴδιο πλαίσιο ἡ ἀκολουθία τῆς Θείας ΜΕΤΑΛΗΨΕΩΣ, μᾶς λέει ὅτι “ἡ Θεία Κοινωνία εἶναι ἄνθραξ ὁ ὁποῖος καίει τοὺς ἀναξίους”! Ἄρα ἐδῶ βλέπουμε ὅτι βάζουν φωτιὰ στὸ στόμα τους ὅσοι κοινωνοῦν ἀναξίως. Διότι τὸ “Ἀξίως” σώζει καὶ ὄχι τὸ “συνεχῶς” καὶ ἀπὸ συνήθεια, ὅπως τονίζει καὶ ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος, ὁ ὁποῖος βάζει πρῶτα τὴν ἔννοια τοῦ “Ἀξίως” καὶ μετὰ τὴν ἔννοια τοῦ,”συνεχῶς.”
Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος (στὴν Α΄ Κορ. ια΄, 27-32) ἐπισημαίνει τὶς συνέπειες μίας ἀναξίας προσελεύσεως στὴν Ἁγία Τράπεζα τοῦ Κυρίου, ἔχοντας στὸν νοῦ τόσο τὴν περίπτωση τῶν Φαρισαίων, ὅσο καὶ τοῦ Ἰούδα. Σ’ αὐτὴν ὀφείλονται ἀσθένειες, θάνατοι καὶ ἄλλες παιδεῖες, ποὺ ἔρχονται ἀπὸ τὸν Θεὸ στοὺς ἀνθρώπους ποὺ ἀναξίως κοινωνοῦν.
(Ὁ γὰρ ἐσθίων καὶ πίνων ἀναξίως, κρῖμα ἑαυτῷ ἐσθίει καὶ πίνει, μὴ διακρίνων τὸ σῶμα τοῦ Κυρίου». Συνιστᾶ δὲ ὅπως ὁ μέλλων νὰ κοινωνήση δοκιμάζη πρῶτα τὸν ἑαυτό του καὶ ὕστερα νὰ προσέρχεται: «δοκιμαζέτω δὲ ἄνθρωπος ἑαυτὸν καὶ οὕτως ἐκ τοῦ ἄρτου ἐσθιέτω καὶ ἐκ τοῦ ποτηρίου πινέτω… εἰ γὰρ ἑαυτοὺς διεκρίνομεν, οὐκ ἂν ἐκρινόμεθα». Ἄλλωστε καὶ ἡ συνήθεια κάποιων χριστιανῶν νὰ κοινωνοῦν τέσσερις φορὲς τὸν χρόνο, προέρχεται ἀπὸ τὸ γεγονός τοῦ ὅτι σὲ αὐτὲς τὶς περιπτώσεις προηγοῦνται οἱ περίοδοι τῶν ἐτήσιων μεγάλων νηστειῶν τῆς Ἐκκλησίας (Τεσσαρακοστές, Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου, Ἁγίων Ἀποστόλων κλπ). Ἄρα καὶ σὲ αὐτὲς τὶς περιπτώσεις προηγεῖται ἡ νηστεία καὶ κάθαρση.
Ἀντίθετα ὅσοι πνευματικοὶ ὁμιλοῦν γιὰ συνεχῆ Θεία Κοινωνία χωρὶς τὴν κατάλληλη προετοιμασία μὲ νηστεία, ἐγκράτεια, προσευχή, Ἐλεημοσύνη, συγχώρεση, διόρθωση σφαλμάτων, ὀρθόδοξη πίστη, ὀρθοπραξίας καὶ μετάνοιας, αὐτοὶ εἶναι ποὺ οὐσιαστικὰ βλασφημοῦν καὶ θεωροῦν τὴν Θεία μετάληψη δυστυχῶς ὡς μία “σούπα”!!! Ὕπαγε τῆς βλασφημίας τους! Αὐτοὶ εἶναι ποὺ ἔκλεισαν τοὺς ἱεροὺς ναοὺς ἐπὶ Κορωνοϊοῦ καὶ ἄλλαξαν τὴν Ἀναστάσιμη ἀκολουθία. Αὐτοὶ εἶναι ποὺ δίνουν τὴν θεία κοινωνία ἀκόμη καὶ σὲ ἑτεροδόξους αἱρετικοὺς ἢ σχισματικοὺς (βλέπε π.χ. Ἐπιφάνιο Οὐκρανίας), ἢ βαρέως ἁμαρτάνοντας (ὅπως ὁμοφυλόφιλους, μοιχούς, βλάσφημους, κακοδόξους κ.ἄ.). Αὐτοὶ εἶναι ποὺ δὲν ἀφορίζουν ὅσους πολιτικοὺς ψήφισαν τὸ νομοσχέδιο γιὰ τοὺς γάμους καὶ τὴν τεκνοθεσία τῶν ὁμοφυλόφιλων, ἢ ἐπίσης τοὺς δημάρχους ποὺ τελοῦν τέτοιους παράνομους καὶ ἀνήθικους γάμους καὶ μάλιστα τοὺς δέχονται καὶ στὴν Θεία Κοινωνία κλπ…
Θεία Κοινωνία καὶ Νηστεία
Ἐπίσης ὁ γέροντας Δοσίθεος ἀναφέρει μὲν καλῶς ὅτι “οἱ Ἅγιοι ἀναφέρονται στὴν συχνὴ θεία κοινωνία”, ἀλλὰ ξεχνάει (κάκιστα) ὅτι αὐτὸ τὸ λένε γιὰ τοὺς κατάλληλα προετοιμασμένους, κατόπιν μάλιστα καὶ τριήμερης εἰδικῆς νηστείας, σὲ περιόδους μεγάλης καταλύσεως, ὅπως λέγουν οἱ Ἅγιοι Κολλυβάδες πατέρες καὶ μάλιστα ὁ Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης, ὁμιλεῖ καὶ γιὰ ἑπταήμερη εἰδικὴ νηστεία, τὴν ὁποία φυσικὰ δὲν τηροῦν ὅσοι σήμερα κοινωνοῦν συνεχῶς. Μήπως θεωροῦν ὅτι εἶναι ποιὸ “Ἅγιοι” ἀπὸ τὸν Ἅγιο Νικόδημο τὸν Ἁγιορείτη; Λέγει ὁ Ἅγιος Νικόδημος, “οἱ δυνάμενοι δὲ νηστεύειν πρὸ αὐτῆς (τῆς Θείας Κοινωνίας) καὶ ὁλόκληρον ἑβδομάδα, καλῶς ποιοῦσι» (Ἑρμηνεία εἰς τὸν κανόνα ιγ΄ τῆς Στ΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου, Πηδάλιον, σ. 191). Ἐπίσης τὴν σύνδεση ΝΗΣΤΕΙΑΣ, ἐξομολόγησης καὶ Θείας Κοινωνίας τὴν βλέπουμε καὶ στὰ ἐπιτίμια τῆς Ἐκκλησίας, ὅπου οἱ ἱεροὶ κανόνες ὁρίζουν στὴν κάθε περίπτωση.
Ἐδῶ διακρίνουμε καὶ ἕνα ἑωσφορικὸ ἐγωισμὸ ἀπὸ ὅσους κοινωνοῦν χωρὶς κάθαρση σωματικὴ καὶ πνευματική, νομίζοντας ὅτι εἶναι ἄξιοι ἀφ’ἑαυτοῦ καὶ κάνοντας τὸ δικό τους θέλημα. Ἄρα ὁ γέροντας Δοσίθεος παίρνει μὲν τὸ “συνεχῶς”, ἀλλὰ παραλείπει νὰ ὁμιλήσει γιὰ τὴν τριήμερη εἰδικὴ νηστεία καὶ ὄχι μόνο, κάτι ποὺ ἀποτελεῖ ἢ ἄγνοια ἢ παραπληροφόρηση κλπ.
Ἡ Νηστεία κατὰ τὰ Σάββατα
Μάλιστα ὁ ἴδιος δείχνει καὶ ἄγνοια στὸ θέμα τῆς νηστείας τῶν Σαββάτων, ἀφοῦ τὴν ἀπορρίπτει σχεδὸν ἐντελῶς (παρερμηνεύοντας τὸ γεγονός ὅτι ἡ Ἐκκλησία δέχεται τὴν αὐστηρὰ νηστεία μόνο κατὰ τὸ Μεγάλο Σάββατο, ἀλλὰ ὅμως δὲν ἀπαγορεύει τὴν χαλαρὴ λαδερὰ νηστεία κατὰ τὰ ὑπόλοιπα Σαββατοκύριακα καὶ ἰδίως αὐτὰ ποὺ βρίσκονται μέσα στὶς περιόδους νηστείας, ὅπως γίνεται καὶ κατὰ τὴν περίοδο τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, ὅπου τὰ Σαββατοκύριακα Νηστεύουμε μὲ κατάλυση οἴνου καὶ ἐλαίου). Ὑπάρχουν ὅμως ἱερεῖς, οἱ ὁποῖοι καταλύουν πλήρως τὴν νηστεία τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς κατὰ τὰ Σαββατοκύριακα, διότι νομίζουν ἐσφαλμένα “ὅτι τὰ Σαββατοκύριακα δὲν νηστεύουμε δῆθεν καθόλου”, παρερμηνεύοντας τὸν Ξς’ Ἀποστολικὸν κανόνα, ὁ ὁποῖος ἀναφέρεται στὴν αὐστηρὴ νηστεία (δηλαδὴ ἀσιτία) τοῦ Μεγάλου Σαββάτου καὶ ἀπαγορεύει τὴν ἀσιτία κατὰ τὰ ὑπόλοιπα Σαββατοκύριακα, ὄχι ὅμως καὶ τὴν χαλαρὴ νηστεία μὲ λάδι. Ἡ παρερμηνεῖες αὐτὲς τῶν ἡμιμαθῶν θεολόγων, προέρχονται καὶ ἀπὸ σχετικὸ σύντομο κείμενο τοῦ καθηγητῆ Φουντούλη καὶ τῆς Ἀποστολικῆς Διακονίας, ὁ ὁποῖος σὲ σχετική του ἀναφορὰ γιὰ τὴν νηστεία τῶν Σαββάτων, εἴτε λόγῳ συντομίας εἴτε ἀπὸ μερικὴ ἄγνοια, δὲν ξεκαθαρίζει τὰ πράγματα καὶ ἀφήνει ἀσάφειες σχετικὰ μὲ τὸ θέμα, μὲ ἀποτέλεσμα ὁ ἄπειρος καὶ ἀκατήχητος ἀναγνώστης, νὰ νομίζει ἐσφαλμένα ὅτι ἡ νηστεία καταλύεται (δῆθεν) πλήρως καθ’ ὅλα τὰ Σαββατοκύριακα, κάτι ποὺ δὲν λέγουν οἱ ἱεροὶ κανόνες. Μάλιστα ἐν συνεχείᾳ ὁ γέροντας Δοσίθεος στὴν ὁμιλία του, φτάνει στὸ σημεῖο νὰ ταυτίζει τοὺς ἱερεῖς, οἱ ὁποῖοι συμβουλεύουν τοὺς πιστοὺς “ὥστε αὐτοὶ νὰ κοινωνοῦν μὲ φόβο Θεοῦ”, μὲ τοὺς μισθωτοὺς καὶ ἀσεβεῖς ποιμένες. Δηλαδὴ θέλει νὰ μᾶς πεῖ, “ὅτι ὅσοι κοινωνοῦν ἀναξίως εἶναι δῆθεν οἱ “ἄξιοι” μὴ μισθωτοὶ ποιμένες;” Ἐδῶ ὁμιλοῦμε γιὰ μεγάλη σύγχυση.
Ὑποχρεωτικαί ὅλαι αἱ Νηστεῖαι τῆς Ἐκκλησίας καὶ ὡς πρὸς τὴν Θείαν Κοινωνίαν
Ἐπίσης πολλοὶ ἄνθρωποι, ὅπου κοινωνοῦν τακτικὰ, δὲν τηροῦν οὔτε τὶς βασικὲς νηστεῖες τῆς Ἐκκλησίας ἂν καὶ εἶναι ὑγιεῖς, παρότι αὐτὲς εἶναι ὑποχρεωτικές. Ὁ ΞΘ’ (69ος) Ἀποστολικὸς Κανὼν θεσπίζει τὰ ἑξῆς: «Εἴ τις Ἐπίσκοπος, ἢ Πρεσβύτερος, ἢ Διάκονος, ἢ Ὑποδιάκονος, ἢ Ἀναγνώστης, ἢ Ψάλτης, τὴν ἁγίαν Τεσσαρακοστὴν οὐ νηστεύει, ἢ Τετράδα, ἢ Παρασκευήν, καθαιρείσθω. Ἐκτὸς εἰμὴ δι’ ἀσθένειαν σωματικὴν ἐμποδίζοιτο. Ἐὰν δὲ λαϊκὸς ᾖ, ἀφοριζέσθω» («Πηδάλιον»). Φυσικὰ πολλοὶ ἐπικαλοῦνται τὴν ἀσθένεια τῆς ἡλικίας, ἀλλὰ ὅταν ἦταν νέοι καὶ ὑγιεῖς δὲν νήστευαν, ἁπλὰ τώρα δικαιολογοῦν τὸν ἑαυτό τους. Δηλαδὴ πάντα κοινωνοῦσαν χωρὶς κάθαρση σωματικὴ καὶ ψυχική.
Ἀκόμα ἡ νηστεία τῆς Μεγάλης Σαρακοστῆς εἶναι αὐστηρά, καθότι κανονικὰ μέχρι τὴν ἐνάτη ὥρα (τρεῖς τὸ μεσημέρι), γίνεται μὲ πλήρη ἀσιτία κατὰ τὶς καθημερινὲς ἡμέρες καὶ μετὰ τὴν ἐνάτη τρῶμε σύμφωνα μὲ τοὺς Ἱεροὺς κανόνες, μόνο μία φορὰ τὴν ἡμέρα λίγο ψωμὶ μὲ νερὸ (ἐκτὸς φυσικὰ τὰ Σαββατοκύριακα, ὅπου νηστεύουμε ποιὸ χαλαρὰ μὲ λάδι, ὅπως εἴπαμε) καὶ ἐπίσης ἀσιτία ἔχουμε καθ’ ὅλη τὴν ἡμέρα τοῦ αὐστηροῦ Μεγάλου Σαββάτου, ἕως τὰ ξημερώματα τῆς Κυριακῆς, ἢ τουλάχιστον μετὰ τὴν Ἀναστάσιμη Θεία Λειτουργία στὶς δύο τὰ μεσάνυκτα, γεγονὸς ποὺ δὲν ἐφαρμόζουν σήμερα οἱ περισσότεροι χριστιανοί, ἀκόμη καὶ πολλὰ μοναστήρια, τὰ ὁποῖα ἔχουν φτιάξει δικά τους τυπικά. Ἀκριβῶς γι’αὐτὸ πολλοὶ δὲν γνωρίζουν καὶ συγχέουν τὶς ἔννοιες, ὅπως “αὐστηρὰ καὶ χαλαρὴ νηστεία, νηστεία μὲ ξηροφαγία, νηστεία μὲ ἀσιτία, λύση τῆς νηστείας μετὰ τὴν ἐνάτη ὥρα, κατάλυση τῆς νηστείας εἰς πάντα κτλπ.
Ἡ ΣΤ΄ Οἰκουμενικὴ Σύνοδος μὲ τὸν ΠΘ΄ (89ο) Κανόνα της κάνει εἰδικὸ λόγο γιὰ τὴ Νηστεία τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδος: «Τὰς τοῦ σωτηρίου πάθους ἡμέρας, ἐν νηστείᾳ καὶ προσευχῇ καὶ κατανύξει ἐπιτελοῦντας, χρὴ τοὺς πιστοὺς περὶ μέσας τῆς περὶ τὸ μέγα Σάββατον νυκτὸς ὥρας ἀπονηστίζεσθαι…». Ὁρίζει δηλαδὴ νὰ λήγει ἡ νηστεία μετὰ τὸ μεσονύκτιο τοῦ Μεγάλου Σαββάτου, δηλαδὴ τὰ ξημερώματα τῆς Κυριακῆς (ὄρθρου βαθέως σύμφωνα μὲ τὰ Εὐαγγέλια), κάτι ποὺ παραβίασε ἡ Διαρκὴς Ἱερὰ Σύνοδος κατὰ τὸ Πάσχα τοῦ 2021, ὅπου ἡ ἀκολουθία τελέστηκε τὸ ἀπόγευμα τοῦ Μεγάλου Σαββάτου στὶς 01 Μαΐου, ἀντὶ τῆς Ἀναστάσιμης Κυριακῆς στὶς 02 Μαΐου 2021 καὶ τέλεσε δύο θεῖες Λειτουργίες τὴν ἴδια ἡμέρα πρὶν τὸ μεσονύκτιον. Μετὰ τὸ μεσονύκτιον (δηλαδὴ στὶς 12:00 ἢ 00:00 τὰ μεσάνυχτα) δὲν ἐπιτρέπεται νὰ πιοῦμε οὔτε νερὸ, ὥστε νὰ κοινωνήσουμε τὸ πρωὶ στὴν Θεία Λειτουργία. Μάλιστα πολλοὶ ἱερεῖς λέγουν ἐσφαλμένα σὲ ἀρκετὲς περιπτώσεις στοὺς πιστοὺς νὰ παίρνουν φάρμακα μὲ νερὸ ἢ ἀκόμη καὶ γάλα, λίγο πρὶν τὴν Θεία Κοινωνία καὶ μετὰ νὰ κοινωνοῦν, ὑποτιμώντας μὲ αὐτὸ τὸν τρόπο τὴν Θεία Κοινωνία, ἡ ὁποία εἶναι τὸ μεγαλύτερο πνευματικὸ φάρμακο (εἰς ἴασιν ψυχῆς τε καὶ σώματος).
Νηστεία διὰ τάς ἁμαρτίας μας
Ὁ Μέγας Βασίλειος στὶς δύο ὁμιλίες του “περὶ τῆς νηστείας”, ὀνομάζει τὴ νηστεία «συνηλικιώτην τῆς ἀνθρωπότητος».
Εἶναι, λέει, ἡ πρώτη ἐντολὴ ποὺ δόθηκε στοὺς ἀνθρώπους ἀπὸ τὸν Θεὸ καὶ ἐπειδὴ οἱ πρωτόπλαστοι παρήκουσαν τὴν ἐντολὴ βγῆκαν ἐκτὸς παραδείσου (πόσο μᾶλλον αὐτοὶ ποὺ κοινωνοῦν ἀναξίως, βλέπε καὶ Κυριακή τῆς Τυρινῆς). Λέγει ὁ Μεγάλος Βασίλειος:
«Νηστεία ἐν τῷ παραδείσῳ ἐνομοθετήθη». Ὅταν ἔδωσε ἐντολὴ στοὺς Πρωτοπλάστους νὰ μὴ φάγουν τοὺς καρποὺς ἑνὸς συγκεκριμένου δένδρου, ἔδωσε ἐντολὴ «νηστείας καὶ ἐγκρατείας» (ΕΠΕ Στ’, 26).
Ὁ ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης ἑρμηνεύοντας καὶ σχολιάζοντας στὸ «Πηδάλιον» τὸν Ξδ’ Ἀποστολικὸ Κανόνα γράφει: «Ὅλους ὁμοῦ καὶ ἱερωμένους, καὶ λαϊκοὺς προστάζει ὁ παρὼν Κανὼν νὰ νηστεύωσι παρομοίως καὶ ἐπίσης, τόσον τὴν μεγάλην Τεσσαρακοστήν, ὅσον καὶ κάθε Τετράδα καὶ Παρασκευήν… Τὴν μὲν ἁγίαν Τεσσαρακοστὴν νηστεύομεν… ὄχι διὰ τὸ Πάσχα, ὄχι διὰ τὸν Σταυρόν, ἀλλὰ διὰ τὰς ἁμαρτίας μας”…
Ἄρα πῶς κοινωνεῖς ἀνάξιε ἄνθρωπε τὸ Σῶμα καὶ τὸ Αἷμα τοῦ Χριστοῦ, ὅταν δὲν ἔχεις πενθήσει γιὰ τὰς ἁμαρτίας σου; Ἡ μήπως θεωρεῖτε ὅτι εἶστε “ἀναμάρτητοι”, ὄντας ἁμαρτωλοὶ καὶ ὄχι μόνον!
Ὁ γέροντας Δοσίθεος ξεχνᾶ ἐπίσης ὅτι δὲν εἶναι ὅλοι οἱ χριστιανοὶ “Ἅγιοι” (μὲ τὴν εἰδικὴ ἢ σχετικὴ ἔννοια), γιὰ νὰ κοινωνοῦν κάθε φορά, οὔτε εἶναι ὅλοι οἱ χριστιανοὶ μοναχοὶ καὶ ἱερεῖς γιὰ νὰ ἔχουν ἐγκρατῆ βίο, ὅπως θὰ ἔπρεπε. Ἐπίσης ὁμιλεῖ καὶ λέγει “ὅτι ἡ Ἐκκλησία ἔβαλε ἐπιπλέον καὶ τὶς δύο προηγιασμένες λειτουργίες μέσα στὶς ἑβδομάδες τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς προκειμένου νὰ κοινωνοῦν τακτικὰ οἱ πιστοί”, ἀλλὰ ξεχνάει ὅτι ἀκριβῶς τὴν περίοδο αὐτὴ ἡ Ἐκκλησία ἔχει ταυτόχρονα καὶ τὴν αὐστηρὴ κατὰ τὶς καθημερινὲς νηστεία τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς (48 συνολικὰ ἡμέρες μὲ τὰ Σαββατοκύριακα – καὶ τὴν Μεγάλη Ἑβδομάδα). Σαφῶς οἱ χριστιανοὶ μποροῦν νὰ κοινωνοῦν τακτικά, ἀλλὰ ἐφόσον εἶναι ἄξιοι νὰ τὸ κάνουν καὶ ὄχι ἐπειδὴ τὸ εἶπε ὁ κάθε γέροντας καὶ μάλιστα μὴ ἐξομολόγος. Ἄρα θὰ λέγαμε ὅτι οἱ παραπάνω ἀπόψεις τοῦ γέροντος Δοσιθέου στεροῦνται τῆς θεολογικῆς ἀκρίβειας μὲ βάση τοὺς ἱεροὺς κανόνες τῆς Ἐκκλησίας καὶ εἶναι προσωπικὲς ἀπόψεις αὐτοῦ καὶ ἀρκετῶν σημερινῶν ἱερέων!!!
Τὰ Σαρανταλείτουργα τῶν Χριστουγέννων καὶ ἡ Νηστεία τῆς Μ. Πέμπτης
Σὲ ὅ,τι ἔχει νὰ κάνει μὲ τὰ Σαρανταλείτουργα τῶν Χριστουγέννων καὶ πάλι αὐτὰ εἶναι τοποθετημένα μέσα στὴν νηστεία τῶν Χριστουγέννων (40 ἡμέρες) καὶ πρέπει νὰ νηστεύουν οἱ πιστοὶ καὶ οἱ ἱερεῖς, ἀφοῦ οἱ ἱεροὶ κανόνες ὁρίζουν ὅτι τὰ Ἅγια τῶν Ἁγίων (προσέξτε ὁμιλοῦν γιὰ Ἁγίους), δίνονται ἀπὸ νηστικοὺς ἀνθρώπους – δηλαδὴ ἱερεῖς – σὲ νηστικοὺς λαϊκούς….
«Τὰ ἅγια ὑπὸ νηστικῶν ἀνθρώπων ἐπιτελεῖσθαι», ὁρίζει ὁ 29ος Κανὼν τῆς ΣΤ΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου, ὁ ὁποῖος ἐπὶ τὸ πλεῖστον ἀπαγορεύει τὴν συνήθεια ποὺ εἶχαν κάποιες μεμονωμένα τοπικὲς ἐκκλησίες, νὰ καταλύουν δηλαδὴ τὴν νηστεία τῆς Μεγάλης Πέμπτης μὲ τὴν δικαιολογία τοῦ Μυστικοῦ Δείπνου, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ ἀτιμάζουν ὅλη τὴν Μεγάλη Τεσσαρακοστὴ (βλέπε καὶ τὸν ΜΗ΄ κανόνα τῆς ἐν Καρθαγένῃ Συνόδου, καθὼς καὶ τὸν ΝΣΤ΄ Κανόνα τῆς ἰδίας Συνόδου).
Καθὼς μάλιστα παρατηρεῖ ὁ ἑρμηνευτὴς τῶν ἱερῶν Κανόνων Ἅγιος Νικόδημος: «Κἄν ὁ Κύριος μετὰ δεῖπνον τοὺς Μαθητάς ἐμυσταγώγησεν, ἀλλ’ οὐ δεῖ ἡμᾶς, κατὰ τὴν θεολόγον φωνήν, τοῖς ὑπὲρ ἡμᾶς ὑποδείγμασιν ἕπεσθαι, ἀλλὰ τῷ τῆς Ἐκκλησίας ἔθει κατακολουθεῖν, καὶ νηστικοὺς ὄντας τοὺς ἱερεῖς τῷ θυσιαστηρίῳ προσφέρειν τὰ ἅγια καὶ τοὺς μεταλαμβάνοντας αὐτῶν ὡσαύτως νηστικοὺς εἶναι».
Κανὼν ΚΘ΄ τῆς Πενθέκτης
Ποιὸ συγκεκριμένα ὁ παρακάτω κανὼν τῆς Οἰκουμενικῆς Συνόδου, καταργεῖ τὴν οἰκονομία ποὺ εἶχε προσωρινὰ εἰσάγει ἡ σύνοδος τῆς Καρθαγένης καὶ ὁρίζει ὅτι “τὰ Ἅγια ὑπὸ νηστικῶν ἀνθρώπων, ἐπιτελεῖσθαι”, κάτι τὸ ὁποῖο δείχνει καὶ τὴν σύνδεση τῆς Θείας Κοινωνίας καὶ τῆς νηστείας. Λέει συγκεκριμένα ὁ ἱερὸς ΚΘ΄ (29ος) κανών.
“Ὁ τῶν ἐν Καρθαγένῃ διαγορεύει κανών, ὥστε, ἅγια θυσιαστηρίου, εἰ μὴ ὑπὸ νηστικῶν ἀνθρώπων, μὴ ἐπιτελεῖσθαι, ἐξηρημένης μιᾶς ἐτησίας ἡμέρας, ἐν ᾗ τὸ Κυριακὸν δεῖπνον ἐπιτελεῖται, ἴσως τηνικαῦτα, διὰ τινας κατὰ τοὺς τόπους προφάσεις τῇ ἐκκλησίᾳ λυσιτελεῖς, τῶν θείων ἐκείνων Πατέρων τοιαύτην χρησαμένων οἰκονομίαν. Μηδενὸς οὖν ἡμᾶς ἐνάγοντος καταλιπεῖν τὴν ἀκρίβειαν, ὁρίζομεν, ἀποστολικαῖς καὶ πατρικαῖς ἑπόμενοι παραδόσεσι, μὴ δεῖν ἐν Τεσσαρακοστῇ τῇ ὑστέρᾳ ἑβδομάδι τὴν πέμπτην λύει, καὶ ὅλην τὴν Τεσσαρακοστὴν ἀτιμάζειν”.
Ἄρα σαφῶς καὶ ἡ Θεία Κοινωνία δὲν εἶναι γιὰ τοὺς ἀναξίους καὶ ἀπροετοίμαστους, οἱ ὁποῖοι τὴν ἐκλαμβάνουν δυστυχῶς ὅπως καὶ οἱ αἱρετικοὶ ὡς μία “ἁπλὴ τροφή”, ὅπως καὶ ὁ Ἀπόστολος Παῦλος τονίζει γιὰ αὐτὴ τὴν κατηγορία αὐτῶν τῶν ἀνθρώπων, οἱ ὁποῖοι δὲν γνωρίζουν ὅτι πρόκειται γιὰ αὐτὸ τὸ Σῶμα καὶ τὸ Αἷμα τοῦ Χριστοῦ… Καλὸ λοιπὸν θὰ εἶναι οἱ πνευματικοὶ νὰ προετοιμάζουν κατάλληλα τούς πιστοὺς πρὸς τὴν προσέλευσή τους στὴν Θεία Κοινωνία, μετὰ ἀπὸ ἐγκράτεια, νηστεία, προσευχή, συνεχῆ συμμετοχή τους στὰ ἱερὰ μυστήρια, ἐξομολόγηση καὶ μετάνοια, ἐλεημοσύνη, συγχώρεση κτλπ. Ἀμήν!
Α΄ Μέρος – Κυριακή Τῆς Τυρινῆς 2025
ΟΡΘΟΔΟΞΟ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ:ΓΝΩΣΕΣΘΕ ΤΗΝ (ΟΝΤΩΣ) ΑΛΗΘΕΙΑΝ – ΜΑΡΤΙΟΣ 2025
