Η «ΘΕΤΙΚΗ ΣΚΕΨΗ»

 τοῦ Πρωτοπρ. Κυριακοῦ Τσουροῦ 

Γραμματέως τῆς Σ.Ε. ἐπί τῶν αἱρέσεων 

Πρίν ἀναλύσουμε συνοπτικά αὐτόν τόν ὅρο, θεωροῦμε ἀναγκαῖο νά ἐπιστήσουμε τήν προσοχή τῶν ἀναγνωστῶν μας πάνω στό περιεχόμενο καί τήν ἔννοια τῶν ὅρων καί τῶν ἐκφράσεων πού χρησιμοποιοῦνται σήμερα ἀπό τίς διάφορες ὁμάδες τῆς «Νέας Ἐποχῆς». Τοῦτο διότι στίς «νεοεποχίτικες» ὁμάδες οἱ ὅροι καί οἱ ἐκφράσεις πού χρησιμοποιοῦνται δέν ἔχουν πάντοτε τό ἴδιο περιεχόμενο πού ἐμεῖς ἔχουμε μάθει νά τούς δίνουμε μέχρι σήμερα. Ἔτσι, ἡ χρήση, φερ᾽ εἰπεῖν, τοῦ ὅρου «Νέα Ἐποχή» δέν σημαίνει ἁπλά κάτι τό καινούργιο, μιά ἀλλαγή πρός τό καλύτερο τῶν συνθηκῶν ζωῆς τῶν ἀνθρώπων, «μιά ἐποχή ὅπου τά πάντα ἀλλάζουν γύρω μας μέ ταχύτατους ρυθμούς», ὅπως ἐπεσήμανε ὁ Μακαριστός Ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν καί Πάσης Ἑλλάδος Χριστόδουλος1. Δέν σημαίνει κἄν μιά νέα προοπτική πού βλέπει αἰσιόδοξα νά γεννιέται μέσα ἀπό τό παλιό κάτι τό νέο, τό πιό δυναμικό. Σημαίνει ἕνα ρεῦμα πού δέν εἶναι καθόλου νέο, ἀλλά βασισμένο στόν Ἀποκρυφισμό καί στήν Ἀστρολογία καί γαλουχημένο μέσα στή Θεοσοφία, πού καλλιεργεῖ τήν ὑπόθεση τῆς πανθρησκείας καί ὑπηρετεῖ τήν «Νέα Τάξη Πραγμάτων». Ἕνα ρεῦμα πού ἀντιστρατεύεται τό Εὐαγγέλιο τοῦ Χριστοῦ καί ἀνατρέπει τήν περί Θεοῦ καί κόσμου ἀντίληψη τῆς Ὀρθοδόξου Πίστεώς μας. Ἤ, τό νά μιλάει κανείς σήμερα γιά «Χριστό», δέν εἶναι πάντοτε βέβαιο ὅτι ἐννοεῖ τό Μοναδικό καί ἀνεπανάληπτο ἱστορικό πρόσωπο τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ἐνδεχομένως ἐννοεῖ μιά «χριστική κατάσταση», στήν ὁποία ἔχουν ἐξελιχθεῖ, μετά ἀπό ἀναρίθμητες μετενσαρκώσεις, σύγχρονοι ζῶντες «ἀβατάρς» τῆς «Νέας Ἐποχῆς τοῦ Ὑδροχόου», μεταξύ τῶν ὁποίων ἐντάσσεται μέν καί ὁ Ἰησοῦς Χριστός, ἀλλά ὡς ἀβατάρ -μεσσίας τῆς «παλαιᾶς Ἐποχῆς τῶν Ἰχθύων». 

Τό ἴδιο συμβαίνει καί μέ τόν ὅρο «Θετική Σκέψη». Πρέπει νά γνωρίζουμε ποιό ἐννοιολογικό περιεχόμενο δίνουν στόν ὅρο αὐτό οἱ νεοεποχίτικες ὁμάδες καί ποιά ἡ διδασκαλία πού ἀναπτύσσεται γύρω ἀπ᾽ αὐτόν.

 Ἴσως κάποιος, ἀγνοώντας τή σημασία αὐτοῦ τοῦ ὅρου, νά βιαστεῖ νά προβάλει τήν ἔνσταση: καλά καί τί τό κακό ὑπάρχει στό νά σκέπτεσαι αἰσιόδοξα, νά μή τά βλέπεις μαῦρα, νά ὀνειρεύεσαι τήν ἐπιτυχία καί τήν εὐτυχία, νά «σκέπτεσαι θετικά»; Γιατί ὁ νέος, ὁ γονιός, ἡ ἐγκυμονοῦσα μητέρα, ὁ ἐκπαιδευτικός, ὁ πολιτικός, ὁ δημοσιογράφος, ὁ διαμορφωτής τῆς κοινῆς γνώμης, νά μή καλλιεργοῦν μέσα τους τήν αἰσιοδοξία, ὥστε νά μποροῦν νά παίζουν σωστά τόν ρόλο τους μεταδίδοντάς την στούς ἄλλους καί μέ καλύτερα καί ὠφελιμότερα ἀποτελέσματα γιά τό κοινωνικό σύνολο; Καί ὅμως τά πράγματα δέν εἶναι τόσο ἀθῶα (θά σημείωνα, τόσο ἁπλοϊκά) ὅπως ἐκ πρώτης ὄψεως φαίνονται.

 «Θετική Σκέψη»:

 Τί εἶναι λοιπόν ἡ λεγόμενη «Θετική Σκέψη»;

 «Θετική Σκέψη» δέν σημαίνει ἁπλά μιά ἰδανική πνευματική ἤ ἔστω ψυχολογική κατάσταση τοῦ ἀνθρώπου, πού στηρίζεται στήν αἰσιοδοξία, στήν ἐλπίδα καί στήν πίστη στόν Θεό, πού σκορπίζει τή γαλήνη μέσα καί γύρω στόν ἄνθρωπο καί πού μπορεῖ νά εἶναι καί χάρισμα ὅταν τήν ἐπισκιάζει ἡ Χάρις τοῦ Χριστοῦ. Εἶναι πρωτίστως μιά κατάσταση «αὐτοσυνειδησίας», κατά τήν ὁποία ὁ ὀπαδός μιᾶς ὁμάδας «ἀνακαλύπτει» ἤ «διαπιστώνει» τήν «Ἐσωτερική Δύναμη» ἤ «Ἀτέλειωτη Δύναμη» μέσα του, τόν «θεό πού βρίσκεται μέσα του», πού ἀναγνωρίζει «τή δική του σπουδαία θειότητα καί μεγαλοπρέπεια», κατά τήν ἔκφραση τοῦ Dyer, γνωστοῦ θεωρητικοῦ τῆς «Θετικῆς Σκέψης», ὅπως θά δοῦμε παρακάτω. Ἔτσι, ὁ κάθε ἄνθρωπος, ἐνεργοποιώντας αὐτή τή «Δύναμή» του, πού εἶναι μέρος τοῦ «Παγκοσμίου Πνεύματος», μπορεῖ νά ἐκπληρώσει κάθε ἐπιθυμία του. «Πστευε στόν ἑαυτό σου καί στίς δυνάμεις πού ὑπνώττουν μέσα σου», παροτρύνει ὁ Murphy, ἕνας ἀπό τούς πιό γνωστούς ἐκφραστές τῆς «Θετικῆς Σκέψης».

 Ἡ «Θετική Σκέψη» ἤ «θετική πίστη» εἶναι ἡ τάση ἤ ἡ κίνηση, μέσα στά πλαίσια τῆς «Νέας Ἐποχῆς», ἡ ὁποία κηρύττει ὅτι μέσα στόν κάθε ἄνθρωπο ὑπάρχει μιά «Ἀτέλεωτη Δύναμη» πού καθιστᾶ δυνατή τήν ἐκπλήρωση κάθε ἐπιθυμίας· εἶναι ὁ «Θεός πού βρίσκεται μέσα μας»2. Αὐτή ἡ δύναμη ἀποκαλεῖται καί «Ἐσωτερική Δύναμη», τήν ὁποία πρέπει νά ἐνεργοποιήσουμε μέσα μας. Αὐτή ἡ «Δύναμη» εἶναι ἡ δύναμη τῆς ἐπιτυχίας.

 Στίς κινήσεις τῆς «Θετικῆς Σκέψης» ἡ σκέψη ταυτίζεται μέ τήν πράξη. Ἄν οἱ σκέψεις σου εἶναι θετικές ἐπιτυγχάνεις σέ ὅλα. Ἄν σκέφτεσαι ἀρνητικά βυθίζεις τόν ἑαυτό σου στή δυστυχία. Αὐτό μπορεῖ νά συμβεῖ στίς σπουδές σου, στό ἐπάγγελμά σου, στήν ὑγεία, στήν ἐγκυμοσύνη μιᾶς γυναίκας, σ᾽ ὁλόκληρη τή ζωή σου. Ἀκόμη καί μέσα στά ὄνειρά σου βρίσκεται ἡ δύναμη τῆς ἐπιτυχίας σου. Ἐκπρόσωπος τοῦ ρεύματος αὐτοῦ ἐκφράζει συνοπτικά τή θέση αὐτή ὡς ἑξῆς: «Θά εἶσαι τόσο δυστυχής, ὅσο διαλέξεις3». Ἀκόμη καί οἱ ἀσθένειες ὀφείλονται σέ «πιθανές αἰτίες τῶν ἀρνητικῶν σκέψεων»: «Ἐμεῖς δημιουργοῦμε τήν κάθε ἀποκαλούμενη "ἀσθένεια" τοῦ σώματός μας»4.

 Στά σχετικά κείμενα τῶν διδασκαλιῶν τῆς «Θετικῆς Σκέψης», βρίσκει κανείς τίς χαρακτηριστικές διδασκαλίες της πού ξεκινοῦν ἀπό τή νεοεποχίτικη περί Θεοῦ, κόσμου καί ἀνθρώπου ἔννοια, τόν ἀπόλυτο μονισμό (ὁ ἄνθρωπος ταυτίζεται μέ τόν Θεό, εἶναι κατ᾽ οὐσίαν Θεός), καί φθάνουν στήν «πίστη» τῆς «αὐτοπραγμάτωσης» καί τῆς «αὐτοθεραπείας» μέ τήν ἐνεργοποίηση τῆς «Ἐσωτερικῆς Δύναμης» πού βρίσκεται μέσα μας.

 Στή συνέχεια θά ἀποδείξουμε, μέσα ἀπό κείμενα «πνευματικῶν δασκάλων» της, ὅτι ἡ «Θετική Σκέψη», εἶναι ἕνα ἀπό τά πολλά ρεύματα τῆς «Νέας Ἐποχῆς». 

 Ἡ ἀποτυχία...τῆς «Δυναμικῆς τῆς Ἐπιτυχίας»

 «Ἡ Νέα Ἐποχή»

 Ὑπενθυμίζουμε ἐδῶ καί ἐπιγραμματικά ὅτι ἡ «Νέα Ἐποχή» θεμελιώνεται στίς ἑξῆς βασικές «δοξασίες»:

 α. Ὁ Θεός δέν εἶναι πρόσωπο, ἀλλά μιά ἀπρόσωπη δύναμη ἤ «Συμπαντική ἐνέργεια ἤ Συνειδητότητα», ἕνα «Παγκόσμιο Συμπαντικό Πνεῦμα» πού ταυτίζεται κατ᾽ οὐσίαν μέ τόν κόσμο καί τόν ἄνθρωπο ὡς «Ἕν Ὅλον» (ὁλιστική θεώρηση τοῦ κόσμου, ἀπόλυτος μονισμός).

 β. Ἡ πορεία τοῦ ἀνθρώπου μέσα σ᾽ αὐτό τό «Ὅλον» εἶναι κυ-κλική καί ἡ αὐτοπραγμάτωσή του ἐπιτυγχάνεται μέσῳ ἀτέρμονης σειρᾶς μετενσαρκώσεων.

 γ. Δέν ὑπάρχει διάκριση μεταξύ καλοῦ καί κακοῦ. Ὅλα εἶναι «θεϊκά»· τό κακό εἶναι «ἡ ἄλλη ὄψη τοῦ ἴδιου πράγματος».

 Στή συνέχεια, θά ἀναφερθοῦμε σέ λίγα, ἀλλά χαρακτηριστικά ἀποσπάσματα μέσα ἀπό τά βιβλία τῆς «Θετικῆς Σκέψης», πού καθιστοῦν φανερό αὐτόν τόν νεοεποχίτικο χαρακτήρα της.

 Ἄς δοῦμε λοιπόν στή συνέχεια ποιός εἶναι ὁ «θεός» καί ποιός ἄνθρωπος τῆς «Θετικῆς Σκέψης».

 Σέ βιβλίο ἑνός ἀπό τούς πιό γνωστούς ἐκφραστές αὐτῆς τῆς κίνησης διαβάζουμε: «Εἶμαι ἕνα μέ τήν ἴδια αὐτή Δύναμη πού μέ δημιούργησε καί αὐτή ἡ Δύναμη μοῦ ἔδωσε τή δύναμη νά δημιουργῶ τίς δικές μου συνθῆκες...Εἶμαι ἡ δημιουργική δύναμη τοῦ κόσμου μου...Ἔχω ὅλες τίς θεϊκές ἰδέες καί τήν δραστηριότητα πού χρειάζομαι»5. Ὁ ἄνθρωπος, λοιπόν, εἶναι ἡ «δημιουργική δύναμη τοῦ κόσμου του» καί δἐν ὀφείλει τήν ὕπαρξή του στόν Παντοδύναμο Δημιουργό Θεό.

 Σύμφωνα μέ ὅσα ὑποστηρίζει ἄλλος «πνευματικός δάσκαλος» τῆς κίνησης, «Ἡ Βασιλεία τῶν οὐρανῶν» δέν εἶναι ἡ πραγματικότητα πού ἑδραιώθηκε μέ τήν παρουσία τοῦ δευτέρου Προσώπου τῆς Ἁγίας Τριάδος ἐπί τῆς γῆς καί στήν ὁποία καλεῖται νά ἐνταχθεῖ «πᾶς ἄνθρωπος». Εἶναι κάτι πού βρίσκεται πάντα μέσα στόν ἄνθρωπο καί ἐξαρτᾶται ἀπό τή δική μας «σπουδαία θειότητα καί μεγαλοπρέπεια». Γι᾽ αὐτό, λέει: «Μή ζητᾶτε ἀπό τό Θεό νά τό κάνει αὐτό γιά σᾶς, ἀλλά στήν πραγματικότητα ἀναγνωρίστε τή δική σας σπουδαία θειότητα καί μεγαλοπρέπεια», «Κοιτάξτε μέσα σας, κι ὄχι ἔξω»6

 Καί σέ ἄλλο σημεῖο τοῦ ἴδιου βιβλίου διαβάζουμε: «Τό θεῖο τμῆμα τοῦ ἑαυτοῦ μας, πού τό ἔχω ὀνομάσει σκέψη καί Θεό, εἶναι μιά δύναμη μέσα στό σύμπαν, τήν ὁποία εἴμαστε ἱκανοί νά τήν συντονίσουμε μ᾽ αὐτό πού πιστεύουμε κι'ἄν τό θέλουμε. Στήν πιό ἀγνή καί καθαρή μορφή τοῦ συγχρονισμοῦ, ἔχουμε μιά ἐπιλογή σχετικά μέ τό νά βιώσουμε τή σκέψη μέσα στή μορφή, ἤ σέ καθαρή σκέψη. Ἔχουμε μιά ἐνορατική αἴσθηση ὅτι τό νά δροῦμε, ἤ νά συνεχίσουμε μιά δράση κατά ἕνα ὁρισμένο τρόπο, σημαίνει νά δημιουργοῦμε ἕνα ἐπερχόμενο γεγονός» 7.

 Ἡ Δημιουργική Δύναμη τοῦ σύμπαντος δηλαδή δέν εἶναι ὁ Παντοδύναμος προσωπικός Θεός ὁ Ὁποῖος δημιουργεῖ, κατευθύνει, συντηρεῖ καί καθορίζει τά πάντα. Ἀντιθέτως, ὁ Θεός ταυτίζεται μέ «τό θεῖο τμῆμα τοῦ ἑαυτοῦ μας», πού ὀνομάζεται «σκέψη ἤ θεός» καί πού ταυτίζεται μέ «μιά δύναμη μέσα στό σύμπαν»,τήν ὁποία ἐμεῖς «εἴμαστε ἱκανοί νά συντονίσουμε» σύμφωνα μέ τήν βούλησή μας «μ᾽ αὐτό πού πιστεύουμε κι ἄν τό θέλουμε». Συνεπῶς, ὁ Θεός εἶναι μιά δύναμη πού ἐξαρτᾶται ἀπό τή δική μας θέληση καί ἱκανότητα νά τή συντονίσουμε μ᾽ αὐτό πού θέλουμε. Τελικά, τό κείμενο αὐτό μέ τή συγκεχυμένη διατύπωση, καλεῖ νά «βιώσουμε τή σκέψη μέσα στή μορφή» καί ὑποστηρίζει ὅτι μέ τήν «ἐνορατική αἴσθηση» πού ἔχουμε δημιουργοῦμε «ἕνα ἐπερχόμενο γεγονός» (!)

 Πάντως, ἐκεῖνο πού προκύπτει ἀπό τά κείμενα αὐτά εἶναι ὅτι αὐτός ὁ «θεός», γιά τόν ὁποῖον μιλοῦν, δέν εἶναι ὁ Θεός τῆς πίστεως, τόν Ὁποῖο γνωρίζουμε καί λατρεύουμε ὡς ὑπερκόσμιον Δημιουργόν τοῦ σύμπαντος, ἀφοῦ, κατά τή «Θετική Σκέψη», εἶναι τό «τμῆμα τοῦ ἑαυτοῦ μας». Αὐτός ὁ «θεός» τῆς «Θετικῆς Σκέψης» ταυτίζεται μέ τή σκέψη μας, μέ τόν «ἑαυτό μας». Καί αὐτός ἀκριβῶς εἶναι ὁ σκοπός τῶν ποικίλων σεμιναρίων «αὐτογνωσίας», νά ἀντιληφθοῦμε δηλαδή καί νά ἀνακαλύψουμε μέσα μας αὐτή τήν πραγματικότητα.

 «Θεός» - «πίστη» - «προσευχή» 

 Ὅλα αὐτά ὅμως εἶναι μιά καθαρά νεοεποχίτικη ἀντίληψη περί Θεοῦ καί ἀνθρώπου, σύμφωνα μέ τήν ὁποία ὁ Θεός, ὅπως εἴπαμε, δέν εἶναι ἕνα ξεχωριστό πρόσωπο, ἀλλά «μέσα μας» καί «Ἕνα» μέ τόν κόσμο. Πολύ περισσότερο, αὐτός ὁ «θεός» δέν εἶναι ὁ Τριαδικός Θεός τῆς Ὀρθοδόξου πίστεώς μας. Ἀναγκαία συνέπεια αὐτῆς τῆς «πίστης» εἶναι ὅτι καί ὁ ὅρος «πίστη» ἀλλάζει περιεχόμενο. Ἡ πίστη δέν εἶναι πλέον μιά ἀναφορά τοῦ ἀνθρώπου πρός ἕνα Ὑπέρτατο Θεῖο Πρόσωπο ἔξω ἀπό τόν ἄνθρωπο, ἀπό τό Ὁποῖο ζητάει δύναμη, ἀγάπη, συγχώρηση, σωτηρία. Ἡ «πίστη», ὅπως διδάσκει ἡ «Θετική Σκεψη», εἶναι μιά ἰδιότητα μέσα στόν ἄνθρωπο, πού πηγάζει ἀπό τίς ἐσωτερικές δυνάμεις του καί γίνεται πηγή ἐνέργειας στή λήψη ἀποφάσεων: «Ἡ πίστη, ἀφοῦ εἶναι ἐνσωματωμένη στήν ἐσωτερική ζωή ὅλων, δοσμένη ἀπό τό Θεό, γίνεται ἡ κύρια πηγή ἐνέργειας στή λήψη ἀποφάσεων καί γι᾽ αὐτό ἀπαιτεῖ νά βρίσκονται ὅλοι σέ συνεχή ἐπαφή μέ τίς ἐσωτερικές τους δυνάμεις»8. «Πίστη», λοιπόν, σημαίνει συνεχής ἐπαφή μέ τίς «ἐσωτερικές δυνάμεις» μας, στροφή μέσα μας, πίστη στόν «ἑαυτό» μας καί ὄχι ἀναφορά μας στόν Θεό.

 Συνακόλουθο ἀποτέλεσμα αὐτῆς τῆς ἐκδοχῆς εἷναι ὅτι ἀλλάζει περιεχόμενο καί ὁ ὅρος προσευχή. Ἡ «προσευχή» τῆς «Θετικῆς Σκέψης» δέν εἶναι «θεοκοινωνία», δέν ἔχει κατεύθυνση πρός «τά ἄνω», ἀλλά «πρός τά ἔσω». «Εἶναι μιά τεχνική, μέ τήν ὁποία ἐπιχειρεῖται ἡ ἐπικράτηση μιᾶς νοητικῆς στάσης, πού πρέπει νά εἰσχωρήσει στό ὑποσυνείδητο, γιά νά τό κινήσει σέ "ἀναδημιουργία", νά μεταβάλει δηλαδή τή νοητική στάση σέ πράξη» 9. Ἔτσι, γιά τόν Ν. Β. Πήλ, φερ᾽ εἰπεῖν, θεωρητικό τῆς «Θετικῆς Σκέψης»: «Ἡ δύναμη τῆς προσευχῆς εἷναι μιά φανέρωση ἐνεργείας» (Ἡ δύναμη τῆς Θετικῆς σκέψης, σ. 79).

 Θά μπορούσαμε νά ποῦμε ὅτι σέ τελευταία ἀνάλυση ἀλλάζει καί αὐτό ἀκόμη τό περιεχόμενο τοῦ ὅρου «ἄθεος». Ἰσχύει, δηλαδή καί γιά τή «Θετική Σκέψη» ὅ,τι κηρύττει γενικά ἡ παραθρησκεία τῆς «Νέας Ἐποχῆς»: ὅτι «ἄθεος» εἶναι ὄχι ὅποιος δέν πιστεύει στόν Θεό, ἀλλά ἐκεῖνος πού δέν πιστεύει στόν «Ἑαυτό» του.

 Ἡ μετενσάρκωση

  Συνέπεια αὐτοῦ τοῦ «ἀπόλυτου μονισμοῦ» εἶναι ἡ «πίστη» τῆς «Θετικῆς Σκέψης» στό κάρμα καί στή μετενσάρκωση Σέ βασικό κείμενό της διαβάζουμε: «Ἀτέλειες ἐκ γενετῆς! Καρμικό. Ἐγώ ἐπέλεξα νά γεννηθῶ ἔτσι. Ἐγώ διάλεξα τούς γονεῖς μου», γράφει ὁ L. Hay10. Αὐτός ὁ παραλογισμός, δηλαδή νά διαλέγει κάποιος πῶς θά γεννηθεῖ, εἶναι τό ἀναπόφευκτο ἀποτέλεσμα τοῦ «ἀπόλυτου μονισμοῦ». Ὅπως ὑποστηρίζουν πολλές παραθρησκευτικές ὁμάδες τῆς «Νέας Ἐποχῆς» ὁ ἄνθρωπος, στήν πορεία τῶν «ἐπαναγεννήσεών» του, διαλέγει ἀκόμη καί τούς γονεῖς ἀπό τούς ὁποίους θά γεννηθεῖ. Ὁ Hay ὑποστηρίζει: «Εἶμαι ἕνα μέ τήν ἴδια αὐτή Δύναμη πού μέ δημιούργησε καί αὐτή ἡ Δύναμη μοῦ ἔδωσε τή δύναμη νά δημιουργῶ τίς δικές μου συνθῆκες... »11.

 Ἐφ᾽ ὅσον, κατά τή «Νέα Ἐποχή», δέν ὑπάρχει προσωπικός Θεός γιά νά συγχωρήσει τόν ἄνθρωπο, νά τόν σώσει, εἶναι ἀναγκαῖο μόνος του ὁ ἄνθρωπος νά ἐπιδιώξει καί πάλι νά διορθώσει τό «κάρμα» του μέ μιά νέα μετενσάρκωση. Ὁ ἄνθρωπος, δηλαδή, πού ὡς κατ᾽ οὐσίαν «ἐκδηλωμένος θεός», σέ μιά προηγούμενη ἐκδήλωση-ζωή του δημιούργησε ἕνα «κάρμα» (πού εἶναι ἡ συσσώρευση πράξεων καλῶν ἤ κακῶν μιᾶς ζωῆς ἤ καί περισσοτέρων), ἐπιλέγει καί πάλι μόνος του νά «ἐκδηλωθεῖ» καί νά ξαναγεννηθεῖ σέ μιά νέα ζωή καί δυνατότητα, διαλέγοντας ὁ ἴδιος τίς συνθῆκες τῆς ζωῆς του, ἀκόμη καί τούς γονεῖς του, ἀνάλογα μέ τό «κάρμα» του ἀπό προηγούμενες ζωές του. Ἡ ἀποδοχή αὐτῆς τῆς δοξασίας ἀποδεικνύει ὅτι ἡ «Θετική Σκέψη» εἶναι πράγματι, ὅπως τήν περιγράψαμε ἤδη, μιά «ἀτραπός» τῆς «Νέας Ἐποχῆς». 

 Αὐτές ὅμως οἱ θέσεις προωθοῦνται μέ τά βιβλία τῶν «πνευματικῶν δασκάλων» τῆς «Θετικῆς Σκέψης», μεταξύ τῶν ὁποίων καί τό βιβλίο τοῦ L. Hay, πού συστήνει ἡ «Success Dynamics».

 Τό καλό καί τό κακό

  Ἀνάλογη εἶναι καί ἡ διδασκαλία τῆς «Θετικῆς Σκέψης» περί καλοῦ καί κακοῦ καί τῶν ἠθικῶν ἀρχῶν. Ἡ «ἠθική» καί τό «καλό» καθορίζονται ἀπό τήν ἴδια τήν κίνηση. Τό ἄν νομίζεις ὅτι εἶσαι καλός ἤ κακός εἶναι μόνο μιά σκέψη πού μπορεῖ νά ἔχει γεννηθει ἀπό μιά ἐσφαλμένη ἀξιολόγηση περί καλοῦ καί κακοῦ πού ἔγινε μέσα στή θρησκεία στήν ὁποία ἀνήκεις. Αὐτή ὅμως ἡ σκέψη μπορεῖ νά ἀλλάξει, δέν εἶσαι ὑποχρεωμένος νά τή διατηρήσεις ἤ νά τή σεβαστεῖς. Μπορεῖ νά εἶναι ἕνα «σκουπίδι» πού στό φόρτωσε ὁ Χριστιανισμός, φερ᾽ εἰπεῖν καί πρέπει νά τό πετάξεις. Σέ βιβλίο τοῦ W. Dyer διαβάζουμε: «Ὑπάρχει περίπτωση νά ψάξεις στά χθεσινά σκουπίδια γιά νά ἑτοιμάσεις τό σημερινό σου φαγητό; Μήπως ψάχνεις ἀπό τά παλιά πνευματικά σου σκουπίδια νά δημιουργήσεις τίς ἐμπειρίες τοῦ αὔριο; Ἄν μιά σκέψη ἤ μιά πεποίθηση δέ σέ ἐξυπηρετεῖ πιά, ἄφησέ την νά φύγει! Δέν ὑπάρχει γραπτός νόμος πού νά λέει πώς ἐπειδή μιά φορά πίστεψες σέ κάτι θά πρέπει νά τό πιστέψεις παντοτεινά» 12. Δέν εἶμαι, λοιπόν, ὑποχρεωμένος νά τηρῶ τόν «γραπτό» λόγο τοῦ Χριστοῦ ἄν «δέ μέ ἐξυπηρετεῖ». Μπορῶ νά τόν πετάξω σάν «παλιά πνευματικά σκουπίδια». Τό ἄν βρίσκομαι στό «καλό», στήν ἀρετή, θά τό πῶ ἐγώ καί ὄχι ὁ Νόμος τοῦ Χριστοῦ.

 Σέ ἄλλο βιβλίο τοῦ Hay, καί στό κεφάλαιο μέ τίτλο «Ἀρνήσου τήν ταυτότητα τοῦ θύματος», διδάσκεται ὅτι, ἄν κάποιος νομίζει ὅτι μερικές ἠθικές ἀρχές τόν «θυματοποιοῦν», ὀφείλει νά ἐπανεξετάσει τίς πεποιθήσεις του. «Ἡ ἠθική καί οἱ ἀξίες σας: Εἶναι πιθανό νά ἔχετε υἱοθετήσει μιά σειρά ἠθικῶν ἀρχῶν, πού, ἐνῶ ξέρετε πολύ καλά ὅτι ὄχι μόνον δέν σᾶς βοηθοῦν, ἀλλά συχνά εἶναι ἐναντίον σας, συνεχίζετε νά τίς ἐφαρμόζετε, ἐπειδή καθορίζουν αὐτό πού νομίζετε ὅτι πρέπει νά περιμένετε ἀπό τόν ἑαυτόν σας. Πιστεύετε, ἴσως, ὅτι πρέπει νά ζητᾶτε συγγνώμη ὅταν μιλᾶτε ἤ σκεπτόσασθε διαφορετικά ἀπό τούς ἄλλους. Ἤ πιστεύετε, ἴσως, ὅτι τά ψέματα εἶναι πάντοτε κακά. Ἔχετε, πιθανόν, υἱοθετήσει κάποια σεξουαλική ἠθική, πού σᾶς ἀπαγορεύει νά χαρεῖτε τή σεξουαλικότητά σας. Ὅποια καί νά ναι ἡ περίπτωσή σας, κάντε μιά ἐπανεξέτση τῆς ἠθικῆς σας καί ἀρνηθῆτε νά συνεχίσετε τήν αὐτοθυματοποίησή σας, ἐπιμένοντας σέ πεποιθήσεις χωρίς ἀντίκρισμα» 13. 

Ἀπό ὅσα ἀναφέραμε ἐδῶ ἀποδεικνύεται ὅτι γιά τή «Θετική Σκέψη» οἱ διδασκαλίες τῆς Ἁγίας Γραφῆς γιά τή συγγνώμη ἤ τό ψέμα ἤ τή σεξουαλική ἠθική δέν φέρουν τό χαρακτῆρα τῆς θεϊκῆς αὐθεντίας ὡς ἐντολές τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Γι᾽ αὐτό, ἐάν νομίζουμε ὅτι εἶναι ἐναντίον μας, ὅτι εἶναι «πεποιθήσεις χωρίς ἀντίκρισμα», μποροῦμε νά τίς ἐπανεξετάσουμε. Τό κακό δέν εἶναι πάντοτε κακό. Τό «καλό», λοιπόν, εἶναι αὐτό πού ταυτίζεται μέ τό θέλημά μας καί «κακό» εἶναι ὅ,τι ἀντιστρατεύεται στό θέλημά μας. Δέν εἶναι, κατά τή «Θετική Σκέψη», πάντοτε «κακό» τό ψέμα ἤ ἡ πορνεία ἀλλά οἱ ἠθικές ἀρχές ἐκεῖνες πού μᾶς τά ἀπαγορεύουν, διότι εἶναι ἐναντίον μας καί δέν μᾶς βοηθοῦν, γι᾽ αὐτό πρέπει νά τίς ἀπαρνηθοῦμε. Ἄλλωστε, «ἡ πίστη μας στήν ἰδέα τοῦ Θεοῦ πρέπει νά λειτουργεῖ γιά μᾶς καί ὄχι ἐναντίον μας», γράφει ὁ L. Hay14. 

Ἔτσι ὅμως δημιουργεῖται σύγχυση. Καταργεῖται ἡ διάκριση μεταξύ καλοῦ καί κακοῦ. Δέν ὑπάρχει μιά «σταθερά», ὁ Νόμος τοῦ Χριστοῦ, πού τά καθορίζει, ἀλλά ἰσχύει ὁ νόμος τῆς «Νέας Ἐποχῆς»: «κάνε ὅ,τι θέλεις». Τό «καλό» εἶναι μόνον ἐκεῖνο πού ἐσύ θεωρεῖς ὡς τέτοιο. «Δέν ὑπάρχει γραπτός νόμος», λέει ἡ «Θετική Σκέψη», στόν ὁποῖο «νά πιστέψεις παντοτεινά». Κάνετε, λέει, τό λάθος «νά συνεχίζετε νά ἐφαρμόζετε...σειρά ἠθικῶν ἀρχῶν», «ἐνῶ ξέρετε πολύ καλά ὅτι ὄχι μόνον δέν σᾶς βοηθοῦν, ἀλλά συχνά εἶναι ἐναντίον σας». Μπορεῖς ὅμως ἐσύ ὁ ἴδιος νά διαπιστώσεις μόνος σου τί εἶναι καλό καί κακό γιά σένα: «Ἄν μιά σκέψη ἤ μιά πεποίθηση δέ σέ ἐξυπηρετεῖ πιά, ἄφησέ την νά φύγει». 

Εἶναι πρόδηλο ὅτι ὅλες αὐτές οἱ θέσεις περί Θεοῦ καί ἀνθρώπου, ἀλλά καί περί τοῦ καλοῦ καί τῆς ἐννοίας τῆς ἠθικῆς, πού προωθοῦνται μέσα ἀπό τά βιβλία τῆς «Θετικῆς Σκέψης», εἶναι ἀσυμβίβαστες μέ τήν Ὀρθόδοξη Πίστη μας.  

Ἤ Χριστιανισμός ἤ «Θετική Σκέψη» 

Οἱ δάσκαλοι τῆς «Θετικῆς Σκέψης» διακηρύττουν ὅτι: «Ὑπάρχουν πολλές διαφορετικές θρησκεῖες πού μποροῦμε νά διαλέξουμε ὅποια θέλουμε. Κι ἄν τώρα πιστεύουμε σέ κάποια θρησκεία πού μᾶς λέει πώς εἴμαστε ἁμαρτωλοί καί βρωμερά σκουλίκια ἄς τήν ἀλλάξουμε» 15. 

Εἶναι γνωστό ὅτι ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία διδάσκει πώς ὁ ἄνθρωπος εἶναι ἁμαρτωλός καί «καθαρός ἀπό ρύπου οὐδείς ἐάν καί μία ἡμέρα ὁ βίος αὐτοῦ ἐπί τῆς γῆς» (Ἰώβ ιδ´ 4). Καί ὁ Ψαλμωδός ὁμολογεῖ μετά τήν ἁμαρτία του: «ἐγώ δέ εἰμί σκώληξ καί οὐκ ἄνθρωπος» (Ψαλμ. κα´ 7). Κατά συνέπεια κανείς ἀπό τούς ὀπαδούς τῆς κίνησης αὐτῆς δέν μπορεῖ νά παραμένει καί μέλος τῆς Ἐκκλησίας. Θά πρέπει νά ἀλλάξει θρησκεία καί νά πάψει νά «νοιώθει» Χριστιανός Ὀρθόδοξος γιά νά μή νοιώθει σάν «ἁμαρτωλό καί βρωμερό σκουλίκι».  

Μιά ποικιλία προσφορᾶς 

Στά βιβλία τῆς «Θετικῆς Σκέψης» συναντᾶμε καί «συνταγές» πού θεραπεύουν βαρύτατες καί ἐνίοτε ἀνίατες ἀσθένειες. Στό βιβλίο τοῦ L. Hay, στό ὁποῖο ἀναφερθήκαμε, ὑποστηρίζεται ὅτι «ἐμεῖς δημιουργοῦμε τήν κάθε ἀποκαλούμενη «ἀσθένεια» τοῦ σώματός μας» 16. Στή συνέχεια περιέχεται σ᾽ αὐτό ἕνας μακρύς κατάλογος ἀσθενειῶν, ὅπου μέ τό Νο 1 σημειώνονται οἱ «πιθανές αἰτίες τῶν ἀρνητικῶν σκέψεων πού δημιουργοῦν τήν ἀσθένεια» καί μέ τό Νο 2 προβάλλεται τό πρότυπο τῆς «Θετικῆς σκέψης» γιά τήν ἀπελευθέρωση ἀπό τήν πιθανή αἰτία τῆς ἀσθένειας καί ἄρα τήν θεραπεία. Ἄς δοῦμε ἕνα χαρακτηριστικό παράδειγμα: 

«AIDS»: 1. (αἰτία): «Ἀρνοῦμαι τόν ἑαυτό μου. Νοιώθω σεξουαλικές ἐνοχές. Ἔχω τήν πεποίθηση ὅτι "Δέν εἶμαι ἀρκετά καλός". 2. (ἀπελευθέρωση): «Εἶμαι μιά Θεία, ὑπέροχη ἔκφραση τῆς ζωῆς. Ἀπολαμβάνω τή σεξουαλικότητά μου. Ἀπολαμβάνω ὅ,τι εἶμαι. Ἀγαπῶ τόν ἑαυτό μου». 

Κατά τή θεωρία αὐτή τοῦ L. Hay αἰτία τῆς τρομερῆς αὐτῆς σύγχρονης μάστιγας δέν εἶναι ἡ μετάδοσή της ἀπό κάποια μετάγγιση ἤ ἡ ἀνήθικη ζωή κλπ., ἀλλά τό ὅτι «Ἀρνοῦμαι τόν ἑαυτό μου. Νοιώθω σεξουαλικές ἐνοχές». Ἀνάλογη εἶναι καί ἡ «συνταγή» γιά τή θεραπεία, πού συνίσταται σέ μιά θετική σκέψη γιά τίς σεξουαλικές δραστηριότητες: «Εἶμαι μιά Θεία, ὑπέροχη ἔκφραση τῆς ζωῆς» 17 . 

Ἕνα γενικό ἀκροτελεύτιο ἐρώτημα: 

Ἔχει λεχθεῖ καί γραφτεῖ ἀπό πολλούς εἰδικούς, ἀλλά καί ἀπό διεθνεῖς ὀργανισμούς ὅτι ἡ δραστηριότητα μερικῶν σεκτῶν ἀποτελεῖ ἀπειλή γιά τήν ἀνθρώπινη προσωπικότητα, ἀλλά καί γιά τό κοινωνικό σύνολο. Σύμφωνα μέ τό Εὐρωπαϊκό Κοινοβούλιο (Ψήφισμα 29.2.1996, παράγρ. Ε´) μερικές ἀπ᾽ αὐτές τίς ὁμάδες δραστηριοποιοῦνται ἀσκῶντας παράνομα τήν ἰατρική. 

Στή χώρα μας λειτουργεῖ πλῆθος τέτοιων ὁμάδων, ἀλλά καί μεμονωμένα πρόσωπα πού ὑπόσχονται λύση κάθε προβλήματος καί θεραπεία «πάσης νόσου». Λίγες εἶναι οἱ περιπτώσεις στίς ὁποῖες ὑπῆρξε αὐτεπάγγελτη εἰσαγγελική παρέμβαση ἤ ποινική δίωξη. Πολλά ὅμως κρούσματα ἐκμεταλλεύσεως πολιτῶν καταγράφονται συχνά στόν Τύπο, συνήθως «κατόπιν ἑορτῆς». 

Ἔπειτα, εἶναι γνωστό πόσο εὔκολα καί γρήγορα ὁ Ἕλληνας, λησμονεῖ ἀκόμη καί πολύ σημαντικά γεγονότα. Ποιός θυμᾶται, φερ᾽ εἰπεῖν, τίς χονδροειδεῖς διαψεύσεις τῶν ποικίλων μελλοντολόγων στό τέλος τῆς Χιλιετίας, ὥστε νά προφυλαχθεῖ σήμερα ἀπό τίς νέες ἐξαγγελίες τους; Ποιός θυμᾶται πιά τίς ὁμαδικές αὐτοκτονίες ὀπαδῶν αἱρέσεων καί παραθρησκευτικῶν ὁμάδων σέ διάφορες χῶρες ἤ τίς δραματικές περιπτώσεις θυμάτων πού κατά καιρούς καταγράφονται στόν Ἑλληνικό Τύπο; Ποιός θυμᾶται τά φρικτά ἐγκλήματα τῶν νεοσατανιστῶν ἤ τίς ὁμαδικές πολυάνθρωπες αὐτοκτονίες ἀνά τόν κόσμο; Ποιός ἀκόμη θυμᾶται τούς γραφικούς «χιλιαστές» ὅταν προανήγγελναν τό τέλος τοῦ κόσμου γιά τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1975 ἤ τούς Πεντηκοστιανούς μέ τήν ἀπειλή τῆς λεγόμενης «ἁρπαγῆς» κατά τή δεκαετία τοῦ '90; 

Πάνω σ᾽ αὐτή τή λησμονιά ἐπενδύουν οἱ «ἔμποροι τῆς κάλπικης ἐλπίδας» καί οἱ «διακινητές ἰδεῶν». Καί ὅμως, πολλοί ὀπαδοί αὐτῶν τῶν ὁμάδων ἐξακολουθοῦν νά παραμένουν ἐγκλωβισμένοι ἀπό φόβο ἤ φανατισμό μέσα σέ τέτοιες ἐπικίνδυνες ὁμάδες, ἐνῶ νέοι ἀνύποπτοι καί ἀκατάρτιστοι ὀπαδοί ἐντάσσονται σ᾽ αὐτές γιά νά «λύσουν ὅλα τά προβλήματά» τους, ἀγνοώντας τό «ἁμαρτωλό» παρελθόν τῶν ὁμάδων αὐτῶν. 

Τό ἔχουμε γράψει καί ἄλλες φορές, ὅτι εἶναι ἀνάγκη κάποιος νά προστατέψει τά ἔννομα ἀγαθά, τά ἀνθρώπινα δικαιώματα, τή ζωή, τήν ἀξιοπρέπεια καί τήν περιουσία τῶν Ἑλλήνων πολιτῶν καί νά θέσει μερικούς νόμους καί κανόνες. 

Ὑπάρχουν ὅμως μερικές ὁμάδες πού ἡ δραστηριότητά τους παρουσιάζει χαρακτηριστικά παρανομίας καί ἐπικινδυνότητας. Σέ τέτοιες περιπτώσεις ἡ Ἐκκλησία, μέσα στά πλαίσια πού Τῆς δίνουν τό Σύνταγμα καί οἱ Νόμοι τοῦ Κράτους, ἐπιτελεῖ τό καθῆκον Της ἐνημερώνοντας τό Ὀρθόδοξο Πλήρωμα καί ἀγκαλιάζοντας μέ στοργή τά θύματα τῶν νεοφανῶν αἱρέσεων καί τῆς παραθρησκείας, ἀλλά καί τίς οἰκογένειές τους, προκειμένου νά θεραπεύσει ἤ νά ἀπαλύνει βαθειές καί ἐνίοτε ἀθεράπευτες κοινωνικές πληγές. 

 Τό τελικό συμπέρασμα ἀπό τήν ἀξιολόγηση ὅλων τῶν παραπάνω κειμένων εἶναι ὅτι ἡ λεγόμενη «Θετική Σκέψη» εἶναι ἀπολύτως ἀσυμβίβαστη μέ τήν Χριστιανική Πίστη, γιατί ὁδηγεῖ τόν ἄνθρωπο νά καταργεῖ τόν Παντοδύναμο Θεό, τήν πρόνοια, τή φιλανθρωπία Του καί τήν Χάρη Του καί στή θέση Του νά ἀνεβάζει τόν ἴδιο τόν «Ἑαυτό» του, ὡς μόνο κυρίαρχο καί κυβερνήτη τῆς ζωῆς του. Αὐτό εἶναι πράγματι ἕνας ἀκραῖος παραλογισμός.

1 περιοδ. Κράμα, Ἰαν. 2004, σελ.26.

2 J. Murphy, βλ. π. Ἀντ. Ἀλεβιζοπούλου, Αὐτογνωσία, αὐτοπραγμάτωση, αὐτοσωτηρία, σ. 15. 

3 W. Dyer, Νά κινεῖς τά δικά σου νήματα. Μή γίνεσαι θῦμα κανενός, σ. 247. 

4 L. Hay: Μεταμορφῶστε τή Ζωή σας, ἔκδοση Success Dynamics, σ. 13.

5 L. Hay: Μεταμορφῶστε τή Ζωή σας, λῆμμα «Ἀδένες», ἔκδοση Success Dynamics, σ. 213. 

6 W. Dyer, Πίστεψέ το καί θά τό δεῖς, σ. 45 

7 αὐτόθι, σ. 258. 

8 Leo Buscaglia, Προσωπικότητα καί ὁλοκλήρωση, σ. 110 - 111, παρά π. Ἀντ. Ἀλεβιζοπούλου, ἀνέκδοτο Λεξικό, σ. 445. 

9 π. Ἀντ. Ἀλεβιζοπούλου, Διαλογισμός ἤ προσευχή; σ. 103. 

10 ἔνθ. ἀνωτ. σ. 222. 

11 αὐτόθι σ. 213.  

12 L. Hay, ἔνθ. ἄνωτ. σ. 49. 

13 W. Dyer, Νά κινεῖς τά δικά σου βήματα, σ. 49. Παράθεση ἀπό τό Λεξικό τοῦ π. Ἀντ. Ἀλεβιζοπούλου. 

14 ἔνθ. ἀνωτ. σ. 193. 

15 L. Hay, ἔνθ. ἀνωτ. σ. 193, ἔκδοση τῆς Success Dynamics. 

16 αὐτόθι, σελ. 13. 

17 Μεταμορφῶστε τή ζωή σας, σ. 214. 

kyriakos_thetikotita.pdf (ecclesia.gr)