Τοῦ Δρ. Κων/νου Ἀποστόλου-Κατσαροῦ*
Κατὰ κοινὴ ὁμολογία, τὰ μέσα μὲ τὰ ὁποῖα ἐπιχειρεῖται στὰ χρόνιά μας νὰ προωθηθεῖ ἡ ἀποστασία ἀπὸ τὴν Ὀρθόδοξη Πίστη καὶ Παράδοση, τὴν Ὀρθοπραξία ὡς στάση ζωῆς, εἶναι πολλὰ καὶ πολυδιάστατα. Τὸ πνεῦμα τῆς λεγομένης «Νέας Ἐποχῆς» ἔχει διαποτίσει ἀναρίθμητες ἐκφάνσεις τῆς καθημερινότητας, σὲ σημεῖο ποὺ νὰ ἀλλοιώνει τὴν Πίστη μας καὶ κατ’ ἐπέκταση τὴ σχέση μας μὲ τὸν Τριαδικὸ Θεό, ἀπὸ τὸν ὁποῖο καὶ ἀπομακρυνόμαστε σταδιακὰ χωρὶς νὰ τὸ ἀντιλαμβανόμαστε.
Ἡ Νέα Ἐποχὴ μετέρχεται πληθώρα ἐργαλείων ἀποδόμησης. Ἀνατολικὲς παραθρησκεῖες ὑπὸ τὸν μανδύα ὑποτιθέμενων προτύπων ὑγιεινῆς διαβίωσης, ἐναλλακτικὴ-ὁλιστικὴ ἰατρική, ἔξαρση νεοφανῶν αἱρέσεων καὶ καταστροφικῶν λατρειῶν, ἀρχαιολατρία καὶ νέο-εἰδωλολατρία, κάθε εἴδους μαντεῖες καὶ μαγγανεῖες, νεοπαγανισμὸς καὶ υἱοθέτηση «ἑορτῶν» ὅπως αὐτὲς τῆς γῆς (πατάτας, καλαμποκιοῦ, κρασιοῦ κλπ), ἐπικίνδυνες πρακτικὲς αὐτὸ-βελτίωσης, τὸ νεόφερτο μυστικιστικὸ χαλοουὶν καὶ πλεῖστα ἄλλα παραδείγματα, τὰ ὁποῖα ἐντάσσονται στὴν γενικότερη προσπάθεια ἀναβίωσης εἰδωλολατρικῶν συνηθειῶν καὶ πρακτικῶν.
Ἐσχάτως δέ, καὶ ἕνας ἀπὸ τοὺς λόγους διὰ τὸν ὁποῖο γράφτηκε τὸ παρὸν ἄρθρο, εἶναι ἡ παρατηρούμενη προσπάθεια νὰ ἀποδοθεῖ κάποιας μορφὴ ζωντανῆς ὀντότητας στὰ φυσικὰ καιρικὰ φαινόμενα. Ἀναφερόμαστε δηλαδὴ στὴ στοχευμένη ὀνοματοδοσία σὲ φαινόμενα ὅπως τὰ χαμηλὰ βαρομετρικά, οἱ χιονιάδες καὶ οἱ καταιγίδες. Ξαφνικά, τὰ ἔκτακτα μέν, συνηθισμένα δέ, γιὰ τὸ κλῖμα τῆς χώρας καιρικὰ φαινόμενα, ἀποφασίστηκε ὅτι θὰ φέρουν συγκεκριμένα ὀνόματα. Ἄλλη μία ξενόφερτη καὶ ὕπουλη μεθόδευση ποὺ δίνει ἐμμέσως τὴν αἴσθηση ὅτι πρόκειται γιὰ ζωντανὰ φυσικὰ φαινόμενα, τὰ ὁποῖα εἴτε τιμωροῦν (μὲ πλημμύρες, καταστροφὲς καὶ θανάτους) εἴτε ἐπιβραβεύουν (μὲ ἡλιοφάνεια καὶ κατάλληλες συνθῆκες γιὰ ἀναψυχή). Τοιουτοτρόπως τὰ φυσικὰ φαινόμενα συγχέονται μὲ τοὺς ἀρχαίους ψευδὸ-θεοὺς τοῦ ἀνέμου (Αἴολος), τοῦ κεραυνοῦ (Δίας) καὶ οὕτω καθεξῆς. Γι’ αὐτὸ τὸ λόγο καὶ ἐπιλέγονται ὀνόματα ἀρχαίων θεῶν ἢ ἀρχαιοπρεπῆ, ὅπως Ἀριάδνη, Δαίδαλος, Ζήνων, Ὑπατία, Γηρυόνης, Ἐτεοκλῆς, Ἡφαιστίων κλπ.
Μάλιστα προσφέρεται καὶ ἀληθοφανὴς δικαιολογία γιὰ τὸ νεόφερτο αὐτὸ φαινόμενο τῆς ὀνοματοδοσίας τῶν φυσικῶν φαινομένων, ἡ ὁποία εἶναι ὅτι ἐφαρμόζεται γιὰ πρακτικοὺς λόγους καὶ ἀποσκοπεῖ στὴν παρακολούθηση τῶν φαινομένων ἀπὸ τοὺς ἐπαγγελματίες μετεωρολόγους. Διερωτόμαστε, βέβαια, γιατί ξαφνικὰ τώρα οἱ ἐπαγγελματίες ἀνακάλυψαν τὸν «ἐνδεδειγμένο» τρόπο προκειμένου νὰ κάνουν τὴ δουλειά τους. Ὁ ἄλλος λόγος ποὺ προφασίζονται εἶναι μᾶλλον πιὸ πειστικὸς καὶ ἔγκειται στὸ γεγονὸς ὅτι τὰ ὀνόματα ποὺ ἐπιλέγονται ἀποσκοποῦν στὴν αὔξηση τῆς τηλεθέασης-ἀκροαματικότητας μέσῳ τῆς ψυχολογικῆς χειραγώγησης τοῦ κοινοῦ μὲ πηχυαίους τίτλους, ὅπως «Ἡ ἐπέλαση τοῦ Γηρυόνη», «Τὸ κῦμα τῆς Ὑπατίας» κ.λπ. Εἰδικότερα, μελέτες ποὺ πραγματοποιήθηκαν στὴν Ἀμερικὴ ἔδειξαν ὅτι τὸ κοινὸ φοβᾶται λιγότερο τὰ φαινόμενα μὲ γυναικεῖα ὀνόματα σὲ σχέση μὲ τὰ ἀνδρικά.
Ἱστορικά, ἡ χρήση ὀνομάτων καθιερώθηκε ἀρχικὰ μόνο γιὰ τοὺς τυφῶνες κατὰ τὴ δεκαετία τοῦ ’40, στοὺς ὁποίους δίδονταν γυναικεῖα ὀνόματα καὶ βάσει καταλόγων ποὺ συνέταξε ἀργότερα τὸ Ἐθνικὸ Κέντρο Τυφώνων τῶν ΗΠΑ. Ἐν συνεχείᾳ, οἱ κατάλογοι αὐτοὶ ἔπαψαν νὰ ἔχουν ἀποκλειστικὰ γυναικεῖα ὀνόματα τὸ 1979, μετὰ ἀπὸ παράπονα τῶν δικαιωματιστῶν τοῦ φεμινιστικοῦ κινήματος.
Ἐν πάσῃ περιπτώσει, εἶναι καταφανὴς ἡ προσπάθεια τοῦ ἐκμαυλισμοῦ τῆς συνείδησης τοῦ κοινοῦ προκειμένου νὰ συνηθίσει στὴν ἰδέα ὅτι τὰ φυσικὰ φαινόμενα ἔχουν «ὀντότητα» καὶ ἄρα δὲν ἐπηρεάζονται-ἐλέγχονται ἀπὸ τὴν Παντοδυναμία τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ. Καὶ αὐτὸ ἐμπίπτει βέβαια στὴ γενικότερη στρατηγικὴ τοῦ ἐλέγχου καὶ τῆς ἀλλοίωσης τῶν ἠθῶν τῶν νεοελλήνων ἀπὸ τοὺς γνωστοὺς ἀγνώστους ἰθύνοντες τῆς Νέας Ἐποχῆς.
Ὁ μακαριστὸς π. Ἀντώνιος Ἀλεβιζόπουλος σημείωνε πολὺ εὔστοχα: «Ἡ Νέα Ἐποχή, δὲν θέλει ἐκκλησίες ἀδειανὲς ἀπὸ πιστούς, ἀλλὰ γεμᾶτες ἀπὸ κόσμο μὲ ἀλλοιωμένο φρόνημα».
Πολλὲς ἀπὸ τὶς προωθούμενες νέες αὐτὲς «μόδες» μοιάζουν ἀθῷες καὶ βρίσκουν ἔτσι πρόσφορο ἔδαφος, ὅπου παρατηρεῖται ἐλλιπὴς κατήχηση. Παρουσιάζονται μὲ οἰκολογικὸ προσωπεῖο καὶ ὑποτιθέμενο ἐνδιαφέρον γιὰ τὴ φύση καὶ τὸ περιβάλλον ἢ ὡς πρακτικὲς ποὺ μαρτυροῦν «πολιτικὴ ὀρθότητα» ἢ ὡς ἀναζητήσεις-δράσεις ποὺ δείχνουν «ὑψηλὸ μορφωτικὸ-πολιτιστικὸ» ἐπίπεδο. Πρακτικὲς πολυπολιτισμικές, πολυσυλλεκτικὲς καὶ ποικιλόχρωμες, προκειμένου νὰ προωθηθοῦν ὡς «κοσμοπολίτικες» ἢ ὡς «πολιτικὰ ὀρθές».
Αὐτὸς εἶναι ὁ λόγος, γιὰ τὸν ὁποῖο τὰ παγκόσμια ΜΜΕ προβάλλουν ἐξαντλητικὰ τοὺς παθιασμένους αὐτοαποκαλούμενους ἀκτιβιστές, ἐσχάτως δὲ καὶ στρατευμένους ἐφήβους σὲ σύγχυση, ποὺ ἐνδιαφέρονται μὲ ζῆλο «οὐ κατ’ ἐπίγνωσιν» γιὰ τὴ σωτηρία τοῦ πλανήτη, ἐπειδὴ στὴν οὐσία θεωροῦν τὴ φύση, ὡς κάτι τὸ ὁποῖο ἔχει «θεία» ὑπόσταση καὶ ὡς τέτοια ἐμμέσως τὴ λατρεύουν.
Ὅλα αὐτὰ ὑπάγονται στὴ σύγχρονη ἀντίληψη τοῦ νεοπαγανισμοῦ ποὺ ἐντέχνως προωθεῖται στὴν παγκόσμια κοινωνία καὶ δὴ στὴν ἑλληνική, ὥστε νὰ ἐξαλειφθοῦν οἱ ἀντιστάσεις, τὶς ὁποῖες προβάλλει ἡ Ἐθνική μας ταυτότητα καὶ ἰδιοσυγκρασία ποὺ εἶναι ἄρρηκτα συνδεδεμένες μὲ τὴν Ὀρθόδοξη Πίστη καὶ Παράδοση.
Τὸ ἀποτέλεσμα τῆς συντονισμένης ἐπίθεσης ποὺ δεχόμαστε εἶναι ἡ βαθιὰ πνευματικὴ κρίση ποὺ ἀντιμετωπίζουμε, ἡ ὁποία μὲ τὴ σειρά της ὁδηγεῖ: στὴν ἀμφισβήτηση καὶ ἄκριτη ἀπόρριψη τῶν ἱερῶν θεσμῶν καὶ παραδόσεων, στὴν ἔντονη ἀντιχριστολογία καὶ δαιμονολογία, στὸν ὑλισμὸ καὶ ἀσύστολο ὑπερκαταναλωτισμό, στὸν ὀμφαλοσκοπικὸ ἀτομικισμό, στὸν ἀκραῖο δικαιωματισμό, στὴν νομιμοποίηση τῶν παθῶν καὶ ἐν τέλει, στὴν ποινικοποίηση τῆς Χριστοήθειας. Στὸ σύνολό τους συνθέτουν ἕνα φαῦλο παρόν, τὸ ὁποῖο προοιμιάζει ἕνα ζοφερὸ μέλλον. Τὸ Σῶμα τῆς Ἐκκλησίας πολεμεῖται, ἐνῷ ἡ πολιτεία-ἄρχουσα τάξη, πρωτοστατεῖ καὶ συνεργεῖ πρὸς αὐτὴν τὴν κατεύθυνση θυσιάζοντάς το ὡς βορὰ στὰ ἁρπακτικὰ τῆς παγκοσμιοποίησης.
Τὸ ζήτημα εἶναι, ἂν τελικὰ θὰ ἐπιτρέψουμε στὸν ἑαυτό μας καὶ στὰ παιδιά μας νὰ βαδίσουμε σὲ αὐτὴν τὴν πλατιὰ ὁδὸ τῆς ἀπωλείας ἢ ἂν θὰ ἀνανήψουμε ἀπὸ τὸ λήθαργο τῶν νεοεποχίτικων σειρήνων. Τὴ λύση τὴν ἔδωσε ὁ Ἅγιος τῶν ἡμερῶν μας, Παΐσιος ὁ Ἁγιορείτης, μὲ τὰ θεόσοφα λιτὰ καὶ παραινετικά του λόγια: ἐκεῖ ποὺ αὐτοὶ γκρεμίζουν, ἐκεῖ πάνω ἐμεῖς θὰ κτίζουμε, γιατί… ὁ διάβολος τώρα ὀργώνει, ἀλλὰ ὁ Χριστὸς τελικὰ θὰ σπείρει!
* τ. Λέκτορας καὶ Ἐπιστημονικὸς Συνεργάτης στὸ Πανεπιστήμιο τοῦ Μπράιτον τῆς Βρετανίας, ἀπὸ τὸ ὁποῖο κατέχει μεταπτυχιακὸ καὶ διδακτορικὸ τίτλο.