Ἀρχιμανδρίτου Σάββα Ἁγιορείτου
Κήρυγμα 23/06/21
Ἐὰν
μετερχόμεθα κάθε φροντίδα καὶ μέσο γιὰ τὴν ἀποφυγὴ τοῦ σωματικοῦ
θανάτου, πολὺ περισσότερο ὀφείλουμε νὰ φροντίσουμε γιὰ τὴν ἀποφυγὴ τοῦ
ψυχικοῦ θανάτου, λέγει ὁ Μέγας Ἀντώνιος στὶς Παραινέσεις του Περὶ ἤθους
ἀνθρώπων καὶ χρηστῆς πολιτείας καὶ μάλιστα στὴν 45η του Παραίνεση. «Εἰ
πάσῃ σπουδῇ, καὶ μηχανῇ χρώμεθα, πρὸς τὸ ἀποφυγεῖν τῆς σωματικῆς
ἀπονεκρώσεως· πολλῷ μᾶλλον σπουδάζειν ὀφείλομεν πρὸς τὴν ἀποφυγὴν τῆς
ψυχικῆς ἀπονεκρώσεως». Πόσα καὶ πόσα δὲν κάνουμε γιὰ νὰ συντηρήσουμε τὸ
σῶμα στὴν κατάσταση τῆς ὑγείας, τῆς δυνάμεως, τῆς εὐρωστίας! Πόσο δὲν
προσέχουμε νὰ μὴν βλαφτεῖ, νὰ μὴν τραυματισθεῖ καὶ ἔτσι, νὰ μὴ χαθεῖ ἡ
βιολογική μας ζωή!
Ὅταν
τραυματισθεῖ θανάσιμα τὸ σῶμα, χάνεται ἡ σωματική, ἡ φυσικὴ ἕνωσις τοῦ
σώματος μὲ τὴν ψυχὴ καὶ ἐπέρχεται ὁ σωματικὸς θάνατος. Καὶ ὀφείλει ὁ
ἄνθρωπος καὶ πρέπει νὰ φροντίζει νὰ μὴ χάνει τὴ ζωή του, παρὰ μόνον ἐὰν ὁ
Θεὸς τὸν καλέσει στὸν θάνατο διὰ τοῦ μαρτυρίου ἐπειδὴ τηρεῖ τὶς Ἅγιες
Ἐντολές Του ἤ μὲ ὁποιονδήποτε ἄλλο τρόπο, τηρῶντας τὶς ἐντολὲς τοῦ Θεοῦ.
Τότε βεβαίως, ὁ ἄνθρωπος προκειμένου νὰ τηρήσει τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ,
πρέπει νὰ καταφρονεῖ τὸν σωματικό, τὸν βιολογικό θάνατο. Εἶναι ὅμως
καθῆκον του, ἐφόσον δὲν συντρέχει τέτοιος λόγος, νὰ κάνει ὅ,τι μπορεῖ
γιὰ νὰ φυλάξει τὴν βιολογική του ζωή. Καὶ ἐπίσης, ἄν αὐτὸ συμβαίνει καὶ
ἰσχύει, πολὺ περισσότερο, λέει ὁ Μέγας Ἀντώνιος, ἰσχύει τὸ ὅ,τι ὁ
ἄνθρωπος πρέπει νὰ φροντίζει καὶ μάλιστα μὲ πολὺ μεγαλύτερη φροντίδα γιὰ
τὴν ζωὴ τῆς ψυχῆς του· γιὰ νὰ μὴ χωριστεῖ ἡ ψυχή του ἀπὸ τὴν Χάρη τοῦ
Θεοῦ ποὺ εἶναι ὁ θάνατος τῆς ψυχῆς, ὁ αἰώνιος, ὁ ψυχικὸς θάνατος, ὁ
δεύτερος θάνατος ὅπως λέγει ἡ Ἁγία Γραφὴ στὴν Ἀποκάλυψη. «Γιατὶ γιὰ
ἐκεῖνον ποὺ θέλει νὰ σωθεῖ», συνεχίζει ὁ Μέγας Ἀντώνιος, «τίποτα δὲν
εἶναι ἐμπόδιο παρὰ μόνο ἡ ἀμέλεια καὶ ἡ ραθυμία τῆς ψυχῆς»· «τῷ γὰρ
θέλοντι σωθῆναι οὐδέν ἐστιν ἐμπόδιον, εἰμὴ μόνον ἀμέλεια, καὶ ῥαθυμία
ψυχῆς». Αὐτὰ τὰ δύο εἶναι οἱ μεγάλοι μας ἐχθροὶ οἱ ὁποῖοι ἐὰν
κυριαρχήσουν, ἐὰν μᾶς νικήσουν, τότε ἐπέρχεται ὁ πνευματικός, ὁ ψυχικὸς
θάνατος. Ἡ ψυχὴ νεκρώνεται, χωρίζεται δηλαδὴ ἀπὸ τὸν Θεό, ἀπὸ τὴν Θεία
Χάρη.
Ἀμέλεια
καὶ ραθυμία: ὁ ἄνθρωπος ἀδιαφορεῖ γιὰ νὰ κάνει τὸν πνευματικό του
κανόνα τὸν καθημερινὸ γιὰ νὰ κάνει τὰ μικρά, ἁπλά, ταπεινὰ ἔργα τῆς
καθημερινότητας ὅπως λέμε, στὰ ὁποῖα τὸν καλεῖ ὁ Θεὸς γιὰ νὰ τηρήσει τὸ
Ἅγιο θέλημά Του. Αὐτὰ τὰ μικρά, τὰ εὐτελῆ, τὴν ταπεινὴ ὑπακοὴ ποὺ
καλούμαστε νὰ κάνουμε καθημερινά, αὐτὸ ἀκριβῶς διώχνει τὴν ἀμέλεια,
διώχνει τὴ ραθυμία ποὺ εἶναι οἱ μέγιστοι ἐχθροὶ τῆς ψυχῆς μας.
Δὲν
πρέπει ὁ ἄνθρωπος νὰ καταφρονεῖ τὰ μικρά, τὰ ἐλάχιστα ἔργα στὰ ὁποῖα
τὸν καλεῖ ὁ Θεὸς κάθε στιγμή. Αὐτὰ τὰ ἔργα εἶναι τὰ μικρὰ πετραδάκια τὰ
ὁποῖα συναποτελοῦν τὸ οἰκοδόμημα τῆς ψυχῆς μας καὶ μᾶς χαρίζουν τὸ
οὐράνιο παλάτι. Αὐτὲς οἱ μικρές, ταπεινὲς ὑπακοὲς τῆς κάθε στιγμῆς στὸ
θέλημα τοῦ Θεοῦ, κάνουν τὸν ἄνθρωπο ἅγιο. Δὲν ἀπαιτοῡνται μεγάλα καὶ
ἐντυπωσιακὰ ἔργα τὰ ὁποῖα φαντάζουν στοὺς ἀνθρώπους τοὺς ἐπιπόλαιους,
ἀλλὰ ἀπαιτεῖται κατὰ κάθε στιγμὴ ἡ ὑπερνίκηση τῆς ἀμέλειας καὶ τῆς
ραθυμίας μὲ τὴν ἀδιάλειπτη προσευχὴ καὶ μὲ τὴν συνεχῆ προσπάθεια νὰ
τηρήσουμε τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, τὸ ἀγαθό, τὸ εὐάρεστο καὶ τὸ τέλειο.
Δὲν
πρέπει νὰ ἀφηνόμαστε στὴν ἀκηδία, στὴν πραγματικὴ τεμπελιά, στὴν
ἀδιαφορία γιὰ τὸν πνευματικό μας ἀγώνα ποὺ πρέπει νὰ κάνουμε κάθε
στιγμή. Καλούμαστε νὰ βιάζουμε τὸν ἑαυτό μας, ὅπως εἶπε ὁ Κύριος: «ἡ
βασιλεία τῶν οὐρανῶν βιάζεται, καὶ βιασταὶ ἁρπάζουσιν αὐτήν»(Ματθ. 11,
12). Καλούμαστε κάθε στιγμὴ νὰ ζητᾶμε τὴν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Δηλαδή, νὰ
ζητᾶμε νὰ βασιλεύσει ὁ Κύριος ἐντός μας, ἀποδιώκοντας κάθε ἀμέλεια, κάθε
ἀδιαφορία, κάθε πνευματικὴ τεμπελιά. Καὶ ἔτσι, θὰ ἔχουμε ἐνεργὸ μέσα
μας τὴν Χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καὶ θὰ ἐξοφλήσουμε καὶ τὸν ἔσχατο
κοδράντη, ὅπως ἀκούσαμε προηγουμένως στὸ Ἱερὸ Εὐαγγέλιο. Θὰ καθαριστοῦμε
ἀπὸ τὶς ἁμαρτίες μας καὶ ἔτσι θὰ ἀξιωθοῦμε καὶ τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ.
Τῷ δὲ Θεῷ ἡμῶν δόξα πάντοτε νῦν καὶ ἀεὶ καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.
