Κυριακὴ πρὸ τῶν Φώτων (Μᾶρκ. 1,1-8)
«Ἀρχη του ευαγγελιου Ἰησου Χριστου, υιου του Θεου» (Μαρκ. 1,1)
Ἀπὸ αὐτὴν θὰ σᾶς παρακαλέσω νὰ προσέξετε μία μόνο λέξι. Εἶνε ἡ λέξις «εὐαγγέλιον». Ἔτσι ἀρχίζει σήμερα ἡ εὐαγγελικὴ περικοπή· «Ἀρχὴ τοῦ εὐαγγελίου…» (ἔ.ἀ. 1,1). Τί σημαίνει «εὐαγγέλιο»; Νὰ τὸ κάνουμε λιανά.
* * *
«Εὐαγγέλιον»! Εἶνε λέξι ἑλληνική, ποὺ διαδόθηκε παντοῦ σ᾿ ὅλο τὸν κόσμο ἔτσι ἀμετάφραστη. Τί τιμὴ γιὰ τὴ γλῶσσα μας! Ἀλλὰ τὴ γλῶσσα αὐτὴ τὰ παιδιὰ τῆς σημερινῆς Ἑλλάδος δὲν τὴ θέλουν. Τὴ διώχνουν ἀπὸ τὰ σχολεῖα καὶ τὰ πανεπιστήμια. Ἐμεῖς ὅμως πρέπει νὰ κρατήσουμε τὴ γλῶσσα τῶν προγόνων μας, τὴ γλῶσσα τοῦ Εὐαγγελίου.
Ἐγὼ θὰ ὑπενθυμίσω τρεῖς εὐχάριστες εἰδήσεις.
• Αὐτὴ τὴν ὥρα ποὺ μιλᾶμε, μέσα στὶς φυλακὲς ὑπάρχουν φυλακισμένοι γιὰ διάφορες αἰτίες. Τί περιμένουν αὐτοὶ ν᾿ ἀκούσουν; Ποιά εἶνε γι᾿ αὐτοὺς ἡ εὐχάριστη εἴδησι; Νὰ δεχτοῦν ἐπισκέψεις; νὰ τοὺς φέρουν ῥοῦχα, φαγητά;… Τίποτε ἀπ᾿ αὐτά. Γιὰ τοὺς φυλακισμένους ἡ εὐχάριστη εἴδησι, τὸ καλὸ μαντᾶτο, εἶνε, νὰ πάῃ ὁ δεσμοφύλακας καὶ νὰ τοὺς πῇ· Εἶστε ἐλεύθεροι· ὁ ἀνώτατος ἄρχοντας ὑπέγραψε διάταγμα χάριτος, καὶ αὔριο φεύγετε!… Φαντάζεστε τὴ χαρά τους ἀκούγοντας ὅτι ἔληξε ἡ ποινή; Γι᾿ αὐτοὺς ἡ εἴδησι ὅτι ἀποφυλακίζονται εἶνε εὐαγγέλιο.
• Θέλετε ἄλλο παράδειγμα; Αὐτὴ τὴν ὥρα στὰ κρεβάτια τῶν νοσοκομείων μας βρίσκονται ἄρρωστοι, βαρειὰ ἄρρωστοι, πλῆθος, ἄνω τῶν χιλίων – δύο χιλιάδων. Ποῖοι εἶνε καὶ ἀπὸ τί πάσχουν; Πάσχουν ἀπὸ τὴ φοβερὴ ἀσθένεια τοῦ καρκίνου, ποὺ εἶνε ἡ μάστιγα τῆς ἀνθρωπότητος. Ποιά εἶνε γι᾿ αὐτοὺς ἡ εὐχάριστη εἴδησι; Ὅτι τοὺς χαρίζεις λεφτά, καταστήματα, αὐτοκίνητα;… Ὄχι. Ἀλλὰ τί; Νὰ δώσῃ ὁ Θεὸς νὰ πῇ μιὰ μέρα τὸ ῥαδιόφωνο· Προσοχὴ προσοχή· σᾶς μεταδίδουμε τὴν εἴδησι, ὅτι ἀνακαλύφθηκε τὸ φάρμακο κατὰ τοῦ καρκίνου… Ὤ τί χαρά! Θὰ πεταχτοῦν ἀπὸ τὰ κρεβάτια οἱ καρκινοπαθεῖς. Ἡ εἴδησι αὐτὴ γι᾿ αὐτοὺς λέγεται εὐαγγέλιο.
• Κι ἄλλο ἕνα παράδειγμα. Αὐτὴ τὴν ὥρα ὑπάρχουν λαοὶ σκλαβωμένοι, ποὺ ποδοπατοῦνται ἀπὸ κατακτητάς. Μάλιστα ἐμᾶς τοὺς Ἕλληνες ἰδιαιτέρως μᾶς συγκινεῖ τὸ γεγονὸς ὅτι ἡ μισὴ Κύπρος στενάζει κάτω ἀπὸ τὸν Ἀττίλα. Γιά σκεφτῆτε, τί περιμένουν οἱ Κύπριοι; Περιμένουν ν᾿ ἀκούσουν μιὰ εἴδησι· ὅτι αὔριο οἱ Τοῦρκοι ἀδειάζουν τὸ νησί… Ὤ τί μεγάλη χαρὰ γι᾿ αὐτοὺς καὶ γιὰ μᾶς!
Εὐαγγέλιο λοιπὸν θὰ εἶνε ἡ ἀπελευθέρωσι τῆς Κύπρου, εὐαγγέλιο ἡ ἀνακάλυψι τῆς θεραπείας τοῦ καρκίνου, εὐαγγέλιο ἡ ἀπελευθέρωσι τῶν φυλακισμένων. Θὰ μπορούσαμε νὰ φέρουμε καὶ πολλὰ ἄλλα παραδείγματα. Θὰ μπορούσαμε ἀκόμη ν᾿ ἀνατρέξουμε στὴν ἀρχαία ἐποχή, νὰ ποῦμε ποιά παρόμοια εὐαγγέλια ἀναφέρονται π.χ. στὸν Ὅμηρο καὶ ἄλλους κλασσικοὺς συγγραφεῖς· θὰ μάκραινε ὅμως πολὺ ὁ λόγος.
Ὑπάρχουν καὶ ἄλλα εὐαγγέλια, μὰ ἐκεῖνα εἶνε ψευτο-ευαγγέλια. Δὲν θὰ σᾶς μιλήσω γι᾿ αὐτά. Ἐγὼ θέλω νὰ σᾶς πῶ γιὰ τὸ ἕνα καὶ μοναδικό, τὸ κορυφαῖο εὐαγγέλιο, ποὺ περιέχει τὴν πλέον εὐχάριστη εἴδησι τοῦ κόσμου.
Ποιά εἶν᾽ αὐτή; Ὣς ἐδῶ μ᾽ ἀκούγατε προσεκτικά· ἀλλ᾿ ἀμφιβάλλω ἂν θὰ μ᾿ ἀκούσετε καὶ στὴ συνέχεια ἔτσι. Ἄχ κόσμε κόσμε, ποὺ συγκινεῖσαι γιὰ μικρὰ καὶ ἀσήμαντα πράγματα, καὶ γιὰ τὰ μεγάλα καὶ ὑψηλὰ μένεις ψυχρός!
Τὸ εὐαγγέλιο μὲ τὴν πιὸ εὐχάριστη εἴδησι περιέχει ἕνα μήνυμα, τὸ ὑπὲρ πᾶν μήνυμα. Ποιό εἶνε τὸ μήνυμα; Εἶνε αὐτὸ ποὺ ἄκουσαν οἱ βοσκοὶ τὴν ἀλησμόνητη ἐκείνη νύκτα. Τί ἄκουσαν· «Ἰδοὺ εὐαγγελίζομαι ὑμῖν χαρὰν μεγάλην, ἥτις ἔσται παντὶ τῷ λαῷ, ὅτι ἐτέχθη ὑμῖν σήμερον σωτήρ», ὅτι γεννήθηκε ὁ Σωτήρας τοῦ κόσμου (Λουκ. 2,10-11).
Ὤ! Τὸ αἰσθάνονται οἱ παπᾶδες, οἱ δεσποτάδες, οἱ μικροί, οἱ μεγάλοι; Τὸ αἰσθάνεστε, ἀδέρφια μου, ἐσεῖς; Πῶς νὰ σᾶς μιλήσω, μὲ τί γλῶσσα νὰ συγκινήσω τὶς καρδιές σας; Πῶς νὰ σᾶς ἐκφράσω τὸ μεγαλεῖο τοῦ Εὐαγγελίου μας;
Τὸ Εὐαγγέλιο θὰ τὸ αἰσθανθῇς, ἂν πιστέψῃς ὅτι εἶσαι ἁμαρτωλός. Εἶσαι ἁμαρτωλός! Καθένας ἔχει τὸν ἐγωισμό του καὶ φρονεῖ, ὅτι εἶνε ὁ καλύτερος ἄνθρωπος. Δὲν εἶνε ἔτσι τὰ πράγματα. Ἐὰν πάρῃς κόσκινο καὶ κοσκινίσῃς τὸν ἑαυτό σου, τὶς σκέψεις σου, τὰ λόγια σου, τὶς πράξεις σου, θὰ δῇς, ὅτι πολλὴ βρωμιὰ καὶ πολλὴ παλιανθρωπιὰ καὶ πολλὴ ἀκολασία ὑπάρχει μέσα σου. Ἄλλοι φαινόμαστε, καὶ ἄλλοι εἴμαστε. Τὰ βάθη τῆς καρδιᾶς μας εἶνε διεφθαρμένα. Εἴμαστε ἁμαρτωλοί. Ποιός θὰ τολμήσῃ νὰ πῇ, ὅτι δὲν εἶνε ἁμαρτωλός; Ὅποιος τὸ πῇ, ἀγνοεῖ τὸν ἑαυτό του.
Καὶ πῶς μοιάζει ὁ ἁμαρτωλός; Εἶνε σὰν τὸ σκλάβο, σὰν τὸ φυλακισμένο ποὺ ὑποφέρει μέσα στὴ φυλακὴ τῶν παθῶν καὶ τῆς κακίας του, σὰν τὸν ἄρρωστο ποὺ πάσχει ἀπὸ τὴν πιὸ φοβερὴ ἀσθένεια τοῦ κόσμου, τὴν ἁμαρτία. Ὤ ἡ ἁμαρτία, ὤ οἱ ἁμαρτίες μας! Αὐτὲς δημιουργοῦν τὸ ἄγχος μέσα στὶς καρδιές μας.
Ποιός θὰ μᾶς σώσῃ ἀπὸ τὴν ἁμαρτία; Μόνο ὁ Χριστός. Αὐτὸς εἶνε ποὺ θραύει, σπάει, τὶς σιδερένιες πύλες τῶν φυλακῶν τῶν παθῶν μας. Αὐτὸς μᾶς λυτρώνει, αὐτὸς εἶνε ἡ δόξα μας.
Τί θὰ ἦταν, ἀδέρφια μου, ὁ κόσμος χωρὶς Χριστό; Ὤ συμφορά! Μπορεῖς νὰ ζήσῃς χωρὶς λεφτά, χωρὶς παιδιά, χωρὶς γυναῖκα, χωρὶς γλῶσσα, ἀκόμη καὶ χωρὶς πατρίδα· τετρακόσα – πεντακόσα χρόνια ἦταν σκλαβωμένος ὁ τόπος μας, καὶ ἔζησε, γιατὶ πίστευε στὸ Χριστό. Χωρὶς Θεὸ ὅμως, χωρὶς Χριστό, δὲν μπορεῖς νὰ ζήσῃς, ὅπως δὲν μπορεῖ νὰ ζήσῃ ὁ κόσμος χωρὶς ἥλιο. Προτιμότερο νὰ σβήσῃ ὁ ἥλιος καὶ τὰ ἄστρα τοῦ οὐρανοῦ, παρὰ νὰ σβήσῃ μέσα στὴν καρδιά μας ὁ Χριστός.
* * *
Εὐαγγέλιο! Τὸ βιβλίο αὐτὸ τὸ
ἅγιο καὶ ἱερό, ποὺ εἶνε ὁ βασιλεὺς τῶν βιβλίων, αὐτὸ σᾶς συνιστῶ, μὲ τὴν
ἔναρξι τοῦ ἔτους, ν᾿ ἀρχίσετε νὰ διαβάζετε. Δὲν ὑπάρχει ἄλλο βιβλίο
ἀνώτερο. Δὲν ὑπάρχει ἄλλο βιβλίο ποὺ μπορεῖ νὰ σώσῃ τὸν κόσμο.
Τὸ Εὐαγγέλιο παίρνει τὸν ἀπελπισμένο καὶ τοῦ δίνει ἐλπίδα.
Ὑπῆρχαν ἄνθρωποι ποὺ ἦταν ἕτοιμοι ν᾿ αὐτοκτονήσουν, καὶ δὲν τὸ ἔκαναν·
τὸ Εὐαγγέλιο τοὺς σταμάτησε. Ἔζησαν, καὶ εἶπαν· Τὸ Εὐαγγέλιο κάνει καὶ
τὸν πιὸ ἀπελπισμένο νὰ θέλῃ νὰ ζήσῃ. Τὸ Εὐαγγέλιο παίρνει τὸν ἄγριο καὶ
τὸν κάνει ἥμερο καὶ ἄκακο, δημιουργεῖ πραγματικὸ πολιτισμό. Ἄγριοι, ποὺ
τρῶνε τοὺς ἀνθρώπους σὰν τὰ λάχανα, ἀπὸ τὴν ὥρα ποὺ θὰ πιάσουν τὸ
Εὐαγγέλιο ἀλλάζουν. Τεράστια μεταβολή. Κανένα βιβλίο δὲν ἔφερε τέτοια
ἐπανάστασι στὸν κόσμο. Κάποιος Γάλλος, ἄπιστος καὶ διεφθαρμένος, ἔφτασε
κάτω στὴν Ἀφρική. Ἔξω ἀπὸ μιὰ καλύβα εἶδε ἕναν ἄγριο νὰ διαβάζῃ τὸ
Εὐαγγέλιο καὶ τὸν εἰρωνεύτηκε.
–Μπᾶ! Ἐμεῖς στὴ Γαλλία, λέει, αὐτὸ τὸ βιβλίο τὸ θεωροῦμε παλιὸ πλέον.
Καὶ τί τοῦ ἀπήντησε ὁ ἄγριος·
–Δὲν ξέρω τί ἰδέα ἔχετε στὴ Γαλλία γιὰ τὸ Εὐαγγέλιο. Ἐγὼ ἕνα
σοῦ λέω· ὅτι, ἐὰν δὲν πίστευα στὸ Εὐαγγέλιο καὶ δὲν τὸ διάβαζα, αὐτὴ
τὴν ὥρα θὰ σὲ σκότωνα καὶ θὰ σὲ ἔτρωγα. Διότι ἤμουν ἀνθρωποφάγος.
Ὦ Εὐαγγέλιο, λείπεις ἀπὸ τὴ ζωή μας!
Μόνο στὰ δικαστήρια μένει τὸ Εὐαγγέλιο, γιὰ νὰ τὸ παλαμίζουν
καὶ νὰ ὁρκίζωνται. Ἀλλ᾿ ὄχι! Θ᾿ ἀγωνισθοῦμε, μαζὶ μὲ τ᾿ ἄλλα, καὶ γιὰ νὰ
καταργηθῇ ὁ ὅρκος στὰ δικαστήρια. Τὸ Εὐαγγέλιο δὲν ἔχει θέσι ἐκεῖ γιὰ
νὰ ὁρκίζωνται. Τὸ Εὐαγγέλιο ἔχει θέσι καὶ στὰ δικαστήρια καὶ στὰ σχολεῖα
καὶ στοὺς στρατῶνες καὶ στὰ σπίτια μας καὶ παντοῦ, γιὰ νὰ τὸ τηροῦμε.
Γι᾿ αὐτὸ συνιστῶ· ὅλοι, μικροὶ καὶ μεγάλοι, καὶ ἰδίως οἱ
οἰκογενειάρχες, νὰ πάρετε στὰ χέρια σας τὸ Εὐαγγέλιο. Χωρὶς ψωμὶ νὰ
περνάῃ μέρα, χωρὶς φαγητὸ νὰ περνάῃ μέρα· χωρὶς Εὐαγγέλιο νὰ μὴν περνάῃ
μέρα.
Διαβάστε τὸ Εὐαγγέλιο. Ἕνα μῆνα ἂν τὸ διαβάσετε, θὰ δῆτε
ἀλλαγὴ στὸν ἑαυτό σας· καὶ θὰ δοξάζετε τὸ Χριστό. Διότι δὲν δόθηκε στὸν
ἄνθρωπο ὡραιότερο, τιμιώτερο, ὑψηλότερο, σπουδαιότερο δῶρο ἀπὸ τὸ
Εὐαγγέλιο τοῦ Χριστοῦ.
(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος
Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία, ἡ ὁποία ἔγινε στὸν ἱ. ναὸ Ἁγ. Κωνσταντίνου & Ἑλένης Ἀμυνταίου τὴν 2-1-1977 πρωί. Καταγραφὴ καὶ σύντμησις 31-12-2000, ἐπανέκδοσις 6-11-2023.