Ἡ ἱεραποστολική μου διακονία σέ Ὀρθόδοξες Ρουμανικές ἐνορίες τῆς Ἰταλίας, ἀπό 10ης Μαΐου ἕως 7ης Ἰουνίου 2018.

 «Πνευματική φαρέτρα τοῦ Ὀρθοδόξου Χριστιανοῦ»

Τόν Ἰούνιο τοῦ 2017 ἦλθε κάποια ἡμέρα στήν Μονή μας μία ὁμάδα εὐλαβῶν ρουμάνων ὀρθοδόξων χριστιανῶν, πού κατοικοῦν στήν Ἰταλία, μέ ἐπικεφαλῆς τόν ἱερέα τους, πρωτοπρεσβύτερο π. Κυπριανό Κάλφα.

Μετά τήν φιλοξενία πού τούς προσέφερε ἡ Μονή μας, ἦταν καί νηστήσιμη ἐκείνη ἡ ἡμέρα, καθήσαμε ὅλοι μαζί νά μιλήσουμε γιά διάφορα θέματά τους.

Ἀπό τόν π. Κυπριανό ἔμαθα ὅτι σήμερα στήν Ἱταλία διαβιοῦν ὡς μετανάστες περίπου ἑνάμισυ ἑκατομμύριο ρουμᾶνοι, οἱ ὁποῖοι τά τελευταῖα 15 χρόνια μετανάστευσαν ἀπό τήν Χώρα τους τήν Ρουμανία, γιά μία καλλίτερη ζωή καί προκοπή.

Πρίν ἀναχωρήσουν ἀπό τήν Μονή μας -ἦσαν περί τά 20 ἄτομα- μοῦ ἐπρότεινε ὁ ἱερέας τους νά ἐπισκεφθῶ τίς ἐνορίες τους. Τούς εἶπα, ὅτι ἐάν θέλει ὁ Θεός τήν ἑπόμενη χρονιά καί μέ τήν εὐλογία τοῦ Γέροντος τῆς Μονῆς μας, εἶναι δυνατόν νά πραγματοποιηθῆ αὐτό τό προσκυνηματικό μου ταξίδι.

Στίς 10 λοιπόν Μαΐου τοῦ 2018, μέ εὐλογία τοῦ Γέροντός μου ἀρχιμ. π. Χριστοφόρου, ἐφωδιασμένος μέ 40 κιλά θυμίαμα τῆς Μονῆς μας, περί τά 1000 μικρά καί μεγάλα κομποσχοίνια καί πολλές χάρτινες εἰκόνες  ἀνεχώρησα ἀπό τήν Θεσσαλονίκη στίς 7,30 τό πρωΐ. Μέ μία στάσι στήν Ἀθήνα ἐπί μία ὥρα, κατευθύνθηκα στό ἀεροδρόμιο τῆς Ρώμης, ὅπου ἔφτασα μετά ἀπό μία καί πλέον ὥρα. Μέ παρέλαβε ὁ ἀδελφός Ὀβίδιος, ὁ ὁποῖος εἶχε σταλεῖ ἀπό τόν π. Κυπριανό καί μετά ἀπό ταξίδι τριῶν καί ἥμισυ ὡρῶν πρός βορρᾶν κατευθυνόμενοι ἐφθάσαμε  στήν πόλι Λιβόρνο. Ἔφαγα λίγο φαγητό στό σπίτι τοῦ π. Κυπριανοῦ καί ἐν συνεχείᾳ ἐπήγαμε στήν ἐνοριακή του ἐκκλησία.

Σέ διάλογο πού εἶχα μέ τόν π. Κυπριανό, ὅσον ἀφορᾶ τήν ὀργάνωσι τῆς ρουμανικῆς Ὀρθοδοξίας στήν Ἰταλία, ἄκουσα σημαντικές διηγήσεις καί ἱστορίες, τίς ὁποῖες πρέπει νά μεταφέρω καί στό χαρτί. Νά διαβασθοῦν καί ἀπό ἄλλους ὀρθοδόξους ἄλλων κρατῶν. Νά δοξασθῆ τό Ὄνομα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ καί Λυτρωτοῦ μας στά πέρατα τῆς γῆς. Καί γιατί ὄχι, ἀπό τήν ἐξιστόρησι αὐτῶν τῶν γεγονότων, ἴσως ὠφεληθοῦν καί ἐκπρόσωποι ἄλλων Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν γιά τήν δική τους ὀργανωτική πορεία καί μάλιστα ἐν μέσῳ μή ὀρθοδόξων λαῶν.

Ἡ πρώτη ὀρθόδοξη ἐνορία ρουμάνων στήν Ἰταλία ἱδρύθηκε τό 1940. Καί λειτούργησε μόνο ἐπί ἑνάμισυ ἔτος μέχρι τό 1941. Λόγω τοῦ Δευτέρου παγκοσμίου πολέμου, ἡ Ἰταλία εὑρισκόταν γενικά σέ οἰκονομική καί κοινωνική ἐξαθλίωσι. Ὁπότε μέχρι τό 1975 δέν λειτουργοῦσε καμμία ἐνορία ὀρθοδόξων ρουμάνων στήν Ἰταλία.

Στό διάστημα τῶν δύο πολέμων πολλοί ἰταλοί μετανάστευσαν στήν Ρουμανία γιά μιά ἀνετώτερη καί οἰκονομικά καλλίτερη ζωή. Τότε ἡ Ρουμανία εὐημεροῦσε σέ ὅλους τούς τομεῖς καί κυρίως στίς ἀγροτοκαλλιέργεριες καί στήν ἀνάπτυξι τῆς βιομηχανίας. Παιδιά αὐτῶν τῶν ἰταλῶν μεταναστῶν, πού βαπτίσθηκαν στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία τῆς Ρουμανίας, ὅταν μεγάλωσαν καί ἡ κατάστασι στήν χώρα τῶν γονέων τους ἐκαλλιτέρευσε, ἐπανῆλθαν στήν Ἰταλία. Τότε ἐδημιούργησαν τίς πρῶτες ὀρθόδοξες ἐκκλησίες. Ἔτσι τό 1975 ἱδρύθηκε  ἐνορία στό Μιλᾶνο, τό  1984 στήν Φλωρεντία καί τό  1983 στό Μπάρι.

Μετά τήν πτῶσι τοῦ κομμουνισμοῦ στήν Ρουμανία (1989) ἑκατοντάδες χιλιάδες ρουμάνων, κάθε ἡλικίας μετανάστευσαν σέ χῶρες τῆς Εὐρώπης καθώς καί σέ ἄλλες ἠπείρους. Σήμερα (2018) ἔχουν μεταναστεύσει περί τά 6 ἑκατομμύρια ὀρθόδοξοι ρουμᾶνοι καί ἔχουν διασκορπισθῆ στά πέρατα τῆς γῆς. Κάτι παρόμοιο πού συμβαίνει καί μέ τήν δική μας πατρίδα, τήν Ἑλλάδα, τῆς ὁποίας ὁ ἑλληνικός πληθυσμός ἐκτός τῶν συνόρων της ἴσως εἶναι μεγαλύτερος ἀπό ὅτι εἶναι στήν μητέρα γῆ.

Τό πατριαρχεῖο Ρουμανίας, τό 1998, ἀπέστειλε τόν μητροπολίτη Ἰωσήφ Πόπ στήν Γαλλία, σάν ὑπεύθυνο τῆς Δυτικῆς Εὐρώπης μέ ἕδρα τό Παρίσι.

Ἐπειδή τά τελευταῖα 20 χρόνια οἱ μετανάστες ρουμᾶνοι ἐδῶ στήν Ἱταλία ἔχουν φθάσει τό ἐνάμισυ ἑκατομμύριο ἐφρόντισε τό Πατριαρχεῖο τους νά στείλη ὡς πρῶτόν ἐπίσκοπο τόν θεοφ. κ.Σιλουανό, ὁ ὁποῖος ἀπό τό 2004 ὑπηρετοῦσε ὡς βοηθός ἐπίσκοπος τοῦ μητροπολίτου Γαλλίας κ. Ἰωσήφ.

Ποιός εἶναι ὁ θεοφιλέστατος. κ. Σιλουανός

Ὁ Θεοφιλέστατος ἐπίσκοπος κ.κ. Σιλουανός γεννήθηκε στίς 5 Μαρτίου 1970 στήν κοινότητα Γκούρα Ρίου (στά ἑλληνικά στόμα ποταμοῦ), τοῦ νομοῦ Σιμπίου τῆς Ρουμανίας. Εἶναι τό τέταρτο ἀπό τά ἕξι παιδιά τῆς οἰκογενείας τοῦ ἱερέως π. Γεωργίου Σπάν καί τῆς παπαδιᾶς μητέρας του Αἰμιλίας. Στό βάπτισμά του ἐπῆρε τό ὄνομα Κυπριανός-Νικόλαος. Τελείωσε τό γυμνάσιο καί Λύκειο καί στήν συνέχεια ἐσπούδασε θεολογία στήν θεολογική σχολή «Ἀνδρέας Σαγκούνας», τῆς πόλεως Σιμπίου (1989-1993). Τήν περίοδο τῶν θεολογικῶν του σπουδῶν διακρίθηκε γιά τόν ζῆλο του καί τήν συμμετοχή του στίς ἱερές ἀκολουθίες καί κατήρτισε ὁμάδα ἱεροψαλτῶν ἀπό νέους φοιτητές τῆς σχολῆς, τήν ὁποία ὠνόμασε μέ τήν ἑλληνική λέξι: «Συμφωνία».

Τόν Ἰανουάριο τοῦ 1994 χειροτονήθηκε ἄγαμος διάκονος καί μετά ἀπό δύο μῆνες πρεσβύτερος ἀπό τόν τότε βοηθό ἐπίσκοπο κ. Σεραφείμ Joanta καί νῡν Μητροπολίτη τῆς Ὀρθοδόξου ρουμανικῆς ἐκκλησίας τῆς Γερμανίας. Κατόπιν μέ προτροπή τοῦ ἐπισκόπου κ. Σεραφείμ μετέβη στήν Γαλλία, ὅπου παρηκολούθησε μαθήματα θεολογίας στό θεολογικό Ἱνστιτοῦτο τοῦ ἁγίου Σεργίου τοῦ Παρισίου (1994-1998). Παράλληλα καί μέχρι τό 2001 ὑπηρέτησε ὡς λειτουργός καί Πνευματικός τῶν μοναζουσῶν ἀπό Οὐκρανία τῆς Ἱερᾶς Μονῆς «Ἡ Σκέπη τῆς Θεοτόκου», πού εἶναι στήν Γαλλία καί ὑπό τήν ἐκκλησιαστική δικαίοδοσία τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου. Ἐγνώριζε τήν σλαβωνική γλῶσσα, στήν ὁποία καί λειτουργοῦσε.

Μέ τήν εὐλογία τοῦ μητροπολίτου Γαλλίας κ. Ἰωσήφ τόν Ἰούλιο τοῦ 2000 εἰσῆλθε στήν Ἀδελφότητα τῆς μονῆς Λαζαρέστι, πού ἀνήκει στήν μητρόπολι τῆς Ἄλμπα Ἰούλια Ρουμανίας, ὅπου ἐκάρη ρασοφόρος μοναχός μέ τό ὄνομα Κοδρᾶτος. Μετά ἀπό ἕνα χρόνο ἐκάρη μεγαλόσχημος μοναχός στό Ἱερόν Κελλίον τοῦ Ἁγίου Γεωργίου περιοχῆς Κολιτσοῦς τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Βατοπαιδίου Ἁγίου Ὄρους, λαβών τό ὄνομα Σιλουανός πρός τιμήν τοῦ ὁσίου Σιλουανοῦ τοῦ Ἀθωνίτου (+1938).

Τόν Ἰούλιο τοῦ 2001 ἡ σύνοδος τοῦ Πατριαρχείου Ρουμανίας προέβη στήν ἀπόφασι προαγωγῆς τοῦ π. Σιλουανοῦ σέ βοηθό ἐπίσκοπο τοῦ μητροπολίτου Γαλλίας κ. Ἰωσήφ, μέ τόν τίτλο τοῦ Μασσαλίας, πλησίον τοῦ ὁποίου ἐργάσθηκε παντοιοτρόπως καί μέ ἀκάματο ζῆλο σέ πολλούς τομεῖς τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς Γαλλίας. Ἵδρυσε τήν ἱερά μονή τοῦ Τιμίου Σταυροῦ στήν Γαλλία, τῆς ὁποίας  ἦτο καί ὁ πρῶτος ἡγούμενος (2001-2004). Τό 2004, ὁ καλός ὑποτακτικός ἐπίσκοπος Σιλουανός δέχεται τήν πρότασι τοῦ μητροπολίτου του Ἰωσήφ καί ἀναλαμβάνει τήν ποιμαντική ὑπευθυνότητα τῶν ὀρθοδόξων ρουμανικῶν ἐνοριῶν τῆς  Ἰταλίας, πού ἀριθμοῦσαν τότε τίς 38.

Τό Ρουμανικό Πατριαρχεῖο τό 2007 προέβη στήν ἐπίσημη ἵδρυσι Ὀρθοδόξου Ἐπισκοπῆς στήν Ἰταλία, ἐνῶ μετά ἀπό ἕνα χρόνο ἀπέστειλε τόν ἀκούραστόν ὑποτακτικόν ἐπίσκοπον κ. Σιλουανόν στήν Ἰταλία, ὡς τόν πρῶτόν καί κανονικόν Ἐπίσκοπον τῶν ὀρθοδόξων ἐνοριῶν.

Ἀπό τό 2008 μέχρι σήμερα (2018) ὁ θεοφ. κ. Σιλουανός, κατώρθωσε μέ πολλούς καί ἀπεριγράπτους κόπους νά ἱδρύσει ἄλλες 230 ἐνορίες νά χειροτονήσει 220 ἱερεῖς, νά ἱδρύσει 4 μοναστήρια, τρεῖς σκῆτες (μικρά μοναστηράκια) καί 151  μικρά ἱεραποστολικά κλιμάκια. Ὠργάνωσε τήν Ἐπισκοπή του σέ 20 ἀρχιερατικές περιφέρειες, ὥρισε τόν κατάλληλο Γενικό ἀρχιερατικό Ἐπίτροπο σέ κάθε μία ἀπ᾿ αὐτές καί ἵδρυσε 12 ἐπισκοπικά  διοικητικά πολιτιστικά Κέντρα σέ ὅλη τήν ἐπικράτεια τῆς ἰταλικῆς χώρας. Ἐπίσης λειτουργοῦν δύο μεγάλα ἱεραποστολικά κέντρα καί μία θεολογική σχολή. Ἡ σχολή αὐτή λειτουργεῖ στήν Ρώμη μέ καθηγητές πού στέλλει ἐναλλάξ τό Ρουμανικό Πατριαρχεῖο κατά τακτά διαστήματα.

Λειτουργεῖ κέντρο προσκυνηματικῶν ἐπισκέψεων σέ διάφορους ἱερούς χώρους τῆς Ὀρθοδοξίας. Κάθε ἔτος πάνω ἀπό 2000 ὀρθόδοξοι ρουμᾶνοι ταξιδεύουν γιά προσκύνημα στόύς Ἁγίους Τόπους, στό Ἅγιον Ὄρος, σέ μεγάλα μοναστήρια τῆς Ἑλλάδος, ἀλλά καί σέ ἄλλα προσκυνήματα τῆς Ἰταλίας, ὅπως στήν ἐκκλησία τοῦ ἁγίου Νικολάου τῆς πόλεως Μπάρι, στήν ἐκκλησία τοῦ ἁγίου Μάρκου τῆς Βενετίας, ὅπου ὑπάρχουν 37 ἄφθαρτα Λείψανα ἁγίων, τά ὁποῖα ἐκλάπησαν ἀπό τίς στρατιωτικές ὀρδές τοῦ πάπα τό 11^ον αἰῶνα ἀπό τά ἱερά μέρη τῆς Ἀνατολικῆς Ὀρθοδοξίας μας καί σέ ἄλλους θρησκευτικούς χώρους.

Τά δύο ἱεραποστολικά Κέντρα λειτουργοῦν γιά τήν ὑποδοχή ρουμάνων μεταναστῶν εἶτε ἔρχονται ἀπό τήν Ρουμανία, εἴτε ἀπό τήν σημερινή Δημοκρατία τῆς Μολδαβίας, ἡ ὁποία, ὡς γνωστόν, ἀνῆκε στό κράτος τῆς Ρουμανίας, ἀλλά ἀρπάχθηκε τό 1941 ἀπό τίς στρατιωτικές δυνάμεις τῆς Ρωσσίας, στήν περίοδο τοῦ Β΄παγκοσμίου πολέμου. Οἱ κάτοικοί της ὅμως παραμένουν ὀρθόδοξοι ρουμᾶνοι καί κρατοῦν μέ περισσή εὐλάβεια τά πατροπαράδοτη ζωή καί τά θρησκευτικά τους ἔθιμα. Χιλιάδες ἀπ᾿ αὐτούς μεταναστεύουν καί στήν Ἰταλία καί ἐντάσσονται στίς  ἐκκλησίες τῆς κανονικῆς ρουμανικῆς Ἐπισκοπῆς.

Τά Κέντρα αὐτά φροντίζουν γιά τήν στέγασι τῶν νέων μεταναστῶν, τήν ἀνεύρεσι ἐργασίας τήν ἔκτακτη παροχή οἰκονομικῆς βοηθείας, ἀκόμη ρουχισμοῦ καί φαρμάκων μέχρις ὅτου ἠμπορέσουν νά ἐγκαταστασθοῦν ὁμαλά.

Ὁ θεοφιλέστατος κ. Σιλουανός ζεῖ ἔντονα μέ τίς ἀπαιτήσεις τῆς μοναχῆς πολιτείας. Μεταβαίνει συχνά στό Ἅγιον Ὄρος. Κάνει τίς καθημερινές ἀκολουθίες,  νηστεῖες καί προσευχές, μαζί μέ τήν συνοδία του.  Κρατεῖ αὐστηρά τήν ὀρθόδοξη μοναχική περιβολή, (χωρίς νά ψαλιδίζει γένεια καί μαλλιά) καί χωρίς νά ἀναγκάζει τούς κληρικούς του, τούς δίνει τό παράδειγμα τῆς ἀληθινῆς ἱερατικῆς ζωῆς καί τῆς πατροπαραδότου μοναχικῆς περιβολῆς.

Τά μοναστήρια καί οἱ Σκήτες τῆς Ἐπισκοπῆς

Τό πρῶτο μοναστήρι, πρός τιμήν τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου, πού λειτούργησε τό 2007 εὑρίσκεται στήν πόλι Μιραμπέλλα Ἐκλάνο, 80 χιλιόμετρα μακριά ἀπό τήν μεγάλη πόλι Νεάπολι. Στεγάζεται σέ ἕνα μεγάλο σπίτι μέ ἀρκετή ἐδαφική ἔκτασι πλησίον αὐτοῦ, τό ὁποῖον δωρήθηκε στόύς ὀρθοδόξους ρουμάνους ἀπό τόν ρωμαιοκαθολικό ἱερέα Κάρολο Τσισάλα μέ σκοπό νά λειτουργήσει σάν ὀρθόδοξο μοναστήρι. Ὁ ἴδιος ἐδιάβασε πολλά γιά τούς θησαυρούς τῆς Ὀρθοδοξίας μας, πείσθηκε ὅτι αὐτή εἶναι ἡ ἀληθινή καί ἀρχέγονη ἐκκλησία καί μέ πολύ ἐνθουσιασμό ἦλθε σέ ἐπικοινωνία μέ τόν ρουμᾶνο ἱερέα τῆς ἐνορίας Μπάρι π. Μιχαήλ Ντρίγκα. Στήν συνέχεια ἐνημερώθηκε τό Ρουμανικό Πατριαρχεῖο καί μέ τήν εὐλογία τοῦ πατριάρχου μακαριστόῦ Θεοκτίστόυ, ἐστάλη συνοδεία ἀπό τρεῖς μοναχούς τῆς μονῆς Κράσνα Ρουμανίας μέ τήν εὐλογία τοῦ ἡγουμένου π. Νικοδήμου Δημουλέσκου στήν μονή αὐτή.

Σήμερα ἡγούμενος τῆς μονῆς εἶναι ὁ ἱερομ. Νικόδημος Μπούρτσεα μέ τρεῖς ἀκόμη ἀδελφούς, τόν ἱερομ. Γελάσιο, τόν μοναχό διάκονο Μωϋσῆ καί τόν ὑποδιάκονο Μάριο.

Μετά τήν ἐνθρόνισι τοῦ θεοφ. ἐπισκόπου Σιλουανοῦ, δηλαδή ἀπό τό 2008 ἄρχισαν νά λειτουργοῦν δύο μοναστήρια. Τό πρῶτο, πρός τιμήν τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Θεριστή, ὅπως λέγεται. Εὑρίσκεται στήν Καλαβρία. Ἐδῶ εἶχε ἀναπτυχθῆ ὁ ὀρθόδοξος μοναχισμός μέ πλῆθος ἑλλήνων μοναχῶν, μερικοί τῶν ὁποίων ἁγίασαν. Εἶναι γνωστή σ᾿ ὅλους τούς Ἕλληνες  «Ἡ μεγάλη Ἑλλάδα», μία δεύτερη, ἔνδοξη καί θαυμαστή Ἑλλάδα  στήν Νότιο Ἰταλία καί Σικελία μέ τά ἑκατοντάδες ἑλληνικά ὀρθόδοξα χωριά καί πολιτεῖες της, τά μοναστήρια της καί τούς τοπικούς ἁγίους της. Ὅλη αὐτή ἡ δόξα τῆς Ὀρθοδοξίας μας, ἄρχισε νά παρακμάζει καί σχεδόν νά ἐξαφανίζεται μέ τήν πάροδο τῶν χρόνων,  ἀφ᾿ ὅτου ἀποσπάσθηκε ἡ ἐκκλησία τῆς Ρώμης ἀπό τόν ἑννιαῖο κορμό τῆς Ὀρθοδοξίας τόν ἑνδέκατο αἰῶνα.

Τό μοναστήρι τοῦ ἁγίου Ἰωάννου κτίσθηκε τόν 11^ον αἰῶνα καί πρίν ἀπό τό σχίσμα. Ὁ ναός εἶναι ρυθμοῦ Βασιλικῆς. Ἤδη ἐπισκευάσθηκε καθώς καί οἱ ἐρειπωμένες πτέρυγες. Φέρει τό ὄνομα τοῦ ἁγίου Ἰωάννου, ὁ ὁποῖος δέν ἔχει κάποια σχέσι μέ τούς γνωστούς μας ἁγίους μέ τό ἴδιο ὄνομα.

Ὁ ὅσιος μοναχός  Ἰωάννης  γεννήθηκε στήν πόλι Παλέρμο τῆς Σικελίας, τόν 10^ον αἰῶνα. Ἡ Σικελία τότε εἶχε κυριευθῆ ἀπό τούς ἄραβες. Ἡ μητέρα τοῦ μικροῦ Ἰωάννη αἰχμαλωτίσθηκε καί μεταφέρθηκε μακριά. Πρόλαβε ὅμως νά φυγαδεύσει τόν γυιό της Ἰωάννη νά πάει στήν Καλαβρία. Τόν προέτρεψε νά βαπτισθῆ χριστιανός καί νά γίνη μοναχός γιά νά σώσει τήν ψυχή του. Ἔγινε μοναχός καί ἔφθασε σέ τέτοια μέτρα ἀρετῆς, ὥστε ἐπιτελοῦσε καί θαύματα.

Λέγεται Θεριστής ἐξ αἰτίας ἑνός θαύματος πού ἔκαμε στήν περίοδο τοῦ θερισμοῦ τῶν καρπῶν τό καλοκαίρι.

Ἡ μονή αὐτή, συνέχισε νά λειτουργεῖ καί μετά τό σχίσμα μέ τό ὀρθόδοξο τυπικό, ἀλλά ἐμνημόνευε τόν πάπα τῆς ἐκκλησίας τῆς Ρώμης. Τόν 17^ον αἰῶνα ἐξ αἰτίας ἐπιθέσεως ληστῶν, οἱ μοναχοί ἐπῆραν τά λείψανα τοῦ προστάτου τους ὁσίου Ἰωάννου καί μετώκησαν στήν πόλι Στῦλος. Ἔκτοτε ἡ μονή ἐρημώθηκε. Τόν 19^ον αἰῶνα  περιῆλθε στήν ἰδιοκτησία τῆς κοινότητος Μπιβόνγκι, ἡ ὁποία καί τήν πωλοῦσε σέ διαφόρους ἰδιοκτῆτες νά ἐργάζωνται τήν ἐδαφική της ἔκτασι.

Τό 1980 οἱ τελευταῖοι κληρονόμοι τήν ἐχάρισαν στόν τοπικό δήμαρχο. Ἡ ἐπισκευή καί ἀνασύστασις τῆς μονῆς ἄρχισε τό 1990. Πρῶτοι μοναχοί πού ἦλθαν νά κατοικήσουν ἦσαν ἕλληνες ἁγιορεῖτες, οἱ ὁποῖοι παρέμειναν μέχρι τό 2007. Τό 2008 ἡ μονή παραχωρήθηκε ἀπό τό Πατριαρχεῖο Κωνσταντινοπόλεως γιά 99 χρόνια, χωρίς ἐνοίκιο, στήν ὀρθόδοξη ἐπισκοπή τῶν ρουμάνων τῆς Ἰταλίας.

Ἡ μονή τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Θεριστή σήμερα ἔχει ἑπτά ρουμάνους μοναχούς μέ ἡγούμενο τόν ἀρχιμ. π. Ἰουστῖνο Μιχέτς, ὁ ὁποῖος ἐνθρονίσθηκε τό 2010.

Τό δεύτερο μοναστήρι εἶναι ἀφιερωμένο στήν Κοίμησι τῆς Θεοτόκου καί εὑρίσκεται πλησίον τῆς Ρουμανικῆς Ἐπισκοπῆς τῆς Ρώμης. Εἶναι γυναικεία μονή μέ 5 μοναχές καί μέ ἡγουμένη τήν Γερόντισσα Μαρία Πόπα. Ἡ μονή αὐτή ἀσχολεῖται μέ πολλές δραστηριότητες, ὅπως τήν ἑτοιμασία καί ἔκδοσι τοῦ ἐτησίου ἡμερολογίου, τήν προστασία τῶν ὀρφανῶν παιδιῶν, τήν ἑτοιμασία τῆς ὕλης γιά τήν λειτουργία κατηχητικῶν σχολείων, τήν ὑποστήριξι πτωχῶν οἰκογενειῶν κ.ἄλ.

Λειτουργός καί Πνευματικός πατήρ τῆς μονῆς εἶναι ὁ ἐπίσκοπος Θεοφ. π. Ἀθανάσιος καί βοηθός του ὁ ἱεροδιάκονος π. Ἐφραίμ.

Τρίτο ἀνδρικό μοναστήρι, πρός τιμήν τῶν ἁγίων Ἀναργύρων Κοσμᾶ καί Δαμιανοῦ εὑρίσκεται κοντά στό Παλέρμο, στό βουνό Μόντε κορβίνο Ροβέλλα. Ἱδρύθηκε τό 2009. Μία πτέρυγα κελλιῶν κτίσθηκε τό 2012 μαζί μέ τό παρεκκλήσιο πρός τιμήν τοῦ Ἀρχαγγέλου Μιχαήλ. Ἡγούμενος τῆς Μονῆς εἶναι ὁ ἀρχιμ. π.Δαμιανός καί βοηθός του ὁ ἱερομ. π. Ραφαήλ. Οἱ δραστηριότητες τῆς Μονῆς εἶναι πολλές. Γίνονται βαπτίσεις παιδιῶν, ἀλλά καί ἀλλοθρήσκων ἤ αἱρετικῶν. Λειτουργεῖ κατάστημα τροφίμων γιά τίς πολύ πτωχές οἰκογένειες, πού κάθε μῆνα παίρνουν μία ποικιλία τροφῶν καί ἄλλων προϊόντων. Πλησίον τῆς μονῆς ἵδρυσε ὁ ἐπίσκοπος κ. Σιλουανός γηροκομεῖο τό 2012, στό ὁποῖο διακονοῦν περί τά 20 ἄτομα.

Ἡ σκήτη τοῦ ἁγίου Ἀθανασίου τοῦ Μεγάλου, εὑρίσκεται στήν ἐπαρχία Τριέστε, πλησίον τοῦ χωριοῦ Κολουντρόζα, πού εἶναι στά σύνορα μέ τήν Σλοβενία. Ἔχει ὕψος ἀπό τό Ἀδριατικό Πέλαγος 278 μέτρα. Ἱδρύθηκε τό 2010 μέ ἡγουμένη τήν μοναχή Ἀθανασία καί τήν μοναχή Πετρωνία.

Ἡ Σκήτη πρός τιμήν τῆς Θείας Σκέπης τῆς Κυρίας Θεοτόκου εὑρίσκεται στήν πόλι Καλτανισσέτα τῆς Σικελίας. Ἱδρύθηκε τό 2014. Πρῶτος ἡγούμενος τῆς μονῆς διωρίσθηκε ὁ ἱερομ. π. Βενέδικτος

 Ἡ σκήτη τοῦ ἁγίου Ἠλία τοῦ Θεσβίτου ἔχει δύο μοναχούς, τόν Γέροντα π. Στέφανο καί ἕνα μοναχό. Εἶναι στήν περιοχή Ριγνάνο Φλαμίνιο, πού ἀπέχει ἀπό τήν Ρώμη περί τά 80. Ἡ ἐκκλησία τῆς σκήτης εἶναι καί ἐνορία ἀφιερωμένη στόν ἴδιο Ἅγιο.

Ὁ ἱερομ. π. Στέφανος, κατώρθωσε μέ τίς λίγες οἰκονομίες τῶν ἐνοριτῶν του νά ἀγοράση ἕνα κτίριο, πού λειτουργοῦσε παλαιότερα σάν κατάστημα ἐνδυμάτων. Ἤδη τό ἐπεσκεύασε καί τό 2019 ἔχει προγραμματίσει τά ἐγκαίνια τοῦ ναοῦ ὁ θεοφιλέστατος κ. Σιλουανός.

 

Ἐπίσκεψις σέ ὀρθόδοξες ρουμανικές ἐνορίες τῆς βορείου Ἰταλίας.

Ἡ ἐκκλησία τῆς πόλεως Λιβόρνο, προσφέρθηκε ἀπό τόν καθολικό ἐπίσκοπο, χωρίς ἐνοίκιο, στούς ὀρθοδόξους ρουμάνους ἀπό τό 2006, μέ τήν προϋπόθεσι νά μή κάνουν προσηλυτισμό. Ἀνήκει ὅμως κανονικά στήν ρωμαιοκαθολική ἐκκλησία. Τιμᾶται στόν Ὅσιο Παΐσιο Βελιτσικόβσκυ.

Εἶναι μία πελώρια ἐκκλησία, μέ τέσσερεις ὑψηλές κολόνες κατά τήν εἴσοδό της. Ἔχει σαμαρωτή καί σταυροειδῆ στέγη μέ ἐξεχοντα τροῦλλο. Κτίσθηκε τόν 14^ον αἰῶνα. Παρέμεινε κλειστή γιά πολλά χρόνια. Τά τελευταῖα χρόνια ἄρχισε νά λειτουργεῖται μία φορά τόν χρόνο ἀπό κάποιον καθολικό ἱερέα, τήν ἡμέρα τῆς ἑορτῆς τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου.. Ἤδη ἡ ἐκκλησία αὐτή λειτουργεῖται ἐπί 12 χρόνια περίπου ἀπό τούς ὀρθοδόξους ρουμάνους. Ἐκεῖνο τό βράδυ εἶχαν συγκεντρωθῆ ἀρκετοί χριστιανοί τῆς ἐνορίας τους, στούς ὁποίους ἀπευθύναμε λόγον παρακλήσεως καί ἀγάπης.

Κατόπιν ὁ ἱερεύς π. Χριστιανός, ἐφημέριος τῆς ὀρθοδόξου ἐκκλησίας στήν πόλι Πίζα, μέ μετέφερε στό σπίτι του πού εἶναι στήν κωμόπολι Ποντεσέργκιο. Ἤμουν πολύ κουρασμένος.

Τήν Παρασκευή στίς 11 τοῦ μηνός ἔμεινα σπίτι τοῦ ἱερέως γιά περισσότερη περισυλλογή, προσευχή καί ξεκούρασι.

Τό Σάββατο τό  μεσημέρι, στίς 12 τοῦ μηνός Μαΐου ξεκινήσαμε μέ τό ἰδιωτικό αὐτοκίνητο τοῦ π. Χριστιανοῦ καί διανύοντας μία ἀπόστασι 200 χιλιομέτρων πρός δυσμάς τῆς Ἰταλίας, ἐφθάσαμε στήν μεγάλη καί παλιά πόλι Γένοβα. Γιά νά φθάσουμε ἐκεῖ διαπεράσαμε 60 μεγάλες γαλαρίες (τοῦνελ), πού ἡ μία ἀκολουθοῦσε τήν ἄλλη σέ πολύ μικρή ἀπόστασι. Αὐτό σημαίνει ὅτι τό ἔδαφος τῆς περιοχῆς εἶναι ὀρεινό, ἀλλά κατάφυτο ὄχι μόνο μέ ἐλιές, ἀλλά καί κατεσπαρμένο μέ ἀγροτοκατοικίες, μικρές ἤ μεγάλες συνοικίες, ἐπάνω σέ κορυφές λόφων. Ἐνῶ τό πράσινο τῆς ὅλης αὐτῆς περιοχῆς μᾶς ξεκούραζε ἀλλά καί χαροποιοῦσε τήν ματιά μας.

Ἡ ὀρθόδοξη ἐκκλησία τῶν μεταναστῶν ρουμάνων τῆς Γένοβας ἔχει παραχωρηθῆ ἀπό τούς ρωμαιοκαθολικούς, δεδομένου ὅτι παρέμενε γιά πολλές δεκαετίες ἀλειτούργητη καί κλειστή. Εἶναι πέτρινη μέ μικρό αὐλόγυρο. Τιμᾶται στόν ἅγιο μεγαλομάρτυρα Δημήτριο τόν Μυροβλύτη. Ἐφημέριος εἶναι ὁ π. Κωνσταντῖνος Φιλίπ, πρωτοπρεσβύτερος καί ἱεραπόστολος.

Ἐφθάσαμε περίπου στίς 4 τό ἀπόγευμα. Εἶχε ἤδη  ἀρχίσει τό Εὐχέλαιο μέ τήν συμμετοχή τεσσάρων ἱερέων, τοῦ τοπικοῦ ἐφημερίου, τοῦ π. Δανιήλ, ἐφημερίου τῆς ἐνορίας τῆς πόλεως Σπέτσια, τοῦ π. Χριστιανοῦ ἀπό τήνἐνορία τῆς Πίζας καί τοῦ π. Ἀνδρέου ἀπό τήν πόλι Βιαρέτζιο.

Μετά τό Εὐχέλαιο καί τήν χρῖσι τῶν χριστιανῶν, οἱ ὁποῖοι θά ἦσαν πάνω ἀπό 100 ἄτομα, μέ εὐλογία τοῦ ἐφημερίου τούς ὡμίλησα, ὅ,τι μέ φώτισε ὁ Θεός, γιά θέματα σχετικά μέ τήν μετάνοια καί τήν σωτηρία μας.

Ἐπηκολούθησε στήν αὐλή ἐπίσημο βραδυνό φαγητό μέ τήν συμμετοχή ὅλων τῶν ἱερέων καί ἀρκετῶν Χριστιανῶν.

Ἐπιστρέψαμε στό σπίτι τοῦ π. Χριστιανοῦ περί τίς 12 τά μεσάνυκτα. Οἱ ἐντυπώσεις μου φυσικά ἦταν ἄριστες τόσον διά τήν ἀγάπη τῶν ἱερέων, τήν ἀδελφική καί πλούσια φιλοξενία τοῦ π. Κωνσταντίνου Φιλίπ,  ὅσο καί διά τήν ὑποδοχή καί εὐλάβεια τῶν ρουμάνων Χριστιανῶν μας, πού εἶναι παροιμιώδης καί γνωστή παγκοσμίως.

Κυριακή, 13 τοῦ μηνός Μαΐου. Ἤμουν καλεσμένος νά συμπροσευχηθῶ στόν ναό τῆς πόλεως Λιβόρνο. Λειτούργησε ὁ πρωτοπρεβύτερος π. Κυπριανός. Πρό τῆς διανομῆς τοῦ ἀντιδώρου μέ παρουσίασε στό ἐκκλησίασμα τῶν Πιστῶν καί ἐν συνεχεία μοῦ ἔδωσε τόν λόγο. Καί ἐδῶ ὡμίλησα στούς χριστιανούς μας ὅ,τι μέ φώτισε ὁ Θεός, γιά τήν μετάνοια καί σωτηρία ὅλων μας. Οἱ πιστοί μοῦ ἔδωσαν γραμμένα ὀνόματα ζώντων καί τεθνεώτων γιά νά μνημονεύωνται στό Ἅγιον Ὄρος. Αὐτό τό τυπικό ἐφαρμόσθηκε παντοῦ σέ ὅλες τίς ἐνορίες πού ἐπισκέφθηκα φυσικά μέ προτροπή τῶν ἱερέων τους. Τούς ἐμοίρασα θυμιάματα καί κομποσχοίνια.

Στήν συνέχεια ἕνας εὐλαβής χριστιανός, μέλος τῆς ἐκκλησιαστικῆς ἐπιτροπῆς μέ προσεκάλεσε γιά τό μεσημβρινό φαγητό στό σπίτι του.

Κατόπιν ἤμουν προσκαλεσμένος νά παρευρεθῶ στήν ἐκκλησιαστική πανήγυρι τῆς ἐνορίας τῆς πόλεως Βιαρέτζιο, πρός τιμήν τοῦ προστάτου τῆς ἐκκλησίας τους, τοῦ ἁγίου Προφήτου Ἡσαΐου. Βέβαια ἡ μνήμη τοῦ Προφήτου εἶχε προηγηθῆ πρίν ἀπό 4 ἡμέρες, ἀλλά λόγω ἐργασιῶν τῶν Πιστῶν, εἶχε μεταφερθῆ ἡ γιορτή του τήν Κυριακή αὐτή. Ἐδῶ ἀπήλαυσα τούς δικούς τους παραδοσιακούς χορούς τῆς Πατρίδος τους, τά τραγούδια τους, καί ἕνα ὡραῖο παρόμοιο πρόγραμμα τῶν παιδιῶν τους. Ἱερέας ἐδῶ εἶναι ὁ π. Ἀνδρέας, ἕνας σεμνός καί εὐγενικός ἄνθρωπος, ὁ ὁποῖος συντόνιζε τήν διεξαγωγή τοῦ ὅλου προγράμματος μέ πλήρη ἁρμονία καί θρησκευτική ἀξιοπρέπεια.

Μετά ἀπό δύο ὧρες ἀναχωρήσαμε γιά τήν ἐνορία τῆς πόλεως Λούκα. Ἡ πόλις αὐτή, προφανῶς εἶναι ἀφιερωμένη στόν ἅγιο εὐαγελιστή Λουκᾶ, γι᾿ αὐτό ἔχει πάρει καί τό ὄνομά του. Ὅλες ἐδῶ οἱ παλαιές πόλεις εἶχαν ἀπό τήν ἐποχή τῆς ἱδρύσεώς τους περιφρουρηθῆ μέ ὑψηλά τείχη σάν κάστρα, προφανῶς γιά τήν προστασία ἀπό ἐξωτερικούς ἐχθρούς: Βανδάλους Οὔννους, Γότθους κλπ.. Καί ἡ πόλις αὐτή ἔχει ὑψηλό φρουριακό τεῖχος μέ ἐπιβλητική εἴσοδο, ἐν μέσω δύο ὑψηλῶν πέτρινων πύργων. Στόν κλειστό αὐτό χῶρο, πού ἦταν παλαιά ἡ πόλις αὐτή ὑπῆρχαν καί ὑπάρχουν μέχρι σήμερα περί τίς 100 ἐκκλησίες. Οἱ περισσότερες εἶναι μεγαλόπρεπες, πέτρινες μέ καμπαναριά καί καμπάνες. Σήμερα ἕνας ἀριθμός ἀπ᾿ αὐτές ἔχουν  μετατραπεῖ σέ μουσεῖα μέ διάφορα ἐθνικά ἤ θρησκευτικά ἐκθέματα.

Μία ἀπό τίς ἐκκλησίες αὐτές ἔχει παραχωρηθῆ στήν Ἐπισκοπή ρουμάνων ὀρθοδόξων τῆς Ἰταλίας, χωρίς ἐνοίκιο καί μοναδικό ὅρο τήν ἀποφυγή προσηλυτισμοῦ. Ἡ ἐκκλησία αὐτή ἁγιογραφήθηκε ὁλόκληρη προσφάτως ἀπό ρουμάνους ἐμπείρους ἁγιογράφους, οἱ ὁποῖοι ἀπεικόνισαν τίς μορφές τῶν ἁγίων μέ τήν ὀρθόδοξο βυζαντινή τέχνη. Εἶναι ρυθμοῦ Βασιλικῆς καί τιμᾶται στόν Μέγα Ἀντώνιο. Ἐδῶ δέν τελέσθηκε Εὐχέλαιο, ὅπως συνηθίζεται, ἀλλά μέ εὐλογία τοῦ ἐφημερίου π. Λιβίου, τούς ὡμίλησα μέ τήν Χάρι τοῦ Θεοῦ γιά τά γνωστά πνευματικά θέματα περί σωτηρίας. Μετά τήν ὁμιλία ἐδόθησαν θυμιάματα, κομποσχοίνια καί εἰκόνες στόν λαό τοῦ Θεοῦ, οἱ ὁποῖοι μοῦ ἔδωσαν καί τά ὀνόματά τους γιά νά μνημονεύωνται στό Ἅγιον Ὄρος.

Τήν ἑπομένη ἡμέρα, 14 τοῦ μηνός, μετά τό μεσημβρινό φαγητό στό σπίτι τοῦ ἐκλεκτοῦ φίλου π. Χριστιανοῦ καί τῆς πρεσβυτέρας του Σορίνας, ἐφύγαμε καί ἐφθάσαμε τό ἀπόγευμα στίς 5 περίπου στήν πόλι Γκροσσέτο. Ἀπέχει ἀπό τήν Πίζα περί τά 100 χιλιόμετρα. Μᾶς περίμενε ὁ ἱερεύς π. Μαριανός μέ τόν ποίμνιό του.

Ἡ ἐνορία αὐτή λειτουργεῖται ἀπό τό 2005. Ἡ ἐκκλησία τιμᾶται στόύς ἁγίους μάρτυρες Ζωτικό, Ἄταλο, Καμάση καί Φίλιππο, τῶν ὁποίων οἱ τάφοι εὑρέθησαν πρό ἐτῶν σέ κρύπτη, κοντά στήν πόλι Νικολιτσέλ τῆς νοτιοανατολικῆς Ρουμανίας. Στεγάζεται σέ ἕνα πρώην κατάστημα ἐνδυμάτων, τό ὁποῖον ἀγοράσθηκε ἀπό τούς χριστιανούς μέ τήν πρωτοβουλία τοῦ ἱερέως καί τροποποιήθηκε καταλλήλως σέ ἐκκλησία.

Ἐδῶ μετά τήν θερμή ὑποδοχή, ἐπηκολούθησε ὁμιλία, σχετική μέ τήν οἰκογένεια καί τήν χριστιανική ἀνατροφή τῶν παιδιῶν, κατά τήν ἐντολή τοῦ ἐφημερίου.  Στό τέλος ἐδόθησαν στούς χριστιανούς κομποσχοίνια καί εἰκόνες ἀπό τό Ἅγιον Ὄρος. Ἐπιστρέψαμε ἀργά καί πάλι στήν πόλι Ποντοσέργκιο, ὅπου εἶναι τό σπίτι τοῦ π. Χριστιανοῦ.

Τήν Τετάρτη 16 τοῦ μηνός Μαΐου, παραμονή τῆς Ἀναλήψεως τοῦ Κυρίου μας, εἴμασταν προσκαλεσμένοι νά μεταβοῦμε στήν ἐνορία τῆς ἁγίας Ἀναστασίας τῆς Φαρμακολυτρίας, πού εἶναι στήν πόλι Πράτο. Ἡ ἐνορία αὐτή λειτουργεῖται ἀπό τό 2009. Στά πρῶτα χρόνια ἐκπρόσωποι τῆς καθολικῆς ἐκκλησίας εἶχαν παραχωρήσει δική τους ἐκκλησία στόύς ὀρθοδόξους ρουμάνους γιά τίς λατρευτικές τους ἀνάγκες. Ἀλλά μετά ἀπό μερικά χρόνια τήν ἐπῆραν πάλι πίσω. Ἔτσι ὁ ἱερεύς π. Μιχαήλ  μέ τούς Χριστιανούς του ἐνοίκιασαν ἕνα χῶρο, μετέφεραν ἀπό τήν Ρουμανία ξυλόγλυπτο τέμπλο, τό ὁποῖο καί ἐτοποθέτησαν καθώς καί ὅλα τά ἀναγκαῖα εἴδη καί μέχρι σήμερα εἶναι σέ ἐνοίκιο πού φθάνει τά 760 εὐρώ τόν μῆνα. Ἄς σκεφθοῦμε τί μεγάλο σταυρό σηκώνουν οἱ Χριστιανοί αὐτῆς τῆς ἐνορίες, οἱ ὁποῖοι εἶναι ἐπιφορτισμένοι νά πληρώνουν ἕνα τόσο ὑπέρογκο ἐνοίκιο καθώς καί τό ἐνοίκιο τοῦ σπιτιοῦ τοῦ νέου ἱερέως π. Μιχαήλ. Ἤδη μέ χρήματα τῶν Χριστιανῶν του ὁ π. Μιχαήλ ἀγόρασε ἕνα πρώην κατάστημα, τό ὁποῖον καθυστερεῖ νά τροποποιηθῆ σέ ἐκκλησία, λόγῳ ἐλλείψεως χρημάτων. Ὅμως θά μεταφερθοῦν, ἔστω προχείρως, στό πρώην κατάστημα γιά νά ἀπαλλαγοῦν ἀπό τό ὑπέρογκο ἐνοίκιο.

Ἐδῶ ἔγινε μόνο ἡ ὁμιλία καί μοιράσθηκαν στούς χριτιανούς μας ἁγιορείτικα δῶρα. Καί πάλι μέ τόν π. Χριστιανό, μετά ἀπό 70 χιλ. ἐπιστρέψαμε στό σπίτι του γιά ξεκούρασι.

Στίς 17 τοῦ μηνός, ἡμέρα Τρίτη, ἦταν ἡ ἑορτή τῆς Ἀναλήψεως τοῦ Χριστόῦ μας. Μέ τόν π. Χριστιανό μεταβήκαμε ἀπό τό πρωΐ στήν πόλι Πίζα, ἡ ὁποία ἔχει 90.000 κατοίκους. Ἀπέχει ἕνα τέταρτο ἀπό τήν κωμόπολι Πόντεστεργκιο, ὅπου μένει μέ ἐνοίκιο ὁ π. Χριστιανός. Στήν πόλι αὐτή ὑπάρχει ἡ καθεδρική πελώρια ἐκκλησία πρός τιμήν τῆς Θεοτόκου. Κτίσθηκε τό 1064 καί τελείωσε τό 1118. Ἐντός αὐτῆς ἀσφαλισμένη μέ σιδερένιο κιγκλίδωμα εὑρίσκεται βυζαντινή εἰκόνα της, ἡ ὁποία εἶχε κλαπῆ ἀπό τούς σταυροφόρους τόν 11^ον αἰῶνα. Μοῦ εἶπε ὁ π. Χριστιανός ὅτι εἶναι θαυματουγός. Τήν εἶδα ἀπό μακριά. Ἀπέναντι ἀπό τό Ἱερό Βῆμα εἶναι ὁ περίφημος πύργος τῆς Πίζας, ὅπως λέγεται, ὁ ὁποῖος ἔχει μία κλίσι πρός τά ἀριστερά. Ἐνῶ πλησίον τῆς εἰσόδου τοῦ ναοῦ εἶναι τό Βαπτιστήριο, ἄλλο πελώριο καί ὑψηλό κτίριο, τό ὁποῖον σήμερα λειτουργεῖ σάν μουσεῖο. Δεξιά τῆς μεγαλοπρεποῦς ἐκκλησίας εἶναι τό κοιμητήριο τῶν ἐπιφανῶν κληρικῶν τους. Ἐκεῖ σ᾿ ἕνα παρεκκλήσι τους διαφυλάσσονται πολλά λείψανα, τά ὁποῖα ἔχουν κλαπῆ ἀπό τούς σταυροφόρους. Παρότι ὑπάρχει κιγκλίδωμα κατώρθωσα καί τό ὑπερπήδησα καί ἐδιάβασα πολλά ὀνόματα ἁγίων γραμμένα σέ χαρτί. Ἐδιάβασα σέ χαρτί πεπαλαιωμένο γραμμένο στά ἑλληνικά: «Ἡ κάρα τοῦ ἁγίου Ἀποστόλου Βαρθολομαίου». Οἱ τάφοι εἶναι στά δάπεδο καί σκεπασμένοι μέ τό ὁλομάρμαρο δάπεδο, ἀλλά διακρίνονται μέ εἰδική μαρμάρινη λωρίδα.

Ἐκεῖ ὁ τοπικός καθολικός ἐπίσκοπος ἔχει παραχωρήσει στήν Ρουμανική Ἐπισκοπή μία ἀπό τῆς πολλές ἐκκλησίες πού εἶναι μέσα στήν παλαιά πόλι, περιτειχισμένη μέ ὑψηλό τεῖχος. Ἡ ἐκκλησία αὐτή εἶναι τοῦ 15^ου αἰῶνος καί ἐκ μέρους τῶν ὀρθοδόξων τιμᾶται στόν ὅσιο Ὀνούφριο, ἀσκητή τοῦ 15^ου αἰῶνος τῆς περιοχῆς Βορόνας τῆς Ρουμανίας. Λειτουργεῖται ὅμως καί ἀπό τούς καθολικούς μόνο δύο φορές τήν ἑβδομάδα, Τετάρτη καί Παρασκευή.

Ἡ ἐνορία τῶν ὀρθοδόξων ρουμάνων λειτουργεῖται ἀπό τό 2013. Τό 2014 χειροτόνήθηκε ὁ ἀπόφοιτος τῆς θεολογικῆς σχολῆς Σιμπίου ὀνόματι Χριστιανός Πουρισέσκου ἀπό τόν ἐπίσκοπο Ἰταλίας κ. Σιλουανό διάκονος καί μετά ἀπό δύο χρόνια ἱερεύς καί ἐστάλη σ᾿ αὐτή τήν ἐνορία μέ τήν πρεσβυτέρα του Σορίνα Ἰωάννα.

Στίς 18 τοῦ μηνός, ἡμέρα Τετάρτη ἐπήγαμε μέ τόν π. Χριστιανό στήν πόλι Σπέτσια, ὅπου ἱερεύς εἶναι ὁ π. Δανιήλ Κοντίτσα. Ἡ πόλις εἶναι παραθαλάσσια μέ μεγάλο λιμάνι καί ἐξαγωγή διαφόρων προϊόντων. Κατοικοῦν σ᾿ αὐτή τήν πόλι 1500 πιστόί ὀρθόδοξοι ρουμᾶνοι χριστιανοί Πλησίον τοῦ λιμανιοῦ εἶναι ἡ ἐκκλησία τους, πετρόκτιστη καί ἐπιβλητική, πρός τιμήν τοῦ ἁγίου Κυρίλλου Ἀλεξανδρείας καί λειτουργεῖται ἀπό τό 2011. Δέν εἶναι δική τους. Ἀνήκει στούς παπικούς, οἱ ὁποῖοι τήν ἔχουν ἐνοικιάσει στούς ὀρθοδόξους ρουμάνους μόνο μέ 50 εὐρώ τόν μῆνα. Ἕνας παπικός ἱερέας κάνει δύο φορές τήν ἑβδομάδα τήν δική τους λειτουργία, τίς πρωϊνές ὧρες πού διαρκεῖ περί τά 15 λεπτά, ἐνῶ τίς Κυριακές λειτουργεῖται ἀπό τούς ὀρθοδόξους.

Ὅταν πρόκειται νά λειτουργήσουν οἱ Ὀρθόδοξοι ἀπό τό προηγούμενο βράδυ μεταφέρουν τά ἱερά σκεύη, τίς μεγάλες εἰκόνες τοῦ Δεσποτικοῦ, τίς μικρότερες γιά νά στολίσουν τούς γυμνούς τοίχους, τά δύο προσκυνητάρια κατά τήν εἴσοδο στήν ἐκκλησία, τά θυμιατά, τίς λαμπάδες καί γενικά ὅλο τόν διάσκομο καί τά ἀναγκαῖα ἐκκλησιαστικά πράγματα γιά τήν τέλεσι τῆς Λειτουργίας τους. Οἱ καθολικοί ἔχουν μέσα στήν ἐκκλησία τους μόνο τόν ἐσταυρωμένο αἰωρούμενο ἐπάνω στόν σταυρό του, ὑπεράνω τῆς Τραπέζης καί δεξιά ἕνα σαπισμένο ξύλινο ἄγαλμα τῆς Κυρίας Θεοτόκου.

Τήν ἡμέρα ἐκείνη τό ἀπόγευμα γρήγορα ἐγέμισε ἡ ἐκκλησία ἀπό τούς μετανάστες ὀρθοδόξους Χριστιανούς τῆς Ρουμανικῆς Ἐκκλησίας καί ἄρχισε τό Μυστήριο τοῦ ἱεροῦ Εὐχελαίου.

Συμμετεῖχαν συνολικά τεσσερεις ἱερεῖς: ὁ πρωτοπρεσβύτερος π. Κωνσταντῖνος Φιλίπ, ἐφημέριος τῆς ἐκκλησίας στήν Γένοβα, ὁ τοπικός ἐφημέριος π. Δανιήλ, ὁ π. Χριστιανός τῆς ἐνορίας τῆς πόλεως Πίζα καί ὁ π. Γεωργίτσας ἀπό τήν ἐνορία τῆς πόλεως Σαβόνο.

Στό τέλος τοῦ Μυστηρίου μέ πρότασι καί εὐλογία τοῦ π. Δανιήλ ὡμιλήσαμε στόν πιστό λαό λόγους πνευματικῆς παρηγορίας καί σωτηρίας. Μετά τήν ὁμιλία ἐβοήθησαν πολλοί γιά τήν μεταφορά ὅλων τῶν ἰδικῶν μας ἀντικειμένων στήν ἀποθήκη. Κατόπιν μεταβήκαμε σέ κοντινό ἑστιατόριο ὅπου συμμετείχαμε στό δεῖπνο φαγητοῦ ὅλοι οἱ ἱερεῖς καί ἀρκετοί Χριστιανοί μας. Μετά τίς 11 τήν νύκτα ἀναχωρήσαμε μέ τόν ἀγαπητό μου π. Χριστιανό γιά τό σπίτι του.

Τό Σαββατο τό μεσημέρι στίς 19 τοῦ μηνός Μαΐου, ἦλθε στήν πόλι Ποντοσέργκια, ὅπου κατοικεῖ ὁ π. Χριστιανός, ὁ ἐφημέριος τῆς ἐνορίας τῆς πόλεως Πράτο π. Μιχαήλ. Μέ παρέλαβε καί ἀναχωρήσαμε γιά τήν δική του ἐνορία, ὅπου εἶχα μεταβῆ καί πρίν ἀπό τρεῖς ἡμέρες. Ἀφήσαμε τά πράγματά μου στό σπίτι του, ὅπου καί θά φιλοξενηθῶ γιά μία καί πλέον ἑβδομάδα καί ἐφύγαμε γιά τήν ἐνορία του. Τελέσαμε τόν ἀναστάσιμο ἑσπερινό. Ὁ π. Μιχαήλ ἄρχισε τό μυστήριο τῆς ἐξομολογήσεως καί ἐγώ εἶχα τήν ἐντολή του νά ὁμιλήσω στόύς χριστιανούς συγκεκριμένα γιά τό θέμα τῆς εὐχῆς τοῦ Ἰησοῦ καί γιά τήν γνωριμία μου ἤ τίς συζητήσεις πού εἶχα κατά καίρούς μέ τόν Ὅσιο Γέροντα Παΐσιο τόν Ἁγιορείτη.

Κατόπιν ἀναχωρήσαμε γιά ξεκούρασι τό σπίτι του.

Τήν ἑπόμενη ἡμέρα, Κυριακή, ἐφύγαμε στίς 7,30 τό πρωΐ μέ τόν π. Μιχαήλ γιά τήν ἐκκλησία του. Ἀρχίσαμε τήν ἀκολουθία τοῦ ὄρθρου. Συνέψαλλαν τρεῖς νέοι μέ πολλή κατάνυξι καί φόβο Θεοῦ. Στίς 9 περίπου ἦλθε ἕνα ἀνδρόγυνο, σταλμένοι ἀπό τόν π. Τριαντάφυλλο, ἐφημέριο μιᾶς ἀπό τίς δύο ἐνορίες τῆς πόλεως Φλωρεντίας καί μέ παρέλαβαν. Ἔτσι εἶχε προκαθορισθῆ τό πρόγραμμα ἀπό τόν πρωτοπρεσβύτερο τῆς ἐπαρχίας Τοσκάνας π. Κυπριανό Κάλφα. Σέ 20 λεπτά εἴχαμε φτάσει σέ προάστειο τῆς περιάκουστης πόλεως Φλωρεντίας, ὅπου λειτουργεῖ ἐνορία τῶν ρουμάνων χριστιανῶν μας. Ἡ ἐκκλησία, κτίσμα τοῦ 12^ου αἰῶνος ἦταν κλειστή γιά δεκαετίες. Ὁ τοπικός καθολικός ἐπίσκοπος τήν παρεχώρησε στόύς ὀρθοδόξους ρουμάνους, χωρίς κάποια ὑποχρέωσι. Μόνο νά ἀποφεύγουν τόν προσηλυτισμό. Ἡ ἐκκλησία αὐτή ἔχει ἀπό τῆς ἱδρύσεως της τήν δική της ἑορτή. Τιμᾶται στήν μνήμη τῆς ἁγίας Μάρτυρος Λουκίας, τῆς ὁποίας ἐδῶ εὑρέθηκε καί τεμάχιο ἁγίου Λειψάνου. Μετά τήν Θεία Λειτουργία ὁ π. Τριαντάφυλλος, πρώην καθηγητής ἐκλλησιαστικῆς σχολῆς στήν Ρουμανία, ἀνεκοίνωσε στό ἐκκλησίασμα τήν ἔλευσι ἑνός Ἕλληνος ἁγιορείτου μοναχοῦ. Εἶχε ἑτοιμάσει γιά ὅλους τούς πιστούς -περί τά 130 ἄτομα- μέ πρόχειρη συσκευασία, μᾶλλον ἀπό τό βράδυ ὀλίγα τρόφιμα (ψωμί, τυρί, ψάρι κλπ) καί τούς εἶπε νά φάγουν ὁ καθένας τό φαγητό του, καί νά μή φύγει κανείς, διότι θά ἐπακολουθήσει ὁμιλία τοῦ ἁγιορείτου μοναχοῦ.

Ἐμένα μέ ἔβαλε σέ ἄλλο χῶρο, πλησίον καί ἐκτός τοῦ Ἱεροῦ Βήματος, μέ τό ἴδια καί πλουσιώτερα ἐδέσματα. Ἀφοῦ ὅλοι ἐφάγαμε καθώς καί ὁ ἴδιος ὄρθιος στό πόδι, ἐκαθίσαμε καί πάλι στά καθίσματα τῆς ἐκκλησίας. Μέ παρεκάλεσε νά τούς ὁμιλήσω γιά τήν διάδοσι τῆς μαγείας στήν Ἀφρική καί σάν δεύτερο θέμα τήν γνωριμία μου μέ τόν ὅσιο Παΐσιο καί τίς συμβουλές, πού μᾶς ἔδινε ἑκάστοτε.

Στό τέλος μοιράσθηκαν εἰκόνες καί κομποσχοινάκια, ἐδόθησαν ἀπό τούς Χριστιανούς ὀνόματα ζώντων καί τεθνεώτων γιά μνημόνευσι στό Ἅγιον Ὄρος καί μέ ἕνα νεαρόν ζεῦγος ἐπανῆλθα καί πάλι στό σπίτι τοῦ π. Μιχαήλ, στήν πόλι Πράτο.

Τήν Δευτέρα τό πρωΐ, 21^η Μαΐου, ἑορτή τῶν Ἁγίων Ἰσαποστόλων  Κωνσταντίνου καί Ἐλένης, μεταβήκαμε μέ τόν π. Μιχαήλ καί πάλι στήν ἐκκλησία του, ὅπου τελέσαμε τήν ἀκολουθία τοῦ ὄρθρου καί τῆς Θείας Λειτουργίας. Κατόπιν δέχθηκα σέ προσωπική συζήτησι μερικούς χριστιανούς μας.

Τήν Τρίτη ἔμεινα λίγο νά ξεκουρασθῶ καί νά ἀσχοληθῶ μέ τήν συγγραφή τοῦ προσκυνήματός μου στίς ἐνορίες τῶν δύο αὐτῶν ἐπαρχιῶν, τῆς Τοσκάνας καί τῆς τοῦ Λαζίου, ἡ ὁποία εἶναι στήν περιοχή γύρω ἀπό τήν πρωτεύουσα Ρώμη.

Τήν Τετάρτη 23^η τοῦ μηνός ἐφύγαμε μέ τόν π. Μιχαήλ ἀπό τό πρωΐ καί μέ τό τραῖνο ἐφθάσαμε πολύ γρήγορα στήν παλαιά πόλι Φλωρεντία. Εἶχα πόθο νά γνωρίσω τήν πόλι αὐτή, στήν ὁποία συνεχίσθηκαν οἱ ἐργασίες τῆς συνόδου τοῦ 1439, μετά τήν ἔναρξί της στήν πόλι Φεράρα ἀπό τούς ἐκπροσώπους τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας τῆς Ἀνατολῆς καί τήν συνοδεία τοῦ πάπα τῆς Ρώμης.

Ἡ πόλις αὐτή πού στά ἰταλικά σημαίνει τόπος ἀνθέων, εἶναι ὁλόκληρη, ὅπως τήν εἶδα καί τήν περπάτησα στό κέντρο της, ἕνα ἀπέραντο ἱστορικό, ἐθνικό καί θρησκευτικό μνημεῖο. Στά πανύψηλα καί μεγαλοπρεπῆ κτίριά της, διατηροῦνται ἀκόμη οἱ σκαλιστές μαρτυρίες τῆς ἱδρύσεώς τους. Εἶναι πόλις τοῦ 10^ου αἰῶνος. Οἱ δρόμοι της εἶναι ὅλοι στρωμένοι ἀπό παλαιά μέ μεγάλες πλάκες. Δέν εἶδα πουθενά τίποτε τό τσιμεντένιο. Ἀκόμη καί τά καθίσματα στίς πλατεῖες της εἶναι ὁλόκληρες σχετικά κατεργασμένες πέτρες. Ἐδῶ ἀπαγορεύεται νά κυκλοφοροῦν μεγάλα αὐτοκίνητα. Μόνο εἶδα τά ταξί, ἰδιόκτητα διάφορα καί κάρρα ταξί μέ ἀνοικτό κάθισμα μπροστά. Ὅλα αὐτά κυκλοφοροῦν μέ μπαταρίες γιά νά μή μολύνουν μέ καυσαέρια τήν ἀτμόσφαιρα καί γιά νά μή θορυβοῦν. Ὁ π. Μιχαήλ μοῦ εἶπε ὅτι ἐπισκέπτόνται τήν πόλι αὐτή κάθε χρόνο περισσότεροι ἀπό πέντε ἑκατομμύρια ἄνθρωποι ἀπ᾿ ὅλο τόν κόσμο.

Ὁ καθεδρικός ναός, στό κέντρο τῆς πόλεως, πρός τιμήν τῆς Θεοτόκου, εἶναι τεραστίων διαστάσεων. Ἡ κορυφή τοῦ τρούλλου φθάνει ἀπό τό δάπεδο τά 146 μέτρα. Ὁμοίως τό γειτονικό καμπαναριό φθάνει στά 100 μέτρα καί τό βαπτιστήριο ἔχει ὡραία μωσαϊκά καί εἶναι κτισμένο μέ ντόπια μάρμαρα ἀπό τήν πόλι Καράρα.  Εὑρίσκεται ἀπέναντι ἀπό τήν κυρία εἴσοδο τῆς ἐκκλησίας.

Στήν συνέχεια, πάντα μέ τά πόδια, ἐφθάσαμε καί στήν ἐκκλησία τοῦ Τιμίου Σταυροῦ, ὅπου ἐδῶ συνεχίσθηκαν οἱ ἐργασίες τῆς συνόδου γιά τήν ἕνωσι τῶν Ἐκκλησιῶν. Εἶναι κι αὐτή μεγάλων διαστάσεων, ἀλλά πολύ μικρότερη ἀπό τήν καθεδρική ἐκκλησία τους. Ἡ εἴσοδος γίνεται μέ τήν πληρωμή εἰσιτηρίου. Ὁ ὑπεύθυνος τοῦ γραφείου, μᾶς ἐπέτρεψε δωρεάν τήν εἴσοδο, ὅταν τοῦ εἴπαμε ὅτι εἴμεθα ὀρθόδοξοι κληρικοί. Στό ἐσωτερικό τῆς ἐκκλησίας ὑπάρχει μεγαλοπρεπής ἁγία Τράπεζα καί πέριξ αὐτῆς ὅλοι οἱ τοῖχοι εἶναι ἁγιογραφημένοι. Ὁμοίως μεγάλες τοιχογραφίες ὑπάρχουν σέ ξεχωριστά μαρμάρινα πλαίσια στά πλάγια ἐσωτερικά τοῦ ναοῦ πρός τιμήν διαφόρων Δεσποτικῶν ἑορτῶν. Ἐπίσης ὁ ναός εἶναι γεμᾶτος ἀπό τάφους, ὄχι μόνο στίς ἄκρες κάτω τῶν τειχῶν, ἀλλά καί στό δάπεδο, πού εἶναι σκεπασμένοι μέ μάρμαρα.

Ἐπέστρεψα ἐνθουσιασμένος γιά ὅσα εἶδα. Καί ἐνθυμήθηκα πόσους ἀγώνες ἔκαναν ἐδῶ οἱ ὑπέρμαχοι τῆς Πίστεώς μας, ὅπως ὁ ἅγιος Μᾶρκος ὁ Εὐγενικός, γιά τήν διαφύλαξι τοῦ θησαυροῦ τῆς Ὀρθοδόξου Πίστεώς μας.

Ἡμέρα Πέμπτη, 24^η τοῦ μηνός Μαΐου. Μέ τόν π. Μιχαήλ καί τήν μικρή χαριτωμένη σύζυγό του, πρεσβυτέρα Ἰωάννα, σπάνιο φαινόμενο γυναικός πού ἔχει τήν ἀθωότητα καί ἁπλότητα μικροῦ κοριτσιοῦ, ἐφθάσαμε στήν πόλι Ἅγιος Ἰωάννης Βαρντάρνο. Ἐδῶ ὑπάρχει ἡ ἐνορία πρός τιμήν τοῦ ἁγίου μάρτυρος ἐπισκόπου Θεοδοσίου, ὁ ὁποῖος ἐσφάγη τό 17^ον αἰῶνα ἀπό τούς οὔγγρους καί τό λείψανό του εἶναι στήν μονή Μπράζι τῆς Ρουμανίας. Ἱερεύς εἶναι ὁ π. Κωνσταντῖνος. Ἐδῶ λειτουργοῦσε παλαιότερα μοναστήρι. Ὁ τοπικός ἐπίσκοπος τό παρεχώρησε στόύς ὀρθοδόξους ρουμάνους, ἀλλά ὄχι καί τήν πτέρυγα τῶν κελλιῶν, οὔτε καί τόν γειτοπνικό κῆπο. Πρῶτα τελέσθηκε τό Ἱερό Εὐχέλαιο καί κατόπιν ἡ ὁμιλία μας μέ μερικές ἐρωτήσεις.

Τό Πατριαρχεῖο Ρουμανίας, τό ὁποῖον φημίζεται γιά τήν ὀργάνωσί του, στέλλει κατά καιρούς ἐκκλησιαστικά πράγματα στήν ἐπισκοπή Ἰταλίας. Ὅλα αὐτά, βιβλία, σκεύη, θυμιάματα, κομποσχοίνια, εἰκόνες, κεριά, νᾶμα κλπ. ἀπό ἐκεῖ μεταφέρονται σέ ὅλες τίς 20 ἀρχιερατικές περιφέρειες γιά νά μοιρασθοῦν ἐν συνεχείᾳ στούς ἱερεῖς τῶν ἐνοριῶν τους.

 Ἤλθαμε λοιπόν σέ μία ἄλλη ἐνορία, ὅπου ὁ ἱερεύς π. Ματθαῖος ἀγόρασε ἕνα σπίτι μέ χρήματα τῶν Χριστιανῶν του καί μετέτρεψε τό ἰσόγειο σέ ἐκκλησία. Ἀπό ἐδῶ ὁ π. Μιχαήλ ἐπήρε τά δικά του χρειαζούμενα πράγματα. Κατόπιν μέ τήν παπαδιά του ἐπέστρεψαν στήν πόλι Πράτο, ὅπου κατοικοῦν.

Ἐμένα μέ παρέλαβε ὁ νεαρός ἱερεύς π. Ἀνδρέας Βιζιτίου, ἐφημέριος τῆς ἐνορίας τοῦ ἁγίου Προφήτου Ἠσαΐου τῆς πόλεως Βιαρέτζιο (60.000 κάτοικοι) καί ἤλθαμε στό σπίτι του. Ἐφάγαμε κάτι καί στίς δύο τό μεσημέρι ἐφύγαμε γιά τήν ἐκκλησία του.

Ἡ ἐκκλησία εἶναι τῶν καθολικῶν, πρός τιμήν κάποιας δικῆς τους «ἁγίας» μοναχῆς καί νοσοκόμας Ρίτας τό ὄνομα. Ἐδῶ οἱ καθολικοί τελοῦν τήν δική τους λειτουργία δύο φορές τήν ἑβδομάδα, ἐνῶ οἱ ὀρθόδοξοι Κυριακές καί ἑορτές, χωρίς κάποιο ἐνοίκιο.

Ἡ ἐνορία ἄρχισε νά λειτουργεῖ ἀπό τό 2014. Δύο φορές τήν ἑβδομάδα γίνεται κατήχησις τῶν νέων καί τῶν ἡλικιωμένων. Μεγάλη εἶναι ἐδῶ ἡ προσέλευσις καθολικῶν στίς ἀκολουθίες τῶν ὀρθοδόξων, διότι ἀναγνωρίζουν τήν μεγαλειότητα τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας καί διψοῦν νά ἰδοῦν καί νά μάθουν. Παρότι οἱ παπικοί ἐπίσκοποι ἀπαγορεύουν τήν ἐπιστροφή τῶν χριστιανῶν τους στήν Ὀρθοδοξία, ἐν τούτοις, πολλοί ρουμᾶνοι ἱερεῖς τούς δέχονται, τούς κατηχοῦν καί τούς βαπτίζουν στά κρυφά  μέ τριττή κατάδυσι.

Ὁ π. Ἀνδρέας, τοποθέτησε τό τραπέζι στό μέσον τοῦ ναοῦ γιά τήν τέλεσι τοῦ Ἱ. Εὐχελαίου, μετέφερε ὅλα τά ἀναγκαία καί στίς 4 τό ἀπόγευμα τελέσθηκε τό Μυστήριο ἀπό τούς ἱερεῖς π. Κυπριανό, ἐφημέριο τῆς πόλεως Λιβόρνο, τόν π. Δανιήλ τῆς πόλεως Σπέτσια καί τοῦ τοπικοῦ ἱερέως π. Ἀνδρέα. Μετά τήν χρῖσι τῶν Πιστῶν ἐπηκολούθησε ἡ ὁμιλία. Στήν συνέχεια εἴμασταν καλεσμένοι ἀπό τό ἱερόν ζεῦγος τοῦ Φλωρίνου καί τῆς Γρηγορίνας γιά φαγητό, στό κῆπο τοῦ σπιτιοῦ τους. Ἐδοξάσαμε τόν Θεό γιά ὅλες τίς σημερινές εὐλογίες καί ὁ π. Ἀνδρέας μέ ἐπανέφερε τήν νύκτα στίς 11 στό Πράτο, στόν π. Μιχαήλ.

Σήμερα ἡμέρα Παρασκευή, 25 τοῦ Μαΐου, καί ἡ σκέψις μου γυρίζει 13 χρόνια πίσω, γιά νά ἐνθυμηθῶ σάν σήμερα τήν κοίμησι τῆς ἀγαπητῆς καί σεβαστῆς μου μητερούλας, Κωνσταντίνας.

Εἴμεθα καλεσμένοι, βάσει τοῦ προγράμματος πού κατήρτισε ὁ π. Κυπριανός, νά πᾶμε στήν ἐνορία τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, πού εἶναι στήν πόλι Καρράρα. Ἡ πόλις αὐτή εἶναι παραθαλάσσια μέ σπουδαῖο λιμάνι ἀπό τό ὁποῖοι ἐξάγεται τό περίφημο μάρμαρο ἀπό τά γειτονικά βουνά τους καί πωλεῖται στήν Ἀμερική καί σέ πολλές Ἀραβικές χῶρες. Εἶναι ἄσπρο ἤ καί ρόζ μέ μαῦρες ρίγες. Ἡ πόλις αὐτή ἀπέχει ἀπό τήν πόλι Πράτο 150 χλμ.

Οἱ πρῶτοι ρουμᾶνοι ἦλθαν ἐδῶ τό 2004. Τότε ξεκίνησε καί ἡ λειτουργία ἐνορίας τους σέ μεγάλο ναό πού παραχωρήθηκε ἀπό τόν τοπικό καθολικό ἐπίσκοπο στούς ὀρθοδόξους ρουμάνους. Εἶναι βυζαντινοῦ ρυθμοῦ, κτίσμα τοῦ 15^ου αἰῶνος μέ ἐπιβλητική εἴσοδο καί βοηθητικούς χώρους. Ἐδῶ ἀπό τό 2007 εἶναι ὁ π. Ἐρμᾶς Μπράτου μέ τήν πρεσβυτέρα του Ἐλένη καί τήν κορούλα τους Θεοδώρα. Ὁ π. Ἑρμᾶς εἶναι φιλαγιορείτης. Ἐπισκέπτεται 2-3 φορές τόν χρόνο τό Ἅγιον ῎Ορος μαζί μέ ὁμάδα χριστιανῶν του. Εἶναι πολύ ἀγαπητός ἀπό τό ποίμνιό του, πού ἀνέρχεται ἐδῶ στίς 2000 ψυχές.

Μέ τόν π. Μιχαήλ φθάσαμε τό ἀπόγευμα στίς 4 στήν ἐκκλησία τους. Εἶχαν ἤδη ἀρχίσει τόν Κανόνα τῆς ἀκολουθίας τοῦ Εὐχελαίου. Δύο λοιπόν ἄρχισαν καί ἐτελείωσαν τό ἱερό αὐτό Μυστήριο, διά τοῦ ὁποίου ἔγινε ἀπ᾿ ὅλους μας αἰσθητή ἡ παρουσία καθόδου τῆς χάριτος τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.

Μετά τό Εὐχέλαιο ἐπηκολούθησε ἡ ὁμιλία. Ἄρχισα τήν ὁμιλία μου ὡς ἑξῆς: «Ἔφυγα ἀπό τό Ἅγιον Ὄρος καί βρέθηκα πάλι στό Ἅγιον Ὄρος, κοντά σέ ἕνα ἐπίτιμο ἁγιορείτη ἐραστή τῆς μοναχικῆς πολιτείας, τόν π. Ἑρμᾶ». Ἐν συνεχείᾳ τράπεζα φαγητοῦ γιά ὅλους τούς πιστούς πού ἀριθμοῦσαν περί τά 100 ἄτομα. Δίπλα στήν ἐκκλησία τους λειτουργεῖ κουζίνα μέ τραπεζαρία τῆς ἐκκλησίας τους.

Ἐπιστρέψαμε πολύ χαρούμενοι τό βράδυ στίς 11 περίπου στό σπίτι τοῦ π. Μιχαήλ.

Σάββατο, 26 τοῦ μηνός Μαΐου. Μέ τόν π. Μιχαήλ μεταβαίνουμε ἀπό τό πρωΐ στήν ἐνορία του, στήν ἐκκλησία τῆς ἁγίας Ἀναστασίας τῆς Φαρμακολυτρίας γιά τήν τέλεσι τοῦ ὄρθρου καί τῆς Θείας Λειτουργίας. Εἶναι Ψυχοσάββατο καί οἱ Χριστιανοί ἔφεραν κόλυβα καί πολλά φροῦτα, γλυκά καί φαγητά. Κατά τήν δική τους παράδοσι, μετά τό Τρισάγιο ὑπέρ τῶν νεκρῶν ἐπηκολούθησε τράπεζα φαγητοῦ ὅλων. Στήν συνέχεια ὁ π. Μιχαήλ ἐτέλεσε τίς τρεῖς βαπτίσεις καί ἀσχολήθηκε μέχρι τίς 7 τό βράδυ μέ τήν ἐξομολόγησι τῶν πιστῶν. Ἐγώ ἀνεχώρησα γιά τό σπίτι τους μέ τήν πρεσβυτέρα, ἡ ὁποία ὁδηγεῖ.

Τό βράδυ στίς 7 ἦλθε ἡ χαριτωμένη παπαδιά του, μόλις 26 ἐτῶν, Ἰωάννα τό ὄνομα, μέ παρέλαβε μέ τό αὐτοκίνητο καί ἤλθαμε στήν ἐκκλησία γιά τόν Ἑσπερινό τοῦ Σαββάτου.

Κατόπιν ὡμίλησα στόν κόσμο περί προσευχῆς. Στίς 10 τό βράδυ ἐπεστρέψαμε στό σπίτι.

Κυριακή, 27^η τοῦ μηνός Μαΐου, τῆς Πεντηκοστῆς. Ἀπό τίς 7,15 ἀναχωρήσαμε ἀπό τό σπίτι γιά τήν ἐκκλησία. Μετά ἀπό ἕνα τέταρτο ἦλθε ὁ Μάριος, ἕνας εὐγενής χριστιανός ἀπεσταλμένος ἀπό τόν ἱερέα π. Βιορέλ, ἐφημερίου τῆς νέας ἐνορίας Σέστα Φιορεντίνο καί μετά ἀπό 20 λεπτά ἐφθάσαμε στήν ἐνορία του.

Ἡ ἐκκλησία εἶναι μικρή, ὁλοπέτρινη, κτίσμα τοῦ 13^ου αἰῶνος, καί ἔχει παραχωρηθῆ ἀπό τόν ντόπιο καθολικό ἱερέα στόν ὀρθόδοξο ἱερέα π. Βιορέλ. Ἐδῶ κατοικοῦν περί τούς 800 ρουμάνους, ἀλλά μόλις πρίν 8 μῆνες ἀρχισε νά λειτουργεῖ ἡ ἐνορία τους. Καί ἡ προσπάθεια τοῦ π. Βιορέλ νά ἐπαναφέρει τά πρόβατα τοῦ Χριστοῦ στήν Μάνδρα, τήν ἁγία Ἐκκλησία μας, εἶναι σημαντική καί ἀδιάκοπη. Μοῦ ἔλεγε ὁ ἴδιος: «Δέν ἔχω ἄλλη στενοχώρια, ἐδῶ πού ἦλθα στήν ξενιτειά, παρά μόνο πῶς θά μπορέσω νά γυρίσω πίσω τούς Χριστιανούς μας, οἱ ὁποῖοι ζοῦν ἐδῶ πρίν ἀπό 15 χρόνια καί χωρίς ἐκκλησία!

Ἡ ἐκκλησία αὐτή ἐτιμᾶτο ἀπό τούς καθολικούς πρός τιμήν τοῦ ἁγίου Λαυρεντίου. Μάλιστα στό ὑπέρθυρο τῆς εἰσόδου εἶναι γραμμένο μέ σκαλιστά γράμματα στά λατινικά, «Ὁ ἅγιος Λαυρέντιος». Ἐνῶ οἱ ὀρθόδοξοι τιμοῦν τόν ναό στήν μνήμη τῆς ἁγίας Μάρτυρος Ἀγριππίνας.

Μετά τήν τέλεσι τοῦ ὄρθρου καί τῆς Θείας Λειτουργίας, ἐπηκολούθησε σύντομη δική μου ὁμιλία μέ τήν προσφώνησι καί εὐλογία τοῦ. π. Βιορέλ. Κατόπιν τελέσθηκε ὁ Ἑσπερινός τῆς γονυκλισίας. Μετά συναντήθηκα μέ μία οἰκογένεια τῆς ὁποίας ἡ μητέρα μόλις 38 ἐτῶν ἔχει προσβληθῆ ἐδῶ καί δύο μῆνες ἀπό ἀκάθαρτο πνεῦμα. Τό ὄνομά της Ρομάνα. Ἔχει δύο παιδιά. Τό δαιμόνιο τῆς κλείνει τό στόμα καί δέν τήν ἀφήνει νά ὁμιλήσει, οὔτε μπορεῖ νά ἐξομολογηθῆ. Ἐλπίζω στόν Πανάγαθο Θεό νά τήν ἀπαλλάξει. Τό ἐπέτρεψε ὁ Θεός μας, διά νά ὠφεληθοῦν καί καί πιστεύσουν πολλοί ἄλλοι.

Ὁ π. Βιορέλ μέ κάλεσε σπίτι του γιά φαγητό. Στίς 2,30 ἐφύγαμε γιά τήν κωμόπολι Μόντε Κατίνι Τέρμε. Ἐκεῖ σέ μεγάλη αἴθουσα, συναντήθηκαν ἐκπρόσωποι 6--7 ἐνοριῶν μέ τούς ἱερεῖς τους σέ μία πανήγυρι χαρᾶς. Τά παιδιά τους παρουσίασαν ἕνα ποικίλο πρόγραμμα μέ παραδοσιακούς ρουμάνικους χορούς, τραγούδια χριστιανικά, ποιήματα καί ἄλλα καί δημιούργησαν μία πολύ εὐχάριστη ἀτμόσφαιρα. Κατόπιν ἐπηκολούθησε δεῖπνο φαγητοῦ γιά ὅλους. Θά ἦσαν περί τά 300 ἄτομα. Ὅλων τά πρόσωπα ἔλαμπαν ἀπό χαρά. Ὁ ἐπικεφαλῆς τοῦ προγράμματος ἦταν ὁ π. Ματθαῖος, ἐφημέριος τῆς τοπικῆς ἐκκλησίας, πού εἶναι πρός τιμήν τοῦ ἁγίου ἱεράρχου Θεοδοσίου, τοπικοῦ ἁγίου τῆς Ρουμανικῆς Ἐκκλησίας πού ἐσφάγη τόν 18^ον αἰῶνα ἀπό τούς Τατάρους. Μοῦ ἔδωσε τήν εὐλογία του καί ὡμίλησα στήν ἀρχή ἐπί 15 λεπτά γιά τήν νεότητα καί τήν ἀνάγκη πνευματικοῦ ἀγῶνος γιά τήν σωτηρία τῶν ψυχῶν μας. Μοῦ ἐζήτησαν καί ἐβγάλαμε φωτογραφίες μέ ὅλους τούς ἱερεῖς, ἀλλά καί μέ οἰκογένειες τῶν Χριστιανῶν τους. Ἡ ἀτμόσφαιρα ἦταν πέρα ὡς πέρα ἀξιοπρέπεστατη, χριστιανικώτατη καί πλημμυρισμένη ἀπό μία χάρι καί πνευματική ὀμορφιά. Ἐπιστρέψαμε στό σπίτι τοῦ π. Μιχαήλ μέ ἀνείπωτες τίς ἐντυπώσεις καί τά αἰσθήματά μας.

Δευτέρα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, 28^η τοῦ μηνός Μαΐου. Καί πάλι ἀπό τό πρωΐ στίς 7,15 ἐφύγαμε μέ τόν νεαρό ἱερέα καί φίλο μου π. Μιχαήλ γιά τήν ἐκκλησία του, ὅπου τελέσαμε τόν ὄρθρο καί τήν Θεία Λειτουργία. Ὁ ἴδιος ἐν συνεχείᾳ ἠσχολήθη μέ τήν ἐξομολόγησι καί ἐγώ κατ᾿ ἐντολή του ὡμίλησα στόύς Χριστιανούς μας γιά τό μέγα γεγονός τῆς Καθόδου τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.

Τό ἀπόγευμα ἐπισκεφθήκαμε τήν λίμνη, κοντά στήν κωμόπολι Σκαρπερία. Μαζέψαμε ἄγρια φαγώσιμα χόρτα καί τσάϊ μέντα. Καί στήν συνέχεια φιλοξενηθήκαμε ἀπό τό εὐσεβές ζεῦγος τῶν Ρουμάνων Μιχαήλ καί Ἰονίκας, τῆς ἀδελφῆς της Σάντας καί τῆς κόρης τους Ἀντίνας. Ἐπιστρέψαμε τό βράδυ στήν πόλι Πράτο.

Σήμερα τό πρωΐ, 29^η  Μαΐου, ἡμέρα λυπηρῶν ἀναμνήσεων ἀπό τήν πτῶσι τῆς Βασιλίδος τῶν πόλεων στά χέρια τῶν βαρβάρων τούρκων τό 1453, ἑτοιμάζομαι νά φύγω πρός νότόν γιά τήν Ρώμη.

Μέ τόν νεαρόν ἱερέα π. Μιχαήλ καί τήν παπαδιά του Ἰωάννα, μετά ἀπό τρεῖς καί πλέον ὧρες ταξίδι ἐφθάσαμε στήν Ρώμη. Ἐδιανύσαμε 330 χιλιόμετρα. Εἶναι ὁλόκληρη σχεδόν ἕνα ἀπέραντο ἱστόρικό καί θρησκευτικό μνημεῖο. Καταλήξαμε ἔξω ἀπό τόν ναό τοῦ Τιμίου Σταυροῦ, πού εἶναι στό ὑπόγειο ἄλλου ναοῦ τῶν Καθολικῶν, οἱ ὁποῖοι παρεχώρησαν τόν ὑπόγειο χῶρο στόύς ὀρθοδόξους ρουμάνους. Παλαιότερα τό ὑπόγειο ἐχρησιμοποιεῖτο σάν χώρος ἀθλοπαιδιῶν τῆς νεολαίας. Σήμερα ἔχει διαμορφωθῆ σέ ναό μέ πλῆθος μικρῶν φορητῶν εἰκόνων στόύς τοίχους.

Ἱερεύς ἐδῶ, ὁ ὁποῖος καί μᾶς ὑποδέχθηκε εἶναι ἄλλος ἐκλεκτός ἱερεύς ὁ π. Κυπριανός καί ἡ πρεσβυτέρα του Σιμόνα,  μέ τρία  παιδιά. Μᾶς παρέλαβε καί ἐπήγαμε σέ ἕνα αἰγυπτιακό ἑστιατόριο καί ἐφάγαμε. Κατόπιν ἐπήγαμε στήν Ἐπισκοπή τους. Εὑρίσκεται ἔξω περί τά 3 χιλμ. ἀπό τήν Ρώμη σέ ἰδιόκτητο χῶρο, ποὐ ἀγοράσθηκε μέ τήν οἰκονομική βοήθεια καί τοῦ Πατριαρχείου Ρουμανίας. Στόν χῶρο αὐτό ὑπῆρχαν καί κτίρια, κατοικία παλαιοῦ ἰταλοῦ ἄρχοντος, τά ὁποῖα ἀξιοποιήθηκαν καταλλήλως. Διαμορφώθηκε ἕνας ἰσόγειος χώρος σέ ἐκκλησάκι τῆς Ἐπισκοπῆς πρός τιμήν τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου.

Ἀφοῦ προσκυνήσαμε στό ἐκκλησάκι, ἐπισκεφθήκαμε τόν ἐπίσκοπο Θεοφ. κ. Σιλουανό. Μᾶς περίμενε μέ τό ράσο του καί τό ἐγκόλπιό του. Μᾶς ὑποδέχθηκε μέ μεγάλη τιμή καί ἀγάπη. Μᾶς διηγήθηκε ἐν συντομία τήν βιογραφία του, ἀλλά καί τήν ὀργάνωσι πού ἔχει ἐπιτευχθῆ ἀπό τό 2004, ἀφ᾿ὅτου ἀνέλαβε τήν διαποίμανσι τῆς ἀχανοῦς ἐπαρχίας του.

Ἔμαθα ἀπό τόν ἴδιον καί κάτι πολύ σημαντικό, ὅτι εἶναι μεγαλόσχημος μοναχός ἁγιορείτης. Ἐκάρη μέ τήν εὐλογία τοῦ καθηγουμένου τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου κ. Ἐφραίμ, στό ρουμανικό Κελλίον τοῦ Ἁγίου Γεωργίου τῆς περιοχῆς Κολιτσοῦς καί ἔλαβε τό ὄνομα Σιλουανός, πρός τιμήν τοῦ νέου ἁγιορείτου καί κοινοβιάτου ἀσκητοῦ τῆς Ρωσσικῆς μονῆς τοῦ ἁγίου Παντελεήμονος Γέροντος Σιλουανοῦ. Ὁ Γέροντάς του πού τόν προσήγαγε στόν Χριστό ἦταν ὁ ὅσιος Γέροντας Διονύσιος, ὁ ὁποῖος ἔζησε στό Ἅγιον Ὄρος περί τά 76 χρόνια. Λόγω τῆς πτώχειας τοῦ Κελλίου τους στά πρῶτα χρόνια τῆς ἀφίξεώς τους ἀπό τήν Ρουμανία, ἐπήγαινε ὁ μικρός τότε μοναχός Διονύσιος στήν πλούσια Ρωσική μονή καί ἐλάμβανε τρόφιμα. Τότε ἐγνώρισε καί τό ὅσιο Γέροντα Σιλουανό, ὁ ὁποῖος, ἦταν πολύ ἐλεήμων, ὀλιγομίλητος καί αὐστηρός στήν μορφή τους.

Ὁ εὐλαβής καί παραδοσιακός ἐπίσκοπος κ. Σιλουανός ἔχει ἐπιτελέσει καί συνεχίζει μέ τόν ἴδιο ζῆλο ἕνα τεράστιο ποιμαντικό ἔργο ἐδῶ στήν ξένη γι᾿ αὐτόν χώρα, πού εἶναι καί τό κέντρον τοῦ Καθολικισμοῦ. Ἤδη μέχρι σήμερα, οἱ ἐνορίες τῆς Ἐπισκοπῆς του ἔχουν φθάσει τίς 262. Πρέπει νά ἱδρυθοῦν καί ἄλλες, ὅπως μοῦ εἶπε, ἀλλά οἱ δυσκολίες εἶναι προφανεῖς λόγω ἐλλείψεως ὑποψηφίων ἱερέων. Ὁπότε, νομίζω, χωρίς δυσκολία, θά ἠμποροῦμε στό ἑξῆς νά λέγωμεν ὅτι ἡ Ἱταλία εἶναι καί  κέντρο τῆς Ὀρθοδοξίας.

Ἀπό τήν πρώτήν Μαΐου τοῦ παρόντος ἔτους ἔχει δίπλα του ὡς βοηθόν του, τόν νέον ἐπίσκοπον κ. Ἀθανάσιον. Εἶναι ἕνας νεαρός κληρικός, πού μεγάλωσε καί πνευματικῶς καταρτίσθηκε κοντά στόν ὅσιο ἐπίσκοπο Σιλουανό. Ἡ βοήθειά του θά εἶναι σημαντική, διότι ὁ ἴδιος, παρά τό νεαρόν τῆς ἡλικίας του, ὅπως μοῦ εἶπε θά κάνει τέλεια ὑπακοή στόν Γέροντα ἐπίσκοπόν του.

Μέ ἐντολή καί εὐλογία τοῦ Θεοφ. κ. Σιλουανοῦ ὁ π.Κυπριανός μέ μετέφερε ἔξω ἀπό τήν Ρώμη, στήν κωμόπολι Ντζανσένο. Εἶναι στόύς πρόποδες χαμηλοῦ βουνοῦ καί ἀπέχει ἀπό τήν Ρώμη περί τά 30 χλμ. Ἐδῶ ὑπάρχει ὀρθόδοξη ρουμανική ἐνορία μέ ἐφημέριο τόν νεαρό ἱερέα π. Γεώργιο, πατέρα δύο τέκνων. Ἡ ἐκκλησία τους τιμᾶται στήν ἁγία Ἀναστασία τήν Ρωμαία, πού εἶναι καί Προστάτης τῆς δικῆς μας μονῆς, τοῦ Ὁσίου Γρηγορίου Ἁγίου Ὄρους. Ἐξεπλάγην ὅταν μοῦ εἶπαν ὅτι θά μείνω στά κελλιά τῆς μονῆς τῆς ἁγίας μας Ἀναστασίας. Οἱ καθολικοί ἐδῶ καί 15 περίπου χρόνια παρεχώρησαν στόύς ὀρθοδόξους ρουμάνους αὐτήν τήν μονή, λόγω ἐλλείψεως μοναχῶν. Ἡ μονή αὐτή ἱδρύθηκε τόν 15^ον αἰῶνα,.

Ἔτσι, ἐδῶ, τελείως μόνος μου, σ᾿ ἕνα ἀπό τά κελλιά τῆς μονῆς ξεκουράσθηκα, προσευχήθηκα καί βρῆκα λίγο χρόνο νά συνεχίσω τήν συγγραφή αὐτοῦ τοῦ ταξιδίου μου στήν Ἰταλία.

Τήν ἄλλη ἡμέρα στίς 9 τό πρωΐ ἦλθε ὁ ἐφημέριος π. Γεώργιος, προσιτός καί εὐγενικός ἄνθρωπος καί μοῦ ἔφερε κάτι φαγώσιμα καί καφέ. Μετά ἀπό ὀλίγα λεπτά ἐφύγαμε. Μέ μετέφερε σέ μία ἀπό τίς τρεῖς μεγάλες κατακόμβες πού εἶναι πλησίον τῆς Ρώμης, καί ὀνομάζεται τοῦ ἁγίου Σεβαστιανοῦ. Μέ παρέλαβε ὁ χθεσινός ἱερεύς π. Κυπριανός μέ τήν παπαδιά του κ. Σιμόνα καί κατεβήκαμε μαζί στήν κατακόμβη μέ τήν συνοδεία ξεναγοῦ.

Γνωρίζουμε ὅτι οἱ κατακόμβες ἦταν τά ἀρχαῖα κοιμητήρια τῶν τότε χριστιανῶν μας, διότι βάσει τότε ρωμαϊκοῦ νόμου ἀπαγορευόταν ἡ ταφή τῶν νεκρῶν μέσα στήν φρουριακή πόλι. Καί ἐπειδή οἱ Χριστιανοί μας τότε δέν ἦταν οὔτε κἄν ρωμαῖοι πολίτες, ἀλλά δούλοι καί ἁπλοί ἐργάτες, δέν τούς ἐπέτρεπε ὁ νόμος οὔτε στό ἔδαφός τους νά θάψουν τούς νεκρούς τους. Ἔτσι, ἐπενόησαν ἄλλη λύσι, τό ἐπίπονο αὐτό σκάψιμο ὑπογείων διαδρόμων, στά πλάγια τῶν ὁποίων ἔθαπταν τούς νεκρούς τους.

Ἡ κατακόμβη τοῦ ἁγίου Σεβαστιανοῦ ἔχει τρεῖς ὀρόφους καί μῆκος 12 χιλιόμετρα. Οἱ τάφοι φθάνουν καί μέχρι τούς 500.000.  Ὑπάρχουν ἀκόμη καί ἄλλοι διάδρομοι πού εἴδαμε οἱ ὁποῖοι δέν ἔχουν ἀνοιχθῆ καί εἶναι κλεισμένοι ἀπό σωρούς χωμάτων. Φέρει τό ὄνομά του, διότι ἐδῶ ἐτάφη ἀπό τούς χριστιανούς, μετά τό μαρτύριό του. Ἦταν στήν ζωή του συγκλητικός, ἀνώτερος δηλαδή κρατικός ὑπάλληλος. Ἐπίστευσε στόν Χριστό καί ἐμαρτύρησε διά βελῶν, πού ἔμπηξαν οἱ ρωμαῖοι στρατιῶτες στό σῶμα του. Στήν κατακόμβη αὐτή ὑπάρχει ἐκκλησάκι πρός τιμήν του, ἐπάνω στό τάφο του. Ἐνῶ τά λείψανά του εἶναι τοποθετημένα, κάτω ἀπό τράπεζα στήν μεγάλη ἐκκλησία πού κτίσθηκε πάνω ἀπό τήν κρύπτη, πρός τιμήν του.

Μετά ἀπό ἐδῶ σταματήσαμε μέ τόν π. Κυπριανό σέ μία μικρή ἐκκλησία, στό ὑπέρθυρο τῆς ὁποίας ὑπάρχει ἡ φράσις μέ ἐρωτιματικό: Quo Vadis? Καί ὁ ὁδηγός μου π. Κυπριανός, μοῦ ἐξήγησε τί σημαίνει αὐτή ἡ λατινική φράσις. Ὑπάρχει τοπική παράδοσις, ὅτι ὁ Ἀπόστόλος Πέτρος ἀπεφάσισε νά φύγη ἀπό τήν Ρώμη. Ἐμφανίσθηκε ὅμως ἐνώπιόν του ὁ Χριστός, στό κεντρικό σημεῖο τοῦ δαπέδου αὐτῆς τῆς ἐκκλησίας, ὅπου φαίνονται τά ἴχνη Του, καί τόν ἐρώτησε: Quo Vadis? Ποῦ πηγαίνεις; Ὁ Πέτρος κατάλαβε ὅτι δέν ἦταν θέλημα τοῦ Χριστόῦ νά πάει κάπου ἀλλοῦ γιά τό θεῖον κήρυγμα καί ἔμεινε στήν Ρώμη, ὅπου καί ἐμαρτύρησε.

Μετά ἐπισκεφθήκαμε τήν ἐκκλησία-Βασιλική τοῦ Ἀποστόλου Παύλου. Εἶναι τεραστίων διαστάσεων. Ἐδῶ εὑρίσκονται τά Λείψανά του, κάτω ἀπό τήν κεντρική τράπεζά τους. Εἴδαμε ἐπίσης σέ περίοπτη καί ὑψηλή θέσι καί μία μικρή εἰκόνα τοῦ Ἀποστόλου Παυλου, τήν ὁποία ἐχάρισε ὁ πρώην ἀρχιεπίσκοπος Ἑλλάδος κυρός Χριστόδουλος στόν πάπα, ὅταν τόν ἐπισκέφθηκε στίς 14 Δεκεμβρίου τοῦ 2006.

Κατόπιν ἐπισκεφθήκαμε τήν φυλακή καί τόν τάφο τοῦ Ἀποστόλου Παύλου. Καί δίπλα μία ἄλλη ἐκκλησία στό ὄνομά του. Ἐδῶ λειτουργεῖ ἀκόμη ἀνδρικό μοναστήρι μέ 3 μοναχούς. Ἡ φυλακή τοῦ Ἀποστόλου εἶναι κάτω ἀπό τό δάπεδο ἐκκλησίας ὀκταγωνικοῦ ρυθμοῦ, ὅπου ὑπάρχουν καί τρεῖς τράπεζες πού εἶναι στά τρία σημεῖα τοῦ ὁρίζοντος. Ἐπίσης ἔξω ἀπό τήν φυλακή του ὑπάρχει ἄλλη τράπεζα, ὅπου προφανῶς λειτουργοῦν οἱ καθολικοί.

Μετά ἐπισκεφθήκαμε μία ἄλλη ἔκκλησία-τήν Βασιλική τοῦ  Σάν Τζιοβάνη (τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Εὐαγγελιστόῦ). Εἶναι κι αὐτή μία ἀπό τίς τέσσερεις μεγαλύτερες ἐκκλησίες τῆς Ρώμης. Γίνεται πρίν ἀπό τήν εἴσοδο ἡλεκτρονικός ἔλεγχος, ὅπως στά ἀεροδρόμια, γιά τήν ἀποτροπή τυχόν ἐκρήξεως βομβῶν ἀπό τρομοκράτες.

Ἐδῶ δεξιά καί ἀριστερά τοῦ μεσαίου κλίτους ὑπάρχουν τά μαρμάρινα ἀγάλματα τῶν 12 Ἀποστόλων. Κι αὐτά εἶναι τεραστίων διαστάσεων. Ἄν ὑπελόγισα καλά μέ τό μάτι, ἴσως φθάνουν τά πέντε μέτρα. Στό μέσον τοῦ ναοῦ, ὑπάρχει μία μεγαλοπρεπής καί ὑψηλότατη τράπεζα πού καταλήγει μέ κωνοειδεῖς αἰχμές. Στήν κορυφή της, μέσα σέ σιδηρόφρακτο χώρο ὑπάρχουν δύο χάλκινες προτομές, στίς βάσεις τῶν ὁποίων φυλάσσονται οἱ κάρες τῶν δύο κορυφαίων Ἀποστόλων. Ἐπίσης ὅλοι οἱ τοῖχοι τοῦ Ἱ. Βήματος εἶναι ἁγιογραφημένοι μέ τήν τέχνη τῆς ἀναγεννήσεως.

Λίγο πιό πέρα ὑπάρχει ἕνα ἄλλο ὑψηλό κυκλικό κτίριο, τό Βαπτιστήριο. Στό μέσον ὑπάρχει κυκλική λιμνούλα μέ σκαλιά, ὅπου τελοῦσαν παλαιότερα τίς βαπτίσεις. Τώρα οἱ βαπτίσεις τους μέσα στό νερό ἔχουν καταργηθῆ ἀπό τό 1274 μέ ἀπόφασι τοῦ τότε πάπα. Δίπλα ἀπό τήν ἐσωτερική αὐτή λιμνούλα, πού ὁμοιάζει μέ συντριβάνι, ὑπάρχει θυσιαστήριο, ὅπου τελοῦσαν καί τήν θεία Λειτουργία μετά τίς βαπτίσεις. Ἐδῶ ὑπάρχουν οἱ κάρες τῶν μεγαλομαρτύρων Κυπριανοῦ καί Ἰουστίνας, πού μεταφέρθηκαν ἀπό τούς σταυροφόρους τόν 10^ον αἰῶνα ἀπό τήν Ἀντιόχεια, ὅπου ἐμαρτύρησαν ἐδῶ στήν Ρώμη.

Ἀπέναντι ἀπό τήν ἐκκλησία τοῦ εὐαγγελιστόῦ Ἰωάννου, ὑπάρχει ἕνα ἄλλο σημαντικό προσκύνημα. Εἶναι ἡ πέτρινη σκάλα, τήν ὁποία περπάτησε ὁ Χριστός, προκειμένου νά φθάσει στό πραιτώριο, ὅπου ἦταν ὁ ρωμαῖος ἡγεμόνας Πόντιος Πιλᾶτος. Οἱ σταυροφόροι τήν μετέφεραν κι αὐτή στήν Ρώμη. Δυστυχῶς ἐγένοντο ἐκεῖ ἀναστηλωτικά καί ἐπισκευαστικά ἔργα καί δέν τήν ἀνεβήκαμε μέ τά γόνατα, ὅπως κάνουν ὅλοι, ὅσοι τήν ἐπισκέπτόνται.

Μετά σέ μικρή ἀπόστασι ἐπισκεφθήκαμε τήν ἐκκλησία τοῦ Τιμίου Σταυροῦ. Ἐδῶ ἦταν παλαιά τό παλάτι τοῦ Μεγάλου Κωνσταντίνου καί τῆς μητέρας του ἁγίας Ἑλένης, πρίν μετοικήσει ὁριστικά στήν Ἀνατολή. Σέ εἰδικό χώρο ἐδῶ εἴδαμε ἀπό μακριά σέ μεταλλικές ἤ μαρμάρινες θῆκες τόν δάκτυλο τοῦ ἁγίου Ἀποστόλου Θωμᾶ, δύο σκληρά ἀγκάθια ἀπό τό στεφάνι τοῦ Χριστόῦ μας  καί ἕνα κομμάτι ἀπό τό ξύλο τῆς πινακίδας, ὅπου εἶχαν τοποθετήσει οἱ ἑβραῖοι, πάνω ἀπό τήν Κεφαλή Του, καί εἶχαν γράψει εἰρωνικά τά γνωστά λόγια σέ τρεῖς γλῶσσες.

Δίπλα ἀπό τήν ἐκκλησία τοῦ Τ. Σταυροῦ, πού εἶναι ὁλομάρμαρη, ὅπως εἶναι καί οἱ ἄλλες μεγάλες ἐκκλησίες, εἴδαμε μουσειακά ἀντικείμενα, ἱερά σκεύη, ὅμοια μέ τά ἰδικά μας, ἱερά ἄμφια, χειρόγραμα, παλαιά βιβλία καί ἄλλα. Σέ διπλανό χῶρο εἴδαμε κάτι πολύ θαυμαστό. Στό τεῖχο εἶχαν ἀναρτήσει σέ φωτοτυπία τήν σινδόνα, μέ τήν ὁποία εἶχαν τυλίξει τόν Ἰησοῦ γιά τήν ταφή του. Καί εἴδαμε ἐπάνω στήν φωτοτυπία, τά ἴχνη τοῦ Χριστόῦ, δηλαδή τό πρόσωπό Του, τά χέρια Του, ὅπως τά εἶχε σταυρώσει μπροστά Του, τήν ἔκτασι τῶν ποδιῶν Του. Δηλαδή εἶχε ἀποτυπωθεῖ ἡ μορφή Του ἐπάνω στό ἄσπρο σεντόνι. Προσκυνήσαμε ἀπό μακριά μέ εὐλάβεια καί ἀναχωρήσαμε.

Ἡ ὥρα ἔφθασε 4 τό ἀπόγευμα. Πρέπει νά ἐπιστρέψουμε στό μοναστήρι τῆς ἁγίας Ἀναστασίας. Ὀλίγη ἦταν ἡ ξεκούρασις καί στίς 6 περίπου εἶχε ἑτοιμασθῆ τό πρόγραμμα γιά μία ἀδελφική συνάντησι μέ τούς Χριστιανούς αὐτῆς τῆς ἐνορίας. Τούς ὡμίλησα, ὅτι μέ φώτισε ὁ Θεός, κυρίως τό θέμα ἐστράφη γύρω ἀπό τήν πίστι καί τήν μετάνοια. Κατόπιν μοῦ ἔκαναν μερικές ἐρωτήσεις. Ἦσαν παρόντες καί τέσσερεις ἱερεῖς, ὁ π. Νικόλαος πρωτοπρέσβυτερος, ὁ π. Χριστιανός, γραμματεύς τῆς Ἐπισκοπῆς, ὁ π. Ρασβάν καί ὁ ἐφημέριος τῆς μοναστηριακῆς ἐκκλησίας π. Γεώργιος.

Κατόπιν ἐπηκολούθησε βραδυνό φαγητό, τό ὁποῖον εἶχαν ἑτοιμάσει εὐλαβεῖς Χριστιανές μας στά σπίτια τους καί μᾶς τά προσέφεραν μέ πολλή ἀγάπη καί σεβασμό. Εἶχαν φέρει ψάρια μέ πατάτες φούρνου, σαλάτες, γλυκά καί παγωτό. Τούς εὐχαριστήσαμε ὅλους καί ἀνέβηκα ἀπό πάνω, ὅπου καί τό κελλί μου νά ξεκουρασθῶ.

Σήμερα 31 Μαΐου, κατέβηκα στό μαγειρεῖο τὴς μονῆς γιά ἕνας πρωΐνό καφέ. Ἀντί τοῦ χθεσινοῦ μου ξεναγοῦ π. Κυπριανοῦ, σήμερα ἦλθε ἄλλος πρωτοπρεσβύτερος ὁ π. Γαβριήλ, ἕνας ἁπλός, εὐγενικός καί φιλόξενος ἄνθρωπος.

Μετά τόν πρωΐνό καφέ ἐφύγαμε ἀπό τήν μονή τῆς Ἁγίας μας Ἀναστασίας τῆς Ρωμαίας, ὅπου θά μείνω ἐδῶ γιά 10 ἡμέρες, καί πρώτη μας ἐπίσκεψις ἦταν ἡ παλαιά ἐκκλησία στό κέντρο περίπου τῆς πόλεως πρός τιμήν τῆς ἁγίας Μάρτυρος Σαβίνας. Ὁ ναός ἱδρύθηκε τό 411 μετά Χριστόν.  Εἶναι ρυθμοῦ βασιλικῆς καί διατηρεῖται σέ καλή κατάστασι.

Σέ ἀπόστασι μόλις 200 μέτρων εἶναι τό σπίτι τοῦ ὁσίου Ἀλεξίου, τοῦ ἀνθρώπου τοῦ Θεοῦ. Εἶναι ἕνα διόροφο κτίριο, ἀρχοντικό μέ ὑψηλή πύλη εἰσόδου καί στόλισμένη μέ διάφορα ἀνάγλυφα σχήματα. Γνωρίζουμε ὅτι ὁ πατέρας του ἦταν ἀνώτερος ὑπάλληλος τῆς πολιτείας, πολύ πλούσιος καί εὐσεβής. Στήν μισή αὐλή, ὅπου ἔζησε ὁ Ὅσιος μέ πλήρη ξενητεία, ἔχει κτισθῆ μεγάλη ἐκκλησία στό ὄνομά του, ρυθμοῦ Βασιλικῆς. Ἐσωτερικά εἶναι διακοσμημένη μέ παραστάσεις ἀπό τήν ζωή τοῦ ἁγίου. Ἐκεῖ σέ μία γωνία εἶναι καί ὁ τάφος του μέ τά Λείψανά του. Ἡ κάρα του, γνωρίζουμε, ὅτι εἶναι στήν Ἱ. Μονή Ἁγίας Λαύρας τῶν Καλαβρύτων Πελοποννήσου. Ὅταν ἐμπήκαμε μέσα ὁ καθολικός παπᾶς τελοῦσε τόν γάμο ἑνός ζεύγους, τό ὁποῖον καθόταν σέ ὡραία καθίσματα. Ἐνῶ οἱ προσκεκλημένοι ἐκάθοντο μακρύτερα στά καθίσματα τῆς ἐκκλησίας.

Ὅταν ὁ Ὅσιος ἐπέστρεψε ἀπό τήν Παλαιστίνη καί ἀσκήτευσε στό σπίτι του, ἔφερε μαζί του καί μία εἰκόνα τῆς Παναγίας. Ἀγόρασα δύο ἀπ᾿ αὐτές ἐκτυπωμένες νά τίς δώσω στόύς δύο Ἀδελφούς τῆς μονῆς μας, πού φέρουν τό ὄνομά του, στόν γεωργιανό ἱεροδιάκονο καί στόν πατρινό μοναχό Ἀλέξιο.

Σέ κοντινή καί πάλι ἀπόστασι εἶναι ἡ ἐκκλησία τοῦ ἁγίου μάρτυρος Βονιφατίου, ὁ ὁποῖος στήν ζωή του ὑπῆρξε δοῦλος μιᾶς πλουσίας καί κοσμικῆς κυρίας, τῆς Ἀγλαΐας. Ἐστάλη ἀπό τήν κυρία του, πού ἦταν ταυτόχρονα καί φίλη του, νά τοῦ φέρει Λείψανα ἀπό τήν Ἀσία, ὅπου ἐγένοντο οἱ διωγμοί καί ἐφονεύοντο πολλοί χριστιανοί. Σίγουρα διατηροῦσε μέσα της καί σπέρματα εὐσεβείας, παρά τήν ἁμαρτωλή ζωή της. Ὁ δοῦλος της Βονιφάτιος, τῆς εἶπε πειραχτικά φεύγοντας, ὅτι θά τῆς προσφέρει τό δικό του μαρτυρικό Λείψανο. Καί πράγματι. ἐπῆγε στήν Ἀσία, ὅπου καί ἐμαρτύρησε γιά τόν Χριστό καί τό Λείψανό του ἦλθε στά χέρια τῆς Κυρίας του, ἡ ὁποία τοῦ ἔκτισε μεγάλο ναό στήν αὐλή τοῦ σπιστιοῦ της.

Στήν ἀπέναντι ὁδό, εἶναι ἡ θεολογική σχολή τοῦ Βατικανοῦ καί ἡ ἐκκλησία γιά τίς ἀκολουθίες τῶν φοιτητῶν. Δυστυχῶς, οἱ σπουδαστἐς εἶναι ἐλάχιστόι καί σήμερα εἶναι μέγα τό πρόβλημα στήν καθολική ἐκκλησία, λόγῳ ἐλλείψεως κληρικῶν.

Μετά ἀπό τά προσκυνήματα αὐτά ἐπήγαμε στήν Βασιλική τοῦ ἁγίου Ἀποστόλου Βαρθολομαίου. Εἶναι κτισμένη σέ μία μικρή νησίδα, τοῦ ποταμοῦ Τίβερη, διότι σέ ἐκεῖνο στό σημεῖο κόβεται ἡ ροή τῶν πολλῶν ὑδάτων καί σχηματίζονται δύο βραχίονες. Ἡ νησίδα λέγεται Τιμπερίνα.

Ἐδῶ, κάτω ἀπό τήν τράπεζα τοῦ θυσισαστηρίου τους, ὑπάρχει ἕνας χῶρος σάν μεγάλο μπαοῦλο, ὅπου λέγεται, ὅτι φυλάσσονται στά ὀστᾶ τοῦ ἀποστόλου ἁγίου Βαρθολομαίου. Ἀκόμη λέγουν ὅτι σ᾿ αὐτό τό σημεῖο ἐμαρτύρησε. Δέν ἀποκλείεται βέβαια αὐτό, διότι ἀπό ἐκείνη τήν ἐποχή ὑπῆρχε χριστιανική παράδοσις νά κτίζεται ναός, ἐπάνω στόν τάφο τοῦ ἁγίου μάρτυρος. Ἀλλά καί στό κοιμητήριο τῆς καθεδρικῆς ἐκκλησίας τῆς Πίζας, εἶδα σέ εἰδική θήκη τήν κάρα τοῦ ἰδίου Ἀποστόλου! Πολλά εἶναι τά ἀνεξήγητα μυστήρια γύρω μας.

Στήν ἐκκλησία αὐτή, κατά μῆκος τῶν ἐσωτερικῶν τείχων, ὑπάρχουν εἰδικοί χῶροι, σάν μικρά παρεκκλησάκια, ὅπου φυλάσσονται προσωπικά ἀντικείμενα ἤ καί βιβλία δικῶν τους ἱεραποστόλων, τούς ὁποίους ὀνομάζουν νεομάρτυρες, οἱ ὁποῖοι γιά διαφόροιυς λόγους θανατώθηκαν σέ διάφορες χῶρες τοῦ κόσμου, ὅπου εἰργάζοντο. Ἔτσι, εἶδα, πινακίδες νά γράφουν: «Νεομάρτυρες ἀπό Ἀσία καί Μέση Ἀνατολή, ἄλλη πινακίδα νεομάρτυρες ἀπό Κόγκο, Ρουάντα καί Μπορούντι, ἀπό Εὐρώπη, ἀπό Ἀμερική κλπ.

Κατόπιν ἐπισκεφθήκαμε τήν παλαιά ἐκκλησία τοῦ ἁγίου μάρτυρος Παγκρατίου. Εἶναι κτίσμα τοῦ 15^ου αἰῶνος καί κτίσθηκε ἐπάνω σέ ἄλλη παλαιότερη ἐκκλησία, ἡ ὁποία κι αὐτή εἶχε κτισθῆ ἐπάνω στόν τάφο τοῦ Μάρτυρος. Ἐδῶ, κάτω ἀπό τήν δική τους τράπεζα, εὑρίσκονται σέ σαρκοφάγο τά Λείψανα τοῦ ἁγίου Μάρτυρος, τά ὁποῖα καί προσκυνήσαμε μέ ἁπλῆ ὑπόκλισι. Μέ τήν ἄδεια τοῦ τοπικοῦ ἱερέως τους, πού ἀνήκει στό τάγμα τῶν Καρμελιτῶν, κατεβήκαμε στήν κατακόμβη τοῦ ἁγίου Δομετιανοῦ, ὅπως λέγεται. Ἡ κάθοδος ὑπάρχει στό ἐσωτερικό δάπεδο τῆς ἐκκλησίας. Ἐδῶ εἴδαμε καί τούς τέσσερεις τάφους τῶν Μαρτύρων, ἁγίας Σοφίας καί τῶν θυγατέρων της, Πίστεως, Ἐλπίδος καί Ἀγάπης. Δέν ἔχει ἀνασκαφῆ ὅλη ἡ κατακόμβη. Πολλοί διάδρομοι εἶναι ἀκόμη κλεισμένοι ἀπό σωρούς χωμάτων.

Τό τελευταῖο μου γιά σήμερα προσκύνημα ἦταν στόν τεραστίων διαστάσεων ναό τοῦ Ἀποστόλου Πέτρου. Εἶναι ὁ μεγαλύτερος χριστιανικός ναός ἐπί τῆς γῆς. Ἄρχισε νά κτίζεται τόν 14^ον αἰῶνα καί τελείωσε μετά ἀπό 200 χρόνια. Εἶναι ἀδύνατόν νά περιγραφῆ ὁ ναός σέ ὅλες του τίς λεπτομέρειες. Κάθε ἡμέρα ἐπισκέπτόνται τόν ναό ἑκατόντάδες χιλιάδες προσκυνητές καί τουρίστες ἀπό ὅλο τόν κόσμο. Ἀκόμη καί ἀπό τήν πατρίδα μας Ἑλλάδα, συνάντησα δύο ὁμάδες ἑλλήνων προσκυνητῶν, πού μέ γνώρισαν καί μιλήσαμε λίγο.

Κατόπιν μέ τόν π. Γαβριήλ ἐφάγαμε μία πίτσα καί ἐβγήκαμε ἔξω ἀπό τήν πόλι, περί τά 30 χλμ. προκειμένου νά προλάβουμε νά κάνουμε τήν ὁμιλία μου. Στίς ἑπτά παρά δέκα ἐφθάσαμε στήν ρουμάνικη ἐνορία πρός τιμήν τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, πού εἶναι στήν πόλι Λουγκέτσα. Ἡ ἐκκλησία τους εἶναι κάτω σέ ἕνα μεγάλο ὑπόγειο, γιά τό ὁποῖο πληρώνουν οἱ Χριστανοί, διά τοῦ ἱερέως τους, τοῦ π. Βενεδίκτου, 1200 εὐρώ ἐνοίκιο τόν μῆνα. Ὁ π. Βενέδικτος, λίγο πού τόν ἐγνώρισα, κατάλαβα ὅτι εἶναι πολύ δραστήριος καί ἀποφασισμένος νά πάρει οἰκόπεδο ἤ κάποιο ἄλλο οἰκημα ἤ κατάστημα νά τό διαμορφώσει, οὕτως ὥστε νά ἔχει τήν δική του ἐκκλησία.

Στήν ὁμιλία συμμετεῖχαν 8 συνολικά ἱερεῖς καί περί τά 50 ἄτομα τῆς ἐνορίας τους. Ἐπειδή τούς ὡμίλησα καί γιά τήν μαγεία στήν Ἀφρική, ἐφαίνοντο πολύ ἐντυπωσιασμένοι καί ἐκστατικοί μέ τά ὅσα ἄκουγαν.

Μετά τήν ὁμιλία εἶχαν ἑτοιμάσει οἱ κυρίες τράπεζα φαγητοῦ σέ διπλανό χῶρο, σοῦπα, ψάρι, μαμαλίνκα, καρπούζι καί γλυκό.

Ἐδῶ  εἶδα καί πάλι μετά ἀπό 13 χρόνια, ἕνα φοιτητή μου, ὅταν τό 2003 ἐδίδασκα τήν βυζαντινή μουσική στήν πόλι Ἀράντ τῆς Δυτικῆς Ρουμανίας. Ἀπό τό 2008 εἶναι ἱερεύς σέ ἐνορία πέριξ τῆς Ρώμης. Ὀνομάζεται π. Γαβριήλ καί ἔχει τρία παιδάκια. Πολύ χάρηκα ἀπ᾿ αὐτή τήν συνάντησι καί μάλιστα σέ ξένη χώρα.

Ἐπέστρεψα μετά ἀπό μία καί πλέον ὥρα στό προσωρινό μου μοναστηράκι, τῆς Ἁγίας Ἁναστασίας τῆς Ρωμαίας, τό βράδυ στίς 11 ἡ ὥρα. Ἤμουν πολύ κουρασμένος, ἀλλά ξεκουράσθηκα καί προσευχήθηκα τό πρωΐ.

Σήμερα 1^η Ἰουνίου, καλό μῆνα νά μᾶς χαρίσει ὁ Κύριός μας, στίς 10, 30 τό πρωΐ ἀνεχώρησα γιά ἄλλο προσκύνημα μέ ἄλλον ἱερέα, τόν π.  Μπογδάνο. Ὁ ἱερεύς αὐτός εἶναι προσήλυτος στήν Ὀρθοδοξία. Εἶναι ρουμᾶνος στήν καταγωγή. Προῆλθε ἀπό τόν Καθολικισμό, ἀφ᾿ ὅτου ἀκόμη ἦταν φοιτητής. Ζοῦσε στήν Ρουμανία, ὅπου καί βαπτίσθηκε καί σπούδασε τήν θεολογία. Ἔγινε κληρικός καί εἶναι λειτουργός μαζί μέ ἄλλον ἱερέα τόν π. Ἀλέξανδρο στήν ἐνορία τοῦ ἁγίου Παντελεήμονος στήν πόλι Μόντε Ροτόντο. Ἡ πόλις αὐτή ἀπέχει ἀπό τήν Ρώμη μόλις ἑπτά χιλιόμετρα καί κατοικοῦν ἐδῶ περί τίς 5000 ρουμᾶνοι ὀρθόδοξοι χριστιανοί.

Ὁ π. Μπογδᾶνος λοιπόν ἔχοντας γιά ὁδηγό ἕναν νεαρό οἰκογενειάρχη τόν Ἀνδρέα, μέ παρέλαβε ἀπό τήν μονή τῆς Ἁγίας Ἀναστασίας, ὅπου ἐνεγράφην τιμῆς ἕνεκεν ἐπίτιμος μοναχός της, καί ἐπήγαμε πρῶτα πρῶτα στήν ἱστόρική πρώην ἑλληνική μονή τῆς Κρυπτοφέρρης. Κτίσθηκε τό 1004 ἀπό τόν Ὅσιο Νεῖλο τῆς Καλαβρίας καί τόν ὅσιο Βαρθολομαῖο. Ὁ ναός εἶναι πρός τιμήν τῆς Κυρίας Θεοτόκου. Ὅλες οἱ εἰκόνες εἶναι μέ ἑλληνικά ὀνόματα. Ὑπάρχουν πολλά ἅγια Λείψανα, τά ὁποῖα, ἔχουν τοποθετήσει στά ὑψηλά μέρη τοῦ ναοῦ σέ μικρές θῆκες, διότι δέν τά προσκυνοῦν. Οὔτε τίς εἰκόνες προσκυνοῦν οἱ μόλις 5 μοναχοί πού ἀπέμειναν μέ ἡγούμενο τόν βραζιλιανό π. Λουκᾶ. Ἐδῶ οἱ μοναχοί τους εἶναι ὅπως οἱ λαϊκοί, κουρεμένοι, ξυρισμένοι καί μέ λαϊκή περιβολή. Μόνο ὁ ἡγούμενος ἦταν μέ ζωστικό, ξυρισμένος ἀλλά μέ ἕνα μικρό μοῦσι. Στήν ἅγια τράπεζά τους, ὑπάρχει ἐπάνω μόνο τό Ἱερό Εὐαγγέλιο στήν Ἑλληνική γλῶσσα. Τούς ἐρώτησα καί μοῦ εἶπαν ὅτι μόνο τίς Κυριακές διαβάζουν στά ἑλληνικά τήν εὐαγγελική περικοπή. Μοῦ ἔδειξαν τό τυπικό τῶν ἀκολουθιῶν τους, τό ὁποῖο εἶναι γραμμένο στά ἑλληνικά. Ὁμοίως καί τό Ὠρολόγιο, πού περιέχει τά τροπάρια καί κοντάκια τῶν ἁγίων ὅλου τοῦ ἔτους. Ἀλλά δυστυχῶς δέν γνωρίζουν ἑλληνικά. Ἐπειδή ἔχουν διδαχθῆ σχετικά στίς θεολογικές τους σχολές κάπως τήν ἀρχαία ἑλληνική γλῶσσα, μποροῦν τουλάχιστόν νά διαβάζουν τό Εὐαγγέλιο. Ἀγόρασα εἰκόνες τῆς Παναγίας καί μέ τά κτίρια τῆς μονῆς. Ὁ ἡγούμενος μᾶς ξεπροβόδισε μέχρι τήν ἔξοδο περίπου καί ἐφύγαμε ἐντυπωσιασμένοι, διότι εἴδαμε ἕνα παλαιό ἑλληνικό μοναστικό κέντρο, σέ μεγάλη ὅμως παρακμή.

Κατόπιν μέ τήν ἐκλεκτή συνοδεία μου ἐπήγαμε στήν Μαντόνα Μαντζόρε, δηλ. στήν Μεγάλη Παναγία. Κατά χιλιάδες μπαίνουν στόν τεράστιο αὐτό ναό τουρίστες καί προσκυνητές, ἀφοῦ πρῶτα περάσουν ἀπό φυλάκιο, ὅπου γίνεται ἡλεκτρονικός ἔλεγχος. Κτίσθηκε τόν 15^ον αἰῶνα. Ἑσωτερικά τοῦ ναοῦ ὑπάρχουν πολλά παρεκκλήσια. Τά πάντα ἔχουν μία μοναδική πολυτέλεια, ἀρχαιοπρέπεια καί καλαισθησία. Σέ μικρή ὑπόγεια, ὁλομαρμάρινη κρύπτη, ὅπου κατεβαίνουμε ἀπό δύο ἡμικυκλικές σκάλες, εὑρίσκεται σέ ὁλόχρυση θήκη, τεμάχιο τῆς φάτνης, στήν ὁποία ἔβαλε ἡ Θεοτόκος τόν Χριστό μας, ὅταν τόν ἐγέννησε στήν Βηθλεέμ.

Ἐμείναμε κατάπληκτοι ἀπό τήν μεγαλοπρέπεια καί ἐπιβλητικότητα τοῦ ναοῦ αὐτοῦ. Κατόπιν ἔξω ἀγοράσαμε μερικά ἀναμνηστικά δῶρα, ἐπήραμε ἕνα παγωτό, διότι ἡ ζέστη ἦταν δυνατή καί καταλήξαμε στό περίφημο Κολοσσαῖον τῆς Ρώμης. Εἶναι ἕνα κυκλικό ὑψηλότατο κτίριο, τό ἀρχαῖο θέατρο τῆς Ρώμης, τό ὁποῖον κτίσθηκε ἐπί Βεσπασιανοῦ, τό 70 πρό Χριστόῦ. Ἐδῶ ἐγένοντο ἱπποδρομίες καί ἄλλες κοινωνικές ἐκδηλώσεις τῶν αὐτοκρατόρων. Στήν περίοδο τῶν διωγμῶν χρησιμοποιήθηκε γιά τήν ρίψι τῶν ἀρχαίων Χριστιανῶν μας, στόύς ὁποίους ἔριχναν τά θηρία, πού εἶχαν στά ὑπόγεια καί τούς ἔτρωγαν. Ἔτσι τό θέαμα αὐτό χαροποιοῦσε τούς τότε εἰδωλολάτρες, πού χειροκροτοῦσαν σέ κάθε τέτοια πάλη τῶν ἁγίων μαρτύρων μας μέ τά ἄγρια θηρία.

Δίπλα ὑπάρχει ἡ πύλη τοῦ Μεγάλου Κωνσταντίνου, ἡ ὁποία παραμένει ἀπό τότε πού ὁ στρατηλάτης αὐτός ἐνίκησε τόν Μαξέντιο καί ἔφτιαξε τά τείχη τῆς πόλεως. Μία ἀπό τίς πύλες τοῦ τείχους πού διασώζεται εἶναι κι αὐτή.

Κατόπιν ἐπήγαμε στό σπίτι τοῦ π. Μπογδάνου γιά μία μικρή εὐλογία καί γνωριμία μέ τήν οἰκογένειά του. Ἤπιαμε λίγο νερό καί φθάσαμε στήν ἐνοριακή του ἐκκλησία του, ὅπου καί προσκυνήσαμε. Ἐδῶ τελείωσε ἡ ἀποστόλή τοῦ π. Μπογδάνου καί μέ ὁδηγό τόν χθεσινό πρωτοπρεσβύτερο π. Γαβριήλ συνεχίσαμε ἄλλα 80 χλμ. μέχρι νά φθάσουμε στήν πόλι Ριέτι. Ἐδῶ ὑπάρχει ὀρθόδοξη ρουμανική ἐνορία, σέ ἰσόγειο μεγάλο χῶρο, μέ ἱερέα τόν π. Κωνσταντῖνο καί τήν παπαδιά του Λορένα μέ 4 κοριτσάκια. Στήν ὁμιλία εἶχαν ἔλθει συνολικά 8 ἱερεῖς καί περί τούς 50 χριστιανούς. Μετά ἐπηκολούθησε τράπεζα μέ πολλά φαγητά καί μέ ἄλλον ἱερέα μέ τό ἴδιο ὄνομα τόν π. Γαβριήλ Ἰονίτσα ἐφύγαμε γιά τήν Ρώμη. Στήν συνέχεια μέ παρέλαβε ἄλλος ἱερεύς κι αὐτός μέ τό ὄνομα Γαβριήλ, ὁ ὁποῖος ἦταν τό 2003 μαθητής μου στό μάθημα τῆς βυζ. Μουσικῆς στήν πόλι Ἀράντ τῆς Ρουμανίας, καί μέ ἔφερε στήν μονή τῆς προσωρινῆς Μετανοίας μου. Στίς 1,15 μετά τά μεσάνυκτα εἶχα ἐπί τέλους ξαπλώσει. Περί κοπώσεως δέν συζητᾶμε…..

Σήμερα τό πρωΐ στίς 9 ἡ ὥρα, ἡμέρα Σάββατο, 2^α Ἰουνίου, ἦλθε ἡ παπαδιά τοῦ μαθητοῦ μου ἱερέως, ὀνόματι Μαρία, καί μέ ἐπῆρε ἀπό τήν Μονή τῆς ἁγίας Ἀναστασίας. Μέσα στό αὐτοκίνητό της εἶχε καί τά τέσσερα χαριτωμένα παιδιά της, δύο ἀγόρια καί δύο κοριτσάκια. Μετά ἀπό 40 λεπτά μέ μετέφερε στήν ἐνορία τοῦ ἀνδρός της, πού εἶναι στήν πόλι Τόρε Ἀντζέλα καί εἶναι πρός τιμήν τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου. Ἐδῶ εἶχε ἀρχίσει τήν Θεία Λειτουργία ὁ π. Γαβριήλ. Μετά τήν ἱερά Ἀκολουθία, ἔμειναν ὅλοι οἱ χριστιανοί του καί τούς ὡμίλησα, ὅ,τι μέ φώτισε ὁ Θεός. Κυρίως γιά τήν ζωή τῶν ἀφρικανῶν, τήν δρᾶσι τῆς μαγείας καί τήν δική μας εὐτυχία, πού εἴμεθα ὀρθόδοξοι καί ἀπολαμβάνουμε πλούσια τήν Χάρι τοῦ Θεοῦ.

Κατόπιν μέ τόν π. Γαβριήλ καί τόν ψάλτη του Ἰουλιανό, ἐπισκεφθήκαμε ἕνα σπίτι ὀρθοδόξων ρουμάνων, ὅπου ὁ ἱερεύς ἐδιάβασε ἕνα Τρισάγιο, γιά τήν ἀνάπαυσι τῆς ψυχῆς τοῦ κοιμηθέντος παπποῦ Μίρτσεα, κατά παράκλησιν τῆς συζύγου του. Κατά τήν δική τους τάξι, ἐμείναμε ἐκεῖ καί γιά μεσημβρινό φαγητό. Κατόπιν ἀναχωρήσαμε εὐχαριστόῦντες ὅλους, παιδιά καί ἐγγόνια τους καί ἤλθαμε στό σπίτι τοῦ π. Γαβριήλ.

Μένει σέ ἕνα ἐπιβλητικό ὕψωμα, ὅπου ἐκεῖ εἶναι κτισμένη ὁλόκληρη κωμόπολις, καί ὀνομάζεται «Ἡ Ρόκκα τοῦ πάπα». Κάτω φαίνεται ὅλη ἡ πεδιάδα, κατάσπαρτη ἀπό  χιλιάδες κατοικίες, πού ἀποτελοῦν προάστεια τῆς μεγάλης πόλεως Ρώμης. Δίπλα στό σπίτι του, γιά τό ὁποῖο πληρώνει 500 εὐρώ τόν μῆνα, ὅλα δωρεά ἀπό τούς Χριστιανούς του, ὑπάρχει μικρή ἐκκλησία τῶν Καθολικῶν. Ἐδῶ λειτουργοῦσε ἐπί 8 χρόνια καί μόλις πρίν ἀπό δύο μῆνες μετατέθηκε στήν ἐκκλησία τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου, πού εἶναι κι αὐτή στό ἰσόγειο μιᾶς κατοικίας μέ ἐνοίκιο, περί τά 300 εὐρώ. Ἔτσι στήν ἐκκλησία τῶν καθολικῶν, ἡ ὁποία λειτουργεῖται ἀπό τούς ὀρθοδόξους τοποθετήθηκε, ἅλλος ἱερεύς ὁ π. Ὀβίδιος, τόν ὁποῖον ἐγνώρισα ἐκείνη τήν στιμγή, πού ἔδειχνε μέ τούς χριστιανούς του, μέσα στήν ἐκκλησούλα αὐτή σινεμᾶ μέ προβολές δισκέτας ἀπό τά Ἱεροσόλυμα. Ἡ ἐνορία αὐτή τιμᾶται στόν ἅγιο Σύλβεστρο Ρώμης

Ἐξάπλωσα λιγάκι σ᾿ ἕνα καναπέ περίπου μία ὥρα καί στίς 3,30, ἐφύγαμε μέ τόν π. Γαβριήλ. Μέ κατέβασε κάτω στήν δική του ἐνορία, ὅπου μέ παρέλαβε ἕνας χριστιανός του, ὁ Γεωργάκης καί μέ μετέφερε μετά ἀπό δρόμο 70 χλμ. στήν ἐνορία ἑνός ἄλλου τρίτου Γαβριήλ, τοῦ πρωτοπρεσβυτέρου τῆς περιοχῆς Λατίου καί ἐφημερίου τῆς ἐνορίας τῶν ὀρθοδόξων τῆς πόλεως Ρουστικόν. Ἡ ἐκκλησία, εἶναι παρεκκλήσιο τῶν Καθολικῶν, δίπλα στήν μεγάλη ἐκκλησία τους. Ἔχει παραχωρηθῆ μέ μικρό ἐνοίκιο στόύς ὀρθοδόξους, ἀλλά λειτουργεῖται καί ἀπό τούς καθολικούς. Τιμᾶται στά Εἰσόδια τῆς Θεοτόκου, τήν 21^ην Νοεμβρίου.

Ἐδῶ ἔγινε ἡ σύναξις τῶν Πιστῶν καί ἄρχισε ἡ ὁμιλία στίς 6,30 τό βράδυ. Κράτησε κατ᾿ ἐντολήν τοῦ ἱερέως π. Γαβριήλ δύο ὧρες καί μετά ἀκολούθησαν ἐρωτήσεις. Μετά εἴχαμε τράπεζα φαγητοῦ καί στίς 10,30 τό βράδυ ὁ ἱερεύς μέ μετέφερε στήν Μονή μου, ὅπου καί ξεκουράσθηκα γιά τό αὐριανό πρόγραμμα.

Σήμερα ἡμέρα Κυριακή, 3^η Ἰουνίου. Στίς 7 τό πρωΐ ἦλθε ὁ εὐλαβής ἱερεύς π. Κυπριανός καί μέ παρέλαβε. Σέ μισή ὥρα ἐφθάσαμε στήν ἐκκλησία τῆς ἐνορίας του. Εἶναι τό ὑπόγειο, μιᾶς καθολικῆς μοναστηριακῆς ἐκκλησίας, δίπλα τῆς ὁποίας ζοῦν 6-7 μοναχές. Ἐδῶ πληρώνει ἡ ἐνορία τῶν ὀρθοδόξων ρουμάνων ἕνα συμβολικό ποσό τῶν 300 εὐρώ κάθε μῆνα, ἐνῶ τό κανονικό ἐνοίκιο θά ἔπρεπε νά εἶναι 3000 εὐρώ. Τιμᾶται στήν Ὕψωσι τοῦ Τιμίου καί Ζωοποιοῦ Σταυροῦ, στίς 14 Σεπτεμβρίου.

Μπήκαμε λίγο στήν μοναστηριακή ἐκκλησία τους. Εἶδα τρεῖς μοναχές πού ἐκάθοντο μακριά ἡ μία ἀπό τήν ἄλλη μέ ἕνα βιβλίο στά χέρια καί ἐδιάβαζαν μυστικά. Ἐπάνω ἀπό τήν «ἅγια Τράπεζά τους» ἔχουν κρεμάσει στόν ἀέρα ὄχι ἀνάγλυφο τόν Σταυρωθέντα Κύριο, ἀλλά ἁγιογραφημένον σέ ξύλο, προφανῶς ἀπό ἐπίδρασι τῆς ὀρθοδόξου ἁγιογραφίας καί παραδόσεως. Ὁμοίως σέ ἕνα τραπέζι τους εἶδα τήν ὀρθόδοξη εἰκόνα τῆς Ἁγίας Τριάδος μέ τήν Μορφή τριῶν Ἀγγέλων τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης.

Κατεβήκαμε στό ὑπόγειο, πού ἔχει καταστόλιστῆ γύρω γύρω μέ ἑκατόντάδες εἰκόνες. Εἶναι ἕνας τεράστιος χῶρος. Ὁ π. Κυπριανός ἄρχισε τήν ἀκολουθία τοῦ ὄρθρου. Ἡ χορωδία τους ἀπαρτίζεται ἀπό μεγάλες κοπέλλες, ὑπεύθυνη τῶν ὁποίων μία πρεσβυτέρα, τῆς ὁποίας ὁ παππᾶς, π. Νικόλαος, 45 ἐτῶν, πρίν ἀπό 4 χρόνια μετέβη ἀπό τά ἐπίγεια στά οὐράνια σκηνώματα, σέ ὥρα τῆς Θείας Λειτουργίας. Τῆς ἄφησε τρία παιδιά καί τήν ἴδια ἔγγυο μέ δίδυμα ἀγοράκια. Ὁ Θεός νά ἀναπαύει τήν ψυχή του καί νά ἐνισχύει στόν ἀγῶνα της τήν πολύτεκνη οἰκογένειά του.

Παρηκολούθησα ὅτι ἐδιάβασαν ἀπό τούς Κανόνες τίς ὠδές Πρώτη καί Τρίτη, μετά ἔψαλλαν τά καθίσματα καί ἐν συνεχεία τήν Τιμιωτέραν τῶν Χερουβείμ. Δηλαδή δέν ἐδιάβασαν Κοντάκιο καί Οἶκο, οὔτε τό Συναξάρι τῆς ἡμέρας, οὔτε ἔψαλλαν τίς Καταβασίες. Προφανῶς γιά νά μή γίνει ἡ ἀκολουθία μακροσκελής καί κουραστική. Ὅμως θά ἔπρεπε νά διαβάσουν καί αὐτά, διότι ἀποτελοῦν σπουδαῖο ἀνάγνωσμα τῆς ἑορταστικῆς αὐτῆς καί κάθε ἄλλης ἡμέρας.

Στήν Λειτουργία ἔψαλλαν τά Τυπικά «Εὐλόγει ἡ ψυχή μου τόν Κύριον…καί ἐν συνεχείᾳ τούς Μακαρισμούς, χωρίς τά ἀναστάσιμα τροπάρια. Ἡ ἐκκλησία ἄρχισε νά γεμίζει μέ πολύ κόσμο. Σχεδόν ὅλες οἱ γυναῖκες ἐπλησίαζαν τήν βορεία πύλη τοῦ Ἱεροῦ Βήματος, ὅπου εὐλογοῦντο ἀπό τόν ἱερέα καί τοῦ ἔδιναν ἕνα κεράκι ἀναμμένο, μικρά προσφοράκια καί τό χαρτί γιά τήν μνημόνευσι τῶν ὀνομάτων. Τοῦ ἔδιναν καί λίγα χρήματα, ὅ,τι ἤθελαν, δεδομένου ὅτι ὁ κάθε ἱερέας ἐδῶ στήν Ὀρθόδοξη Ρουμανική Ἐπισκοπή τῆς Ἰταλίας, δέν ἔχει μισθό καί φροντίζει τήν οἰκογένειά του μέ αὐτή τήν βοήθεια πού τοῦ δίνουν οἱ Χριστιανοί. Ἀρκετοί ἀπό τούς ἱερεῖς τους, πού ἔχουν μικρό ποίμνιο, ἐργάζονται ὅλη τήν ἑβδομάδα σέ διάφορες ἐργασίες γιά τήν ἀντιμετώπισι τῶν οἰκογενειακῶν προβλημάτων τους.

Ὁ π. Κυπριανός μοῦ ἔδωσε ἐντολή νά ψάλλω τό Χερουβικό, τά Λειτουργικά καί τόν ἄξιόν ἔστιν, ὅλα φυσικά στά ρουμανικά καί στήν βυζαντινή γραφή. Κατ᾿ ἐντολήν τοῦ ἐφημερίου, ὡμίλησα στό Κοινωνικό γιά τούς Ἁγίους, ἀφοῦ σήμερα, ἑορτάζουμε τήν Σύναξι τῶν Ἁγίων Πάντων.

Μετά τήν ἀκολουθία ἐπηκολούθησε μνημόσυνο. Οἱ χριστιανοί, κατ᾿ ἐντολήν τοῦ π. Κυπριανοῦ ἐπέστρεψαν στά σπίτια τους γιά φαγητό καί νά ἐπανέλθουν καί πάλι στίς 3 τό ἀπόγευμα γιά τήν διάλεξι.

Ἐγώ μέ δύο ἱερεῖς καί τά παιδιά τους ἐφάγαμε σέ μικρή κουζίνα δίπλα ἀπό τήν ἐκκλησία. Εἶχαν ὀστρακοειδῆ, ντολμαδάκια, φρέσκα φασολάκια καί τηγανητό ψάρι.

Στίς 3 ἡ ὥρα ἐγέμισε σχεδόν ἡ ἐκκλησία. Εἶχαν ἔλθει καί χριστιανοί ἀπό ἄλλες ἐνορίες. Μέ τήν Χάρι τοῦ Θεοῦ ἄρχισα νά τούς ὁμιλῶ γιά διάφορα πνευματικά θέματα, σχετικά μέ τήν σωτηρία τῶν ψυχῶν μας καί ἐν συνεχεία ἐπηκολούθησαν πολλές γραπτές ἐρωτήσεις.

Τελείωσε ἡ ὡραία αὐτή σύναξις στίς 6,30 τό βράδυ. Οἱ χριστιανοί μοῦ ἔδωσαν ὀνόματα γιά μνημόνευσι στό Ἅγιον Ὄρος μέ ἀποχαιρέτισαν μέ πολλή σεβασμό καί ἀγάπη, ἀλλά καί τήν εὐχή πάλι νά ἔλθω κοντά τους. Τούς εἶπα, «ἐάν ζοῦμε καί θέλει ὁ Θεός, θά εἰδωθοῦμε καί πάλι».

Ὁ π. Κυπριανός μέ μετέφερε καί πάλι στό μοναστηράκι τῆς Ἁγίας Ἀναστασίας τῆς Ρωμαίας, στό ὁποῖο εἶμαι ὁ μοναδικός τιμῆς ἕνεκεν προσωρινός μοναχός της!

Σήμερα ἔμεινα στό κελλάκι μου νά κάνω προσευχή καί νά ξεκουρασθῶ. Ὁ π. Γεώργιος, ἐφημέριος τῆς ἐκκλησίας τῆς Ἁγίας Ἀναστασίας, φροντίζει κάθε ἡμέρα νά μοῦ φέρνει τό πρωϊνό μου μέ πολλή ἀγάπη καί ἀδελφική στόργή.

Τό ἀπόγευμα στίς 5 ἡ ὥρα ἦλθε ὁ π. Κυπριανός, πρωτοπρεσβύτερος καί ἐφημέριος τοῦ μεγάλου ναοῦ τοῦ Τιμίου Σταυροῦ μέ τήν παπαδιά του καί μέ παρέλαβε. Δέν ξέρω ποῦ μέ πᾶνε. Μοῦ εἶπαν θά ἔχουμε σύναξι ἱερέων μέ τίς παπαδιές τους. Μετά ἀπό μία ὥρα φθάσαμε πλησίον τῆς θαλάσσης. Ἐδῶ ὑπάρχουν δύο ρουμάνικές ὀρθόδοξες ἐνορίες. Φθάσαμε σέ μία μικρή ἐκκλησία, σχήματος Βασιλικῆς, ἡ ὁποία ἀνήκει στόύς Καθολικούς. Λειτουργοῦν ἐκεῖνοι τά πρωΐνά τῶν Κυριακῶν ἀπό 8.30 μέχρι στίς 9 καί κατόπιν μπαίνουν οἱ ὀρθόδοξοι. Τοποθετοῦν ἕνα συρόμενο μέ ρόδες ξύλινο τέμπλο, τά ἱερά σκεύη καί ἀντικείμενα ἐπί τῆς τραπέζης, τό Ἱερό Ἀντιμήνσιο, τίς εἰκόνες στόύς τοίχους καί κάνουν τήν Θεία Λειτουργία.

Ἐδῶ ἱερεύς εἶναι ὁ π. Δανιήλ, ἕνας νέος καί εὐγενικός ἄνθρωπος, ὁ ὁποῖος μᾶς δέχθηκε μέ πολλή φιλοφροσύνη στήν ἐνορία του. Τιμᾶται ὁ ναός στόν Εὐαγγελισμό τῆς Θεοτόκου καί στήν Ἁγία Μόνικα, μητέρα τοῦ ἁγίου Αὐγουστίνου, ἐπισκόπου Ἰππῶνος.

Στήν σύναξι συμμετεῖχαν περί τούς 10 ἱερεῖς μέ τίς παπαδιές τους. Τούς εἶπα ὅ,τι μέ φώτισε ὁ Θεός, κυρίως περιστατκά καί θαύματα ἀπό τό Ἅγιον Ὄρος, συμβουλές τοῦ Ὁσίου Γέροντος Παϊσίου, μέ τόν ὁποῖον ἐζήσαμε μαζί στό Ἅγιον Ὄρος περί τά 20 χρόνια καί ἄκουσα καί 2-3 ἐρωτήσεις.

Μετά τήν σύναξι, ἔστρωσαν οἱ κυρίες τῆς ἐνορίας τράπεζα φαγητοῦ. Ἀπό σήμερα ἤδη ἄρχισε ἡ νηστεία τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων. Ἐν συνεχεία ἐβγάλαμε φωτογραφίες καί ἐπιστρέψαμε χαρούμενοι περί τίς 11 τό βράδυ γιά τά σπίτια μας ὁ καθένας.

Σήμερα εἶναι Τρίτη, 5^η τοῦ μηνός Ἰουνίου. Ἦλθε στίς 12 τό μεσημέρι ὁ π. Κυπριανός καί μέ παρέλαβε. Ἐπήγαμε στόν ναό τῆς ἐνορίας του, ὅπου ἔδωσα συνέντευξι σέ μία κοπέλλα, προκειμένου νά μεταφέρει τά δικά της μηνύματα ἀπ᾿ αὐτή τήν συνομιλία σέ ραδιοφωνικούς σταθμούς τῆς Ρουμανίας.

Τελειώσαμε γρήγορα, μετά τήν ἀπάντησι πέντε ἐρωτήσεων πού μοῦ ἀπηύθυνε καί μοῦ ἐζήτησε νά ἔχουμε ἐπικοινωνία, προκειμένου νά ἐνημερώνει τόν ρουμανικό λαό γιά τά ἔργα κυρίως τῆς Ἀφρικῆς.

Κατόπιν μέ τόν π. Κυπριανό ἐπήγαμε στό σπίτι του γιά λίγο φαγητό μέ τήν οἰκογένειά του. Ἔχει τήν ἁπλοϊκή καί ταπεινή παπαδιά του, Σιμόνα τό ὄνομά της καί τά τρία ἀγόρια τους, τόν Ματθαῖο, τόν Θεοφάνη καί τόν Ἀντώνιο.

Μέ ἐπίμονη πρότασι τοῦ ἱερέως φίλου μου ἐφύγαμε ὅλοι μαζί γιά νά ἐπισκεφθοῦμε δύο ἀπό τίς ἐναπομείνασες μονές τοῦ ὁσίου Βενεδίκτου, ἀσκητοῦ τοῦ 6^ου αἰῶνος. Ἀπέχουν μιάμισυ ὥρα μακριά ἀπό τήν Ρώμη, σέ μία μεγάλη κοιλάδα, μέ ὑψηλές πλαγιές, ἡ ὁποία διασχίζεται ἀπό ὁρμητικό ποταμό.

Ἐξεπλάγην ἀπό τά ὡραία καί ἐπιβλητικά κτίρια τῶν μονῶν. Κατά τήν εἴσοδό μας στήν κοιλάδα αὐτή εἶναι κτισμένο στήν ἀριστερή πλευρά, ἡ μονή τῆς ὁσίας Σχολαστικῆς, ἀδελφῆς τοῦ ὁσίου Βενεδίκτου. Ἐδῶ, μοῦ εἶπε ὁ π. Κυπριανός, μονάζουν μέ τό τυπικό τοῦ ὁσίου κτήτορος Βενεδίκτου περί τούς 20 μοναχούς, πού λέγονται ἀπό τό ὄνομα τοῦ Ὁσίου Βενεδικτίνοι. Εἶναι φιλικοί πρός τήν Ὀρθοδοξία καί κρατοῦν τά ἀρχαῖα μοναχικά τυπικά.

Τό ἄλλο μοναστήρι, τοῦ Ὁσίου, εἶναι σέ ἐλάχιστη ἀπόστασι ἀπό τό προηγούμενο, φυτευμένο σάν μανιτάρι κυριολεκτικά στήν ρίζα ἑνός πελώριου καί ἐκτεταμένου βράχου. Τά κτίριά του εἶναι μεγαλοπρεπῆ. Ἡ κεντρική ἐκκλησία εἶναι σχεδόν ὅλη ἁγιογραφημένη μέ παραστάσεις τῆς ζωῆς τοῦ Χριστόῦ καί τοῦ ὁσίου Κτήτορος. Φαίνεται μία ἁγιογραφία πού ὁ ἅγιος κυλίεται γυμνός στά ἀγκάθια, γιά νά κατευνάσει τόν πόλεμο τῆς σαρκός , πού τόν ἐνωχλοῦσε κατά τήν νεανική του ἡλικία.

Στό δάπεδο τοῦ ναοῦ κατεβαίνουμε μία ὑπόγεια κλίμακα καί φθάνουμε στό σπήλαιο τοῦ Ὁσίου. Ἔχει πέτρινη σκεπή καί ἐσωτερικό βαθούλωμα. Ἐντός τῆς σπηλιᾶς του εἶναι τό μαρμάρινο ἄγαλμα τοῦ Ὁσίου σέ στάσι προσευχῆς. Πιό χαμηλά ὑπάρχουν κι ἄλλοι ὑπόγειοι χῶροι, ὅπου ὁ ἅγιος δεχόταν τούς τσοπάνηδες καί τούς ἐδίδασκε ἤ τούς ἔδινε τρόφιμα.

Ἐδῶ εἴδαμε νά κάθεται σέ ἕνα γραφεῖο, ἕνας ξυρισμένος μοναχός μέ ζωστικό. Δέν σηκώθηκε νά μᾶς ὑποδεχθῆ. Ἐμεῖς τόν χαιρετίσαμε ἀπό μακριά καί τοῦ ζητήσαμε νά ἐπισκεφθοῦμε τόν ναό. Μᾶς ἔκανε νόημα νά μποῦμε. Μέ τόν ἴδιο τρόπο τόν ἀποχαιρετίσαμε, χωρίς νά σηκωθῆ ἀπό τήν πολυθρόνα του.

Ὁ π. Κυπριανός μοῦ εἶπε ὅτι στό μοναστήρι αὐτό τοῦ Ὁσίου, ὑπάρχει μόνο ἕνας μοναχός, πού ἔρχεται ἀπό τό διπλανό, σάν φύλακας τῆς μονῆς γιά ἕνα μῆνα καί μετά τόν ἀντικαθιστᾶ ἄλλος. Ἔτσι, ἡ μονή αὐτή λειτουργεῖ μόνο σάν μουσειακός χῶρος, χωρίς ἀκολουθίες καί ἀδελφότητα.

Ἀναχωρήσαμε γρήγορα γιά νά φθάσουμε 20 χλμ. μακριά ἀπό τήν Ρώμη, στήν πόλι Παβόνα. Ἐδῶ ὑπάρχει ρουμανική ὀρθόδοξη ἐνορία, πού φιλοξενεῖται σέ ἐκκλησία τῶν Καθολικῶν, πρός τιμήν τοῦ ἁγίου Μάρτυρος Λαυρεντίου, πού ἐμαρτύρησε στήν Ρώμη. Ἱερεύς εἶναι ὁ π. Δανιήλ Σαρουμπάρου. Καί μοῦ εἶπε, ὅτι θά πρέπει μέχρι τόν ἑπόμενο Ἰανουάριο, νά ἔχουν φύγει, διότι οἱ Καθολικοί δέν παραχωροῦν καί γιά ἄλλο διάστημα τήν ἐκκλησία τους.

Ἐδῶ ἔγινε στίς 6,15 ἡ διάλεξις μέ διάφορα πνευματικά θέματα. Στήν συνέχεια διαβάσθηκαν πολλές ἐρωτήσεις καί δόθηκαν οἱ ἀνάλογες ἀπαντήσεις. Ἀκολούθησε πρόχειρη καί νηστήσιμη τράπεζα φαγητοῦ σέ διπλανό κυλικεῖο μέ πολλές πρός ὅλους εὐχαριστίες. Καί ἐδῶ ἀκούσαμε τήν ἴδια τῶν ἀνθρώπων ἐπιθυμία νά τούς ἐπισκεφθοῦμε καί πάλι. Μερικοί ἀπό τούς Χριστιανούς, μοῦ εἶπαν, ὅτι ἦλθαν ἀπό 200 χλμ. μακριά γιά νά ἀκούσουν τήν ὁμιλία.

Στίς 10,30 ἤμουν ἤδη στό προσωρινό μοναστήρι μου, ὅπου μέ περίμενε ἡ Προστάτις τῆς ἐν Ἁγίῳ Ὅρει Μονῆς μας, ἡ ἁγία Ἁναστασία ἡ Ρωμαία γιά ξεκούρασι.

Τετάρτη, 6^η Ἰουνίου, εἶναι ἡ τελευταία ἡμέρα μου ἐδῶ στήν Ἰταλία. Μετά τόν πρωϊνό καφέ, ἀσχολήθηκα μέ τήν συγγραφή τοῦ παρόντος τευχιδίου. Στίς 1,30 ἦλθε ὁ π. Γεώργιος, ἐφημέριος τῆς ἐνοριακῆς ἐκκλησίας τῆς Μονῆς τῆς ἁγίας Ἀναστασίας τῆς Ρωμαίας καί ἐπήγαμε σέ ἕνα ἐστιατόριο γιά φαγητό. Κατόπιν ἐπήγαμε γιά τήν δεύτερη καί τελευταία ἐπίσκεψι στόν Θεοφιλέστατο Ἐπίσκοπο κ.κ. Σιλουανό καί τόν βοηθό του θεοφ. κ. Ἀθανάσιον. Καί πάλι μέ ὑποδέχθηκε μέ πολλή ἀγάπη καί τιμή. Ἔσκυψαν καί οἱ δύο καί δυναμικά μοῦ ἔπιασαν καί μοῦ ἐφίλησαν τό χέρι. Ντροπιάσθηκα καί τούς εἶπα ὅτι δέν εἶμαι τίποτε μπροστά τους κι αὐτοί μοῦ εἶπαν μέ τήν τιμή αὐτή ἀποδίδουν τιμή στήν Κυρία Θεοτόκο, της Βασίλισσα τοῦ Ἁγίου Ὄρους.

Συνωμιλίσαμε μαζί ἀρκετά θέματα τῆς Ἐπισκοπῆς τους. Μέ ἐρώτησαν γενικά γιά τήν ἱεραποστόλή στήν Ἀφρική. Καί προθυμοποιήθηκαν νά κτίσουν ἐκκλησία στό Ἀνατολικό Κογκό, πρός τιμήν τοῦ ὁσίου Δανιήλ τοῦ Ἡσυχαστόῦ, πνευματικοῦ πατρός τοῦ ἁγίου Στεφάνου τοῦ Μεγάλου, ἡγεμόνος τῆς Μολδαβίας κατά τόν 15^ον αἰῶνα. Γιά τόν σκοπό αὐτό θά ὀργανώσουν τήν προσπάθεια ἐνημερώνοντας τίς ἐνορίες τους γιά συνεισφορά χρημάτων καί τήν μελλοντική ἵδρυσι τοῦ ναοῦ.

Μοῦ ἔδωσαν δῶρα γιά τόν ἅγιο Καθηγούμενο τῆς Μονῆς μας καί μέ ἀποχαιρέτισαν κι αὐτοί μέ πολλές εὐχαριστίες γιά τό ἱεραποστόλικό ἔργο πού ἐπετελέσθηκε ἐπί ἕνα μῆνα σέ πολλές ἀπό τίς ἐνορίες τῆς Ὀρθοδόξου ρουμανικῆς Ἐπισκοπῆς τους ἐδῶ στήν Ἱταλία.

Στήν συνέχεια μέ παρέλαβε ἄλλος ἱερεύς, ὁ πρωτοπρεσβύτερος π. Νικόλαος  ἐφημέριος τοῦ ναοῦ τοῦ ἁγίου Πολυκάρπου Σμύρνης, πού εἶναι στήν πόλι Τσιστέρνια ντι Λατίνα. Ἡ ἐκκλησία ἦταν παρεκκλήσιο τῶν Καθολικῶν, τό ὁποῖο τό παρεχώρησαν στόύς ὀρθοδόξους. Δίπλα ἔχουν ἕνα ἄλλον ναό τεραστίων διαστάσεων, στόν ὁποῖον λειτουργοῦν. Παρότι αὐτός ὁ ναός τῶν ὀρθοδόξων λειτουργοῦσε ἀπό 8 χρόνια κάποια ἡμέρα ληστεύθηκε. Καί ὁ νέος ἱερεύς π. Νικόλαος, πρό δύο περίπου ἐτῶν ἄρχισε ἀπό τήν ἀρχή τήν διακόσμησι καί τόν ἐξοπλισμό ὅλων τῶν ἀναγκαίων σκευῶν καί ἀντικειμένων.

Τό βράδυ στίς 6 ἡ ὥρα ἄρχισε ἡ ὁμιλία μέ τά γνωστά θέματα ἀπό τό Ἅγιον Ὄρος, τήν ἱεραποστόλή στήν Ἀφρική καί γιά τήν σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου. Ἐπηκολούθησαν πολλές καί σοβαρές ἐρωτήσεις καί ἐδόθησαν ἀπαντήσεις. Κατόπιν ἐντός τοῦ ναοῦ στρώθηκε τράπεζα φαγητοῦ μέ ποικιλία νηστησίμων φαγητῶν, τά ὁποῖα εἶχαν ἑτοιμάσει οἱ εὐλαβεῖς κυρίες τῆς ἐνορίας.

Καί πάλι μέ ὁδηγό τόν π. Νικόλαο, θεολόγο καί κήρυκα ἐδῶ τοῦ Εὐαγγελίου τοῦ Χριστόῦ μας, ἔφθασα καί πάλι  στήν προσωρινή Μετάνοια μου, τήν Μονή τῆς ἁγίας Ἀναστασίας στίς 11 περίπου τό βράδυ.

Στήν συνέχεια ἔγραψα μέ τήν ἡλεκτρονική μορφή ἀπό τόν ἰδικό μου ὑπολογιστή στόν σκληρό δίσκο γιά τόν ἱερέα π. Γεώργιο περί τούς 70 Βίους Ἁγίων σέ φίλμ-σινεμᾶ, καθώς καί ἄλλας ἱεραποστόλικά καί μουσικά θέματα.

Τό πρωΐ, 7 τοῦ μηνός ἔφυγα μέ ὁδηγό τόν ὑποδιάκονο Ἰουλιανό γιά τό ἀεροδρόμιο Τσιαμπίνο. Στίς 9,30, ὥρα Ἑλλάδος ἔφθασα στό ἀεροδρόμιο «Μακεδονία», τῆς Θεσσαλονίκης. Μέ παρέλαβε ὁ πρώην πρόεδρος τοῦ ἱερασποστόλικοῦ Συλλόγου «Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός», κ. Γεώργιος Ἀσλανίδης καί μέ μετέφερε στό Μετόχιό μας, τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου στήν Πολίχνη Θεσσαλονίκης.

Τήν ἑπομένη ἔφυγα γιά τήν Οὐρανούπολι, ὅπου διανυκτέρευσα σέ φιλικό σπίτι καί στίς 9 τοῦ μηνός ἡμέρα Σάββατο μπῆκα ἐπί τέλους στό Ἅγιον Ὄρος, τήν προσωρινή Πατρίδα τῶν Ἁγιορειτῶν μοναχῶν.

Συμπληρώθηκε ἕνας περίπου μῆνας ἀφ᾿ ὅτου τήν 10^ην Μαΐου ἀνεχώρησα γιά αὐτήν τήν ἀποστόλή στήν Ἀδελφή Ὀρθόδοξη Ρουμανική Ἐκκλησία, τῆς Ἐπισκοπῆς ἐν Ἰταλία.

Δέν ἀντιμετώπισα καμμία δυσκολία. Οἱ πατέρες μέ τά αὐτοκίνητά τους μέ παρέδιδαν ὁ ἕνας στόν ἄλλον μέ ἕνα πολύ ὀργανωμένο πρόγραμμα διεξαγωγῆς τῶν πνευματικῶν αὐτῶν ὁμιλιῶν καί συναντήσεων μέ τίς ὀρθόδοξες ἐνορίες τους.

Οἱ ὀρθόδοξοι Χριστιανοί τῆς Ρουμανίας διακρίνονται γιά τήν βαθειά τους πίστι καί τήν προσήλωσί τους στήν Παράδοσι τῆς Ἐκκλησίας μας καί στά θρησκευτικά τους ἔθιμα. Ἡ προσέλευσίς τους στίς ὁμιλίες, πού ἐγένοντο στίς ἐκκλησίες ἦταν πολύ ἱκανοποιητική. Μετά ἀπό κάθε ὁμιλία, ἀκολουθοῦσαν ἐρωτήσεις καί ἀμέσως τράπεζα φαγητοῦ μέ τήν παρουσία 2-3 μέχρι καί 10 πατέρων, πού ἤρχοντο ἀπό ἄλλες ἐνορίες.

Δέν ὑπάρχει πλέον τό ἐρώτημα σέ ποιές ἐκκλησίες  στεγάσθηκαν αὐτές οἱ Κοινότητες τῶν Ὀρθοδόξων τῆς Ρουμανίας.  Ἐδῶ ὁ Θεός ἐφρόντισε κατά τρόπο θαυματουργικό καί δυσκατάληπτο τήν λύσι τοῦ προβλήματος. Ὁ πάπας τῆς Ρώμης σέ συνεργασία μέ τούς κατά τόπους ἐπισκόπους τῆς Ἰταλίας, προθυμοποιήθηκαν καί παρεχώρησαν στήν νέα Ἐπισκοπή τῶν Ὀρθοδόξων Ρουμάνων μέχρι σήμερα 250 ἐκκλησίες τους. Ἄλλες ἀπ᾿ αὐτές ἐδόθησαν δωρεάν καί ἄλλες μέ κάποιο συμβολικό ἐνοίκιο, χωρίς χαρτιά καί χωρίς διεκδικήσεις ἑκατέρωθεν. Ἄς σημειωθῆ καί τό γεγονός ὅτι τά 2/3 τῶν ἐκκλησιῶν τους εἶναι κλειδωμένα.

Ὑπάρχουν μία ὁμάδα ἱερέων, πού οἱ ἐνορίες τους εἶναι πλησίον τῶν κτιρίων τῆς Ἐπισκοπῆς τους, οἱ ὁποῖοι βάζουν σέ χαρτόκουτα ὅλα  τά βιβλία καί τά ἄλλα πράγματα, πού στέλλει τό Ρουμανικό Πατριαρχεῖο ἀπό τό Βουκουρέστιο, προκειμένου νά διανεμηθοῦν σέ ὅλες τίς ἐνορίες τους.

Σέ κάθε ἐκκλησία τους, λοιπόν, ὑπάρχει σέ μία γωνία βιβλιοθήκη μέ πνευματικά βιβλία, εἰκόνες, κομποσχοίνια, σταυρούς καί ἄλλα θρησκευτικά ἀντικείμενα, γιά τούς Χριστιανούς τους. Ὅλα αὐτά τά ἀγοράζουν γιά τήν πνευματική τους κατάρτισι καί τά χρήματα τοῦ κόστους στέλλονται στό Ρουμανικό Πατριαρχεῖο.

Ἐπέστρεψα μέ τήν ἀγάπη ὅλων τῶν ὀρθοδόξων Ρουμάνων Ἀδελφῶν μας καί μέ τήν θερμή παράκλησί τους καί πάλι νά εἶμαι κοντά τους τήν ἑπόμενη χρονιά. Ἀλλά ἄς γίνει τό θέλημα τοῦ Θεοῦ στήν ὑπόλοιπη πορεία τῆς ζωῆς μας.

Μοναχός Δαμασκηνός Γρηγοριάτης

Ἰούνιος τοῦ 2018.

ΔΟΞΑ ΤΩ ΑΓΙΩ ΠΑΝΑΓΑΘΩ ΤΡΙΑΔΙΚΩ ΘΕΩ.

Μέ τήν εὐλογία τοῦ πατρός Δαμασκηνοῦ Γρηγοριάτου