Τοῦ Ἀρχ/του π. Μάρκου Μανώλη †
Ἡ μεγάλη συμφιλίωσις
Μ. Παρασκευή, ἡ ἱερωτέρα ἡμέρα, ἡ ἀνάπλασις τοῦ ἀνθρώπου, ἡ ἀπαλλαγή ἐκ τοῦ Διαβόλου, ἡ σωτηρία τοῦ ἀνθρωπίνου Γένους.
* * *
Κατ’ εἰκόνα πλασθείς ὁ ἄνθρωπος ἐτοποθετήθη εἰς τὸν Παράδεισον τῆς τρυφῆς, διὰ νὰ εἶναι καὶ αἰωνίως εὐτυχής. Ἀπατηθείς ὅμως ὑπὸ τοῦ Διαβόλου ἐξεβλήθη τοῦ Παραδείσου. Ἠμαυρώθη τὸ κατ’ εἰκόνα καὶ διὰ παντὸς ἦτο δοῦλος εἰς τὸν διάβολον.
* * *
Ὁ Θεὸς Λόγος ὅμως ἐξ ἀγάπης πρὸς τὸν ἄνθρωπον, τὸν παραβάτην, ἐσαρκώθη καὶ διὰ τοῦ σταυρικοῦ του θανάτου κατήργησε τὸν διάβολον, ἀπήλλαξε τόν ἄνθρωπον ἐκ τῆς δουλείας καὶ τὸν ἔκαμε ἐλεύθερον. Διὰ τοῦ τιμίου αἵματος ἀνέπλασε τὸν ἄνθρωπον καὶ τὸν ἔκαμε ὅπως «ἦτο πρὸ τῆς παρακοῆς «καινὸν ἄνθρωπον», κατὰ Θεὸν κτισθέντα δικαιοσύνῃ καὶ θειότητι.
Ἡ σημερινὴ ἡμέρα εἶναι ἡμέρα ἀναπλάσεως, ἀνακαινίσεως καί σωτηρίας. Καὶ ἡ ἀνάπλασις αὐτὴ διὰ τοῦ μυστηρίου τῆς Θείας Εὐχαριστίας συνεχίζεται καὶ σήμερον μέχρι τῆς συντελείας τῶν αἰώνων. Διὰ τῆς ἀναιμάκτου συνεχείας τῆς ἐν Γολγοθᾷ θυσίας αὐτοῦ εἰς τὴν Θείαν Εὐχαριστίαν κοινωνοῦμεν τοῦ ἁγίου αὐτοῦ Σώματος καὶ Αἵματος, ποὺ μᾶς καθαρίζει ἀπὸ πάσης ἁμαρτίας. «Ὅταν προσίῃς τῷ φρικτῷ Ποτηρίῳ, ὡς ἀπ’ αὐτῆς πίνων τῆς πλευρᾶς, οὕτω προσίης» Ἱερός Χρυσόστομος.
«Ἐσταυρώθης δι’ ἐμέ, ἵνα ἐμοὶ πηγάσῃς τὴν ἄφεσιν». Καί συνεχίζει ὁ ὑμνογράφος: «Νυγείσης σου τῆς πλευρᾶς, Ζωοδότα, κρουνοὺς ἀφέσεως πᾶσιν ἀνέβλυσας ζωῆς καὶ σωτηρίας». Ὡς ἄλλος Νεῖλος, ὁ Σταυρὸς τοῦ Κυρίου ἀρδεύει ὅλους τούς ἀνθρώπους καὶ ὅπως ὑπάρχουν τά κατάλληλα ἀρδευτικὰ ἔργα, διὰ νὰ ποτίζεται ἡ Αἴγυπτος, ἔτσι καὶ ἡ Ἐκκλησία μας ἔχει τὰ ζωοποιά μυστήρια καὶ μάλιστα τὴν Θείαν Εὐχαριστίαν, διὰ νὰ μᾶς μεταδίδη ζωὴν καὶ ἀθανασίαν.
Πολλοί λέγουν: «Πῶς θὰ ἤθελα νὰ ζοῦσα στὰ χρόνια τοῦ Χριστοῦ, νὰ ἄκουα τὴν θεία διδασκαλία του, νὰ ἀντίκρυζα τὴν πολυαγαπημένη μορφή Του!».
Ὅμως σὲ ἐμᾶς τοὺς Χριστιανοὺς ἔδωσε ὁ Κύριος τὴν δυνατότητα νὰ τὸν πλησιάσουμε καὶ νὰ ζήσουμε μαζί Του σ’ὁλόκληρη τὴν ζωή μας μὲ τὴν θ. Λειτουργία, ποὺ εἶναι συνέχεια τῆς ἐπὶ τοῦ Γολγοθᾶ θυσίας Του.
Ἡ θ. Λειτουργία εἶναι αἰώνιος θεσμός. Τὰ ἴδια λόγια. Παρὼν εἶναι ὁ ἴδιος ὁ Κύριος. Συνεχίζει τὸ μυστήριο τῆς ἐνανθρωπήσεως. Μαζὶ μὲ τὸ δόγμα τῆς Ἁγίας Τριάδος καὶ τῆς ἐνσαρκώσεως ἀποτελεῖ τὸ ὕψιστον καὶ ἁγιώτατον μυστήριον τῆς Ἐκκλησίας μας. Ὁ Κύριος συνέστησε αὐτὸ ὀλίγον πρὸ τοῦ θανάτου του εἰς πίστωσιν καὶ βεβαίωσιν τῆς Καινῆς Διαθήκης μεταξὺ Θεοῦ καὶ νέου Ἰσραήλ. Ἀντικατέστησε τὸν τύπον μὲ τὴν πραγματικότητα. Τὸν πασχάλιον ἀμνὸν μὲ τὸν ἑαυτόν του.
Ὁ ἄρτος καὶ ὁ οἶνος μεταβάλλονται εἰς σῶμα καὶ αἷμα Θεοῦ. «Εἰ δὲ τὸν τρόπον ἐπιζητεῖς, πῶς γίνεται, ἀρκεῖ σοι ἀκοῦσαι, ὅτι διὰ Πνεύματος Ἁγίου ὥσπερ καὶ ἐκ τῆς Ἁγίας Θεοτόκου διὰ Πνεύματος Ἁγίου ἑαυτῷ καὶ ἐν ἑαυτῷ ὁ Κύριος σάρκα ὑπεστήσατο…
Ὥσπερ φυσικῶς διὰ τῆς βρώσεως ὁ ἄρτος καὶ ὁ οἶνος καὶ τὸ ὕδωρ διὰ τῆς πόσεως εἰς σῶμα καὶ αἷμα τοῦ ἐσθίοντος καὶ πίνοντος μεταβάλλονται… οὕτως ὁ τῆς προθέσεως ἄρτος, οἶνος τε καὶ ὕδωρ διὰ τῆς ἐπικλήσεως καὶ ἐπιφοιτήσεως τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ὑπερφυῶς μεταποιοῦνται εἰς τό σῶμα τοῦ Χριστοῦ καί τό αἷμα, καί οὐκ εἰσί δύο, ἀλλ’ ἕν καί τό αὐτό» (Ἅγ. Ἰωάννης Δαμασκηνός).
Καρποὶ τῆς Θείας Εὐχαριστίας!
Ἡ ἕνωσις μετὰ τοῦ Κυρίου πληροῖ χάριτος τὴν ψυχὴν καὶ ὅλων τῶν πνευματικῶν ἀγαθῶν καὶ εὐλογιῶν, τελείωσις ζωῆς. Προφύλαξις ἀπὸ τὰ θανάσιμα. Χαρὰ εἰς τὰ πνευματικά. Ἐλπίς εἰς τὴν ἀθανασίαν καὶ αἰωνιότητα. Τροφὴ ζωογονοῦσα πρὸς εὐσέβειαν. Ναὸς τοῦ Παναγίου Πνεύματος, λελυτρωμένοι πάσης διαβολικῆς ἐνεργείας. Φάρμακον ἀθανασίας, Ἀντίδοτον τοῦ μὴ ἀποθανεῖν.
Θεία Λειτουργία.
Ἄρτος ἔνζυμος. Οἶνος. Ὕδωρ
Ἐκ τῆς νυγείσης πλευρᾶς τοῦ Σωτῆρος ἐξῆλθε αἷμα καὶ ὕδωρ, διὰ τοῦτο καὶ εἰς τὴν Θ. Εὐχαριστίαν χρησιμοποιοῦμε οἶνον καὶ ζέον. Κατὰ τὴν μεταβολὴν γίνεται ἐπίκλησις. Παρακαλοῦμε τὸν Φιλάνθρωπον Κύριον «ἐξαποστεῖλαι τὸ Ἅγιον Πνεῦμα ἐπὶ τὰ προκείμενα δῶρα, ἵνα ποιήση τὸν μὲν ἄρτον σῶμα Χριστοῦ, τὸν δὲ οἶνον αἷμα Χριστοῦ».
Οἱ Ὀρθόδοξοι θεωροῦν τὸν Ἱ. Ναὸν ὄχι ὡς τὸν τόπον συνάξεως τῶν πιστῶν, ὅπως οἱ Προτεστάνται, ἀλλ’ ὡς οἶκον Θεοῦ ἐν ᾧ διαμένει ὑπὸ τὴν μορφὴν τοῦ ἄρτου καὶ τοῦ οἴνου ὁ Θεάνθρωπος Λυτρωτής.
Ἀπαιτεῖται προετοιμασία.
Ὄχι ἀναξίως
Περιληπτικῶς ἀναφέρουμε ὅτι ἡ ὀρθὴ προετοιμασία ἀπαιτεῖ: Ἐξομολόγησι, Νηστεία (ὄχι λαιμαργία, γαστριμαργία), προσευχή, σιωπή, περισυλλογή, μελέτη πατερικῶν βιβλίων, συγχώρησι.
Τὸ μέγα γεγονὸς εἶναι ἡ Θ. Εὐχαριστία. Κατ’ αὐτὴν ἑνώνεται ὁ πιστὸς μὲ τὸν Χριστὸν καὶ τοὺς ἀδελφούς του.
Διὰ τοῦτο, ἀδελφοί μου, ὀφείλουμε νὰ προσερχώμεθα ἐνωρὶς εἰς τὴν Ἐκκλησίαν, διὰ νὰ παρακολουθήσουμε τὴν Θείαν Λειτουργίαν, νὰ λατρεύσουμε τὸν Θεόν, νὰ κοινωνήσουμε χωρὶς φωνές, χωρὶς σπρωξίματα, χωρὶς φασαρία. Εἶναι ὥρα ἱερά.
Καλὴ Ἀνάστασι, ἀδελφοί.
* Ἀδημοσίευτος ὁμιλία π. Μάρκου,
Μεγάλη Παρασκευὴ 20.4.1984, εἰς Κάϊρον
