«Κρινόμενοι δὲ ὑπὸ τοῦ Κυρίου παιδευόμεθα, ἵνα μὴ σὺν τῷ κόσμῳ κατακριθῶμεν» (Α΄ Κορ. ια΄, 32). (: Ὅταν δὲ κατακρινώμεθα ἀπὸ τὸν Κύριον μὲ ἀσθενείας, τιμωρούμεθα παιδαγωγικῶς ἀπὸ αὐτόν, διὰ νὰ διορθωθῶμεν καὶ μὴ κατακριθῶμεν εἰς τὴν μέλλουσαν ζωὴν μὲ τὸν κόσμον, ποὺ ζῇ μακρὰν ἀπὸ τὸν Θεόν.).
- Τί σημαίνει παίδευση Θεοῦ; Εἶναι ἡ παιδαγωγία. Δὲν τιμωρεῖ ὁ Θεός, εἶναι Πανάγαθος, εἶναι ὅλος ἀγάπη. Βρίσκει τρόπους, γιὰ νὰ πᾶμε κοντά Του, γιὰ νὰ μὴ χάσουμε τὴν ψυχή μας. Πολλὲς φορὲς κυρίως ἀπὸ ὑπερηφάνεια ἁμαρτάνουμε. Ἄν δὲν ἐνεργήση ὁ Θεὸς θὰ παραμείνουμε στὴν ἁμαρτία καὶ ἀλλοίμονό μας.
Ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος τονίζει:
«Ὅποια κι ἄν εἶναι ἡ ὀργὴ τοῦ Θεοῦ κι ἡ τιμωρία, δὲν ἐπιβάλλεται μὲ σκοπὸ τὴν κακοποίησή τους κι ἁπλῶς καὶ μόνο γιὰ νὰ τοὺς τιμωρήσει, ἀλλὰ γιὰ νὰ γίνουν καλύτεροι κι αὐτοὶ ποὺ τιμωροῦνται. [ΕΙΣ ΤΟΝ ΗΣΑΪΑΝ, κεφ. Α΄]
Καὶ συνεχίζει νὰ μᾶς διδάσκη:
«Τὸ ὅτι βέβαια τὰ κακὰ ποὺ μᾶς συμβαίνουν εἶναι καρποί τῶν ἁμαρτιῶν μας καὶ ὁ Θεὸς ὁρίζει συγγενεῖς δημίους ἐναντίον τοῦ ἁμαρτάνοντος, μάρτυς εἶναι ἡ Θεία Γραφή, ἀπ’ τὴν ὁποία τίποτα δὲν ὑπάρχει κάτι ἰσχυρότερο. Σὲ πολεμεῖ ἡ γυναίκα σου; Σὲ ὑποδέχεται, ὅταν εἰσέρχεσαι στὴν οἰκία σου, σὰν θηρίο; Ἀκονίζει τὴ γλώσσα της σὰν μαχαίρι; Εἶναι μὲν λυπηρὸ τὸ πρᾶγμα, γιατὶ ὁ βοηθός σου ἔγινε ἀντίπαλος, ὅμως ἐρεύνησε τόν ἑαυτό σου, μήπως κατὰ τὴ νεανικὴ ἡλικία σου ἔβλαψες γυναίκα καὶ τὸ τραῦμα ποὺ προξένησες στὴ γυναίκα θεραπεύεται μὲ γυναίκαι κι αὐτὴ χειρουργεῖ τὴν ξένη σαπίλα. Κι ἄν ἀκόμη δὲν τὸ γνωρίζει αὐτὸ αὐτὴ ποὺ χειρουργεῖ, ἀλλὰ τὸ γνωρίζει ὁ ἰατρὸς Θεὸς ποὺ γνωρίζει καὶ τὸ συμφέρον σου». [Ἀπ’ τὴν Ὁμιλία του «ΕΙΣ ΤΟΝ Γ΄ ΨΑΛΜΟΝ»].
- Ἔτσι λοιπὸν ὅρισε ὁ Θεὸς νὰ λειτουργοῦν οἱ πνευματικοὶ νόμοι, τί εἶναι πνευματικὸς νόμος. Ἀπὸ ἀνακοίνωση τῆς Ἱ. Μ. Ἁγίας Σκέπης Παραποτάμου Ροδοπόλεως Σερρῶν διαβάζουμε σχετικά:
Ρώτησαν τὸν Ἅγιο Παΐσιο:
«-Γέροντα, ποιοὶ νόμοι λέγονται πνευματικοί;
-Θὰ σοῦ ἐξηγήσω: Ὅπως στὴν φύση ὑπάρχουν οἱ φυσικοὶ νόμοι, ἔτσι καὶ στὴν πνευματικὴ ζωή ὑπάρχουν οἱ πνευματικοὶ νόμοι. Ἂς ποῦμε, ὅταν πετάη κανεὶς ἕνα βαρὺ ἀντικείμενο ψηλά, μὲ ὅσο περισσότερη ὁρμὴ καὶ ὅσο πιὸ ψηλὰ τὸ πετάξη, μὲ τόσο μεγαλύτερη δύναμη θὰ πέση κάτω καὶ θὰ συντριβῆ. Αὐτὸς εἶναι φυσικὸς νόμος.
Στὴν πνευματικὴ ζωή, ὅσο περισσότερο ὑψώνεται κανεὶς μὲ τὴν ὑπερηφάνειά του, τόσο μεγαλύτερη θὰ εἶναι καὶ ἡ πνευματική του πτώση καὶ ἀνάλογα μὲ τὸ ὕψος τῆς ὑπερηφανείας του θὰ συντριβῆ. Γιατί ὁ ὑπερήφανος ἀνεβαίνει, φθάνει σὲ ἕνα σημεῖο καὶ μετὰ πέφτει καὶ σπάζει τὰ μοῦτρα του.
– «ὁ ὑψῶν ἑαυτὸν ταπεινωθήσεται». Αὐτὸς εἶναι πνευματικὸς νόμος.
Ὑπάρχει ὅμως μία σημαντικὴ διαφορὰ ἀνάμεσα στοὺς φυσικοὺς καὶ στοὺς πνευματικοὺς νόμους: Ἐνῷ οἱ φυσικοὶ νόμοι δὲν ἔχουν σπλάγχνα καὶ ὁ ἄνθρωπος δὲν μπορεῖ νὰ τοὺς ἀλλάξη, οἱ πνευματικοὶ νόμοι ἔχουν σπλάγχνα καὶ ὁ ἄνθρωπος μπορεῖ νὰ τοὺς ἀλλάξη, γιατί ἔχει νὰ κάνη μὲ τὸν Δημιουργὸ καὶ Πλάστη του, τὸν Πολυεύσπλαγχνο Θεό. Ἂν δηλαδὴ καταλάβη ἀμέσως τὸ ἀνέβασμα τῆς ὑπερηφανείας του καὶ πῆ: «Θεέ μου, ἐγὼ δὲν ἔχω τίποτε δικό μου καὶ ὑπερηφανεύομαι· συγχώρεσέ με!», ἀμέσως τὰ σπλαγχνικὰ χέρια τοῦ Θεοῦ τὸν ἁρπάζουν καὶ τὸν κατεβάζουν ἁπαλὰ κάτω, χωρὶς νὰ γίνη ἀντιληπτὴ ἡ πτώση του. Ἔτσι δὲν συντρίβεται, ἀφοῦ προηγήθηκε ἡ καρδιακὴ συντριβὴ μὲ τὴν μετάνοια ποὺ ἔδειξε.
Τὸ ἴδιο ἰσχύει καὶ γιὰ τὸ «μάχαιραν ἔδωκας, μάχαιραν θὰ λάβης», ποὺ λέει τὸ Εὐαγγέλιο. Ἂν δηλαδὴ «ἔδωσα μάχαιρα», κανονικὰ πρέπει νὰ ξοφλήσω μὲ μάχαιρα. Ὅταν ὅμως συναισθάνωμαι τὸ σφάλμα μου, μὲ μαχαιρώνει ἡ συνείδησή μου καὶ ζητάω συγχώρηση ἀπὸ τὸν Θεό, τότε πλέον παύουν νὰ λειτουργοῦν οἱ πνευματικοὶ νόμοι καὶ δέχομαι ἀπὸ τὸν Θεὸ τὴν ἀγάπη Του σὰν βάλσαμο.
Μέσα δηλαδὴ στὰ κρίματα τοῦ Θεοῦ, ποὺ εἶναι ἄβυσσος, βλέπουμε νὰ ἀλλάζη ὁ Θεός, ὅταν ἀλλάζουν οἱ ἄνθρωποι. Ὅταν τὸ ἄτακτο παιδὶ συνέρχεται, μετανοῆ καὶ δέρνεται ἀπὸ τὴν συνείδησή του, τότε ὁ Πατέρας του τὸ χαϊδεύει μὲ ἀγάπη καὶ τὸ παρηγορεῖ. Δὲν εἶναι μικρὸ πρᾶγμα νὰ μπορῆ ὁ ἄνθρωπος νὰ ἀλλάξη τὴν ἀπόφαση τοῦ Θεοῦ! Κάνεις κακό; Ὁ Θεός σοῦ δίνει σκαμπιλάκι. Λὲς «ἥμαρτον»; Σοῦ δίνει εὐλογίες.
-Μπορεῖ, Γέροντα, ὁ ἄνθρωπος νὰ μὴ καταλάβη ὅτι ἔχουν λειτουργήσει οἱ πνευματικοὶ νόμοι;
-Ἂν δὲν παρακολουθῆ κανεὶς τὸν ἑαυτό του, τίποτε δὲν καταλαβαίνει καὶ ἀπὸ τίποτε δὲν βοηθιέται, οὔτε ὠφελεῖται.
-Δηλαδή, Γέροντα, οἱ πνευματικοὶ νόμοι παύουν νὰ λειτουργοῦν, μόνον ὅταν ταπεινωθῆ ὁ ἄνθρωπος;
-Ναί, κυρίως μὲ τὴν ταπείνωση ἤ, ὅταν ἔχη κανεὶς τὸ ἀκαταλόγιστο. Νὰ σοῦ πῶ ἕνα παράδειγμα: Μία γυναίκα ἔδερνε συνέχεια τὸν ἄνδρα της καὶ αὐτὸς δὲν μιλοῦσε, γιὰ νὰ μὴ χάση τὴν ἀξιοπρέπειά του, γιατί ἦταν καὶ δάσκαλος. Λειτουργοῦσαν ὅμως σ’ αὐτὸν οἱ πνευματικοὶ νόμοι. Εἶχε ὀρφανέψει μικρὸς ἀπὸ πατέρα καὶ ἡ χήρα μάνα του μὲ μία σύνταξη προσπαθοῦσε νὰ τὸν σπουδάση, νὰ τὸν κάνη δάσκαλο, καὶ αὐτὸς τὴν ἔδερνε! Τί εἶχε τραβήξει ἡ φουκαριάρα ἡ μάνα του! Ὁπότε ἐπέτρεψε ὁ Θεὸς νὰ τὸν δέρνη ἡ γυναίκα του, γιὰ νὰ ἐξοφλήση. Ὕστερα τί γίνεται; Πεθαίνει αὐτός, καὶ ὁ γιός του ἔδερνε τὴν μάνα του. Ξόφλησε ἔτσι καὶ αὐτή. Παντρεύεται ὁ γιὸς καὶ παίρνει μία ἐλαφρούτσικη, ποὺ τὸν ἔδερνε καὶ ἔψελνε τὸ «Χριστὸς Ἀνέστη»! Πῶς οἰκονόμησε ὁ Θεός, γιὰ νὰ ἐξοφλήση καὶ αὐτός! Ἐδῶ ὅμως σταμάτησαν νὰ λειτουργοῦν οἱ πνευματικοὶ νόμοι, γιατί αὐτὴ εἶχε τὸ ἀκαταλόγιστο.
-Ὅταν, Γέροντα, κάποιος ἔχη μία πτώση καὶ λυπᾶται, ἔτσι ξεπληρώνει;
-Αἰσθάνεται ὅτι χρωστάει ἢ λυπᾶται ἐγωιστικά; Ἂν αἰσθάνεται ὅτι χρωστάει, δὲν θὰ πληρώση. Ὅταν ὅμως δὲν αἰσθάνεται τὸ χρέος του, ἐπιτρέπει ὁ Θεὸς νὰ πληρώση. Ὁ Χριστιανὸς λ.χ. πρέπει νὰ κάνη ἐλεημοσύνες. Ἂν κάποιος εἶναι σκληρὸς καὶ δὲν δίνη, ἀλλὰ μαζεύη τὰ χρήματα, θὰ πᾶνε οἱ κλέφτες, θὰ τὸν δείρουν, θὰ τοῦ πάρουν καὶ τὰ χρήματα, καὶ ἔτσι θὰ ξοφλήση. Ὅταν ἔχουμε χρέη καὶ δὲν ξοφλοῦμε σ’ αὐτὴν τὴν ζωή, αὐτὸ εἶναι πολὺ κακὸ σημάδι, εἶναι ἐγκατάλειψη ἀπὸ τὸν Θεό. Ὅταν πάλι κάποιος δὲν τρώη σκαμπίλια καὶ δέχεται εὐλογίες, τότε φαίνεται ὅτι ἔκανε κάτι καλὸ καὶ ἀνταμείβεται ἐδῶ γι’ αὐτὸ ἀπὸ τὸν Χριστὸ διπλὰ καὶ τριπλά. Δὲν ξοφλάει ὅμως γιὰ τὰ σφάλματά του. Καὶ αὐτὸ πάλι εἶναι κακό. Ἂς ποῦμε ὅτι ἔκανα δέκα τοῖς ἑκατὸ καλωσύνες καὶ ὁ Χριστὸς μὲ ἀνταμείβει γιὰ εἴκοσι τοῖς ἑκατὸ καὶ δὲν ἔχω οὔτε θλίψεις οὔτε στενοχώρια· τότε ὅμως δὲν ξοφλῶ ἁμαρτίες. Ἡ ταλαιπωρία σ’ αὐτὴν τὴν ζωή τρώει τὴν κόλαση, λέει ὁ Ἀββὰς Ἰσαάκ. Δηλαδή, ὅταν λειτουργοῦν σὲ κάποιον οἱ πνευματικοὶ νόμοι, ἀφαιρεῖται ἕνα μέρος ἀπὸ τὰ βάσανα τῆς κολάσεως».
Δηλαδὴ οἱ πνευματικοὶ νόμοι κυρίως λειτουργοῦν πρὶν τὴν μετάνοια.
